Slachtoffer.
AGENDA.
IEDEREEN KAN HET ZIEN
47e Jaargang No. 14248
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Maandag 2 December 1929
HAARLEM S DAGBLAD
DIRECTEUREN: J. C. PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEUR] ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week ƒ0.2754, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0.32
Per 3 maandenHaarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 3.5754- Franco per post door Nederland f 3.8754. Losse nummers
0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden 0-5754, franco per post.
Bureaus: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13G82 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postpriro No. 3S810
ADVERTENTIENt 1—3 regels 1.75. elke regel meer 0-35. Reclames
/0.60 per regel Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbod 1regels 10.6<\
dke regel meer ƒ0.15. buiten Arrond. dubbele prijs. Onre Groentje» (Dinsdag,
Donderdag en Zaterdag) 14 reg. ƒ0.25. elke regel meer 0.10. aitsl. i coniant-
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet oi Cfog I 400.-, Duim I 250.-. Wijsvinger I 150.-. Elke andere vinger I 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.
DIT NüMMJiLtt BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
MAANDAG 2 DECEMBER
Gebouw Protestantenbond. Nooit Meer
Oorlog Federatie. Martïen Beversluys, gedich
ten op oorlogsschilderijen. 8 uur.
R.-K. Kerk, Kleverpariiweg. Apologetische
cursus voor niet-kathoüeken. Pater Wynand
Sluys, 8 30 uur.
Geb- w Gr. Houtstraat 8: Alg. Verg. Ned.
Tooneelverbond.
Palace. Cinema en Variété. „Rose Marie"
en „Dat zijn de Dollarprinsessen". Tooneel:
Jos. Schetzer. 8.15 uur.
Luxor Theater. „Het Meisje van de Lunch
room" en „Trouw Nooit". 8-15 uur.
Rembrandt Theater. „Van Alles en nog
wat". Tooneel: 20 minuten vroolijke kunst.
7 en 9.15 uur.
Waaggebouw, Spaarne. Damstraat. Ten
toonstelling oorlogsschilderijen van Van
Schaik. 109 uur.
DINSDAG 3 DECEMBER
Stadsschouwburg: Vereenïgd Tooneel (Ver
kade en Verbeek) -Dicky", 8 uur.
Schouwburg Jansweg: Valkenheide-film,
8.15 uur.
Bioscoopvoorstellingen.
Tijdingzaal Haarlem's Dagblad, Groote
Houtstraat 93: St. Nicolaastentoonstelling.
29 uur.
Statenzaal, Prinsenhof: Provinciale Sta
ten van Noord-Holland. 10-30 v.m.
Teyler's Museum, Spaarne 16. Geopend op
werkdagen van 113 uur, behalve 's Maan
dags. Toegang vrij.
i Veis en: Raadhuis. Gemeenteraad. 10 u.
INGEZONDEN MEDE DEELINGEN
aan het merk of U uw waschmachïne contant of op
afbetaling hebt gekocht.
DE KLOMPEN CENTRALE verkoopt die
alleen contant voor 29.50.
ONS PUZZLEBOEK EN
SPELBOEK.
De derde oplaag van de bovengenoemde
boeken was Zaterdagmiddag ook reeds bin
nen een uur tijd geheel uitverkocht. Wij
hebben thans in het geheel 4100 van deze
boeken verkocht en daarmede is de uitgave
gesloten.
DE TENTOONSTELLING IN DE
TIJDINGZAAL.
