VOOR DE LUISTERVINKEN
haarlem's dagblad
radiovragen.
voor de kinderen
DINSDAG 24 SEPTEMBER 1929
Onze Radio Rubriek.
Hallo! Hallo!
Het centraalbatterijsysteem, toege
past bij Iaagfrequentversterkers met
transformatorkoppeling. Het gebruik
van vaste weerstanden in plaats
van smoorspoelen.
F enige weken geleden bespraken wij het
centraalbatterijsysteem bij gebruik van
transformatorgekoppelde laagfrequent ver
sterkers. Het schema, waarin dit systeem
werd toegepast, is nog eens weergegeven in
fig. 1.
Als smoorspoelen S kunnen laagfrequent-
cmoorspoelen van 20 a 30 Henry en als con
densatoren C blokcondensatoren van 2 a 4
microfarad gebruikt worden.
Deze combinatie van smoorspoelen en
condensatoren, het z.g. centraalbatterij
systeem (afkomstig van de telefoontechniek)
had ten doel de in de plaatkringen optre
dende laagfrequent-e wisselstroomen verwij
derd te houden van het gemeenschappelijke
plaatspanningsapparaat. Lukte dit niet, dan
veroorzaakte dit, zooals we gezien hebben,
dikwijls genereeren in een hoorbare, dus
laagfrequente toon of ook wel in een onhoor
baar hooge toon, waardoor niettemin tóch
de lampen konden worden overbelast en dus
de muziek en het gesproken woord sterk
werd vervormd.
Met behulp van de smoorspoelen S en con
densatoren C dwingen we echter nu de laag
frequente trillingen om te gaan zooals door de
geteekenöe pijltjes I en II in fig. 1 wordt
aangegeven. In plaatkring I vloeien ze door
de primaire wikkeling van den tweeden laag-
frequenttransformator (waarin ze hun nut
tig werk verrichten) en dan direct door
condensator C naar min gloeidraad van de
betreffende lamp. Zoo gaan ze in plaatkring
II door den luidspreker L en weer door een
condensator C direct naar min gloeidraad.
Door de smoorspoelen S gaan die laagfre
quente wisselstroompjes vanwege hun veel
grooteren weerstand „lliever" niet en het ge
meenschappelijke plaatströom-apparaat
wordt dus niet door die wisselstroompjes
„aangedaan".
Nu kan de vraag gesteld worden, waarom
In plaats van de betrekkelijke dure en veel
plaatsruimte innemende amoorspoelen S
geen weerstanden van 10.000 tot 100.000 ohm
gebruikt kunnen worden. Theoretisch is dit
zeer goed mogelijk maar practisch ontmoet
dit groote bezwaren, althans bij transfor-
anatorgekoppelde versterkers.
In fig. 2 is het schema aangegeven voor
weerstanden R 1 en R 2 in plaats van smoor
spoelen.
De le laagfrequentlamp (le 1. f.) neemt
natuurlijk plaatstroom af van het plaatspan
ningsapparaat, laten we b.v. aannemen 3
milli-ampère. Maar die plaatstroom vloeit
vanaf hsp" via den weerstand R 1 naar
de plaat van de le 1. f. lamp. En zooals men
weet neemt elke weerstand, waardoor een
stroom vloeit, een bepaalden spanningsval
op, waarvoor de bekende Wet van Ohm geldt.
Is R 1 b.v. een weerstand van 10.000 ohm dan
neemt deze bij den aangenomen stroom van
3 m.A. (0.003 Ampère) een spanning op van
10.000 maal 0.003 is 30 Volt. (weerstand maal
stroom is spanning). Levert het plaatspan
ningsapparaat nu 150 Volt-, wat in het alge
meen het geval is, dan wordt de werkelijke
plaatspanning van de le 1. f. lamp slechts
150—30 is 120 Volt. De plaatspanning vermin
dert dus sterk, wat niet het geval is bij
smoorspoelen, want voor gelijkstroom heeft
een smoorspoel slechts een geringen weer
stand (alleen de gelijkstroom- of ohmsche
weerstand namelijk).
Nu is 120 Volt plaatspannïng voor een
eerste laagfrequentlamp nog niet te weinig,
maar bij grootere weerstanden (10.000 ohm
is in dit verband niet zoo groot) wordt het
spanningsverval grooter en dan dreigt de
plaatspanning te klein te worden.
