BUITENLAND
GEEN VERANDERING IN DEN TOESTAND.
Hoe ziet de Engelsche regeering het Britsche vraagstuk
LETTEREN EN KUNST
HET TOONEEL.
IN- EN UITVALLEN.
MUZIEK
Stofzuigerhuis MAERTENS
AGENDA
HAARLEM'S DAGBLAD
VRIJDAG 25 APRIL
TWEEDE BLAD
1930
Gandhi protesteert maar wordt niet gearresteerd.
Het werk der Intern. Herstelbank.
De uitgifte der aandeelen.
HET BELANGRIJKSTE NIEUWS.
Patel, voorzitter van de Britsch-Indische
Wetgevende Vergadering, heeft zijn ontslag
ingediend. Men meent te weten, dat de
reden hiervan is oneenigheid met de regee
ring over de behandeling der politieke ge
vangenen.
Naar voorts verluidt denkt Gandhi een
nieuw plan uit voor zijn campagne voor
burgerlijke ongehoorzaamheid, dat binnen
kort zal worden bekend gemaakt.
In „Young India" publiceert de leider een
artikel van Gandhi, waarin deze de regee
ring nogmaals verantwoordelijk stelt voor
de onlusten in Calcutta, Karatsji en Ohitta-
gong.
Tot nader order is allen Europeanen de
toegang tot de stad Pesjawar ontzegd, daar
weer onlusten gevreesd worden. Het aantal
der bij de tuchtiging van Chittagong ge-
doode kinderen bedraagt tot dusverre 14.
Volgens berichten uit Bombay kwam het
tusschen arbeiders van de goudmijn van
Yorgaun en inboorlingentroepen tot een ern
stige botsing, waarbij 20 stakers het leven
lieten. De bedrijven in het mijngebied blij
ven gesloten.
Nader nieuws uit Britsch-Indië bereikte
ons niet.
De Engelsche regeering laat Gandhi vrij
rondïoopen en de veronderstelling dat deze
politiek van Engelsch standpunt gezien, de
eenige juiste is, is gewettigd. Intusschen
dient men zich dan tevens af te vragen welk
gevaar de Engelsche regeering het meest
ducht: de Britsch-Indische actie opgezweept
door de gevangenneming van den door velen
verafgoden leider, of de Britsch-Indische
actie, dag in dag uit een stimulans vindende,
in het voorbeeld van Gandhi.
Slechts de toekomst zal kunnen uitmaken
of de houding van de Engelsche regeering uit
strategisch oogpunt, juist was, en of
Gandhi's invloed groot genoeg zal zijn om
de actie tot een voor Britsdh-Indië
gunstig einde te voeren.
L. A.
De uitgifte van aandeelen door
de Internationale Bank.
BAZEL, 24 Aug. (VXO De leden van
den Raad van Beheer van de Bank voor In
ternationale Betalingen hebben gisteravond
en in den loop van hedenmorgen Bazel weer
verlaten.
Omtrent de uitgifte van aandeelen wordt
nader gemeld, dat het onderbrengen van
200.000 aandeelen met een nominale waarde
van 2500 francs per stuk in drieën zal ge
schieden. De 112.000 stuks, die ter beschik
king staan van de zeven hoofd-emissieban-
ken zullen, zooals gemeld werd, acht dagen
na de ratificatie van het Youngplan worden
uitgegeven.
Verder zullen 12.000 stuks verdeeld worden
onder de circulatiebanken van Zwitserland,
Nederland en Zweden, terwijl .de overige
76.000 stuks gegund zullen worden aan de
circulatiebanken, die daarom verzoeken.
Deze verzoeken zullen onderzocht worden
door den president der Internationale Bank,
Mac Garrah
't Proces-Matsjek met een
opgewonden zitting begonnen.
Omtrent den eersten zittingsdag in het
proces-Matsjek vernemen wij het volgende:
Volgens de dagvaarding heeft dr. Masjek
door middel van een bijdrage van 15.000 di
nar aan een Kroatische vereenïging te
Agram, welke ten doel zou hebben aanslagen
te plegen op vooraanstande Servische per
sonen en openbare gebouwen, getracht den
val van de huidige heerschappij in Kroatië
te bevorderen. Voorts wordt hij o.a beschul
digd van publicatie in zijn blad van een te
gen de regeering gerichte Kerstboodschap.
