BINNENLAND
HAARLEM'S DAGBLAD
DINSDAG 12 NOVEMBER 1929
VIERDE BLAD
DE
MOORDAANSLAG
SCHIEBROEK.
TE
HET SLACHTOFFER HEEFT ZIJN
ZOON ALS DADER HERKEND.
De oudste dochter van Vermeulen heeft
omtrent den moordaanslag op haar vader
Zondagmorgen vroeg te Schie'oroek (Z.H.)
gepleegd, het volgende medegedeeld.
Tegen vijf uur 's morgens werd ik wakker
en ik hoorde vader, zooals hij gewend is te
doen, opstaan, om in de stal te gaan mel
ken. Buiten hoorde ik hem een lucifer aan
steken, hetgeen me zeer verwonderde, omdat
er een electrische lamp is welke, wanneer
zij brandt, haar licht juist nog voldoende op
de staldeuren laat schijnen. Later bleek die
lamp zoo verbogen te zijn waarschijnlijk
heeft men haar willen afrukken dat het
licht niet meer op de staldeuren viel. Naar
vader me nog verteld heeft, heeft hij in de
stal een tweede lucifer moeten aansteken om
bij het knopje van het licht te komen, wat
ook niet noodig zou zijn geweest, wanneer de
lamp buiten intact was gebleven. Die lucifer
is uitgegaan en vóór vader een derde kon
aansteken sprong iemand achter hem te
voorschijn, die hem met een hard voorwerp
op het hoofd sloeg. Vader begon toen om
hulp te roepen. Dat heb ik gehoord en on
middellijk keek ik uit het raam. Maar ik
kon niets zien, omdat er geen licht was bij
de staldeur. Ik ben toen de achterdeur uit
gegaan en ik zag vader aan komen strompe
len met een bebloed hoofd en diepe snijwon-
den aan den hals. Den dader heb ik niet ge
zien. Zoodra vader mij zag, zei hij: „Joseph
heeft het gedaan. Denk er om als ik straks
niet meer kan, Joseph heeft het gedaan".
Omiddellijk ben ik in het dorp medische
hulp gaan halen en de dokter liet vader on
middellijk naar het ziekenhuis aan den Berg
weg brengen.
De politie heeft bij haar onderzoek in de
woning van den schoonzoon van den gewon
de in een waschkuip pas gewasschen kleeren
van den verdachte gevonden. De verdachte
zegt-, dat de kleeren gewasschen zijn, omdat
hij zoo getranspireerd had. De kleeren zijn
in beslag genomen evenals enkele scheermes
sen en een melkkan, waaraan bloedsporen
zijn gevonden. Het parket heeft als deskun
digen ontboden commissaris Alberti van
Maassluis, dr. W. van Rijn en den inspecte-r
van den fototechnischen-dactyloscopischen
dienst te Rotterdam, den heer Tas.
De gewonde is hoofdingeland vaiji den pol
der Schiebroeken tot voor kort was hij voor
zitter van verschillende polderbesturen. On
geveer anderhalf jaar geleden, toen
hij nog gemeente-ontvanger in Schie-
broek was, is er bij hem twaalf
duizend gulden uit de gemeentekas ont
vreemd. Dit misdrijf is nimmer opgehelderd.
De thans gearresteerde zoon is indertijd in
verband met deze zaak gearresteerd, maar
wegens gebrek aan bewijs weer vrijgelaten.
Naar voorts nog werd meegedeeld, zou er
in de familie steeds ruzie zijn geweest over
het geld. De verdachte zou zich altijd achter-.,
gesteld hebben' gevoeld, terneer daar zijn
oudste broer van zijn vader een boerderij zou
hebben gekregen en de vader hem een eigen
bedrijf zou hebben geweigerd. Maandag zou
door de rechtbank uitspraak worden gedaan
betreffende de boedelscheiding (Vermeulen's
vrouw is kort geleden gestorven), de familie
spreekt dergelijke geruchten evenwel tegen.
Alle quaesties zouden slechts aan de luiheid
van Joseph te wijten zijn.
Naar de N.R.Ct. verneemt, is in de boer
derij van de familie B. in beslag genomen
het stuur van een fiets, aan welk stuur men
bloedvlekken mctmt te kunnen constateeren
De verdachte, die blijft ontkennen zou van
daag in het huis van bewaring worden opge
sloten.
