Het woord is aan...
De opening van de „Noordersluis'
47e Jaargang No. 14370
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Dinsdag 29 April 1930
HAARLEM S DAGBLAD
DIRECTEURENi J. C PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEURi ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week 0.2754, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0.32
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd (kotn der
gemeente) 3-5754. Franco per post door Nederland ƒ3.8754. Losse nummers
ƒ0.06. GeïIL Zondagsblad per 3 maanden 0-5754. franco per post-
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon No».: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENT1EN: 5 regels 11.75. elke regel meer 0J5. Reclames
0.60 per regeL Reductie bij abonnement Vraag en Aanbcd 14 regels 0.60^
elke regel meer ƒ0.15. buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag;
Donderdag en Zaterdag) 14 reg. f025. elke regel meer ƒ0.10. nhsl. i contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonné*. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verliea van Hand, Voet of Oog 1 400.-, Duim f 250.-. Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
GEMEENTELIJK TOONEEL-
GEZELSCHAP TE AMSTERDAM?
SAMENGESTELD UIT BEIDE
GROEPEN?
De „Avondpost" van hedenmorgen bevat
Jiet volgende bericht:
Naar wij vernemen, overwegen B. en W.
van Amsterdam, de stichting van een ge
meentelijk tooneelgezelschap, bestaande uit
de eerste krachten der twee solliciteerende
groepen: Verkade-v. Dalsum en Saalborn-
Verbeek. De directie van dit gezelschap zou
dan in handen komen van den Directeur van
den Stadsschouwburg, terwijl de artistieke
leiding zou worden toevertrouwd aan een
„Raad van Vier". Aan elk der vier leden van
dien raad, zal, vóór den aanvang van ieder
speelseizoen, de regie en verzorging van zes
stukken worden opgedragen, waarvan door
elk van hen twee oorspronkelijke Holland -
sche stukken moeten gebracht worden.
Ook de bezetting der stukken zou te voren
worden vastgelegd. Het zou in de bedoeling
van B. en W. liggen, dezen vorm, bij wijze
van proef, voor één jaar voor te stellen.
Mocht na dat „proefjaar" deze vorm in de
practijk niet voldoen, dan zal opnieuw een
sollicitatie naar de vaste bespeling worden
uitgeschreven voor een tijdvak van twee jaar,
met tot basis het cahier de charges, dat ook
thans als zoodanig heeft gediend. De finan
ciering van dit semi-gemeentelijk gezelschap
neemt de gemeente op zich.
In hoeverre de beide groepen voor deze
oplossing" te vinden zijn, kan het blad niet
worden medegedeeld. Alles schijnt nog zeer
in een stadium van „overweging" te zijn.
UITBREIDINGSPLANNEN.
DE GRONDEN IN HAARLEM-WEST.
B. en W. stellen voor de details 3, 4, 5. 6,
7 en 8, alsmede 10, 11 en 13 van de uit
breidingsplannen voor de gronden in Haar
lem-West vast te stellen.
Na overleg met de commissie voor Open
bare Werken hebben B. en W. besloten
detail 12 nog nader te bestudeeren. In ver»
band daarmede kan het bezwaarschrift van
de N.V. Maatschappij voor bloembollen en
plantencultuur en handel voorheen <Amton
Roozen en Zoon voor kennisgeving aange»
nomen worden.
VERJAARDAG PRINSES JULIANA
CARILLON EN MUZIEK
Het gemeentebestuur deelt ons mede, dat
B. en W. 30 April, ter 'gelegenheid van den
verjaardag van H.K.H. Prinses Juliana, de
Stads=Klokkeriist het carillon zal bespelen
van 9.30 tot 10-30 des voormiddags.
Bovendien zal de Haarlemsche Orkest Ver»
eeniging van 3.30 tot 5 uur in de tent in den
Hout een concert geven.
BERLIJNSCHE WRAAKNEMING.
ALLES KORT EN KLEIN GESLAGEN.
BERLIJN, 28 April. V. D.) Hedenavond te
gen 7 uur reed een taxi met 6 inzittenden
voor een café in de Kirchliofstrasse. De in
zittenden stormden met gummistokken ge
wapend het café binnen, waar zij alles kort
en klein sloegen. Een van hen was met een
revolver gewapend. De buffetchef werd neer
geslagen en zwaar gewond. Toen de employés
van het café de politie wilden telefoneeren
werden zij met de revolver in bedwang ge
houden. Toen alles kapot geslagen was, ver
dwenen de onverlaten weer zooals zij geko
men waren. Het schijnt, dat het hier een
geval van wraakuitoefening betreft.
