sanatogen
HAARLEM'S DAGBLAD
BUITENLANDSCH OVERZICHT
DE LAAKBARE HOUDING VAN JAPAN.
DE JAPANStHE PERS ENTHOUSIAST OMDAT MOSKOU
DE BEMIDDELING AFWEES.
LA-
GEMENGD NIEUWS
muziek.
CHINA'S DOODE LEIDER.
Nieuwe Kracht
SCHEEPVAARTBERICHTEN
WOENSDAG 24 JULI 1929
DERDE BLAD
Het zou feitelijk gepasseerd zijn bij
de bemiddelingspogingen.
Optimisme in Washington dat Wel eens
in pessimisme zou kunnen omslaan.
T BELANGRIJKSTE NIEUWS.
In Washington ziet men den toestand zeer
optimistisch in op grond van het feit, dat
zoowel China als Rusland hebben verklaard,
dat zij het Kellogg Pact wenschen na te le- 1
ven. Wat beteekent echter een dergelijke ver
klaring als Moskou pertinent verklaart, dat
het iedere verdere onderhandeling afhanke
lijk stelt van het ongedaan maken van de in
beslagneming van den Oosterspoorweg, en als
China mededeelt dat alles mogelijk is, be
halve de teruggave van dien spoorweg?
Washington acht het mogelijk dat China
desniettemin Rusland's eisch inwilligt. Het
conflict zou dan verder opgelost kunnen wor
den door het vroegere Russische personeel in
Mandsjoerije, door ander Russisch personeel
te vervangen. Deze oplossing ziet er echter
wel wat heel eenvoudig uit. En er zullen heel
wat nota's gewisseld moeten worden voor dat
de V. S. met behulp der andere mogendheden
dit bereikt zullen hebben.
Gisteren zinspeelden wij op het feit dat
Japan zich niet gaarne beknibbeld ziet op
zijn invloed in Mandsjoerije. Thans blijkt
met zekerheid dat de Japansche regeering in
derdaad gepiqueerd is omdat het grootste
deel van het initiatief der bemiddelingspo
gingen niet aan haar is overgelaten. Deze
omstandigheid dwingt Japan tot een gere
serveerde houding. Japan vindt althans dat
het zoo moet zijn. Dit ontbreekt er nog maar
aan. 't Is nog niet erg genoeg dat twee naties
die een half werelddeel omvatten, zich door
den waanzinnigen oorlogspsychose laten be
vangen: de diplomaten van de belangheb
bende en bemiddelende staten dienen zelfs
als het ergste dreigt de diplomatieke be
leefdheid in acht te nemen en wee hen, als
daar inbreuk op gemaakt wordt. Japan voelt
zich gepasseerd. Niet de V. S. doch Japan
heeft wat te verliezen in Noord-Mandsjoerije.
Waarom liet men dan de bemiddeling niet
over aan Japan? Aldus redeneeren de schran
dere diplomaten in Tokio. Zij vragen niet of
het belang van de heele wereld op spel stond
en het dus noodzakelijk maakte, dat de
groote mogendheden, vertegenwoordigers van
het Kellogg-pact, gezamenlijk hun invloed
deden gelden. Neen. De groote mogendheden
•hadden zich beleefdelijk tot Japan moeten
wenden met het verzoek of de Japansche
regeering al haar invloed zou willen aanwen
den om een conflict tusschen Rusland en
China te voorkomen. Inmiddels gaat men
aan de Mandsjoerijsche grens rustig door,
met zch voor ite bereiden op een eventuee-
len strijd.
Maar conform den gang van zaken slaat
de Japansche regeering thans een anderen
toon aan. Haar optimisme is nu omgeslagen
in pessimisme. (Even verklaarbaar is het dat
men in Washington, waar het initiatief tot
de bemiddelingspogingen genomen werd, zoo
buitengewoon optimistisch is). Een telegram
van Vaz Dias meldt:
In toonaangevende kringen te Tokio wordt
de toekomst van het conflict tusschen China
en Rusland donker ingezien. Bovendien wor
den vooral de economische gevolgen van de
stagnatie op den Oosterspoorweg onder de
oogen gezien. Wanneer het niet mag geluk
ken het spoorwegbedrijf in zeer korten tijd
weer op te vatten, zijn volgens Japansche op
vattingen de schadelijke gevolgen niet te
overzien.