DE BRIEF VAN PROF. VAN
EYSINGA.
JOURNALISTENKRING CONTRA
DR. P. H. RITTER.
Zaterdag vergaderde het bestuur van den
Ned. Journalistenkring. In verband met de
stappen die de minister van Buiteniandsche
Zaken bij den voorzitter van den Kring in
zake de publicatie van een brief van prof.
Van Eysinga aan den minister in het
Utrechtsch Dagblad, heeft het Kringbestuur
een brief aan den minister gezonden, waar
in o.a. het volgende geschreven is:
„Ingevolge uw verzoek heeft onze voorzit
ter zich gewend tot den hoofdredacteur van
het Utrechtsch Dagblad met de vraag, of
deze eventueel bereid was inlichtingen te
geven met betrekking tot bedoelde publica
tie. De heer Rit-ter, die trouwens, gelijk onze
voorzitter u gezegd had, geen lid meer is van
den Kring, heeft geweigerd inlichtingen te
verschaffen en zich met een uitvoerig schrij
ven persoonlijk tot uwe excellentie gewend.
In deze omstandigheden heeft ons bestuur
op voorstel van den voorzitter als zijn
meening uitgesproken, dat er onzerzijds
thans geen aanleiding meer bestaat zich met
deze aangelegenheid te bemoeien.
.Slechts mogen wij hoewel het niet onze
bedoeling is uwe excellentie met onze inter
ne aangelegenheid bezig te houden voor
he volgende nog uwe aandacht vragen. In
zijn brief aan u laat de heer Ritter zich op
smalende wijze over den Journalistenkring
uit en deelt mede, het contact met onze or
ganisatie te hebben verbroken.
„Merkwaardig is het dan voorzeker, ten
eerste, dat de heer Ritter gedurende de ja
ren van zijn bestuurslidmaatschap volkomen
heeft ingestemd met en medegewerkt tot het
optreden van den Kring ter handhaving
van goede en zuivere perszeden terwijl hij
nu ontkent, dat de Kring daartoe het recht
bezit en vervolgens, dat hij in den laat-
sten tijd herhaaldelijk blijk heeft gegeven
van zijn geneigdheid om zoo mogelijk
wederom tot den Kring toe te treden en zelfs
aan een onzen bestuursleden heeft gevraagd,
of hij dan weer bestuurslid zou kunnen wor
den. zulks „ter rehabilitatie" na het gebeur
de met de Utrechtsche documenten. Wij
vertrouwen, dat, na deze mededeelingen, uw
excellentie den aanval van den heer Ritter
op den Kring op de juiste waarde zal weten
Je schatten",
Dr. Ritter contra den Journa
listenkring.
Het Utrechtsch Dagblad van vanochtend
bevat de volgende mededeeling:
„In ons nummer van gisteravond maakten
wij een brief openbaar van het bestuur van
den Nederlandschen Journalistenkring aan
den minister van buiteniandsche zaken- De
minister heeft, blijkens het Zaterdagavond
in ons blad verschenen communiqué, de be
voegdheid van het kringbestuur, als recht
bank te dienen over zaken, welke uitsluitend
tot de competentie van onze hoofdredactie
behooren, formeel ontkend.
„Het is begrijpelijk, dat het kringbestuur
zou trachten, zijn deplorabel figuur te red
den. Dat het kringbestuur zich evenwel, om
zich uit zijn hachelijken toestand te verlos
sen, schuldig maakt aan een onwaardige
wetshandeling, en bovendien aan de publi
catie van een manifeste onjuistheid dat
neemt voor ieder weldenkende het geringe
gezag weg, dat het Kringbestuur zou bezit
ten.
„Het Kringbestuur doet het voorkomen,
als zou onze hoofdredacteur herhaaldelijk
blijk hebben gegeven van zijn geneigdheid
om, zoo mogelijk, wederom tot den Kring toe
te treden, en zelfs aan een zijner bestuurs
leden hebben gevraagd, of hij weer bestuurs
lid zou kunnen worden, zulks „ter rehabili
tatie" van het gebeurde met de Utrechtsche
(bedoeld zijn de Brusselsche) documenten.
„Dit is in flagranten strijd met de waar
heid.