Voor de eindlamp geldt een en ander nog
in veel sterkere mate. Een eindlamp immers
neemt wel den meesten plaatstroom van alle
lampen in het ontvangtoestel en een waarde
van 12 milli-ampère is heusch niet te veel.
Wanneer nu deze 12 milli-ampère door R 2
zou vloeien, zou deze weerstand (ook b.v. van
10,000 ohm) een spanning opnemen van
10.000 maal 0.012 is 120 Volt! De werkelijke
plaatspanning voor de eindlamp zou aan dus
bedragen 150—120 is 30 Volt- slechts! Van een
werking van de eindlamp zou in dat geval
niet veel meer te bespeuren zijn! In den
plaatkring van de eindlamp is dus toepassing
van een weerstand R 2 absoluut onmogelijk,
tenzij men over een plaatspanningsapparaat
beschikt, dat b.v. een 300 Volt levert, maar
dan nog is gebruik van weerstanden om ont-
kooDeling te verkrijgen niet aan te bevelen,
al'was het alleen maar hierom, dat de eco
nomie dan vèr te zoeken was.
Voor het eerst wordt hier het woord „ont
koppeling" gebezigd. De beteekenis van het
woord zal wel duidelijk zijn: de laagfrequen
te wisselstroompjes in de diverse plaatkrin-
gen gaan niet door de gemeenschappelijke
anodespanningsbron, maar gaan elk hun
„eigen" weg via hun „eigen" condensator C.
De "plaatkringen hebben dus wat die wissel
stroompjes betreft ..niets met elkaar te ma
ken" oftewel: de plaatkringen zijn ten op
zichte van het plaatspanningsapparaat en
daardoor dus ook ten opzichte van elkaar
„ontkoppeld".
Voor de eerste laagfrequentlamp kan ont
koppeling tot op zekere hoogte verkregen
worden met weerstanden. Maar zooals we ge
zien hebben heeft men het nadeel van plaat-
spanningsverlaging en kan dus alleen bere
kening van een en ander aangeven of het
mogelijk is en in hoeverre. Een volgenden
keer zullen we zien dat- toepassing van weer
standen bij weerstandversterkers veel minder
bezwaarlijk is.
E. W. OTT.
DE VIERDE I. R. t. A.
De groote Radio-tentoonstelling in
Amsterdam. De 4e I.R.T.A. in „Bel-
levue". Superautodync-ontvangst
voor ultra korte golven.
Deze Radio-tentoonstelling geeft wel een
zeer uitgebreiden kijk op den tegenwoordi-
gen stand van de Radio-ontvang-, verster-
kings- en ook zend techniek. Dengene, die
nog geen toestel bezit, maar aspiraties bezit
tot koopen raad ik echter niet aan met dat
doel de tentoonstelling te bezoeken, want
ik geef hem de zekerheid dat hij zal verdwa
len in het ontzaglijk aantal toestellen met
variaties en, thuisgekomen, minder dan ooit
voor zichzelf zal weten op wat voor type
toestel hij zijn keuze zal laten vallen. Wat
het ontvangs y s t e e m betreft,-daarin zijn
den laatsten tijd principieel weinig ingrij
pende veranderingen gekomen. In dit ver
band moet opgemaakt worden dat het niet
onmogelijk is dat in de toekomst weer aan
dacht besteed zal worden aan de methode
van Superaut.odyne- en superheterodyne-
ontvangst. Daarover straks nog een enkel
woord. Maar waarin wèl veel variatie is, dat
is in de wijze van geluidsterkte- en selecti-
viteitsregeling, in de'voeding (gelijk- of
wisselstroom), in de methode van laagfre-
quentversterking en in de in- en uitwendige
afwerking en uitvoering. Zooals reeds eerder
hier voorspeld werd, wordt het 4-lamps toe
stel weer in eere hersteld, wat noodzakelijk
geworden is in verband met de tegenwoor
dig helaas vereischte groote selectiviteit, wat
ten koste van de geluidsterkte wordt opge
voerd, en wat weer gecompenseerd moet
worden door gebruik van een 4de lamp. Gra-
mofoontoestellen met aandrijving door een
voerwerk of electrische motor zijn er vele,
al of niet in combinatie met het radiotoe
stel. Voor „zaalgeluiden" of voor voeding
van een groot aantal luidsprekers bij radio
centrales zijn tal van versterkingsinstallaties
van 10 tot 500 Watt vermogen aanwezig. Dat
het nog niet ieders werk is een krachtver
sterker op juiste en oordeelkundige wijze
samen te stellen en af te regelen blijkt wel
uit een enkele demonstratie, waarnaar al
leen door den exposant geluisterd wordt!