Bij de voorlezing van de namen der verde
digers is het tot heftige discussies gekomen.
Nadat, de voorzitter had verklaard, dat ver
scheidene verdedigers niet bij het verhoor
aanwezig waren geweest, wees de verdediger
van Matsjek, de vroegere minister van bui-
tenlandsche zaken Troembitsj er op, dat de
behandeling moest worden verdaagd, totdat
alle verdedigers aanwezig zijn.
Dr. Hatsjek stelde de vraag, waar zijn voor
naamste verdediger dr. Drnjewitsj is. Op het
antwoord van den president, dat deze even
een afwezig is, ontstond groot tumult op de
beklaagdenbank en op die der verdediging
De president spoorde de beklaagden en
verdedigers tot kalmte aan. z
Dr. Trumbitsch zette vervolgens in een
rede, die meer dan een uur duurde, de wijze
van procesvoering uiteen waarop hij felle
critiek oefende.
Na Dr. Trumbitsch werd nog het woord ge
voerd door een anderen rechtsgeleerde, die
alle voorstellen van dr. Trumbitsch onder
steunde.
Het Openbaar Ministerie maakte bezwaren
tegen de voorstellen, ingediend door de ver
dediging en verklaarde, dat de wettelijke be
palingen nimmer overtreden zijn. Het betreft
hier een spionnageprooes en het staat den
minister van Justitie dus vrij op eigen ini
tiatief bij decreet de algemeen geldende be
palingen voor deze gelegenheid buiten wer
king te stellen.
De voorzitter verklaarde, daarop dat het
Gerechtshof Maandag over de voorstellen
sal beraadslagen, waarna Dinsdag de beslis
sing zal worden medegedeeld. Hierna werd
de zitting verdaagd.
Het huwelijk van Edda
M ussolini.
Edda Mussolini en Graaf GaleazzoCiano.
Als van een koningsdochter was het huwe
lijk van Edda Mussolini, de dochter van den
Italiaanschen dictator, met Graaf Galeazzo
Ciano, den zoon van den Italiaanschen minis
ter van Verkeerswezen.
Reeds vroeg in den morgen waren de stra
ten in de omgeving van de St. Josef's Kerk
waar de plechtigheid zou plaats vinden, zwart
van de menschen, doch de straat
werd vrijgehouden door een pitto
reske afzeiting van Romeinsche politie, in
donkerblauw gekleede carabinieri, cavalerie,
in blauwe uniformen met witte tres
sen en roode wapperende pluimen en
vooral door een groot- aantal in zwarte hem
den gehulde leden der fascistische militie. Spe
ciale maatregelen waren door de politie geno
men, opdat geen enkel gevaar kon dreigen uit
de huizen, die uitzicht gaven op de straten,
waar de bruidsstoet moet doortrekken. De af
zetting strekte zich uit van de Villa Torlonia
naar de St. Josefs Kerk.
Op wensch van de bruid bestond haar eere-
wacht uit „Picoli Italiani", meisjes van 8 tot
14 jaar, die deel uitmaken van de jongeren»
groepen van de „Balilla", de fascistische jeugd,
organisaties. De meisjes marcheerden in mili
taire formatie tot voor de Villa Torlonia, waar
zij den fascistengroet brachten. Alvorens in
het rijtuig te stappen, begroette Edda Mus»
solini de kleinen, die onmiddellijk achter de
fascistische militie die den stoet opende en
voor het bruidsrijtuig haar plaats in den
stoet innamen.
