KUNNEN VROUWEN INVLOED OEFENEN OP DE
INTERNATIONALE POLITIEK
STADSNIEUWS
BINNENLAND
HAARLEM'S DAGBLAD
WOENSDAG 5 JUNI 1929
Haar invloed op het baitenlandsch beleid.
HET VROUWENKIESRECHT EN DE WERELDVREDE.
Door Dame MILLICENT FAWCETT,
de bekende leidster der Engelsche vrouwen beweging.
Door alle eeuwen heen is de internationale
politiek geleid door mannen. Vrouwen heb
ben met zulke zaken weinig of niets te ma
ken. Uit traditie en doordat de mannen haar
spheer van werkzaamheid bepaald hebben,
moesten zij zich uitsluitend bezighouden met
huiselijke zaken, de zorg voor haar kinde
ren en het in orde houden van het huis.
Sedert betrekkelijk korten tijd wordt er
van de ontwikkeling der vrouw meer werk
gemaakt en heeft haar gezichtskring zich
verwijd en sindsdien hebben de vrouwen de
mannen meer of min gedwongen met haar
het recht te deelen tot het verrichten van
handelingen en werkzaamheden die vroeger
uitsluitend een privilegie van den man wa
ren. Zij hebben haar plaatsen ingenomen in
industrie, kunst, letterkunde en wetenschap
en gemeentebeheer en nu strijden zij om een
aandeel te veroveren in het bestuur van het
land en stem in het buitenlandsch beleid.
Hoe nog één man met politieleen zin ooit
kan meenen dat de uitbreiding van het
kiesrecht voor vrouwen geen merkbaren in
vloed zal hebben op de leiding der Engelsche
politiek, kan ik mij niet voorstellen. Die uit
breiding zal zeer zeker een enorm verschil
maken onder voorwaarde natuurlijk dat
de nieuwe vrouwelijke kiezers een verstan
dig gebruik maken van hun macht en ik
ben overtuigd dat zij dit zullen doen en
niet onder den invloed komen van manne
lijke welsprekendheid en vooroordeel.
Ik geloof dat zonder eenigen twijfel van
de jongste uitbreiding van het vrouwenkies
recht in Engeland een betere geest in in
ternationale zaken het gevolg zal zijn. Wij
hebben al verschillende organisaties die
werken voor de emancipatie der vrouw in alle
Europeesche landen en ik moet erkennen,
dat wij veel steun en goede kameraadschap
van de Amerikaansche vrouwen ondervon
den hebben.
De invloed van de vrouw in de internatio
nale politiek zal altijd gericht zijn op de be
vordering van den vrede en het aanknoopen
en in stand houden van vriendschapsbe
trekkingen tusschen de volken der wereld.
Daarvoor moeten wij werken. Ik geloof niet
dat er iemand is, man of vrouw, die nog met
de verschrikking en de ellende van den
„Grooten Oorlog" voor oogen, niet tot de
conclusie zal komen, dat oorlog iets monster
achtigs is in dezen beschaafden tijd, een
anachronisme, dat niet mag terugkeeren.
Vrouwen, waarschijnlijk nog meer dan man
nen, zijn vast besloten de ramp van een oor
log in de toekomst te verhinderen. Juist
daarom zijn zij zoo van ganscher harte de
idealen van den Volkenbond toegedaan. Ik
ben op het oogenblik niet in staat om uit het
hoofd het percentage op te geven van de
vrouwen die zitting hebben in den Volken
bond, maar ik weet uit gesprekken die ik
had met lord Cecil en andere leiders, dat dit
aantal groot is en dat zij een geweldigen in
vloed oefenen.
In de toekomst, naarmate de vrouwen
meer en meer invloed krijgen in de spheer
der internationale politiek, zal die invloed
zich vooral doen gevoelen door het steu
nen van bewegingen als die van den Volken
bond en van een politiek die er op gericht is
een geest te kweeken van vriendschap en
goede gezindheid tusschen de verschillende
landen.
In die richting ligt ons werk en wij moeten
de gelegenheid er toe aangrijpen waar en
wanneer zij zich maar voordoet.
