BUITENLANDSCH OVERZICHT Het WLegekmd HET OOSTENRIJKSCH KABINET AFGETREDEN. SCHOBER BONDSKANSELIER BINNENLAND FÜROL SCHILDERWERK LETTEREN EN KUNST HAARLEM'S DAGBLAD DONDERDAG 26 SEPTEMBER 1929 DERDE BLAD Door den Landbund ten val gebracht. Dr. Rintelen vice-kanselier T BELANGRIJKSTE NIEUWS. Het Oostenrijksche kabinet-Streeruwitz is Woensdagavond afgetreden. De ministerraad kwam tegen half zeven bijeen en besloot tot de gezamenlijke aftreding. Als motief werd opgegeven, dat het kabinet tot stand is ge komen voor een economische taak van be perkte strekking en waar deze taak thans vervuld is, men zich wil terugtrekken. Als nieuwe bondskanselier komt slechts de poli- liepresident Schober in aanmerking. In par lementaire kringen verluidt, dat de leiders der meerderheidspartijen reeds met betrek king tot de candidatuur van Schober tot overeenstemming zijn gekomen. Het kabinet-Streeruwitz is in werkelijkheid door den Landbund ten val gebracht. Tijdens een langdurige zitting heeft het partijbe stuur besloten het aftreden der gansche re- geeri^g te eischen en wel onder een motivee ring, waarin gewezen wordt op het gebrek aan activiteit der huidige regeering, terwijl voorts de nadruk wordt gelegd op de in het Oostenrijksche economische leven bestaande onrustige verhoudingen en op de gereser veerde houding van het buitenland, waar het het Oostenrijksche crediet betreft. Naar verder bekend wordt, heeft de bonds kanselier het aftreden der regeering ge vraagd nog vóór dat het besluit van den Landbund bekend werd. Hij heeft in den mi nisterraad verklaard, dat hij zijn taak als geëindigd beschouwt en zich wenscht terug te trekken. Ook was het Streeruwitz, die zelf de verkiezing van Schober tot zijn opvolger heeft voorgesteld. De leiders der meerderheidspartijen heb ben nog in den loop van Woensdagavond een bezoek gebracht aan den politie-president Schober om hem het bondskanselierschap aan te bieden, welk aanbod hij aanvaard heeft. Het is mogelijk, doch niet geheel zeker, dat de verkiezing van Schober Donderdag in den nationalen raad zal plaats vinden. Reeds wordt gewerkt aan de formatie van het nieuwe kabinet. Als vice-kanselier wordt genoemd Dr. Rintelen de Christ, soc. „Lan- deshauptmann" van Steyr. Zeker wordt ver wacht dat de minister van oorlog Vaugoin dezen post ook in het nieuwe kabinet zal ver vullen. Als minister van Justitie wordt o.a. de Groot-Duitscher Dr. Slama genoemd, terwijl al minister van nijverheid Abresser in aan merking schijnt te komen. De wapendepots in Tirol. Wolff meldt uit Innsbrück dat sociaal democratische leden van den Tiroolschen Landdag aan den gouverneur van Tirol in lichtingen hebben gevraagd naar aanleiding van een uitlating van dr. Seipel over de wapendepots van de burgerwachten in Tirol. Op deze vraag heeft de gouverneur, dr. Seipel schriftelijk geantwoord. Hij erkent dat door inbslagneming van wapenvoorraden de Idnds politie thans de beschikking heeft over wapen-depotsl De gouverneur zegt verder, dat de bur gerwachten lichamen zijn, welke door de wet zijn toegelaten en die zich ter beschik king hebben gesteld van de regeering des lands om de wettelijke toestanden te hand haven. Mocht er een toestand ontstaan, waarin het noodig zou zijn do gewone gewapende macht te versterken met andere formaties en dan deze de zelfde bevoegdheden te ver- leenen als de» gewone politie bezitten, dan zou hij, gouverneur, niet aarzelen, van die wapendepots gebruik te maken om die nieuwe formaties te bewapenen. De onderhandelaar Dof galef ski. De Times en de Daily TeH'jraph, zijn zeer ontsticht, zegt de N. R. C. dat de Britsche regeering de ietwat straffe houding, die zij aanvankelijk