Hi
46e Jaargang No. 14095
Verschijnt dagelijKs, beHalve op Zon- en Feestdagen
Donderdag 6 Juni 1929
HAARLEM S DAGBLAD
DIRECTEUREN: J. C. PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEUR: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week 0.27J4, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0.32
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 3.57J4. Franco per post door Nederland 3.87J4. Losse nummers
0.06. GcilL Zondagsblad per 3 maanden 0Ö7J4, franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN: 1—5 regels 1.75. elke regel meer ƒ0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbcd 14 regels f 0.6(^
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag
Donderdag en Zaterdag) 14 reg. 0.25. elke regel meer ƒ0.10, uit si. contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN
EERSTE BLAD
Onze gratis Ongevallenverzeke
ring voor week-abonnés.
Op 29 Mei keerden wij een bedrag- van
100.uit aan den Heer J. WILLEMSE,
Schagchelstraat 12, te Haarlem, voor been
breuk, thans kunnen wij weer overeenkom
stig de bepalingen der verzekering 100.
uitkeeren aan den lieer J. PH. VOORDOUW,
Arnoldistraat 13, Haarlem, wegens arm
breuk.
Wij gaven in 1929 reeds
22 maal een uitkeering uit onze
gratis Ongevallenverzekering
voor week-abonnés.
DE ADMINISTRATIE
AGENDA
DONDERDAG 6 JÜNI
Groote of St. Bavokerk: Orgelbespeling
5—4 uur.
Rembrandt Theater: „Hoogverraad" en
de 4 Merry Chanters 7 en 9.15 uur.
Cinema Palace: „Ramona" en „Jonas in
de leeuwenkuil". 8 uur.
Luxor Theater: ,,'n Indiscrete Vrouw" en
„Argentijnsche hartstochten", 8 uur.
Standaard Theater: Bioscoopvoorstelling,
8.15 uur.
BI o e m e n d a a 1. Bloemendaalsohe Bosch
Concert ,,Euphonia" o. 1. v. J. W. Lefeber,
8 uur,
VRIJDAG 7 JUNI
Bioscoopvoorstellingen. Nieuw programma.
Rest. Brinkmann, Groote Markt: Alg. Ver
gadering van Aandeelhouders N.V. Haarlem-
sclie Sodafabriek. 3 uur.
HAARLEM, 6 Juni
PRECARIO-VERORDENING.
DE NIEUWE BEPALINGEN.
De gemeenteraad heeft Woensdagmiddag
de door B. en W. ingediende Pr ecario-ver or
dening vrijwel ongewijzigd aangenomen.
De voornaamste tarieven zullen nu zijn:
Voor in gebruiknemen van gemeentegrond
per M.2.:
voor een dag of een gedeelte van
een dag, langer dan een uur 0.10
voor een week 0.40
voor een maand «1-20
voor een jaar 10.
Voor het gebruiken van gemeentegrond
voor het tijdelijk bergen of schoonmaken
per jaar of een gedeelte van een jaar voor
een onbespannen rij- of voertuig f 18, voor
een hand- of kruiwagen f 3.
Door B. en W. is nadrukkelijk verzekerd,
dat particuliere auto's die men op straat
laat staan daaronder niet vallen. Alleen
garagehouders die de openbare straat als
waschplaats voor auto's gebruiken.
Voor het hebben van een benzinepomp
installatie op den openbaren weg f 100
per jaar.
Voor het hebben van een antenne over den
openbaren weg f 1 per meter per jaar, to,
een maximum van f 5.
Voor het hebben van spoorrails voor fa
brieken en werkplaatsen f 3 per strekkenden
meter per jaar. (Vroeger was dit f 5).