Deze gelegenheid doet zich niet als bij
toovermacht voor; zij moet geschapen wor
den en hiervoor moeten de vrouwen haar
strijdkrachten organiseeren niet alleen in En
geland, maar in alle andere landen en zonder
eenigen twijfel op internationalen grond
slag. Zooals ik al zeide bestaan er zeer vele
organisaties die werken voor de opvoeding
der vrouw om haar te leeren het beste ge
bruik te maken van de gelegenheden, die zich
voordoen. Natuurlijk kunnen de vrouwen
niet onafhankelijk van de mannen werkzaam
zijn zooals de mannen in het verleden altijd
wél onafhankelijke van de vrouwen hebben
gearbeid, zonder zich om het inzicht der
vrouw te bekommeren. De vrouwen zullen
altijd met de mannen samenwerken maar
nu, in Engeland en Amerika, nemen zij met
de mannen een gelijk aandeel in de verkie
zing van hen wier taak het zal zijn leiding
te geven aan de internationale politiek en
zoo zijn zij dan eindelijk in staat invloed te
oefenen op die politiek.
Wij hebben geen gebrek aan leidsters voor
onze zaak en propagandisten voor onze be
ginselen. In Engeland, bijvoorbeeld, is Miss
Maude Royden een van de krachtigste
woordvoersters, die steeds is opgekomen
voor de rechten der vrouw en voor het doen
gelden van den vrouwelijken invloed in de
binnenlandsche politiek.
In Frankrijk zijn vele vooraanstaande
vrouwen, maar in dat land wordt de politie
ke invloed der vrouwen en de daarmede ge
paaid gaande invloed op de internationale
verhoudingen, minder direct geoefend. De
Fransche vrouwen zijn er in geslaagd hooge
en invloedrijke posities te verwerven in ver
schillende loopbanen maar in het politieke
leven schijnen zij geen vooraanstaande plaats
in te nemen. Er zijn verschillende interna
tionale vrouwenconferenties te Parijs ge
houden en die werden gekenmerkt door bui
tengewone geestdrift en veel spreektalent en
ik twijfel- niet of die samenkomsten zullen
een invloed ten goede op de Europeesche po
litiek gehad hebben. Het valt echter heel
moeilijk een juist oordeel te vellen over de
vrouwenbeweging in Frankrijk en haar in
vloed op de politiek. Voor zoover ik heb kun
nen nagaan zijn de Fransche vrouwen er ta
melijk wel tevreden mee, geen indirecten po-
litieken invloed te hebben. Velen van haar
evenwel staan aan het hoofd van groote za
ken of bekleeden hooge posities in handel
en industrie, juist door deze arbeidsspheer
schijnen zij toch haar invloed te doen gel
den.
De positie van de Fransche vrouwen onder
de wetten der Code Napoléon vormt natuur
lijk een bron van groote ontevredenheid.
Onder deze wetten zijn gehuwde vrouwen
niet gerechtigd schenkingen te doen of te
ontvangen of zelfs maar brieven te schrij
ven of te ontvangen zonder uitdrukkelijk
verlof van haar echtgenooten. Dit is onver
draaglijk en op' een door mij te Parijs bij
gewoonde vergadering werd dan ook heftige
verontwaardiging hierover geuit. Een bepaald
voorbeeld werd aangehaald op die bijeen
komst. Aan de vrouw van een Fransch sol
daat was een legaat vermaakt maar zij mocht
het niet in ontvangst nemen omdat niet kon
worden vastgesteld waar haar man verbleef.
De vrouw leefde in bekrompen omstandig
heden en had voor eenige kinderen te zorgen
maar toch veroorloofde de wet haar niet het
geld aan te nemen. Ik geloof dat de zaak
tenslotte toch geregeld werd maar voor zoo
ver mij bekend is zijn de beperkende bepa
lingen van de Code Napoléon nog van kracht.
Dit geval toont de noodzakelijkheid aan
dat de vrouwen zich organiseeren en strijden
voor de gelijkstelling van man en vrouw, voor
de wet, niet alleen in Frankrijk, maar in alle
landen zoodat, als het doel bereikt is, zij veel
beter in staat zullen zijn zich bezig te houden
met politiek en met internationale verhou
dingen, opdat vriendschap en vertrouw^
tusschen de volken zullen worden gekweekt.
