Het woord is aan... Het Belangrijkste. DIEFSTAL IN HET POSTKANTOOR 47e Jaargang No. 14302 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Donderdag 6 Februari 1930 HAARLEM S DAGBLAD DIRECTEURENi J. C. PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER HOOFDREDACTEUR: ROBERT PEEREBOOM ABONNEMENTEN: per week /0.27J4, met Geïllustreerd Zondagsblad /0.32 Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der gemeente) 3-57^4. Franco per post door Nederland 3.87J4- Losse nummers ƒ0.06- GeilL Zondagsblad per 3 maanden /0-57J4, franco per post. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15C54 Redactie 106C0 Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810 ADVERTENTIEN1—5 regels 1.75. elke regel meer 035. Reclames /0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbcd 14 regels 0.6<V elke regel meer ƒ0.15. buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag, Donderdag en Zaterdag) 1—4 reg. ƒ025. elke regel meer 0.10. uitsl. i contar.t. Gratis Ongevallenverzekering voor Weekafconnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet oi Oog I 400.-, Duim 1 250.-. Wijsvinger i 150.-, Elke andere vinger I 50.-, Arm- ol Beenbreuk 100. DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN. EERSTE BLAD HAARLEM, 6 Februari. Engelsch en Amerikaansch. In Engeland wordt tegenwoordig een he- vige campagne gevoerd tegen de Amerikaan- sche praatfilm. Er zijn in het Lagerhuis vragen over gesteld aan de regeering. Aller lei drastische maatregelen zijn geopperd om het verwenschte product te weren, en de meest radicale is wel, er een zoo mateloos hoog invoerrecht op te heffen, dat de Brit- sche filmindustrie zich onder deze bescher ming zou kunnen ontwikkelen tot een pro ductie, voldoende voor eigen land. Die pro ductie heeft zij nog lang niet bereikt. En het ergste is dat de groote massa in Engeland een positieve voorkeur toont voor de Ame- rikaansche film, boven de Engelsche, of schoon de „talkie" van de Yankees noodza kelijkerwijze hun merkwaardige taal spreekt. Dit laatste is natuurlijk de oorzaak van al het verzet. Voor den zelfbewusten Brit ls de Amerikaansche editie van zijn taal een ware gruwel. Hij vindt dat geen Engelsch. Het isenfin, hij zal het dan maar „Amerikaansch" noemen. En het is niet zoo zeer het neusaccent dat hem tot veront waardiging brengt, als wel de rijkdom van kernachtige woorden en uitdrukkingen, waarmee de 'Amerikaan de Engelsche taal naar zijn behoeften heeft gewijzigd. Zij klin ken rauw, lawaaiig in des Britten oor. En nu worden op dit Amerikaansch dertig millioen Engelsche bioscoopbezoekers per week onthaald! Het gevolg blijft niet uit. Bil dit publiek, dat de Amerikaansche talkies boven de En gelsche prefereert omdat het ze levender, boeiender vindt, zijn zeer velen die zich om taalgevoeligheden en taalzuiverheid niet in het minst bekommeren. Zij vinden het eei'st nogal komiek dat de Hollywood -acteur, als Engelsch Lord optredend, zulke uitdrukkingen bezigt als „Say bo!". „Attaboy!". „Some baby!" en nog veel meer van dien aard. Daarna raken zij er aan gewend, en tenslotte nemen zij ze zelf over. Het Amerikaansch is een waren veroveringstocht door Engeland begonnen, en de verontwaardigde oopositie jammert: „Wat geeft ons nog ons taalonder wijs9 Wat helpt het of onze onderwijzers hun uiterste best doen? De taai-indringer uit Amerika heeft vasten voet gevonden, de in vasie is een gruwelijk feit! Misschien ls het niet zoo kwaad voor de Engelschen dat deze taai-aanval op hen ge daan wordt. Het zal allicht hun film-industrie er toe drijven om eerst eens films te gaan maken, die hun eigen publiek als beter dan de Amerikaansche zal erkennen. Want daar zit 'm natuurlijk de fout. Kunstmatige verde diging door invoerrechten-opdrijving waar voor de Engelsche regeering overigens in dit geval weinig of niets schijnt te voelen nemen haar niet weg. Niet alleen op dit gebied begint Engeland den drang van de machtige overzeesche re publiek, waarmee zij door taalverwantschap zoo nauw verbonden is, steeds sterker