Morgen, Dinsdag om 2 uur zal de Jaar
lijksche tentoonstelling van Onze Jeugd
weer geopend worden. Dat dit telkenjare
maar weer zoo spontaan gebeurt, is zeker een
mooi verschijnsel, 't Is zeker heel aardig om
al dat knutselwerk, die handwerken, dat zelf
bedachte speelgoed te aanschouwen, maar de
wijze waarop dit alles tot stand is gekomen
en wel door kinderhanden, geeft veel te
denken. En dan moeten we tot de slotsom
komen, dat er zoo oneindig veel goeds schuilt
in de spes patriae. Hun vrijen tijd, hun
spaarpotjes hebben ze er dan toch maar aan
gegeven. Voor wie? Voor zieke kinderen, die
hun onbekend zijn. Maar de gedachte,
dat die kinderen op Sint-Nicolaasavond niet
thuis zouden zijn en misschien nog pijn zou
den lijden bovendien, die deed hen geven met
volle handen, spontaan zonder verder rede
neeren.
Morgen Dinsdag om 2 uur wordt onze Ten
toonstelling geopend, die in alle opzichten in
het teeken van het kind staat. De entree is
minstens 10 cents, welke entree-gelden ge
heel worden afgedragen aan de afdeeling
Haarlem van de Vereeniging tot bestrijding
der Tuberculose. Deze tentoonstelling zal
ongeveer 300 kinderen blij maken in de ver
schillende Inrichtingen, maar ze wil ook een
blijde gedachte geven aan iederen bezoeker.
W. B.—Z.
DE ZUIDPOOLVLUCHT VAN
BYRD.
NEW-YORK, 20 Nov. (VXi.l Volgens
een bericht van de „New-York Times" heeft
Byrd zonder noemenswaardige moelij kheden
over de Zuidpool gevlogen en is hij naar
Little America teruggekeerd.
Over de geslaagde vlucht is men in de
geheele Amerikaansche pers zeer verheugd.
Ook de president der Vereenigde Staten heeft
Byrd zijn gelukwenschen gezonden.
Algemeen is men van oordeel, dat deze
vlucht naar de Zuidpool veel moeilijker is
geweest dan de Noordpoolvlucht van Byrd.
Op sommige gedeelten heeft Byrd op een
hoogte van slechts 450 M. over het ijsgebied
van de* Zuidpool gevlogen.
Hier heeft geen woeste Don Quichotte,
Op zoek naar draken en gedrochten,
Na veel mislukkingen tot slot,
Zijn dwaze zegepraal bevochten;
Ziehier één, dien zijn beste vrind,
In een van zijn verwoede vlagen,
De wreede, wilde najaarswind,
Meedoogenloos heeft neergeslagen;
Een die zich trouw steeds heeft, gekeerd,
Zooals de wind hem heeft bevolen,
Is met één slag gedegradeerd,
Van wind- tot stilstaand -watermolen;
Je moet (dit lijkt mij de moraal),
Nooit slaafs met alle winden draaien,
Hem die dit doet, zal het eenmaal,
Op 't onverwachtst, te hard gaan waaien.
P. GASUS.
ERNSTIG SPOORWEGONGELUK
IN VIRGINIA.
ACHT DOODEN, 17 ZWAAR GEWONDEN
LONDEN, 1 Dec. (V.D.) Volgens be
richten uit Onley in Virginia is een trein van
de Pennsylvania Railway in de richting New-
York bij Onley ontspoord. Naar tot nu toe is
vastgesteld, werden hierbij acht personen
gedood en 17 zwaar gewond. Naar men aan
neemt liepen vijf wagens wegens defect
aan de wissels uit de rails, als gevolg waar
van twee wagens omvielen. De werkzaamhe
den der reddingskolonne werden door het
buitengewoon slechte weer ernstig be-
invloed. Verscheidene uren nadat het on
geluk had plaats gehad, konden de wissels
pas worden vrijgemaakt. De directie van de
Pensylvania Railway Cy. deelt verder mede,
dat de gestoorde telegraaflijnen de vermoe
delijke oorzaak van het ongeluk zullen zijn.
AANVARING OP DE BENEDEN-
ELBE.