tegenover Rusland innam, heeft laten vart'n. Zooals ik indertijd be toogde, meende zij blijkbaar, dat Rusland op het eerste gefluit haastig zou komen toe schieten en dat dit haar veroorloven zou, bij alle partijen ook de conservatieven, on danks de hervatting der betrekkingen toch nog iets van een goed figuur te maken. Dat de nieuwe besprekingen met den Rus- sische»n gezant te Parijs, denzelfden onder handelaar van een paar maanden geleden, niet op een toegeven van Rusland berust, blijkt duidelijk genoeg uit Dofgalefski's woorden dat het onderwerp der besprekin gen geheel uit formeele aangelegenheden met betrekking tot de procedure der onder handelingen bestaat, die na het herstel der normalt? betrekkingen plaats zullen heb ben. Tot groote verontrusting van de Times heeft de Russische onderhandelaar deze verklaring reeds voor zijn besprekingen met Henderson afgelegd, als om zóó sterk moge lijk te doen uitkomen, dat nist de Rus sische maar de Britsche regeering in dezen geweken is. De Manchester Guardin vindt een zekere ironie in de keuze van Dofgaiefski tot Rus sisch onderhandelaar, omdat hij Russisch ambassadeur is in een land, Frankrijk na melijk, dat onbeschaamd onverschillig staat tegenover propaganda en zelfs ten opzichte van de schulden kwestie, waarbij geen land zooveel belang heeft als Frankrijk. Volgens de Manchester Guardian was Henderson's aanvankelijke timiditeit onnoodig, omdat hij zeer goed had kunnen weten, dat hij in het Lagerhuis behalve de liberalen, ook veel conservatieven achter zich zou he'bben ge had. Het zou een dramatische stoot geweest zijn als de regeering de betrekkingen on middellijk na haar optreden herste'.d had. De discussies ovor de schulden, kunnen in plaats van twee maanden, waaraan Hen derson schijnt te denken, wel twee jaar duren en onderwijl moet er een Russisch vertegenwoordiger in Groot-Brittannië zijn. Démenti van Poincaré. De „Echo de Paris" publiceert een brief van Poincaré van 23 September 1929, waarin Poincaré mededeelingen doet over twee ge sprekken, die hij in 1923 en 1928 met den Duit-schen industrieel Rechberg heeft gehad. Rechberg heeft hem eenige algemeenheden over de Duitsch-Fransche toenadering ge zegd, welke hij in de Fransche pers gepubli ceerd heeft, Poincaré heeft hem geantwoord, dat al deze kwesties door de regeeringen en niet door particuliere personen geregeld moeten worden. Hiermede wordt de bewering gelogenstraft, dat Poincaré destijds den af gevaardigde Reynaud zou hebben verzocht als bemiddelaar tusschen hem en Rechberg op te treden. Van de besprekingen met Rechberg heeft Poincaré den Duitschen ambassadeur te Pa rijs in kennis gesteld, die de zaak echter niet zoo ernstig scheen op te vatten. Italiaansche Katholieke ver- eenigingen onder toezicht. In den Italiaanschen ministerraad is beslo ten artikel 218 der politiewet af te schaffen. Dientengevolge zullen voortaan ook alle ka tholieke vereenigingen hun ledenlijsten aan de politie moeten overhandigen en alle vra gen der politie moeten beantwoorden. Naar voorts door den prefect van politie van Como wordt medegedeeld hebben de beide districtsleiders van den katholieken jeugdbond uiting gegeven aan hun misnoe gen over de viering van de inneming van Rome, waardoor zij aan het nationale gevoel aanstoot hebben gegeven. Om die reden heeft de prefect in het geheele bisdom de katho lieke jeugdvereenigingen opgeheven. De bei de bedoelde districtsleiders werden voor den duur van twe jaar onder politietoezicht ge plaatst. Hugenberg en Seldte aan het woord. Bij de betooging voor het Volksbegehren werd in het Berlijnsche Sportpalast het woord gevoerd door den leider Seldte van de organisatie