donderdag W Een Herfsttafereel Het gevangenisoproer in Colorado. 47e Jaargang No. 14209 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Donderdag 17 October 1929 HAARLEM'S DAGBLAD DIRECTEUREN: J. C. PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER HOOFDREDACTEUR* ROBERT PEEREBOOM ABONNEMENTEN: per week ƒ0.2754, met Geïllustreerd Zondagsblad f032 Per 3 maandenHaarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der gemeente) 337%. Franco per post door Nederland /3.87K- Losse nummers ƒ0.06. GeïlL Zondagsblad per 3 maanden /0-57J4, franco per post. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810 AD VERTE NTIEN 15 regels f 1-75, elke regel meer f 035. Reclame* ƒ0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbod 14 regels O.óC^ dke rfgel meer ƒ0.15, buiten Arrond. dubbele prijs. Onxe Groentjes (Dinsdag, Donderdag en Zaterdag) 14 reg. 0.25. elke regel meer ƒ0.10. oitsl. contant. Grati* Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100. DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN EERSTE BLAD HAARLEM, 17 October Roemeensche Crisis Sarazeanude nieuwe regent, lid van de Roemeensche Hoven van Appel en Cassatie, de opvolger van den overleden regent Buzdugan. Naast Sarazeanu, patriarch Miron Christea. Deze foto iverd genomen op den dag van de beëediging van Sarazeanu. Het stormachtige bestaan van de Roe meensche koningsdynastie schijnt weer eens 'bedreigd te worden. Ditmaal door de ver kiezing van Saratzeanu in den regent schapsraad, als opvolger van den overleden Buzdugan. De regentschapsraad, die de koninklijke bevoegdheden waarneemt voor het minderjarige koninkje Michael dat precies zeven jaar telt telt drie leden. Prins Nicolaas, oom van Michael, en het hoofd van de Roemeensche Staatskerk, de patriarch Miron Christea miaken er met Saratzeanu deel van uit. Nu zijn de nieuwgekozen regent en de patriarch beiden medestanders van de re geering. De premier Maniu, leider der agrarische partij, heeft dus door deze ver kiezing zijn macht aanmerkelijk versterkt, maar is meteen in botsing gekomen met de koningin-weduwe Marie, die niet in naam maar zeker in werkelijkheid het hoofd der koninklijke familie is. Een poging van den premier, om een minnelijke oplossing met haar te treffen, is mislukt. Het was overigens handig ge noeg bedoeld. Hij stdlde de koningin weduwe voor om de plaats van haar zoon, prins Nicolaas, in den regentschapsraad in te nemen. Maar de koningin-weduwe, wier ambitie zich niet tot de ijdelheid v,an een schijn machtspositie bepaalt en die wel degelijk zelf wil heerschen, dacht er niet aan. Zij weigerde. Zij wenschte in den Raad gekozen te worden als opvolgster van Buzdugan, zoo dat zij met haar zoon prins Nicolaas, er de meerderheid in zou hebben en de konink lijke familie dus het regentschap uitoefe nen. Nadat dit mislukt was publiceerde het dagblad „Universul" een interview met de koningin-weduwe, waarin deze verklaard zou hebben: „Het is duidelijk dat de re geering zelf het regentschap in handen wil hebben. Naar mijn meening is het tegen het belang des lands als, naast de konink lijke familie, andere families zich trach ten te verheffen in een poging om een tweede dynastie te vormen. Als mijn zoon en ik samen tot den regentschapsraad behoorden zou deze versterkt zijn, en zijn prestige toe genomen. Nicolaas en ik hebben altijd samengewerkt in het belang van de Kroon. Er kan met mij niet getransigeerd worden, en mijn zoon kan niet worden overgehaald door beloften, eerbewijzen en het minst van al door verhooging van zijn civiele lijst. Als ik het aan mij gedane voorstel aan vaard had zou ik de eer van mijn familie verloochend hebben". De publicatie van dit interview heeft na tuurlijk