Het woord is aan...
47e Jaarg-ang No. 14359
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Maandag 14 April 1930
HAARLEM S DAGBLAD
DIRECTEUREN: J. C PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEUR! ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week 0.27J4, met Geïllustreerd Zondagsblad /0.32
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 3-57*4. Franco per post door Nederland 3 87*4. Losse nummers
ƒ0.06. GeilL Zondagsblad per 3 maanden 0-57*4, franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat S3 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon No».: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENT1EN15 regels 1.75. elke regel meer f 0J5 Reclames
/0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbcd 14 regels 0.60,
elke regel meer /0.15. buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag;
Donderdag en Zaterdag) I4 reg. f025. elke regel meer /0.10. uitsl. s contant.
Gratis Ongevallenverzekering vonr Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog 400.-, Duim I 250.-. Wijsvinger 1150.-. Elke andere vinger I 50.-. Arm- oi Beenbreuk I 100.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
NIEUWE AARTSBISSCHOP VAN
UTRECHT BENOEMD.
MGR. J. H. a JANSEN.
Mgr. J. H. G. Jansen, de nieuwe Aartsbis
schop van Utrecht.
Paus Pius XI heeft benoemd tot Aartsbis
schop van Utrecht als opvolger van wijlen
mgr. H; v. d. Wetering den hoogeerwaarden
heer Joannes Henrlcus Gerardus Jansen, vi-
earis-capitularis van het Aartsbisschop, ka
nunnik van het kathedraal kapittel, deken
van Utrecht en pastoor van de Heilig Hart-
kerk op Oudwijk te Utrecht.
De berichten van den laatsten tijd, dat de
benoeming nog wel eenigen tijd zou uitblij
ven, zijn dus niet bewaarheid.
Pastoor J. H. G. Jansen is geboren !n Mei
7868 te Leeuwarden en is dus thans 02 jaar.
Zijn eerste opleiding genoot hij te Rolduc
en vervolgens studeerde hij aan de semina
ria van Culemborg en Rijzenburg. Op 15
Augustus 1893 werd hij tot priester gewijd.
Hij was als kapelaan en assistent achter
eenvolgens werkzaam te Heeg (Fr.). Sneek,
en aan de St. Walburgs-parochie te Arnhem.
In 1899 werd Kapelaan J. H. G. Jansen be
noemd tot Professor aan het Groot-Semi
narie te Rijzenburg, welke functie hij ver
vulde tot 1908. In 1909 werd hij benoemd tot
Pastoor te 't Goy bij Schalkwijk. Korten tijd
later werd hij Pastoor te Harlingen en in
1918 Pastoor van de Onze Lieve Vrouwen-
Parochie aan de Bildtstrant te Utrecht. In
1921 werd Pastoor Jansen Kanunnik van het
Metropolitaan Kapittel van Utrecht en in
1929 verliet hij de O. L. Vrouwen-Parochie
aan de Bildtstraat en werd benoemd tot
Pastoor van de H. Kart-kerk op Oudwijk
eveneens te Utrecht. In het najaar van het
vorige jaar werd hij benoemd tot Deken
van de stad Utrecht en in October van het
zelfde jaar, na den dood van wijlen den
Aartsbisschop van Utrecht Mgr. van de We
tering nam hij als Vicaris-CaDitularis de
loopende zaken van het Aartsbisdom waar.
Kanunnik Jansen was de oprichter van
het R.-K. Lyceum te Utrecht, stichter en
voorzitter van het Comité tot bevordering
van bedevaarten ter eere van den H. Bonifa-
cius te Dokkum. Van Juli 1922 af trad hij op
als geestelijk adviseur van de „Union Inter
nationale des Ligues Féminines Catholiques".
Hij was ook geestelijk adviseur van de R.-K.
werkgeversvereeniging en de Gregoriusver-
eeniging van hoofden van R.-K.Seholen.
Voorts bekleedde hij nog verschillende
functies in het R.-K. vereenigingsleven te
Utrecht.