Overigens blijkt wel dat wij het hier ten.
aanzien van de Japansche ontstemming bij
het rechte eind hebben als men leest, dat de
geheele Japansche pers enthousiast is over
het feit, dat Moskou de bemiddeling van de
hand heeft gewezen.
De bladen, voor zoover deze in nauwe be
trekking tot de Japansche regeering staan,
schrijven, dat dit conflict slechts de volkeren
in het Verre Oosten aangaat, en dat het in
grijpen van eenige andere groote mogendheid
niet in het belang van den wereldvrede kan
zijn. De Japansche regeering verklaart, dat
het ingrijpen van Frankrijk en Amerika de
politieke situatie nog meer verscherpt heeft,
aangezien daardoor de betrekkingen tusschen
China en Rusland nog slechter zijn gewor
den.
De Japansche regeering heeft de Nanking-
regeering medegedeeld, dat zij het beter acht,
het afsluiten van het vriendschapsverdrag
vocrloopig uit te stellen, tot het conflict is
bijgelegd. Een Japansch-Chineesch vriend
schapsverdrag kan slechts afgesloten worden,
wanneer de verschillende politieke en econo
mische vraagstukken door het afsluiten van
een handelsverdrag en een regeling betref
fende de nederzettingen geregeld zijn.
Als wij ons niet zeer bedriegen zal het op
timisme in Washington ook wel zeer spoedig
omslaan in pessimisme. De meening van het
„Verre Oosten" geeft er alle aanleiding toe.
Overiges blijkt nog uit geen enkel bericht
dat één van de beide partijen aan de Mand
sjoerijsche grens, ook maar één kleinen maat
regel genomen heeft om werkelijk tot een
oplossing te geraken. Integendeel. De meeste
telegrammen spreken van toenemende bewa
pening. hoewel men zeer voorzichtig moet
zijn met het aanvaarden dezer berichten. De
Duitsche communistische Rothe Fahne publi
ceert een mededeeling, die wij onder alle
voorbehoud citeeren, volgens dewelke het
meer dan negenduizend ton metende stoom
schip „Falke" van den Nord Deutschen Lloyd
met een zeer groote lading geweren en ma
chinegeweren en munitie aan boord de ha
ven Gdingen heeft verlaten met bestemming
naar China. Telegrafen Union verneemt daar
entegen van de directie van den Nord Deut
schen Lloyd, dat de „Falke" een der kleinste
schepen van deze maatschappij is en slechts
997 ton meet. Dit schip zou voorts 20 Juli jl.
van Hamburg naar Londen zijn vertrokken,
zoodat het onmogelijk op 19 Juli Gdingen ver
laten zou kunnen hebben. Het schip wordt
volgens de directie uitsluitend gebruikt
voor het verkeer tusschen Hamburg en Lon
den.
ZWITSERLAND ZOU THANS DE
BESTE KANS HEBBEN.
BRUSSEL, 23 Juli. De Belgische regeering
heeft geenerlei verzoek ontvangen met be
trekking tot het eventueel te Brussel doen
bijeenkomen van de internationale confe
rentie. Bij een onderhoud, dat Briand Zater
dag j.l. te Parijs had met den Britschen
gezant, stelde de Fransche minister Brussel
voor als plaats van bijeenkomst der confe
rentie, doch de Duitschers hebben dit denk
beeld van de hand gewezen en er is van
Brussel dan ook in dit verband geen sprake
meer.
Parijs, Londen en Berlijn wisselen thans
van gedachten over de keuze van de plaats
waar vergaderd zal worden. Er is nog niets
besloten, doch het schijnt, dat Zwitserland
de meeste stemmen op zich zal vereeni-
gen.