De 19-jarige bruid was gekleed in een wit-
satijnen japon, die tot haar schoenen reikte,
afgezet met witte Burlano-kant. Toen zij in
het rijtuig verscheen, met een groote bouquet
witte rozen in de hand, ging een luid gejuich
op. Voor het eerst sedert zijn optreden als
dictator verscheen Mussolini bij een officieele
plechtigheid in het publiek in gezelschap van
zijn vrouw. Donna Rachele Mussolini. De
Duoe vergezelde zijn dochter, terwijl Donna
Mussolini volgde aan den arm van den vader
van den bruidegom. Minister Graaf Ciano de
Cortelazzo. De bruidegom volgde met zijn
moeder. Voorts waren alle ministers aan
wezig. De Minister van Bu'itenlandsche
Zaken Grandi en Arnoldo Mussolini, de broe
der van den Duce, Graaf de Vecchi, de Ita-
liaansche ambassadeur bij het Vaticaan en
Prins Torlonia traden ais getuigen voor het
bruidspaar op.
Toen de rijtuigen bij de St. Jozefs kerk
arriveerden, stond daar een eerewacht opge
steld van musketiers, die met hun getrokken
sabels een poort vormden, waardoor de
bruidsstoet de kerk betrad- Onder trompet,
geschal trad het bruidspaar de kerk binnen.
In de kerk bevonden zich zeer vele autori
teiten, leden van het diplomatieke corps, ledeD
van de hooge geestelijkheid en de upper ten
van Rome. Na de kerkelijke inzegening, die
geschiedde door den pastoor van de St. Josefs-
kerk, volgden in de kerk de burgerlijke huwe-
lij ksformaliteiten.
Onder detonen van een symphonie, ge
speeld door een in de kerk opgesteld orkest,
verliet het bruidspaar de kerk en keerde
terug naar de Villa Torlonia.
Na daar teruggekeerd te zijn begaf het
bruidspaar zich bijna zonder gevolg naar den
St. Pieter om daar te bidden.
Behalve van den Paus, waren gelukwen-
schen ingekomen van Koning Victor Emanuel
van den koning van Albanië en van vele
andere vorstelijke personen.
Ter gelegenheid van het huwelijk van zijn
dochter heeft Mussolini een gift geschonken
van 25.000 Lire voor een vacantiekolonie voor
behoeftige kinderen in de bergen aan de zee.
kust. Voorts heeft Mussolini 500 Lire beschik,
baar gesteld voor elk kind, dat vandaag ge
boren wordt bij een arme familie te Rome.
Lugano, Forli, Predappio, Meldola, Forlim»
popoli en Faensa. de plaatsen waar Mussolini
zich dikwijls ophoudt of vroeger vaak ver
blijf heeft gehouden.
Bezoek van Z. K. H. Prins Hen
drik aan de Jaarbeurs te Milaan
MILAAN. 24 April. >V.D.) Dinsdag U.
vertrok Prins Hendrik, vergezeld door Jhr.
van Loon, reeds vroeg uit Lugano om een
bezoek te brengen aan Milaan.
Per auto Lugano afgehaald door onzen
consul-general De Visser werd in de och
tenduren gereden door de nieuwste stads
gedeelten van de stad waar o.a. het nieuwe
Universiteitsgebouw bezichtigd werd. De
consul-generaal bood daarop een lunch aan.
Als gasten zaten onder anderen aan: Ar-
mendo Mussolini, broeder van den minister
president; en de burgemeester van Milaan
Hertog Visconti di Modrone.
Na de lunch werd allereerst een bezoek
gebracht aan het Nederlandsche Paviljoen
op de Jaarbeurs waar Z.K.H. in de laatste
5 jaar thans voor de 4e maal zijn belang
stelling toonde voor de Nederlandsche pro
ducten,
JAVAANSCHE DANSKUNST.
VOOR „GELOOF EN WETENSCHAP".
En wederom is deze avond van Javaan-
sche kunst een dierbare herinnering ge
worden, als zoo velen voor dezen: wederom
heeft Raden Mas Jodjana ons het hoogste
genot geschonken; zijn kunst blijft tot het
allermooiste behooren, van wat de dans
kunst ons schenken kan. Reeds verscheidene
malen hebben wij het werk van dezen Ja-
vaanschen meester door middel van prijzende
recensies, recht doen wedervaren. Wij kun
nen dus kort zijn. dit keer, temeer daar eeni
ge der nummers reprises waren van door ons
reeds besproken dansen.
