De Graf Zeppelin' in Lakehurst
aangekomen
AGENDA.
47e Jaargang No. 14146 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Maandag 5 Augustus 1929
HAARLEM S DAGBLAD
pIRECTEUREN: 3. C. PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER HOOFDREDACTEURS ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week 0.27)4. met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0.32
Per 3 maandenHaarlem en plaatse* waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 3-57J4. Franco per post door Nederland 3.87)4. Losse nummers
ƒ0.06. GeïlL Zondagsblad per 3 maanden 0-57)4, franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon No*.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIENI5 regels ƒ1.75, elke regel meer f (135. Reclames
ƒ0.60 per regel. Redactie bij abonnement. Vraag en Aanbod 14 regels 0.6<V
elke regel meer ƒ0.15. buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsda&
Donderdag eu Zaterdag) 1—4 reg. 0.25. elke regel meer 0.10. uitsl. i contant»
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Ukkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 1^0.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.
Te Ommen wordt het Sterkamp gehouden van de Intern. Orde van de Ster van het Oosten
Dr. Annie Besant en J. Krishnamurti begeven zich naar de groote bijeenkomst voor de
opening van het kamp
HAARLEM, 5 Augustus
De Groote Gok.
De nieuwe Amerikaansche tariefwet, door
senator Smoot ontworpen, heeft in de ge-
heele wereld een storm van verontwaardi
ging ontketend. Zesentwintig naties, waarbij
ook Nederland, hebben protest-nota's naar
Washington gestuurd. Onze export van dia
manten, bloemballen en carton, de dvio ar
tikelen die de kern vormen van onze leve
ranties aan de Vereenigde Staten, loopt er
bij gevaar. Australië is een groot importeur
van wol in Amerika, Frankrijk van luxe
artikelen. België van glas en cement, En
geland van wol cn lijm, enzoovoorts. De
welvaart van ettelijke takken van bedrijf in
tientallen landen wordt bedreigd. Wel is de
wet nog niet aangenomen, maar de kans op
aanneming is buitengewoon groot. Zij komt
voort uit dc rcpublikeinsche partij, die de
macht in handen heeft, en die natuurlijk
schermt met de oude, in alle landen beken
de argumenten pro-tarief. Het doel is om
de Amerikaansche industrie te beschermen
tegen import van. goedkoope buitenlandsche
artikelen. Doen wij dat niet, zeggen de re
publikeinen, dan zal deze concurrentie ons
nopen om de loonen te verlagen en dus den
levensstandaard te verminderen.
Deze argumenten, gepaard aan een sterke
nationalistische campagne voor al wat Ame-
rikaansch is. doen natuurlijk hun grooten
invloed gelden, ook op de massa der arbei
ders in de Vereenigde Staten. Het is trou
wens altijd gemakkelijker geweest om met
de tariefs- dan met de vrijhandels-leuze
propaganda te maken: de voordeelen van
beschermende maatregelen zijn op het eer
ste gezicht gemakkelijker te begrijpen dan de
gropte nadcelcn.
Deze laat-ste zijn intusschen voor Amerika,
bij den huidigen stand van zaken, hoogst
gevaarlijk. Terecht merkt het weekblad
..Handelsbelangen" op. dat de Vereenigde
Staten van twee wallen probeeren te eten
als zij deze wet doorvoeren. Ten eerste is er
de enorme export van het land zelf, die per
jaar een waarde van vijf milliard dollar
vertegenwoordigt en die aan tegenmaatrege
len van de betrokken landen wordt blootge
steld. Tegenmaatregelen, die zeker niet zullen
uitblijven en die dus een tariefoorlog op ge
weldige schaal zouden doen uitbreken. Ten
tweede is er het bekende feit, dat het Ame
rikaansche kapitaal zich na den oorlog in
tallooze buitenlandsche ondernemingen heeft
geïnteresseerd. De Yankees hebben niet min
der dan tweeëntwintig milliard dollar in an
dere landen belegd. Als voorbeeld van hun
geweldige belangen bij de welvaart der Euro-
peesclie naties kan in de eerste plaats
Duitschland gelden. Een zeer belangrijk deel
van dc Duitsche nijverheid is in Amerikaan
sche handen.
