BRAND OP OUD-SCHOTEN
47e Jaargang No. 14150
VerscRijnt dagelijlE», BeKalve op Zon- en Feestdagen
Vrüdag 9 Augustus 1929
HAARLEM S DAGBLAD
PIRECTEURENi J. C. PEEREBOOM Elf P. W. PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEUR! ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTENper week 0,2/% met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ032
Pc* 3 maanden: Haarlem en plaatse» waar een agent gerestigd is (kom der
gemeente) fSSIYa. Franco per post door Nederland 3.87% Losse nummers
0.06. GeïlL Zondagsblad per 3 maanden 00754, franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat S3 Drukkerij: Zui der Bmtenspaarne 12
Telefoon Nog.: Directie 13062 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
A dm ini» tra tie 10724, 14625 Drukkerij 10122,12713 Postgiro No. 36610
ADVERTENT1EN: 1—5 regels 1.75, elke regel meer ƒ035. Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbod 14 regels 0.6<V
dke regel meer ƒ0.15, buiten Arroud. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag
Donderdag en Zaterdag) 14 reg. 035, elke regel meer 0.10l uitsL k conian*.
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overigden f 600.-, Verlies van Hand, .Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN
EERSTE BLAD
AGENDA.
Heden:
VRIJDAG 9 AUGUSTS
Stadsschouwburg: Schakels en Gosschalk.
Revue „Door dik en dun". 8 uur.
Schouwburg Jansweg. Illusionist Bellachini
Jr. 8.15 uur.
Palace. Cinema en Variété: „De deftige
Straat". Tooneel: Al-ba-te-So's. 2.30 en 8.15 u.
Luxor Theater: „Het meisje van de Va-
rité" en „Het zevende Gebod". 2.30 en 8.15 u.
Rembrandt Theater: „De Redder in den
kanen". Tooneel: Teuber's Marionetten. 2.30
7 en 9.15 uur.
Standaard Theater: „De Redder in den
Nood"; „De Man zonder Land". 8.15 uur.
Teyler's Museum. Spaarne 16. 114
uur. ^Toegang vrij op alle werkdagen, behalve
Maandags.
Amsterdam: Rika Hoppertheater. P.
W. Operettegezelschap (Poons en Van Weer
denburg) „De Blonde Zigeuner". 8.1511.10
uur,
ZATERDAG 10 AUGUSTUS
Stadsschouwburg: Schakels en Gosschalk.
Revue „Door dik en dun". 8 uur.
Schouwburg Jansweg. Illusionist Bellachini
Jr. 8.15 uur.
Bioscoopvoorstellingen, 's middags en
's avonds.
Teyler's Museum, Spaarne 16. 114
uur. Toegang vrij op alle werkdagen, behalve
Maandag.
Amsterdam: Rika Hoppertheater. P. W.
Operettegezelschap (Poons en Van Weerden
burg) „De Blonde Zigeuner". 8.1511.10 uur.
DE TERUGREIS VAN DE „GRAF
ZEPPELIN".
LONDEN 8 Aug. (V.D.) Omstreeks half
vier (M. E. T.) was de „Graf Zeppelin"
ongeveer 1000 K. M. ten oosten van Laks-
Ihurst verwijderd, en wel op 41 graden N3.
en 63 gr. W. L. Het schip vliegt thans met
een snelheid van minstens 140 K.M. per uur.
Alle schepen, waarboven de Graf Zeppelin
gevlogen heeft, brachten gunstige berichten,
de weervoorspellingen zijn bevredigend.
Volgens een draadloos bericht van boord
van den Graf Zeppelin, bevond het lucht
schip zich om 1 uur -(M.E.T.) op 51,35 gra
den W.L. en 40.35 gr. N. B.
Nog eenige bijzonderheden Van
het vertrek.
NEW-YORK, S Aug. (Reuter.) Bij het
vertrek van de „Graf Zeppelin" trachtten
twee jongemannen zich in het luchtschip te
verbergen. Een werd gearresteerd, de ander
slaagde er in te ontsnappen. Een betrekkelijk
weinig talrijke menigte woonde het vertrek
yan den luchtreus bij.
