Ter Londensche Conferentie.
Het woord is aan
47e Jaargang No. 14295
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Woensdag 29 Januari 1930
HAARLEM S DAGBLAD
DIRECTEURENt J. C. PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEUR» ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week f 0.27J4. met Geïllustreerd Zondagsblad Z0.32
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd Is (kom der
gemeente) f 357'A- Franco per post door Nederland Z387J4. Losse nummers
ƒ0.06. Geill. Zondagsblad per 3 maanden fO-57'A, franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN: 1—5 regels 11.75, elke regel meer 0-35. Reclames
0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbcd 14 regels 0.60^
elke regel meer /0.15. buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag,
Donderdag en Zaterdag) 14 reg. 10.25. elke regel meer f 0.10. uitsl. i contant»
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekakonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim I 250.-, Wijsv nger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbrenk f 100.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
EEN-RICHTING VERKEER
SPAARNWOUDERSTRAAT.
WIJZIGING IN DE AUTOBUSROUTE.
Naar men ons mededeelt ligt het in de be
doeling van het gemeentebestuur om spoe
dig het één-richtingverkeer voor de Spaarn-
wouderstraat van de Hoogstraat tot den
Burgwal, in te voeren. Het doel is dan tevens,
ook voor de autobussen een kleine wijziging
in de route te doen aanbrengen opdat ook
deze onder het één-richtingverkeer zullen
vallen. Ook ten opzichte der Damstraat acht
men het gewenscht een wijziging aan te bren
gen waardoor de stads-autobussen deze
smalle straat slechts in één richting zouden
mogen berijden.
CONTRACT IN HET
BAKKERSBEDRIJF.
EEN CONFERENTIE IN FEBRUARI.
Op Woensdag 5 Februari zal er een con
ferentie plaats vinden tusschen de Patroons
organisatie in het Bakkersbedrijf en het be-
stuur van den Alg. Ned. Bakkersgezellenbond
ter bespreking van het afsluiten eener col
lectieve arbeidsovereenkomst, terwijl deze
wel tot stand kwam in andere plaatsen van
ons land. De voorwaarden van het drie-ste-
den-contract zijn nu ook,door de werkne
mers als voorstellen bij de bakkerspatroons
te Haarlem Ingediend.
Door den Alg. Ned. Bakkersgezellenbond
zal des avonds een vergadering worden ge
houden, waar verslag van de conferentie zal
worden uitgebracht.
MELK MET 170% WATER.
VOOR DE WANBETALENDE
KLANTEN!
Er zijn vele soorten melk. Er is bijvoor
beeld rielk met water.
Er zijn ook verschillende soorten klanten.
Klanten, die betalen en klanten, die dit niet
doen.
Een melkboer uit Haarlemmerliede heeft
getracht beide begrippen eenigszins te com
bineeren. Dat der betalende klanten was in
zijn geest vereenigbbaar met dat der melk
zonder water. Dit is trouwens aanbevelens
waardige melkboerentheorie. Doch volgens
dezen melkboer een theorie, die consequent
doorgetrokken voert tot de stelling, dat de
niet watervrije melk den niet betalend-en
klanten ten deel valt. De melkboer vond het
slechts een kwastie van wederzij dsche appre
ciatie. De niet bonafide gebleken cliëntèle
voorzag hij dus van waterhoudende melk.
Er was zelfs 170 pet. water in. De houding
die de melkboer daarbij tegenover de debi
teuren moet hebben aangenomen is ongetwij
feld die geweest van „Wie doet me wat?".
De discretie leek hem volkomen gewaarborgd.
De Keuringsdienst deed hem wat. Want het
'onsolide deel van de cliëntèle bleek toch aan
zij het grootendeels onbeteelde melk
eischen te stellen, waaraan door de 170 pco-
cent water slecht in beperkte mate werd
voldaan. Minutieuse klanten zonden een mon
ster naar den Keuringsdienst.
En nu sprak de kantnrechter als zijn oor
deel uit, dat hij de handelwijze van den melk
boer een singuliere manier van doen vond.
