JAM
WALES ANTHRACIET
STRIJKTAFEL f 1.98
TASVIINIAU
ABERPERGWM WALES ANTHRACIET
N.V. Brandstoffenhandel G. KR AAY Co.
G. KRAAY Co.
47e Jaargang No. 14253
Verschijnt dagelijEs, Behalve op Zon- en Feestdagen
Zaterdag 7 December 1929
HAARLEM S DAGBLAD
piRECTEURENi J. C. PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEUR) ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week 0.2754, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0.32
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 3.57*4. Franco per post door Nederland 3.87*4. Losse nummers
/0.06- GeïlL Zondagsblad per 3 maanden 0-57*4, franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspnome 12
Telefoon No».: Directie 13082 Hoofdradactie 15054 O Redactie 10600
Administratie 10724. 14825 Drukkerij 10122. 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN15 regels 1-75, elke regel meer f (L55. Reclames
/0.60 per regeL Reductie bij abonnement- Vraag en Aanbcd 14 regels 1 O.óGL
elke regel meer /Q.15, buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag
Donderdag en Zaterdag) 14 reg. f 0.25, elke regel meer 0.10. uitsL k contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange
ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet oi Oog 1 400.-, Duim f 250.-, Wijs vinger f 150.-, Elke andere vinger 1 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.
EERSTE BLAD
DIT NTJMMER BESTAAT UIT
TWINTIG BLADZIJDEN.
Belangrijkste berichten.
Een nietcioe Protestantsche school in het
Slachthuiskwartier. (Ie pag. Ie blad).
Groote "brand in Amsterdam. Huis op de
Keizersgracht verwoest. (Ie pag. Ie blad)
Italië: Een Italiaansche onderneming laat
een schip van 47000 ton bouwen.
(Ie pag. Ie blad).
De heer L. C. Dumont vraagt tegen 1 Fe
bruari eervol ontslag als directeur van
Openbare Werken. (2de pag. Ie blad)
Polen: Een motie van wantrouwen tegen de
regeering aangenomen. Tumult in den
Landdag. (Ie pag. 2de blad).
puitschland; Scherp antwoord van de Rijks-
regeering op Schacht's memorandum.
(Ie pag. 2de blad).
Duttschland: Het moordproces Stolberg Wer-
nigerode. (Ie pag. 2e blad).
De plannen van de Haarlemsche IJsclub.
(2de pag. 2de blad).
f&inister Verschuur over de Sociale Verzeke
ring. Een uitvoerig program.
(Ie pag. 4de blad).
De jubileum-voetbalwedstrijd Nederland—
België. (Ie pag. 6de blad).
Het jubileum van den Kon. Nederlandschen
yoetbalbond. (Ie pag. 6de blad).
'(Voor de laatste berichten zie men de 2de
pagina van het Eerste Blad.)
AGENDA.
ht het vervolg zal de agenda opgenomen
worden op de laatste kolom van de
le pagina van het tweede blad.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
Telefoon 11784
Klompencentrale, hoek Dr. Leydsstr. 10
PERSONEEL VAN GEND LOOS
5% LOONSVERHOOGING,
Door het bestuur van den Centralen bond
van transportarbeiders is per circulaire aan
het personeel van v. Gend en Loos en de
A. T. O., medegedeeld, dat opnieuw een con
ferentie met de directie heeft plaats gevon
den ter bespreking van den pensioenaangele
genheid, welke met 1 Januari a.s. zal ingaan.
Verder kon op deze conferentie een alge-
meene loonsverhooging van 2 pet worden be
reikt, doch voor de plaatsen Haarlem, Gro
ningen, Utreöht en Zaandam werd een
grootere loonsverhooging verkregen, name
lijk van 5 pet.
Zooals in de circulaire wordt medegedeeld
wordt de actie teneinde Haarlem in de eer
ste loongroep te plaatsen, onverminderd
voortgezet.
Dr. J. G. BETREM.
