De brand aan den Spaarndammerweg
Robinsonnade.
Het woord is aan
47e Jaargang No. 14297
Verschijnt dagelijks, behalve on Zon- en Feestdagen
Vrijdag 31 Januari 1930
HAARLEM S DAGBLAD
DIRECTEUREN: J. C. PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEUR: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week 0.27J4, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0.32
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 3-57)4. Franco per post door Nederland 3.S7J4. Losse nummers
ƒ0.06. GeilL Zondagsblad per 3 maanden 0-57)4, franco per post.
Bureaus: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN1-5 regels 1.75. elke regel meer ƒ0.35. Reclames
ƒ0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbcd 14 regels 0.6(^
elke regel meer ƒ0,15. buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag,
Donderdag en Zaterdag) 1—4 reg. 025. elke regel meer 0.10. uitsl a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uilkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog 1 400.-, Duim 1 250.-, Wijsvinger 1150.-, Elke andere vinger i 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
ONRUST IN HAMBURG EN
BREMEN.
RELLETJES NA EEN POLITIEKE
VERGADERING
BREMEN, 30 Jan. (V.D.) Hedenavond
trachten communisten een vergadering van
nationaal-socialisten bij te wonen, waar het
woord werd gevoerd door het Rijksdaglid
Wagner, uit Bochum. Toen zij herkend wer
den kwam het tot oneenigheid, waarbij stoel-
pooten kracht moesten bijzetten aan de argu
menten.
De zaal werd ontruimd, de politie dreef de
samenscholende politieke tegenstanders uit
een. Aan beide zijden vielen enkele gewonden.
Er hadden als gebruikelijk eenige arrestaties
plaats.
HAMBURG, 30 Jan. (V.D.) Nadat Don
derdagmiddag de rust in Hamburg voorloopig
weer hersteld was, kwam het 's avonds tus-
schen 10 en 11 uur opnieuw tot botsingen. Er
werd o.a. een groote barricade opgeworpen
van banken en steenen. Toen de politie hier
optrad, werd zij beschoten, zoodat zij genood
zaakt was eveneens van de vuurwapenen ge
bruik te maken. Er kon nog niet worden vast
gesteld of er gewonden zijn gevallen. Onge
veer 20 personen zijn gearresteerd.
HATRY IN H00GER BEROEP.
Hatry.
LONDEN, 30 Jan. (V. D.) Clarence Hatry,
de Londensche financier, die tot 14 jaar ge
vangenisstraf veroordeeld is wegens bedrog,
ls in hooger beroep gegaan, aangezien hij
de straf te zwaar vindt.
OVERDRIJVING.
(In Amerika heeft een jonge
vrouw door 106 uur achtereen
aan een radiotoestel te blijven
luisteren den eersten prijs in een
wedstrijd gewonnen).
Het wonder dat Marconi reeds
Voor jaren heeft getooverd,
Heeft in een snellen voortgang steeds
De wereld meer veroverd,
De radiotechniek gaat ver
En wordt nog dagelijks beter
Wi' leven nu al in een per-
Manent gegolfden aether.
Er zijn al twintig maal millioen
Draadlooze apparaten
't Is wel om moeite voor te doen
Daarvoor te kunnen praten;
Het aantal tonen der muziek
Die door het luchtruim snellen,
Daarover zwijgt de statistiek,
Dat is niet meer te tellen;
De enthousiaste luisteraar,
Beschouwt het als een zegen
Die van een goeden toovenaar
In 't sprookje ls gekregen
Hij luistert naar een prachtig, lied,
Hij laat zich amuseeren.
Hij kan reeds haast op elk gebied
Zich draadloos instrueeren;
Hij hoort naar het gesproken woord,
Muziek van virtuozen
Terwijl hij slechts dat eene hoort
Uit 't vele zelf gekozen;
Hij wordt vermaakt, hij wordt gesticht,
Hij kan er nog bij leeren.
Zijn beurs, als hij zoo wil, blijft dicht,
Zou hij dat niet waardeeren?