GEHEIM MUNITIEDEPOT IN
BULGARIJE ONTPLOFT.
VELE SLACHTOFFERS EN GROOTE
SCHADE.
De overige berichten brengen geen nieuws.
Merkwaardig is het echter dat Japan voorloo-
pig weigert met China een vriendschapsver
drag te sluiten, cn dat een Sovjetvertegen
woordiger naar Londen is vertrokken voor be
sprekingen om de betrekkingen met Groot-
Brittannië hersteld te krijgen. Dowgalefski,
Russisch gezant in Parijs zal naar Londen
vertrekken. Die plotselinge spoed is wel heel
verdacht. Te meer als men in aanmerking
neemt dat Moskou vóór het conflict met
China verklaarde, dat het op de Engelsche
voorstellen niet in kon gaan.
Geen uitstel van de Volken
bondsconferentie.
GENèVE, 23 Juli. (V. D.) Het door de Ame-
rikaansche bladen gepubliceerde bericht om
trent een stap van Briand ter verkrijging van
een uitstellen van de plenaire vergadering
van den Volkenbond tot October, wordt door
het secretariaat voorloopig nog niet beves
tigd. Men zegt integendeel, dat de plenaire
vergadering van den V. B. volgens voor
schrift op den eersten Maandag van Sep
tember van elk jaar dient te beginnen. Een
verandering van de bepalingen zou slechts
kunnen geschieden door een meerderheidsbe
sluit van de plenaire vergadering. Bovendien
is de termijn voor een uitstellen tot October
te klein, daar eenige regeeringen, zooals
Australië, Nieuw-Zeeland en de Zuid-Ameri-
kaansche staten hun delegaties reeds naar
Genève hebben doen vertrekken.
Graham over de Engelsche
mijnindustrie.
LONDEN, 23 Juli (VD.) Grahom, de voor
zitter van den „Board of Trade" bracht he
den in het Lagerhuis rapport uit over de
voornemens van de regeering inzake de
mijnindustrie. Als resultaat van besprekin
gen, gehouden met de mijnwerkersfederatie
en de mijneigenaren, zouden wetgevende
voorstellen worden ingediend betreffende de
werkuren en ander factoren in de mijnindus
trie, tijdens de herfstzitting. In de daaraan
voorafgaande maanden zou de regeering ge
regeld beraadslagen met de federatie over
de termen dezer wetten. In politie kringen
verzekert men, dat de regeering van plan is
terug te keeren tot de zevenurige werkdag
in de mijnen en wel langs geleidelijken weg.
Het voornemen is de zeven en een half-uri-
gen werkdag weer in te voeren tegen het
einde van dit jaar en den zevenurigen werk
dag te bereiken omstreeks den tijd waarop
de achturenwet afloopt, d.i. in 1931.
Grahom kondigde tevens aan, dat een on
derzoek zou worden ingesteld naar den ka-
toenhandel door een subcommissie van het
„Comittee of Civil Research". In de subcom
missie zouden zitting nemen twee ministers,
een leidende persoonlijkheid uit de katoen
handelswereld, een vakvereenigingsleider en
een accountant.
Ulitz staat terecht.
Omstreeks half tien des morgens is te
Kattowitz onder zeer groote belangstelling
het proces tegen Otto Ulitz, den leider van
den Duitschen Volksbond in Ópper-Silezië, be
gonnen. Beklaagde wordt ervan beschuldigd
soldaten van het opkomen van hun militaire
plichten te hebben afgehouden. Voorzitter
van de rechtbank is ar. Herlinger, vice-pre
sident van de districts-rechtbank. Twee
majoors van het Poolsche leger fungeerden
als militaire deskundigen
Na het voorlezen van de acte van beschul
diging, kreeg beklaagde Ulitz het woord. Toen
hij eerst wilde spreken over de zware ver
antwoordelijkheid, welke op de rechtbank
rust, viel dr. Herlinger hem in de rede en
verklaarde, dat bij zich slechts mocht uiten
over de acte van beschuldiging. Ulitz bestreed
de hem ten laste gelegde feiten in vollen
omvang. In de acte van beschuldiging zit
ten, volgens beklaagde, een groot aantal
fouten.