De melkboer was er niet. Maar de keur
meester lichtte toe, dat de melk met het hooge
watergehalte verkocht werd uit een aparte
bus.
Dit deed den ambtenaar van het Openbaar
Ministerie zich afvragen wie hem garandeert,
dat uit de aparte bus ook niet eens aan hei
bonafide gedeelte van de afnemers verkocht
kon zijn? De ambtenaar wilde wel een hech
tenis straf vragen, maar tenslotte nam hij
de wanprestatie van de consumenten als een
verzachtende omstandigheid aan en eLschte
f 200. boete bij niet betaling of verhaal te
vervangen door 100 dagen hechtenis.
En de kantonrechter sprak conform recht
in deze water- en melkzaak.
JUBILEUM MEVR. SMIT.
Donderdag a.s. viert mevr. Smit Jongbloed-
Terbach haar 12 1/2-jarig jubileum als vroed-
GEEN AUTOBUSDIENST OP ZANDVOORT.
Bij Kon. Besluit is ongegrond verklaard het
beroep, ingesteld door B. en W. van Zand-
voort. tegen de beschikking van Ged. Staten
van Noord-Holland van 13 Maart 1929. waar
bij is afgewezen bun verzoek om vergun
ning tot het in werk'ng brengen van een
autobusdienst terzake Zandvoort en Amster
dam.
k£AARLEMcCHE BESTUUR1)ER«BOND.
Door den Haarlemschen Bestuurdersbond
wordt- op Donderdag 30 Januari in het ge
bouw De Centrale een vervol-ledenvergade
ring gehouden. Op deze vergadering zal o.m.
besproken worden het afwijzend advies der
commissie van Werkloosheidsbestrijding op
het verzoek van den HB.B. om de leden vol
gens evenredige vertegenwoordiging op te
nemen.
Het zoeken naar een grondslag.
Wanneer gaat men echt aan het werk?
0oN"to
Er waren eens, heel lang geleden, in den
bloeitijd van Florence, een vijftal bankiers in
die stad, die bekend stonden als bevriende
concurrenten. Alle vijf waren zij soliede
lieden, zij genoten den roep van brave lie
den te zijn, die hun vrouwen lief hadden en
hun nog betere vriendinnen een prettig
leventje bezorgden. Jonathan! en Giovanni
Toro, hielden er ontelbare vriendinnen op na,
terwijl hun vrienden en concurrenten Nip-
poni, Gallo en Savoia zich weliswaar in een
nog respectabel aantal vriendinnetjes ver
heugden, maar toch minder dan de twee
eerstgenoemde signori. Toen het, na een tijd
van groote welvaart in zaken wat slechter
werd, stak het vijftal de koppen bij elkaar.
Zij moesten, dat voelden ze wel, hun uitgaven
wat gaan beperken. Het kostte hun wel
moeite om daartoe te kunnen besluiten, want
alle vijf hielden zij van de geneugten des
levens, terwijl bovendien de dames in kwes
tie mooi waren en hun bovendien ook nog
een extra aanzien verschaften. De lezer be
denke wel, dat het verhaal speelt in een tijd
perk dat al eeuwen achter ons ligt, en waarin
de opvattingen op dit gebied aanmerkelijk
verschilden van de huidige ten dezen ge
koesterde denkbeelden! Intusschen, overeen
stemming werd bereikt. Jonathani en Gio
vanni Toro zouden er voortaan elk slechts
vijf schoone vriendinnen op na houden,
Nipponi zou zich met drie tevreden stellen,
en Gallo en Savoia zouden ieder in den ver
volge slechts één schoone tot bijzondere
vriendin hebben.
Maar opdat nu hun finantieel prestige van
deze afspraak geen nadeelen zou ondervin
den, kwamen de vijf bevriende concurrenten
overeen het tegenover de uit den aard der
zaak nieuwsgierige burgerij van Florence te
doen voorkomen, alsof zij deze offers had
den gebracht uit eerbied voor de heiligheid
van het huwelijk!