Het is verheven, het is grootsch,
*t Is waarlijk wonderbaarlijk,
Het. wonder van een eeuw desnoods
Maar het is ook gevaarlijk;
Want in Amerika daar wordt
(En 't moest ook wel zoo wezen)
Alweer als lange-afstandsport
De radio geprezen;
Daaheeft een vrouw van twintig jaar,
Aan 't annaraat gekte'sterd
Liefst honderdzes uur bij elkaar
Aan één stuk door geteisterd;
Zij i? een vreugd, de radio.
Voor tai van enthousiasten
Maar een gevaar, wanneer ze zoo
De hersens aan gaat tasten;
Ee^ vrouw, die zoo lang zwijgen wil,
Dat zal begrepen worde'.
Die aldoor luistert, dagen stil,
Die is niet goed in orde.
P. GAS US.
In ons vorig nummer konden we nog me-
dedeelen, dat Donderdagmiddag een uitslaan
de brand gealarmeerd was in de gebouwen
van de Ned. Raffinaderij van Petroleumpro-
ducten „Desoloro" aan den Spaarndammer
weg hoek Floresstraat.
Deze brand is ontstaan in een achter de
fabriek gelegen magazijn, waarin paraffine
in zakken bewaard werd. Op het tijdstip
van het uitbreken van den brand waren alle
arbeiders, met uitzondering van een stoker,
in het schaftlokaal, terwijl de directeur, de
heer L. Schoor 1, in zijn woning te Bloemen-
daal was.
Het vuur werd ontdekt door den 16-jari-
gen loodgieter S. Blankert, wonende Kenne-
merstraat 50 rood, die in een aangrenzend
vertrek werkzaamheden verrichtte.
De brand is vermoedelijk ontstaan doordat
een stoker met een kruiwagen, gevuld met
heete bleekaarde, dicht langs de met een
zeildoek overdekte paraffine heeft gereden,
waarbij een stuk brandende houtskool op
dat dekzeil gevallen is.
Verbrand zijn drie achter de fabriek ge
legen gebouwen, opgetrokken van gegolfde
ijzerplaten, waarin paraffine en bleekaarde
geborgen waren. In één dezer gebouwen wa
ren drie tanks, Inhoudend ruim 20-000 liter
olie, die evenals de drie gebouwen totaal uit
gebrand zijn. Het fabrieksgebouw is gespaard
gebleven.
De brandweer, die spoedig met veel mate
riaal aanwezig was, tastte het vuur met tien
stralen op de waterleiding aan. De groote
nieuwe motorbrandspuit kon niet dadelijk in
werking worden gesteld, omdat, het bleek,
dat er onder het rijden een schroef losgeraakt
was, een mankement dat zich wel meer met
nieuwe wagens voordoet. De secretaris van de
Brandweer verzekerde ons evenwel, dat dit
voor het blusschingswerk geen oponthoud
heeft gegeven, omdat er voldoende groot
materiaal aanwezig was.
Bij het blusschingswerk heeft zich nog een
ongeval voorgedaan, dat betrekkelijk goed is
afgeloopen. De vrijwilliger M. van der Bijl
gleed per ongeluk van het dak van één der-
gebouwen, ongeveer acht meter hoog, af en
kwam op den vloer terecht. Wonderlijk ge
noeg werd hij slecl.' licht aan de borst en
den voet gekneusd. Na.door een lid van den
Ongevallendienst verbonden te zijn, kon hij
zich naar zijn woning begeven. Hedenmorgen
was zijn toestand goed.
Donderdagavond acht uur werd gemeld,
dat het vuur weer opgelaaid was. De brand
weer heeft daarop nog met één slang op de
waterleiding tot ongeveer kwart voor negen
water gegeven Toen was het afgeloopen.
(Zie ook de Fotopagina).
HET VERKEER HAARLEM-
LEIDEN.
Wij hebben reeds medegedeeld, dat de
Kroon zich dezer dagen vereenigd heeft met
de beslissing van de colleges van Ged. Sta
ten van Noord- en Zuid-Holland, waarbij aan
de autobusmaatschappij voor den tijd van drie
jaar vergunning verleend is voor de auto
busverbinding HaarlemLeiden.