Het meteorologisch bureau verklaart dat
de weersomstandigheden gunstig zijn. De
lucht is weinig bewolkt en er waait een
matige noord-oostenwind.
Behalve de 21 passagiers en de uit 40
koppen bestaande bemanning, heeft het
luchtschip twee ton vrachtgoederen en een
ton poststukken aan boord.
DE „MAURETANIA" BREEKT
HAAR EIGEN RECORD.
LONDEN, 8 Aug. (V.D). Het stoomschip
„Mauretania" heeft hedenmiddag half vier
(M.E.T.) het Ambroso-lichtschip bereikt en
daarmede zijn eigen record gebroken. De
overtocht duurde thans vier dagen en 23 uur,
hetgeen rus ruim 6 uur langer is dan de reis
van de „Bremen". Met dat al, na 22 jaar
dienst, een mooie prestatie.
WINKEL MET BOVENHUIS TOTAAL UITGEBRAND.
GROOTE SCHADE.
De brand in de Leeuwerikstraat. Op den voorgrond de Commissaris van Politienaast
inspecteur Schadeeop den achtergrond het materiaal der Schotensche compagnie.
De Zaaierskerk aan de Keizersgracht te Am
tier dam, die eenigen tijd geleden als R.-K.
kerk buiten gebruik werd gesteldstaat
ihans te huur of te koop.
Hedenmorgen 7 uur ontdekte een voorbij
ganger, dat er brand was in den kruide
nierswinkel op den hoek van de Leeuwerik-
straat en de Zwaluwstx-aat in de z.g. Vogel-
buurt ter Oostzijde van den Rijksstraatweg
op Oud-Schoten. Hij wekte door op de deur
te bonzen den eigenaar van de zaak, den
heer H. P. Jansen, die in een kamertje bo
ven den winkel sliep. Daar de brand echter
ontslaan is in een kamertje aan de zijde der
Leeuwerikstraat en daarnaast dc gang en de
voordeur zijn, zag"dè heer Jansen geen kans
meer om naar beneden te komen. Door het
raam riep hij om hulp en aan de activiteit
van buren, die weldra met een ladder kwa
men is het te danken, clat de bewoner gered
kon worden.
De heer Jansen heeft geen kinderen en
zijn vrouw was juist voor eenige dagen uit
de stad gegaan, dit is een gelukkige omstan
digheid. Want spoedig sloegen de vlammen
naar buiten, de geheele winkel stond in
brand, de tong-vlammen schoten door het
dunne plafond en ook het bovenhuis stond
in minder dan geen tijd in lichte laaie.
Inmiddels werd de politie opgebeld. Wij
moeten er nog eens op wijzen, dat dit niet
de snelste weg is om verbinding met de
brandweer te krijgen. Beter is om onmiddel
lijk de seinzaal van de brandweer op te bel
len, dat moet de politie toch ook doen. De
brandweer was nu spoedig aanwezig.
Branden in het Noordelijk stadsdeel wor
den bij het eerste alarm bestreden door de
afdeeling Haarlem-Noord van de brandweer.
Deze beschikt over een baby-spuit, een motor
met zijspan. Daarmee rukte zij dan ook uit.
Tevens werden twee slangenwagentjes ach
ter motorfietsen gespannen en zoo was de
brandweer op snelle wijze op het bedreigde
punt.
Van een bedreiging, mag hier inderdaad
gesproken worden, want het brandend huis
staat dicht ingebouwd.