EEN ZONDERLING PROCES EN
EEN ZWARE BOETE.
De correspondent der N.R.C. te Brussel
meldt:
Door de rechtbank van Koophandel is uit
spraak gedaan in een zonderlinge rechtzaak.
Het gold een proces, begonnen door mevr.
G. Giroux, eigenaresse van den bekenden
kunsthandel, tegen den Brusselschen an
tiquair Wouters, die in Maart j.l. een veiling
bij Giroux overhoop zette door te roepen, dat
al de onder de hamer gebrachte schilderijen
valsch waren.
Er werden vier zittingen aan deze zaak
gewijd. De verdedigers van den heer Wouters
pleitten, dat hij spontaan had gehandeld
zonder het inzicht te hebben gehad den aan
legger schade te berokkenen, maar de recht
bank was de meening toegedaan, dat con-
currentiegeest hem tot het plegen van zijn
daad had gedreven Een verzoek om deskundig
onderzoek van de geveilde schilderijen werd,
als strijdig met de wet, afgewezen en de
rechtbank veroordeelde den antiquair dan ook
tot het betalen van 10.000 francs schadever
goeding, van de proceskosten en van ae
kosten der plaatsing van het vonnis in ver
scheidene Belgische cn vreemde couranten.
ATHENE, 23 Juli- Berichten uit Bulgarije
zeggen, dat te Soerlievo in een geheime mu
nitieopslagplaats bij ongeluk brand °ntst?nd,
waardoor het geheele depot dat oa. 3000
granaten bevatte, in de lucht vloog- Vele
personen zijn gedood of gewond en de mate-
rieele schade is zeer groot.
CONCERT OP HET FEESTTERREIN TE
HEEMSTEDE.
Een muziekkorps en een Zfre"
ditmaal de gasten van „Sint Michael Excel
sior, het Hcemsteedsch la°far.'?korfPJ,tp,i^
weer wijd den omtrek rond zijn feestelijke
klanken, het mannenkoor St. Benedictus
zong intieme liederen en zoo wisselden belde
vereenigingen elkaar af en gaven elck wat
wils. Men zou zeggen, dat de twee concert-
gevers in goede conditie waren. Excelsior
speelde met beschaafden klank en in dit op
zicht behoefde men voor het eene stuk geen
voorkeur te hebben boven het andere. Over
de waarde der composities zullen we ons kruit
niet verschieten. Want het is ook waar, dat
de technische eischen een1 bepaalde grens
niet mogen te boven gaan. De componist
Belleflamme doet dit zeker niet, en t is mis-
schien daarom, dat men zijn stukken aan
hoort met een gevoel van bevrediging; is het
dan niet om den inhoud, dan toch zeker om
de beschaafde wijze, waarop zij worden uit
gevoerd. Het klonk zuiver. Toch geloof ik dat
het genot, een stuk als „Val de l'Ambleve
of een ouverture van Labole te hooren, nog
een goed eind zou worden verhoogd, zoo de fi
guren, de noten in onderverdeeling, duidelijker
werden gearticuleerd. Het goed volgehouden
staccato verhoogt vooral bij een fanfarekorps
de duidelijkheid van het notenbeeld, en dat
in dit opzicht ook onze allerbeste korpsen
nog wel eens te kort schieten, zagen we Zón
dag 1.1. op den eerewedstrijd, bij het twee
maal uitvoeren van Popy's Suite oriëntale.
Maar nu Excelsior alreeds een zeer te waar-
deeren klankverhouding heeft, lijkt het mij
op den weg te liggen, zoo Reinier van 't Hoff
verder alles aanwendt van zijn mannen te
verkrijgen een nog meer gepérfectionneerden
toonaanzet. Als het aanstonds voor de tweede
afdeeling zich gaat voorbereiden, zal een in
deze richting gedreven studie nog tot ver
rassingen kunnen leiden. Wij hopen Excel
sior ook daar met evenveel succes te zien
slagen als in de afd-, waarin het zich Zondag
j.l. zoo mooi onderscheidde.