De Kroon vereenigt zich zooals thans
uit de publicatie der beslissing blijkt met
het oordeel van beide colleges, dat electri-
ficatie van de N.ZJï.T-M., voor zoover noodig
gepaard met spoorverdubbeling, voor de bol
lenstreek de meest wenschelijke oplossing is.
Ook met den driejarigen termijn, dien Ge
deputeerde Staten voor de autobusverg'.in
ning hebben aangenomen, vereenigt de mi
nister van waterstaat zich
Aan het daarvan afwijkende advies der af-
deeling voor geschillen van bestuur van den
Raad van State is het volgende ontleend:
Op grond van de overgelegde ambtsberich
ten moet worden aangenomen, dat op het
traject Haarlem—Leiden behoefte bestaat
aan verkeer per autobus, aangezien de be
staande tramverbinding der Noord-Zuid-
Hollandsche Tramweg-Maatschappij, in het
bijzonder tusschen Leiden en Heemstede, on
voldoende is te achten. Voor den bovenge-
noemden bestaanden autobusdienst is mits
dien terecht vergunning verleend.
Gedeputeerde Staten hebben de vergun
ning evenwel beperkt tot een tijdvak van 3
jaren, zulks in verband met mogelijke elec-
trificatie van de tramlijn LeidenHeem
stede. Aangezien er echter met de bedoelde
electrificatie nog geen aanvang is gemaakt
en er, blijkens de stukken, ook nog geener
lei zekerheid bestaat, of en wanneer de N.Z.
H.T.M. daartoe zal overgaan, en er alsdan een
behoorlijke 20-minutendienst op die lijn zal
zijn verzekerd, is er geen voldoende grond
aanwezig, de vergunning aan een termijn
van drie jaren te binden; te minder, daar Ge
deputeerde Staten het in hun macht hebben,
met toepassing van artikel 4 der wet, open
bare vervoermiddelen de vergunning in te
trekken, wanneer de belangen van het ver
keer dit mochten vorderen.
Op het eiland Indefatigable uit de Gala-
pagos-groep in den Stillen Oceaan leeft een
moderne Robinson. Dr. Karl Ritte ontvlucht
te de civilisatie en vestigde zich met een
gezellin op een eiland van vulcanischen oor
sprong. Thans is dus het zonderlinge be
richt in ons nummer van eergisteren begrij
pelijk. Dit bericht luidde:
Te Chicago is een radiobericht opgevan
gen, dat meldt, dat de Macdonald-expedltie
twee Duitschers. Dr. Ritte en zijn vrouw, op
een der eilandjes van de Galapagos-eilan-
öengroep heeft gevonden. Het echtpaar was
daar 5 maanden geleden gestrand. De ex
peditie voorzag hen van proviand voor den
duur van een Jaar.
Men begrijpt thans waarom de expeditie
vertrok zonder de eenzamen mede te ne
men!
(Rechts Dr. Ritte).
Schopenhauer
Niet icat mij overkomt
o/ treft, is van belang,
Maar hoe ik goed okicaad,
dat mij bezoekt, ontvang.
(Berijmd door Charivarius).
DE STRANDING BIJ
ZANDVOORT.
DE „RONAN" VERVING BIJNA DE
„HEINRICH PODEUS".
Als de mist de lijnen van kust en haven
hoofden verdoezelt zijn in de haven van
IJmuiden de kapiteins der sleepbooten van
bureau Wijsmuller waakzamer dan ooit. De
geheele bemanning is aan boord of in de
onmiddellijke nabijheid en niet zoodra is
er bericht ontvangen, hetzij draadloos, hetzij
van de kustwacht of van binnengekomen
vaartuigen, dat de een of andere boot in
moeilijkheden verkeert, of de krachtige ma
chines zetten zich in beweging en de mi
niatuur „blauwpijpers" stevenen naar bui
ten.
Zoo ging het ook Donderdagmorgen. Er
was bericht ontvangen, dat nabij Zandvoort
een stoomschip was gestrand. Spoedig daarop
waren de „Drente" de „Hector" en de „Nes
tor" reeds buiten, om koers te zetten naar
het Zuiden.