Stahlhelm. Hij sprak uitvoerig over het plan-Young, de Oostenrijksche bur- genvachtbeweging en kwam op tegen het streven om Hindenburg te betrekken in den politieken strijd. De Stahlhelm, zoo besloot Seldte zijn rede, onderhandelt niet met Frankrijk; de erfvijand woont niet buiten de grenzen, maar op Duitsch gebied. Vervolgens kwam Hugenberg aan het woord, die een aanval deed op de buiteniand- sche politiek der Duitsche regeering en op het plan-Young, dat hij de handhaving van het plan-Dawes noemde. De Duitschers wa ren thans slaven, zij moesten hun ketenen verbreken. Spr. bestreed ten slotte de ver klaringen van Stresemann omtrent het plan- Young. Een kloppartij. BERLIJN, 25 September, (W. B.) Na afloop der betooging in het Sportpalast ontstond tegen middernacht nog een ver woede vechtpartij, waarbij volgens een der bladen ettelijke schoten zijn gelost. De politie moest krachtig optreden en met den gummi stok de menigte uiteenjagen. Twee personen werden gewond, zes aangehouden. Verklaringen van Tsjang Kaisjek. Onder voorzitterschap van Tsjang Kaisjek werd een buitengewone zitting van het Uit voerend comité der Kwomintang geopend, waaraan door het gansche Chineesche kabi net alsmede door de leiders der Kwomintang en de vertegenwoordigers van het leger werd deelgenomen. Slechts de generaals Feng en Yensisjan ontbraken, onder mededeeling, dat zij ziek zijn. Tsjang Kaisjek bracht uitvoerig rapport uit over den binnen- en buitenland- schen toestand van China. Volgens hem zijn de jongste binnenlandsche onlusten in China te herleiden tot de zucht tot avonturen van zekere generaals die uit de moeilijke positie van het land geld willen slaan en een burger oorlog in scène trachten te zetten. Tsjang Kaisjek herhaalde bij deze gelegenheid zijn overtuiging, dat de onlusten in Hoepei en Kansoe door een groote mogendheid gesteund worden. De beraadslagingen van het Uitvoerend Co mité zijn nog niet ten einde. Volgens een telegram uit Japan is thans weer een nieuwe opstand tegen de Chineesche regeering uit gebroken. De opstandelingen staan onder be vel van een jong generaal, Li genaamd, de zelfde. die in het begin van dit jaar den op stand der Mohammedanen tegen de Nanking regeering leidde. De Nanking-regeering heeft echter thans met kracht de bestrijding der oproerlingen ter hand genomen. Slotzitting van den Volken bondsraad. De Raad van den Volkenbond heeft zijn gewone zitting heden (Woensdag! geëindigd met het aannemen van verscheidene rappor ten betreffende de door de vergadering ge nomen besluiten. Tot voorzitter van de diplomatieke confe rentie. welke op 13 Maart a s. in Den Haag zal bijeenkomen, werd de Nederlandsche oud- Minister van justitie, Mr. Th, Heemskerk be noemd. Op grond van het rapport van staats secretaris Von Schubert besloot de Raad. dat onverwijld de noodige maatregelen zullen worden genomen om de resoluties der verga dering aangaande de tarievenwapenstilstands conferentie ten uitvoer te brengen. Voorts werd den secretaris-generaal opgedragen alle leden het door de betreffende subcommissie te ontwerpen concept-tractaat voor dezen wapenstilstand toe te zenden. Nadat nog en kele punten van huishoudeiijken aard waren afgedaan, werd de zitting van den Raad ge sloten. ALASTRIM. TER WAARSCHUWING. Een medische medewerker van de Tel. schrijft: „De week is voor Rotterdam onder niet heel gunstige omstandigheden begonnen. Zooals de Directeur van den Gemeentelijken Ge neeskundigen en Gezondheidsdienst te Am sterdam reeds mededeelde, zijn er enkele ernstige gevallen van alastrim te Rotterdam. De uitdrukking, „dat de gevallen van alastrim te Rotterdam een steeds ernstiger karakter aannemen", moge