Excelsior's partner, het R.K. Mannenkoor
St. Benedictus, kwam met een plaatsvervan
ger als dirigent. Niet de heer C. M. Germers,
maar zijn collega P. C. Rooyakkers leidde
het koor. Tegen het nadeel dat dit rempla
ceer en onvoorbereid was, stond het voordeel
dat wij hieraan meteen dankten een verster
king van het koor, zoodat er evenwicht was
in de klankverhoudingen.
Op één ding mocht ik een aanmerking
maken, n.l. op de keuze der uit te voeren
stukken. Die „Woudzang" nu van Engelberg
is al heel erg aftandsch; zóó erg, dat, als 't
op een gezellig onderonsje werd uitgevoerd,
de vraag „kennen jullie niks anders?" nog
niet zoo misplaatst zou wezen. En dan dat
lieve stuk „Ritters Abschied". De juffrouw
die deze muziek op haar geweten heeft,
bracht althans nog variatie aan in de maat.
Wat doet men nu sinds menschenheugenls
in Haarlem en een goed eind daarbuiten? De
driekwartsmaat van wat men hier gemeen
lijk het refrein noemt, wordt doodleuk ge
nomen als vierkwartsmaat. Ik krijg bij dit
rührselige „fahr wohl, fahr wohl, mein treues
Lieb" de gewaarwording alsof Johanna Kin
kel (ten grave gedaald 1858) zich telken
male zelve in het water „verdoet" en bij
een der laatste maten, die in stee van vier
er vijf tellen krijgt, ten afscheid nog een
extra keer met de hand wuift. Edoch Jo
hanna Kinkel zal niet sterven, zoolang er
nog mannenkwartetten en -koren zijn. Maar
hoe zit dat? Wordt hier de dirigent gediri
geerd door de zangers? Zal er nooit eens een
opstaan, die de partituur geeft zooals ze is?
Wij zullen hem hartelijk begroeten.
Het stuk van Beethoven uit op. 81 b, dat
wij meestal niet anders hooren dan met
ondergeschoven tekst (Die Vesped) werd
nogal haastig en, bijgevolg vrij slordig af
gezongen. Anders kon men met eenigen goe
den wil nog Beethoven's intentie er uit hoo
ren. Met het geslacht „zanger" kan ik soms
waarlijk meelij hebben. Het wil zingen, doch
weet niet, wat. Zoo komt het dat men dan
maar weer A. Giesen te hulp roept. Waaraan
is nu de keuze van zulk een menu te wijten?
Aan den wansmaak van den dirigent, aan de
ongeschiktheid der zangers, of (wat even erg
is) aan sleur? Men moet dan echter niet
verwonderd zijn, als de genoodigden beleefd
afwijzen met een „Dank U, lk zal niet ge
bruiken."
Al is de litteratuur voor een klein mannen
koor niet overrijk, er is met goeden wil nog
wel iets behoorlijks bijeen te krijgen, en men
mag verwachten dat „St. Benedictus" daar
voor eenige moeite mag aanwenden.
G. J. KALT.
De hijzetting van Soen Yat-sen.
DE WAARDE VAN EEN IDEE.
(Bijzondere correspondentie.)