Daar waar maanden geleden het Dultsche
stoomschip „Heinrich Podeus" tijdens een
hevigen storm op het strand was geraakt,
teekende zich plotseling de omtrek af van
een klein stoomschip. Ditmaal was 't niet de
storm, maar de mist de geniepige, verrader
lijke mist die den gezagvoerder parten had
gespeeld. Maar de zee was kalm en rustig,
als op een zomerdag. Stilaan kabbelden de
golfjes; geen breker besprong het schip. De
sleepbooten naderden, maar de „Ronan" ver
toonde vooralsnog nog niet veel neiging, de
plaats van de „Heinrich Podeus" in te ne
men, want niet lang duurde het of de toe
schouwers zagen het vaartuig, nadat het
eenigen tijd had stilgelegen, zich weer voort
bewegen. Het zette koers naar IJmuiden en
eenige uren later stoomde het de veilige
haven in.
Telefoons hebben gedurende eenige uren
spanning gebracht in tallooze bureaux, de
wakkere mannen van de N. Z. R. M. waren
gereed voor hun taak. Maar de „Ronan"
spotte met alles.
Het bereikte zijn doel, zij het dan ook niet
langs den koristen weg.
Gespierde bootwerkers lossen het schip
aan de kade en dragen weer nieuwe vracht
aan voor de terugreis.
Ditmaal heeft- Neerland's vlakke strand
z'n prooi moeten teruggeven. Gelukkig.
Koetjepof.
De hypothese, die in zake de verdwijning
van generaal Koetjepof nog de mees.e aan
dacht trekt, is, dar, hij het slachtoffer zou
geworden zijn van een zyner eigen vertrouw
den, die in werkelijkheid Sovjet-agent was
en hem óf naar den dood óf naar gevangen
schap op een Sovjetschip kaai hebben ge
bracht.
Koetjepof's leven verkeerde in voortdurend
gevaar. De generaal, die dit wel wist, gebruikte
als taxi uitsluitend die voertuigen (te Parijs
30 in getal), die gereden worden door Russische
oud-officieren, die om beurten met hun wagen
buiten zijn huis wachtten. Vermoedelijk heeft
één van dezen een verradersrol gespeeld.
Zaterdagavond zond Koetjepof een bood
schap aan den chauffeur die hem den volgen
den dag zou rijden, dat hij dien dag geen taxi
noodig had en te voet naar de officiersclub
zou gaan.
Deze chauffeur verklaart thans, dat hij
Zondagochtend zijn klok een uur achteruit
gezet vond, waaruit valt op te maken, dat
iemand, die niet wist dat de taxi was afbe
steld, dit middel had te baat genomen om den
chauffeur een uur te laat te laten voorkomen
en inmiddels zélf den uit zijn huis komenden
generaal „op te vangen".
Vermoed wordt, dat de generaal door dien
chauffeur is aangesproken, die door de bolsje-
wiki met geld of beloften moet zijn omge
kocht, en de man Koetjepof onder een of
ander voorwendsel ziekte van een lid der
émigrés-kolonie b.v. heeft overreed om in
de taxi plaats te nemen, aldus de Tel. Toen
hij eenmaal ln de taxi zdt, moet het den
verrader gemakkelijk gevallen zijn, Koetjepof
naar het huls te brengen waar de samen
zweerders op hem wachten.
Het Belangrijkste.
Spanje: Bet-nieuwe Kabinet en zijn pro
gramma.
(2e blad, le pag.)
Londen: De Vlootconferentie. Het Gezichts
veld wordt helderder.
(2e blad, le pag.)
Britsch-JndiëGhandi over revolutie en ge
weld.
(2e blad, le pag.)
Duitschland: Communistische relletjes in
Hamburg en Bremen.
(le blad, le pag.J
Drie jaar met aftrek van 8 maanden geëischt
in de zaak-Liebermann.
(le blad, le pag.)
De brand in dc pctroleumraffinadcrij aart
den Spaarndammerweg.
(le blad, lc pag.)
Heemstede: Raadsvergadering. De pensioen-
neering der wethoudres.
(2e blad, 4e pag
ARTIKELEN, enz.