te voe len. De Amerikaansche litteratuur, vroeger vrijwel van geen beteekenis, is sinds den nor- log ontwaakt tot groot werk, van internatio nale beteekenis. Er zijn auteurs verschenen, wier arbeid minder verfiind is dan die van de eerste Engelsche schrijvers, maar krachti ger volbloediger, perroonlijker, vrij van de decadentie der Oude Wereld. Er ls nog geen Amerikaansche Kunst van groote beteekenis, er wordt vooral in de muziek zwaar leentje buur bij Europa gespeeld en aan grenzenloos snobisme gedaan maar er is al een litte- Een merkwaardig beeld van de Engelsche en de Amerikaansche geestesgesteldheden geven de leidende humoristische weekbladen: het Engelsche „Punch" en het Amerikaansche Life". Punch, doortrokken van conservatisme en Engelsche distinctie, krampachtig vasthou dend aan een typografisch nogal ouderwetsch uiterlijk, scrupuleus in zijn humor-gehalte, bang voor elk fel sarcasme, altijd fijntjes m zijn onuitputtelijke ironie, vol knappe toe- keningen geïnspireerd door raken, fijnen humor, maar zonder kracht, zonder durf, ook alw*< r wat ouderwetsch aandoend. Life modern, in een kleurlgen omslag met een felle teekening buitenop, net zoo oneven wichtig van inhoud als Punch uitgebalan ceerd en „stylish" is, met een wonderlijke af wisseling van „goeie moppen", zoutelooze anecdotes, fijnen humor, ruwe scherts, vin nig sarcasme, óok vol knappe teekenmgen, waaronder een aantal vol durf en stencen opzet, naast andere die zoetiger dan die van Punch zijn. Life. dat brutaalweg op zijn om slag als aanbeveling zet: „Alle grappen in dit nummer uitgelegd" en inderdaad op een ach- terpagina een kolommetje geeft onder de titels: „Ontwikkel uzelf! Ook gij kunt misschien zin voor humor krijgen! Lees de verklaringen van de grappen in cut nummer en word het succes van uw°mge- ving!.... waaronder d3n de lijst uitleggin gen0 volgt. in een geduldigen lagere school- toonDe abominatie! Stel u voor dat een Europeesch blad zijn lezers '.#o behan delde! Stel u voor dat Punch.... Neen. Als Mr. Punch Mr. Life op straat ontmoette, zou hij zijn monocle in z'n oog schroeven, en na een hautainen blik, over Mr Life heen, met een licht Oxford-accent equivalent van Haègsch vragen, wie die man eigenlijk was. Hetgeen niet wegneemt dat Mr. Punch oud is en Mr. Life. jong, dat Mr. Punch langzaam en deftig voortschrijdt en Mr .Life, die nog zoo veel leeren moet, met stevlgen .krachtigen stap, dat Mr. Punch fijntjes ironiseert en Mr. Life erop los trekt, dat Mr. Punch lnteres- sant-bleek en anaemisch is, en Mr. Life blozend en volbloedig Het is dit verschil, dat de Engelschen nu ondervinden. R. P. John Gilbert: Weet u dat er een millioen kloppende har ten, een millioen eenzame meisjes en een millioen Asschepoesters van mij droomen? DE „VEENDAM" IN DEN STORM. GROOTE SCHADE AANGERICHT. BEHOUDEN TE HALIFAX. De „Ass. Press" meldde Woensdagavond uit Halifax, dat het Nederlandsche stoom schip „Veendam", aldaar na een buitenge woon stormachtigen overtocht met drie -la gen vertraging is aangekomen. De kapitein deelde mede, dat golven tot dertig meter hoog over het schip heensloegen en het ruim van de derde klas geheel hebben over stroomd. De luiken werden door het geweld van de golven ingedrukt. In de eetzaal stond het water vier voet hoog. Alle losstaande voorwerpen werden meegesleurd, ook de vleugel stond geheel onder water. Eenige reddingsbooten werden zwaar be schadigd. Veertig ruiten werden ingedrukt. De kaart-zaal, die zich twintig meter bo ven den waterspiegel bevindt, werd geheel verwoest. Onder de vrouwen en kinderen, die zich benedendeks bevonden, heerschte een onbe schrijfelijke opwinding. VOORSTEL TOT AFSCHAFFING DER ONDERZEEëRS. LONDEN, 5 Febr. (VX>.) De volledige zitting van de Vlootconferentie heeft er in toegestemd den llen Februari het vraagstuk de onderzeeërs te bespreken, bij welke gelegen heid Engeland voorstellen zal indienen voor afschaffing van dit wapen. DE MARKTVERLICHTING. THANS EEN ADRES VAN „DOOR EENDRACHT STERK". Nadat eenige dagen geleden de exploitan