Met een eenvoudig redeneerinkje over be
scherming van eigen producten en handha
ving van eigen loonstandaard, cn een hoeva-
tje voor het pure. onbesmette Amerikaan
sche fabrikaat, zijn de Yankees er dus niet
af. Zij weigeren om deel uit te maken van
den Volkenbond, van den opbouw van een
betere wereldorde. Zij schermen nog steeds
met hun Monroe-leer, met hun „Amerika
voor de Amerikanen". Maar er is geen wet
die iemand beletten kan om zich in buiten
landsche ondernemingen te interessereen, en
het feit dat zij 22 milliard dollar op deze
wijze belegd hebben, en daarmee getracht om
ook „Europa voor de Amerikanen" tot stand
te brengen, heeft het onafwijsbare gevolg
dat zij de welvaart van Europa als een eigen
belang dienen te erkennen. Aanvaarden hun
regeerders dat niet. dan ontketenen zij de
Europeeschc regeerders, op wier gestie do
direct-belanghebbendc Amerikanen veel min
der invloed kunnen doen gelden dan op die
van hun eigen politieke leiders cn ministers.
Terwijl de historie leert dat een tarieven-
strijd de internationale verhoudingen ver
scherpt. tot verbittering leidt, een sfeer
schept van voortdurende rancune-maatrege
len en tenslotte tot een bloedigen „echten
oorlog" kan voeren. Slooping van de tarief
muren is ten allen tijde beschouwd als een
der voornaamste voorwaarden voor handha
ving van den wereldvrede.
Terwijl de Vereenigde Staten we!?eron om
deel te nemen aan den daadwerkeüjken vre-
desarbeia slepen zij dus met dit tarirfwsts-
ontwerp materialen aan om een nieuwen
wereldbrand in de toekomst te ontketenen.
In cicze omstandigheden moeten wij wel
sceptisch staan tegenover toezeggingen om
wat minder slagschepen en duikbootcn te
bouwen. Als geen grootcr allure, geen idea
listischer staatsmanschap in dc Amerikaan,-»
Dat je nooit meer tijdens stormweer,
Als een visch op 't di'oge slaat;
Vaar-wel Heinricli, is in deze,
Onze wensch vol diepen zin,
Vaar niet, als het stormt, het land op,
Vaar wel recht de haven in;
Vele maanden lag je hulploos,
Als een schelvisch op het land.
Denk er aan, geen ezel stoot zich,
Tweemaal aan hetzelfde strand,
Goede reis en sterkte, Heinrich,
Tranen wellen in ons oog,
Jc vertrek als strandattractie,
Lieber Heinrich, zit ons hoog,
P. GASUS.
Doorgevlogen naar New-York.
Daarna in Lakehurst geland.
De New-Yorksche bevolking enthousiast.
Reuier seint ons uit Lakehurst (Amerika)
dat dc „Graf Zeppelin" daar is aangeko
men.
NEW-YORK, 4 Aug. (V.D.) Te Lakehurst
is draadloos bericht ontvangen van boord
van de „Graf Zeppelin", dat het luchtschip
zich Zondag te 14 uur Middel Europeesclie
Tijd, op 36.35 graden N.B. en 68.46 W.L. be
vond. Vroeg in den ochténd te 3 uur M.E.T.,
toen het luchtschip zich op 35.4 graden N.B.
en 58.05 graden W. L. bevond, had het een
gemiddelde snelheid van ongeveer 100 K.M.
per uur. Tengevolge van minder gunstig
weer sloeg het luchtschip een meer Zuide
lijke koers in om spoedig daarna weer pal
Westelijk te vliegen. Te negen uur Middel
Europ. Tijd, bevond het luchtschip zich op
36 graden N.B. en 64 graden W.L., te 11 uur,
M.E.T. op 36 graden NF. en 66 graden
W.L.
