Het woord is aan 47e Jaargang No. 14294 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Dinsdag 28 Januari 1930 HAARLEM S DAGBLAD DIRECTEUREN* J. C. PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER HOOFDREDACTEUR* ROBERT PEEREBOOWT ABONNEMENTEN: per week 0.27J4, met Geïllustreerd Zondagsblad Z0.32 Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der gemeente) 3-57>4- Franco per post door Nederland 3.87)4. Losse nummers ƒ0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden 10-57)4, franco per post. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810 ADVERTENTIEN: 1-5 regels /1.75. elke regel meer 0.35. Reclames /0.60 per regel Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbcd 1—4 regels /0.6<X elke regel meer /0.15. buiten Arrond. dubbele prijs. Onrc Groentjes (Dinsdag, Donderdag en Zaterdag) 1—4 reg. f025. elke regel meer /0.10. uitsl. i contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden t 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Dnim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100. DIT NTJMMER BESTAAT UIT TIEN BLADZIJDEN. EERSTE BLAD DE BLOEMENDAALSCHE AUTOBUSDIENST. LIJN SANTPOORT—VOGELENZANG STOPGEZET. De exnloitant van den BToemendaalschen Autusbusdienst. de heer W. C. Olie, deelt ons mede. dat het hem onmogelijk is de autobus lijn Santpoort (Station)Vogelenzang lan ger in stand te houden. Daarom is de dienst hedenmorgen plotseling stoogezet. Alleen ten gerieve van de schoolkinderen heeft de zoogenaamde schooldienst nog ge reden. De heer Olie herinnerde er in een gesprek met ons aan, dat hem bij besluit van den Bloemendaalschen gemeenteraad tegen 1 Maart a.s. de concessie is ingetrokken, omdat hij in gebreke gebleven is om de bij de concessie-voorwaarden voorgeschreven waarborgsom van f 5000 te storten. Bij de maandelijksche afrekening van het garantiebedrag hebben B. en W. van Bloe- mendaal getracht om dit bedrag in te hou den, om zich daardoor te verzekeren van de waarborgsom. In de laatste maanden beliep het bedrag dat de gemeente Bloemendaal moest bijpassen voor het tekort op de exploi tatie meer dan 3000 in de maand. De heer Olie protesteerde tegen de inhouding en met veel moeite is het hem gelukt het garantie bedrag uitbetaald te krijgen. De verzekering liep tot 15 Januari. Het be drag is op 24 Januari uitbetaald. Uit vrees, dat bij de volgende uitbetaling van het garantiebedrag nieuwe verwikkelin gen zouden ontstaan, waardoor hij de kans liep in financieele moeilijkheden te zullen komen als de gemeente het garantiebedrag niet uitbetaalde, heeft de heer Olie, naar hij ons verklaarde, zich genoodzaakt gezien den dienst stop te zetten. De heer Olie heeft een adres aan de leden van den raad gericht, waarin hij o.a. schrijft: „Tot mijn groot leedwezen moet ik u mede- deelen, dat het mij niet meer mogelijk is de B.A.D.-lljn in stand te houden. Ik bsn dank- voor den steun van den Raad ondervonden. Een nieuwe aanvraag om concessie zal door mij niet worden ingediend. Overmacht in omstandigheden die u ten deele bekend zijn brengen mij in dezen toestand, aan welke mededeeling ik alleen het verzoek toevoeg, te willen bevorderen, dat de nog resteerende garantiegelden worden uitgekeerd, (het stop zetten van den dienst is immers in de ge geven omstandigheden voor de gemeente een dagelijksch voordeel) en dat bij het even tueel verleenen van een nieuwe concessie voor een lijn door de gemeente aan een derde, niet aan het lijntje SantpoortHaarlem hin derpalen, als vervoerverbod binnen de