Mgr. Jansen zal den kanonieken eed af
leggen in handen van den Pauselijken In
ternuntius te 's-Gravenhage. De benoeming
is hem door mgr. Schioppa mondeling over
gebracht, de schriftelijke bevestiging is nog
te wachten. Een datum voor de consecratie
is nog niet vastgesteld.
Na het bericht van de benoeming. Zondag
avond, heeft de nieuwe Aartsbisschop vele
blijken van belangstelling ontvangen.
„ZANG EN VRIENDSCHAP"
UTRECHT.
IN
SUCCESRIJKE JUBILEUMMIDDAG.
Zondag zijn de leden van „Zang en Vriend
schap" naar Utrecht geweest. Gezamenlijk
met de zangvereeniging „Euterpe" aldaar,
welke ook onder leiding staat van Lieven
Duvosel hebben zij een concert gegeven in
„Tivoli". De middag kenmerkte zich door
enthousiasme, prettige geest, een .opgewekte
stemming.
In Utrecht werden de Haarlemmers harte
lijk ontvangen, zij werden met muziek afge
haald aan het station en met de vaandels
voorop werd het naar Tivoli een optocht,
die de aandacht trok van de Stichtenaren.
Tot het welslagen van den middag droeg
ook bij, dat de zaal van Tivoli nagenoeg vol
was. Afwisselend voerden „Euterpe" en
„Zang en Vriendschap" een aantal liederen
uit. „Zang en Vriendschap" zong „Les Ma-
rins de Kermor" van Saint-Saëns en „Mor
genlied" van Philip Loots, en na de pauze
„Psalm 8" van Peter Gielen.
Tenslotte zongen beide koren gezamenlijk
onder leiding van den gemeenschappelijken
dirigent de door Duvosel bewerkte Valerius-
liederen. Het publiek was zeer voldaan.
De voorzitter van „Zang en Vriendschap",
dr. G. E. A. Broese van Groenou heeft de
ontvangende vereeniging gecomplimenteerd
met het succes van deze uitvoering en het
bestuur van „Euterpe" op zijn beurt heeft
den heer Duvosel een krans aangeboden.
In de zaal was o.a. aanwezig de heer Corn.
A. Galesloot, de nestor der Nederlandsche
koordirigenten.
Te half negen 's avonds waren de Haar
lemmers in hun stad terug. Het is voor
„Zang en Vriendschap" een succesrijke mid
dag geweest
Een Utrechtsch orodeel.
Het Utrechtsch Dagblad schrijft over het
bezoek o.a.:
Het was een feestelijke middag gisteren
Utrecht heeft den Haarlemmers geestdrif
tig toegezongen. En deze hebben in hun zang
een jubelend antwoord van dank gelegd.
Terwijl het publiek aan beide koren een
eere-palm heeft uitgereikt en bijvalsbetui
gingen. die nu en dan zelfs staande, den
zangers werden toegeklapt.
Dit eeuwfeest van Haarlem is in Utrecht
in broederzin herdacht.
De muziekrecensent van het U- D., de heer
Tiggers schrijft verder o.m.:
„De solo-tenor werd in Les Marins de Ker
mor vervuld en goed vervuld door het lid van
Zang en Vriendschap J Hensen. Met tien
van zulke stemmen verslaat een goed dirigent
ieder mannenkoor. Zit de verdienste eener
prestatie in het groote aantal der zangers?
Neen, want dan zou Euterpe minder goed
gezongen hebben dan Zang en Vriendschap
Maar de waarheid is, dat Euterpe met zijn
stemmenmateriaal moet woekeren, waar het
bij Zang en Vriendschap voor het grijpen
ligt. Goede cultiveering der stemmen blijft
altijd een eerste opgaaf van den koordirec
teur en het heeft er alle schijn van, dat
Duvosel daar wel slag van heeft Soms for
ceert hij de zangers nog te veel, maar dit
is tegenwoordig minder het geval dan vroe
ger.
Lieven Duvosel is een goed leider; de eer
die men hem schenkt, is men in de kringen
waarin hij zich beweegt, ook inderdaad ver
schuldigd. Met hem als kapitein zeilt men
tegenwoordig veilig"
Het concert werd bijgewoond door den
burgemeester van Utrecht Mr. Fockema
Andrea en de componiste Cath. van Rennes.