Iets nieuws voor ons was de medewerking
van den 28-jarigen Balinees Roemahlaise-
lan, een leerling van Jodjana, die door intie
me familierelaties met één dei- vooriiaamste
leden van het Balineesche ballet, wel thuis
was in de Indische danskunst, doch deze toch
nimmer voor zijn ontmoeting met Jodjana
had beoefend.
Het was verrassend te zien tot welk een
danser van buitengewoon groote beteekenis.
deze talentvolle leerling zich heeft ontwik
keld. Bij den eersten oogopslag kon men con-
stateeren, dat hier die innerlijke verfijning,
die groote aristocratie des geestes aanwezig
was, die de sfeer bepaalt van de Indische
danskunst. Roemahlaiselan heeft bovendien
een prachtig, getramd lichaam, dat zich door
het kunstenaarsgemoed klaarblijkelijk
feilloos laat bespelen.
Jodjana's „groteske" verdient een aparte
bespreking. Deze maskerdans onderscheidde
zich op typische wijze van soortgelijke Euro-
peesche verrichtingen, die in den regel, tot
een goedkoop lachsuccesje aanleiding geven.
Déze groteske bleef o zeldzaamheid
tot in details voornaam, stijlvol, ja inge
togen. zonder echter ook maar één maal den
indruk te vestigen, dat hier géén groteske
gedanst werd. Zoo ooit, dan werd hier ten
duidelijkste een demonstratie gegeven van
wat goede, en edele smaak is.
Jodjana's echtgenoote en medewerkster,
Raden Ayou Jodjana gaf zeer terecht
telkenmale korte inleidingen, die nog eens
scherp in het licht stelden, dat ieder dezer
dansen hoewel zij stuk voor stuk een
symbolische beteekenis hebben, toch ont
leend zijn, aan het gewone, dagelijksche le
ven van den inlander.
Ook dit keer kwam voor ons het hoogte
punt bij „Gebed" met de prachtige wee
klagende begeleiding van de menschelijke
stem (Raden Ayou Jodjana).
De mimiek van den danser, zijn bijna me
diamieke vervoering, maken deze schepping
tot een waarachtig gebed.
Hoe leeg en ijdel klonk na de plechtige
stilte het handgeklap!
De overige nummers werden begeleid door
Gamelan-muziek. De eenige juiste begelei
ding „Geloof en Wetenschap" heeft er goed
aan gedaan met een dergelijken avond het
seizoen te besluiten.
L. A.
VARIA - UMUIDEN.
,Er staat geschreven"is minder een
drama van den oorlog dan het drama van
den oorlogsinvalide! Wanneer men pas een
stuk als „De Groote Reis" heeft gezien, treft
het wel heel sterk, dat Jaap van der Poll
niet boven het „geval" uitgaa.t De eerste
twee bedrijven zijn weinig overtuigend; het
blijft aldoor tooneel. De atmosfeer van den
oorlog voelden we feitelijk geen oogenblik!
Bij Varia nog minder dan bij Het Schouw-
tooneel! Pas in het derde bedrijf begint
en eindigt ook tegelijk het drama. Het
leed van den lichamelijk zwaar verminkten
Thomas Henderson, die de liefde van zijn
vrouw moet verliezen doordat zij een niet te
onderdrukken afschuw voor zijn wonden
voelt, is allerminst denkbeeldig en in dit con
flict tusschen man en vrouw ligt wel degelijk
een dramatisch element! Dit bedrijf is dan
ook verreweg het sterkste in het drama van
Van der Poll en het pleit voor den schrijver,
dat hij de dramatische effecten niet heeft
aangedikt doch zoo sober mogelijk heeft ge
houden. In IV verzwakt het stuk sterk en
het slot doet erg tendentieus aan. Maar om
het derde bedrijf heeft „Er staat geschre
venwaarde en die derde acte kwam in
de voorstelling, welke Varia gisteren van dit
stuk heeft gegeven, ook goed tot haar recht,
dank zij vooral het dramatische spel van den
hoer Boeree in de rol van Thomas! Hij gaf
het leed van den invalide met innerlijke
kracht en boeide al door, zeker ook niet in
geringe mate door de uitstekende wijze,
waarop hij zijn tekst zei. Bijzonder goed
bijvoorbeeld het fragment, waarin hij ver
telt van de twee dames, die hun afschuw
voor hem in het café niet konden verber
gen!