mis schien iets te sterk zijn, waar is, dat er thans vier patiënten zijn, voor wier leven men vreest- Deze vier patiënten zijn allen perso nen in de kracht van hun leven, die geen andere kwaal of ziekte hadden. Zij werden door de alastrim besmet, en zijn nu zeer ern stig ziek, zoodat er onmiddellijk levensgevaar voor hen bestaat. De andere 79 patiënten be- hooren tot de lichte en middelmatige geval len. Vrees voor hun leven bestaat er niet. „Hoe komt het nu, dat deze vier personen zoo ernstig zijn aangetast door de alastrim? Daarop kunnen wij geen juist antwoord ge ven, maar wel kunnen wij meedeelen, dat deze vier personen geen gehoor hadden ge- gegeven aan den door alle medische autori teiten gegeven raad zich te laten inenten. Deze vier ernstig zieken zijn in hun jeugd in geënt, maar hadden zich niet laten herin enten. Dit is een treurig maar doorslaand bewijs voor allen, die nog twijfelen aan de waarde van de inenting bij alastrim. Van de 83 ge vallen vier levensgevaarlijk, en deze vier niet ingeënt. Bij de overige 79 zijn ook wel perso nen, die zich niet hebben laten herinenten, en toch niet zwaar ziek zijn geworden. Maar bewezen is nu wel voor een ieder, die het nog niet geloofde, dat alleen een oningeënte of niet heringeënte de kwade kans loopt een zoo zwaar geval van alastrim te krijgen, dat het klinisch eigenlijk niet van pokken is te on derscheiden, en dat helaas maar al te vaak tot den dood leidt". Te Delft. Te Delft zijn 10 nieuwe gevallen van alas trim vastgesteld, waarvan twee zeer ernstig zijn. Na veertien dagen wegens alastrim te zijn verpleegd, heeft dr. J. Thomée vandaag het ziekenhuis genezen verlaten. Hij zal Vrijdag zijn praktijk hervatten. Te Hilversum. Te Hilversum doet zich bij een jongetje van 11 jaar alastrim voor. Dit is het derde geval. Het kind is uit een ander huisgezin, dan waaruit de twee vorige patiëntjes, die thans geheel hersteld zijn, afkomstig waren. De besmetting is vermoedelijk overgebracht door een logé, aldus de N. R. Ct. DE GASKWESTIE TE DOETINCHEM. Een besluit van den raad, dat aan de Kroon ter vernietiging zal worden voorgedragen. De gemeenteraad van Doetinchem heeft, met 8 tegen 6 stemmen overeenkomstig het voorstel der z.g. corruptie-commissie, den di recteur en den opzichter van het gasbedrijf ontslagen en hen, op voorstel van een dei- raadsleden, vervolgens benoemd resp. tot hoofdopzichter en fitter, meldt de N. R. Ct. De burgemeester heeft medegedeeld, het raadsbesluit krachtens art. 70 van de Ge meentewet ter vernietiging aan de Kroon te zullen voordragen, wegens strijd met het al gemeen belang. De verdere conclusies der commissie luid den: de firma R. S. Stokvis en Zonen te Rot terdam wegens het verstrekken van een cre- dietnota meer dan 1 1/2 jaar na de levering en de daardoor gebleken onbetrouwbaarheid, voor vijf jaren uit te sluiten van leveranties aan de gasfabriek, en voorts van de Dordt- sche meterfabriek een bedrag te eischen van 3000 wegens het niet afdragen van 10 net. retourcommissie, die buiten gegeven korting in de prijzen der geleverde meters begrepen zijn en bij niet-inwilliging van verdere leve ranties uit te sluiten; van de corrupt geble ken firma's Wilson en Gautsch resp. 10 pet- van 4000 en 6000 terug te vorderen. Deze conclusies werden aangenomen met 7 tegen 5 stemmen. ARBEIDER VOOR 270. BESTOLEN. NIEUWER AMSTEL, 25 September (VD.) Alhier is ingebroken in het perceel Kater straat bewoond door den gemeentewerk man E. Ontvreemd is een bedrag van onge veer 270 gulden aan geld. Voor E. is dit een zware slag, daar de gelden hem niet toebe hoorden, doch aan anderen, waarvoor hij gelden ophaalde. Waarschijnlijk zijn de