lamoise
BUITENLAND
Nog eens: Sovjet Rusland.
lederen dag executies van priesters en boeren.
„LA SIAMOISE"
AGENDA
Een herinnering en een tegenstelling.
HAARLEM'S DAGBLAD
DONDERDAG 13 FEBRUARI 1930
TWEEDE BLAD
Ook de Aartsbisschop van Canterbury
verheft zijn stem.
Diplomaten die honger krijgen.
Engeland's vriendschappelijke
betrekkingen met de Sovjets.
HET BELANGRIJKSTE NIEUWS.
Bij degenen die zich ten doel stellen de
practijken der Sovjetregeering te bestrijden,
heeft zich de aartsbisschop van Canterbury
gevoegd. Hij heeft in de vergadering van bis
schoppen der Anglikaansche kerk een rede
gehouden, waarin hij zijn scherpste afkeu
ring uitsorak over de anti-religieuze politiek
der Sovjet-regeering.
Deze geste is van het grootste belang, niet
al'een omdat zij een voltooiing is van den
brief van den paus, maar vooral omdat En
geland één dier landen is. die de betrekkin
gen met de Sovjets weer hebben aangeknooDt,
en omdat men zich mag afvragen of de En-
gelsche regeering het recht had die betrek
kingen te herstellen, zoolang de Russische
regeering zich aan misdaden schuldig maakt
die in onzen tijd niet meer thuis hooren. De
aartsbisschop van Canterbury zeide dan ook,
dat de openbare meening in Engeland deze
zaak zeer ter harte neemt èn dat, wanneer
er geen einde komt aan de Christen-vervol
gingen in Rusland, hij zich wellicht genoopt
zal gevoelen de kwestie in het parlement ter
sprake te brengen. Het geldt hier een kwes
tie welke de eer raakt van een christelijk
volk en waarmede de algemeene mensche-
lijke beschaving gemoeid is.
Nadat ook de bisschop van Londen in de
zen geest had gesproken, nam de vergadering
met algemeene stemmen een motie aan, waar
in zij haar verontwaardiging uitspreekt over
de godsdienstvervolging in Rusland en haar
sympathie met de vervolgde personen.
De Sovjet-pers blijft intusschen dagelijks
berichten geven omtrent de executie van
priesters en boeren in enkele gevallen Is een
verhoor voorafgegaan, doch meestal heeft de
executie zonder vorm van proces plaatsgehad.
Als motief wordt opgegeven, dat de beschul
digden een mentaliteit hadden, die hen ge
vaarlijk maakte voor de communistische ge
meenschap
Om den indruk te voltooien laten wij hier
onder tenslotte nog eenige berichten volgen:
Naar uit Moskou gemeld wordt, heeft de
Amerikaansche regeering den plaatsvervan-
genden commissaris van verkeer, Sulimow,
die in opdracht van de Sovjetregeering in
New-York bestellingen wilde doen voor de
Russische spoorwegen, den toegang gewei
gerd. Sulimow. die zich op het oogenblik te
Berlijn bevindt zal naar Moskou terugkee-
ren. De Sovjetregeering zal pogen langs di-
plomatieken weg een verlof tot binnentreden
van Washington te verkrijgen. De redenen
tot de weigering zijn nog niet bekend.
Naar het Telegraaf agentschap der Sovjet-
Unie uit Moskou meldt, heeft de Mexicaan-
sche politie in de Handelsvertegenwoordiging
van Sovjet-Rusland in Mexico een huiszoe*.
king verricht. De leider der Handelsverte
genwoordiging Friedmann heeft onverwijld
bij de Mexicaansche regeering geprotesteerd.
(Zooals men zich herinneren zal werd de
Sovjet-gezant in Mexico gearresteerd, omdat
men hem er van verdenkt, dat hij op de hoog
te was van de planen om een aanslag te ple
gen op Ortiz Rubio)
Eenige buitenlandsche legaties te Riga
hebben dringende telegrammen van hun col
lega's te Moskou ontvangen, waarin verzocht
wordt om pakketten levensmiddelen, daar ten
gevo'ge van de voedselschaarschte slechts
kleine hoeveelheden levensmiddelen beschik
baar ziin. Zoo b.v. is 't dagelijksch rantsoen
melk slechts een kwart liter, het wekelijksch
rantsoen boter 300 gram en vleesch een half
pond Zij klacen er over. dat zij niet steeds
gecon'Jonseerde melk en vleesch-in-blik kun
nen blijven leenen bij de Engelsche ambas
sade.