HAMBURG, 1 Dec. (VD.) Tengevolge
van den dichten nevel vond op de Beneden-
Elbe in de nabijheid van Burgshausen een
ernstige aanvaring plaats. Een 5300 ton me
tend Roemeensch tankschip, op weg naar
Hamburg, werd geramd door een 5000 ton
metend vrachtschip en zoo ernstig bescha
digd, dat het tankschip bij Ditzfloth op het
strand moest worden gezet. Door de botsing
waren ook eenige benzinetanks beschadigd
en de uitstroomende benzine vormde op het
water een gevaarlijke brandbare laag, waar
voor de scheepvaart zich in acht moest ne
men.
BOMAANSLAG TE KOWNO.
KOWNO, 1 Dec. (VD.) In den afgeloo-
pen nacht is een bomaanslag gepleegd op het
redactie gebouw van het landbouwkundig
tijdschrift „Musu Rytojus". De bom was
onder een der vensters gelegd en door middel
van een lont tot explosie gebracht. Door de
ontploffing werden alle ruiten, ook van
de huizen in de omgeving, en een gedeelte
van den muur vernield. Persoonlijke onge
vallen laadden niet plaats. De daders wisten
te ontkomen. Over de resultaten van het
onmiddellijk door de politie ingestelde onder
zoek worden geen mededeelingen gedaan.
ERNSTIG AUTO-ONGELUK BIJ
HUIS-TER-HEIDE.
Een doodc en twee
zwaar gewonden.
Zondagmorgen is den Amersfoortschen
stiaatwc i ond_.Heide een ernstig
auto-ongeluk gebeurd. De heer D. uit Rot
terdam, die met z!jn vrouw en twee dachtsrs
in zijn auto op sveg was naar zijn zoontje,
dat in hetR.K. patronaat St. Louis te Amers
foort wordt opgevoed, moest uitwijken voor
een voetgangster, die den weg overstak, maar
eensklaps op haar schreden terugkeerde. De
heer D. haalde te ver naar links uit, waar
door de wagen tegen een boom reed. De
auto, die een' groote vaart had, was echter
nog niet tot stilstand gekomen en vloog
naar de andere zijde van den weg, waar
door de voetganster, een ongeveer 30-jarige
Duitsche dienstbode uit Huis ter Heide ge
grepen en op slag gedood werd. Hierop
kwam de auto nu in botsing met een anderen
boom, waardoor hij zwaar beschadigd werd.
Door den schok werden de heer D. en zijn
oudste dochter uit den wagen gesligerd, zij
werden met ernstige inwendige kneuzingen
opgenomen. De andere twee inzittenden
liepen lichtere kwetsuren op. Dr. ae Boer
van Soesterberg, alsmede dr. Tpeenk Willink
uit Zeist hebben de eerste hulp verleend.
De slachtoffers zijn in zeer ernstigen toestand
per auto van de Militairen Geneeskundigen
Dienst van Soesterberg en den Geneeskun
digen Dienst te Zeist naar het ziekenhuis te
Zeist vervoerd.
DE STADSLEELIJKERD.
VERZEPPELINEER HEM!
Een lezer, de heer S., schrijft ons het vol
gende, dat o.i. wel aanbeveling verdient, en
als Zeppelin-inspiratie zeer oorspronkelijk
mag heeten:
Naar aanleiding van uw stukje van Zater
dag „De Sladsleelijkerd" diene het volgende:
't Spreekt van zelf, dat ook ik, en velen
met mij. het stadssilhouet bedorven vinden
door bovengenoemd opstakel. Maar hij staat
er, wij hebben hem te aanvaarden. Doch, de
kleeren maken de man. Waarom dat ding,
met alle eerbied, zoo zwart gemaakt (letter
lijk)? Heeft de „Zep" niet aangetoond, dat
een aluminium tint heel goed doet in onze
overwegend grijzen atmosfeer? Welnu, alumi-
niumverf of schopeeren, en hij zal minder
aanstoot geven.