En in dit bedrijf kreeg hij ook goed tegen
spel van Florence mevrouw Boeree-Kar-
reman en mevrouw Henderson mevrouw
List-Daalder. De twee dames wisten in de
uiting van hun verdriet maat te houden en
zorgden er dus voor, dat Thomas hoofdper
soon bleef en een fond kreeg voor zijn spel!
Het derde bedrijf 'was veel beter dan I en
n. wat ik voor een groot deel ook aan het
stuk wijt! Men zette dadelijk te dramatisch
In en verkreeg daardoor in I niet voldoende
nuance en geen climax, Florence speelde al
door te veel in den zelfden rouw toon
en zou veel meer effect hebben bereikt, als
er een stijging in haar spel bij het pogen om
Thomas terug te houden ware geweest! En
zij weigerd voortaan den den kapper zulk
een leelijke pruik, die haar in het geheel niet
flat toert! In het spel van James en Thomas
Jack Roza en L. W. Boeree was te wei
nig tegenstelling! Ik voel James meer als een
man van berekening en niet als zoo'n opge
wonden standje, als wij gisteren zagen. Ivy
O' Brien mevrouw ListMoolenaars
was wel wat erg gemaniëreerd in haar spre
ken en kwam eerst in n bij haar bekente
nis tegen Florence wat los! De medewer
king van mevrouw ListDaalder beteeken-
de voor Varia winst. Mevrouw List toonde
dadelijk door de rust in haar spel en den in-
nigen toon van haar stem. welk een goede
kracht zijn voor dramatische partijen is.
Holtslag vulde als gewoonlijk het tooneel, al
had ik hem in het eerste bedrijf wel wat
geestdriftiger en pathetischer gewenscht!
Dat is toch duidelijk de bedoeling van den
schrijver, om de tegenstelling met zijn ver
driet in IV des te sterker te maken. Van den
Borg was levendig en druk genoeg als Fred
dy en Adr. de Bock viel lang niet tegen in
de moeilijke rol van den voor den dood be-
vreesden John.
Zoo was het spel van de meesten lang niet
slecht en toch. kregen wij geen moment der;
TANTE BETJE.
De administratie van dit blad heeft een
brief geschreven aan een groote flnna In
Nederland om haar attent te maken op de
goede gelegenheid om in Haarlem's Dagblad
te adverteeren en ontving in antwoord daar
op het volgende briefje:
„Mijne Heeren,
..Naar aanleiding van Uw schrijven van
„19 dezer diene, dat wij ons voor de plaat
sing van bedoelde annonce ten opzichte
„van het aantal bladen hebben moeten
„beperken en zijn wij aan ons budget ge-
„bonden. Een en ander is reeds per con
tract vastgesteld en kunnen wij derhalve
„geen aanleiding vinden van Uwe aan
bieding gebruik te maken.
Hoogachtend,
(volgt de naam van de firma.)
Haarlem's Dagblad krijgt dus dezen keer
de advertentie niet en dat ls natuurlijk jam
mer; misschien lukt het beter een volgenden
keer, maar daarom drukken wij hier dat
briefje niet af, dat doen wij alleen om er
de aandacht op te vestigen, hoe heerlijk de
stijl van tante Betje hier weer wordt toege
past. „En zijn wij aan ons budget gebon
den" „en kunnen wij derhalve geen aanlei
ding vinden". De stijl van tante Betje is net
een goederentrein, je kunt er net zoovee!
wagens aanhaken als je wilt. De steller had
er bij kunnen zetten ,.en zullen wij Uw blad
in gedachten houden", „en kennen wij Uw
geacht blad zeer goed", „e n waardeeren wij
Uw geëerd orgaan bijzonder" enz. enz.
