Een brandstichter te Beverwijk aan het werk. 47e Jaargang No. 14203 Verschijn! dagelïjEs, Behalve op Zon- en Feestdagen Donderdag 10 October 1929 HAARLEM S DAGBLAD DIRECTEUREN: J. C. PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER HOOFDREDACTEUR: ROBERT PEEREBOOM ABONNEMENTEN per week 0.27J4, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0.32 Per 3 maandenHaarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der gemeente) 3.57J4* Franco per post door Nederland 3.87J4. Losse nummers ƒ0.06. GeïlL Zondagsblad per 3 maanden 0-5754, franco per post. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukker^: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No- 38810 ADVERTENTIEN: 15 regels ƒ1.75, elke regel meer 035. Reclames ƒ0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbod 14 regels 0.6(^ elke regel meer /0.15, buiten Arrond. dubbele prijs. Onre Groentjes (Dinsdag; Donderdag en Zaterdag) 14 reg. /0.25, elke regel meer ƒ0.10. nltsL i contant- GratU Ongevallenverzekering voor Weekabonnéa. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overigen f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog I 400.-, Duim 250.-. Wijsvinger i 150-, Elke andere vinper f 50... Ann- of Beenbrenk f 100. DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN EERSTE BLAD AGENDA. DONDERDAG 10 OCTOBER Stadsschouwburg: Vereenigd Tooneel. Ver kade en Verbeek. „Het Hoedje uit Florence", uur. Groot® of St. Bavokerk: Orgelbespeling S4 uur. Palace. Cinema en Variété. „De Tuin van Allah". Tooneel: The Willede Margilles Co. 8.15 uur. Luxor Theater. „Lady Hamilton". 8.15 uur. Rembrandt Theater: „Mijn hart Is een Jazzband". Tooneel: Madam Walker's 9 fitar-girls. 7 en 9.15 uur. Standaard Theater: „Op het Oorlogspad". Tooneel: Choy-Hay. 8.15 uur. Kennemer Lyceum, Adriaan Stoopplein 4, Overveen: Tentoonstelling van ori- gineelen van Verkadeplaatjes. 2.304.30 en 8—10 uur. Zandvoort: Raadhuis. Gemeenteraad. 7.30 uur. Hillegom: Raadhuis. Gemeenteraad. VRIJDAG 11 OCTOBER Schouwburg Jansweg: Viool-récital Andrée Alvin, 8 uur. Gebouw Protestantenbond: Voortgezette lezing G. Seubring. „De Tocht door de Sa hara." 8.15 uur. Bioscoopvoorstellingen. Nieuw programma Kennemer Lyceum, Adriaan Stoopplein 4, Overveen: Tentoonstelling van origi- neelen van Verkadeplaatjes. 2.304.30 en 8—10 uur. Teyler's Museum, Spaarne 16. 113. uur. Toegang vrij op alle werkdagen, behalve Maandag. DE TOCHT VAN DE „GRAF ZEPPELIN" OVER ONS LAND. HOOGSTWAARSCHIJNLIJK ZONDAG. PAS WORDT DE ROUTE GEWIJZIGD? Om middernacht seinde* de Berlijnsche correspondent van het Hbld. uit Friedrichs- hafen Woensdagavond half twaalf stonden de passagiers, die de reis van het luchtschip naar Silezië zouden meemaken voor het ver trek gereed. Op het laatste oogenblik ver scheen echter de bevelvoerder, kapitein Lehmann, in het hotel om mee te deelen, dat de weerberichten uit Silezië zoo ongun stig zijn, dat hij de start niet durfde wa gen. Het gevolg daarvan is dat eerst Don derdagochtend de nieuwe beslissing zal wor den genomen, waarbij eventueel de Ameri- kaansche passagiers een proefvlucht in de omgeving zullen doen, terwijl daarna van Donderdag op Vrijdagnacht de overige pas sagiers naar Silezië zullen vertrekken. Het gevolg daarvan is dat de vlucht naar Nederland in geen geval van Vrijdag op Zaterdagnacht, maar op zijn vroegst van Zaterdag op Zondagnacht zal bc*ginnen, zoodat het hoogst onwaarschijnlijk is dal de „Graf Zeppelin" Zaterdag, maar waar schijnlijker dat hot luchtschip Zondag^ boven Nederland zal