die ven binnengekomen door opensluiting, ten minste des morgens vond E. de voordeur open. Het onderzoek wordt geleid door de rijkspolitie. STUDEXTENRELLETJEi TE DELFT. Evenals vorige jaren in Delft bij de ont groening het geval was. heeft er ook dit jaar weer een botsing plaats gehad tuschen leden van het Delftsche Studentencorps en den Delftschen Studentenbond. De leden van laatstgenoemde vereaniging hielden Dinsdag avond een feestelijke bijeenkomst in hue clubgebouw aan de Voorstraat. Een aanta"« corpsleden meende de feestvreugde te moeten verstoren. Zij drongen he«t gebouw binnen doch werden door hun studiemakkers minder vriendelijk ontvangen. Er ontstond een vry hevige vechtpartij, zoodat de hulp moest worden ingeroepen van de politie. Twee studenten liepen eenige lichte verwondingen op. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Ct*. per regel. Moeders nemen voor de roode. gesmette of ontstoken huid van de kleine, uitsluitend het allerbeste, en dat is Ooos 30 co 60 cl. Tube 60 cl Bij Apolh. en Drollen VREESELIJK ONGELUK BIJ PRINCENHAGE. TWEE KINDEREN DOOR EEN TREIN OVERREDEN. Woensdagmiddag om ongeveer half vier heeft op den onbewaakten overweg onder Beek bij Princenhage, een vreeselijk onge luk plaats gehad. Twee jongetjes van onge veer zeven jaar van de familie Rombouts en d& familie Mutsaers, reden in een hon denkar, die bestuurd werd door een ouderen jongen. De moeder van een der knapen was bij familie te Beek op bezoek en had de kinderen meegenomen. Juist op het moment, dat de sneltrein van Breda naar Roosendaal den onbewaak ten overweg passeerde bij Beek, was de hon denkar met de kinderen bij den overweg gekomen. De grooteren jongen kon den hond niet houden en her wagentje met beide kin deren werd door den trein gegrepen en totaal versplinterd. De kinderen werden op slag gedood; de zeer verminkte lijkjes werden langs den spoorweg teruggevonden. De hond scheen juist over den spoorweg geweest te zijn, want het dier was alieen de staart afgereden. Het kind van de» familie Mutsaers was een eenig kind. In Princenhage heerscht groote consternatie over dit droevig ongeluk. NIEUWE VOORZITTER VAN DE RIJKSVERZEKERINGSBANK. MR. DR. H. L. VAN DUYL BENOEMD. Naar de Tel. verneemt is in de plaats van den heer V. Noest, die per 1 October as. af treedt als voorzitter van de Rijksverzeke ringsbank, benoemd het tegenwoordige be stuurslid mr. dr. H. L. van Duyl. Tot gewoon ld is benoemd mr. H. Bijleveld, oud-minis ter van Marine en oud-lid der Tweede Ka mer. 25.000 TE WORMERVEER VERDUISTERD. DOOR BOEKHOUDER VAN EEN COÖPERATIEVE MAALDERIJ. Woensdag is te Wormerveer gearresteerd J. B., boekhouder bij de coöperatieve maalderij „De Vooruitgang", die verdacht wordt zich ten nadeele van deze coöperatie schuldig ge maakt te hebben aan verduistering van 25.000. Omtrent de aan het licht gekomen fraude verneemt de Tel. dat de boekhouder bekend heeft de verduistering gepleegd te hebben en wel in een tijdsverloop van ongeveer een half jaar. Hij speculeerde zwaar in granen, voor namelijk op de beurs. De verduisterde be dragen moesten dienen om de ontstane te korten aan te vullen. Aanvankelijk ging al les goed; bij de laatste controle van kas en boeken was de aangehoudene nog in staat het tekort tijdelijk aan te zuiveren. Doch de verliezen werden steeds grooter. Tal van boeren zijn lid van de coöperatie, die officieel de coöperatieve aankoopvereeni- ging „De Vooruitgang" heet. Een accountant stelt thans een onderzoek in ter juiste vast stelling van het verduisterde bedrag. De aan gehoudene is 33 jaar oud, gehuwd en vader van drie kinderen. Hij zal Zaterdag ter be schikking van de Justitie worden