Byrd, die de eerste was die over de Noordpool vloog; heeft thans ook de primeur gehad
voor het overvliegen van de Zuidpool. Hij begaf zich daartoe met een grootsche expe
ditie naar de Poolstreken. Deze vestigde zich op Little America". Van daaruit ondernam
de koene vlieger verschillende orienteeringsvluchten, tot hij zijn doel eindelijk bereikte,
flechts: Commander Byrd; links het kamp op Little America".
DE STADSAUTOBUSLIJNEN.
EISCHEN VAN HET PERSONEEL.
Door de Ned. Unie (aangesloten bij den
Centralen Bond van Transportarbeiders) en
den R.K. Bond van Transportarbeiders is het
personeel in dienst van de Haarlemsche
Brockway Bus Maatschappij opgeroepen tot
een nachtvergadering, welke zal plaats vin
den in den nacht van Dinsdag op Woensdag.
Deze vergadering vindt plaats omdat de re
geling van arbeidsvoorwaarden bij het einde
van dit jaar afloopt en onder het personeel
de wensch geuit is om tot verbetering te
komen, vooral ten opzichte van het loon, daar
dit hier ter stede, in vergelijking met andere
plaatsen, zeer laag wordt geacht- Verder zijn
er ook klachten terzake het. niet nakomen der
overeenkomst- Inmiddels wordt een onderzoek
door het bestuur ingesteld.
EEN RIJWIELDIEF GESNAPT.
HIJ HEEFT MEER DAN 20 RIJWIELEN
ONTVREEMD.
In verband met de rijwieldiefstallen waren
door de recherche gedurende de laatste
maand uitgebreide maatrégelen genomen,
zoo waren Zaterdagavond twee rechercheurs
in de Indische Straat en zagen dat een man
zich op verdachte wijze ophield in de buurt
van een rijwiel. Hij werd aangehouden en
gaf op te zijn genaamd J. M. 21 jaar, van be
roep kleermaker en wonende alhier.
Vervolgens werd te zijnen huize een on
derzoek ingesteld, waarbij onderdeelen van
ontvreemde rijwielen werden gevonden, welke
onderdeelen door den eigenaar konden wor
den herkend.
De aangehoudene heeft daarop bekend,
gedurende den laatsten tijd meer dan 20 rij
wielen te hebben weggenomen, die hij ge
deeltelijk uit elkaar nam of ook wel verkocht
bij twee opkoopers te Amsterdam.
Het onderzoek wordt voortgezet.
Nader wordt gemeld dat bij een rijwiel
handelaar alhier ook nog in beslag zijn ge
nomen twee rijwielen en een hoeveelheid
onderdeelen. Een en ander was ook door M-
aan dien rijwielhandelaar verkocht.
FRANSCH POSTVLIEGTUIG
BRANDEND NEERGESTORT.
TWEE PERSONEN GEDOOD.
MADRID, 1 Dec. (VD.) Een Fransch
postvliegtuig op weg van Marseille naar Ca
sablanca is boven Spaansch gebied in de
nabijheid van Malaga neergestort en in
brand gevlogen. Het toestel brandde geheel
uit. De beide inzittenden werden gedood.
ENGELSCH SCHIP IN NOOD.
LONDEN. 30 Nov. (VD.) De radiotele-
grafische dienst van het Amerikaansche mi
nisterie van Marine heeft verscheiden S.O.S.-
seinen van het Engelsche stoomschip „Nor
wich City" opgevangen. Ds 5587 ton metende
boot, die op weg is van Melbourne naar de
Pacifickusten, bevindt zich in de nabijheid
van Gardener Eiland, Zuidelijk van Hono
lulu, en is aan den gond geloopen. Aan boord
bevinden zich ongeveer 40 man. Alle pogin
gen om met het schip in contact te komen
hebben tot nu toe gefaald.
NOGMAALS: DE VEENDAMMER
AFFAIRE.
LIEBERMANN IN HOOGER BEROEP.