(Nadruk verboden).
LECTUUR VOOR DE TRAWLER-
VISSCHERS.
DL .ENTRALE BOND TE IJMUIDEN
STICHT EEN ZEEBIBLIOTHEEK.
De afdeeling IJmuiden van den Centralen
Bond van Transportarbeiders heeft het plan
opgevat, een bibliotheek te stichten voor de
opvarenden der stoomtrawlers. Met dc uit
voering van dit plan, dat ongetwijfeld voor
de zeelieden van groot nut zal blijken te
zijn, is reeds een aanvang genomen en dank
zij de tegemoetkomende houding oer plaat-
seijlke boekhandelaars heeft genoemde or
ganisatie reeds een flink aantal boeken en
tijdschriften voor dit doel ter beschikking.
Op eiken trawler, waarvan de bemanning
boeken uit de bibliotheek wenscht te betrek
ken, wordt een kistje geplaatst, waarin de
boeken en tijdschriften bewaard dienen te
worden. Deze kistjes, die 10 a 20 boeken kun
nen bevatten, zullen telkens verwisseld wor
den, zoodat men voor elke reis nieuwe lec
tuur meekrijgt. Wanneer zulks gewenscht
wordt, worden ook studieboeken voor schip
per. stuurman of machinist beschikbaar ge
steld. Deze moeten echter speciaal worden
aangevraagd. De boeken worden gratis uit
geleend. Voor onderhoud en uitbreiding der
bibliotheek zal echter een kleine bijdrage
betaald moeten worden.
Naar wij vernemen is thans reeds geble
ken, dat de zeelieden dit mooie werk zeer
op prijs stellen. Ook de reeders hebben het
met sympathie begroet. Een van hen heeft
reeds een aantal boeken voor deze „eerste
bibliotheek voor zeevisschers" beschikbaar
gesteld.
VERGOEDING VOOR VAKONDERWIJZERS.
Door mej. Berdenis van Berlekom is het
volgende voorstel bij den raad ingediend:
De Raad der gemeente Haarlem vereenigt
zich met het voorstel van B. en W. tot het
uitkeeren van vergoeding voor vakonderwij
zers aan de bijzondere scholen voor zoover
deze vergoeding betreft de in het voorstel
genoemde scholen voor gewoon lager onder
wijs. doch noodigt B. en W. uit hun voorstel
tot vergoeding van vakonderwijzers aan de
U. L. O. scholen terug te nemen om nog eens
na te gaan of artikel 101 al. 9 der L. O. wet
een andere interpretatie toelaat dan thans
door B. en W. gevolgd is.
UITGAAN.
SCHOUWBURG JANSWEG.
Van Zondag 9 tot en met Zondag 16 Juni
zal door het Ensemble Jacques Sluyters van
Amsterdam in den Schouwburg Jansweg een
achttal opvoeringen worden gegeven van de
wereldberoemde oerklucht „Majoor Wonder
olie", militaire klucht in 3 bedrijven van E.
Mouzy-Enon (schrijver van „de Big van het
168ste"). De titelrol is in handen van
Jacques Sluyters Jr., terwijl de overige rol
len worden vervuld door: Truus Post, Marie
Braakensiek, Wiesje Bouwmeester, Betty
GritVink, Ad. Verzyl, Gerard Arbous,
Jacques Siuyters Sr., Willem van der Hout,
Theo van Vliet, Frans Bogaert, Joh. Over-
becke, H. Kammeyer. Bovengenoemde klucht
beleefde meer dan twee duizend opvoeringen
waarvan meer dan vier honderd in Neder
land.
GEMEENTELIJKE DIENST
LICHAMELIJKE OPVOEDING
In het tijdvak 15—31 Mei zijn in de ge
meentelijke zweminrichtingen 35921 baden
genomen, verdeeld als volgt
Houtvaart. Mannen Vrouwen
Abonné's 721 595
35 ets. baden 211 213
10 ets. baden 757 549
Vereenigingsbaden 51 31
Schoolbaden 1394 895
Kostelooze baden 11479 10739
Delft.