Aldus een allerkostelijkst parabel, die
precies weergeeft wat feitelijkde in 1922
ter Washingtonsche Vlootconferentie tot
stand gekomen regeling om het lijf had. De
even ter zake kundige als geestige schrijver
van het in 1929 verschenen boek over Disar
mament, de heer de Madariaga, vroeger
hoofd van de ontwapeningsafdeeling van het
Volkenbondssecretariaat, thans professor te
Oxford zal, wanneer hij mettertijd een ver
volg op zijn Disarmament het licht zal doen
zien. naar alle waarschijnlijkheid geen moeite
hebben, om ook voor de Londensche Vloot
conferentie een treffende parabel op te dui
ken..
Het ware echter op het oogenblik, waarop
ik dezen brief verzend bepaald voorbarig om
thans reeds een poging te ondernemen ter
karakteriseering van deze conferentie. Zij is
immers, sinds het een week geleden is. dat
we allen gendten hebben van de plechtige
openingszitting, nog steeds niet begonnen.
Het eenige, wat er tot dusverre is geschied" is,
het zoeken naar een grondslag voor een pro
gramma, m-a.w. de delegaties houden zich
bezig met het voorbereiden van de conferen
tie.
Nu klinkt dat wel wat heel eigenaardig,
want tenslotte is er toch aan de samenkomst
in de Engelsche hoofdstad iets voorafgegaan.
Inderdaahet ware onbillijk om niet te er
kennen, dat Macdonald het initiatief heeft-
genomen, en in dat verband allesbehalve stil
heeft gezeten, ten einde het mogelijk i? ma
ken, dat er thans een conferentie kon plaats
vinden. Over en weer zijn er nota's en memo
randa uitgewisseld, bij wijze van voorposten
gevechten. De strijd zelf zal pas om de groene
tafel plaat-s vinden.
Als er geen strijd, als er geen verschil
van inzichten en verlangens bestond, zoo
merkte dezer dagen een nuchter journalist
op, dan zou er ook heelemaal geen conferen
tie noodig zijn. Dat is misschien wat al te
simplistisch gezien, maar in zeker opzicht
schuilt er toch wel wat waars in.
Dit neemt echter niet weg, dat men za!
moeten hopen, dat het tenslotte n'et al te
lang zal duren, eer men tenminste den weg
gevonden zal hebben om echt aan het werk
te gaan..
In een persconferentie merkte een der
perschefs op, dat de deelnemers aan de con
ferentie het er roerend over eens zijn. dat
zij gaarne iets goeds te eten zouden willen
krijgen. Alleen, zoo zeide hij, gaat het er nu
maar om overeenstemming te bereiken om
trent de volgorde der gangen.
Engeland zou eigenlijk het liefst beginnen
met herziening, nl. uitbreiding van de te
Washington vastgestelde regeling in zake be
perking der slagschepen, de Amerikanen
daarentegen voelen er veel meer voor met de
kwestie van de kruisers aan te vangen. Dan
is er verder de tegenstelling tusschen Frank
rijk, dat alleen beperking wenscht wat het
totaal van den tonnenmaat betreft, terwijl de
Engelschen, Amerikanen en Japanners be
perking der categorieën voorstaan. Intus
schen schijnt er al uitzicht te bestaan, dat
men vrij spoedig deze twee opvattingen wel
zal weten te overbruggen, maar dan is er,
last not least, de Fransche opvatting, die
voorop stelt wat de absolute behoefte van
Frankrijk is, gegeven zijn kustlijn, de uitge
strekte ligging van zijn koloniën enz. waar
tegenover de Engelschen terecht volhouden,
dat de behoefte een relatief begrip is, al
thans, dat men op de verschillende factoren
moet letten, die de behoefte kunnen doen
afnemen. Hiermee komt men dan terecht
bij de kwestie van de veiligheid. Het is ty
pisch. Wat er ook in den loop der jaren ge
beurd is ten einde de internationale rechts
organisatie te versterken Locarno, de aan
vaarding van de verplichte rechtspraak van
het Internationaal Gerechtshof, het Kellogg-
verdrag voortdurend hoort men nog maar
de angstkreet slaken, dat er nog niet vol
doende veiligheid bestaat. Zoo nu en dan
wordt het den toeschouwer wel eens vreemd
te moede. Al moge er in Frankrijk's vurig
streven tot versterking van internationale
sancties een gezond beginsel schuilen, aan
den anderen kant is het toch niet goed te
begrijpen, waarom men wèl voldoende ver
trouwen zou kunnen koesteren in het voor
nemen van verdragsluitende staten om sanc
tie-verplichtingen na te komen, terwijl men
geen vertrouwen heeft in hun vaste voorne
men andere verplichtingen zooals, om nu
maar meteen de in verband met de Vlootcon
ferentie wellicht allerbelangrijkste te •noe
men, de verplichting niet ten oorlog te gaan.