De winkel was groot, hij bestond uit twee
vleugels met groote étalages, de een aan de
zijde der Leeuwerikstraat, de ander aan den
kant van de Zwaluwstraat. Aan de achter
zijde was een driehoekig binnenplaatsje, dat
aan twee zijden door andere huizen was in
gesloten. De huizen zijn hier alle aan elkaar
gebouwd op een rij, met als het ware één
groot mastiekdak gedekt, zcodat het gevaar
niet denkbeeldig was, dat over dit dak het
vuur voort zou vreten. Het eerste werk van
de brandweer was daarom, nadat met drie
stralen het vuur van verschillende zijden
was aangetast om tusschen het brandende
huis. Leeuwerikstraat 47 en het belendende
Leeuwerikstraat 49 een kloof in het mastiek
te maken. Daardoor kreeg no. 49 wel groote
schade, maar de uitbreiding werd bezworen.
In dit huis wonen de heer ~K. Folkersma en
echtgenoote. De heer F. was juist den vori-
gen avond in militairen dienst gegaan, zijn
vrouw logeerde in de Vrouwehekstraat.
Om het gevaar werd de deur geforceerd en
de meubelen er uit gedragen. Buren waren
zoo vriendelijk om die onder te brengen. Een
overbuurvrouw is direct op de fiets de be
woonster gaan halen. Behalve de schade aan
het stukgehakte dak zijn de gevolgen voor
deze familie niet ernstig.
Van den winkel zelf echter bleek reeds
spoedig niet veel meer te behouden. Te half
acht was de compagnie van Haarlem-Noord
het vuur meester. Omdat het nablusschen
echter nog veer veel werk opleverde werd de
motorladderwagen uit de Smedestraat gere-
quireerd met de noodige materialen.
Natuurlijk was de gansche buurt te hoop
geloopen, de politie moest dus voor een af
zetting zorgen. De commissaris, de heer E.
H. Tenckinck was zelf aanwezig.
De brandweer heeft den brand weten te
beperken tot de zijde van de Leeuwerikstraat.
Boven een der vleugels van den winkel is nog
een bovenhuis, gelegen naast het door den
heer Jansen bewoonde, met een afzonder
lijke voordeur, Zwaluwstraat 2. Dit huis
wordt bewoond door den heer Frijns. Bij
het uitbreken van den brand was deze reeds
naar zijn werkzaamheden bij Figee, mejuf
frouw Frijns wilde nog een uurtje gaan sla
pen, maar daarvan kwam niets. Even later
lagen al de brandslangen door haar huis en
werd uit het raampje van het portaaltje
achter gespoten. De waterschade in dit huis
is nogal groot, ook is een zeil verbrand, door
dat de vlanxmeix xiit den eenen vleugel van
den winkel door het plafond sloegen. Ook uit
dit huis moesten alle meubelen weggehaald
worden. Zij werden opgeslagen in een leeg
staand winkelhuis aan den overkaxxt.
Toen de brandweerlieden den vuux*haard
begonnen bloot te leggen bood de winkel een
treurigen aanblik. Een geheel zwart geblaker-
de snelweger-, een vernield kasi-egistex", ver
brande rollen pakpapier werden er uitge
dragen. Op straat lagen de zakjes beschuit,
de ontbijtkoekexx, waarover de inhoud ge-
stx"ooid was van pakjes bleekpoeder. Exx iets
verderop een dikke rookworst. Biixnexi ston
den nog de stopflesschen, de bussen en bak
ken, maar alles was troosteloos zwart. En
vaxx de kamers boven was niets over. Het
bovenste deel van de trap was verdwenen,
van de bedden hingen alleen nog maar de
spiraalveeren door de weggeteerde plafonds.
Het huis zal op de muren na wel geheel af
gebroken moeten wordexi. De geheele inven
taris was veiioren gegaan. De zaak bestond
eerst drie weken en naar verluidt was de ver
zekering nog niet afgeslotexi.
Aan de politie is ïxxedegedeeld, dat de brand
te ongeveer half zes ontstaan is in een hoek
van den winkel in de nabijheid van eexx elee-
trischen koffiemolen. De oorzaak is echter
onbekend.
De brigade uit Haarlem-Noord is na ne
genen ingerukt.
Naar wij nader vernemen heeft een machi
nist, die te kwart voor zeven van zijn werk
terugkeerde den brand ontdekt, en gewaar
schuwd.