Abonnés
35 ets. baden
10 ets. baden
Vereenigingsbaden
Schoolbaden
14613 13021
Mannen Vrouwen
1771
348
1461
70
958
1594
372
1085
53
575
4608
3679
DE COMMUNISTEN EN DE VERKIEZINGEN.
Donderdagavond 6 Juni zal de communisti
sche partij Holland een vergadering houden
in den schouwburg Jansweg. De heer L. de
Visser, lid der Tweede Kamer, zal spreken
over „Dc communisten en de verkiezingen",
de lieer Darsono, verbannen Indonesiër over
„de bloedschuld der Imperialisten in Indo
nesië".
Er zal een film vertoond worden over „de
ellende in de Drentsche venen",
BROEDERSCHAPS-FEDERATIE-
De jaarvergadering.
Zondag had in de Humanitaire school te
Laren de jaarvergadering plaats der Broeder
schapsfederatie onder voorzitterschap van
mr. P. IJssel de Schepper.
De heer Wegelin zette namens de commis
sie „Westerbro" de plannen uiteen voor een
Broeherschapshuis gewijd aan de nagedach
tenis van mej. Marg. Meyboom. Daarna werd
een bezoek gebracht aan het vroegere huis
van Prof. Van Rees te Laren, hetwelk even
tueel van de erven van Prof. v. Rees zou aan
gekocht kunnen worden voor Broederschaps
huis.
Naar aanleiding van voorstellen uit Bus-
sum, Apeldoorn en Haarlem, werd besloten
een dagelijkseh bestuur te kiezen naast den
Raad van Advies.
Na een voortgezette langdurige bespreking
over het te stichten Broederschapshuis werd
besloten, dat de bestaande commissie in een
volgende vergadering met een uitgewerkt
plan zal komen.
Het voorstel tot uitgave van een nieuw
Oriënteeringsboekje, bevattende het werken
en streven van alle bij de Broederschapsfede
ratie aangesloten groepen, werd aangeno
men.
Het voorstel tot het zenden van een adres
onderteekend door de Broederschapsfedera
tie namens alle bij haar aangesloten groepen
aan de voorbereidende ontwapeningscom
missie van den Volkenbond te Genève werd
door het bestuur terug genomen, daar het
niet de algeheele instemming der vergade
ring had.
Bij de rondvraag deelde mevr. Boissevain
mede, dat ze met groote liefde het werk van
haar overleden echtgenoot inzake „Het
Van Rees-Comité" tot stichting van de Van
Rees-Aula aan de school der Internationale
Broederschap te Laren krachtig hoopt voort
te zetten.
Met een rede van den voorzitter, waarin
hij opnieuw aandrong op het hoog houden
der Broederschapsgedachte, werd de verga
dering gesloten.
DEPARTEMENTSVERGADERING NED. MIJ.
VOOR NIJVERHEID EN HANDEL.
Het departement Haarlem der Nederland-
sche Maatschappij voor Nijverheid en Han
del hield Dinsdagavond in de tuinzaal van
Brinkmann de jaarlijksche algemeene leden
vergadering die slechts door twee leden be
zocht was. De voorzitter, de heer G. J. Droste
Jr. deelde na de opening mede, dat de
secretaris, mr. A. J. R. Mauritz, door ziekte
verhinderd was om aanwezig te zijn. Daar
hij de notulen niet ingezonden had, moest
de lezing daarvan tot een volgende vergade
ring uitgesteld worden. De voorzitter las in
zijn plaats het jaarverslag over 1928 voor. Op
31 December van dat jaar telde het departe
ment 203 leden en 35 donateurs. Er hadden
zes ledenvergaderingen palats in vijf waar
van een lezing werd gehouden, respectieve
lijk door de heeren J. C. Peereboom over het
ontstaan van een modern dagbladbedrijf,
Jlir. C. J. A, Reigersman over uibreidings-
plannen en verkeerswezen, ir. v. d. Wal over
de Zuiderzeewerken dr. ir. B. Bölger over de
positie van den werknemer in de bedrijven
en ir. Corver over geluidsproductie in ver
band met de sprekende film. Mr. W. E. van
Waveren moest in het afgeloopen jaar we
gens drukke werkzaamheden bedanken als
secretaris..