Gedurende den zegetocht van de Koeomin-
tang in de afgeloopen drie jaren, tijdens de
interne partijconflicten, gedurende de ge
vechten van de verschillende generaals on
derling, was de werkelijke leider van het
nieuwe China, degene, op wien allen en ieder
individueel zich beriepen, een doode. Of nu
de legers door Tsjang Kai-shek of Feng
Yu-hsiang, door Tang of Li werden aange
voerd, de politiek door Wang of Hu werd
gestuurd, steeds heette het: in naam van
wijlen dr. Soen Yat-sen. Dat dr. Soen de
nieuwe nationale held kon worden, valt uit
de wetten, die den roem in Europa bepalen,
moeilijk te verklaren. Soen heeft feitelijk
niets bereikt en steeds pech gehad- Voor de
revolutie heeft hij in zijn jeugd gestreden;
toen de omwenteling werkelijk kwam ston
den andere lieden op den voorgrond en als
eerste Chineesche president heeft dr. Soen
zich slechts een jaar lang staande kunnen
houden. Dan heeft hij in Canton een modern
bestuur ingericht en telkens weer offensie
ven tegen het Noorden aangekondigd en ze
een paar maal ook, maar vergeefs, uitge
voerd. Eerst nadat hij gestorven was, kwam
de zaak op gang. Zijn opvolgers, in de eerste
plaats Tsjang Kai-shek, hebben den over
weldigend snellen hereenigingsvfeldtocht voor
de Koeomintang gevoerd, waarvan Soen
altijd slechts had gedroomd. De held van
deze groote successen werd evenwel degeen,
die de zaak steeds verkeerd had aangepakt,
die in werkelijkheid eigenlijk alleen de lit
teraire voorbereidende werkzaamheden heeft
gedaan. De Chineezen schijnen nog steeds
het litteraire volk te zijn. Blijkbaar vinden
zij de conceptie van een politiek denkbeeld
grooter dan de daad- Maar nog een ander
motief speelt bij de vereering van Soen Yat-
sen in China een rol. Deze vereering is, wij
willen niets zeggen van de Russen, maar ten
tijde van den Russischen invloed in China
begonnen, toen de Chineezen voor het eerst
de massapropaganda leerden. Destijds is het
him ook duidelijk geworden, dat de nieuwe
beweging een held noodig had en dat in ver
band met den onderlingen naijver van de
levenden, deze held een overledene moest zijn.
Dus bleef volgens de geschiedenis der revo
lutie alleen Dr. Soen over, die een groot na
tionaal denkbeeld te berde had gebracht,
maar het nooit had kunnen uitvoeren.
Toen de Koeomintang nog niet verder was
gekomen dan de beide Zuid-Chineesche pro
vincies, dus meer dan drie jaren geleden, had
zij reeds het plan opgevat, aan het einde van
een destijds nog zuiver denkbeeldigen zege
tocht door China den leider in Nanking "bij
te zetten en zij had met een verrassende
toewijding reeds in die dagen een prijsvraag
uitgeschreven voor het aanleggen van een
graf in de purperen bergen. Een jonge Chi
neesche bouwmeester, die een plan vrijwel in
oud-Chineeschen stijl had ingezonden, had
den eersten prijs gekregen. Velen, bijna allen,
hebben destijds gespot. In Nanking had de
Koeomintang toen in het geheel nog
niets te zeggen. Thans, nu de gebeurtenissen
zich met een onheilspellende nauwkeurigheid
hebben voorgedaan, doet het ontwerp van
deze plannen bijna aan als een profetie.
Misschien is toch nog de werkelijke over
winnaar van deze nieuwe beweging de over
leden leider, die als generaal van den geest
al voor zijn dood had gezegevierd en den over
levenden opvolgers alleen de uitvoering van
zijn laatsten wil had overgelaten, gelijk het
officieele Koeomintangdogma leert.
Een jaar na het uitschrijven van de prijs
vraag was de Koeomintang in Nanking. Er
volgde nog een jaar van binnenlandsche
twisten en tenslotte hét laatste jaar der
consolldeering. gedurende hetwelk in Nan
king de begraafplaats werd gemaakt en de
plechtigheden voor de bijzetting voorbereid.
