Ontploffing te IJmuiden. In de Stikstoffabriek der M.E.K.O.G. Het woord is aan 47e Jaargang No. 14266 Verschijnt dagelijks, BeHalve op Zon- eri Feestdagen Maandag 23 December 1929 HAARLEM S DAGBLAD DIRECTEUREN: J. C. PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER HOOFDREDACTEUR: ROBERT FEEREBOOM ABONNEMENTEN: per weck /0.27J4, met Geïllustreerd Zondagsblad /0.32 Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der gemeente) 3-57J4. Franco per post door Nederland f 3.8754. Losse nummers ƒ0.06. GeilL Zondagsblad per 3 maanden 0-573S, franco per post Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810 ADVERTENTIEN: 1-^5 regel» f 1.75, elke regel meer 0-35. Reclames ƒ0.60 per rcgeL Reductie bij abonnement Vraag en Aanbcd 14 regels 0.6^ elke regel meer ƒ0.15. buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag^ Donderdag en Zaterdag) 14 reg. 0.25. elke regel meer 0.10. nitsl i contant» Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet oi Oog f 400.-, Duim i 250.-, Wijsvinger 1150.-. Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100, DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN. EERSTE BLAD motor-ongeluk bij wageningen. EEN STUDENT GEDOOD, EEN ANDERE ZWAAR GEWOND. Zaterdagnacht om kwart over twee, zijn twee studenten der Landbouwhoogeschool te Wageningen de heeren W. Koert, uit Som- nielsdijk, en J. B. Meys, uit Middelharnis, beiden twintig jaren oud, die zich per mo torfiets naar huis begaven, op den grintweg naar Bermekom, doordat de berijder het stuur niet -meer meester was, in een sloot langs den weg terecht gekomen. Drie arbei ders, die van Ede kwamen vonden K. onder den motor liggen en haalden hem er dood onderuit. M. bleek ernstig gewond te zijn. Hij is üi Ziekenzorg opgenomen. De juiste toedracht van het ongeluk is nog niet bekend, daar de toestand van M. niet toelaat, dat hij verhoord wordt. De po litie heeft het lijk van K. en de motorfiets in beslaggenomen. de verdwenen kantoor bediende. DRIE PERSONEN AANGEHOUDEN. NOG ƒ8000 ZOEK. Vrijdagnacht is in een logement te Rotter dam aangehouden de "27-jarige kantoorlooper L, die, in dienst van de Haagsche Bouw- Maatschappij dezer dagen verdwenen is met een bedrag van 18000 dat hij voor genoem de onderneming had geïnd bij de Twentsche Bank in Den Haag. Bij zijn aanhouding had L. nog 10.000 in zijn bezit. De gearresteerde is Zaterdag naar Den Haag overgebracht. In verband met deze aanhouding kan wor den medegedeeld, dat de politie ook nog twee personen heeft aangehouden, beiden Haag sche kantoorbedienden. De een kwam zich aan het hoofdbureau van politie melden, hij zeide van L. eenig. geld te hebben ontvangen, doch niet geweten te hebben, dat dit van verduistering afkomstig was. De tweede is thuis gearresteerd. Beiden zijn opgesloten. Zij hadden slechts een klein bedrag bij zich. zoodat nog niet opgehelderd is, waar onge veer 8000 is gebleven. eerste slachtoffer van het ijs. TIENJARIG MEISJE OP THOLEN VERDRONKEN. Toen Zaterdagmorgen om elf uur de tien jarige dochter van den melkslijter Potter met haar twee broertjes op .de z.g. Vest op Tholen het ijs eens wilde probeer en, zakte het drietal er plotseling door. Het meisje trachtte zich nog aan de schouders van de beide knapen vast te grijpen, maar het mocht haar niet gelukken. Zij schoof onder het ijs en werd eenigen tijd later opgehaald. Een geneesheer paste nog kunstmatige adem haling toe, doch het mocht niet meer baten. De twee knapen wisten den wal te