VERKEERSONGELUKKEN.
Te Haarlemmermeer.
Terwijl op den Kruisweg nabij den Aals-
meerderdijk een luxe auto, bestuux-d door
een chauffeur van den garagehouder B. met
een vrij groote snelheid reed, wilde de be-
stixrder van een achteropkomende auto
met een nog grootere vaart voorbij rij
den.
De gevolgen op dezen in slechte conditie
verkeerenden weg, die ten eenennxale niet
mer geschikt is voor dergelijk snelverkeer,
bleven niet uit.
Het voorste motorrijtuig werd met zoo
veel kracht aangereden, dat het eerst tegen
een boom botste en daarixa in de wegsloot
terecht kwam.
De schok was zoo hevig, dat de achterkap
er gedeeltelijk afvloog en de auto verder
deerlijk gehavend werd.
Het mag een wonder heeten dat de be
stuurder er vrijwel ongedeerd is afgekomen.
Met takels werd de auto weer op den kant
getrokken en naar een garage gesleept.
De andere auto was ook eenigszixxs be
schadigd.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
S"s^fSKLEEPj££
tecHrnaap
le adreé~
^KONINGSTRAAT hoek
Paariaarsteeg
HAARLEM
telefoon 1168»
Het woord is aan
Jacob Cats:
Vuur, hoest, geld en hcetc min
En houdt men nooit ter dege in.
DE DERDE.
(Tijdens een duel in Mexico scho
ten de tegenstanders een wederzijd-
schen vriend dood, die als secondant
voor beiden fungeerde.
Haarl. Dagbl. 8 Aug.)
Dit is nu weer eens een bericht.
Van zuiver Mexicaaxxsch model,
Wanixeer een mensch je- daar oxxtsticlit,
Daag je hem xiit tot een duel;
Je gaat in prillen morgeixstond,
Van felle zucht naar wraak vervuld.
Naar een wat eenzaam stukje groxxd,
En regelt daar je eereschuld;
Als je er vijf minuten bent,
En naar je tegenstander ziet,
Vraag je je af, of soms die vent,
Heel goed met eexx x-evolver schiet;
Je bent, dat spx-eekt vanzelf, niet laf,
En vast niet voor dien vent vervaard,
Maar toch, 't plezier is er wat af,
Was eig'lijk 't sop de kool wel waard?
Je drukte, als 't maar eveix ging,
Je tegenstander nu de hand,
Dat lief gebaar belet één ding,
Dat 's die verwenschte secondant.
Wanneer die kerel er niet stond,
Dan ging je samen weer naar stad,
Dan deed je daar den volke kond,
Dat ieder misgeschoten had;
Dan bleef de zaak zonder gevaar,
En was er aan de eer voldaan,
Geen haan ter wex*eld kraaid' ernaar,
En daar komt liet toch maar op aan;
Texislotte is de secondant.
De man, dien je het meeste haat,
Niet hij die aan den overkant;
Met zijn pistool te rillen staat;
Met hem voel je slechts medelij,
Je weet hoe hem de angst vervult,
Hij heeft hctzelfd' gevoel als jij.
En dat 's die secondant z'n schuld;
Daar komt die vent met z'n bevel,
Hoor hoe ie 'xx hoogen toon aaxislaat,
Pah, wat eexx held, bij een duel,
Waax-bij hij xxxaar tc kijken staat;
Wox-dt. dit je laatste levensuur?
Je ziet 't pistool op jc gericht,
Je hoort het kalm-bcvelcndVuur!
En knijpt je beide oogen dicht;
Je hoort een knal en dan nog een,
Het wapen siddert in je hand,
Daxx kijk je angstig onx je heen,
En ziet een lijk de secondant!
Moraal:
Bepaal je tot je eigen zaak,
Wanneer er vriendenruzie is,
Die stommerds schieten soms maar raak,
Exx dan is het natuurlijk mis.