verschijnen. Echter zal ook deze laatste beslissing nog van latere weerberichten afhankelijk zijn, aangezien ook de weerberichten uit Nederland op het oogen blik uiterst ongunstig zijn. Voorts lezen we in het Hbld.: De leiding van den tocht heeft nog niet beslist of de route, zooals die voorloopig is vastgesteld, zal worden gevolgd. De moge lijkheid bestaat dat het luchtschip van Emden af in tegengestelde richting den tocht boven ons land zal afleggen. In ieder geval mag worden aangenomen, dat de „Graf Zeppelin", bij het Krieken van den dag de Nederlandsche grens zal passeeren. fc'i Ook over het Loo? Vaz Dias meldt, dat het waarschijnlijk wordt geacht dat de „Graf Zeppelin" eerst naar Groningen zal gaan en de vroeger ge melde route in omgekeerde richting zal vlie gen. Door deze wijziging komt de „Graf Zep pelin" niet te vroeg boven de hoofdstad. Ver der moet het in de bedoeling liggen ook over Het Loo te vliegen, waar op het oogenblik H.M. de Koningin vertoeft. Op verzoek van Ir. Stork zou de Zeppelin ook over Twente vliegen. .TOESTAND BEVREDIGEND. Naar wij vernemen is de toestand van den heer V. te Overveen, wien bij een jachtpartij in Friesland een ongeluk overkwam cn die in het Diaconessenhuis te Groningen wordt yerpleegd, thans bevredigend. HAARLEM, 10 October Uit den Raad. Met 22 tegen 14 stemmen heeft de Raad in beginsel besloten tot het oprichten van een school voor gewoon lager onderwijs „naar de Montessori-methode" hetgeen in de practijk wel zal moeten beduiden: de Hol- landsche gewijzigde editie van de Montessori- methode. Een der onderwijs-specialisten mej. Berdenis van Berlekom het niet na dat dui delijk te doen uitkomen. Dit resultaat is bereikt na vele voorgaan de Montessori-debatten, waarin de vorige wethouder van Onderwijs, mr. A. Bruch. deze uitbreiding con vivace placht te ontraden. Zijn opvolger, de heer Roodenburg, beval haar nu aan en werd bestreden o.a. door zijn eigen partijgenoot, den heer Visser, die de argumenten Bruchs con sordino voor ons deed herleven. Ik wil niet zeggen dat de heer Visser als regel con sordino praat inte- gendêel. Gemeenlijk ontbreekt het hem niet aan brio, terwijl hij met geestdriftig-wappe- rende knevels zijn betoog accentueert. Maar zooals de meeste menschen is hij op z'n best als hij zichzelf is, en zijn argumenten uit stort uit de volheid van zijn tot berstens toe daarmee geladen gemoed. Deze imitatio Eruchi ging hem slecht af; hij voelde blijk baar zelf dat het werk hem niet lag en dat de virtuositeit des scheppers hem ontbrak, ofschoon hij diens naam meermalen te hulp riep. Tenslotte vergat hij mr. Bruch's climax argument: „We zouden tenslotte ook de ouders Montessoriaansch moeten opvoeden". Misschien beschouwde de heer Visser dit als een grapje, en grappen maakt hij niet gaarne. Hij is altijd moorddadig ernstig. Maar het was geen grapje van den vórigen wet houder. Het is, vrees ik, de verschrikkelijke waarheid. De groote moeilijkheid van de invoering van Montessoriaansch onderwijs zit juist in het groote verschil met het vigeerende systeem. Tot dusver heeft de gemeente alleen voorbereidend Montessori-onderwijs gegeven. Dat ging nog, het bemoeilijkte het overgaan van de kinderen in het vigeerende L. O. niet in belangrijke mate. Maar als men hun nu Montessori-L. O. gaat geven is er alle kans op moeilijkheden met hun overgang naar ge woon M. O. Wat dan? Ook Montessori-M. O. probeeren? En dande ouders ook nog? De wethouder deed zijn best om een „no vum" te scheppen. Hij wees er op dat de par ticuliere