Als je eenmaal dit schoone voegwoordje
„en" maar te pakken hebt, dan volgt de
rest vanzelf.
Het is geen kleine firma, die ons dit ant
woord zendt en is het dus te verwonderlijker,
dat haar correspondent niet beter Hollandsch
schrijft en geven wij den moed niet op, dat
het nog wel eens beter zal worden en zullen
wij er af en toe nog eens op blijven hame
ren. dat men elkaar dit foutieve stijltje niet
naschrijft en hopen wij van harte beter
schap voor de scribenten en gaan wij over
tot onze dagelijksche bezigheden.
Deze stijlvorm is overgewaaid uit Du its ril
land, dat ons zooveel onnoodige Germanismen
thuis stuurt, maar het mooiste van alles is.
dat Duitsche taal- en stijlkenners het stijltje
daar evengoed fout vinden als wij hier.
indruk, dat we getuige waren van de span
ning, den strijd en het leed van een Engel
sche familie op dien historischen oorlogsdag
in Augustus! De lucht was allerminst met
eiectriciteit geladen, het bleef „tooneel".
Maar in het derde bedrijf kreeg de voor
steling waarde en hierin hebben de leden
van Varia heel wat bereikt! En dat is geen
geringe lof!
Het publiek leek ons tijdens het spel nu en
dan wat onrustig, maar het zeer enthousias
te applaus na elk bedrijf bewees toch, dat
het stuk pakte en het spel zeer werd ge
waardeerd, zoodat Varia niet te klagen had
over het succes.
J. B. SCHUIL
CHR. MUZIEKKORPS „ARTI ET
RELIGION!".
Wanneer straks op het muziekconcours te
Wormerveer, dat op Hemelsvaartdag de
juniores tegen elkaar in 't krijt ziet treden,
het korps ,Arti eft religioni" even gelukkig
blaast als op deze uitvoering, dan durven
wij het een mooie overwinning voorspellen.
Op het programma kwam o.m. voor het ver
plicht werk, benevens het stuk naar keuze.
Neemt men voorts in aanmerking, dat de
huidige dirigent de heer J. A. Dekker zich
nog niet langer dan een goede maand be»
lastte met de leiding, en dat hem nog een
vijftal weken rest om het samenspel zoo
mogelijk nog meer te volmaken, dan staat
het jonge korps er heel mooi voor. Want in
*t vrije werk (het heet „La palme d'or") wer»
den niet alleen de partijen in goede be
heersen ing voorgedragen, maar was er ook
een klankgehalte, dat bepaald prettig aan»
deed.
Het verplicht nummer draagt tot neven-
titel „Gavotte".
De componist Challlet mag echter weten,
dat het gavotte «karakter geheel en al
ontbreekt; het is het simpele rythme van de
doodgewone polka en met den besten wil
van de wereld is er ook niet anders van te
maken. Het ligt alzoo niet aan den heer
Dekker, dien we om inzage der partituur
vroegen, dat het notenbeeld instee van de
waardige gavotte niet anders vermag terug
te geven dan het vulgaire dansje dat in
de wandeling „boereplof" heet. Naar het
rythme is het geen gavotte. Maar naar den
vorm evenmin. Want het heeft den rondo-
vorm, en door de armoe der gedachten wordt
dat vele malen herhalen van de bekentenis
dat de componist „niets te zeggen heeft", vrij
vervelend. Het stuk werd echter met zeer
goedé klankbeheersching voorgedragen en
evenals het vrije werk notengetrouw. Vraagt
men meer op een wedstrijd? Misschien kan
de heer Dekker goed doen met het ostinate
rythme iets af te vlakken, al zal 't hem na
tuurlijk niet gelukken, van een uiltje een
valkje te maken.
Wat de andere nummers van het program
ma aan gaat, we hebben met het meeste
genoegen geluisterd naar het stuk, dat door
zijn titel volle reden gaf te veronderstellen
dat de trombonist, die zeer gevoelig (en op»
merkelijk knap) zijn solo voordroeg, zich den
zin van die betiteling volledig bewust was. De
naam dan van deze compositie was „La pelouse
des fées".