„De waarheid is, dat onzen hoofdredacteur
uit den Nederlandschen Journalistenkring,
die zich thans opnieuw als censor morum
over hem heeft trachten op te werpen, van
vele zijden verzoeken bereikten, om zich
wederom bij den Kring aan te sluiten, en dat
hij daarna in een vertrouwelijk onderhoud
met een der bestuursleden verklaard heeft,
daartoe alleen bereid te zijn, indien hem
naar aanleiding van de houding van den
Kring, volkomen rehabilitatie (d.w.z. genoeg
doening) zou worden verschaft.
„Een evcyilueele uitnoodiging om tot het
bestuur toe te treden zou voor hem de erken
ning inhouden van het ongelijk van het
Kringbestuur tijdens de behandeling der
publicatie van de Brusselsche documenten,
„Dit Kringbestuur, dat zelfs de vertrouwe
lijkheid van een onderhoud schendt, door
zonder toestemming den inhoud van dat
vertrouwelijk gesprek openbaar te maken,
wil zich als rechter opwerpen over een jour
nalist, die niet-vertrouwelijk tot zijn kennis
gekomen stukken in 's lands belang publi
ceert I"
DE MOORDZAAK GIESSEN-
NIEUWKERK.
De taak van den rijksrechercheur.
Mr. P. A. Rutgers van der Loeff, raads
heer in het Hof te Amsterdam, schrijft in
het „Weekblad van het Recht" over de taak
van den rijksrechercheur. Aan het artikel
•wordt het volgende ontleend;
„Van al hetgeen door de met de opsporing
van strafbare feiten belaste ambtenaren tot
dat doel is verricht of bevonden, zal door
hen ten spoedigste op hun ambtseed proces
verbaal worden opgemaakt. Al hetgeen op
die wijze aan het licht is gebracht moet die
nen om de Justitie zoo volledig mogelijk in
te lichten; doch niet alleen de Justitie, maar
evenzeer den verdachte en zijn verdediger.
Ook daaromtrent laten de artt. 134 Strafv.
(oud) en 30 Strafv. (nieuw) geen twijfel
over. Daarnaast zijn geheime rapport-en en
geheime dossiers wettelijk onbestaanbaar.
,.V7at blijft er dan over van de geheime en
stille kracht, welke de gemeenschap in hare
rijksrecherche dacht te bezitten? Wanneer
men prijs stelt op haar behoud, dient zij dan
niet eens en voor goed te worden ontheven
van een taak, die om gemelde redenen on
mogelijk in het duister kan worden vervuld
en dus onvereenigbaar is met hare politio-
neele functie van preventieve beveiliging?
,De zaak Giessen-Nieuwkerk, die vóór de
herziening nog volgens het oude Wetboek
van Strafvordering is berecht, heeft die
vraag naar voren gebracht. Volgens het
Voorloopig Verslag over de Justitiebegroo-
ting 1930 heeft men zich in alle afdeelingen
bezig gehouden met het onderzoek naar de
oorzaken der gerechtelijke dwaling, welke
na het arrest van het Amsterdamsche Ge
rechtshof als ernstig te betreuren feit dient
te worden aanvaard. Ongetwijfeld zullen bij
de openbare behandeling dier begrooting in
de Tweede Kamer de middelen tot wegne
ming van die oorzaken een punt uitmaken
van levendige gedachtenwisseling. Evenals
bij het Voorloopig Verslag zal dan ook het
beleid van den rijksrechercheur De Jong ter
sprake worden gebracht.
„De bedoeling van dit schrijven is in het
licht te stellen, dat, afgezien van de door
dien rechercheur persoonlijk gemaakte mis
slagen, de oorzaak der gerechtelijke dwaling
dieper is te zoeken. Naar mijne overtuiging
schuilt de verwijderde oorzaak in de ge
bruikmaking van de diensten der geheime
rijksrecherche bij het opsporen van misdrij
ven. De daartoe gegeven opdrachten stich
ten verwarring. Zij vestigen bij den rijksre
chercheur de mee'ning, dat hij bij de vervul
ling van die taak slechts verantwoording
schuldig is aan zijnen onmiddellijken chef,
den procureur-generaal, wien niet de midde
len ten dienste staan om de aldus verkregen
inlichtingen nader te controleeren. Op die
wijze verslapt zijn verantwoordelijkheidsge
voel en zijn opsporingswerk moet daarvan
noodzakelijk de kwade gevolgen dragen. Zelfs
wanneer die gevolgen in een later justi
tieel onderzoek in het licht mochten treden
en hij als getuige ter verantwoording mocht
worden geroepen; dan nog missen zijne ver
klaringen de waarde waarop die van tot het
opmaken van ambtseedige processen-ver
baal bevoegde ambtenaren aanspraak mo
gen en moe ton maken, wijl hij zich min of
meer als partij zal gevoelen en dan licht ge
neigd zal zijn om uit zelfverdediging, al dan
niet opzettelijk, de waarhei 1 uit het oog te
verliezen. Ook aan dat gevaar mag de recht
spraak niet worden blootgesteld.