hevige opschudding in Roemenië verwekt. In regeeringskringen wordt het op treden van de koningin-weduwe beschouwd als ongeoorloofde inmenging harerzijds in de partijpolitiek, hetgeen niet zoo vreemd is als het klinkt, want koningin Marie heeft altijd samengewerkt met de liberale partij van Bra- tianu, die bij de laatste verkiezingen versla gen werd en nu ver in de minderheid is in het parlement. De liberale oppositie steunt haar dan ook, en verklaart dat de regeering haar ontslag behoort te nemen, als de kc- nir.gin-weduwe de authenticiteit van het in terview bevestigt. Natuurlijk laat 't feit, dat de publicatie in een dagblad geschied is. nog altijd dat achterdeurtje open: verklaren dat het interview is gefantaseerd. En over het al of niet openen van dit achterdeurtje wordt nu natuurlijk zwaar geintrigeerd. Het geval lijkt op niets minder dan een openlijk conflict tusschen de koninklijke fa milie en de regeering-Maniu- In dezen tijd zou men geneigd zijn te meenen, dat konin gen dergelijk gevaarlijk spel niet meer spe len kunnen, en dat de Roemeensche dy nastie op deze wijze aan den rand van den ondergang wordt gebracht. Maar Balkan sfeer en Balkanpolitiek zijn heel iets an ders dan onze Westersche toestanden. De koningin-weduwe Marie, vaii origine een En- gelsche prinses dochter van een hertog van Edinburgh schijnt naast haar bui tengewone eerzucht en strijdlust een bij zondere begaafdheid voor het voeren van Balkanpolitiek te bezitten. Bij vorige gele genheden heeft zij zich al doen kennen als een geboren diplomate, die in het warnet van intriges aan de touwtjes weet te trekken en haar wil te doen zegevieren. Haar optre den in buitenlandsche aangelegenheden is wel eens met te veel misbaar gepaard ge gaan zooals indertijd haar Amerikaansche reis, die mislukte door te veel reclame maar heeft Roemenië ook wel belangrijke voordeelen opgeleverd. Voor de Engelschen schijnt deze zeer inconventioneele prinses, die in den Balkan geenszins de sfeer van het koele Noorden en allerminst rust heeft ge bracht, meer een ontstellend raadsel dan een reden tot trots. De premier Maniu kan zich blijkbaar een openlijke twist met de koninklijke familie slecht veroorloven. Zijn eigen boerenpartij is natuurlijk in meerderheid royalistisch" gezind, en de liberale oppositie onder Bra- tianu's leiding laat niet na om zich prach tige gelegenheden als deze in zuiver-balka- nieke stijl ten voordeele te maken. Intusschen zijn er in de historie bewijzen te over voor den ondergang van monarchale dynastieën, die zich niet boven de partijpo litiek blijven stellen en daarmee haar hooge onafhankelijkheid prijsgeven. Misschien zal vroeger of later de verban nen ex-kroonprins Carol weer een poging doen om in het troebele water te visschen en zijn kroon te veroveren. Het lijkt wel heel du bieus of de kleine Michael, zijn zoon, ooit in werkelijkheid koning van Roemenië zal zijn. De crisis geeft weer eens een merkwaardi- gen kijk op de toestanden in de Balkan- staten. R. P. HET VERKEERSVRAAGSTUK. BESPREKING DOOR ORGANISATIES. Dinsdag a.s. zal hier tor stede een bespre king plaats vinden tusschen de besturen van verschillende organisaties waarvan de leden in het verkeerswezen werkzaam zijn. Bedoeld worden de Ned. Bond van Part. Chauffeurs, Centrale Bond van Transportarbeiders (Ned. Unie van Arbeiders in het Automobielbedrijf) Ned. Vereen, van Spoor en Tramwegperso neel en de Moderne Politiebond. Op deze bij eenkomst zal het vraagstuk van het verkeer besproken worden en tevens nagegaan of er tendezd door de betreffende organisaties wat kan verricht worden in het belang der leden maar vooral in het belang van het verkeer. onze GROEMT; H==S l=OlM5DAG 'ZATERDAG Het woord is