P. GASUS.
BRAND IN EEN RUSSISCH SCHIP
NAAR TERNEUZEN GESLEEPT.
Men meldt aan de N. R. Ct.:
Aan boox-d van het Russische stoomschip
lieutenant Schmidt" is bi-and uitgebroken.
Het stoomschip bevindt zich op de Schelde
ter hoogte van Terneuzen en verlangt sleep
boothulp. Van Vlissingen uit zijn eenige
sleepbooten naar het in nood verkeerende
schip vertrokken.
Nader meldt men uit Vlissingen:
De brand is gebluscht. Het schip is gear
riveerd in Tex-neuzen met bestemming voor
Gerxt.
NOODWEER IN OOST-GALICIë.
VIJFTIEN PERSONEN DOOR BLIKSEM
GEDOOD.
WARSCHAU, 8 Aug. (V.D.) Gistermiddag
heeft in Oost-Gaiicië een hevig noodweer ge
woed, waarbij door hoog water, storm en
bliksemslag een schade van millioenen aan
gericht werd. In vele dorpen werden de hui
zen een prooi der vlammen, terwijl in totaal
vijftien menschen door den bliksem werden
gedood. De rivieren zijn plaatselijk tot vier
meter hooger gekomen, zoodat talrijke steden
en gehuchten overstroomd werden. Veel vee
is hierbij omgekomen. Ook de oogst werd door
het noodweer grondig verwoest.
N. Z. H. T. M.
VERVOERSOPBRENGSTEN JULI.
Hieronder volgt het overzicht der vervoers-
opbrengsten gedurende Juli der N.Z.H.T.M-
ScheveningcnVoorburg f 57.449 (55.290)
Haag-Leiden Katwijk-Noordwijk 102.248
(100.296) Stadslijnen Leiden 16.847 (16.634/
Leiden-Heemstede f 10.073 (8.692) Amster-
dam-Zandvoort f 180.059 (170.375) Amster-
dam-Sloterdijk 17.035 (18.759) Tramlijnen
Haarlem 80.477 (81.630) Diverse baten
5.800 (2.500). Totaal over Juli 1929 f 469.983
(454.176). Totaal gedurende de 7 maanden
van 1929 2.442-352 (over 1928 2.429.763).
Opbrengst per dag K.M. 103.32 (100.33).
De tusschen haakjes geplaatste cijfers geven
de opbrengsten over Juli 1928 aan,
HET NIEUWE KABINET.
Prof. Woltjer stelt zich niet
beschikbaar.
DEPARTEMENT VAN ONDERWIJS
VOOR MR. J. TERPSTRA.
(Zie ook de tweede pagina).
Men seint ons uit Den Haag:
Zeer binnenkort zal officieel bekend wor
den gemaakt dc benoeming der leden van
het nieuwe Kabinet. In afwijking van de
mededeelingen van Woensdag wordt het de
partement van Onderwijs niet bezet door
prof. Woltjer, maar door Mr. J. Terpstra,
secretaris van den Schoolraad voor Scholen
met den Bijbel te Den Haag. Wij vernemen,
dat de reden hiervan is, dat Prof. Woltjer
niet heeft kunnen verkrijgen een voldoende
zekerheid voor de regeling zijner positie als
liooglecraar aan dc Vrije Universiteit, het
geen hij als voorwaarde had gesteld voor
zijn beschikbaarstelling.
De nieuwe minister van Onderwijs werd!
geboren 8 Januari 1888 te Scheemda in Gro-
ningen. Na enkele jaren het Lager Oxxder-
wijs te hebben gedieixd güxg hij aaxx de Vrije
Universiteit studeeren, om aldaar 16 Apx-il
1918 te promoveeren op een proefschrift ge
titeld: „Reallasten" in het Nederlandsche
Burgerlijk Wetboek. Direct xxa zijn promotie
werd hij secretaris van den Schoolraad voor
de scholen met den Bijbel, welke functie hij
nu nog bekleed. Ook is de nieuwe minister
secretaris van de Uxxie: „Een school met den
Bijbel".