Tenslotte meldt een Woiff-telegram nog.
dat er ernstiee incidenten hebben nlaats ge
had in Rüsselsheim, bij de Opelfabrieken.
Van officieele zijde wordt daaromtrent me
degedeeld. dat drie communistische arbeiders
werden ontslagen, omdat zij onder het werk
de arbeiders ophitsten tot staken. Daarop
verschenen op vrachtauto's, motorfietsen en
te voet oneeveer 200 communisten van buiten
de stad bij de fabriek, bij wie zich nog circa
400 communistische arbeiders van Opel had
den gevoesrd. Tot de indringers behoorde ook
de Pruisische Landdagafgevaardiede Ossar
Müher en de Hessische Landdagafgevaardig
de Sumnf.
De arbeiders werden met geweld van den
arbeid teri'trgehouden en zelfs in sommige
gevallen mishandeld Voorts poogden de in
dringers de machines stoo te zetten. De ge-
hee'e bedrijfsraad werd bedreigd en de niet-
communlstlsche voorzitter, wiens aftreden
door de demonstranten werd verlangd, werd
zelfs door een communist met een dolkmes
aangevallen.
Om 1 uur arriveerden 200 man politie uit
Darmstadt, die de fabriek omsingelden en
acht der raddraaiers onder wie de beide land
dagafgevaardigden. arresteerden. De Pruisi
sche grens in de richting Wiesbaden-Frank-
Xort werd voorts gesloten.
Makar, de Russische gezant in Mexico, die
in Vera Cruz gearresteerd werd, omdat men
hem er van verdenkt, op de hoogte geweest
te zijn van den aanslag op president Ortiz
Rubio.
Een en ander toont duidelijk aan. dat een
regeering zich wel tweemaal moet bedenken
alvorens zij er toe overgaat vriendschappelijke
betrekkingen aan te knoopen met de Sovjet
regeering. De Engelsche Labour-regeering zal
nog wel harde opmerkingen te venverken
krijgen van de zijde der oppositie, zij is van
onbezonnenheid dan ook niet heelemaal vrij
te pleiten; afgezien van de vraag of het mo
reel verantwoord is, dat men officieele be
trekkingen onderhoudt met een land waar de
regeering zich staande houdt door middel
van een menschonteerende terreur.
L. A.
Het eerste rapport der experts
LONDEN, 12 Febr. (VJ>.) In St.-James
Palace is de eerste commissie der Vloot-
conferentie bijeengekomen ter bespreking
van het eerste rapport der commissie van
experts, zooals dit den 6en Februari werd op
gesteld. Het verstrekte communiqué ver
meldt, dat dit rapport de voorstellen be
vat ter overbrugging van het alternatief der
methoden voor een beperking van de bewa
pening ter zee door het systeem der glo
bale tonnage en door de classificatie in ca
tegorieën alsmede een schema voor de clas
sificatie der tonnage over de verschillende
klassen oorlogsschepen. Nadat het rapport
besproken was, werd het voorzien van eenige
opmerkingen, in handen gesteld van de lei
ders der delegaties. De commissie stelde de
commissie van experts twee resoluties be
treffende de duikbootenquaestie in handen
ter nadere bestudeering. Donderdagmor
gen zal de commissie van experts opnieuw
bijeen komen ter bestudeering van de beste
methode voor de indeeling van schepen
voor bijzondere doeleinden buiten de voor
naamste categorieën en betreffende schepen
welke niet aan beperking zullen onderwor
pen zijn.
Het rapport waarnaar in dit rapport gere
fereerd wordt is een uitvoerig document.
De cijfers voor de tonnage, zooals die over de
verschillende categorieën verdeeld zal wor
den, kan indien hieromtrent overeenstem
ming is bereikt, in de daarvoor gereser
veerde ruimte worden ingevuld.