NEW-YORK, 4 Aug. (VX>.) Het lucht
schip „Graf Zeppelin" passeerde bij Kaap
Henry, ten Zuiden van Baltimore, de Ameri
kaansche kust en koerste met 'n snelheid van
135 a 140 K.M. per uur.
LAKEHURST, 4 Aug. (V.D.) Nadat om
18 uur 23 (Amerikaansche tijd) dat is 23 uur
23 Europ. tijd) het bericht ontvangen werd,
dat de „Graf Zeppelin" boven Bamegat (New
Jersey) gezien was, verscheen het luchtschip
om 18 uur 56 (23 uur 56 Europ. tijd) aan den
horizont en kwam drie minuten laten boven
's nachts (Europ. tijd) aankwam. Eckener
De duizendkoppige toeschouwersmenigte
barstte bij het naderen van het gevaarte in
een ontzaggelijk gejubel uit. In een grooten
boog vloog de Graf Zeppelin over de lucht-
scheepshal. Dr. Eckener verkoos blijkbaar
echter om met het oog op de heerschende
onderwinden niet onmiddellijk te landen
doch het verminderen hiervan bij zonson
dergang af te wachten. Het steeg dan ook
plotseling weer op en verwijderde zich in de
richting New-York, waar het te half twee
's nachts (Eurp. tijd) aankwam. Eckener
kruiste op geringe hoogte over de stad.
De bevolking stroomde de straten op en
juichte het luchtschip enthousiast toe.
Het woord is aan
Horatius
,'t Is zoet bij gelegenheid eens dwaas te zijn.
TRAGISCH ONGEVAL TE
IJMHIDEN.
16-JARIGE JONGEN BIJ DE HOOG
DE „HEINRICH PODEUS"
OVENS VERDRONKEN.
Op den eersten Augustus verscheen de eerste
serie postzegels van den Valicaanstaat, die
voor een deel de Pauselijke teekenen vdn
waardigheid en het portret van Paus Pius XI
dragen.
Heinrich, ga je nou vertrekken,
Van ons dierbaar vaderstrand,
Heb je, als een echte zeerob,
Nu alweer aan 't land het land?
Toen je in November landde,
't Lijkt nog maar zoo kort gelee.
Weet je nog hoe het toen stormde?
En toch kies je weer de zee,
O. het heeft aan overhalen.
Onzerzijds, niet gemankeerd,
Maar je hebt je zoo succesvol,
Maanden tegen ons verweerd;
Pas nou op, mein lieber Heinrich,
Als je weer aan 't varen gaat,
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
WAARSCHIJNLIJK HEDENMIDDAG
NAAR ZEE.
(Zie ook de tweede pagina.)'
De „Heinrich Podeus" heeft de laatste da
gen flinke vorderingen gemaakt op weg naar
zijn element, is over de binnenste banken
gekomen en lag hedenmorgen voor de bui
tenste zandbank. Het schip is in de afgeloo-
pen 24 uur ongeveer 35 meter opgeschoten.
Hedenmorgen vroeg vertrokken uit Hoek
van Holland de sleepboot „Poolzee" en het
bergingsvaartuig „Meermin" van L. Smit en
Co.'s Internationale Sleepdienst; zij werden
tegen den middag bij de „Podeus" verwacht,
en, naar men ons mededeelde, is het waar
schijnlijk dat het schip geholpen door de
sleepboot nog heden, Maandag van het
strand vrij zal komen, om dan naar den
Waterweg te gaan.
Zaterdagmiddag ging de 16-jarige J. J.
van E., wonende in den Haag, die bij zijn
grootouders te Velsen logeerde, baden in de
haven van het Hoogovenbedrijf. Vermoede
lijk is de jonge,n die niet kon zwemmen, in
een kuil geraakt met het noodlottig gevolg,
dat hij in de diepte verdween. Eenige om
standers snelden ter hulp, doch eerst na een
kwartier nadat de jongen was weggezonken
slaagde een padvinder C. de V., wonende te
IJmuiden er in hem al duikende te vinden
en hem met behulp van den jachtopziener J.
op het droge te brengen.