MacDonald heeft zelf voorop gesteld, dat het
Kellogg-pact nu alle gelegenheid biedt om
met een gerust geweten tot een nieuwe rege
ling omtrent vermindering van bewapening
ter zee (eerste stap voor wat dan verder
moet volgen) te kunnen overgaan. Doch te
gelijkertijd begint een ieder met in den
breede zijn nationale behoeften uiteen te
zetten en allerlei berekeningen omtrent min
dere of meerdere veiligheid te maken.
Wellicht dat als men eenmaal de volg
orde van het menu heeft vastgesteld en
men aan tafel is gegaan, tenslotte al etende
ook de eetlust komt. In zooverre is het in elk
geval goed, dat er niet langer gewacht is met
het klaar zetten van de (conferentie)tafel!
Dr. E. v. RAALTE.
DE WEG NAAR DE RUÏNE VAN
BREDERODE.
Mededeeling van
minister Terpstra.
Op vragen van het Tweede Kamerlid van
de Bilt:
1. Is het juist, dat de Ruïne van Brederode
slechts toegankelijk is over particulier ter
rein, althans over een weg, die behoort aan
een particulier, die bijzondere voorwaarden
kan stellen en ook stelt voor dien toegang?
2. Indien het vorenstaande bevestigend
wordt beantwoord, is de minister dan bereid
met dien particulier in onderhandeling te
treden opdat de toegang tot bedoelde Ruïne
een Rijksmonument, waar in 1928 nog
28.000 bezoekers kwamen ongehinderd zal
kunnen geschieden?
heeft de minister van Onderwijs, Kunsten
:n Wetenschappen geantwoord:
1. en 2. Ten aanzien van den toegang tot
'e Ruïne van Brederode i Inderdaad moei-
'ijkheden gerezen, waarover nog nader oveneg
met den Landsadvocaat gaande is
Het komt den minister niet raadzaam voor
in het tegenwoordig stadium van deze zaak
daarover verdere mededeelingen te doen, om
dat daardoor belangen van d'n Staat ge
schaad zouden kunnen worden.
Confucius
Shun was iemand die niets deed, maar
toch goed regeerde. In godsdienstige zelfbe
schouwing zat h\j ernstig op zijn troon, en
dat was alles.
HET LEGER VAN DE MOEDERS.
(Katerina von Kardorff heeft
te Amsterdam gesproken over
het Leger der Moeders).
Het Leger van de Moeders
Heeft altijd al bestaan.
Het heeft door alle tijden
Zijn hooge plicht gedaan.
Door eeuwen heen gelouterd
In zorg en dikwijls smart
Droeg het geen ander wapen
Dan het gevoelig hart;
Wanneer de oorlogswaanzin
De rede en rust verbrak
Bleek tijdelijk dit wapen
Te teeder en te zwak,
Dan werd het moederleger
Gehuldigd met den mond
Maar door de rauwe daden
Tot in de ziel gewond;
Dan kleurden zich de vanen
Van t moederleger zwart,
Dan welden heete tranen
Uit 't machtelooze hart;
Zoo is het door de eeuwen
Zoo menigmaal gegaan,
Toch heeft het moederleger
Door alles heen bestaan
Met steeds datzelfde wapen
Van liefde slechts en vree,
Datzelfde zwakke wapen
Van duizend jaar gelee;
Maar daarin ligt de rede
Dat eens een gulden tijd
Zal komen dat dit leger
Zal winnen in den strijd.