Jules Lemaitre:
Hoe kunstmatig de sociale organisatie van
onze oude wereld ook schijnen moge, toch is
het door de werking van natuurlijke krach
ten dat het Menschdom geworden is, zooals
loij het nu zien.
DE LAATSTE STELLING.
(Minister Ruys de Beere».-
brouck heeft uit het wijzigings-
ontwerp der gemeentewet de be
paling teruggenomen aangaan
de de benoembaarheid van vrou
wen tot het burgemeestersambt).
Moedig staat die Excellentie
Voor zijn sexe op de bres,
Burgemeester moet een man zijn
En geen burgemeesteres.
Is er waarlijk dan ter wereld
Iets nog dat een vrouw niet kan.
Wijzer, vlugger, slimmer, mooier.
Kortom beter dan een man?
Vindt de man dat stadsbesturen
Zulk bijzonder dol werk ls,
Of wil hij dat dit der mannen
Laatst prestige bolwerk is?
Dient dus in den strijd der sexen
Dit zoo edelachtbaar ambt
Als een soort van laatste stroohalm.
Waaraan zich de man nog klampt?
Moet het hoofd van een gemeente
Kaal zijn, althans schaars behaard,
Moet dat hoofd geschoren wezen.
Of gekneveld of gebaard?
Is het mooglijk dat de keuze
Van de vrouw bezwaar ontmoet.
Daar ze nooit een keten dragen
Als een burgemeester doet?
Is de taak des burgemeesters
Werkelijk zoo zwaar, zoo rauw
Dat zij fnuikend in moet werken
Op het teer gemoed der vrouw?
!k Weet het niet maar burgemeester
Zal een mannebroeder zijn.
Hoe kan ook een burgervader
Ooit een burgermoeder zijn.
GASUS.
Jan Musch als Eliasdie het beter weet. in
het stuk van dien naam. dat gisteren nog
maals in Haarlem vertoond werd.
Bvrd is in Dumedin in Nieuw-Zeclar.d gearriveerd. Hij heeft zijn groote Zuidpool-
expeditiC tot een zeer gelukkig einde gebracht. Byrd, die nu over beide polen vloog
werd in Dumedin een zeel enthousiaste ontvangst bereid, M
FUSIE DER R.-K. PARTIJEN
AFGEWEZEN.
BESLUIT DER R.-K. VOLKSPARTIJ.
Te Utrecht is Zondag het Congres gehou
den van de R.-K. Volkspartij, waarin beslist
werd over fusie met de R.-K. Staatspartij
Het resultaat van de vaak heftige, doch
tenslotte in onderlinge waardeering gehou
den besprekingen was, dat met slechts één
stem tegen besloten werd het voorstel van
het partijbestuur niet te aanvaarden. Voorts
werd met groote meerderheid besloten niet
verder te vergaderen met de R.-K. Staats
partij.
De voorzitter heeft tenslotte een zestal
moties gecombineerd. Daaruit en uit de be
treffende rapporten bleek, dat de geformu
leerde voorstellen niet voldoende rekening
hielden met doel en streven der leden van
de R.K. Volkspartij; dat mitsdien in de
wijze, zooals werd voorgesteld tot de Staats
partij terug te keeren. geen enkele zekerheid
wordt geboden: dat het streven, vastgelegd
in het beginsel en partijprogram der R.K.
Volkspartij wordt rekening gehouden dat
aan de partijleiding opdracht is gegeven een
prachtige actie te ontplooien voor de pun
ten, vastgelegd in het program der Volks
partij.
De vergadering nam met genoegen kennis
van verschillende mededeelingen van de
R.K. Staatspartij, waarin het recht van de
Volkspartij geëerbiedigd wordt.
De vergadering heeft in afkeurenden zin
gesproken over verschillende moties tegen
het zittend partijbestuur der R.K. Volks
partij, in enkele afdeellngen aangenomen
en de meerderheid van het partijbestuur, die
het voorstel tot fusie had verdedigd, ver
klaarde daaruit de conclusie te trekken cn
op het volgend congres haar mandaat ter
beschikking te stellen.