bereiken en moesten lijdelijk aanzien, dat hun zusje verdronk, meldt de TeL morituri O ganzen, als jelui eens wist Hoe „vurig" wij van jullie houden, Dan meen, neen weet ik zeer beslist, Dat jullie niet lang toeven zouden; De menschenmin voor 't gans geslacht, Is niet in wezen onbaatzuchtig, O, als je wist wat jullie wacht, Dan was je nu al lang voortvluchtig; Wij nooden jullie aan den disch, Als wij op 't Kerst-feest willen smullen, Wat jullie nog niet weten is, De rol die jullie moet vervullen; De Duitschers zeggen het zoo waar, Dat schiet me daar zoo juist te binnen: Wij kunnen jullie gans en gaar In dezen Kerstmistijd beminnen; Een warme ontvangst wordt jullie deel, Doch daar zou 'k mkar niet naar verlangen, Ook in dit opzicht schaadt teveel, Men kan je ook te warm ontvangen; Wanneer de mensch je hoog verheft, Is nog zijn oogmerk niet verheven, Maar 'k vrees dat je dit niet beseft, Voor 't spoedig einde van je leven; Wanneer de mensch je teer bemint, In je onschuld zul je dat- nu leer en, Beteekent dat, gedoemde vrind. Dat hij je gaarne zal verteren; Eén kleine troost, wanneer althans Nog waarlijk iets een troost mag heeten, Is dat zich menig mensch aan gans Met Kerstmis gansch ongansch zal eten. P. GASUS. Paniekstemming fel| «Se t©8?yels8®ra de? M®©g®r©ns. 17 gewonden, 3 ernstig. Zaterdag tegen het middaguur werden vele bewoners van d-e omgeving van het industrie gebied in de Breesaap te IJmuiden opge schrikt door een hevigen knal. Al spoedig verspreidde zich de mare van een ernstige ontploffing in een der gebouwen van de stik stoffabriek der M. E. K. O. G., staande nabij het hoogovenbedrijf. Velen spoedden zich derwaarts. Het verschijnen van een zieken auto veroorzaakte een paniekstemming on der degenen, die zich nabij den ingang der terreinen hadden verzameld, waaronder zich vele familieleden bevonden van arbeiders, die op dat tijdstip in de fabriek werkzaam wa ren. Allen werden zorgvuldig op een afstand gehouden en in een angstwekkende onze kerheid bleef men wachten op nadere bij zonderheden omtrent den omvang van de catastrophe. Want dat er iets ernstigs was gebeurd, bleek toen spoedig na het ongeval Het zeeliedentehuis van vereeniging Zeemansrustdat Zaterdag te geopend is. een groot aantal gewonden per ziekenauto zoowel als per luxe auto naar het Roode- Kruis Ziekenhuis te Beverwijk werd vervoerd. Ontstellende geruchten gingen van mond tot mond. Men sprak zelfs van een aantal doo- den en vele gewonden. De directie van het Hoogovenbedrijf, onder wier leiding ook de stikstoffabriek staat, was zeer karig in haar mededeelingen. Zij be richtte omtrent het ongeval het volgende: „Toen heden. Zaterdag het bedrijfsonder deel, dat de vorige week was stopgezet, op nieuw in werking werd gesteld, had door tot op heden onopgehelderde oorzaak een ex plosie plaats. Ongelukkigerwijs bevonden zich ai'beiders in de buurt, zoodat er gewon den te betreuren zijn. Drie arbeiders liepen brandwonden van ernstigen aard op en zijn in het Roode-Kruis Ziekenhuis te Beverwijk opgenomen, terwijl eenige arbeiders, die licht gewond werden, zich naar hun woning konden begeven." Alhoewel het ongeval van ernstigen aard was, bleek toch gelukkig, dat er geen dooden te betreuren zijn. Tevens bleek al spoedig, dat het communiqué der directie niet geheel juist was. Er wei-den n-1. niet drie, doch tien gewonden naar het ziekenhuis te Beverwijk overgebracht. Zeven konden echter spoedig weer ontslagen worden; onder hen bevond