Voor het hebben boven den openbaren ge
meentegrond of het openbaar gemeentewa
ter van tot reclame dienende lichtbakken,
lantaarns, uithangborden of uithangteekens,
uitstalkasten, gevelborden, gevelplaten, als
mede alle andere tot reclamedoeleinden ge
bezigde voorwerpen, voor elk voorwerp per
jaar of gedeelte van een jaar:
a. bij een grootte van 30 dM.2 of
minder 1.
b. bij een grootte van meer dan
30 dM.2, doch minder dan een M.Z 3.
c. bij meerdere grootte per M.2 of
gedeelte daarvan 6.
Geen betaling wordt gevorderd voor het
hebben van naamborden of naamplaten, uit
sluitend vermeldende den naam en het be
roep of het bedrijf, aangebracht plat tegen
den gevel van perceélen waar dit beroep of
bedrijf wordt uitgeoefend.
Verder zal ook geen belasting geheven
worden van erkers, balcons en andere voor
werpen die buiten de gevels uitsteken. Wel
moet voor zonneschermen betaald worden,
als die voor reclamedoeleinden gebruikt wor
den.
KUNSTVEILING.
Woensdag 12 Juni wordt in het Bronge-
bcuw weer een veiling gehouden.
Er zijn stukken onder van Carfot, Dau-
bigny, Israels, Breitner, Jongkind, Klinken
berg. Jacob en Willem Maris, Mauve cn
Hobbe Smith
Uit den Raad.
Het door B. en W. herziene ontwerp-Preca-
rioverordening, hetwelk vele tanden waren
uitgetrokken, is door den Raad aangenomen
na een niet belangrijk maar nogal gezellig
debat, waarin een der leden op een goed mo
ment den wethouder van Financiën een fri-
volen toon toedichtte. Mr. Slingenberg's toon
is nimmer frivool. Dit is zelfs zoo ongeveer
het allerlaatste dat men er van zou kunnen
beweren. Wel komt het soms voor dat zijn
behendige argumentatie ietwat kronkelende
paden volgt, en dit scheen ook bij deze ge
legenheid zoo te zijn. Het begon zelfs zijn
collega-jurist, rar. Bijvoet, op een goed mo
ment te schemeren, en vijf minuten later zat
de heele Raad in een schemerigen doolhof,
waaruit de wethouder het achtbare gezel
schap tenslotte bevrijdde door te verklaren,
dat particuliere auto's buiten deze precario-
verordening vallen. Een belangrijk punt. Er
wordt gesproken van onbespannen voertui
gen, maar auto's zijn dat niet, hoewel het
natuurlijk evenmin bespannen voertuigen
zijn. De taalkundige finesse van de zaak is,
dat het begrip bespanning en het voorwerp
automobiel als volkomen vreemd aan elkaar
moeten worden beschouwd.
De heer Joosten zegevierde met een amen
dement om hijschbalken'buiten de verorde
ning te laten. Hij won met 26 tegen 9, hoewel
de wethouder op ingenieuze wijze hijschbal-
ken trachtte te compromitteeren, door te
schetsen hoe hij omweggetjes maakte als er
iets aan opgeheschen werd. Wordt zoo wil
de hij blijkbaar te kennen geven een voor
werp niet tot belastingobject gebrandmerkt,
als deszelfs gebruik onze knapste financieele
koppen bedreigt? Is daarvoor geen compen
satie in „hard cash" .vereischt? Alleen als
stads-ongelukkenverzekering zou het al ge
rechtvaardigd zijn.
Dit concludeerde ik bij me zelf, maar de
Raad, thans op zijn. beurt ietwat frivool, liet
den heer Joosten triomfeeren, nadat deze
den wethouder nog vierkant verweten had,
dat hij geen verstand had van hijschbalken.
De antennes werden belast ondanks ver
zet van den heer Peper, wiens amendement
met 27 tegen 7 sneefde.