Dat eens dit hoogste wapen
De liefde van het hart
Na eeuwen van verwonding
Den dollen strijdlust tart;
Het Leger van de Moeders
Schreed door de eeuwen heen
Naar 't Wereldrijk der Liefde
Langs wegen van geween,
Reeds rijst de zon ter glorie
Van 't vredesideaal,
Het Leger van de Moeders
Staat voor de zegepraal
DE PHILIPS LICENTIES.
REGELING TREEDT 1 FEBRUARI IN
WERKING.
De N.V. Philips Radio verzoekt ons opne
ming van het volgende:
Gelijk bekend zal zijn, hebben wij in Augus
tus 1929 aangekondigd, dat wij, de beschik
king hebbende over o.m. een zestal Neder-
landsche octrooien op radio-ontvangschake-
lingen. voortaan van de toestelbouwers en
-importeurs zullen verlangen, dat zij zich
van een licentie voorzien.
Sedert dien hebben wij in overleg met het
bestuur van den Nederl. Bond van Radio
handelaren de voorwaarden vastgesteld, waar
onder de verleening dezer licenties aan de
Nederlandsche toestelbouwers zal plaats heb
ben.
Tijdens deze onderhandelingen zijn ons
bezwaren kenbaar gemaakt, die wij alle zorg
vuldig hebben onderzocht en waaraan wij,
voor zoover zij gegrond bleken, ten volle te
gemoet zijn gekomen. De contracten, die
wij aan licentie-aanvragers ter onderteeke-
ning hebben toegezonden, beantwoorden aan
alle eischen van redelijkheid.
De licentie-regeling treedt thans op - Fe
bruari a.s. in werking, van. welken datum af
onze licentie-nemers hunne toestellen van
een plaatje zullen voorzien, waarop de woor
den „Philips Licentie Nederland" en een
volgnummer zijn gedrukt en waarin een ty
penummer is geperforeerd.
Van dien datum af zal dus de handel in
toestellen, die door niet-licentiehouders zijn
gebouwd of geïmporteerd, ongeoorloofd zijn
en als onrechtmatige daad, immers inbreuk
op onze octrooirechten, worden vervolgd.
Ter voorkoming van misverstand willen wij
niet nalaten er op te wijzen, dat de zelfbouw
van toestellen ten eigen behoeve door ama
teurs door deze licentieregeling niet wordt
getroffen.
INTERNATIONAAL ZAKKEN
ROLLER GESNAPT.
IN EEN HAAGSCHEN SCHOUWBURG.
Reeds een paar maal hadden bezoekers van
den Princesse-Schouwburg In Den Haag ge
klaagd over het verdwijnen van taschjes en
geldbeurzen. Ondanks alle maatregelen,
slaagde men er niet in, zelfs maar een ver
moeden te krygen van den dader of de da-
deres. Het personeel kreeg instructies, extra
scherp uit te kijken.
Dinsdagavond stonden juffrouwen uit de
vestiaires in de pauze weer op de loer, en
toen zag een van haar, dat een als heer ge
kleed persoon hij was keurig in smoktnz
zijn hand gestoken had in den zak van
een anderen bezoeker.
Onmiddellijk waarschuwde de juffrouw
den secretaris, den heer Hugo Helm. De man
werd gevat; hij verzette zich hevig. Onmid
dellijk werd de politie opgebeld om den zak
kenroller In te rekenen.
De zakken van zijn smoking bleken geheel
Het Belangrijkste.
Primo de Rivera vraagt en krijgt ontslag.
(pag. 1, 2e blad).
De strafzaak Liebermann.
(pag. 4, 3e blad).
Katharina von Kardorff, over het leger der
moeders.
(pag. 2, 2e blad).
De moord te Waddlnxveen voor de Rotter
damsche rechtbank.
(pag. 1, 2e blad).
ARTIKELEN, enz.
R. P.: Exit Primo.
(pag. 1, le blad).
Dr. E. v. Raalte: De Londensche conferentie.
(pag. I, le Dlad).
Het 12'A-jarig tooneeljubücum van Vera
Bondam.
(pag. 2. 3e blad).