ge meentegrenzen of iets van dien aard worden in den weg gelegd". De heer Olie zet namelijk de exploitatie van de lijn Santpoort (Station)Haarlem (Zijlbrug) voort. Tot heden was op die lijn een 1 uurdienst, vermoedelijk zal daar spoe dig een 1/2 uur dienst gemaakt worden. Het personeel is door den heer Olie nog niet ontslagen. Hij zal nog contact met eeni- ge raadsleden zieken, waardoor de mogelijk heid niet uitgesloten is, dat alsnog een rege ling zal worden voorbereid om den autobus dienst SantpoortVogelenzang weer te be ginnen en voort te zetten tot het einde van de concessie, namelijk 1 Maart a.s. Als de lijn geheel wordt opgeheven zou de heer Olie 11 of 12 chauffeurs moeten ont slaan. GROOTE HOUTSTRAATVEREENIGING. Voor de leden der Groote Houtstraatver- eeniging zal Vrijdagavond 31 Januari as. in de bovenzaal van Ho:el „Central" de heer S. Hylkema uit 's Gravenhage spreken over „De Ziektewet", die op 1 Maart aa. in werking treedt. MACHINAAL GRAVEN. In dc Aer denhout schc duinen wordt een nieuto kanaal voor de Amsterdamsche ica terleiding gegraven. Deze Amerikaansche graafmachine is de grootste in Nederland, z\j fiapt twee kubieke meter zand in eens. DE MOORD AAN HET BEZUIDENHOUT. DE DAGVAARDING. Met groote spanning wordt het proces te gemoet gezien tegen den 45-jarigen W. Kr. van der M., verdacht van moord op me vrouw Odem aan het Bezuidenhout te 's-Gravenhage en van poging tot doodslag op haar dienstbode, mej. Holstein, die ernstig gewond werd. Deze zaak dient 13 Februari voor de Haagsche rechtbank, waarbij door den Officier van Justitie 28 getuigen a char ge en 5 deskundigen zijn gedagvaard en ook door den verdediger mr. J. H. G. Bekker tal van getuigen a décharge zijn opgeroepen meldt de Tel. Verdachte blijft nog steeds hardnekkig in zijn betuigingen van onschuld volharden. In de lijvige dagvaarding, die thans verschenen is, wordt verdachte ten laste gelegd, dat hij op 5 September 1929 in rijp beraad en kalm overleg het voornemen heeft opgevat en het besluit heeft genomen om Elisabeth Chris- tiaans, weduwe van K. V. H. Odem, opzette lijk van het leven te berooven en ter uitvoe ring van dat voornemen en dat besluit die vrouw opzettelijk van het leven heeft be roofd, door haar met een scheermes een of meerdere steken in den hals toe te bren gen, waardoor verschillende slagaders zijn doorgesneden en de vrouw kort daarop door verbloeding is overleden. Subsidiair is dood slag, zware mishandeling en mishandeling den dood tengevolge hebbend, ten laste ge legd. In de tweede plaats wordt verdachte ten laste gelegd poging tot doodslag subsidiair zware mishandeling op Maria Josephina Deventer, weduwe van J. Holstein, door haar opzettelijk met een scheermes in hals, gelaat en linkerhand steken toe te brengen. Verwacht wordt, dat de behandeling voor de rechtbank dezer dubbele moordzaak, die destijds zooveel beroering teweeg bracht, een paar dagen in beslag zal nemen. VERHAAL INZAKE ONDERHOUDSPLICHT. DE COMMISSIE VAN DEN ARMEN RAAD DROEG IN 1929 RUIM f 29.0C0 AF. Men schritft ons: Voor eenige jaren werd door den Armen raad een Commissie inzake onderhoudsplicht en verhaal van verleenden onderstand inge steld. De bedoeling dezer commissie is, zoo als onzen lezers reeds bekend zal zijn, o.m. bij behoeftigheid van personen of gezinnen, een begroep te doen op de onderhoudsplichtige familieleden. De commissie stelt in dergelijke gevallen vast, nadat eerst alle omstandigheden van de onderhoudsplichtigen uitvoerig zijn onderzocht, hoeveel ieder moet