Nu Dinsdag, 3 December, Salomon Lieber-
mann zich in verband met de affaire der
Vcendammer Hypotheekbank in hooger be
roep voor het Amsterdamsche Gerechtshof te
verantwoorden heeft, willen wij er even aan
herinneren, dat onmiddellijk na het fallisse-
ment der Veendammer in Januari 1928 de
justitie ingreep. De beide directeuren, Wolt-
man Sr. en Jr. kregen respectievelijk 2 1/2
jaar en 9 maanden gevangenisstraf. Mr.
Kortenoever werd vrijgesproken en Möhring
kreeg in hooger beroep 1 jaar en 3 maanden,
met aftrek van 6 maanden. Hij teekende
cassatie aan, dit beroep werd door den
Hoogen Raad verworpen.
Echter is Möhring nog steeds op vrije
voeten; vermoedelijk zal te zijnen aanzien
na de behandeling der Liebermann-affaire
in hooger beroep over eventueele gratie een
beslissing worden genomen.
Liebermann, de auctor intellectualis, die in
Finland kas, werd uitgeleverd. Op 5 Juli j.L
veroordeelde de Amsterdamsche Rechtbank
hem wegens het uitlokken en het medeplegen
van bedriegelijke bankbreuk tot 3 jaar ge
vangenisstraf. De officier van justitie en
Liebermann gingen van dit vonnis in hooger
beroep, welk beroep dus morgen voor het
Hof behandeld zal worden.
De dagvaarding kan in drie complexen van
feiten worden gesplitst. Namelijk in: de over
dracht van activa der Veendammer op 25
Juni 1927 aan de familie Woltman; de over
drachten tijdens het directeurschap van
Möhring van waarden der Veendammer aan
Liebermann; en de goedkeuring door het be
stuur der Veendammer van het feit, dat de
vordering der Veendammer op de Disconto-
bank werd vervangen door een vordering op
Paardekooper.
Bij ac behandeling voor het Hof zullen
vele getuigen worden gehoord, o.a. vijftien,
die van de zijde der verdedigers, mr. Kokosky
te Amsterdam en mr. Duys te Den Haag, zijn
gedagvaard.
Het woord is aan...~
George Meredith:
Overtuigingen zijn dikicijls eerste indruk
ken, bezegeld door latere vooroordeelcn.
PE IRISSEN EN DE STRENGE
WINTER.
WELK PERCENTAGE IS BEVROREN.
In verband met de oproeping aan de kwee
kei-s van irissen wordt ons het volgende me
degedeeld
Verschillende kweekers hebben op de vóór-
Hingen of uit de hand. vóór de vorstperiode
1929. grooie getallen Irissen verkocht.. De
Irissen zijn ongeveer overal voor 80 a 90 pet-
bevroren. zoodat levering ook voor 80 a 90
pet. achteiwege moest blijven.
Voor het scheidsgerecht gedaagd, beriep
men zich op overmacht, wijl het artikel door
de vorst dermate vernietigd was. dat van le
vering geen sprake kon zijn. Millioenen wer
den er verkocht en slechts eenige honderd
duizenden werden er te koop aangeboden in
cdt seizoen.zoo luidde de stelling der ge
daagden. Dat beroep op overmacht werd
echter door het scheidsgerecht, verworpen
met de overweging, dat. het vóór de vorst
ve kochte wc' geleverd had kunnen worden.
Om met ti/ers te kunnen aantoonen welke
partij hier de juiste meening verkondigt en
cm de mcemng in deze van een groot aantal
vakgenoot-3 *c blaren, hebben bovengenoein
de veilingen een oproep gedaan aan alle
Trissenkwcekcrs, leden van de algemeene
vereenigin,, van Bloembollencultuur in alle
afdeelingen In Noord-Holland boven Haar
lem, het district waar 9'10e deel van de Irls-
senkweekers gevestigd Is. Voorts ook de niet-
lcden in c at rayon, die als Irissenkwcekers
bekend zijn en ook in andere afdeelingen
aan personcr (of bedrijven) van welke men.
weet dat zij Irissenkweekers zijn..