Het financieel verslag geeft als totaal aan
ontvangsten aan een bedrag van f 4165.31,
waaronder het saldo 1927 a f 1963,76 en een
bedrag aan contributies van f 1897. Het to
taal der uitgaven bedraagt f 1336.61, zoodat
er een voordeelig saldo is van f 2828,70.
Het rapport van de Commissie tot het na
zien van de rekening en verantwoording over
1928 was bij het financieel verslag niet inge
zonden, doch een der leden van deze com
missie, de heer Taco Mulder deelde monde
ling mede, dat de commissie de rekening
accoord bevonden heeft. De aanwezige leden,
de heeren C. F. H. Maas en Taco Mulder
werden benoemd in de Commissie tot heb
nazien van de rekening over 1929.
Voor de bestuursverkiezing was een voor
stel ingekomen van den heer J. A. v. Daa-
len om den heer J. H. A. Kruimel te verkie
zen in de vacature ontstaan door het aftre
den van den heer H. Smidt van Gelder. Aldus
besloot de vergadering. Ingeval de heer
Kruimel de benoeming niet aanvaardt, zal
de heer H. Franken Jr. die door het bestuur
als aanvullend candidaat gesteld was, zijn
plaats innemen.
Voorts werd besproken de agenda van de
algemeene vergadering der Maatschappij,
die 28 en 29 Juni te Leeuwarden gehouden
wordt. De afgevaardigden zullen ten aanzien
van alle agendapunten vrij mandaat hebben.
De agendapunten gaven geen aanleiding tot
discussie.
Tot afgevaardigden, die het departement
in onbeperkt aantal aanwijzen mag, werden
benoemd de heeren J. C. Peereboom, B. F.
Enschedé en C. F. H. Maas, die zich bereid
verklaarden de benoeming aan te nemen.
Met woorden van dank aan het adres van
den heer Smidt van Gelder, voor het door
hem als bestuurslid verrichte sloot de voor
zitter de vergadering.
„ZUIGELINGENZORG" IN 1928.
Verschenen is het twintigste jaarverslag
van de vereeniging „Zuigelingenzorg". Gedu
rende 1928 werden 602 zuigelingen ingeschre
ven, van de gedurende 1927 ingeschreven
zuigelingen bezochten nog 253 de bureaux in
1928. Dus een totaal van 855.
De verdeeling van de bureaux was als volgt:
Jacobijnestraat 258, Amsterdamstraat 126,
Soendaplein 218. Hiervan waren afkomstig
uit Haarlem 575, Bloemendaal 4, Heemstede
10, Velsen 2, Haarlemmerlied e 1, Wijk aan
Duin 1, Zand voort 2, Ilillegom 2, Lisse 1,
Hoofddorp 3, Amsterdam 1.
De leeftijden waren van 0 tot 15 maanden.
Het aantal zuigelingen dat in de eerste
levensmaand werd ingeschreven is iets ge
daald. Er werden in totaal 7532 adviezen ge
geven. Het aantal huisbezoeken bedroeg
6288. Vorige jaar waren deze cijfers 7409 en
5974.
Bij een stijging van het aantal ingeschre
ven zuigelingen neemt het aantal, waarvoor
in de melkkeuken voedsel wordt bereid ieder
jaar af. Van 8 daalde het in 1928 tot 3. Voor
hen werden 220 flesschen eïwitmelk toebe
reid. Aan 22 moeder werd in totaal 700 Liter
pap of melk verstrekt. De moedercursussen
werden door 40 moeders bezocht.
Het aantal bezoeken aan het bureau Soen
daplein steeg van 166 tot 218, betere huis
vesting wordt daardoor een hoe langer hoe
dringender noodzaak.
Goede statistische gegevens over het voor
komen van ziekten bij zuigelingen ontbreken,
het sterftecijfer blijkt echter aanzienlijk ge
daald te zijn. In 1907 was het 7, in 1908 10,9,
in 1927 4,1 en in 1928 3.4.
Het aantal donateurs bedraagt 22 (23). het
aantal leden 209, het aantal begunstigers 45.
De rekening van de penningmeesteresse
vertoont een nadeelig saldo van 391,33 1 2.
De inkomsten der Consultatiebureaux be
droegen 1891.—,
PERSONALIA.