bijdragen ter voldoening van zijn (haar) wettelijke verplich tingen. Zoo noodig wordt de hulp van de rechterlijke macht ingeroepen. De betaling van de bijdragen geschiedt in den regel door middel van het Bureau van den Armenraad. In 1929 werd f 29.244.31 over het bureau be- aald. Hiervan was een bedrag van f 5969.73 bestemd voor Instellingen van Weldadigheid tot terugbetaling van ondersteuningsgelden, welke waren uitbetaald aan ondersteunde per sonen of gezinnen en die vervolgens door de Commissie werden teruggevorderd van onder houdsplichtige verwanten. Genoemd bedrag van f 5969.73 strekt voor het belangrijkste gedeelte ten bate van het Burgerlijk Armbestuur. Behalve de bijdragen van de onderhouds plichtigen, welke over het Bureau van den Armenraad worden betaald, geschieden er ook nog betalingen van aanslagen, welke door de commissie zijn vastgesteld, rechtstreeks aan de behoeftige verwanten. Door de commissie wordt in. deze gevallen van tijd tot tijd ge controleerd of aan de verplichtingen wordt voldaan. In 1929 werden door de Commissie zestien procedures gevoerd ten behoeve van de in stellingen van weldadigheid. Het totaal bedrag, dat in rechten werd teruggevorderd, bedroeg f 3639.30 waarvan f 2997.15 ten behoeve van het Burgerlijk Armbestuur. Hoe belangrijk de hierboven genoemde be dragen ook mogen zijn, toch beschouwt de commissie inzake onderhoudsplicht, deze re sultaten nog niet als de meest gewichtige. Van nog veel grooter belang is de preven tieve werking, welke van den arbeid der commissie uitgaat. Deze arbeid is in den loop der jaren onder de geheele bevolking bekend geworden, waardoor in tal van gevallen, waarin vroeger ondersteuning moest worden verleend, door de instellingen van weldadig heid, de familieleden thans bijeenkomen, om, zonder inmenging van vreemden, deze bijdra gen te regelen, waaronder op afdoende wijze in de behoeften van ouders of kinderen wordt voorzien. Het total bedrag, dat op deze wijze door de instellingen van weldadigheid wordt be spaard en geheel of gedeeltelijk tot leniging van den nood van andere behoeftige perso nen kan worden aangewend, is moeilijk te schatten maai bedraagt in ieder geval veel meer dan het bedrag, dat door bemiddeling van de commissie wordt- bijeengebracht. Inwoners van Haarlem, die in moeilijke omstandigheden verkeeren en meenen, dat de onderhoudsplichtige familieleden hun ver plichtingen niet nakomen, kunnen zich wen den tot de commissie inzake onderhouds plicht en verhaal van verleenden onder- istand, op het Bureau van den Armenraad. Jansweg 39. MENGELBERG EN NEW-YORK. FURTWaNGLER ZIJN OPVOLGER? Uit New-York wordt aan de TeL gemeld: Het gerucht gaat dat Wilhelm Furtwangler uitgenoodlgd is Mengelberg in het volgend seizoen op te volgen. De „World" en de „Brooklyn Eagle" publiceeren dit bericht als officieel, doch de administrateur der „Phtl- harmoiüe Society" spreekt het tegen. GROOTE DORN'ER WAL TE SCHELLINGWOUDE. OP WEG NAAR WARNEMüNDE. Maandagmiddag Is op Schellingwoude ln het marine-v^e^stat-ion gedaald de Dornier Superwal D 1782. welke ruimte biedt aan 25 üassagiers. Er zaten geen passagiers in. De bemanning bestond uit een piloot en twee mecano's. De vliegboot heeft vier moforen. Zij was gisterenmiddag kwart over twaalf van Mannheim vertrokken langs den Rijn om via Amsterdam, hedenochtend naar Warne- münde te gaan, waar de Dornier Wal in dienst wordt gesteld bij de Duitsche „Luft hansa". Naar de Tel. schrijft Is ditzelfde type Dor- nier-Super-Wal vroeger ook reeds te Schel lingwoude geweest, op weg naar de Oostzee. Voor watervliegtuigen of vliegbooten. die van het Zuiden komen, is nu eenmaal Schel lingwoude, waar men over een groote water vlakte en over de inrichting van onzen ma- rinevliegdienst beschikt, de eenige ruime ha ven voor dergelijke machines. Vandaar ook, dat behalve Duitsche ook eenige malen Ita- llaansche vliegbooten daar zijn nedergestre- ken op weg naar het Noorden. Hoewel dit type vergeleken bij de Dornier-Wal's onzer marine in Ned.