Naar wij vernemen Is Dr. J. G. Betrem
benoemd als entomoloog aan het proefsta
tion voor bergculturen te Malang (N.-Indië).
In verband hiermede heeft hij ontslag ge
kregen uit zijn tegenwoordige betrekking als
phytopatholoog aan het laboratorium voor
entomologie der Landbouw-Hoogeschool te
Wageningen
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
„HET LEKKERSTE"
GROOTE BRAND TE
AMSTERDAM.
Huis op de Keizersgracht uit
gebrand.
Honderden waren Vrijdagmiddag omstreeks
half zes getuige van een hevigen brand, die
woedde op de Keizersgracht 478 tusschen
Leidschestraat en Leidschegracht te Amster
dam. In dit perceel is beneden gevestigd het
antiquariaat van den heer Smits. Het overige
deel van dit perceel is onderverhuurd. Zoo
heeft de meubelfabrikant, de heer W. Gieben,
achter den winkel zijn woonkamers. Deze was
tegen vijf uur op de bovenste verdieping een
bad gaan nemen, hij was toen nog op de
tweede verdieping geweest, waar de heer Hal-
bertsma kamers heeft. Daar heeft hij zich
overtuigd, dat de kachel goed brandde. Toen
hij uit het bad stapte, kwam men hem me-
dedeelen, dat er beneden brand was. Hij kon
zich nog gedeeltelijk kleeden, en wist zich
te redden. De brand woedde op de tweede
verdieping bij den heer Halbertsma. Hij is
daar ontstaan, vermoedelijk door kortsluiting
want de heer Gieben had even te voren een
knippering van het electrische licht opge
merkt. De brand nam dadelijk grooten om
vang aan en de vlammen hadden zich zeer
spoedig baan gebroken naar de derde ver
dieping en den boven gelegen zolder en vlie
ring. Terfrijl het daar zeer heftig brandde
heeft de architect Oger, die op de eerste ver
dieping woont, met hulp van de brandweer
een aantal aquarellen gered. Inmiddels had
de brandweer haar slangen uitgelegd en was
zij den strijd tegen het vuur begonnen. Ge
makkelijk was dit echter niet, want er waren
niet minder dan zes stralen noodig om het
vuur te dooven. Het vuur bleef nog hardnek
kig branden in de dakgoot.
Tenslotte brandden de tweede en de derde
verdieping, de zolder en de vliering goeddeels
uit. De eerste verdieping en het gedeelte van
het pand dat gelijkstraais is gelegen, kregen
waterschade. Omstreeks half zeven rukte de
brandweer in.
Het woord is aan
Disraëli:
Het leven is te kort om klein te zijn.
EEN
OCEAANSTOOMER
47000 TON.
VAN
EEN ITALIAANSCHE OPDRACHT.
GENUA, 6 Dec. (V.D.) De Navigazione Ge
nerale Italiana alhier heeft aan ae werf An-
saldo te Sestri Ponente (de keuze ging tus
schen de werven Ansaldo en Odero) opdracht
gegeven tot den bouw van een oceaanstoo-
mer van ongeveer 47000 ton. Het nieuwe
schip, waarvan de naam nog niet bekend is.
zal minstens 27 mijl moeten loopen en den
overtocht Genua-New York in acht dagen
en Napels-New York in zeven dagen moeten
kunnen volbrengen, wat een verkorting van
twee dagen beteekent. Het zal gedreven wor
den met Parsons Turbines. Te zamen met de
onlangs door den Lloyd Sabaude bij de Can-
tieri Triestini bestelde eenheid moet het
nieuwe schip van de N. G. I. Italië in de ge
legenheid stellen mede te dingen met de
Noord-Europeesche lijnen in den strijd om
den blauwen wimpel. Met het oog op de te
bouwen schepen zullen in de haven van Ge
nua eenige werken uitgevoerd worden waar
door wordt verkregen, dat drie groote sche
pen tegelijk gemeerd kunnen zijn.
AANBESTEDING.
VERBETERING NOORDZEEKANAAL.