zich echter een Hagenaar. Nijhof genaamd, die eveneens ernstig gewond was. doch die wegens ziekte van een zijner kinderen des ondanks naar huis wilde. Van de drie arbeiders, die opgenomen wer den in het ziekenhuis is de 26-jarige Jor- daan, wonende te Haarlem, over het geheele lichaam verbrand. Zijn toestand is zorgwek kend. De beide anderen, de 26-jarige Hu- bregt-se, wonende te Beverwijk en de 34-ja- rige Wagner, een Duitscher zijn hoewel ern stig, niet levensgevaardiijk gewond; laatst genoemde bekwam o.a. brandwonden in het gelaat. In totaal werden bij het ongeval 17 perso nen gewond: de lichtgewonden werden op het terrein verbonden en konden daarop naar huis gaan. Omtrent het ongeval kunnen wij nog het volgende berichten Vorige week Donderdag vond als gevolg van het breken van een aschverbinding in de hoogedrukleiding van het waterstofhou- dende gas een ontploffing plaats. Dit onder deel zou Zaterdag weer in gebruik worden genomen. Wederom ontstond een hevige ont ploffing. Vele arbeiders werden door den he vigen luchtdruk een eind weggeslingerd; zij die zich nabij de ontploffing, waarmede een ontbranding gepaard ging, bevonden, waren er, zooals te begrijpen valt, het ergst aan toe. De geneeskundigen dr. Barentsen en dr. Bül- ler waren spoedig ter plaatse en begonnen, geholpen door twee verbandmeesters der fa briek, de gewonden te verbinden. Uit hetgeen ooggetuigen ons mededeelden blijkt, dat de brandende gassen een vreeseüjke uitwerking hebben. Zij schijnen direct door de kleeren te branden. De marechaussee legde beslag op de ge sprongen machinedeelen. Het parket uit Haarlem, dat Zaterdag eveneens een onder ssoek instelde, gaf ze echter weer vrij. Thomas Carlyle: Indien wij er over nadenken, dan is alles wat een universiteit of hoogeschool voor ons kan doen, xïog maar steeds dat, xcaarmcc de lagere school begon: ons te leeren lezen. Naar wij vernemen was de toestand der drie arbeiders die bij de Zaterdag plaats gehad hebbende ontploffing in de Stikstoffabriek ernstige brandwonden kregen en in het Roo- de Kruis Ziekenhuis te Beverwijk werden op genomen Zondag' en hedenmorgen redelijk wel. twee sleepbooten op de schelde gezonken. Zondagmorgen omstreeks half acht zijn de sleepschepen „De Klei" en „Van Es", ge laden met sodasuifaat, op weg van Gent naar Antwerpen beneden de haven van Hansweert volgeslagen en in diep water gezonken. De bemanningen, bestaande uit 8 personen zijn met zeer veel moeite door de provinciale boot „Zeeuwsch-Vlaanderen" gered. De geredden zijn te Hansweert aan land gebracht de stads-autobussen. ALLE LIJNEN KOMEN SAMEN OP DE GROOTE MARKT. Door B. en W. is thans, nadat de tram commissie met deze wijziging accoord is ge gaan, toestemming verleend om de routes van lijn l en lijn 2" te veranderen. De route van lijn 1 zal nu worden: Zaanenlaan, Middenweg, Schoterboschplein Eikenstraat, Eschdoorastraat, Pijnboom straat, Hoogewoerdstraat, Ter Spijtstraat, Kleverlaan, Schot-erweg, Keninemerstraat, Frans Halsstraat-, Frans Halsplein, Kennemer- plein, Viaduct Jansweg, Stationsplein, Knus- weg, Kruisstraat, Barteljorissbraat, Groote Markt (geheel rond), Zijlstraat, Ged. Oude Gracht, Raaks, Leidschc Vaart, Emmaplein, Karei van Mandei-straat, van Oosten de Bruijnstraat, Berkenrodestraat, Spruit en Boschstraat, Heeren weg, Zom er lusts traat. Terug: is de route: Zomerlusts'.raat, Oranjeplein, Berkenrode- straat, Van Oosten de Bruijnstraat, Karei van Manderstraat, Emmaplein, Leidsche