De werkzaamheden der Vlootconferentie
zijn thans zoover gevorderd, dat de totale
tonnages der afzonderlijke landen reeds
genoemd worden. Aangenomen wordt, dat de
verdeeling als volgt zal zijn: Vereenigde Sta
ten 1.197.000 ton; Engeland 1.209.000 ton;
Japan 722.000 ton. Van deze drie -getallen
schijnen de beide eerste vast te staan, ter
wijl Japan 833.000 en Frankrijk 800.000 t-on
verlangt. Italië noemt geen cijfer. doch
houdt onvoorwaardelijk vast aan zijn eisch
inzake gelijkstelling met Frankrijk. De ver
deeling der tonnage brengt uiteraard de
noodige moeilijkheden met zich mede.
Mac Donald heeft Woensdagmiddag den
maaltijd gebruikt met de deskundigen.
Te 4.30 uur had een bijeenkomst van de
Eerste Commissie der Conferentie plaats in
het St.-James Palace. Men nam kennis van
een rapport der sub-commissie van deskun
digen, betrekking hebbende op de beperking
van de bewapening naar het stelsel der ton
nage en klasse-beperking.
Voor de behandeling der onderzeebooten-
kwestie zal een bijzondere subcommissie
worden ingesteld.
Mevrouw Koetjepof stelt zich
civiele partij.
De echtgenoote van generaal Koetjepof
heeft zich hedenmiddag naar het paleis van
justitie begeven, waar zij zich civiele partij
heeft gesteld bij de klacht, ingediend tegen
een onbekende, wegens vrijheidsberooving
met geweldpleging. Mevrouw Koetjepof is er
thans stellig van overtuigd, dat haar echtge
noot het slachtoffer is geworden van een
politieken aanslag.
De „Liberté" had een groote protestmee
ting tegen het ODtreden der Gepeoe georgani
seerd. Het woord werd o.m. gevoerd door den
rechtschen afgevaardigde Dumat, die bij de
Kamer reeds een interpellatie heeft inge
diend en een Fransch oud-kapitein, die 27
maanden in Russische gevangenissen heeft
doorgebracht.
Na afloop der bijeenkomst trachtte een
aantal studenten tot het gebouw van het
Russische gezanschap door te dringen. De
toegangsstraten er heen bleken echter door
een sterke politiemacht te zijn afgezet. Inci
denten deden zich niet voor.
Voortgezette debatten over het
plan-Young.
De Rijksdagdebatten over het Youngplan
en de daarmede verband houdende wetten
zijn hervat met een rede van den democra-
tischen afgevaardigde dr Dernburg.
Deze zeide, dat het Youngplan niet alleen
tegenover het Dawesplan, maar ook in ver
gelijking met alle vroegere overeenkomsten
een aanzienlijke vooruitgang be teekent. De
crediteuren hebben thans groot belang bij
een uitgebreide markt voor de Duitsche lee
ningen en een goedkoopen rentevoet. De
bank voor internationale betalingen is een
instelling van algemeene beteekenis.
Dr. Dernburg schilderde vervolgens den
toestand, die bij een z.g. Dawescrisis zou zijn
ontstaan, waardoor het economische leven
zou zijn vernietigd zonder dat een voortdu
rend resultaat zou zijn bereikt. Indien
Duitschland dan was ineengestort, zou het
misschien minder te betalen hebben gehad,
doch ook veel armer zijn geworden. En het
einde zou misschien weer een Youngplan
zijn geweest, doch met controle en sancties
Dat is het recept, dat de rechtschen tot heil
van het vaderland aanbevelen.
Het voorstel van den nationaal-socialisttj-
schen afgevaardigde graaf von Reventlow,
om de tweede rede van dr. Curtius op kosten
van het rijk in het openbaar aan te plakken,
heeft onverwachten steun van den kant der
regeeringspartijen gevonden. Deze overwegen
zelfs de heide door den minister in den Rijks
dag gehouden redevoeringen in het openbaar
te doen aanplakken, aldus verneemt het
„Berliner Tageblatt". De fractie der Duitsche
volkspartij, van welke partij de minister deel
uitmaakt, heeft haar toestemming daartoe
echter nog niet gegeven.