Overigens is de demonstratie-aangelegen
heid gunstig opgelost doordat elk der expo
santen achtereenvolgens aan de beurt van
demonstreeren komt. Hierdoor is de noodige
rust op dergelijke tentoonstellingen terug
gekeerd, waar die vroeger vaak vèr te zoe
ken was.
Het aantal omschakelbare, al of niet afge
schermde spoelstellen wordt nog steeds
grooter. Vermeld moet nog worden dat ook
.Splendor eerstdaags uit zal komen met indi
rect verhitte wisselstroomlampen.
Mijnheer M. M. trekt veel publiek, maar
is niets anders dan een bewegende reclame
pop met ingebouwde of er achter opgestelde
microfoon, versterker en luidspreker.
De toeloop naar de Studio-uitzendingen
van de N.D.O. is ernorm. De studio is door
een dubbelen glazen wand van de voor het
publiek toegankelijke ruimte afgesloten
teneinde storende bijgeluiden in de uitzen
ding te voorkomen. Ook de versterkerappa
raten en controle-inrichtingen zijn aanwe
zig, zoodat het geheel een volledig in wer
king zijnd omroepbedrijf is. Zeer interes
sant!
In verband met de zendvergunningen
worden thans ook amateurzendinstallaties
geëxposeerd. Voor de ontvangst van de ultra
korte golven wordt door de „Arim" te Den
Haag een Super-autodyne-toestel gebouwd.
Ook schema's zijn hiervoor verkrijgbaar. Bij
dit toestel wordt eerst gebruik gemaakt van
een schermrooster-hoogfrequentlamp, die
behalve versterkt, ook nog voorkomt, dat
de genereerende eerste detector de trillin
gen ~op de antenne overdraagt, waardoor ge-
nereerstoringen vermeden worden. Daarna
volcrt slechts één trap middelfrequent-ver-
«derking met behulp van een schermrooster-
iamp en dan nog de tweede detector en eind
lamp. Het is niet onmogelijk dat de Super-
autodyne-ontvangst voor ultra korte golven
en de Superheterodyne-ontvangst voor korte
en lange golven weer grootere belangstelling
zal gaan trekken doordat het tot nog toe
geldende beswaar van te veel lampen opge
heven is door het gebruik van schermroos-
terlampen met goede aangepaste sperkrin-
gen in den Middelfrequent-versterker.
E. W. OTT.
VRAAG: De heer M. M. B. te Zand voort
vraagt lo. of afscherming van zijn antenne
(klrroengaasantenne) tegen - tramstoringen
mogelijk is en 2o. of de accu steeds verbonden
kan blijven met den gelijkrichter.
ANTWOORD: lo. Ik durf niet te zeggen,
dat het absoluut niets zal helpen, maar veel
zeker niet. Ik houd me echter aanbevolen
voor mededeeling van uw resultaten er mee.
2o. De kring is niet gesloten bij niet laden,
dus kan de accu verbonden blijven.
ANTWOORD aan den heer J. P.: Een an
tenneschakelaar of nog beter een antennevei
ligheid is zeer zeker aan te bevelen. De
waarschijnlijkheid van schade binnenshuis
wordt dan zeer veel geringer.
ANTWOORD aan den heer P. W. D. te Half
weg: Neen, wij komen niet aan huis. Wendt
u zich tot een ervaren Radio-monteur.
VRAAG: de heer Th. B. kan op het oude
A.NH.O.-schema de korte golven slecht ont
vangen.
ANTWOORD: U zult eens andere spoel-
nummers moeten probeeren en tevens zal
een moderne hoogfrequentlamp waarschijn
lijk wel meer geluidsterkte opleveren. Wilt u
ombouwen, dan raad ik in uw geval het
Cocktail-schema aan.
RADIO-PROGRAMMA
WOENSDAG 25 SEPTEMBER.