Ten bureele van den Rijkswaterstaat werd
gisteren aanbesteed het verleggen van een
gedeelte van den Kanaaldijk en van een ge
deelte van den Kanaalweg langs de Noord
zijde van het Noordzeekanaal te Buitenhui
zen onder Assendelft met bijkomende werken
voor de verbetering van het Noordzeekanaal.
De raming was 160.000. Er waren 17 geldige
inschrijvingsbiljetten. De laagste inschrijver
was J. Visser uit Sliedrecht voor 149.680.
NURKS.
Wie dacht dat men na Hildebrand vriend
Nurks weer had verloren,
Heeft het, hoe spijtig het mag zijn, niet bij
het rechte end.
Want Nurks leeft eeuwig voort of wel, wordt
telkens weer herboren
Er is geen tijd en ook geen land, dat hem
niet heeft gekend;
Toen ons de zomer weer verliet, nog niet zoo
lang geleden.
Toen bromde Nurks: Nou komt hij weer, die
ijzig koude tijd
En nu die er nog steeds niet is, ls Nurks
daarmee tevreden,
O neen, nu klaagt hij bitter over al die
nattigheid:
't Heeft volgens Nurks als *t nattig is,
nog nooit zooveel geregend,
En als het vriest is 't volgens Nurks
no nooit zoo koud geweest,
Hij noemt ironisch ons klimaat, hoe :t weer
ook zijgezegend,
Hij lijdt aan chronisch zelfbeklag, dat
blijkbaar nooit geneest:
Hij moppert nu van vroeg tot laat op dier»
verwenschten regen,
En wou dat het maar winter werd, dat het
eens prettig vroor.
Maar als de kou (ze komt nog wel) dan
strakjes is verkregen.
Dan zaagt hij elk, die 't hooren wil, met
koudegrleven door;
Zoo slecht als t bi ons land is kan het
nergens anders wezen,
Er zijn nog slechts depressies in ons
vaderlandsch klimaat,
Hij lepelt wijsheid in een vreemd reclameboek
gelezen,
Want hij gelooft uit 't buitenland wel alles
wat er staat;
De zomer, die zoo prachtig was, is Nurks al
lang vergeten,
Een dankbare herinnering past kwalijk in
zijn kraam,
Maar elke dag van vochtig weer wordt
eindeloos uitgemeten,
En deze enkel vormen 't vonnis voor ons
land tezaam;
Ja, Nurks is in ons midden en hij zal er
altijd wezen,
Al wordt er niet meer ln een boek van zijn
persoon gerept,
Hij heeft een zeer verspreide kwaal, heel
moeilijk te genezen,
Hij 's aangetast door de bacil van: Dat wat
je niet hebt!
P. GASUS.
DE BEBOUWING IN HAARLEM
NOORD.
AANLEG VAN NIEUWE STRATEN.
De voortschrijdende bebouwing op ter
reinen in Haarlem-Noord maakt het nood
zakelijk met den aanleg van verschillende
straten voort te gaan.
De Delftlaan, Mamixstraat en Zaanenlaan
moeten ongeveer nog geheel worden aangelegd
(in het gedeelte Zaanenlaan van den Mid
denweg tot de Populierstraat is de rijweg,
aanwezig, deze is echter in zeer slechten toe
stand), terwijl de Acaciastraat, de Plataan
straat en de Wilgenstraat nog slechts gedeel
telijk voltooid zijn. In eenige andere straten
moeten de trottoirs nog gelegd worden.
De kosten van het uitvoeren van boven
staande werken ramen B. en W. op f 217.000.
B. en W. stellen den raad voor tot het doen
uitvoeren van vorenomschreven werken te be
sluiten.
NIEUWE ORKAAN IN ENGELAND.
LONDEN, 7 Dec. (Reuter). Een tweede he
vige orkaan binnen een week heeft Zuid-En-
geland gisterenavond geteisterd, vergezeld
van onweersbuien die te middernacht te Lon
den hun hoogtepunt bereikten. De regenval
was zeer hevig. Men vreest, dat aan eigen
dommen en schepen in de haven aanzien
lijke schade is aangericht.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
PRIJS f 3.10 PRIJS f 3.10
Aan :n haard gestookt met „Aberpergwm"
zijn uw zorgen vergeten
en geniet U van de
weldadige warmte
van deze bijzondere Anthraciet.