vereeniging, die Montessori L. O. geeft, dit slechts voor twee jaar heeft on dernomen en er vanwege de kosten niet mee kan doorgaan nu die om zijn. Derhalve is het billijk dat de gemeente de taak over neemt. De toestand is nu anders dan bij de raaüsdebatten in 1927 en 1928. Dit klonk niet erg overtuigend. De heeren Joosten en Loosjes, die tenslotte vóór het voorstel van B. en W. stemden, hadden op verschillende gronden ook al zeer weinig enthousiasme getoond en bezwaren geopperd. De heer Bijvoet zei ronduit, dat de ge meente wel met asphalt en tramrails maar niet met kinderen proeven kon nemen, cn dat als ouders een school oprichtten de verantwoordelijkheid bij hen lag, maar dat die nu bij de overheid zou komen. Hetgeen de wethouder afwees, zeggend dat de ouders de school kiezen (1 van de 35 lagere scholen in de gemeente) en het dus op eigen verant woording doen. Dit moge zoo zijn, maar de bedoeling des heeren Bijvoet was duidelijk genoeg: door de overheids-sanctie wordt Montessori-onder wijs tot een officieele methode verheven, cn dit zal voor vele ouders voldoende zijn om het als een erkend opleidings-systeem te zien. en te eischen dat het goed opleidt voor de HB.S. Blijkt het er niet goed voor op te leiden, dan zullen de klachten en protesten niet uitblijven, want de ouders erkennen geen proef. Zij verwachten dat- het gemeentelijke oplcidings-stelsel in al zijn voegen goed sluit, en zij verwachten van de overheid niet dat deze „proeven" neemt waarbij misschien la ter een missing link. tot nadeel van hun kin deren, geconstateerd moet worden. Met dit alles wil ik mij geenszins als Mon- tessori-tegenstander opwerpen. Uit al het geen ik er over gelezen cn gehoord heb leid ik af dat dit onderwijs veel goeds heeft.-... voor kinderen die daarvoor geschikt zijn, van ouders die het begrijpen, doordacht heb ben en er zich mee hebben vereenigd. Deze selectie is al moeilijk genoeg bij een parti culiere instelling, maar de ouders in het al gemeen staan tegenover een particuliere school gereserveerder dan tegenover de offi cieele gemeenteschool, die zij geneigd zijn zonder verder overleg te accepteeren. Dat is nu eenmaal het logische gevolg van de zoo ver doorgevoerde overheidszorg. Er zijn eischen en vaste verwachtingen door ont staan. Dat na al de jarenlange Montessori-erva- ring bij particuliere instellingen, de twijfel achtige resultaten, door sommige gemeenten er mee geboekt en de geweldige hoeveelheid litteratuur, er aan gewijd, men nog aarzelend van „een proef' moet spreken, versterkt mij in de meening dat de tijden nog niet rijp zijn om er gemeentelijk onderwijs van te maken. En dat het Montessori-onderwijs daar zelf ook nog niet rijp voor is, althans in zijn Hol- landsche editie. Het heeft nieuwe gedachten omtrent schoolopvoeding in practische da den omgezet, en daarbij heilzamen invloed op verouderde begrippen'doen gelden. Het zal dien invloed nog versterken. Het speelt een goede rol als gangmaker, maar omdat slechts bepaalde kinderen van bepaalde menschen in het huidige stadium die rol volledis mee kun nen spelen geloof ik, dat het standpunt van mr. Bruch het verstandigste was. De gemeen te zou beter het Montessori-onderwijs indi rect kunnen steunen dan het zelf ter hand nemen. De uitvoering van het nu genomen begin- Het woord, is aan Oscar Wilde De meeste menschen zijn andere men schen. Hun gedachten zijn de meeningen van iemand anders, en hun leven is een ver makelijke nabootsing. sel-besluit zal wel wachten moeten op het vinden van de goede leerkrachten. Hetgeen