SCHEEPSRAMP IN BENGALEN.
Stoomboot eezonken.
kUIM 200 PASSAGIERS VERDRONKEN?
LONDEN. 28 April (V. D.) Naar uit Cal-
cutta gemeld wordt, is op de rivier Jamuna
in Oost-Bengalen, de stoomboot „Condor"
gezonken. Er bevonden zich 300 passagiers
aan. boord, waarvan tot nog toe slechts 20
gered schijnen te zijn.
Multatuli:
Er is geen mensch, wiens gemoedsgeschie
denis niet belangrijker is dan de mooiste ge
maakte roman.
EEN INTERNATIONAAL
STIKSTOFCONCERN.
HOLLAND ER IN OPGENOMEN?
Het Volk verneemt uit Parijs:
Een internationale conferentie van de
stikstofindustrie zetelt te Parijs om te trach
ten tot een fusie te komen tusschen de En-
gelschDuitschChileenschp groep en de
FranschBelgische groep. Beide groepen
zouden de Hollandsche industrie trachten te
bewegen zich bij de nieuwe groep aan te slui
ten. Tot nu toe hadden beide kartels tegen
strijdige belangen. De conferentie is ge
houden daar men rekening houdt met de
mogelijkheid van een wereldcrisis.
ZENDTIJDVERDEELING NIET
IN DEN MINISTERRAAD?
MAAR WEL EEN BESLISSING?
Het Hbld. schrijft nog over de Zendtijdver-
deeling dat men liet ongevraagd, van een
Lij de, die dit stellig zou kunnen en moet en
weten verzekert, dat noch laatstleden Vrij
dag. noch voordien in den ministerrad een
beslissing over de zend tij dverdeeling is ge
vallen.
Moeten wij dus aannemen, vraagt het blad,
want onze informatie luidt zeer stellig
dat wél de beslissing is gevallen, maar de
zaak niet in den ministerraad ter sprake is
gekomen? Dat zal de naaste toekomst moe
ten leeren.
OPNIEUW MUITERIJ IN DE
GEVANGENIS TE COLUMBUS.
LONDEN, 28 April (V. D.) In de gevangenis
te Columbus is, naar gemeld wordt, muiterij
uitgebroken. Een deel der gevangenen heeft
opnieuw de deuren der cellen met geweld
geopend en gepoogd te ontvluchten. Daar
door de gevangenisautoriteiten gevreesd
werd, dat de overige gevangenen zich bij de
muiterij zouden aansluiten, is de hulp der
militairen ingeroepen, die de gevangenis met
machinegeweren bezetten. Door de directie
werd daarop gepoogd de gevangenen langs
vreedzamen weg van hun voornemen af te
brengen. Volgens een nader bericht schijnt
de directie hierin geslaagd te zijn.
TERAARDEBESTELLING
A. H. VAN DEURSEN.
Onder veel belangstelling is Maandag op
de begraafplaats Westerveld ten grave ge
dragen het stoffelijk overschot van den heer
A- H. van Deursen, in leven verificateur ter
Provinciale Griffie van Noord-Holland.
Verscheidene autoriteiten waren aanwezig
oa. jhr. mr. dr. A. Roëll, commissaris der
Koningin in de provincie Noord»Holland, mr
Vening Meinesz, griffier, afdeelingschefs ter
provinciale griffie en leden van het perso=
•neel der afdeeling verificatie en van het
Provinciaal Ziekenhuis te Santpoort. Ook
was er een afgevaardigde van het Provin
cieaal Ziekenhuis te B.akkum, de heer W. P.
van Keeken.
DE PIONIER.
Het groot moment ls weder daar
Als steeds in dezen tijd van 't jaar,
't Is nu volledig voor elkaar,
De lente is compleet;
Ik was op we; naar Amsterdam
Toen ik hem gister tegenkwam,
Zijn eigenaar hep trotsch en stram
Een held en een poëet.
Een lief jong meisje keek hem aan,
Éen ouder paar bleef even staan,
Een auto die er langs moest gaan
Reed bijna in een sloot,
Hij stapte onbewogen voort,
Een pionier der beste soort
Door geen nieuwsgierigheid gestoord,
Maar zijn succes was groot.
Daar ging de held van nobel bloed,
Al was hij dan ook maar te voet,
Ik heb hem diep en lang gegroet
Met mijn versleten dop,
Zoo'n man die iets het eerste doet
Benijd ik altijd om zijn moed
Ik durf in zoo'n geval nooit goed
Maar nu zet ik mijn strooien hoed
Ook onbeschroomd weer op.
CHRISTELIJKE ORANJE-
VEREENIGING „SCHOTEN".