Turfmarkt 10 Teleioon 110 Jj Een proefmud en het
HAARLEM bewijs is U geleverd
PRIJS f 3.10 PRIJS f 3.10
VóóR DE VORST VERKOCHTE
IRISSEN.
DE 'BESLISSING IN GESCHILLEN
OPGESCHORT.
Het Weekblad voor Bloembollencultuur
heeft geïnformeerd, wat de bedoeling ls van
de oproeping ln de dagbladen en percircu
laire, gedaan door de veilingen ,3reezand"
en „Beverwijk", waarbij de Lriskweekers wor
den uitgenoodigd op een formulier op te
geven het quantum bollen, dat zij op 1 Maait
van dit jaar verkocht hadden en de hoeveel
heid, die zij in totaal geraapt .»ebben.
Het schijnt, dat de bedoeling is van dit
onderzoek, om de gegevens,die op die wijze ter
beschikking zouden komen, als bewijsmate
riaal te laten dienen voor de stolling, dat de
Irissen, die verkocht zijn 'óór de vorst, niet
geleverd hadden kunnen worden.
Het Weekblad herinnert aan de door het
Scheidsgerecht getroffen regeling, waarbij
de prijzen van vóór en na de vorst zijn be-
bepaalfl, zooals zij ln dat blad zijn vermeld.
Wanneer men er in zou slagen, aan te too-
nen, dat de verkochte quantums niet aan
wezig waren, hetgeen liet Scheidsgerecht
betwist dan zouden de uitspraken gunsti
ger voor de belanghebbende leveranciers
kunnen luiden.
Naar het Weekblad verneemt heeft bet
Scheidsgerecht er inderdaad in toegestemd,
dat aan de beide veilingbesturen de gelegen
heid zal worden gegeven de inlichtingen to
verstrekken, die als bewijs noodig zijn voor
hun bewering, dat van levering geen sprake
kon zijn. In verband hiermede is de beslis
sing in de talrijke geschillen, waarbij zijdena
deze veilingen een beroep op overmacht is
gedaan, opgeschort en zal een zeer uitgebreid
en ongetwijfeld langdurig getuigenverhoor
door het scheidsgerecht .vorden ingesteld,
aan de hand van de door middel van de op
roeping bij de beide veilingen ingekomen ge
gevens.
TWEE MIJNONGELUKKEN IN
SPANJE.
INSTORTING BIJ HET OPRUIMINGS-
WERK.
DARIJS, 7 December, (N.T-A.). Uit
Spanje worden twee ernstige mijn ongeval
len gemeld. In de mijn Iruna oij Pampelune
heeft ten gevolge van den hevigen regen
val der laatste dagen een aardverzakking
plaats gehad, waardoor zes arbeiders werden
opgesloten. Tot nu toe werden 3 'ijken eh
een zwaar gewonde opgenomen. In de mijn
Platon bij Hueloa heeft eveneens een instor
ting plaats gehad, waardoor verschillende
arbeiders werden bedolven. Tot dusverre zijn
5 lijken en twee zwaar gewonden gevonden.
Nader wordt gemeld:
Tijdens de opruimingswerkzaamheden ln
de mijn te Hueloa had een nieuwe instorting
plaats, die echter geen slachtoffers eischte.
De werkzaamheden om de ingeslotenen te
redden duren voort.
afm. 20 30 30 50
p. H.L. franco huis f 3.10 g
N.V. Brandstoffenhandel
Turfmarkt 10 Telef. 11088
Bestelkantoor P. BIERENBROODSPOT
Rijksstraatweg 147 H.N. Telef. I46S3
De verzoening tusschen het Vaticaan en het Italiaansche koningshuis is thans tegenover de gelieelc wereld gedemonstreerd. In plech-
tigen optocht begaf het koningspaar zich naar het Vaticaan. waar Paus Pius het ontving. Alle klokken van Rome luidden tij
dens dit bezoek. Hierboven, links: Koning Victor Emmanuel III. In het midden Vaticaanstad met de „Sint Pictef'. Rechtsi
£atu PUu XI.