Dit volgend congres zal spoedig worden
gehouden en het geheele bestuur zal tot aan
dat congres de loopende zaken afhandelen,
HET PROCES OVER DE
„FALKE".
Men meldt uit Berlijn aan de N.R.Ct.:
De bootsman van de Falke heeft Zaterdag
In het proces te Hamburg verklaringen af
gelegd, die zeer bezwarend aijn voor Zip-
plitt, den kapitein van het schip. Getuige
verklaarde, dat tijdens de reis een ernstige
woordenwisseling ontstond tusschen Zipplltt
en hem. daar hij weigerde een machinege
weer aan dek te plaatsen. Hij moest echter
ten slotte wel gehoorzamen, daar de Venezo-
laansche officieren, die zich aan boord be
vonden hem met hun revolvers bedreigden
De kapitein had het commando tenslotte ge
heel aan Delgado overgelaten. Na het mis
lukken van den aanval der rebellen bij Cu-
mana zou kapitein Zipplitt hebben voorge
steld de wapens eenvoudig te verkoopen aan
de tegenpartij, daar men dan een goed
zaakje zou kunnen maken. Een uur later
gaf hij echter bevel de wapens over boord
te werpen.
GROOTE BRAND TE RIGA.
Zaterdagnacht is te Riga in de fabriek
Provodnik, waarin groote hoeveelheden vlas
van de Russische scheepvaartmaatschappij
Sowtorgflot waren opgeslagen, brand uitge
broken. Van het gebouw van vier verdiepin
gen, dat zich over een breedte van 200 M.
uitstrekt is niet veel meer overgebleven. De
brand is Zaterdagavond om acht uur op de
derde verdieping ontstaan. Er werd groot
alarm gemaakt. De brandweer trachtte eerst
de lagere verdiepingen van het gebouw te
redden. Even voor tien uur volgden er echter
instortingen, waardoor twee brandweerlieden
werden gedood en vier anderen ernstige
kwetsuren opliepen. Daarna sloeg het vuur
ook op het overige gedeelte van het gebouw
over. Het blusschingswerk was Zondagmor
gen vroeg nog niet afgeloopen. De oorzaak
van den brand is nog onbekend. Volgens een
voorloopige schatting zijn ongeveer 300 wa
gonladingen vlas ter waarde van 25 millioen
lat, verbrand.
PRIJSUITREIKING VERVOLGCURSUS.
Dinsdag 15 April, 's avonds 7 uur zal in het
gebouw der U. L. O. aan de Jacobstraat de
prijsuitreiking plaats hebben aan de leerlin
gen van de 4de vervolgschool. Mejuffrouw
Berdenis van Berlekom zal de scheidende
meisjes en jongens toespreken.
Heden, Maandagavond van 7—8 uur zal
in ae school een tentoonstelling gehouden
wo-den van wat de leerlingen vervaard'.gd
hebben op den naal-cursus en de slöjd-
lessen.
HET JUBILEUM DROOG BI.T HET H. B. G.
De heer W. G. Droog, die Vrijdag zijn 35-
Jarig jubileum vierde als voorzitter van de
afdeellng Haarlem van het Hollandsch
Bloembollenkweekers Genootschap, is
's avonds in hotel Central gehuldigd. Daarbij
hebben het woord gevoerd de secretaris van
de afdeeling, de heer P. Beeren Azn.. een der
oprichters van de afdeeling, de heer Hartge-
rink te Zuid-Schalkwijk, de voorzitter van
het Hoofdbestuur, de'heer S. Schooneveld.
de vroegere algemeen-cesretaris, de heer
Van der Laan te Voorhout, die den heer
Droog als zoodanig is opgevolgd en het lid
der afdeeling de heer De< Boer.
De heer Beeren bood namens de afdeeling
een fauteuil ten geschenke aan, de echtge-
noote van den heer Droog heeft een bloem
stuk ontvangen. Het hoofdbestuur schonk
een bloemstuk.