HET FEESTPROGRAMMA
JULIANADAG.
OP
Evenals andere jaren, heeft ook de Chris
telijke Oranjevereeniging „Schoten" te Haar
lem-Noord ook thans weer het plan opgevat
den verjaardag van Prinses Juliana op fees
telijke wijze te vieren. Het bestuur heeft
voor dien datum het volgende programma
samengesteld:
30 April: Des middags: Feest voor de kin
deren der leden. Om 1 uur opstelling der
deelnemers op het Pretoriaplein, vanwaar
om half 2 in optocht, met muziek en vaandel
voorop, vertrokken wordt naar het gebouw
„Olympia" aan de Kinderhuisvest. Hier zul
len de kinderen eenlge uren aangenaam
v orden beziggehouden. Het programma ver
meldt grappige voordrachten en het optre
den van een goochelaar, terwijl den kinderen
bovendien vele versnaperingen zullen wor
den aangeboden. Om half 6 wordt van hier
weer in optocht vertrokken naar het punt
van uitgang.
Des avonds: Groot feest voor de leden en
begunstigers der vereeniging. Aanvang ha".f 8
Dit feest wordt opgeluisterd met muziek en
voordrachten door de Reciteerclub, een on-
derafdeeling der Vereeniging. Op het pro
gramma staan voorts diverse attracties en
een verloting.
DE LAWAAIMAKER IN
HOOGKERKS RAAD.
CASSATIEBEROEP VERWORPEN.
De procureur-generaal bij den Hoogen
Raad heeft conclusie genomen in de zaak
betreffende het lid van den raad der ge
meente Hoogkerk, dat wegens het zich niet
verwijderen uit een voor den openbaren
dienst bestemd gebouw op last van den be
voegden lastgever en wegens wederspannig-
heid door de rechtbank te Groningen was
veroordeeld tot vier maanden gevangenis
straf, welke straf door het gerechtshof te
Leeuwarden was gewijzigd in twee maan
den.
Hij concludeerde tot verwerping van het
cassatieberoep.
HET R.-K. ZWAKZINNIGEN-
ONDERWIJS.
SCHOOLGEBOUW AAN DE NASSAU-
LAAN ONGESCHIKT GEACHT.
Eenige weken geleden heeft de gemeente
raad besloten om financieele medewerking
te verleenen voor liet verkrijgen van een be
ter gebouw voor het R.-K. Zwakzinnigen-
onderwijs. Het bestuur der vereeniging heeft
gevraagd om een nieuw gebouw te mogen
zetten op grond aan den Kinderhuissingel.
In den raad werd evenwel de vraag gesteld
of het ook mogelijk zal zijn om een bestaand
schoolgebouw, dat niet meer nood'.g is voor
het openbaar lager onderwijs, ter beschik
king te stellen van de vereeniging. Zooals
men weet werd als noodmaatregel al net
schoolgebouw aan het Klein Heiligland voor
dit R.-K. buitengewone onderwijs door de
gemeente afgestaan, omdat het gebouw dat
in de Witte Heerenstraat in gebruik was to
taal ongeschikt was en bovendien veel
brandgevaar opleverde.
Er is zoo vernemen wij thans geda^t aan
de mogelijkheid van het gebouw van de open
bare lagere school aan de Nassaulaan te ont
ruimen en dit dan na verbouw te bestemmen
vcor het R.K. buitengewone onderwijs. Tegen
dit plan zijn evenwel bezwaren gerezen,
vooral omdat geen grond bij deze school be
schikbaar is voor speelplaats en tuinbouw-
oncerwijs. Juist bij het buitengewone onder
wijs hecht men veel waarde aan het tuin-
bouw-on,derwijs, dit. vormt als het ware een
schakel met het latere vakonderwijs voor
vele van de leerlingen.
Daarom ^ordt nu naar een andere oplos
sing gezocht.
In de raadszitting van morgen Woensdag
komt een voorstel van B. en W. in behande
ling om voor f 27.000 2295 M2. grond ten W.
van den Kinderhuissingel te koopen. B. en
W merken in him toelichting op, dat deze
gronden geschikt zijn voor den bouw van
de R.-K. buitengewone school.
BERUCHT INBREKER
GEARRESTEERD.
STAL TE KATWIJK EN IJMUIDEN
IN KERKEN.
Na nasporingen, verricht wegens een in
braak gepleegd in de Ned. Herv. Kerk te
Katwijk, op Goeden Vrijdag is te Gouda
aangehouden de 41-jarige A. J. S.. een be
rucht inbreker, die naar gebleken is, ook
6chuld heeft aan een latere kerk-lnbraak te
LJmuiden. De man is door verscheidene
menschen herkend en ter beschikking van de
justitie gesteld.