-Indië belangrijk grooter is, ls het natuurlijk heel wat kleiner dan het groote vliegtuig, dat onlangs bij Friedrichs- hafen proefvluchten gemaakt heeft. DE BEVOEGDHEDEN VAN DEN RIJKSBANKPRESIDENT. KAN AFTREDEN VAN DR. SCHACHT VERMEDEN WORDEN? De „Berliner Zeitung am Mlttag" bericht dat de Rijkskanselier Hermann Müller heden een vergadering heeft uitgeschreven van de leiders der coalitiepartijen teneinde met hen de hervorming van de Rijksbankwet te be spreken. Men neemt aan, dat de wet zoodanig gewijzigd zal worden, dat in de toekomst in grijpen van den president van de Rijksbank in de besluiten van het kabinet onmogelijk wordt. Men koestert den wensch de bevoegd heden van den Rijksbankpresident te beper ken tot de Bankpolitiek en het hem onmo gelijk te maken, tusschen beide te komen in vraagstukken van politieken aard. Behal ve de sociaal-democraten zijn alle andere partijen het er thans over eens, dat het af treden van dr. Schacht thans verm- kan worden. BRANDJE OP DEN RIJKSSTRAATWEG Maandagavond half twaalf ontstond brand in een houten hokje, waarin een kachel van de centrale verwarming gestookt werd voor de bloemisterij van den heer N. Beun aan den Rijksstraatweg 215. Het hok verbrandde alsmede eenige planken van de broeikas, die tegen dit hok aan stond. Vele ruiten spron gen. De planten hebben veel geleden door den rook en de schroeihitte. De brandweer bluschte het vuur met een slang op de wa terleiding. Kas en inhoud waren verzekerd HEEMSTEDE HET GEVAARLIJKE PUNT CLOOSTERWEG—DRIEHEEREN- LAAN. PLANNEN VOOR VERBETERING. Reeds verschillende malen ls de aandacht eevestigd op het voor het verkeer zoo gevaar lijke punt Cloosterweg-Drieheerenlaan. Maat regelen zijn reeds bij het gemeentebestuur van Heemstede in overweging om door ge deeltelijke afsluiting voor het verkeer van den Cloosterweg het gevaar zooveel mogelijk te verminderen. Daar afsluiting echter een noodmaatregel ls hebben B. en W. overwogen op welke wijze een afdoende verbetering ter plaatse is tot stand te brengen. Gebleken is dat alleen door verbreeding het gewenschte doel ls te berei ken. De daarvoor benoodigde grond behoort in eigendom aan het Bisdom Haarlem B. en W. hebben met genoemd Bisdom onderhan deld over afstand van dien grond, ter opper vlakte van pl.m. 330 M2. Het Bisdom bleek bereid medewerking te verleenen onder voorwaarde, dat de gemeen te 1.50 per M2. zal betalen en zal overgaan tot het verplaatsen van de afscheiding. De kosten van een nieuwe afscheiding worden geraamd op 500 terwijl de kosten der be st ratingswerken met inbegrip van het ge deelte tot aan de gasfabriek ongeveer 1000 zullen bedragen. B. en W. vragen daarom aan den raad een crediet van 1500. Dit voorstel ls nog toegevoegd aan de raadsagenda voor as. Donderdag. Confucius Slechts hij die den geest der goedheid in zijn binnenste bezit, is waarlijk in staat om te beminnen of te haten. EEN SLAPELOOZE. (De Hongaar Paul Kern hier boven werd in 1915 in den oor log gewond en heeft sindsdien nooit meer kunnen slapen en ook nooit meer behoefte