De nagenoemde gediplomeerden van de
Middelbare Technische School te Haarlem
zijn benoemd in de navolgende betrekkingen:
Afdeeling Werktuigbouwkunde: de heerJ.
P. Alberding tot technisch employé bij de
firma Harrisons en Crosfield Ltd. te Londen,
voor hun filiaal te Bandoeng (Java).
Afdeeling Electro-technïek de heer J. D. G.
Montenberg als teekenaar-constructeur bij
de Glasfabriek Leerdam te Leerdam.
Afdeeling Scheepsbouwkunde de heer M.
J. de Bilt als scheepsbouwkundig teekenaar
bij de Scheepswerf P. Smit Jr. te Rotterdam;
de heer L. W. Keukelaar als assistent bij
den technischen dienst van de K. N. S. M.
te Amsterdam.
ORGELBESPELING
in de Groote- of St. Bavokerk te Haarlem,
op Donderdag 6 Juni 1929, des namiddags
van 34 uur door den heer George Robert.
Programma:
1. Toccata F gr. t., J. S. Bach.
2. Sarabande grave, F. Couperin.
3. Prélude, Fugue et Variation, César Franck
(Op verzoek).
4. Prière, Jos. Jongen.
5. Bénédiction nuptiale, Th. Dubois.
6. Choral Song, S. Wesley.
FAILLISSEMENTEN.
Door de arrondissements-rechtbank te
Haarlem zijn de volgende faillissementen
uitgesproken op Dinsdag 4 Juni 1929.
1. J. Wittebrood, handelaar in celluloid,
wonende te Zaandam, Rembrandtstr. 21. Cu
rator Mr. Mej. M. Kluitman, wonende te
Haarlem.
2. M. Dekker, manufacturier, wonende te
IJmuiden, Willemsplein 20. Curator Mr. K.
Westerling, wonende te IJmuiden.
3. H. Mulder (M.), bakker, wonende te
Beverwijk, Koningstraat 32, Curator M~ J.
A. B. ~~nders, wonende te Beverwijk.
4. J. F. C. Carton, vroeger behanger, thans
winkelier, wonende te Haarlem, Doelstraat
14, Curator Mr. F. van der Goot, wonende te
Haarlem.
5. L. M. J. Taminiau, koopman in verband-
artikelen, wonende te Haarlem, Parklaan 12.
Curator Mr. G. W. C. Pliester, wonende te
Haarlem.
Rechter-commissaris Jhr. mr. E. J. Strick
van Linschoten.
Vernietigd werd het faillissement van W.
Hangjas, wonende te Haarlem, failliet ver
klaard 28 Mei 1929. Curator Mr. S. Groen,
wonende te Haarlem.
VERKIEZINGSGEKALK.
Op menschen en straatsteenen.
Het Volk meldt, dat een communist Zater
dagavond, op het Johan Daniël Meyerplein in
Amsterdam, juist voor den ingang van de
nieuwe Synagoge, een aanbeveling voor
Wijnkoop schilderde.
Een voorbij gangster maakte daar aanmer
king op, waarbij zij steun ondervond van an
dere voorbijgangers, die daar evenzoo aan
stoot aan namen. Men vroeg den schilder,
waarom het nu juist noodig was, juist voor
de stoep van het kerkgebouw en bovendien
op den Sabbathdag te schilderen, terwijl bo
vendien het was ongeveer negen uur
de avonddienst in de Snagoge spoedig zou
beginnen. De communist antwoordde, dat hij
met dat alles niets te maken had. Er mag op
straat geschilderd, worden, en voor de rest
interesseerde het hem niet, of hij voor een
woonhuis of voor een ander gebouw schil
derde. Toen de volksoploop nog was aange
groeid, moet de communist ook nog onder:
Kiest Wijnkoop, in Hebreeuwsche letters ge
schilderd hebben: En niet: de Visser! Daarop
kwam het tot daden! De juffrouw schopte
de kalkbus om; de communist gooide met de
rest van de kalk om zich heen, waardoor het
goed van verscheidene menschen bedorven
werd en een jongen, die kalk in de oogen
kreeg, moest bij een apotheek behandeld
worden.