„Nooit zal de mogelijkheid eener rechter
lijke dwaling zijn uitgesloten. Het oordeel in
strafzaken kan nu eenmaal niet gegrond
zijn op wiskundig bewijs en de waarheid kan
bij de onvolkomenheid der bewijsmiddelen
slechts worden aangenomen op de kans van
waarschijnlijkheid. Die kans moet echter
zijn de grootst mogelijke. Voor regeering en
wetgever is thans het oogenbük gekomen om
daartoe mede te werken."
N. C. R. V. EN K. R. O. VRAGEN
OOK EEN „GLEICHWELLEN"-
OMROEP.
De N. C. R. V. en de K. R. O. hebben ge
zamenlijk tot den minister van Waterstaat
een request gericht,„waarin gewezen wordt
op het feit, dat de programma's van den
Huizer zender in sommige veraf gelegen
deelen van het land en ook in sommige groo-
te steden in de laatste door electrische
storingen niet met voldoende energie en
helderheid worden ontvangen, waarop ge
noemde organisaties na ingewonnen tech
nisch advies de bedoeling hebben opgevat,
hare programma's in die steden en streken
door middel van een plaatselijken zender,
werkende volgens het Gleichwellensysteem
tegelijk uit te zenden.
Voor de plaatsing van een dergelijken
zender komen in aanmerking het Zuiden
van Limburg, Vlissingen, Buitenpost (voor
Friesland en Groningen) Halfweg (voor
Haarlem en Amsterdam) en het Westland
(voor Rotterdam, Schiedam, Delft en Den
Haag). Adressanten hebben aan den minis
ter gevraagd haar zoo spoedig mogelijk toe
stemming voor den bouw dezer plaatselijke
zenders te willen verleenen en tevens te be
palen op welke der ondes communes die
Gleichwellen-omroep zal geschieden. Het
voornemen bestaat in een aan te vragen
audiëntie dit verzoek nog verder toe te lich
ten en de noodzakelijkheid daarvan te be
pleiten.
PROF. DR. T. CANNEGIETER. f
Prof. dr. T. Cannegieter te Utrecht, oud-
hoogleeraar in de godgeleerdheid vanwege
de Ned. Herv. Kerk aan de Universiteit te
Utrecht, is Maandagmiddag om drie uur, na
een ziekbed van eenige weken, overleden,
meldt de N. R. Ct.
Dr. Tjeerd Cannegieter werd in 1846 ge
boren en is dus 83 jaar oud geworden. Hij
werd in Januari 1870 te Niehove beroeper,
en had achtereenvolgens te Hoogezand en
Tzum (Fr.) gestaan toen hij in November
zijn ambt als hoogleeraar vanwege de Ned
Herv. Kerk te Utrecht aanvaardde.
Wegens het voleindigen van het 70ste
levensjaar heeft prof. Cannegieter in Sep
tember 1916 eervol ontslag als hoogleeraar
gevraagd en gekregen.
Behalve belangrijke publicaties op hc*;. ge
bied der geloofsleer, waarin hij zijn eigen
aardige, uit de evangelische tot de moderne
zich ontwikkeld hebbende beschouwings
wijze uiteen zette, heeft prof. Cannegieter
inzonderheid naam gemaakt op het gebied
van het kerkrecht, schrijft het Hbld.
Met kennis en doortastendheid verdedigde
hij het recht der synode», van welk lichaam
hij meermalen deel uitmaakte.
Als kanselredenaar heeft prof. Cannegieter
tientallen van jaren het land afgereisd. In
de vrijzinnige gemeenten der verschillende
kerkgenootschappen .en in de afdeelingen
van den Ned. Protestantenbond was hij steeds
een der geliefdste predikers.
DE COENHAVEN
AMSTERDAM.