HILVERSUM, 1875 RL
10.00 Morgenwijding. 12.15 Gramofoomr.u-
ziek. 12.30 Orgelconcert door Ferdinand
Kloek. Jeane Rosière-v. Emmerick, zang. 1.45
Gramofoonmuziek. 2.00 „Asschepoester".
Sprookje met zang in 3 bedrijven. 3.30 De
voornaamste studienauzlek voor piano, uitge
voerd door Egbert Veen. Toelichting door
Louis Schmidt. 4.00 Radio Kinderkoorzang.
4.30 Concert door het AVRO-Kwartet. 6.01
Concert door het Omroeporkest-. Hans Thys-
sens, bariton. 8.01 Praatje door J. G. Pater
over: AmsterdamBatavia. 8.15 AVRO-Opera
uitzending. „Fidelio". Opera in 2 bedrijven.
Muziek van L. van Beethoven. Gemengd koor,
Utrechtsch Stedelijk Orkest en solisten. In de
pauze: Persber. Na afloop: Gramofoonmuziek
12.00 Sluiting.
HUIZEN. 298 M. Na 6 uur 1071 M.
Uitsl. N.C.R.V.-uitz,
10.30 Ziekendienst. 12.30 Concert, zang,
viool, cello en piano, 2.00 Gramofoonmuziek.
2.30 Concert, zang, viool, piano en fluit. 4.30
Gramofoonmuziek. 5.00 Kïnderuurtje. 6.00
Gramofoonmuziek. 6.30 Lezing over: De po
sitie van den arbeider in het moderne be
drijfsleven. 7.00 Lezing over: De Klaagmuur
in Jerusalem. 7.30 Gramofoonmuziek. 8.00 Be-
stuursmededeelingen. 8.30 Orkestconcert. Le
zing over: Bezwaren tegen de We:, op de N.V.
weggenomen. 10.00 Gemeenschappelijke zang
op de IRTA te Amsterdam, m.m. van orkest.
Daarna: Persberichten.
DAVENTRY, 1554 M.
10.35 Morgenwijding. 11.05 Lezing. 11.20
Gramofoonmuziek. 12.20 Concert L. Tyber,
sopraan. A. Brough. bariton. 12.50 Gramo
foonmuziek. 1.20 Orkestconcert.. 2.50 Uitzen
ding voor scholen, 3.20 Lezing. 3.50 Lezing.
4.05 Concert. Franquin (piano). Strijkkwar
tet. 5.05 Cinema-orgelconcert. 5.35 Kinder
uurtje. 6.35 Nieuwsber. 7.05 Concert. E. Bart-
lett en R. Robertson, piano. 7.20 Lezing. 7.45
Lezing. 8.05 Clapham en Dwyer. voordrach
ten. 8.25 „Thais" van J. Massenet. 10.00
Nieuwsber. 10.20 Lezing. 10.35 „Thais" (ver
volg). 11.10 Dansmuziek. 11.20 Dansmuziek.
PARIJS „RADIO-PARIS", 1725 M.
12.50 Gramofoonmuziek. 4.05 Concert. Or
kest en soli. 6.55 Gramofoonmuziek. 8.55 Ope
ra-uitzending „Cavaleria Rusticana" van
Mascagni. 10.35 Mechanische muziek.
LANGENBERG, 473 M.
7.20 Gramofoonmuziek. 8.20 Orkestconcert.
10.35 Gramofoonmuziek. 11.40 Muziekuitzen-
ding voor scholen. 12.30 Gramofoonmuziek.
1.25 Orkestconcert. K. Loefler, bariton. 5.55
Orkestconcert. 8.20 Orkestconcert. 9.20 Orkest
concert. Daarna tot 12.20 Orkestconcert.
BRUSSEL, 508.5 M.
5,20 Gramofoonmuziek. 6.20 Vioolrecital.
6,50 Gramofoonpiüziek. 8.35 Fragmenten uit
„De Groot-Hertogin van Gerolstein", Offen
bach.
ZEESEN 1635 M.
6.10 Lezingen. 12.20 Gramofoonmuziek. 1.15
Lezingen. 2.20 Gramofoonmuziek. 3.05 Lezin
gen. 5.20 Concert uit Hamburg. 6.20 Lezingen
8.20 Solistenconcert. Daarna: Dansmuziek.
KALUNDBORG, 1153 M.