Dat de componist, die ook in tonen het
lieflijke beeld dichtte van 't genoemde „La
palme d'or", een naam heeft die voor menig
Hollander de herinnering wakker roept aan
minder lieflijke oorden, doet eigenlijk niet ter
zake. De man heet Ba jus. Maar hij zal
Franschman zijn. Ik veronderstel dit maar
zoo niet zonder grond. Want ook de bekende
marsch „Wien bleibt Wien" heette op dit
programma ..Vienne reste Vienne".
Een omzetting, die het voorstellingsvermo
gen slechts kon opfrisschen. Heet Nederland
ook niet Pays Bas?
Maar om bij 't zuiver muzikale te blijven:
het korps „Arti et religioni" is recht goed
ingespeeld- Dat bewees het ten overvloede
door de beschaafde voordracht der beide
koralen, die aanvang en slot van het pro
gramma vormden. Wij mogen het jonge korps
toewenschen, dat het nog lang het jeugdig
enthousiasme mag bewaren, waarmee het ons
dit eerste concert kwam aanbieden.
In middels brak het alreeds -met de ge-1
INGEZONDEN MEDEDF.ELINGEN
a 60 Cts- per regel.
Barteljorisstr. 16 - Tel. No. 10756
VAMPYR STOFZUIGERS f 98.-
woon te van de meeste muziekkorpsen, den
avond verder te vuleln met plasser ij, die ons
onder de benaming ..humor'' wordt voorge
zet. Het noodigde veeleer een mooi zang-
kwartet uit, voor passende afwisseling te
zorgen. .Euterpe" had het voorrecht, door
de voordracht van eenige mooi gezongen
stukken aanspraak te kunnen maken op dank-»
baarheid en waardeering van zijn auditorium
en door een toegift te toonen. dat zelfs de
hooge zaaltemperatuur geen beletsel moet
zijn. voor die dankbaarheid wederzijds erken
telijk te zijn.
G. J. KALT.
DE 9de SYMPHONIE.
DOOR HAARLEM'S GEMENGD KOOR.
Men schrijft ons:
Zooals reeds bekend is gemaakt, zal Haar
lem's Gemengd Koor, directeur Jan Booda,
6 Mei a.s. behalve de Mis in C, de 9e Sym
phonie met slotkoor van L. van Beethoven
uitvoeren. Het is te hopen, dat dit werk op
het repertoire van H. G. K. ral blijven, zoo
dat evenals in de groote steden, als Amster
dam en Den Haag, waar ieder jaar de ..ne
gende" uitgevoerd wordt, ook dit in Haarlem
zal kunnen plaats vinden.
De allereerste uitvoering van dit werk
werd 7 Mei 1824 te Weenen aangekondigd
als „Grosse Sinfonie, mit im Finale eintre-
tende Solo und Chorstimmen, auf Schiller's
Lied „An die Freude".
Van het oogenblik, waarop die aankondi
ging verscheen, is de vraag, waarom Beet
hoven in zijn 9de Symphonie ook het vocale
element heeft toegepast, telkens en telkens
weer gesteld, en nu meer dan 100 Jaren na
dien. is er nog altijd geen absoluut bevredi
gend antwoord gegeven. Richard Wagner
een groot Beethoven-kenner heeft er de
volgende verklaring voor gegeven:
.Beethoven gevoelde zelf, dAt hij In de
instrumentale muziek het uiterste hoogte
punt bereikt had. Verder stijgen was onmo
gelijk. dus het inslaan van een andere rich
ting was geboden. Die richting kon geen
andere zijn dan die van het woord.
„Toon-drama". Het woord, gezongen door1
de menschelijke stem, moest dus dat uit
drukken. waartoe de zuivere instrumentale
muziek niet bij machte was".
Met deze stelling kan zeer goed een tweede
in verband gebracht worden: Beethoven
heeft in vele zijner Instrumentale werken
duidelijk gewezen op den strijd met het
noodlot, eindigend met de volledige zege
praal van den geest, den humor en den ar
beid: wanneer hij nu in Schiller's „Ode an
die Freude" stof vond tot het schilderen van
een dergelijke overwinning dan is niets na
tuurlijker, dan dat zijn rijke fantasie een
toonstuk schiep, dat ran strijden sprak, en
dat eindigde met dat gedicht als kronend slot.