IN
TWEEDE DEEL KOST BIJNA
7.000.000.—.
Nadat het eerste deel van de werken aan
de Coenhaven bij hot Noordzeekanaal te
Amsterdam gereed is gekomen en men aan
de voltooiing moest beginnen, is gebleken,
dat door een nieuwe wijze van overslag de
plannen niet ongewijzigd kunnen blijven.
B. en W. van Amsterdam hebben nu voor
de voltooiing een nieuw plan doen opmaken,
dat meer biedt dan het eerste. Zoo wordt
circa 900 M. meer kadelengte en 15000 M2.
meer ligplaats (op boeien) voor zeeschepen
verkregen, benevens, circa 1000 M. meer kade
lengte en 5000 M2. meer ligplaats voor bin
nenvaartuigen.
Aldus uitgevoerd zal de Coenhaven on
getwijfeld aan alle eischen, welke in de toe
komst aan havenemplacementen dienen te*
worden gesteld, voldoen.
Dit nieuwe plan heeft de instemming der
commissie van bijstand in het beheer der ver
schillende Gemeente-handelsinrichtingen ver
worven.
Men acht het economisch, het plan in
eens te doen uitvoeren, zelfs al bestaat de
mogelijkheid, dat het nog geruimen tijd zal
duren, voordat de te verkrijgen kadelengte
geheel in gebruik zal zijn genomen.
Bij het eerste deel behoefde over f 3-500.000
niet beschikt te worden, voor den bouw was
nog bijna f 3.300.000 beschikbaar, terwijl
f 6.800.000 noodig is. Men hoeft dus geen
nieuwe credieten te vragen.
HET STEENKOLENVERVOER.
BELANGRIJKE VERBETERING.
In het vervoer van steenkolen door de
Nederl. Spoorwegen, waarin door verschil
lende oorzaken in de laatste dagen zulk een
ernstige stagnatie was ontstaan, is, zooals
verwacht werd, reeds belangrijke verbetering
gekomen. Binnen enkele dagen zal de toe
stand waarschijnlijk weer normaal zijn,
meldt de Tel.
Naar het blad van de zijde van de Staats
mijnen verneemt was het aantal ledige wa
gons, dat voor kolenfcransport beschikbaar
was, voldoende om de geheele dagelijksche
productie te vervoeren. Hoewel het transport
van de opgeslagen hoeveelheden zeer veel
tijd verlangt, zal men niet tot gedeeltelijke
stopzetting van het bedrijf behoeven over te
gaan, wanneer in den toestand geen ongun
stige wending zal komen.
WERKPLAATS NEDERLANDSCHE
SPOORWEGEN.
Vorige week hebben we een bericht uit de
N. R. C.t overgenomen waarin o.m. werd me
degedeeld, dat. besloten zou zijn de werk
plaats B te Utrecht te sloopen en die te
Gennep buiten dienst te stellen en aan par
ticulieren te verhuren.
Het hoofdbestuur van de Nederlandsche
Vereeniging van Spoor- en Tramwegperso
neel heeft bij de Directie een onderzoek in
gesteld. waarbij bleek, dat bij de directie om
trent deze plannen niets bekend was.
Er worden geen werkplaatsen opgeheven.
Uitbreiding is zelfs noodzakelijk en de werk
plaatsen te Amersfoort cn te Blerick zullen
dan ook worden uitgebreid.
DE MOORDZAAK-LANS.
FOTO VAN DE BLOEDSPOREN
GEVONDEN.
Een persfotograaf in Rotterdam heeft en
kele dagen geleden aan den substituut of
ficier van justitie, mr. J. A. de Visser, een
foto gezonden van het portaal van het kan
toor van de N.V. de Haas Handel Maat
schappij, welke foto hij gemaakt heeft op
Zaterdagmorgen 30 November 1928, den och
tend na den moord op den heer Lans. Op
deze foto zou men de bloedvlekken kunnen
waarnemen, waarover by de behandeling
van de moordzaak voor de rechtbank op 22
en 23 October zoo lang gepraat is. De pers
fotograaf was het bestaan van deze foto ge
heel vergeten, schrijft de N R. Ct. Een op
merking van den heer v. d. Heuvel, den eige
naar van den in dezelfde gang als het kan
toor van de N.V. de Haas gevestigden wijn
handel. zou hem er toe gebracht hebben zijn
archief te gaan nazien, waarbij hij de foto
had teruggevonden. De heer Van den Heuvel
had toep de fotograaf zijn kiek nam, de
deur voor hem open gehouden en had zich
dat naar aanleiding van de verslagen over
de zitting herinnerd.