3.50 Concert door Instrumentaal Ensemble.
8.35 Concert door het Radio-Orkest. Rud.
Dietzmann (cello)9.40 „Fare". Eén acter van
Richard Hughes. 10.20 Concert.
ONTVANGEN BOEKEN.
Avonturen van een,
Afrikaansch Slaven
haler.
Verteling van J. L. J. F.
Ezerman. Bij J. Philip
Kr use man.
Dit boek heeft alleen waarde voor hen die
ter verpoozing gaarne emotievoile,
schokkende en sensationeele' literatuur lezen.
Kapitein Theodore Canot, handelaar in sla
ven, goud en ivoor, in het midden van de
vorige eeuw, vertelde zijn avonturen te
Malcolm Cowley. De heer J. L. J. F. Ezerman
vertaalde dit werk in 't Nederlandsch.
Het is een nogal eentonige opsomming van
de beestachtige, branie-acht-ige „helden"-
feiten van kapitein Canot. Natuurlijk, al
lezende wordt de belangstelling voor dit
soort feiten gewekt... doch men dient voort
durend te beseffen ook de vertaler maant
in de epiloog tot die reserve aan dat hier
een zwetser aan het woord is (Canot) die
op zijn manier nog trotsch was op zijn wal
gelijk bedrijf, dat gelukkig in dien
vorm niet meer bestaat. In ieder geval is
het wel de moeite waard om eens te ver
nemen wat er achter de coulissen van den
slavenhandel plaats greep.
Misdaad en bendewezen
in New York. Herbert
Ashbury.
Vertaling van Luc. Wil
link. Bij J. Philip Kruse-
man.
Het is nog maar zeer kort geleden, dat de
New Yorksche politie er definitief in slaagde
het fameuze, beruchte bendewezen den kop
in te drukken. Aan dit feit gaat een geschie
denis vooraf die zoo ongemeen merkwaardig
is. dat wij er het boek „Misdaad en Bende
wezen" gaarne om aanbevelen!
Tenminste de politie (met Jimmy Wal
ker aan het hoofd) beweert dat ht*i echte
bendewezen tot de geschiedenis behoort.
Ashbury daarentegen houdt vol dat de
drooglegging het bendewezen weer heeft
doen opbloeten. Bovendien maakt hij gewag
van het enorm groote aantal georganiseerde
bankroovers.
Hoe dit ook zij, het door Luc. Willink
vertaalde boek, biedt een schat van wetens
waardigheden die u wol een kijk geven op het
New Yorksche misdadigersleven in de vorige
en in het begin dezer eeuw.
Het werk is uitstekend gedocumenteerd.
Anders zou men waarlijk roden genoeg heb
ben om de waarheid van deze sensationeels
mededeelingen in twijfel te trekken.
Ashbury moet een ongelooflijk groote hoe
veelheid materiaal verzameld hebben om
ait boek (dat speelt van pLm. 1784 af) te
kunnen schrijven.
Voor onze oogen doet hij ons de zeer lange
BILLY BOE
„Ondeugende jongen." zei zijn moeder,
Terwijl zc hen» in haar armen nam,
..Toch ben ik blij, dat je hier bent,"
Een traan in haar oogen kwam.
„Hè, kind, wat was ik eenzaam.
Toen je mij zoo stil verliet.
Gelukkig, nu je weer terug bent,
Is verdwenen mijn verdriet."
Hoewel Biily en zijn vrienden Mars hebben
zullen jullie
En zc groette d'anderen vriendelijk
Met veel gastvrij vertoon
„Welkom in mijn huis." zei ze,
„De vrienden van mijn zoon."
En terwijl moeder het maal bereidde.
Vertelde Billy van zijn avontuur.
En hij had heel veel te vertellen.
Tot het middernacht'lijk uur.
verlaten, beleefden ze nog vele avonturen. Dat
wel zien.
rij van „beroemde" misdadigers, bijna legen
darische figuren, passeeren. Hieronder zijn
als men het zoo noemen kan geniale
lieden, die gewapend me»; een zeer scherp
intellect, helder inzicht, groote benden aan
voerden, benden die onderling met elkander
oorlog voerden waardoor honderden slacht
offers vielen, benden die New York, in let
terlijken zin, tyranniseerden.