(Reeds in een deel van de vorige oplage
opgenomen.)
VOORDRACHTAVOND J. B. SCHUIL.
Wat buitengewoon jammer dat dc enkele
lach, die thans nu en dan door de zaal klonk
toen de heer J. B. Schuil Woensdagavond in
den Schouwburg aan den Jansweg voorlas
uit zijn nieuwe boek„Hoe de Katjangs op de
kostschool van Buikle kwamen", zich niet
kon paren aan één algemeenen juichenden
schaterlach uit honderden kelen! Wat jam
mer dat de hééle schouwburg niet vol zat
met jongens, (en waarom ook niet mét
meisjes?) oude vrienden en vriendinnen van
de Katjangs, nietwaar, om te hooren over
Tom en Thijs, die ook in dit nieuwe hoek
weer zooveel lief en leed beleven
Vóór hij zijn voordracht begon, zinspeelde
de heer Schuil, in verband met een jeugd
herinnering, op de „kleine visite", die hij
vóór zich zag en hij sprak den wensch uit,
dat deze kleine visite zich even goed zou
amuseeren als de groote, die hij natuurlijk
liever in den schouwburg had gezien.
Deze wensch ls ln vervulling gegaan, niet
het minst door de prettige, levendige. „Jonge"
wijze waarop de voordrager las. Eigenlijk
was dit geen „lezen" meer, het was bijna
„spelen", het was de jeugdige hoorders doen
beleven, wat Tom en Thijs ondervonden.
Den geheelen avond was het niet in het
minst aan den voordrager te merken, dat hij
voor zoo'n kleine schare stond, in plaats van
voor een geheel gevulden schouwburg. Hij las
met opgewektheid en veel beeldend vermo
gen c* het was te zien, dat hij ook met
plezier las, dat hij evenveel schik had in
alles wat zijn geesteskinderen en hun trouwe
vrienden betrof als het Jeugdige gehoor dat
met zooveel aandacht en zooveel genoegen
naar hem zat te luisteren."
„Iedere zin is lente", hoorden wij een
Jongen in de pauze zeggen. „En wat is het
een opgewekte, vroolijke man!"
Na dit zoo juiste en zoo spontaan ten
beste gegeven oordeel van een jeugdig cri
ticus, kunnen wij verder gevoegelijk zwijgen!
VRIJDAG 25 APRIL.
Palace: .Bollywood op stelten". Tooneel:
Tholen en Van Lier 2.30 en 8.15 uur.
Luxor-Theater: „Krijgsraad" en ..De For
tuinjager". Tooneel: The Venec's Brothers.
2.30 en 8.15 uur.
Rembrandt-Tneater: „De Witte Duivel",
met medewerking van het Don Kozakken-
koor. 2.30, 7 en 9.15 uur.
Standaard-Th eater: „Het spookt in de
Mijnen" en „Kit Carson" Tooneel: The
Sisters Washington, 8.15 uur.
Haarlemsche Kegelbond. Bazar ten bate
van het Pieterhuis; des avonds Concert-
Orkest.
Restaurant BrinkmannN.V. Hypothecaire
beleggingsbank, aandeelhoudersvergadering,
3 uur n.m.
ZATERDAG 26 APRIL.
Gem. Concertzaal. Jubileumconcert door
.Zang en Vriendschap" en de „Maastreechtcr
Staar", 8 uur.
Stadsschouwburg: „Flierefluiters Opont
houd',, 8 uur.
Schouwburg Jansweg: Revue „Doe je ook
mee?" door de Ontspanningsver. ..Ons Ge
noegen". 7.30 uur.
N.V. Heemsteedsche Radiocentrale-aan -
deelhoudersverg., Hotel van Ree, Camplaan
18. 3 uur n.m.
Bioscoopvoorstellingen *5 middags en des
avonds.