aan.. G. B. Shaw: Verdien veel geld, en de heele natie zal samenspannen om u een gentleman te noe men. SKLAREK. Tjonge, dat is een historie, In Berlijn tentoongespreid, Een historie zonder glorie, Voor de steeasche overheid: Het gaat weliswaar om kleeren. Maar het staat toch niet gekleed. Heel Berlijn moet zich geneeren, Nu de wereld er van weet: Tja. de stad is met de schade, Leelijk in 't gedrang geraakt, Zelfs de burgemeestersgade. Schijnt het, heeft het „bont" gemaakt; 't Drietal dat de zaak bestuurde, Hield zich schotvrij, maanden lang, Tot de kruik niet. langer duurde En nu zit het in 't gevang; Sklarek wist het v/oord te eeren, Kleeren maken steeds den man Costumeeren en maskeeren, Daar had hij een handje van, Menig ambtenaar die het bliefde, Werd voor niets een pak verstrekt, Als een mantel van de liefde, Waarmee d' opzet werd bedekt; Elk, die er aan deelnam, oogstte Winst bij de transacties, dus, Van den laagsten tot den hoogsten, Sloot het zaakje als eenBöss; Maar die zaak had ook twee kanten, Waarvan een de schade leed, Sklarek kleedde al zijn klanten, Maar Berlijn is uitgekleed. P. GASUS. H !D VERLAGING VAN POST- TARIEVEN. WAARSCHIJNLIJK OP 1 NOVEMBER. Het Corr. bureau in Den Haag meldt ons: Wij vernemen, dat de tegen .1 November in overweging zijnde tariefsverlaging voor brie ven in het Binnenlandsch verkeer zeer waar schijnlijk haar beslag zal krijgen. Al zijn nog niet alle voor de vaststelling daarvan noodige instanties doorloopen, mag thans met reden worden verwacht, dat de door P. T. T, ont worpen verlagingen voortgang zullen heb ben. Deze zijn: verlaging van het binnenlandsch briefposttarief voor een gewicht van niet meer dan 20 gram van 7 1/2 cent tot 6 cent; op gelijke wijze te handelen voor brieven welke uit Nederland naar Ned.-Indië, Suri name en Curacao, alsmede in het grensver keer met België en Duitschland worden ver zonden; invoering van een nieuw tarief voor binnenlandsche brieven van een gewicht bo ven 20 gram en niet meer dan 40 gram, van 12 cent (thans 15 cent), zulks om te voorko men, dat men anders goedkooper zijn brie ven in deze gewichtstrap zou kunnen split sen; het minimum port voor acten per zee post verzonden naar Ned.-Indië. Suriname en Curacao, te verlagen van 7 1/2 tot 6 cent; het minimum port voor monsters in het bin nenlandsch verkeer van 5 tot 3 cent te ver lagen, met als gevolg, dat voor een gewicht boven 50 tot 100 gram het tarief 4 cent zal bedragen; op gelijke wijze te handelen voor monsters verzonden per zeepost naar Ned.- Indië, Suriname en Curasao. Met de administraties van Suriname en Curacao, alsmede van België en Duitschland is op de punten, welke mede haar dienst be treffen overeenstemming verkregen. Van de Nederlandsch-Indische postadmi nistratie staat nog niet vast, dat zy met de voorgestelde verlagingen instemt, zoodat de mogelijkheid bestaat, dat deze eventueel op een ander tijdstip zullen ingaan. Overigens ligt het in de bedoeling alle ver lagingen als hiervoren aangegeven op 1 No vember te verwezenlijken, al blijft het uiter aard mogelijk, dat de tijd te kort is om alle voorbereidingen dan gereed te hebben, in welk geval de datum van ingang nog enkele weken zal moeten worden verschoven. SCHEEPSONGELUK AAN DE FINSCHE KUSTEN. STOCKHOLM. 