De heer Droog dankte daarop. Verschil
lende gelukwenschen waren schriftelijk bin
nengekomen.
BOTSING TUSSCHEN VLIEGTUIGEN.
LONDEN, 13 April <N. T. A.) Twee off:
eieren van de Royal Airforce, Perey en Bra
ke zijn als door een wonder aan den dood
ontsnapt toen hun machines op een hoogte
van 3000 voet met groote snelheid vliegend,
tegen elkaar botsten. Beide piloten konden
veilig met het valscherm dalen en kwamen
terecht in een akker Percy was schijnbaar
ongedeerd, Brake had echter beide armen
gebroken en ernstige wonden aan zijn ge
zicht opgeloopen bij zijn pogingen om zich
uit zijn machine te werken.
FELLE BRAND TE ROTTERDAM.
In den nacht van Zaterdag op Zondag heef',
in een huis in de Borselaarstraai te Rot.
terdam een felle brand gewoed, die twee
étages verwoest heeft- De bewoner H. Kraak
was met zijn gezin uitgeweest en toen hij te
één uur thuis kwam vond hij zijn kamers
in lichte laaie, meldt de Crt.
Met vijf stralen heeft de brandweer het
vuur kunnen blusschen.
Verschillende naastgelegen panden hebben
niet onbelangrijke waterschade opgeloopen.
Omtrent den oorzaak is niets bekend.
HULDIGING VAN CEF.S LASEUR.
In den geheel vollen Stadsschouwburg te
Amsterdam is Zaterdagavond de heer Cees
Laseur gehuldigd ter gelegenheid van zijn
12 1 2.jarig tooneeljubileum. Laseur speelde de
hoofdrol in Girandoux' ..Siegfried"
Redevoeringen werden gehouden door den
wethouder voor Kunstzaken, den heer Ed.
Polak, die een krans van het gemeentebestuur
aanbood. Herman Roeivink, welke een enve
loppe met inhoud overhandigde. Dirk Verbeek
en Johan de Meester Jr., die een krans aan
bood-namens Ecl. Verkade. Mevrouw Vera
Bondam bood namens de collega's een cadeau
en bloemen aan. De lieer Louis Saai bom
tenslotte overhandigde een krans van de
societaires van he* Nieuw Nederlandsch
Tooneel. Het stroomde bloemstukken en tele
grammen en eerst, te middernacht kwam een
einde aan de huldiging. J
Het Belangrijkste
De Codificatie-conferentie gesloten. Weinig
optimisme.
(2e blad, le pag.)
Weenen: Mgr. Seipel's houding.
(2e blad, le pag
Londen: De moeilijkheden ter Vlootconfe-
rentie.
(2e blad, le pag.)
Het Nederlandsch Voetbal-el ft al roor den
wedstrijd tegen België ongewijzigd her
kozen.
(3e blad, 2e pag.)
ARTIKELEN.
R. P.: Gedenkschriften.
(le blad. le pag.)
L. A.: Door elf provtneies. Het geheele tra
ject zonder straf punten afgelegd.
(2e blad, le pag.)
Lcttinga; Financlecle Kroniek.
(2e blad, le pag.)
C. J. Groothof f: Door de Internationale
Voetbalwereld.
(4e blad, le pag.)
Voor de laatste berichten zie men de 2e
pagina van het Eerste Blad.)
HAARLEM, 14 April.
Gedenkschriften.