ten der persgasverlichting reeds aan den gemeenteraad gerequesteerd hadden, heeft thans ook het bestuur van de vereeniging van Haarlemsche Markt- en Straatkooplieden zich gewend tot den Raad met het verzoek te willen bevorderen, dat de persgasverlich ting op de marktterreinen blijft geoorloofd. Adressanten achten het in de eerste plaats ongewenscht. dat de verlichting wordt opge dragen aan één persoon met uitsluiting van alle anderen, waardoor een soort monopolie geschapen wordt, waardoor de voordeelen eener vrije concurrentie voor de marktkoop lieden verloren gaan. In de tweede plaats kanten de adressanten zich tegen de electrische verlichting zelve, door welker invoering zware financieele lasten in den vorm van statiegeld, onderhoud en vergoedingen op de marktkooplieden zul len worden gelegd. De kooplieden, die zich reeds tegen be langrijke kosten een eigen persgaslamp had den aangeschaft, mogen deze niet meer ge bruiken en zijn daardoor zwaar gedupeerd. Adressanten uiten verder hun verontwaar diging over de wijze waarop het besluit van B- en W., door den exploitant der electrische verlichting is beïnfluenceerd en vestigen er nog eens de aandacht op, dat. alle markt kooplieden met uitzondering van enkele, die geen persgas gebruiken, de persgasverlich ting wenschen te behouden. Daar er naar de meening van adressanten geen openbaar belang is, dat een verbod van persgasverlichting rechtvaardigt, wordt met klem op intrekking van het besluit aange drongen DE ZOMERTIJD. VAN 15 MEI TOT 5 OCTOBER. Bij Koninklijk Besluit is bepaald, dat de zomertijd zal aanvangen op 15 Mei en zal eindigen op 5 October a.s. JUBILEUM DER VEREEN. VAN LETTERKUNDIGEN. Op 8 Maart a.s. zal de Vereeniging van Let terkundigen haar 25-jarig jubileum vieren te Amsterdam. Op dien avond zal door de Haarl. Tooneel- club een voor dit feest expresselijk vervaar digde revue: „De Schoonheidswedstrijd", in het American Hotel worden opgevoerd. LANDELIJKE RUITERSPORT. De derde algemeene vergadering van -de Nederlandsche federatie van landelijke rij- vereenigingen in Nederland zal worden ge houden te Utrecht op Woensdag 12 Februari a-s- Er moet een nieuwe voorzitter werden worden gekozen, omdat Mr. A. Slob om ge zondheidsredenen wenscht af te treden. NIEUWE FOKKER-VLIEG TUIGEN. DE GROOTSTE FOKKER OP SCHIPHOL De Nederlandsche vliegtuigbouwer de heer Fokker, heeft de Nederlandsche vliegtuig industrie over de geheele wereld bekend ge maakt. Dit blijkt wel duidelijk bij een bezoek aan de Fokker- en K.L.M.-hangars op het vliegveld Schiphol, waar steeds vliegtuigen van allerlei nationaliteit, doch alle Fokker toestellen van Nederlandschen oorsprong, gereed staan. De directie van de Fokkerfabrieken, offi cieel de N.V. Nederlandsche Vliegtuigenfabriek geheeten, had dezer dagen 'de vertegenwoor digers der pers uitvenoodigd eenige nieuwe toestellen te bezichtigen. De grootste belangstelling bestond voor het nieuwste vliegtuig van de Fokkerfabrieken, een driemotoriee F VII gebouwd voor den heer Willy Zietz uit Licht-enstein. een jonge man nog. die groote nlannen schijnt, te heb ben. Het toestel heeft een cabine voor vier nersonen. is van alle moderne installaties radio, schiinweroer. enz voorzien en heeft een in lichte kleuren uitgevoerde betimme ring van de firma Pander. Het toestel is van hetzelfde tyne als dat van den heer Van Lear B'ack. den bekenden Amerikaanschen millionair. Be'de toestellen de „Extra Dry" en de „Maryland Free State" kunnen een snelheid van meer dan 200 K.M. per uur ontwikkelen. Het totale ge wicht der toestellen bedraagt bij volle nor male belasting 5200 K.G., terwijl voor lange afstanden extra benzine kan worden mee genomen. waardoor het totale gewicht 5500 K G. zal bedragen. Op Schiobol staat verder, bijna gereed, het grootste driemotorige verkeersvliegtuig tot dusver in Nederland gebouwd, nl. de Fokker F IX, gebouwd als prototype voor de bii voortgezette exploitatie van den vliecrd'enst Nederland—Indië v.v. te bezigen vliegtuigen. Dit toestel kan achttien passagiers en vracht