EEN NIEUWE PROTES-
TANTSCHE SCHOOL.
IN HET SLACHTHUISKWARTIER.
BIJ raadsbesluit d.d. 26 September 1928, !s
besloten, aan het bestuur der „Vercenlging
tot stichting en instandhouding van Scholen
met den Bij bel", medewerking to verleenen
tot de stichting en de eerste Inrichting van
een school voor gewoon lager onderwijs, het
zij in het Amsterdamsche- hetzij in het
Slachthulskwartier binnen deze gemeente-
In het daarop betrekking hebbend voorstel
deelen B. en W. aan den raad mede, dat over
de Juiste plaats dier school eerst een beslis
sing zou worden genomen, wanneer de stuk
ken, voorgeschreven in art. 77, 5e lid der
Lager-onderwijswet 1920, zouden zijn ont
vangen.
Daaraan ls thans voldaan; de keuze ls ge
vallen op een terrein, groot ongeveer 2440 M2,
grenzend aan de Slachthuisstraat, de Sara-
cenenstraat en aan de 3yzantiumstraaL
Het ligt in het voornemen, dat terrein aan
het schoolbestuur af te staan; de waarde
daarvan zal. ingevolge de Lager-onderwijs
wet 1920, door drie deskundigen worden ge
schat.
Voorts deelen B. en W. mede, dat voor den
bouw, enz. van bedoelde schoo» oorspronke
lijk geraamd was een bedrag van 126 000.—.
In overleg met den Directeur van Open
bare werken, zijn de kosten thans geraamd
op 144-555,
De verhooging ad 18.555,— !s een gevolg
van een andere indeeling en van de grootere
oppervlakte van het bouwterrein. (Bij het
eersto plan was gedacht aan een school met
verdieping, terwijl thans een ls ontworpen
met alle lokalen op den beganen grond
B. en W. hebben tegen bedoelde verlioo-
ging geen bezwaar.
Mitsdien stellen zij den raad voor, bedoel
den grond tegen de te schatten waarde af
te staan, en voor den bouw dier school ecu
credlet van 144.555,te verleenen.
BRAND BIJ DE AMSTEL BROUWERIJ.
Met schuim gebluscht.
Omstreeks half een steeg gisteren plot
seling een zware rook op van het nieuw, ge
bouwde gedeelte van de Amstelbrouwerij aan
de Mauritskade te Amsterdam.
De rook was zoo zwaar dat het soms nacht
geleek op de Mauritskade en omgeving. Zoo
nu en dan was een vlam zichtbaar boven do
gebouwen. Het maakte den Indruk dat ce:i
groote brand was uitgebroken. Dc brand
weer was weldra met veel materiaal ter
plaatse. Het bleek dat het vuur woedde Ln
een groot afvoerkanaal voor pekdampen. Dc
biervaten worden van binnen ln deze brou
werij als het ware verglaasd met pek. Deze
pek wordt daarvoor in verschillende smel-
terijen vloeibaar gemaakt. De dampen wor
den afgezogen door een exhauster. Naast dit
kanaal loopen de schoorsteenen van dc smel-
terijen. De wand van het afvoerkanaal is in
brand geraakt.
De brandweer meende dat deze brand
niet met water moest gebluscht worden om
dat daardoor de verschillende schoorstee
nen zouden krimpen en wellicht barsten, te
meer daar er geen gevaar was voor uit
breiding. Het schuim toestel werd daarom in
werking gesteld. Het schuim werd ln den
schoorsteen gespoten en met dit nieuwe mid
del heeft men het vuur gedoofd.
De belangstelling van het publiek was, of-
schoon er selnlg vu to «len, a»r groo». .J