gesteld. DE POSTVLUCHTEN NAAR INDIë. VERLAGING DER PORT? Bij de K. L. M. is bericht ingekomen, dat het tweede postvliegtuig voor Indië Woens dagmorgen te 5.43 uit Karachi is vertrokken en te 15.55 uur te Allahabad is aangekomen. Aan boord is alles weL Te weinig post. Voor de A.V.R.O heeft de chef van den persdienst van het hoofdbestuur der P.T.T., de heer J. G. Pater Woensdagavond tijdens een causerie medegedeeld, dat overwogen word: het posttarief voor brieven enz. tot 10 gram. bestemd voor Indië, eenigszins te ver lagen. Deze maatregel wordt overwogen, ten einde het aantal brieven enz. op te voeren. Het gewicht aan post was bij de laatste twee vluchten naar Indië belangrijk minder dan het gemiddelde bij de zes vluchten, welke het vorige jaar zijn uitgevoerd. Voorts ligt het in de bedoeling voor de nog uit te voeren vluchten het eerstvol gende vliegtuig vertrekt 3 October a a. ook de gelegenheid open te stellen corres pondentie mede te geven bestemd voor lan den waarover gevlogen wordt, hetgeen met de eerste twee vliegtuigen niet het geval was. Verder wordt overwogen ook de gelegen- neid te geven correspondentie van andere landeh met de vliegtuigen te verzenden. Ten slotte zal men voortaan waarschijnlijk ook geen gebruik meer behoeven te maken van de speciale luchtpostzegels, doch men zal kunnen volstaan met gewone frankeer zegels. NEDERLANDSCHE TE BIARRITZ BESTOLEN. VOOR 2.600.000 FRANCS AAN JUWEELEN. De Matin meldt dat Zaterdag een rijke Nederlandsche voor ongeveer twee milliocn francs aan juweelen en geld is bestolen In een groot hotel te Biarritz. De politie zou den dief reeds op het spoor zijn. Havas meldt nader dat de bestolene me vrouw Weinthal is, de echtgenoote van den Nederlandschen consul. Mevrouw Weinthal deed juist een dutje. De dief heeft voor f.600.000 francs aan juweelen meegenomen, w.o. tweringen ter waarde van een millioen francs, twee platina armbanden, briljanten en een paarlen collier. De heer Weinthal bevond zich tijdens den diefstal in zijn kamer die door de badkamer van die zijner vrouw gescheiden is, INGEZONDEN MEDEDEELINGEN it 60 Ct*. per regel. VRAAG VOOK UW BINNEN- EN BUITEN- FIRMA J. HEYDANUS Zn. KONING TRAAT 25 PARKLAAN 60 rd. Tel. 11361 ran 8-12 en IV*— 5. Zatord. 8—1. Dr H. NANNING's TANDPASTA _25&75catube reinigt mond en tandert DE BERGING VAN DE „DISCIPLINA". HET LOSSEN DER LADING. Over de berging van de .JDisclplina". die op het Zuiderhoofd bu Hoek van Holland gestrand is, meldt de Tel- nog; Vandaag was het nog beter dan gisteren. Dc zee is veel kalmer en het bergen van de lading verloopt onder de leiding van den heer Sperling vlot en vlug. Dinsdag heeft men reeds 250 ton kolen van het schip gehaald. De blazers, een twintigtal, van Goeree hierheen gekomen om behulpzaam te zijn bij het overnemen der lading, konden gemakkelijk langszij komen. Woensdag kwam fiksche hulp op dagen. Een groote lichter van 350 ton en een bak van Van der Tak's Bergingsmaatschap pij kwamen zich voegen bij de vloot van blazers. Door hun grootere capaciteit kunnen zij vlugger de lading verwerken, zoodat zeker het dubbele aantal kolen gelost kon worden. Die kolen worden dan overgebracht naar den Waterweg, waar ze in groote lichters worden overgeladen. Daar de „Discipllna" bij de stranding een anker en ketting heeft verspeeld, bracht de bergingmaatschappij allereerst een nieuw anker uit. Het roer en de schroef bleken nog goed in tact te zijn- Ook in de machinekamer was alles spoedig weer in gang. zoodat men de lossing der lading kon doen geschieden met behulp van stoomlieren en bakken. IN EEN POT MF.T KOKENDE TEER GEVALLEN. Dinsdag had de werkman L. uit Souburg, die bezig was met het leggen van blokjes en teren daarvan op de nieuwe ponton aan de Binnenhaven van VILssingen, het ongeluk uit te glijden, waardoor het terecht kwam in dei. pot met kokende teer, meldt de Tel. Hierdoor bekwam hij vreeselijke brandwon den vooral aan den arm. Een dokter was spoedig ter plaatse en na hem de eerste hulp te hebben verleend, vervoehde hij den ge troffene per auto naar zijn woning. OVERBLIJFSELEN VAN EEN BALLON GEVONDEN. PARIJS. 