SORGHVLIET AAN DEN STAAT
GESCHONKEN.
VOOR DE STICHTING VAN EEN
GEBOUW VAN REPRESENTATIEVEN
AARD.
De Staatscourant, van gisteren meldt:
De heer Cornells Goekoop. filosofisch
student te Groningen, mej. Johanna Goe
koop, te 's Gravcnhage en de heer Adriaan
Goekoop, juridisch student te Groningen,
hebben, gedreven door het verlangen, den
wensch te verwezenlijken van him vader,
wijlen mr. A. E. H. Goekoop. om aan het
binnen 's Gravenhage gelegen landgoed
Sorghvliet,, waaraan zoovele nationale her
inneringen verbonden zijn. en hetwelk in zoo
nauwe betrekkingen heeft gestaan tot het
Huis van Oranje, een nationale bestemming
te verzekeren, aan de regeering medegedeeld,
dat zij ter nagedachtenis aan hun vader, be
doeld landgoed, groot 26.16.18 H A. aan den
slaat ten geschenke aanbieden voor de stich
ting van een gebouw van representatie,'en
aard, op voorwaarde:
dat van het terrein geen deel worde afge
nomen, noch gebezigd door eenig ander doel
dan de verwezenlijking van hoog er bedoeido
bestemming;
dat het z.g. Catshuls bewaard blljve en in
verband met deze bestemming worde ge
bruikt;
dat, wanneer binnen tien Jaar tijds met
den bouw van een representatief gebouw
geen begin mocht gemaakt zijn, het landgoed
integraal terugkome aan de schenkers, zon
der dat de staat recht heeft tot vordering
van kosten, welke ook;
dat het landgoed, indien en zoo lang nie;
met den bouw is begonnen, door den staat
ln den tegenwordigen toestand worde onder
houden, zonder dat daarvan voor andere
doeleinden dan die van representa tie gebruik
gemaakt kan worden.
ALASTRIM.
Delft binnenkort alastrim-vrij.
Te Delft zijn Maandag eenige patiënten,
die lijdende waren aan alastrim drie kin
deren uit de barakken van het gasthuis
ontslagen.
In de barakken ln het St.-Hippolytusge-
sticht wordt thans nog een dame en een
kind verpleegd, beider toestand is zoo gun
stig, dat ook hun ontslag uit het ziekenhuis
aanstaande is. Daarmede zal dan de alastrim
uit Delft geweken zijn, meldt het Hbld.
TWEE ARBEIDERS IN DEN HAAG OVER
REDEN.
Maandagavond omstreeks 10 uur zijn op
de Koningskade te 's-Gravenhage nabij den
Dierentuin twee arbeiders van de z.g. blauwe
tram, die werkzaamheden aan de rails ver
richtten, door een particulieren auto over
reden. Een der werklieden, B. uit Voorburg,
werd vermoedelijk met een schedelbreuk op
genomen, terwijl de 27-jarige T., eveneens
uit Voorburg, waarschijnlijk eenige kneu
zingen opliep. Beiden zijn door den eerste-
hulpdienst naar het gemeentelijk zieken
huis aan den Zuidwal overgebracht. De oor
zaak van het ongeluk moet, naar het schijnt,
gezocht worden in de onvoldoende belich
ting der werkzaamheden, in welk geval dus
den chauffeur geen schuld zou treffen. De
politie stelt een nader onderzoek in, meldt
de N. R. Ct.
SPEELTUINWERK IN HET
NOORDELIJK STADSDEEL.
OPRICHTING VAN VEREENIGINGEN
GEWENSCHT.
Op initiatief van de Buurtvereeniging ln
het Indische kwartier, „De 170 Woningen" is
Maandagavond in gebouw „De Toekomst"
aan den Rijksstraatweg een vergadering ge
houden, waarin de mogelijkheid besproken
werd om te komen tot een Centraal Instituut
voor Jeugdwerk in Haarlem-Noord. De ver
gadering werd bezocht door bestuursleden
van de buurtvereenigingen „De 170 woningen"
en „Meerlenbosch", terwijl ook leden van de
oudercommissie uitgenoodigd waren, waar
van de opkomst echter niet talrijk was. De
heer Ab- Wiegmink, voorzitter van „De 170
woningen" had de leiding.