Zoo werd dit werk om velerlei redenen
een allermerkwaardigst document, wrtks
lezing ons nader brengt tot vele vraagstuk
ken, die samenhangen met de ontwikkeling
van een metropolis in een nieuwe wer«8d.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Ct». per regeL
Geen
ander
middel
overtreft de origineele
Aspirin*
Tabletten
hoofd- en kiespijn,
rheumatiek, jicht,
verkoudheden.
Elke verpakking moet den bekenden oranje
hand met het Bayer-kruls dragen, en op clko
tablet moet duidelijk het woord „imYER" ln-
gcstcmpcld zijn. Men tcttc dus bij het koopen
op deze onfeilbare kcnteckcncu. Prijs 75 ets.
tegen
MARKTNIEUWS
BEVERWIJK.
Noteering van den 23en September 1929.
Spinazie per kist 2035 ct.
Postelein per kist 3055 ct.
Andijvie 100 struik f 35.
Rijdijs, 100 bos f 46.
Wortelen 100 bos f 16—22.
Bieten per zak f 1.25.
Komkommers per 100 f 912.
Aardappelen, klei p. Hl. f 1.25—f 2.
Idem zand, p. H.L. f 4f 5.
Snijboonon per KG. 2035 ct.
Heerenboonen per K.G. 1222 ct.
Roode Kool per 100 f 1013.
Savoye kool per 100 f 10—13.
Eloemkool per 100 f 416.
Uien per kik) 810 ct.
Prei per bos 1525 ct.
Sla per 100 krop f 5—8.
Pieterselie per bos 5 ct.
Selderie per bos 5 ct.
SCHEEPVAARTBERICHTEN
Almelo 20 te Corral van Amsterdam, ver
trok naar Lebu.
Andijk 21 van Oran, Bombay naar Rotter
dam.
Algenib 22 te Rotterdam van Antwerpen.
Alchiba p. 21 Teneriffe, Rotterdam naar
B.-Aires.
Aludra 21 van Rio de Janeiro, Buenos
Aires naar Rotterdam.
Amstelkerk 21 van Lagos naar Duala, Am
sterdam naar W. Afrika.
Acliilles 21 van San Juan naar Porto Rlco.
Baarn 20 van Callao naar Pisco.
Billiton p. 22 Dakar, Kaapstad naar Rot
terdam.
Binnendijk 21 van Boston naar Rotterdam.
Baarn 2G van Callo naar Chili.
Bnelle 20 van Antofagasta naar Corral
Blïtar 21 van Batavia naar New York.
Buitenzorg p. 22 21 uur Ouessant, Java n.
Rotterdam.
Cottica 22 9 uur van Plymouth naar Havre
W. Inaië naar Amsterdam.
Crijnssen 22 0 uur 55 m. 720 mijl Z.-West
van Land's End, Barbados naar Plymouth en
Amsterdam.
Drechterland p. 21 14 uur 35 m. Dungeness,
Amsterdam naar Z.-Amerika.
Djambi 21 van Batavia naar Rotterdam.
Deli 21 van New-York naar Java.
Enggano p. 22 Perlm, Batavia naar Am
sterdam.
Flandria 22 van Las Palmas, Buenos Aires
naar Amsterdam.
Gemma 21 te Sjanghai van Rotterdam.
Gaasterland 21 13 uur van Pernambuco,
Amsterdam naar Z.-Amerika.
Haarlem p. 22 Lizard, Houston naar Bre
inen.
Insulinde p. 22 14 uur Finisterre, Rotter
dam naar Java.
Jacatra 20 van Belawan Deli naar Batavia.
Jagersfontein 21 te Durban, Beira naar
Rotterdam.
Johan de Wtit 23 van Port Said, Batavia
naar Amsterdam.
Koningin der Nederlanden 2 van Colombo
Amsterdam naar Java.
Karimoen p. 21 Perim, Batavia naar New
York.
Kota Radja 21 van Belawan, Java naar
Rotterdam.
Kota Baroe p. 22 13 uur Sagres, Java naar
Rotterdam.
Lochmonar 22 te Rotterdam van Vancou
ver.
Laertes 21 van Glasgow naar Java.
Maasdam 21 n.m .van Havana, Rotterdam
naar New Orleans.
Montferland 21 van Rio Janeiro, B.-Aires
naar Amsterdam.