Japan en de Vlootconferentie.
Naar verluidt, is de Japansche delegatie
bezig met het uitwerken van een momoran-
dum, dat gepubliceerd zal worden op een
oogenblik, dat de Japansche delegatie gun
stig zal lijken.
In dit memorandum wordt vastgehouden
aan een verhouding ten opzichte van Ameri
ka van 7 10. en een duikboot-tonnemaat
van 78.000 ton.
Ten aanzien van de andere kwesties is het
Japansche standpunt onverand* i gebleven.
Japan zal in tegenstelling tot wat men tot
nog toe verwachtte afzien van een voorstel
tot het onderscheiden der duikbooten in
twee klassen, n.l. kust-onderzeeërs en onder
zeeërs voor gebruik in volle zee.
Prof. Grassberger, leider van de hygiënische
afdeeling van de Wcensche universiteit,
heeft een geparfumeerd gas uitgevonden, dat
dood door verstikking" onmogelijk maakt.
De Spaansche oppositie roert
zich.
De Spaansche republikeinen hebben zich
vereenigd aan een banket, waaraan ongeveer
duizend gasten aanzaten.
Verscheidene personen, o a. de republikeln-
sche leider Lerroux hic'.Ien redevoedingen,
waarin -ij betoogden dat de verantwoorde
lijkheid der dicta' -ur en van hen, die haar
uitlokten, hoe hoog-geplaatst ze ook zijn,
moet worden vastgesteld.
Lerroux zeide: Aan generaal Berenguer
dient te worden gevraagd of hij verantwoor
delijk is voor de catastrofe bij Anoeal. Zoo
ja. dan moet hij geen minuut langer aan het
bewind blijven; zoo niet. dan dient de schul
dige te worden gestraft, welke ook zijn po
sitie moge zijn.
NIEUWGEBOUWD HUIS
INGESTORT.
DRIE DOODEN.
BERLIJN. 12 Februari. (Wolffbureau).
Door een totnogtoe onopgehelderde oorzaak
heeft hedenmorgen in een nieuwgebouwd
huis een instorting plaatsgehad, tengevolge
waarvan een aantal arbeiders die zaten te
ontbijten onder het puin werden bedolven.
Drie hunner werden terstond gedood en zes
anderen liepen meer of minder zware
kwetsuren op.
EEN RAADHUIS BESTORMD.
VELE GEWONDEN.
CLEVELAND. (Chic.), 11 Febr. (Reuter).
Duizend personen die zich communisten noem
den en uitbreiding der werklootzenonde:
steun in g eisch ten. bestormden het raadhuis
met het doel tijdens de gemeenteraadszitting
de zaal binnen te dringen. De politiê joeg de
betoogers met den gummistok uiteen en ar
resteerde er eenigen. Twintig hunner als
mede twee agenten werden gewond. Onder
het geschreeuw van: werk en loon, of wij
vechten, deed de woedende menigte, zoo meldt
een later bericht, een aanval op de politie.
Er ontstond een hevig gevecht en velen wer
den zwaar gewond. De rust keerde eerst terug
toen de brandweer met eenige groote spuiten
aanrukte.
WEER EEN RAZZIA TE CHICAGO.
CHICAGO. 12 Febr- (N.T.A.) De politie
heeft gisteren wederom een groote razzia
gehouden onder de bandieten, van wie er
niet minder dan 800 werden gearresteerd.
Men verwacht dat in de komende dagen
in totaal ongeveer 2000 bandieten zullen wor
den gevangen genomen.
Tegen de zes aanstichters van het oproer in de gevangenis te Auburn, waardoor negen
menschen het leren verloren, is een proces aanhangig gemaakt De zes beklaagden on-
der strenge bewaking in de icachtkamer van het gerechtshof.
„O pappie, wilt u dadelijk de radio opbel
len, ik heb mijn glazen stuiter in den luid
spreker Iqten vallen".
DE MÜNCHEN.