In deze vergadering heeft de heer W. Kla
ren. oud-voorzitter van de speeltuinvereeni-
ging „Het Oosterkwartier", een zeer bekende
figuur fa het speeltuinwerk, een uiteenzet
ting gegeven van wat het speeltuinwerk be
oogt en wat er mee bereikt kan wor
den. Hij haalde daarbij als voorbeeld
aan, wat in de speeltulnvereeniging
.Het Oosterkwartier" door opoffering
van tijd en werkkracht en door onvermoelden
arbeidslust met steun der gemeente tot stand
kon gebracht worden op dit voor de toekomst
der maatschappij zoo belangrijke terrein.
Deze spee'.tuinvereeniging telt reeds over de
duizend leden, heeft een eigen tuin aan de
Zomervaart en heeft vergunning verkregen
om dezen den geheelen winter geopend te
hebben, met gemecntesubsldle.
Wat het noordelijk stadsdeel betreft gaf
de heer Klaren ln overweging om in de ver
schillende wijken, waarin dit stadsdeel zich
gemakkelijk laat verdeelen afzonderlijke
vercenigingen op te richten, die ieder moeten
trachten te komen tot de exploitatie van een
eigen tuin.
Hij wekte de aanwezigen op. om ieder in
eigen omgeving daartoe pogingen te doen.
Bij de verdere besprekingen bracht de heer
Klaren rog onder de aandacht, dat. men
doende is de speeltulnvereeniging in een
nationaal federatief verband te organiseeren,
het daartoe opgerichte Comité, het Cl. F.,
kom binnenkort bijeen. Het plan is om in
Kennemerland een gewestelijke combinatie
te vormen. Het speeltuinwerk immers, is
overal in opbloei.
Nadat nog een aantal vragen gesteld was
en eenige interne zaken besproken ging de
vergadering uiteen.
INSTITUUT VOOR ARBEIDERS ONT
WIKKELING.
A.s. Donderdagavond begint In de Central®
de cursus over Sociale Wetgeving, onder
leiding van Hr. Marius Levenbaeh. lector van
de Gem. universiteit te Amsterdam.
ONTVANGEN BOEKEN.
De N.V. Uitgevers Mij. voorheen Van Cre-
veld en Co.. geeft uit: ..Lessing's Nathan der
Welse en de humaniteitsleer des Jodendoms",
door A. Van Creve'.d Mzn.
Vooraf gaat een levensschets van Mozes
Mendelssohn.
Deze uitgave beoogt een boeld te geven van
het leven en streven van Mozes Mendels
sohn en Got-thold Ephraïm Lessing, den in
houd van „Nathan der Weise" duidelijk weer
te geven en verder dezen inhoud te toetsen,
vooral aan de beginselen van humaniteit,
die het Jodendom predikt, naar de schrijver
in een inleidend woord mededeelt.
Bij J. Ph. Kouseman te 's Gravenhage ver
schijnt een serie historische muziekromans,
waarin reeds de levensromans van Beethoven,
Chopin, Schubert en Mozart het licht za
gen.
Thans is verschenen: „Johann Strauss, de
Walskoning". door Fritz Lange. De geauto
riseerde Nederlandsche bewerking is van J.
L. J. F. Ezerman. In deze uitstekende, leven
dige vertaling volgen wij den Jongen Strauss
op zijn kunstenaarsloopbaan: op zijn groote
kunstreizen door Rusland. Duitschland,
Frankrijk en eindelijk naar Amerika.
Prachtig is het ontstaan beschreven van
de beroemde operettes „Fledermaus" en
„Zigeunerbaron".
De tekst is verlucht met 26 afbeeldingen.
LECTUUR VOOR ONZE JEUGD.
De uitgever H. J. W. Borht te Amsterdam
brengt een alleraardigst vertelselboek ter
markt, getiteld Tusschcn School en Bedtijd.
Er is werkelijk van alles wat wils in: ver
haaltjes, versjes, kunstjes, spelletjes. Een on
ander is verzameld door Emmy v. Lokhorst.