Een nieuwe poging des lieeren Joosten,
veel belangrijker dan de hij schb al ke n - a ct i e
gold het uitsluiten van een reclamebelasting,
Hij wou reclameborden alleen belasten als zij
op hinderlijke wijze buiten den gevel uit
staken. Helaas, dit lukte niet. Ik zeg helaas,
want ik voel niets voor precariobelasting, in
al haar wonderlijke uitingen.
De heer Klein Schiphorst, die zich vaak
onderscheidt door verrassende trouvailles,
had ontdekt dat men voor een reclamebord
van 6 M2. f 36 precario zou moeten betalen,
maar voor zes borden elk van 99 d.M2. maar
f 6 samen. Dit moest de wethouder toegeven.
De heer Klein Schiphorst verdient veler
dank; er zitten mogelijkheden in die ver
ordening. Negen-en-negentig vierkante deci
meter is de ware maat voor uw reclamebord.
In het artikel zonneschermen faalde de
heer Joosten nog op het nippertje, zoodat hij
zich tenslotte met zijn hijschbalken-zege
moest tevreden stellen, en de verordening
ging er tenslotte z.h.s. door.
Daarna werden de door B. en W. voorge
stelde grondslagen tot reorganisatie van het
tramnet door den Raad aanvaard. Het voor
stel zat goed in elkaar, wethouder rar. Ger-
ritsz kreeg er dan ook complimenten voor,
en hij wees er in zijn rede op, dat nu alleen
een grondslag ontworpen is voor verdere on
derhandelingen met de tram. De definitieve
overeenkomst komt later in den Raad.
Het kan ons verheugen dat dit besluit
eenige goede verbeteringen in een bestaan-
den slechten toestand, vooral wat het Sta
tionsplein betreft, beteekent. Het zal de ge
meente vrij wat geld kosten, maar in het al
gemeen lijkt het geen overdadige weelde dat
hieraan eens wat extra's ten koste wordt
gelegd. Bij Amsterdammers en andere niet-
Haarlemmers beginnen wij een reputatie te
krijgen vanwege de raadselachtigheden van
ons verkeerswezen. Afgezien van den last dien
wij er zelf van ondervinden.
Ook mogen wij er ons in verheugen dat
gemeente en tram tegenwoordig samenwer
ken inplaats van te kibbelen.
Niettemin ben ik het grondig eens met den
heer Reinalda, die opmerkte dat Haarlem
nu weer een privaatrechtelijke overeenkomst
met de tram wil sluiten betreffende straten
in de binnenstad, terwijl er in andere ge
meenten naar gestreefd wordt om de bin
nenstad van vaste trambanen te bevrijden.
Smalle straten zooals de Barteljorisstraat,
Gierstraat, Koningstraat en Jansstraat be
hoorden tram-vrij .te zijn.
Dat is m.i. volkomen waar. Laat de Raad
voorzichtig zijn met zich te binden, en laat
men zich nog eens goed op de hoogte stellen
van de verkeers-evolutie ook in het buiten
land. en daarbij niet alleen op wereldsteden
letten, die geen behoorlijke basis voor ver
gelijking geven. De toekomst is niet aan de
trams, wier vaste banen de ergste aller ver-
keersbelemmeringen zijn. Maatregelen zooals
de thans aanhangige zijn maar weer tijde
lijke voorzieningen, die het misschien in de
toekomst nog veel moeilijker zullen maken
om van de trams verlost te raken.. Ook heb
ik. ronduit gezegd, altijd den indruk dat ons
openbare vervoer in een zoo klein bestek als
Haarlem's binnenst-ad door veel menschen
veel te pietepeuterig wordt opgevat. Ieder
straatje wil een tramlijntje, ieder blok hui
zen een haltetje, een paar minuten loopen
naar een openbaar verkeersmiddel heet al
erg. Onlangs heb ik nog hooren beweren dat
het voor Spaarne-bewoners een bezwaar was
om naar het Verwulft te loopen. Menschen
die zoo redeneeren zien niet in dat het mo
derne snelverkeer alleen groote verbindingen
jnct raste diensten toelaat, vooral op raste
banen, en dat anders de heele boel hopeloos
langzaam wordt en tenslotte totaal dreigt
vast te loopen. De Raad kan nu geen ver-
keersbesluiten nemen die gelden voor de
eerstvolgende vijf jaar. De vraag is hoe ont
wikkelt de toestand zich in de volgende
halve eeuw. en hoe bouwen wij het best op
om een goeden toestand voor die toekomst
te garandeeren?