25 September (N.T.A.) In Ka- menica in Joego-Slaviö zijn de overblijfselen van een Franschen ballon gevonden. Er kleefde bloed aan het netwerk. Men vreest dat de bestuurder omgekomen is. Dat zou Bouton d'Or kunnen zijn. HET TOONEEL. VER. ROTTERDAMSCH-HOFSTAD TOONEEL. GELD IN DEN GROND. Amerikaansch Blijspel in 3 bedrijven door Jack Larrick. Wanneer een blijspel uit Amerika komt, dan weten wij al van te voren, dat het om den dollar gaat. In het Amerikaansclie blij spel, dat gisteren op de eerste abonnements voorstelling in den Schouwburg aan den Jansweg werd gegeven, is het Sam Cramer, die op dc dollar-jacht trekt. Sam is een Joris Goedbloed. die zich alles laat wijs maken en als twee oplichters'hem komen vertellen, dat er petroleum in hun land is aangeboord, vliegt hij er grif in en legt hij zijn heele bezitting 6000 dollar op tafel in de heilige overtuiging met die olie millionnair te zullen worden. Ook wij zijn met Sam zeker, dat de gebraden duiven hem ln den mond zullen vliegen daarvoor is „Geld in den Grond" nu eenmaal een blij spel maar het gaat toch minder gauw dan Sam het zich heeft voorgesteld. Het eene oogenblik is er nlèt en het andere wel olie In Sam's grond en aardige van dit blij spel ls, dat het publiek zoo met Sam mee gaat leven, dat het spontaan in applaus los breekt, als Sam er niet voor de tweede maal in vliegt en vergeet zijn land aan cie oplich ters weer te verkoopen. En groot was de te leurstelling in de zaal. toen de geboorde olie enkel zout water bleek te zijn! Maar het komt alles terecht! Sam krijgt zijn 190000 dollar ook zonder dat er één droppel olie in zijn land zit en de menschen aan den ande ren kant van het voetlicht waren er ver heugd om. alsof zij minstens 10 aandcelen in Sam's land hadden- 'n Bewijs dus. dat het publiek met de ups en downs van Sam mee leefde, wat zeker voor een groot deel te dan ken was aan het spel van Jan van Ees Jan van Ees speelde den goedmoediger! Sam, die aldoor in illusies leeft, droog ko miek en met fijnen humor. Het eerste verreweg zwakste bedrijf kon ook hij niet redden, vooral niet doordat zijn omgeving bepaald onvoldoende was. maar in II. toon de schrijver hem meer steun bood, had hij gewonnen spel en lag het succes evenals de dollar maar voor het oprapen. Groote bewondering kon ik overigens voor de opvoering onmogelijk hebben. Ik kreeg soms sterk den indruk tegenover een voor stelling van dilettanten te zitten, vooral wanneer de twee oplichters ten tooneele verschenen en Charïv Hatfield Mary Jordan het hof ging maken! Dat was alles wel heel opzettelijk en zwaar en in sterk contrast met het zoo veel fijnere spel van Jan van Ees. Ook de dames gingen niet boven middel matige dilettanten uit! Allen speelden maar wat op zich zelf en wij kregen dan ook een rammelend geheel. Uit zoo'n Amerikaansch blijspel zou heel wat meer goud te halen zijn. maar dan zou het gespeeld moeten worden met de opgewektheid, de lichtheid, de vlotheid enden ernst, waarmee vroe ger blijspelen als „Reclame" en „Om liï.000 dollar werden gegeven! Dat de opvoering nu een groot lachsucces had, was voor de spe lers eigenlijk meer geluk dan wijsheid. J. B- SCHUIL.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1929 | | pagina 9