HAARLEM, 2 December
De Doodenliist.
Het nieuws van eiken Maandag brengt
ons als' hoofdnummers: sportuitslagen en de
Doodenlljst. van den Weg.
Ik wilde het over deze laatste hebben. Van
morgen staan er op: Auto-ongeluk bij Soes
terberg: Eén voetgangster gedood, toestand
van den autobestuurder zeer zorgwekkend,
van zijn dochter hopeloos, waarschijnlijk
dus drie dooden. Motorfiets-ongeluk bij
Roermond: Eén voetganger gedood, toe
stand van den motorrijder hopeloos, van den
duorijder niet heel ernstig, waarschijnlijk
dus twee dooden. Auto-ongeluk te Sittard:'
Eén 7-jarig meisje gedood, een ander le
vensgevaarlijk gewond. Waarschijnlijk twee
dooden.
Hoe snel de auto bij Soesterberg reed
is nog niot bekend, maar to oordeelen naar
de details van het ongeluksrapport het
ding raakte eerst een boom, vloog daarna
naar den overkant van den weg en stoof
daar nog tegen twee boomen op voor het
zelf bezweek moet het een knap gangetje
geweest zijn.
In het Roermondsche geval heeft- de duo
rijder, die het schijnt te zullen overleven,
verklaard dat dc motorfiets een snelheid van
90 K.M. had.
Nu gaat het in andere landen, even be
schaafd als wij, net zoo. Naarmate zij meer
bevolking hebben is ook de doodenlijst lan
ger. Dc Engelsche statistiek bijvoorbeeld,
vermeldt een gemiddelde van zeventien doo
den per dag, waaronder gemiddeld zes kin
deren. Dit laatste bij wijze van aanvullende
bijzonderheid.
Onlangs heeft Punch er een artikel aan
gewijd. Punch is. zooals u weet, een week
blad dat den vriendelijken humor beoefent,
en zich maar zelden aan sarcasme waagt.
Maar in deze aangelegenheid heeft het dat
wel gedaan. Punch heeft ten eerste opge
merkt, dat de medische wetenschap en de
hygiëne er met veel studie en inspanning, in
samenwerking met openbaro besturen en
particuliere instellingen, in slagen om dc
sterftecijfers van bepaalde ziekten omlaag te
krijgen, terwijl vele van die sterftecijfers niet
halen bij die van het verkeer. Punch heeft
verder betoogd, dat men zich over de dooden
lijst van het verkeer nauwelijks druk maakt-,
dat er geenerlei nationale beweging bestaat
om deze mortaliteits-cijfers te doen dalen, en
dat het verkeer vermoordt wat door de
ziekte-bestrijding gewonnen wordt-, zcodat
de winst nihil is. Verder heeft het blad in
bittere bewoordingen de "behandeling van
auto-ongevallen voor den kadi gecritiseerd,
waarbij slippen, onhandigheid van een voet
ganger, boomen die het uitzicht belemmerden
en tallooze andere dingen als verklaringen
worden aanvaard, terwijl niet erkend wordt,
dat al deze argumenten niet gegolden zou
den hebben als er niet te hard gereden was.
Het zijn secundaire oorzaken. Ds primaire
oorzaak is bijna altijd: te hard rijden. On
langs is voor een Londenschen rechter kalm
pjes opgemerkt: „Niemand ziet meer iets in
een snelheid van dertig mijl", en dat werd
aanvaard als een feit, dat nu eenmaal vast
staat. Billijkheidshalve kan men dus niet ver
wachten, dat iemand minder dan dertig mijl
rijdt.
Punch stelt voor om gedurende eenige
maanden een Schrikbewind van den Weg :n
te stellen, waarbij iedere autobestuurder, die
in een ongeluk betrokken werd en het over
leefde, minstens zes maanden gevangenis
straf zou krijgen, en iedere voetganger o£