goed vervoeren. Een zeer bijzonder toestel ook door Fok ker gebouwd is de „Southern Cross", het vliegtuig, waarmede Kingford Smith zijn we reldvlucht en Wilkins zijn tocht naar de Noordpool heeft gemaakt. Het toestel, speciaal ingericht voor dergelijke groote afstands- vluchten de cabineruimte ingericht als meteorologisch cn draadloos station en extra groote benzinetanks is naar Amsterdam gebracht om te worden opgeknapt. Kingford Smith komt de volgende maand naar Am sterdam om het toestel weer in ontvangst te nemen. Welke plannen hij heeft, is niet of ficieel bekend. Het verluidt evenwel, dat hij een nieuwe vlucht om de wereld zal maken. HOE HONDEN GESLACHT WORDEN. ERGERLIJKE DIERENMISHANDELING In de Tel. vertelt de secretaris van den Bond voor daadwerkelijke dierenbescherming te Amsterdam over het slachten van honden in een dorpje in ae buurt van Amsterdam. Dit geschiedt voor het verkrijgen van hon- denvet waaraan door sommige wonderdokters en anderen geneeskracht wordt toegekend. Over het slachten vertelt de secretaris o.a. het volgende: „Naderbij gekomen konden wij door de kleren van de oude vermolmde schuur het geheele schouwspel volgen. Het klinkt onge loofwaardig doch een twintigtal jonden waren in hokken in cirkelvorm naast elkaar opge sloten om hun lot te ondergaan. Twee mannen hadden juist in het midden der arena een prachtige dobermanpincher onderhanden. Het arme beest had vermoedelijk het gruwe lijk lot van zijn voorganger gezien, want hij beet naar alle kanten. De kerels hadden hun handen echter in dikke leeren handschoenen gestoken, waardoor zij zonder gebeten te worden, het dier een metalen ring om den bek konden doen. Achteraf bleek ons dat die ring diende voor bescherming tegen het bijten. Aan den zolder hing een dunne staaldraad met een lus en zonder den minsten weerzin staken zij den kop van het dier door de lus en lieten het losHulpeloos hing de hond aan den staaldraad, waarvan de lus niet meer zichtbaar was, doordat zij zich in het zachte vel had geperst. Groote vlokken schuim kwa men uit den bek van het arme spartelende dier- Alsof het de gewoonste zaak van de wereld was staken de lafaards een sigaret op en wachtten kalm totdat de trouwe en dankbare huisvriend van den mensch gestikt was Nadat alle andere slachtoffers hetzelfde lot hadden ondergaan, werden de lijken in groote ketels uitgekookt ten einde het „ge neeskrachtige" vet te. verkrijgen. „Zonder dat wij dit gruwelijke bedrijf kon den verhinderen moesten wij huiswaarts keeren, omdat de burgemeester van het dorpje deze slachting niet als een mishandeling be schouwt en hij dus geen proces-verbaal wilde laten opmaken", DE TON. (De 100.000 is weer uit de Staatsloterij getrokken). Tjonge dat is toch maar boffen. Zooiets komt nu nooit voor mij. Ik heb nooit de roos getroffen In de schijf der loterij; 't Liet me vast niet onverschillig Als ik zooiets ook eens won, Heusch, mijn beurs blijft altijd willig Op het denkbeeld van een ton; Geld alleen brengt geen geluk aan, Stelt zelfs enkel niet tevrêe. Maar het helpt, dat zult u toestaan, Wel een ietsepietsie mee; !k Wil de waarheid niet negeeren Van zoo'n oude wijze les. Maar ik zou een ton waardeeren. Meer nog dan Diogenes; En 'k zat zeker niet verlegen Wat ik met het geld moest doen, Als ik 't eenmaal had gekregen. Mensch, al was het een millioen; W a t ik doen zou. zijn geheimen, Die ik nu maar niet vertel. Maar ik zou geen rijm meer rijmen, Dat gelooft u zeker wel; Tjonge, tjonge, is dat boffen, Waarom komt dat nooit voor mij. 'k Heb zelfs nooit de schijf getroffen In de lotenschutterij II: verlies per slot door deze, Zelfs mijn laatste sprankje hoop.... Maar eèn oorzaak kan wel wezen, Dat ik nooit een lootje koop. Sensationeele diefstal in het postkantoor. Een pakje met f 1000 aan specie gestolen. (Ie blad, le pag.) Londen: Vooruitgang ter vlootconferentie. 