De groeve van Soen Yat-sen is thans als .iet
ware het centrum van China geworden en
de plek, die Nanking werkelijk tot een hoofd
stad begint te maken. Het graf maakt op
ieder, die het ziet een overweldigenden in
druk. Een complex trappen leidt de purperen
bergen op, waar de voorhal van het mauso
leum en de eenvoudige koepel van het eigen
lijke graf staan. Deze groote trap. die niet
naar een geweldig bouwwerk, doch al.een
naar twee kleine hallen leidt, is liet impo
sante van den aanleg. De hallen zelf zijn van
Chineeschen eenvoud en hun pracht is sober.
Een pronkstuk van Chineesch mozaïekwerk
is de zoldering van de voorhal, die een witte
zon met lichtgevende stralen op een blauwen
achtergrond vertoont. Deze zoldering reflec
teert het licht, dat alleen door een smalle
strook glas onder de dakvorst invalt. De
voorhal en de aansluitende eigenlijke graf
koepel liggen derhalve den geheelen dag in
een plechtige schemering.
De staatsbegrafenis van Soen Yat-sen
werd voortdurend uitgesteld. Ten deele
eischten de bouwwerken uitstel, ten deele
deed de noodlottige Chineesche politiek de
vroeger vastgestelde begrafenissen niet gun
stig schijnen. Ook op 1 Juni van dit jaar was
een nieuwe burgeroorlog in aantocht en als
feest wegens de hereeniging van China
scheen de dag verkeerd gekozen. Men zag
derhalve in den rouwstoet vele belangrijke
Chineezen niet; Feng Yu-hsiang, die stellig
ook een revolutionnaire generaal is, ontbrak
bij voorbeeld, omdat hij juist bezig was, een
oorlog tegen Nanking voor te bereiden. Maar
desondanks was de bijzetting van Soen Yat-
sen toch niet de plechtigheid van een kleine,
thans in Nanking heerschende groep. Dertig
duizend mensclien waren naar Nanking ge
togen, men zag er inderdaad het nieuwe
China bijeen. Zoo werd de staatsbegrafenis,
hoewel zij te Nanking plaats vond ln de
schaduw van een dreigenden burgeroorlog,
toch een werkelijk nationale gebeurtenis. De
Chineezen hebben het met gelaten vanzelf
sprekendheid opgenomen; dat ook de Peking-
sche diplomaten daarvoor voltallig naar
Nanking zijn gekomen. Deze deelneming van
het diplomatieke corps is echter in het geheel
geen onverschillige vanzelfsprekendheid. Zij
toont in ieder geval aan, dat de officieelo
politiek der mogendheden het nieuwe China
au serieux neemt en dat de mogendheden de
goden van de nieuwe Chineesche nationale
beweging thans hun respect niet meer weige
ren.
De bijzetting zelf vond in Nanking volgens
oud-Chineesche gebruiken en zonder eenigo
concessie aan Europeesche levensgewoonten
plaats. De rouwstoet zou zich bij zonsopgang
in beweging zetten. Daarom verzamelden
zich de deelnemers in de eerste beide uren
na middernacht in het hoofdkwartier van
de partij, waar het lijk was neergezet. Om
vier uur in den ochtend zette de stoet van
dertigduizend menschen zich geleidelijk m
beweging, om onder de hooger en hooger
stijgende zon den twee mijlen langen weg
naar de begraafplaats af te leggen. Daar in
de voorhal van de groeve vond maar een zeer
korte ceremonie plaats. Het testament van
Dr. Soen werd voorgelezen en door de luid
sprekers ook aan de menigte op het voor
plein voor dc groote trap medegedeeld. Toen
was het precies twaalf uur, middag, en 101
kanonschoten verkondigden, dat Soen Yat-
sen was bijgezet....
(Nadruk verboden.).
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cti. p«r regel.
Dr. Julius Neumann, privaat do
cent voor obstelrie en gynaecologie
a/d. Universiteit tè Weencn, schreef
„Vrouwen nemen Sanatogen gaarne cq
de mededeelingen over spoedige ver
betering van den algemeenen toestand
en toename van eetlust Waren som
wijlen buitengewoon verrassend."