Vaart, Raaks, Ged. Oude Gracht, Zijlstraat, Groote Markt, Jansstraat, Jansweg, Kenne- merplein, Frans Haisplein, Schoterweg, Kle verlaan, Ter Spijtstraat, Hoogewoerdstraat. Pijnboomstraat, Esch doornstraat, Eiken straat, Schoterboschplein, Middenweg, Zaanenlaan. Van lijn 2 wordt de route: Spaarnhovenstraat, Rijksstraatweg Flo- resstraat, At.jehstraat, Kritzingersta-aat, Pre sident Steijnstraat, Joh. de Breukstraat, Zocherstraat, Frans Haisplein, Kennemer- plein, viaduct Jansweg, Stationsplein, Kruis weg, Kruisstraat, Barteljorissta-aat, Groote Markt, Riviprvischmarkt, Klokhuispleim, Dam straat, Spaarne, Hoogstraat, Spaamwouder- S traat, Amsterdamsche Vaart, Nagtzaam- straat, Nagtzaamplein, Kruistochtstr.aat, Slachthuisstraat, Merovingenstraat, Noor- mannenstra a t, Gra afsch apstraat. Terug: Graafschapstraat, Noormannenstraat, Me rovingenstraat, Slachthuisstraat, Kruistocht straat, Nagtzaamplein, Nagtzaamstraat, Am sterdamsche Vaart, Spaarnwouderstraat, Hoogstraat. Spaarne, Damstraat. Oude Groen markt, Spekstraat, Groote Houtstraat, Groote Markt. Jansstraat, Jansweg. Kermemerplein, Frans Haisplein. Zocherstraat. Joh. de Breuk- straat, Pres. Steijnstraat, Kritzingerstraat, Atjehstraat, Floresstraat, Rijksstraatweg, Spaarnhovenstraat. De route van lijn 3 welke van de Bakker straat naar de Maasstraat rijdt en omgekeerd blijft ongewijzigd. We zien thans dat deze wijziging tot stand zal brengen dat iedere lijn zoowel op de Groote Markt als op het Kennemcrplein komt, waardoor de overstapjes van meer waarde worden. Vooral voor lijn 1 zal de wijziging van beteekenis zijn daar deze lijn nu meer door de verschillende wijken gaat. dan voorheen en eveneens verbinding krijgt met de andere lijnen. Ten slotte kan nog medegedeeld worden dat aan den kwartierdienst op alle lijnen de hand zal worden gehouden. de kerstpotten van het leger des heils. HOOGER OPBRENGST DAN VERLEDEN JAAR. In ons vorige nummer meldden wij dat de opbrengst van ae Kerstpotten van het Leger des Heils nog ver beneden het totaal van het vorige jaar was, dat 963.99 bedroeg. Vanmorgen wordt ons medegedeeld dat het totaal Zaterdagavond steeg tot 1069.12, dus meer dan verleden jaar. Alleen op Zaterdag werd 504.88, dus bijna de helft van het ge heele bedrag, in de Kerstpotten gestort. Een voldoening voor de msnschen van het Heilsleger, die Zaterdag uren achtereen In barre koude en guren wind op wacht stonden bij hun Kerstpotten, waarvan de opbrengst zoo hoog noodig is om een mooi werk te kunnen verrichten. Het Belangrijkste. Hevige ontploffing te IJmuiden, 17 gewonden (pag. 1, le blad). Twee sleepbooten op de Schelde gezonken. (pag. 1, lc blad). Ernstig motorongeluk b\j Wageningen. (pag. 1, le blad). Het eerste slachtoffer van het ijs. (pag. 1, le blad), „Zeemansrust" geopend. (pag. 2, le blad)' De schorsing van den secretaris-penning meester van den Alg. Ned. Stucadoorsbond, H. C. de Z. te Haarlem, is in een ontslag veranderd. De justitie stelt een onderzoek in (pag. 2, le blad) Minister Hilferding en zijn adviseur Popitz moeten aftreden. Hertz ioaarsch\jnlijk op volger. Hoe Duitschland uit dc impasse gcholpcrt icordt. (pag. 1, 2e blad), (pag. 1, 2e blad), Polen's nieuwe Kabinetsformateur. Bartel benoemd. (pag. 1, 2e blad), Hugenberg's referendum mislukt (pag. 1, 2e blad). Het Rusland van onzen tijd. (pag. 1, 3e blad). De opening van een Jeugdhuis te Bloe- mendaal. (pag. 1, 4e blad). (Voor dc laatste berichten zie men dc 2do pagina van het Eerste