NEW YORK 11 Febr (N.T.A.) Van de be
manning van het s.s. München, wordt de
electriclen vermist. Gewond werden een ma
troos. zes brandweerlieden en een stewardess.
Een brandweerman is verdronken. Verdere
verliezen vallen niet te betreuren.
NEW YORK, 12 Februari iN. T. A.) De
Ochtendbladen bevatten uitvoerige artikelen
over den brand aan boord van het stoom
schip „München".
In het bijzonder wordt gewag gemaakt van
de moedige houding van den kapitein, die
met een bijl zich een weg banend de scheeps
papieren trachtte te redden.
Een der andere leden der bemanning slaag
de er in 40.000 Mark aan scheepsgelden in vei
ligheid te brengen.
De brand aan boord van het schip duurde
onverminderd wort tot hedenmorgen. Men
verwacht heden den brand meester te kunnen
worden.
NEGENTIG HONDEN VERBRAND.
CHICAGO, 11 Febr. (Reuter). Bij een
brand in een honden-asyl, vonden 90 honden
den dood in de vlammen.
MISLUKTE AANSLAG OP EEN
GERECHTSGEBOUW.
WARSCHAU, 12 Febr. (Woiffbureau) Te
Sosnowice hebben gisteren 500 communisten
getracht het gerechtsgebouw binnen te dnn-
Bereden politie verspreidde de communisten
voordat het tot ongeregeldheden kwam en
arresteerde acht hunner.
DE ZONEN VAN PRIMO.
HENDAYE, 12 Febr. (B.TA.) Men meldt
uit Madrid dat twee zonen van Primo de
Rivera een café in Madrid binnendrongen
waar zij generaal Queipo Dellano aanvielen.
Deze, zich verdedigende, verwondde een der
zonen van Primo aan het gelaat. Na dit in
cident verlieten de beide aanvallers het café
onder het gehoon van de omstanders.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
60 Cl», per regel.
Voor 's nachts
Voor overdag is
de moderne crème!
DONDERDAG 13 FEBRUARI
Hotel Lion d' Or. Jaarvergadering Ned.
Reisveroeniglng. 8.30 uur.
Palace: „Witte Schaduwen", Tooneel: Lu-
zy Browning. 8.15 uur.
Luxor Theater „Huzarenliefde" Tooneel:
Troupe Loupescu en Les Caravellis, 8.15 uur.
Rembrandt Theater; „Naar Siberië ver
bannen"; Tooneel: 3 Bargers, 7 en 9.15 uur.
VRIJDAG 14 FEBRUARI.
Stadsschouwburg. Itallaanschc Opera.
„Traviata", 8 uur.
Schouwburg Jansweg. „Rose Marle", 8.15
uur.
Hotel Lion d' Or. Kruisweg. Middenpartij
voor Stad en Land Lezing mevrouw A. C.
VeenBrons (Famke) 8.30 uur.
Brinkmann, Groote Markt. Algemeene ver
gadering H.O.V., 8.30 uur.
Bioscoopvoorstellingen, nieuw programma.
Te; ler's Museum. Spaarne 16. Geopend op
werkdagen van 11—3 uur, behalve 's Maan
dags, toegang vrij.
Ben nebroek; Raadhuis. Gemeente
raad, 8 uur.
Hoofddorp: Raadhuis. Gemeenteraad
van Haarlemmermeer. 10 u. v.m.
K-
vi ~-~r
In den nacht van 11 op 13 Februari 1929
dus gisteren juist een jaar geleden werd
het Leldsche stadhuis door brand verwoest.
Wij plaatsen deze foto, die het treurige
overschot van het mooie carrlllon laat zier.,
bedekt met ijs, ais een herinnering.
Tevens geven wij. als een tegenstelling
tusschen den zeer strengen winter van verleden
jaar en den bijna vorstioozen winter, dien wij
nu beleven, een foto van katjes. H:cr en daar
op beschutte plekjes komen de Wilgenkatjes
als aankondigingen van het voorjaar al uit.
Op den Zeeweg zijn de katjes ook al aan het
zwellen, maar daar zal het nog wel eenige
weken duren voor de knoppen open springen.
(Reeds in een deel van dc vorige oplage
apgenomen.)