Men begon direct de kunstmatige adem
haling op hem toe te passen, helaas zonder
succes. Dr. Büller van Beverwijk, die spoedig
aanwezig was, kon dan ook slechts den dood
constateeren.
Als tragische bijzonderheid kan nog wor
den medegedeeld, dat juist denzelfden mid
dag de moeder van den jongen in Velsen zou
komen. Zij heeft haar zoon niet meer levend
teruggezien.
DE „HEINRICH PODEUS".
(Men verwacht dat het s.s. „Heinrich Podeus" dat sinds de
Novemberstormen op het strand te Zandvoort ligt, bij eerstvol-
genden gunstigen wind en golf-slag weder vlot zal raken).
WIE WORDT VOORZITTER VAN
DE HAAGSCHE CONFERENTIE?
WAARSCHIJNLIJK JASPAR.
BRUSSEL, 3 Aug. Naar verluidt zal reeds
vandaag de vraag worden behandeld, wie als
voorzitter van de herstelconferentie op zal
treden. De Belgische delegatie heeft de be
doeling ministerpresident Jaspar voor deze
functie voor te dragen. Ook Jaspar zelf koes
tert den wensch het voorzitterschap op zich
te nemen.
Belinfante seint ons uit Den Haag:
Hedenavond reeds besprekingen?
Nadat gisterenavond reeds de Japanschc en
het voornaamste gedeelte van de Engelsche
delegaties naar de Herstelconferentie te
's-Gravenhage waren aangekomen, werden
vandaag in den loop van den dag de gede
legeerden uit andere landen verwacht, zooals
van Frankrijk, Duitschland, België, Italië,
enz. Behalve door vertegenwoor gers van
hun gezantschappen hier te la'nae werden
verschillende afgevaardigden bij aankomst
begroet door den minister van Buitenland
sche zaken Jhr. Mr. Beelaerts van Blokland.
De verwachting bestaat dat nog heden
avond besprekingen zullen plaats hebben
tusschen de hoofden van de delegaties over
regeling der werkzaamheden enz. Vermoe
delijk zal morgenochtend elf uur de formee-
le openingsvergadering plaats hebhgn.
MAANDAG 5 AUGUSTUS.
Stadsschouwburg. Ensemble Bouber. „Zee
manvrouwen". 8 uur.
Schouwburg Jansweg. Illusionist Bellachini
Jr. 8-15 uur.
Palace. Cinema en Variété. „De Schout bij
Nacht." Tooneel: Trio Dalcy. 2.30 en 8.15 uur.
Luxor Theater. „De Sprong over den
Oceaan"; „Silver King". 2.30 en 8.15 uur.
Rembrandt Theater. „Robert en Bertram".
Tooneel: „The Great Andos Troupe". 2.30, 7
en 9.15 uur.
Standaard Theater. „De groote Door
braak"; „De danseres van White Chapel"
8.15 uur.
Teyler's Museum, Spaarne 16. 114
uur. Toegang vrij op alle werkdagen, behalve
Maandag.
Amsterdam: Rikai Hoppertheater. P.
W. Operettegezelschap (Poons en Van Weer
denburg) „De Blonde Zigeuner".'8.1511.10
uur.
Voor de uitbreiding van Vroom en Dreesmann
zal de geheele Zuidzijde van het Veriuuljt
gesloopt worden. De ruines van de hoekhui-
zen aan de Groote Houtstraat.
DINSDAG 6 AUGUSTUS
Groote of St. Bavokerk: Orgelbespeling
8.159.15 uur.
Stadsschouwburg. Ensemble Bouber. „Zee
manvrouwen". 8 uur.
Schouwburg Jansweg. Illusionist Bellachini
Jr. 8-15 uur.
Bioscoopvoorstellingen, 's middags en
's avonds.
T e y 1 'e r's M u's e u m. Spaarne 16. 114
uur.-Toegang,-vi'ij op alle werkdagen, behalve
Maandagsj