R. P.: Ducdalf.
(le blad, 2e pag.)
J. H. de Bois: De Valsche van Gogh's.
(2e blad ,1e pag.)
(Voor de laatste berichten zie men dc 2e
pagina van het Eerste Blad).
DE STRAFZAAK-LIEBERMANN.
HET REQUISITOIR.
Drie jaar gevangenis met aftrek van
de voorloopigc hechtenis geëischt.
Als de president vervolgens breedvoerig
de vervroegde aflossingen der hypotheken en
do „Maraboe'-transactle bespreekt., be
toogt Liebermann, dat hij van Brussel uit
niet op het zenden van méér geld heeft aan
gedrongen, rar. Van Gigch zorgde voor al
les.
Pres.: „U moet niet alles schuiven op
iemand die er niet ls."
Mr. Kokosky: „Maar die er had kunnen
en móeten zijn!"
Mr. Duys: „Als er een boodschap kwam,
dat er den volgenden dag weer hypothe
ken zouden worden afgelost, wist Lieber
mann niet eens om welke hypotheken het
ging. Dat alles wijst er toch wel op dat Van
Gigch de man was."
Pres.: „Met dat al hadden de pandbrief
houders niets aan al die onzekerheden. U
voelde toch wel dat u ontoelaatbare dingen
deed?"
Liebermann: „Neen."
Mr. Kokosky: „Dat hadden zijn advo
caten hem toch moeten zeggen. Liebermann
was zelf geheel te goeder trouw."
Tenslotte behandelt de president het tijd
stip, waarop Liebermann te Riga was, waar
hij, omgeven van menschen. die chantage
wilden plegen, een vreeselljken tijd heeft
doorgemaakt. Ook zijn naar men weet
in deze stad, door bemiddeling van mr.
Spaargaren, dc reeds bekende schikkingen
met de curatoren getroffen. Op dc vraag
van den president, waarom hij niet uit zich
zelf naar Nederland was gekomen, antwoordt
Liebermann, dat hij bang was voor de cel.
Mr. Duys: Mr. Marchant heeft hem ook
geadviseerd liever rustig in Riga te blijven.
Tenslotte legt Liebermann ean stapel brie
ven over. welke, naar hij hoopte, er too
kunnen bijdragen of het Hof ervan te over
tuigen dat bij hem geen opzet om de pand
briefhouders te benadeelen. heeft voorgeze
ten. Liebermann doet dan met nadruk uit
komen, dat hij alles wat hij uit de Veen-
dammer heeft gekregen, heeft teruggege
ven; zelfs de tonnen waarvoor men hem
te Riga had geplunderd, heeft hij uit eigen
middelen aangevuld.
De zitting wordt hierna geschorst tot twee
uur. wanneer de Procureur-Generaal requi
sitoir zal nemen.
Het requisitoir.
Zaal en publieke tribune zijn geheel met
belangstellenden gevuld wanneer na de
heropening der zitting de president het
woord geeft aan den advocaat-generaal, mr.
A. baron van Harlnxma thoe Slooten, voor
het nemen van zijn requisitoir.
Spreker zegt zich in het algemeen met het
vonnis van de Rechtbank, op enkele kleine
feitelijke onjuistheden na, geheel te kunnen
vereenigen.
Spreker meent zich te kunnen beperken
tot de vraag in hoeverre Liebermann bij
de zaak betrokken Ls gewe.est, zulks in ver
band met het door het Hof gewezen arrest
in de zaak van de Wolfmannen en van
Möhrlng. Ook ln verband daarmede meent
spreker de kwestie van het doen plegen te
kunnen uitsluiten, zoodat hij zich alleen
zal hebben te bepalen tot de kwestie van
het opzet.
Spr. wees er op dat Liebermann geweten
heeft, dat het passief van de Veen dammer
Hypotheekbank grocter was dan het actief,
bovendien was hij bekend met dc onder
waarde der hypotheken ten bedrage van drie
ton, hetgeen ook vermeld staat ln het door
hem geconsigneerde kassierscontract. Hij
heeft dus in elk geval geweten dat de ü-