'S-GRAVELAND EN GOOILUST.
„NIETS AAN VERLOREN" ZEI DE
LOCO-BURGEMEESTER.
De N. R. Ct. schrijft:
Het gemeentebestuur van 's-Graveland
heeft ons een uiteenzetting gegeven hoe men
er toe is gekomen om, ondanks de ingedien
de bezwaren, vergunning tot den bouw van
de kininefabriek te verleenen.
De secretaris en de waarnemende burge
meester deelden mee, dat het college, ten
einde zich van de werking van de kinine
fabriek op de hoogte te stellen, zich naar
Maarsen had begeven, waar een dergelijke
fabriek is gevestigd. Zij hadden nog nooit een
zoo nette fabriek gezien. De directie had nog
verzekerd, dat er geen last zou zijn te duch
ten.
Vervolgens had het gemeentebesuur ad
vies ingewonnen van de gezondheidscommis
sie in 'het Gooi en van den rijksdienst voor
zuivering van afvalwater in Den Haag.
Beide hadden voorschriften gegeven om
onaangename gevolgen van de afvalstoffen
en het afvalwater te voorkomen, dus toen
waren B. en W. gedekt.
Maar. zoo vroegen wij, hebt u gewezen op
de nabijheid van Gooilust?
Men weet wel, dat Gooilust er ligt, dat is
toch geen geheim, was het antwoord. Het zal
de beesten van Blaauw niets hinderen. Wij
kunnen daarvoor ook niet de industrie te
genhouden. En wat de bezwaren van Hilver
sum betreft: Hilversum gunt 's-Graveland
de industrie niet. Op eigen gebied zou het
geen bezwaar hebben gemaakt. Heeft Hilver
sum geen last van de houtfabriek? die geeft
meer stank en rook dan de heele kininefa
briek.
De adressen van Heemschut en Natuurmo
numenten? vroegen wij.
Een schouderophalen was het antwoord.
Maar, merkten wij op, uw eigen adviseur
heeft ook aangeraden de fabriek daar niet
te stichten.
Nu ja, aleen om het natuurschoon; dat is
geen reden, was het antwoord.
Maar het terrein komt niet eens voor als
industrieterrein op het uitbreidingsplan,
waagden wij nog op te merken.
Goed, maar dan toch wel in de buurt. Wat
is nu een uitbreidingsplan. Bovendien: het
plan is nog niet in den raad geweest.
Zoudt u het niet jammer vinden, als Gooi
lust als roem van 's-Graveland verloren ging?
Niets aan verloren; het is mooi, maar er is
zooveel moois, ik ben meer dan 50 jaar tuin
baas op buitenplaatsen geweest en ik ben nu
88. Ik zou het erg hebben gevonden als de
weg, die nu gemaakt wordt, over de plaats
gelegd was. Dat hebben ze verleden jaar nog
weten tegen te houden, maar u moet ook re
kenen dat Gooilust niet altijd kan blijven
bestaan en wij willen langs de vaart fabrie
ken hebben. Alle beesten en planten kunnen
voor de wetenschap heel mooi zijn, maar die
brengen lang zooveel belasting niet op als de
fabriek. Als de kininefabriek in de kom van
het dorp had gekomen, zou mijnheer Blaauw
geen bezwaar hebben gemaakt, maar dat
willen wij niet.
Maar met dat al, de fabriek zal geen schade
doen aan Gooilust. Wij willen niet plagen,
maar wij komen op voor den bloei van 's-Gra
veland. De Raad van State zal ons recht
doen. Al die stukken in de couranten over
drijven. Hebt u ze gelezen, secretaris?
Ik wil ze niet lezen, antwoordde deze.
Zij zijn niet zoo lang, zei de waarnemende
burgemeester, u kunt ze best lezen. Ik heb
het ook gedaan.
Ik lees ze niet, het kan mij niets schelen,
antwoordde de secretaris.
Hiermede was de uiteenzetting tevens ge
ëindigd.
NEDERLANDSCH OUD-CONSUL
TE KOWNO VOORTVLUCHTIG.
OPLICHTING VAN VERSCHILLENDÉ
BANKEN.