aan slaap gehad). Ziehier een ware wonderman, Heeft vijftien jaren niet geslapen. Je snapt niet goed hoe zoo iets kan En 't allerwonderlijkst er van, Hij heeft er geen behoefte an En kan zelfs nooit eens heerlijk gapen; Het ls een ziekte, in den grond, Je krijgt zooiets niet van nature Maar verder is hij goed gezond, Slechts eenmaal in den krijg gewond, Leeft hij nu sinds dien droeven stond, Doorwakend al zijn levensuren; Die droeve stond, want inderdaad, Zoo iemand is wel te beklagen, Teveel aan slaaplust is een kwaad, Maar alle overdrijving schaadt Ook hier is best de middenmaat: Slaap 's nachts en waak als 't weer gat dagen; De slaap brengt ons vergetelheid, Al is het slechts voor kort, van zorgen, Hij geeft ons even rust na strijd, Een wijle van 't rumoer bevrijd. Dat om ons heen gonst heel den tijd, Maakt hij ons telkens weer bereid. Tot d' arbeid van een nieuwen morgen; Ik heb er nooit bij stilgestaan. Zelfs nooit, beken ik, in gedachten. Maar 'k vraag me af, wat vang je aan, Wanneer je nooit kunt slapen gaan, Zooals door ieder wordt gedaan. En dan niet ééns, maar alle nachten Neen waarlijk, alles bij elkaar Zou ik mij zulk een lot niet wenschen, Soms is de slaaplust een bezwaar. Doch dien aanvaard ik liever maar Dan 't noodlot van dien kluizenaar Op d' aard vol slaperige menschen. AALSMEERSCHE BLOEMEN TENTOONSTELLING. VAN 1 TOT EN MET 5 APRIL. Thans is bepaald, dat de groote Aalsmeer sche bloementen oonstelling, welke zal wor den gehouden by gelegenheid van de opening van 't nieuwe gebouw der Coöp. Veilingsver- eeniglng ..Bloemenlust", zal duren van 1 to: en met 5 Aoril. De tentoonstellingsruimte be slaat 3300 M2. De inzending is uitsluitend toegestaan aan Aalsmeersche kweekers en exponeurs, met dien verstande, dat voor zoover mogelijk plaatsruimte zal worden beschikbaar gesteld voor nieuwigheden op 't gebied van bloemen en planten, zoowel uit binnen- als buiten land. DE BERLIJNSCHE DOLLAR- VERVALSCHER AANGEHOUDEN? BERLIJN, 27 Jan. (V.D.) Naar de „Vos- sische Zeitung" uit Presburg meldt, is het Maandag de politie te Tyrnau gelukt een man te arresteeren, terwijl hij poogde valsche 50 dollarbiljetten te verzilveren. De gearresteerde, die eerst opgaf Jean Goldmann te heeten en uit Karpotho 'Rusland) te stammen, gaf bij zijn verder verhoor toe, dat zijn naam Fischer was. De politie te Tyrnau is van meening, dat ie gearresteerde de door de Duitsche over heid gezochte en in verband met de dollar- vervalschingen gesignaleerde koopman Hans Fischer is. Op den gearresteerde vond men nog 20 valsche dollarbiljetten. Fischer, die volgens zijn eigen verklaringen Zondag j.l. naar Tyrnau gekomen is, weigert iets te vertellen over de valsche biljetten. Onmiddel lijk na het verhoor is hij overgebracht naar de gevangenis te Presburg. Het Belangrijkste. De Berlijnsche dollarvervalscher aangehou den? (pag. 1, le blad). Primo de Rivera's zonderlinge maatregel. Eén antwoord binnen. (pag. 1, 2e blad). Nieuwe statuten voor de Duitsche Rijksbank. (pag. 1, 2e blad). De moord aan het Bezuidenhout. De dag vaarding. (pag. 1, le blad). Aalsmeersche bloemententoonstelling in April. (pag. 1, le blad) De Bloemendaalsche Autobusdienst. Lijn Santpoort-Vogelenzang stopgezet. (pag. 1, le blad). ARTIKELEN, enz. R. P.: Katerina von Kardorff. (pag. 1, le blad). J. B. Schuil: Het tooneel te Amsterdam Shakespeare's Storm. (pag. 1, 2e blad) N.V. SPORTFONDSEN AFDEELING HAARLEM. DE ZWEMINRICHTING IN HAARLEM-ZUID. De voorbereidende werkzaamheden voor het stichten eener overdekte