Blad). HAARLEM, 23 December Vorst en Dooi Het Meteorologisch Instituut, dat al dagen lang met stugge volharding verandering van weer voorspelde, heeft eindelijk gelijk gekre gen, want het doolt. Maar niet dan nadat het weer, even hardnekkig als de wetenschappe lijke profeten in De Bilt, het zoover heeft ge bracht, dat er is schaatsengcreden en in hot heele land de ijsbanen alweer open zijn ge weest. Het lijkt dus geen groot succes voor het Meteorologisch Instituut. Spotzieke lieden zullen, niet ten onrechte, opmerken dat je vei lig dooi kunt voorspellen als het vriest, omdat dat tenslotte toch wel bewaarheid moet wor den. Het is maar de vraag: wanneer? In zulke periodes van De Biltsch falen voel ik neiging om het weerbericht aan te vullen met de mededeeling „Buiten verantwoorde lijkheid der redactie". Want het is wel eens onplezierig voor ons dat gij, Publiek, dc ge woonte hebt om steevast Le praten van: „De krant zegt dat het gaat dooien", of „De krant voorspelt storm", het profetendom aldus op onze rekening schuivend. Wij zijn er even on schuldig aan als gij. Wij vermelden slechts wat het Koninklijk Nederlandsoh Meteorolo gisch Instituut gelieft te voorspellen, en zet ten dat er eiken dag bij, zonder eenige com mentaar onzerzijds, zelfs zonder De Bilt aan te duiden als „welingelichte zijde" of „ze r betrouwbare bron" of iets dergelijks. Breed is de rug der journalistiek, die ook deze verantwoordelijkheid ten onrechte mo°,fc torsen. Evenals men ons tijdens den oorlog fantastische voorstellingen-van-zaken, die in de communiqués der diverse generale staven voorkwamen, placht te verwijten. Ofschoon wij ook daarbij de herkomst duidelijk ver meldden, ofschoon wij herhaaldelijk blijk ga ven van onze sceptische meening ten opzich te van die communiqués, en ofschoon nie mand van de journalisten verwachten kon dut zij konden gaan kijken en controleeren of Foch, Hindenburg en de andere helden wel precies de waarheid hadden gemeld. Enfin, het dooit, en de weerprofeten In De Bilt worden niet langer uitgelachen als zij thuiskomen van hun noesten arbeid In dienst van de Wetenschap, (dat moeten zij er ten minste van gehad hebben). Het dooit, en mij is het wèl. Ik weet niet hoe u erover denkt. Ik ben enthousiast schaatsenrijder op m'n tijd, tenminste als er tochten te maken zijn, maar het is een soort sport dat voor 5 e meesten onzer al na een paar weken zijn bekoring schijnt te verliezen. De vorige wlr.- ter was bovendien zoo, dat we er m.i. wel voor een paar jaar genoeg aan hadden. M'n loodgieter houde mij dit ten goede. Zelfs dc grootste fanatici van het ijs, do Elfsteden rijders, kregen een te zware dosis te verwer ken. En wc zagen te veel van de keerzijde: van de ellende, die bij de armen heerschte vooral, om nog eens zoo'n winter te wen- schen. Mijn tocht door de krotten van Am sterdam en Haarlem maakte mij de vorige week weer eens op schrijnende wijze duide lijk, wat die ellende beteekenen moest, zoo dat 'k Zaterdag en Zondag van harte hoopte dat de Bilt's profetie eindelijk in vervul ling zóu gaan. Als je 's avonds rillend onder de dekens kroop, was het onmogelijk niet le denken aan die pas bezochte holen der ar moede, aan het lijden der kinderen vooral, en je af te vragen hoe het daar nu wel zou wezen. Er was weinig' verbeeldingskracht voor noodig. Zaterdagavond sprak ik een Heilssoldaat, die in den killen wind bij een Kerstpot

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1929 | | pagina 1