Over het algemeen zijn dc verhaaltjes beier
dan de gedichtjes. 't Allerleukst- zijn de
illustraties van Nora Schnitzlerv Dit boek
zal zeker zijn weg vinden.
De gebr. Kluitman te Alkmaar zijn dit jaar
weer buitengewoon goed voorzien, 'k Geloof
echter niet dat 't een verstandige zet van
hen geweest is om do Pietje Bell serie voort
te zetten. We krijgen langzamerhand wel
wat meer dan genoog van dit branie-achtig
ventje. Dit nieuwe boek: Pietje Bell in
Amerika, borduurt op hetzelfde thema voort,
't Land van do humbug is natuurlijk bij
uitstek het land van onzen Pietje. Chris van
Abcoude, de schrijver, heeft een boeienden
stijl. De Jongens, die dit verhaal lezen zullen
zich zeker geen oogenblik vervelen, 't Verhaal
wordt zelfs heel spannend, wanneer Pietje
zich ontpopt als detective. Omdat het in
Amerika voorvalt, kun je je zoo 'n beetje
voorstellen dat 't ocht waar is. Piet beleeft
avonturen, waar Je soms de haren van te
berge rijzen. Zoo komt hij b.v. in dienst b^j
een meneer Newton. Deze Newton heeft een
huis vol verrassende clectrlscho apparaten.
Piet drukt b.v. eens op een verkeerd knopje
en wordt van de eene kamer naar de andere
geslingerd. Zoo'n soort electrische uitsmijter.
Dit is werkelijk heel geestig beschreven. Ook
de ontmoeting met Mr. Edison is er aardig
bij gefantaseerd. Er valt op vele bladzij ien
voor onze Jongens ook nog wel wat uit dit
boek te leeren. Maar de Loatsto honderd
bladzijden doen te veel denken aan een
detectiven-roman. Een acht-jarig dochterje
van een auto-fabrikant is gestolen. De dief
is een bandiet van 't ergste soort. Plet fun
geert weer als detective. Hij raakt eerst be
kneld ln het hol van den leeuw, weet echter
over dc« daken te ontvluchten, bestrijdt ten
slotte zijn tegenstander in de lucht, 't Wordt
dan een formeele schietpartij, 't Spreekt van
zelf dat Piot overwinnaar wordt. Hij ont
vangt van den vader een sommetjo van 15
duizend dollar, waarvan hij de helft aan zijn
ouders en de andere halft aan zijn vriend
geeft. Een beetje onbegrijpelijk edelmoedig.
Als Pietje naar Holland terugkeert, geeft
hij zijn vriendinnetje Dora een auto cadeau.
Ze kust hem daarvoor op belde wangen. Nu
dat mocht ook wel. En ik denk, dat 'n Jongen
die dit boek met Slnt-Nicolaas ontvangt
niet minder blij zal zijn dan Dora en toch
is het verhaal uit opvoedkundig oogpunt
beschouwd, van weinig waarde.
Hoe oneindig veel hooger staat dan het
boek van Johanna Kuiper, getiteld Renzo en
Lucia- Dit is oen fijne, hier en daar ont
roerende vertelling uit do 17de eeuw. Renzo
en Lucia zijn twee jongen menschen, die
elkaar liefhebben. Maar de edelman Don
Rodrigo heeft Lucia bestemd voor een van
zijn dienaren. En dan vlucht ze naar een
klooster. Lucia met haar zuiver geweten doet
alle dagen rustig haar werk. Het goede zal
zegevieren, dit is de grondtoon van haar
diepste wezen. Ren zo heeft het veel moei
lijker. Hij kan niet berusten. In zijn vruchte
loos zoeken naar Lucia komt cm gloeiende
haat boven. Een lust om te vernielen en te
vernietigen.
Hoe mooi typeert de schrijfster telkens den
Itaüaanschen volksaard, de zeden en ge
bruiken. Een brokje Mlddeleeuwsche geschie
denis waar onze groote jongens en meisjes
anders luchtig voorby gaan vraagt nu de
volle aandacht Wat zijn de plaatjes van
mevrouw Midderigh—Blokhorst bijzonder
mooi! In één woord juweeltjes, vooral wat -ie
kleurencombinatie betreft. Lucia wordt uit
het klooster ontvoerd, weet door een wonder
lijken samenloop van omstandigheden toch
weer te ontsnappen en komt tenslotte weer
in een huis van barmhartigheid te recht,