De gedenkschriften van Georges Clemen-
ceau worden overal in de wereld gepubli
ceerd. Ik heb er eenige gedeelten van ge
lezen, en deze trieste lectuur opgegeven. Cle-
menceau was een man van groote b' >aid-
heden. en in zijn tijd die voorbij is
was hij een groot man. Toen hij besefte dat
zijn tijd voorbij was. In 1919. toen zijn candi-
datuur voor het presidentschap mislukte,
trok hij zich uit het politieke leven geheel
terug. Dat was zijn laatste groote daad. Er
was moed toe noodlg. omdat hem nog zoo
veel energie en levenslust resttende
zelfde moed die een geniale actrice als Theo
MannBouwmeester toonde, toen zij het
tooneel eraan gaf met de woorden: .Ik
neem liever afscheid van het publiek dan af
te wachten dat het afscheid van mij neemt'
Clemenceau heeft nog tien jaar geleefd, en
is Gedenkschriften gaan schrijven, die na
zijn dood uitgegeven moesten worden. Bij
zijn leven wilde hij niet meer voor het pu
bliek optreden, na zijn dood dacht hij het nog
te kunnen doen. Wonderlijke vergissing! Den
man die zich in trotsche eenzaamheid tc-ug-
getrokken scheen te hebben krijgen wij nu
te zien als een klagende, mopperende, af
en toen nog venijnige oude heer, die zich
miskend voelde en ruzie had met maarschalk
Foch. Ook Foch is dood. Posthuum bestrij
den de twee oude heeren elkaar nog in ge
schriften, en generaal Weygand. die nog in
leven is. snelt den dooden Foch te hulp,
waarop straks ongetwijfeld een vriend van
den dooden Clemenceau zal reageeren
Tot generaal Weygand tot zijn vaderen ver
gaderd zal worden, en zijn Gedenkschriften
nieuwe onthullingen zullen brengen, cn een
ander posthuum werk erop zal antwoorden.
Het zou komisch wezen als het niet zoo
triest was.
Clemenceau was een te groot man. om niet
groote gebreken te hebben. Anderen hebben
hem vele malen fel daarop aangevallen. De
historie zou ze hebben doen vergeten, de
grootheid van de figuur Clemenceau zou erin
bewaard gebleven zijn als een ander, iemand
die van hem hield en hem bewonde-de zijn
historieschrijver was geweest. Helaas, hij is
het zelf, en breekt de illusie af. Wat rest
van de grootheid van twee menschen als
men ze samen ruzie hoort maken, en elk
voor zich hardnekkig en koppig beweert:
„Ik had gelijk, en ik heb het altijd gehad,
maar hij wou niet begrijpen, enz. Nicmnd
gelooft hen. De oratio pro domo maakt
meestal een slechte kans zij wordt poover als
zij deel van een ruzie uitmaakt. Er is al
zooveel ruzie. Ieder mensch beleeft in zijn
eigen leven al twist en oneenieheden genoeg.
Meer dan genoeg. En ondervindt hoe moei
lijk het is. Iets te bereiken, hoe de weg naar
het doel. naar de daad van beteekenls, met
ruzie-hindernissen bezaaid ls. Oude ruzies
van menschen-dle-dood-zijn in^c^ren
ons dus niet meer. Het laat ons althans vol
komen koud. wie gelijk had. Wii kunnen '*>et
feit interessant vinden dat Foch en Cle
menceau samen een groot doel bereikten on
danks hun geschillen en verschillen in tem
perament. Maar hoe de geschillen precies in
elkaar zaten, en wie nu eigenlijk celllk nad
och, wat komt het erop aan? Vermoe
delijk geen van beiden. Als twee twisten,
hebben er twee schuld....
Het is Jammer. Zij hadden belden zulke
groote reputaties nagelaten, zij hadden hun
plaatsje in de rij der min of meer legenda
rische groote mannen ingenomen, en nu
komen zij, na hun dood, ons nog met nadruk
vertellen dat zij gewone menschen waren,
met gewone gebreken, vooral gewone IJdel
heden. Als dit gepubllcecr lang doorgaat,
zal van hen niets overblijven dan de droge
historische feiten. En de legende althans van
éen hunner, de legende van den Tijger, had
onsterfelijk kunnen zijn!
Er verschijnen te veel Gedenkschriften.
De autobiografieën zijn altijd gevaarlijk voor
den schrijver zelf. De biografieën door an
deren maken ook wel eens slachtoffers, maar
zijn toch veel beter lectuur. Als de schrijvers
zich ernstig voor hun onderwerp geïnteres
seerd hebben en er van houden kunnen zij
iets moois scheppen. En zy hebben het
voordeel, dat zij onveranderlijk den man,
met djn gaven cn tekortkomingen, zijn