Medan p. 22 5 uur Suez, Hamburg naar
Java.
Moerdijk 19 van Vancouver naar Rotter
dam.
Maaskerk 23 te Hamburg van Rotterdam.
Nleuwkerk van Antwerpen naar Amster
dam.
Nebraska 21 te Liverpool, Paclfickust naar
Rotterdam.
Nickerie p. 22 14 uur Ouessant, Amsterdam
naar W.-Indië.
Nieuw Holland 20 van Sydney naar Singa
pore.
Oostkerk 22 tc Antwerpen van Hamburg.
Polydorus 22 van Amsterdam naar Java.
Poelau Roebiah 22 te Amsterdam van Bre
men.
Prinses Juliana 21 te Belawan, Dell, Bata
via naar Amsterdam.
Persum 21 van Pto. Sucre naar Curasao
Parkhaven 21 17 uur van Las Palmas n.
Hull, Z. Amerika naar Amsterdam.
Rlouw 22 te Genua, Amsterdam naar Java.
Sembilan 22 van Suez, Amsterdam naar
Java.
Scheldestroom 21 van Grand-Lahou, naar
Freetown, W.-Afrika naar Amsterdam.
Springfontein 22 te Antwerpen, Beira n.
Rotterdam.
Streefkerk 23 te Rotterdam van Antwer
pen.
Sitoebondo 22 9 uur te Soerabaya, Rotter
dam naar Java.
Schouwen 20 te Cuddalore, vertrekt verm.
23, Makassar naar Rotterdam.
Tapanoeli 23 te Batavia v. New York.
Ternate 23 te Soerabaya, Hamburg naar
Java.
Tbanan p. 22 Perim, Rotterdam naar Java.
Toba 21 17 uur van Piraeus, Java naar
Rotterdam.
Veendam 23 v.m. v. Plymouth, New York
naar Rotterdam.
Veendijk 23 v.m. te Hamburg van Rotter
dam.
Vlieland 22 4 uur van Port Said, Rotterdam
naar Java.
IJselkerk 22 n.m. te Rangoon, Rotterdam n.
Calcutta.
Zosma p. 21 Perlm, Rotterdam naar Japan.
Arcndskerk 21 van Fremantle, Australië n.
Rotterdam.
Drechutijk 21 v.m. te San Francisco van
Rotterdam.
Andijk p. 22 Gibraltar, Karachi naar Rot
terdam.
Amsterdam p. 23 Sept. Azoren, Valparaiso
n. Amsterdam.
Arendskerk 21 Sept. van Fremantle naar
Rotterdam.
Baralt 21 Sept. van Chrlstobal naar
Guayaquil.
Bengkalis 22 Sept. te Batavia van Seattle.
Gaasterland 23 Sept. 6 u. to Bahia van
Amsterdam.
Cottica 22 Sept. te Havre van West-Indië
vertr. 23 Sept. 6 u. n. Amsterdam.
Grootendijk 23 Sept. van Rotterdam naar
San Francisco.
Crijnssen 24 Sept. te Plymouth verw. West-
Indië n. Amsterdam.
Jason 15 Sept. van Savannah naar Ant
werpen.
Koningin der Nederlanden 21 Sept. van
Colombo, Amsterdam n. Java.
Lochgoil 18 Sept. te Port Ludlow, Paclfic
kust n. Rotterdam.
Nieuwkerk p. 23 Sept. Vlisslngen, Antwer
pen n. Amsterdam.
Ouderkerk 23 Sept. van Amsetrdam naar
Rotterdam.
Patria 23 Sept. van Tanger, Java naar
Rotterdam.
Schouwen 23 Sept. van Cuddalore, Macas
sar n. Rotterdam.
Sommelsdijk 23 Sept. n.m. van Genua,
Rotterdam n. Calcutta.
Ulysses 20 Sept. te Cartagena (Columbia)
v. Curasao.
Veendam 23 Sept. 17 u. 30 min. v. Boulogne
New York n. Rotterdam.
Vlieland p. 22 Sept. Suez, Rotterdam n.
Java.
Westerdijk 22 Sept. n.m. van Patras, Rot
terdam n. Australië.
Zaanland 22 Sept. 16 u. van Montevideo
Amsterdam n. Buenos Ayres.