"\Vanneer gij U slap of lusteloos
gevoelt, volg dan den raad van
dezen bekenden vrouwenarts:
Sterk Uw lichaam met
tiet Zenuwsterkend Voedsel
Vanaf f I,- per bus bij alle apolh. en dpjg.
Aagtekerk 23 van Rotterdam naar Im-
mingham.
Arendskerk 23 te Fremantle van Rotter
dam.
Aagtekerk 23 van Rotterdam.
Almkerk p. 22 Gibraltar, Rotterdam naar
Australië.
Blitar 22 v. Port Said, Rotterdam naar Ba
tavia.
Binnendijk 21 v.m. te Boston van Rotter
dam.
Bovenkerk 22 n.m .te Bombay van Rotter
dam.
Batoe 23 v. Suez, Amsterdam naar Batavia.
Bali 23 van Calcutta.
Baralt 21 van Cristobal naar Buenaven
tura.
Barneveld 22 te Valparaiso van Amster
dam
Calypso 21 te New York van West-Indic.
Gaasterdijk 21 v.m. te San Francisco v.
Antwerpen.
Gorontalo 22 te Marseille, Rotterdam naar
Batavia.
Garoet 22 v. Alexandria, Batavia naar Rot
terdam.
Heemskerk 21 van Zanzibar, Belra naar
Rotterdam. Heemskerk 22 te Tanga, Beira
naar Rotterdam.
Indrapoera 28 te Marseille verwacht, Bata
via naar Rotterdam.
Jagersfontein 23 van Amsterdam naar
Zuid- en Oost-Afrika.
Kota Inten p. 23 Finisterre, Batavia naar
Rotterdam.
Kota Radja p. 22 Finisterre, Rotterdam n.
Batavia.
Kieldrecht 22 van Algiers, Rangoon naar
Rotterdam.
Kennemerland p. 22 Las Palmas, B. Ayres
n. Amsterdam.
Lochmonar 20 v. Vancouver naar Rotter
dam.
Moena 23 van Amsterdam naar Hamburg.
Meerkerk p. 22 Gibraltar, Rotterdam naar
Calcutta.
Melampus 23 van Padang, Amsterdam n.
Batavia.
Manoeran 23 van Port Said, Batavia naar
Amsterdam.
Montferland p. 22 middernacht Ouessant,
Amsterdam naar Buenos Ayres.
Noorderdijk p. 22 de Aanren, Rotterdam n.
Pacifickust.
Nieuw Holland 22 te Brisbane v. Melbourne
vertrok naar Bclawan Deli.
Oldekerk 23 te Port Said, Amsterdam naar
Japan.
Oranla 22 13 uur van Lissabon, Amster
dam naar Buenos Ayres.
Oberon 25 v.m. te Duinkerken verwacht,
St. Thomas naar Amsterdam.
Pollux 22 te Antwerpen van Savannah.
Reggestroom p. 22 Las Palmas. W. Afrika
naar Rotterdam.
Radja p. 22 Pcrim, Amsterdam naar Ba
tavia.
Riddererk 23 te Suez, Bombay naar Rot
terdam.
Sembilan 22 van Marseille, Batavia naar
Amsterdam.
Sumatra 20 te Dakar, Amsterdam naar Z.
Afrika.
Springfontein 22 v. East London naar Dur
ban.
Samarinda p. 23 Perim, New York naar
Java.
Tjerimai 23 te Sabang, Rotterdam naar
Batavia.
Tjimanoek 22 van Sjanghai naar Keclung
Tjisaroea 22 van Sjanghai naar Amoy.
Vechtdijk 23 te Madras van Rotterdam.
Zosma 22 van Port Said, Japan naar Rot-»
terdam.
Zeelandia 20 te Buenos Ayres van Amster
dam.
Bondowoso 21 van Rangoon.
Scekaboemi 23 te Batavia van Rotterdam.
Tapanoeli 19 te New York van Batavia.
Edam 23, 9 uur v. Boulogne, New Orleans
naar Rotterdam, wordt 20 uur voor den Wa
terweg verwacht.
Veendijk 23 te Bombay van Rotterdam,