Wie Parijs en Londen kent, weet wat het
verschil is tusschen vooruitzienden, breed-
opgezetten stadsaanleg en het tegendeel.
Toen Hausmann tijdens 't Tweede Keizerrijk
Parijs „uitlegde" volbracht hij een werk, dat
een halve eeuw later zijn volle contrast pas
bereikte met het volgebouwde, systeem-looze
Londensche centrum.
Nog ontstond een vrij langdurige discussie
over den bouw van 76 woningen voor sociaal
achterlijken (voor f 216.000) aan den Har-
menjansweg, van 64 idem nabij de Welte
vredenstraat (voor f 181.000) en van 22 id.
nabij den Harmenjansweg (voor f 63.360). Er
kwam ook nog een badhuisje (voor f 13000)
bij, en tenslotte werden deze voorstellen met
294 stemmen aangenomen na een debat,
waarin de a.s. Kamerverkiezingen meerma
len merkbaar werden. Voor dit debat verwijs
ik naar het Raadsverslag. Er werd van meer
dan éen zijde geprotesteerd tegen den pri
mitieven, onvoldoenden opzet van de bewus
te woningen. De conclusie van de zaak is
blijkbaar dat men op het moment niet beter
kan doen, dat hier door tenminste een aan
tal onbewoonbare krotten ontruimd kan wor
den, en dat het beste is om maar tevreden
te wezen met wat bereikt kan worden al
is dat dan niet veeL De heer Reinalda noem
de het „een zwarten dag voor den woning
bouw".
R. P.
HET OVERWERK AAN HET
CONCERTGEBOUW.
VERDER OVERWERK WORDT
GEWEIGERD.
Wij "nebben reeds medegedeeld, dat er
haast gezet wordt achter het werk van de
verbouwing van de Gem. Concertzaal, om
het mogelijk te maken, dat de heropening
op 15 September zal kunnen plaats heb
ben. Er is dan ook door het personeel over
gewerkt.
Nu heeft het gemeenteraadslid de heer
Peper aan B. en W. vragen gesteld over
dit overwerk Omdat de benandeling der
agenda zoo lang duurde, is de beantwoording
dier vragen uitgesteld tot de volgende ver
gadering.
Wij vernemen evenwel, dat de heer Peper
gevraagd heeft of het juist is, dat herhaal
delijk overgewerkt is zonder vergunning van
de Arbeidsinspectie, zoodat al twee proces
senverbaal tegen den aannemer zijn opge
maakt. Verder of B. en W. meenden, dat
overwerk noodig was, omdat de bouwvakor
ganisaties aan den aannemer voldoende
arbeidskrachten hebben aangeboden om
zonder overwerk het werk op tijd te kunnen
afleveren. De aannemer had een overwerk-
vergunning voor 3 maanden aangevraagd,
maar de Arbeidsinspectie heeft slechts voor
14 dagen toestemming gegeven. Na Dins
dag 4 Juni hebben de bouwvakarbeiders
evenwel geweigerd om nog weer over te
werken.
De heer Peper vraagt nu aan B. en W.
of ditt overwerk met toestemming van B.
en W. is geschied en wat het college daartoe
heeft bewogen. Mochten B. en W. geen goed
keuring gegeven hebben, hoe is het dan
mogelijk zoo vraagt de heer Peper dat
zoo eigenmachtig gehandeld is.
PERSONALIA.