E. W. Ott: Voor de luistervinken. Middelcrt
om de selectiviteit op te voeren.
(pag. 3, 2e blad).
op het bedrijf te zijn ingericht. Ze bestonden
namelijk uit drie deelen, het eerste deel was
een gewone zak, maar daaronder zat .en
zak zonder bodem, die vla de loszittende bir.-
nenvoering van de jas hem in staat sta'de
net te doen alsof hij de hand in den zak had
maar toch er mede op verkenning in ander
mans zak te gaan.
Bovendien was een derde Ingang in den
zak, die uitmondde in de broekspijp, die dus
ook door een zakkenrollerscoupeur moet zijn
ontworpen. De zakkenroller bleek een Roe
meen te zijn, die er zijn werk van maakte op
de stations in de hotels en in de schouwbur
gen te werken, vertelt de N. R. Ct.
DE WIERINGER MEER WORDT
DROOGGEMALEN.
GROOTE VISCHVANGST.
Nu de groote gemalen te Wieringen en Me-
dembllk dag en nacht in actie zijn, maakt de
droogmaling van de Wlerlngermeerpolder
snelle vorderingen. Over groote afstanden
is de bodem van de voormalige Zuiderzee
thans reeds zichtbaar. De snelle verminde
ring van de hoeveelheid water brengt de nog
aanwezige visch natuurlijk deerlijk in het
gedrang. Bij duizenden worden de verschil
lende soorten, als bot, schol, tong, paling,
en zelfs haring en ansjovis gevangen, zoo
dat de visschers die zich hebben laten in
sluiten. goede zaken maken, vooral daar do
visch buitengewoon zwaar van stuk is.
DE ZACHTE WINTER.
AL GROEIENDE BLOEMBOLLEN.
Men schrijft ons uit Overveen:
Ze krijgen het te warm. De bolletjes krij
gen het onder het dikke winterdek bij dit
zachte winterweer te warm. En velen steken
hun neus door het rietdek naa.r boven, ten
einde eens een frlsschen neus te halen. De
kweekers helpen hen daarbij een handje,
door een laagje riet weg te halen. Maar zij
blijven in de buurt teneinde, als het weer
omslaat en het werkelijk winter wordt, het
weer direct te kunnen gebruiken voor de dan
verkleumende, misschien bevriezende neu
zen.
HAARLEM, 29 Januari.
Exit Primo.
„Het begint er nu op te lijken alsof wer
kelijk Z. M. genoeg van den markies heeft,
en hem de gelegenheid heeft gelaten om zijn
eigen politiek te voeren, en daarmee zichzelf
ten snelste te wippen".
Dit schreef ik Maandag. Dinsdag kwam het
bericht dat de koning van Spanje niets te
maken had met de zonderlinge enquêtes van
zijn „dictator" en vanmorgen blijkt de beslis
sing al gevallen te zijn. De markies Primo de
Rivera heeft inderdaad zichzelf gewipt. ALs
de daden van alle Europeeschc staatslieden
zoo gemakkelijk te beoordeelen waren als die
van dezen parade-dictator, eenmaal door zijn
koning los- en aan zichzelf overgelaten, dan
zou de journalistiek een doodeenvoudig be
drijf zijn.
Primo de Rivera heeft zes-en-een-half
Jaar geregeerd, eerst met een militair direc
torium naast zich. later als dictator. En
achter hem heeft steeds de sterke figuur van
koning Alfonso XIII gestaan, die de werke
lijke heerscher was en lijkbaar nog is. In
den laatsten tijd rees het vpr*et te^en het
nominale Primo-beleid evenwel steeds mner
in Spanje. Bijna een jaar ire'edon werd een
opstand in een naar eamizonrisst'vd/>n. waar
aan ook de oud-premier Sanchez Guerra
deelnam, met moeite onderdrukt. In den laat
sten tijd was er weer nieuw verzet, vooral
onder de studenten, die te Madrid zelfs in
staking gingen. Tenslotte heeft de koning
blijkbaar het moment gekomen geacht om
zijn parade-dictator los te laten, en zelden
zal een dictatuur op zoo ved *.e wijze be-