3e blad, 2e pag.) Een Dementi uit Moskou. Dc evcntuccle terechtstelling van voormalige marine officieren. (3e blad, 2e pag De Duitsche Rijksraad neemt het plan- Young aan. (3e blad, 2e pag.) ARTIKELEN, enz. R. P.; Engelsch. en Amerikaansch. (le blad, le pag.) E. E. J.P. Over opvoeden, f Rubriek Femina) (4de blad, 2e pag L. A.: Een nieuwe rubriek. Het woord is aan. de kinderen. (2e blad, Ie pag. en 4e blad, 2e pag H. v. B.: Brieven uit Berlijn. Het Presseball. Over Danswoede. (4e blad, le pag.) Henry A. Th. Lcsturgeon: Parljschc Brieven: Een Anti-Oorlogsstuk. (4e blad, pag. 1). Een bakje met f 1000.aan specie gestolen. DE DADER NOG NIET GEVAT. Woensdagnamiddag is hier een misdrijf ge pleegd. Een man heeft namelijk in een on bewaakt vOgei.bLk kans gezien, uit het post kantoor een bedrag van f 1000 aan specie te s«ele. Uit het politierapport ontvingen we hierover de volgende mededeelingen: Woensdagna middag ongeveer kwart over vijf heeft een onbekend persoon, vermoedelijk door over de ijzeren afrastering van één der loketten in het Postkantoor te klimmen, een houten bakje, inhoudende f 1000, ontvreemd. Dit geld bestond uit vijfhonderd zilveren guldens en tweehonderd zilveren rijksdaalders. Dc dader is tot nog toe onbekend gebleven. Tot zoover het politierapport. In verband met dezen diefstal verzoekt de Commissaris van Politie aan de personen, die omstreeks dien tijd in de hal van het Postkantoor waren en hieromtrent inlichtin gen zouden kunnen verstrekken, zich ten spoedigste te willen melden aan zijn bureau aan de Smedestraat, afdeeling Justltieele Dipnst. In het bijzonder geldt dit de dame van middelbaren leeftijd, die omstreeks dien tijd op een bank aan de Zuidzijde in de hal heeft gezeten. In het Postkantoor. Dadelijk na de ontvangst van dit bericht, gingen we naar den Directeur van het Post kantoor om nadere inlichtingen. De sensationeele diefstal heeft plaats ge had in den uitersten hoek aan de Zuidzijde van de hal, aan loket no. 4, dat niet ten dienste van het publiek aangebracht is. Het ijzeren hek, waar de dief vermoedelijk overheen ge klommen is, heeft slechts een hoogte van één meter, gerekend van de granieten toon bank, waarop het publiek altijd het geld neertelt. De dief moet dus op die toonbank geklommen zijn om tenslotte over het hekje te klimmen. En dit moet natuurlijk In ecu uiterst kort aogenbllk zijn gebeurd, to oor- deelen naar de inlichtingen, die wc nog van den Directeur van het Postkantoor ontvin gen. Loket No. 4 is, zooals n gezien hebt, niet voor het publiek bestemd. De Juffrouw, die daarachter werkzaam is, heeft men aan het gezicht van het publiek onttrokken, door bordpapier tegen het ijzeren hek aan te bren gen. Het onderste gedeelte van het hek kan ook niet worden opgeschoven, want het zit mei twee ijzeren pennen vast. Die juffrouw :s belast met het lncassceren van alle dage lijks binnenkomende gelden in het postuan- toor om die te controleeren en in de brandkast op te bergen. Dit werk gebeurt altijd in den vooravond ongeveer half zes. Dus ook Woens dagavond. De juffrouw had even haar plaats in die afdeeling verlaten om de trommels met bankpapier in de brandkast te brengen. Toen stond 'daar nog het kistje met f 1000 aarx specie. Toen de juffrouw hoogstens vier mi nuten later naar haar plaats terugkeerde, was het kistje met het geld verdwenen. Zij schrikte natuurlijk geweldig en deelde het mij aanstonds mee. Van den dief is nog geen spot r gevonden. Wel heeft één der bestellers onge veer vijf uur een man In de buurt van die lo ketten zien zitten en vlak bij hem zat een vrouw. Het is natuurlijk mogelijk dat zU niet bij hem hoorde, maar zij kan evengoed zijn handlangster geweest zijn. Maar dat zal net onderzoek van de politie wel aan het lichfe brengen", aldus eindigde de directeur. De dief moet met de situatie wel heel gooi op de hoogte zijn geweest, want de diefstal gebeurde in de uren, dat de zaalwachter naar huis is en dat is van half vier tot zes uur. „Het zou stellig niet gebeurd kunnen zijn", al dus deelde de zaalwachter ons mede, „als ik Het hekje bij loket. No. 4 tri de hal, waar de dief overgeklommen is.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1930 | | pagina 1