De heer L. J. Kleyn te Haarlem is te Am
sterdam geslaagd voor het Aanvullend exa
men volgens art. 135 der wet op het Hooger
Onderwijs.
Het woord, is aan
Woodrow Wilson:
Dc regeeringen maken oorlog; voor zoover
ik weet hebben volken nog nimmer oorlog
met elkaar gemaakt.
HET NADERT
Heel zacht rommelt in de verte,
Reeds het eerst verkiezingsvuur,
Langzaam maar gestaag en zeker,
Nadert het beslissend uur,
Waarop u en ik gaan kiezen,
Het toekomstig landsbestuur:
Spoedig zal het kracht vergaren,
Dit vreemdsoortig offensief.
Vol verschillen, doch eendrachtig,
Ook al klinkt dit apocrief,
Allen met één doel voor oogen:
Menschen, kiest ons alsjeblief;
Op de schuttingen en muren,
Op het asfalt van de stad,
Wordt met klodders verf die bede.
Ruw ontsierend neergeklad,
Tot beleeaigïng der oogen
Van den kiezer op zijn pad;
Strooibiljetten bij dozijnen,
Tukt men straks in onze hand,
Brievenbussen vol pamfletten,
Gaan in onzen prullenmand,
Allen vol van schoone leuzen,
Voor het heil van t vaderland:
Abeecee strijdt voor uw rechten,
Andren niet, dus kiest slechts hem,
Zij betoogen allen 't zelfde,
Met gelijken gloed en klem,
Dus dat brengt je weinig verder,
Bij 't bepalen van je stem:
Ook de radio is dienstig,
Aan het politiek gebral.
Tot ons allen d'ooren tuiten,
Maar ik hoop in elk geval,
Dat de luidspreker tenslotte,
Geen kwaadspreker worden zal;
Zesendertig stuks partijen,
Ieder met een schoone leus,
Vragen om uw stem, dus waarlijk,
Er is geen gebrek aan keus,
Maar een werklijk goede keuze,
Eischt een fijne kiezersneus;
Als u strakjes in uw hokje,
Dan uw plicht weer hebt gedaan,
En 't mocht later in de Kamer,
Niet volgens belofte gaan,
Dan wil men uw stem niet hooren.
Dan gaat 't u geen drommel aan;
Stemt ons. stemt ons. brave kiezers,
Gij heerscht over ons bestaan,
Kiest ons op den derden Juli,
Maar loop verder naar de maan.
DE BRAND OP HET ÏAPANSCHE
STOOMSCHIP.
NOG ONZEKERHEID OVER DE
700 PASSAGIERS.
Volgens een nader bericht uit Tokio ls
het aan de kust van Kamsjatka in brand
geraakte Japansche sttoomschip „Wuro
Maru" nog niet gezonken, doch drijft het
nog steeds brandende rond. Daar zich onder
de lading een groote hoeveelheid naphta be
vindt kan het schip wel als verloren be
schouwd worden. Omtrent het lot van de
700 passagiers, waarvan devl helft vrouwen,
is nog niets naders bekend..
OriZE. GROEMTüE.5
DIM5DAG
DONDERDAG
ZATERDAG
Een vrouw in het nieuwe Engelsche Kabinet.
Miss Margaret Bondficld, die naar algemee-
nc verwachting in het nieuwe Kabinet Mac-
donald als Minister van Openbare Gezond
heid zal optreden.
Dc Vesuvius is opnieitw in hevige eruptie. Onze foto toont een beeld van den nieuwen
krater, die in werking is met op den voorgrond een oud gestold lavaveld.
DE REORGANISATIE VAN HET
TRAMNET.
DE RAAD VEREENIGT ZICH IN
BEGINSEL MET HET VOORSTEL
Na een uitvoerig debat heeft de gemeen
teraad zich Woensdagmiddag vereenigd met
het voorstel van B. en W. inzake de reorga
nisatie van het tramnet.