Zwem- en Badinrich* ting in Haarlem-Zuid zijn door de op Maan dagavond gehouden vergadering alweer een stap verder gekomen. De raad van Toezicht, bestaande uit do heeren S. de Clercq, Dr. W. E. Merens, Dr. C. Spoelder, Mr. W. G. J. Veenhovcn cn H. L. Warnier, werd door Mr. J. A. C- Bieren broodspot geïnstalleerd, terwijl verder beslo ten werd den grooten propaganda-avond te houden op Vrijdag 21 Februari as. Plaats en tijd zullen Maandag 17 Februari per advertentie in dit blad worden bekend gemaakt terwijl van Donderdag 31 Januari af uitnoodiglngen tot het bijwonen dezer ver gadering gratis beschikbaar zijn bij de leidster der afd. Haarlem, mevr. C. E. SchmidtMiioler Barteljorisstraat 21. HAARLEM, 28 Januari. Katerina von Kardorff. Een der leidsters van de Duitsche vrouwen beweging, Katerina baronesse Von Kardorff, houdt vanavond in Amsterdam een lezing over „Het Leger der Moeders". Emmy van Lokhorst, die haar voor de Telegraaf ge ïnterviewd heeft, zegt met recht dat deze vrouw haar sporen verdiend heeft. Zij is moeder van tien kinderen. ZIJ heeft in 1911 de leiding van de drie ceramiek-fabrieken met 2800 arbeiders van haar vader op zich genomen. Zij is schrijfster, en speelt een rol ln de politiek. ZIJ ls presidente van de Poli tieke Arbeidersvereeniging en van dc Hooge- school voor Vrouwen te Berlijn, en leidster van een Adviesbureau voor de jeugd en voor gehuwde vrouwen. Zij verklaarde o.a.: „De oorlog heeft de toestanden grondig gewij zigd. In de jaren 1928—1929 waren er in Duitschland nog slechts 20 pet. van de vrou wen die zich lieten onderhouden. 80 pet. van alle vrouwen, gehuwd en ongehuwd, verdien den haar eigen brood: 80 pot. der gehuwde vrouwen zijn aangewezen op arbeid buitens huis. ongerekend den arbeid, dien zij in huls verrichten. Het is mijn vaste overtuiging, dat het maatschappelijk evenwicht zal terug- seeren wanneer de vrouw eindelijk geheel en al haar onafhankelijkheid zal hebben veroverd". Wij zullen morgen een uitvoerig elven ver slag geven van Katerina von Kardorffs lezine over „Het Leger der Moeders", en ik vestig daar alvast uw aandacht op, omdat deze Duitsche vrouw van origine een Holland- scne een belangrijke figuur ls ln een zeer belangrijke beweging, die zich overal om ons heen blijft voltrekken in de richting van een welbewust einddoel. Wij mannen kunnen daar min of meer sceptisch tegenover staan velen onzer doen het meer dan ooit. om dat sinds de invoering van het vrouwenkies recht tot dusver zoo voortdurend blijkt, hoe weinig daadwerkclljken arbeid de vrouwen nog in de politiek kunnen verrichten maar dat doet aan het voortschrijden der beweging weinig af. Het remt haar alleen wat. zooals iedere groote evolutie zich altijd onder tegen stand van remm r.de Invloeden, en dus lang zaam voltrekt. Maar het merkwaardige is dat als men den sceptici en zij zijn talloos, zoowel onder de mannen als onder de vrou wen zelf vraagt, waaron dit a'>s oan wel uit zal loopen. zij eenvoudig met den mond vol tanden staan. Er wordt gezegd: ..De meeste vrouwen hechten niet aan haar kies recht, de meeste vrouwen hebben reen be langstelling voor de groote vraagstukken van den dag, de meeste vrouwen in openbare colleges presteeren er weinig of niets". Goed. Maar vraagt men dan: „Waarom zou dat niet groeien? Is het niet logisch dat het groeit? En waarop denkt gij dat het uitloopt? op uiteindelijke afschaffing van het vrouwen kiesrecht, op beëindiging van do actlev®

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1930 | | pagina 1