16 Oct. (V. D.) Ook aan de Finsche kusten hebben de stormen der laat ste dagen een aantal scheepsongelukken ten gevolge gehad. Het Duitsche schip „Titan", dat onderweg was van Petersburg naar Lue- beck gaf in de nabijheid van de kust nood signalen. die in Hangoe zijn opgevangen. (Z. Finland). Het bergingsvaartuig „Metheor" is te hulp gesneld, uit Reval.. Verder is de driemaster ..Fales" bij Frede- -ikshafen gestrand. Daar de watrspiegel zeer gedaald is, zal het schip waarschijnlijk een wrak worden. Ofschoon zich twee sleeobooten in de nabijheid bevonden, was het bij de hoo ge zee nog niet mogelijk de bemanning te redden. Het gestrande Grieksche s.s. ..Diamantis" is door den springvloed tot- wrak geslagen, zoodat berging niet meer mogelijk schijnt. De 30 man groote bemanning moest den nacht op Woensdag op het volgeloopen schip door brengen. daar bij den geweldigen zeegang geen enkele reddingboot hulp kon brengen. Tenslotte is ook nog een douaneschip bij Brahestad gestrand. Woensdag hield de Kon. Ned. Jachtvereenia ing een slipjacht in dc omstreken van Maam DE GEMEENTEBEGROOTING IN DE RAADSAFDEELINGEN. WEINIG BELANGRIJKS AAN DE ORDE GEWEEST. Woensdagmiddag hebben de afdeelingen van den gemeenteraad vergaderd om de ge- meentebegrooting te behandelen. Men is weer in een middag klaar gekomen. De le afdeeling (-onder voorzitterschap van den burgemeester) was reeds om 4 uur met haar taak gereed, toen volgde de 3e om kwart over 4; de 2e hield het uit tot half zes. Naar wij vernemen is in de afdeelingsver- gaderingen weinig belangrijks aan de orde geweest. Blijkbaar vonden de partijen er meer voor te zeggen om de groote onderwer pen voor de gedachtenwisseling in den ge meenteraad te bewaren. Het werd in meer dan een afdeeling betreurd, dat B. en W. nog geen voorstel gedaan hebben inzake de ta rieven van gas, electriciteit en water, maar daarover pas nadere mededeelingen toege zegd hebben in de memorie van antwoord op het afdeelingsverslag. Daardoor wordt zoo werd betoogd een belangrijk punt van het financieel beleid aan de voorbespreking in de afdeelingen onttrokken. In de afdeelingen bestond voorts de over tuiging, dat de behandeling der begrooting dit jaar in den raad niet lang zal duren. Het heeft zoo is de opvatting blijkbaar wei nig zin nu debatten te houden over den fi- nancieelen toestand en de belastingpolitiek, omdat in den loop van het volgend jaar be slissingen genomen moeten worden over be lastingvoorstellen in verband met de in wer king treding van de nieuwe belastingregeling ten gevolge van de wet op de financieele ver houding tusschen rijk en gemeenten. DE WINKELDIEFSTALLEN. EEN OPLETTENDE WINKEL JUFFROUW. Woensdagmiddag zag een winkeljuffrouw van de firma Vroom en Dreesmann, dat twee vrouwen vermoedelijk diefstal van een mpon wilden plegen. Eén van haar had een japon gekocht en ging naar de cassa om die to be talen. Zij sleepte een andere japon, die kwasio per ongeluk aan haar tasch bleef haken, mee. Zij werd hierop attent gemaakt door dc winkeljuffrouw en door de andere vrouw, die een weinig achter gebleven was. De hulp van de politie werd Ingeroepen, maar uit het door haar ingesteld onderzoek kon geen diefstal bewezen worden, zoodat do vrouwen moesten worden losgelaten. Uit een nader in Amsterdam ingesteld onderzoek is echter gebleken, dat hot twee 53-jarlge vrouwen zijn, die daar zeer on gunstig bekend staan en dat tegen haar reeds processen-verbaal waren opgemaakt wegen berooving, chantage en winkeldief stallen. Beiden hebben ze al wegens winkel diefstal negen maanden gevangenisstraf ondergaan. Vermoedelijk is hier dus door dc oplettend heid van de winkeljuffrouw een diefstal voorkomen. EEN PAREL VAN GROOTE WAARDE. BOMBAY, 16 October (N T.A.) Een parel- visscher heeft in di« Perzische Golf een parel gevonden, die 50 gram weegt en die eea waarde heeft van 250.000 dollar. De eerste foto van zen gang in de staats gevangenisvan Ca non-City Colorado icaar een oproer on der de gevangen uit brak, dat eerst be dwongen werd nadat artillerie de gevange nis beschoot en enkele belhamels zelfmoord hadden gepleegd.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1929 | | pagina 1