dit bleek ook uit het debat niet eenvou dig zal zijn. Het Montessori-debat was wel het belang rijkste in deze zitting. Er werd lang gepraat over de nieuwe Hout-brug d.w.z. over de vraag, of het credïet voor den bouw door den Raad wel formeel was verleend, en of B. en W. geen afzonderlijke nieuwe aanvrage had den moeten doen na het eerste besluit om tot den bouw over te gaan. De heer Visser wou bovendien een brug die „rijker en fraaier" van oplossing zou zijn dan die. door Open bare Werken ontworpen. Het heele debat liep op niets uit. De heer Visser retireerde haas tig, toen wethouder mr. Gerritsz verklaarde dat de Schoonheidscommissie met het ont werp instemde, en de heer Peper, die per motie verklaard wou hebben dat de Raad geen crediet had toegestaan en B. en W. het werk niet mochten uitvoeren, verwierf alleen den steun des heeren Oversteegen. Weer rees verzet tegen den koopprijs van gronden ver buiten de stad gelegen, en weer kwam het in eerste instantie van den heer Van Liemt, die vindt dat de gemeente in het algemeen te veel voor zulke gronden betaalt. Het betrof ditmaal terreinen aan de Amster- damsche Vaart koopprijs 105.350. De wethouder van Openbare Werken bestreed 's heeren Van Liemt's zienswijze, maar de wethouder van Financiën viel hem bij en waarschuwde. De gemeente ïxxoet zuiniger zijn. Sinds het begin van dit jaar is vier mil- lioen gevoteerd voor buitengewone uitgaven. Gevolg: in 1930 zal weer een millioen of vijf moeten worden geleend, resulteerend in aan merkelijke verhooging van te betalen rente en aflossing. En dan de schadeloosstelliixgen inzake de annexatie. Dit was ongetwijfeld een voorloopertje van hetgeen mr. Slingenberg bij de begrooting zal aanvoeren, als de Raad zal worden geïnvi teerd om zich in beginsel over nieuwe belas tingen uit te spreken. Ja, die vertroebelde, te dure annexatie.... Niet zonder goede redenen hebben wij er in 1926 vierkant stelling tegen genomen, toen minister Kan met zijn extra-schadeloosstel ling van maximaal twee millioen het annexa tieplan hopeloos-topzwaar maakte. Tot den aankoop van de gronden aan de Amsterdamsche Vaart werd met 2412 stem men besloten nadat mr. Gerritsz gewezen had op de bijzondere belangen niet in openbare zitting vermeldbaar aan dezen aankoop verbonden. De heer Van Liemt was B. en W. dankbaar voor hun schriftelijke inlichtingen aan de raadsleden in antwoord op zijn vragen om trent te snel rijdende auto's. De burgemees ter zegde voortgezette activiteit in het optre den tegen hardrijders en nieuw overleg zij nerzijds met den commissaris van politie toe. De heer Meyers opperde iets van een jacht op overtreders, die hij laakte, waarop de bur gemeester met eenige verontwaardiging ver zekerde, dat daarvan geen sprake was. Tegen half zeven ging de Raad nog met gesloten deuren vergaderen. R. P. VALSCHE TANDEN. (In een Thuringsch stadje heeft een bank beambte geruimen tijd zon der vakkennis met valsche papie- ren als tandarts weten te practisce- ren. Courantbericht.) Duilschland, altijd het dorado, Voor den pseudo dat of dit, Heeft nu weer een pseudo heler, Voor de kwalen van 't gebit; In oen nietig Thuringsch stadje, Heeft een humorist 't bestaan, Om met nagemaakte stukken, Voor een tandarts door te gaan;' Zonder een verstand vaxx tanden, Kwam hij in den tandartsstand, Waar hij vroolijk vele maanden, Van de hand leefd' in den tand; In de methode als gedachte, Deed hij zeer origineel, Werkend zonder tandheelkunde, Liet hij weinig tanden heel; Na een lange reeks van flaters, Voelde men