Daarbij is uitgesproken dat zoo spoedig
mogelijk begonnen zal worden om dc lijn
Zuid-Noord die nu door de Smedestraat loopt
te leggen: Groote MarktJansstraatJans-
weg. Daardoor verdwijnt de tram dus uit de
Smedestraat en heeft op den Kruisweg en in
de Kruisstraat slechts tramverkeer in de
richting Noord-Zuid plaats, vooral voor de
smalle Kruisstraat zal dit een groote verbe
tering in het verkeer brengen.
De gemeente zal de aangekochte pairden
op den hoek Groote Markt-Jansstraat laten
sloopen om tramverkeer op die plaats moge
lijk te maken.
Nog dit jaar zal dan aan de asphalteering
van de Jansstraat en den Jansweg begonnen
worden.
Verder hf t de raad zich in beginsel ver
eenigd met het plan om het smalle spoor van
enkele tramlijnen te vervangen door breed
spoor.
De tramroutes zullen dan in de toekomst
zijn:
BloemcndaalDen Hout. Kleverpark, Os-
tadestraat, Schotersingel, Staten-Bolwerk,
Kennemerplein, Jansweg-viaduct, Stations
plein, Kruisweg. Kruisstraat. Barteljoris
straat en verder de tegenwoordige route.
HoutBloemendaal. Oude route, Groote
Markt, Jansstraat, Jansweg, Stationsplein,
Kruisweg-viaduct, Staten Bolwerk en verder
de oude route.
..SchotenLeidschevaart. Frans Halsplein,
Kennemerplein. Jansweg-viaduct, Stations
plein. Rozenstraat en verder de oude route.
Leidschevaart-Schoten. Oude route. Ma-
negebrug, zuidzijde Kenaupark, Parklaan,
Jansweg, Stationsplein, Kruisweg-viaduct.
Kennemerplein, Frans Halsplein en verder
de oude route
Overveen-Station en terug. Verspronck-
weg. Staten-Bolwerk. Kennemerplein, Jans
weg-viaduct. Stationsplein, Kruisweg viaduct
Staten-Bolwerk, Verspronckweg en verder de
oude route.
Bij de nadere uitwerking der plannen zal
blijken hoe groot de financieele offers zullen
zijn die de gemeente voor dit plan zou moe
ten brengen omdat een gedeelte der kosten
voor rekening der gemeente zullen komen.
HOOG BEZOEK AAN HAARLEM.
DEENSCHE PRINS IN DE GROOTE
KERK, STADHUIS EN MUSEA.
De bekende kunstverzamelaar en kunst
liefhebber Mr. Drucker en zijn echtgenoote
uit Londen brachten Dinsdag een bezoek aan
onze stad. Zij bezochten o.a. het Frans Hals
museum, de Groote- of St. Bavokerk, het
Stadhuis, het Teyleriftuseum, enz. De heer cn
mevrouw Drucker brachten als gast mede Z.
K. H. faicolaas Prins van Denemarken. Veel
belangstelling betoonde de hoogc gast;
voor de kunstverzamelingen in onze stad;
hij bewonderde de fraaie gebouwen. De heer
Gratama leidde de bezoekers rond in het
Frans Halsmuseum en in de Groote- of St.
Bavokerk werden de gasten door Kerkvoog
den ontvangen. De heer George Robert be
speelde het orgel, wat op hoogen prijs werd
gesteld en waarvoor aan onzen organist per
soonlijk dank werd betuigd.
NIEUWE AARDBEVINGEN IN
ARGENTINIë
WEER VEEL SLACHTOFFERS.
Reuter seint ons uit Buenos Aires:
In de provincie Mendoza hebben weder
verscheidene aardschokken plaats gehad: te
Nevado zouden talrijke dooden en gewonden
zijn. Een bij Nevado gelegen vulkaan stoot
groote hoeveelheden lava cn rook uit.