Uit Kowno wordt aan de N. R. C. gemeld:'
Groot opzien heeft in de hoofdstad van
Litauen gebaard het verdwijnen van den
vroegeren Nederlandschen consul J. S. v. d.
L., die hier groote schulden heeft gemaakt.
De verkoop van zijn bezittingen heeft slechts
20.000 lit opgebracht, een bedrag dat voor
geen tiende toereikend is om de vorderingen
te dekken. Verscheidene Litausche Banken
hebben bovendien aangifte gedaan, door den
gevluchten consul te zijn bedrogen, g
DE DOCUMENTEN-AFFAIRE.
En de reis van den
Belgischen kroonprins.
De bekende Belgische documenten-affaire
was aanleiding voor een pijnlijk moment
voor Indië's doorluchtigen gast, graaf De
Reühy.
Het bericht van deze knoeierij kwam ook
aan boord v.an de „Sirius", terwijl men aan
tafel zat en gaf majoor Raquez, die den
graaf vergezelde, aanleiding tot de opmer
king, dat de Nederlanders toch eigenlijk
verkapte Duitschers waren. De kapitein van
de „Sirius" stond na deze opmerking kalm
op, boog voor den graaf en verliet de sa
lon.
Graaf De Réthy, die bleek van woede
werd, ging den kapitein na en bood zijn
excuses aan voor de ondoordachte uitlating
van zijn adjudant en dwong dezen, even
eens verontschuldigingen aan te bieden.
Het gevolg v,an het incident is een ver
wijdering geweest van majoor R., gedurende
vier dagen uit de omgeving van den graaf
De Réthy,
De nadere uiteenzettingen langs telegrafi-
schen wef brachten wederom de nodige toe
nadering tusschen de betrokken opvaren
den, aldus de Nieuwe Soerabjasche Courant,
ONBEWAAKTE OVERWEGEN-
JHR. DE MURALT VOORSPELT
ONTSPORINGEN.
Jihr. ir. R. R. L. de Muralt schrijft aan de
Tel. o.a.:
In een plattelandsblaadje lees ik dat de
ongelukken op onbewaakte overwegen door
gaans het gevolg zijn van „onoplettendheid"
van de betrokken slachtoffers of van hun ge
leiders.
Inderdaad! die opmerking is volkomen
juist.
Wanneer straks op den beruchten onbe-
waakten overweg te Rilland Bath, een aan
rijding plaats heeft van een mailtrein met
een met zware steenen of ijzeren voorwer
pen geladen vrachtauto, dan derailleert die
mailtrein zoo goed als zeker (misschien wel
door een dronken chauffer).
Met de ontzettende gevolgen van dien!
Een trein met minder vaart (bot-singtheorie)
derailleert misschien wel eerder, doch de ge
volgen zijn dan minder erg. Geen spoor
weg-ingenieur die zoo'n déraillement niet
verwachten kan of mijn veronderstelling
„gewaagd" durft te noemen. Ik heb voor
mij liggen een desbetreffende uitspraak van
de meest bevoegde zijde.
Ik acht mij verplicht, te moeten voorspel
len, dat de kans op het ontstaan van een
déraillement op meerdere onbewaakte over
wegen in ons land te verwachten is.
VERKOOP VAN DEN GROND
VAN HET PALEIS VOOR
VOLKSVLIJT?
NOG NIET EENS OVER DE KOOPSOM.
In de laatste veertien dagen worden, door
de, daartoe door de statuten der N.V. „Pa
leis voor Volksvlijt" bevoegde, directeur en
commissarissen, met een groep groot-indus-
trieelen onderhandelingen gevoerd, over den
verkoop van het door den brand vrijgeko
men terrein van het Paleis voor Volksvlijt.
De besprekingen zijn nog niet beëindigd,
meldt het Hbld. De stagnatie ligt aan het
elkaar nog niet naderen vsn partijen, ten
opzichte van de koopsom. Bij de transactie
is betrokken èn de grond waarop het Paleis
heeft gestaan, èn de tuin waarop een servi
tuut van nietbebouwing rust, zoolang de
winkelgalerijen intact blijven.
De desbetreffende conferenties worden
voortgezet, binnenkort zal met betrekking
tot deze beraadslagingen, een eindbeslissing
worden genomen.