hem aan den tand, Daar hij hiervan geen verstand had, Viel hij spoedig door de mand; Men vermijdt nu den falsaris, Zooals men hem zocht voordien, Meer dan ooit laat de bevolking, Nu den man de tanden zien; Strakjes wordt er door den rechter, Over dit bedrog beslist, 't Kan me, rond gezegd, wel spijten, 'k IIou wel van zoo'n humorist; Dit is 't einde dier episode, In die kleine boerenstad. En nu glimlacht de bevolking. Als een boer die kiespijnhad. P. GASUS, Voor de 7de maal brand in een timmerfabriek. Een overzicht van de ruïne van de opslagplaats, tengevolge van den 7en brarid bij de Firma Knapen en Co. te Beverwijk. Men schrijft ons uit Beverwijk: In October van het vorig jaar ging de timmerfabriek der firma Knapen en Co staande nabij de Wijker Pijp voor de zesde maal door onbekende oorzaak in vlammen op. Deze geheimzinnige brand was even raadsel achtig ontstaan als de vorige. Er was VQlop werk en tijdens dc afwezigheid van het per soneel ontstond de brand in den houtvoor- raad, die op dat tijdstip zeer groot was. En Woensdagavond is voor de zevende maal de houtvoorraad door vuur vernietigd. Wederom is op een geheimzinnige wijze de brand ontstaan. Het is bij toe»val. dat deze ramp niet eerder plaatsvond: want eenige weken geleden hebben vurige tongen aan de houtstapels gelekt. Dit werd echter bijtijds ontdekt, zoodat toen nog de fabriek voor on dergang werd bewaard. Aangezien men meen de een spoor van den geheimzinnigen brand stichter gevonden te. hebben, is hiervan in het belang van het politioneel onderzoek geer melding gemaakt. Er werd toen ontdekt-, dat de onbekende brandstichter den boel met behulp van petroleum in brand trachtte te steken. Woensdagavond even na tien uur waren eenige jongens nog langs de fabriek geko men. Er was op dat tijdstip nog niets bij zonders gaande. De fabriek was des avonds vijf uur stopgezet; om elf uur zou de nacht ploeg opkomen. Nauwelijks hadden de jongens de fabriek achter zich. of zij bemerkten den brand, die klaarblijkelijk in een aan den kant der Pijp staande houtschuur was ont staan. Direct begaven zij zich naar het ter rein des onhcils en spoedig kon men met behulp van twee brandslangen der fabriek het vuur bestrijden. Inmiddels was ook de brandweer gewaarschuwd, die vrij spoedig arriveerde. Het vuur, dat in den houtvoor- raad, die een week geleden nog met 190 M3. was aangevuld, gretig voedsel vond, had in middels, aangewakkerd door den heviger) Westen-wind. oen zoodanigen omvang aan genomen. dat de brandweer voor oen hopc- looze taak kwam tc staan.- Hoog laaiden de schril tegen den donkeren hemel afstekende vlammen op. Mot twee stralen op de water leiding cn vier stralen, gekoppeld op dc motorbrandspuit werd daarop het vuur be streden. Een resultaat was nauwelijks merk baar; de eene houtstapel na den anderen vatte vlam, zoodat spoedig het grheele ter rein in een vuurzee was herschapen. De wind dreef de vlammen in de richting van cie aangrenzende vlschmeclfabrlek. Aan deze zijde werkte dc brandweer met twee slangen in hoofdzaak om do fabriek voor ondergang 10 behoeden. De zijgevel werd langzamerhand zoo heet, dat het water direct verdampte. Reeds begon een der fabrieksgebouwen in den nok te branden. Door eigen personeel kon het vuur met behulp van handblusschen worden gedoofd. Een groote partij vaten traan ging echter in vlammen op. De bran dende traanmassa stortte zich in 'n tusschen de terrein en der kistenfabriek en die der vischmeelfabriek loopende sloot, die ook spoe dig ln een vuurpoel was veranderd. Nadat