HET OVERLIJDEN VAN EEN
DIENSTPLICHTIGE.
MILITAIRE GENEESHEER HEEFT
GEEN SCHULD.
Op de vraeen van den heer Ter Laan over
het overlijden vanl den dienstplichtige Ha-
geman aan blinde darmontsteking beeft de
minister van defensie geantwoord, dat Ha-
geman herhaalde malen is onderzocht, zon
der dat afwijkingen geconstateerd konden
worden, dat echter 11 Februari plotseling ap
pendicitis acuta is opgetreden, waarna hij
naar het Academisch Ziekenhuis is vervoerd
en direct geopereerd.
Het Belangrijkste
De opening van de „Noordersluis" te IJmuï-
den. (Geïllustreerd).
(2e blad, le en 2e pagina).
Zaandam's Millioenenschat. Wat burgemees
ter Ter Laan ons vertelde.
(4e blad, 2e pag.)
De bomaanslag op dc Sovjetambassade te
Warschau. Dc Sovjets forcecrcn een
conflict.
(4e blad, le pag.)
Het weelderigste der Kanaalschepen„Dc
Amsterdamvan de Harwich-lijn.
(4de blad, 2e pag.)
Het eigenaardig karakter van Haarlem. Is cr
kans dat wij „ver-Amsterdamd" worden?
(3e blad, 2e pag.)
ARTIKELEN, enz.
R. P.: De sluis.
(le blad, le pag.)
In- en Uitvallen: Gevaren der zee.
(4e blad, le pag.)
C. J. Groothoff: Door dc Internationale
Voetbalwereld.
(3e blad, 3e pag.)
Trans-Atlantische luchtvaart.
(2e blad, 2e pag.)
(Voor de laatste berichten zie men dc 2e
vagina van het Eerste Blad.)
HAARLEM. 29 April.
De Sluis.
Dit is de dag van De Sluis Een groote dag
voor IJmuiden, een nog grooter dag eigen
lijk voor Amsterdam. Hot is niet overdreven
te zeggen dat de opening van dc nieuwe
Noordersluis. de grootste ter wereld, een ge
beurtenis van belang is voor ons heele land.
Het feit bewijst dat we niet stilstaan, dat
vastgeloopen politieke situaties, hoe rem
mend die ook in vele oozlchten werken, den
vooruitgang van handel en industrie niet
kunnen remmen en den ondernemingsgeest
des volks niet fnuiken Wij zijn een volk van
critisch-aangelegde menschen. en een jour
nalist zou al heel weinig zelfkennis bezitten
als hij rïch niet bewust was. dat hij daarbij
in de voorste gelederen staat. Het beroep
brengt het mee. Maar het brengt meer mee
de schoone gelegenheid, bereikte resulta
ten in het licht te stellen, verheugende fei
ten te constateeren, den pessimist er telkens
op te wijzen dat er veel is waarop wij trotsch
kunnen zijn. In de laatste jaren hebben
vooral de luchtvaart- en de scheeovaart-
maatschappljen des lands herhaaldelijk re
den gegeven om met trots de Hollandsche
prestaties te vermelden. Er zijn dingen vol
bracht waardoor Holland's naam in de heele
wereld weerklonken heeft en met eere ge
noemd is, waardoor ze in het groote buiten
land telkens weer hebben moeten erkennen:
daar zitten kérels op dat wonderlijke hoekje
ingepolderd land aan de Noordzee, en ze
weten groote dingen te bereiken!
Terwijl het grootste waterbouwkundige
werk dat ooit is ondernomen: de droogleg
ging van de Zuiderzee nog in stage wording
is, wordt vandaag een ander groot resultaat
op het gebied der waterbouwkunde bezegeld.
De tijden zijn veranderd te onzen gunste. In
de laatste periode vóór den groeten oorlog
was de algemeene stemming zoo ongeveer:
we zijn maar zoo'n kleine natie, we blijven
steeds achter bij de nieuwe ondernemingen
van het buitenland, alles gebeurt hier te laat
en dan nog in miniatuur. Niemand zou dit
nu meer durven beweren, of zelfs maar ge
neigd zijn om het te denken. De feiten spre
ken het lijnrecht tegen. Het is geen klein
en achterlijk volk dat zulke zeckasteelen
bouwt, dat zulke luchtverblndingen met In-
De koningin in haar autoonderweg naar de „Johan van Oldebarnevelt",
De .Johan pan Oldebarnevelt" bij het vertrek uit Amsterdam gefotografeerd.
f.Zie ook de le pagina van het 2c blad).