Verwondering in parlemen
taire kringen.
In parlementaire kringen, zoowel van
rechts als vaxx lixxks is men zeer verwonderd
over deze nieuwe benoeming, die kracht van
liet ministerie niet versterkt. De heer Terp-
stra is gebleken te zijn, iemand, die uitmun
tend thuis is in de Lager Onderwijs-wet,
maar daarom nog niet geacht wordt tc zijn,
een constructief bewindsman. De reden van
zijn benoeming moet dan ook gezocht wor
den in het feit, dat de formateur in ieder
geval twee Anti-Rcvolutionixaix"eix iix zijn ka
binet wilde hebben.
HET PRESIDIUM VAN EERSTE
EN TWEEDE KAMER.
MR. HEERKENS THIJSSEN GENOEMD
(Van onzen parlementairen correspondent)
Den Haag, 9 Aug.
Een vraag die. nu het Kabinet bij elkaar
is, algenxeene belangstelling heeft, Is wie
voorzitters zullen wordexi van de Eerste en
de Tweede Kamer.
Wij zijn eens op onderzoek uitgegaan. Tot
mededeelingen, die wei-omschreven inhoud
hebben, die x-eeds namen noemen zijn wij
nog niet ixx staat. Hier hangt teveel van
allerlei samenwerkende factoren af.
Er is één ding, dat vast, staat. De premier,
de voorzitter van den Senaat en die van de
Tweede Kamer kunnen niet alle drie R.K.
zijn. Niet dat het feit nieuw zou zijn: langen
tijd was Jhr. Ruijs premier, tegelijk met Mr.
Kooien als Kamerpresident en baron van
Voorst tot Voorst als Senaatspresident. Maar
door dc moeilijkheden in de rechterzijde
heeft men aan R.K. zijdo begrepen, dat het
vervullen van drie belangrijke posten (in
vloedrijke posten!) niet verstandig zou zijn:
het werd in de R.K. pers algemeen uitge
sproken. Het duidelijkste bewijs van die ge
zindheid heeft baron van Voorst tot Voorst
gegeven. Even na het démissionair worden
van het Kabinet-de Geer gaf hij den wensch
te kennen af te treden. Daardoor is er
wat de bedoeling was vrijheid gekomen
voor het changeeren van de beide presi
dentszetels, nu Jhr. Ruys weer premier ge
worden is. Dit staat wel vast, hoorde ik, dat
in ieder geval één dier beide zetels door een
R.K. bezet zal worden, omdat de R.K. in
beide Kamers de sterkste fractie vormen. M.
a. w-: wanneer van één der beide Kamers de
voorzitter bekend wordt, dan weet men ook
of van de andere Kamer de voorzitter R.K.
zal zijn of niet. Officieel wordt de Eerste
Kamer het eerst bekend, want die functio
naris wordt door de Koningin benoemd, om
dat hij dc vereenigde vergadering in de Rid
derzaal op den derden Dinsdag in September
heeft te presideereu. Op den middag van
dien dag gaat de Tweede Kamer pas over
tot de presidentskeuze.
Nu vernam ik, dat het zeer waarschijnlijk
is, dat Jhr. Ruys de Beerenbrouck, die de
voordracht heeft te doen voor den Senaats-
president, eerst informeeren zal of de R.K.
Tweede Kamerfractie ditmaal een president
voor de Tweede Kamer leveren wil of niet.
Wil de R.K. fractie een president leveren,"
dan kan men er op rekenen, dat voor den
Senaat geen R.K. benoemd wordt en in dat
geval maakt Mr. W. L. baron de Vos van
Steenwijk een groote kans. Nu zijn er in de
nieuwe Tweede Kamerfractie echter niet
zooveel menschen, die voor president in aan
merking komen. Eigenlijk slechts twee: Mr.
Aalberse en Mr. van Schalk. Maar willen
dezg heeren? De laatste heeft een drukke