de brandweer gedurende eenige uren groote* massa's water in de vuurzee had geworpen, begon het vuur af te nemen. Dank zij het doortastend optreden kon het fabrieks gebouw behouden worden. Om één uur ongeveer was het grootste ge vaar geweken. De brandweer bleef echter nog tot laat in den nacht ter plaatse. De heer K. Stcyn, wethouder, was geduren de eenige uren bij den brand aanwezig. Naar wij vernemen hoeft dc directie na den brand van October 1928 de fabriek nog met groote moeite kunnen verzekeren bij een Engelsche maatschappij, zoodat althans r.u nog de schade, die op 25 a 30.00 gulden wordt geraamd, door verzekering wordt gedokt. Een vroegere poging iot brandstichting. Omtrent de eenige weken geleden gedane poging tot brandstichting bij de Fa. Kna pen en Co. vernemen wij nog dat een onbe kend persoon tijdens het schaftuur der werk lieden zijn boos plan ten uitvoer trachtte te brengen. De werklieden ontdekten het vuur cn bluschtcn dat met eigen middelen. Me a vond te midden van een stapel hout en kist: met. een hoeveelheid molm, lappen enz. ge heel gedrenkt in petroleum. DOODELIJK VERKEERS ONGELUK TE HEEMSTEDE. 16-JARIGE JONGEN ONDER DE TRAM GERAAKT. Een érnstig ongeluk, dat aan een jeugdig persoon het leven heeft gekost is Woensdag middag tegen 1 uur gebeurd op den Binnen weg te Heemstede. De 16-jarige bakkersknecht C. Klastor uit Haarlem. Ilaarlemmerlicdcstraat 24, fietste in de richting van de stad naast een naar Haarlem gaande tram. Hij had een groote mand voor op zijn fiets en hield zich met een hand aan den motor wagen vast. Door niet opgehelderde oorzaak, misschien door slippen, verloor hij, ongeveer bij het Rcs Novaplein het beheer over zijn stuur en gleed de fiets onder hem uit. De jongen bleef, volgens de berichten van hen, die het ongeluk zagen gebeuren, zich nog eenige oogenblikken vasthouden, doch helaas niet lang geixoeg. Hij viel en kwam onder den bijwagen waarvan de linkerwielcn hem over het lichaam gingen. Het trampersoneel had tot nu toe niets gemerkt. De wagenbestuurder stopte, omdat hij meende, dat dc bijwagen derailleerde. Zeer ernstig aan de bovenbeenen cn het onderlijf gewond bleef de jongen liggen. Dr. Hubert verleende hem dc eerste hulp en liet hem per ziekenauto naar het Diaco nessenhuis te Haarlem vervoeren. Denzelfden middag half vjjf is dc jongen overleden. GRUWELIJK MISDRIJF BIJ ROTTERDAM. 10-jarig meisje ontvoerd en geworgd. GEEN SPOOR VAN DEN DADER. Te Rotterdam is gisteravond een gruwelijk misdrijf gepleegd, waarvan een 10-jarig meisje het slachtoffer is geworden. Woensdagavond omstreeks 7 uur waren eenige meisjes van een jaar of tien aan het spelen in dc Coolschestraat tc Rotterdam. Op zeker oogenblik kwam er een man op dc fiets voorbij en deze begon met de kinde ren een praatje te maken. Na korten tijd reed hU weg en nam het 10-jarige dochter tje van den heer O. mee op zijn fiets. Geen oogenblik dacht men toen aan het vreeselijk misdrijf dat even later gepleegd zou worden. Toen tegen 8 uur de man het kind nog niet had teruggebracht hebben de ouders de politie gewaarschuwd. De politie stelde onmiddellijk een ernstig onderzoek in en strekte dat uit in het bijzonder tot de omgeving van den polder Blijdorp, gelegen aan den weg van Rotterdam naar Overschie, in de onmiddellijke nabijheid van Rotter dam. achter het Ncnljto-terrein. Daar heeft een veldwachter gisteravond omstreeks kwart over elf het meisje terugge vonden. Het kind was deerlijk mishandeld en

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1929 | | pagina 1