JAM
TAMINIAU
Hotel DUIN EN DAAL
ZONDAGMIDDAG
CONCERT
Het woord is aan...
Het Belangrijkste
47e Jaargang No. 14374
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Zaterdag 3 Mei 1930
HAARLEM S DAGBLAD
DIRECTEUREN» X C PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEURS ROBERT
ABONNEMENTEN: per week 0.27J4. met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ032
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd ia (kom der
gemeente) ƒ33754. Franco per post door Nederland 33754- Los
0.06. Geitt. Zondagsblad per 3 maanden 0.5754. franco per post.
Groote Houtstraat 33 Drukker?Zuiéer Bahenapaarne 12
Telefoon No*.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 1482S Drukker? 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIENI 1-^5 rt*eU 175. dkc regel meer t 035.
/0A0 per regeL Reductie bi) abonnement. Vraag en Aanbod 14 regels 1 O.öQ,
elke regel meer /0.15. buiten Arrood. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag;
Donderdag en Zaterdag) 14 reg_ 035. elke regel meer 0.KX nksL i eoataafe
Grati* Ongevallenverzekering voor Weekabonnéa. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overladen f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Doim f 250.-. Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 10
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
HAARLEMMER HALLETJES.
Door ongesteldheid van Fidelio kunnen de
Haarlemmer Halletjes tot nader aankondi
ging niet verschijnen.
OPROER IN 4 GEVANGENISSEN
IN LETLAND.
OP AANSTICHTEN VAN DE SOVJETS?
Uit Riga seint Vaz Dias:
In de gevangenissen te Riga, te Dünabrug,
M.tau en Lieborn zijn ernstige ongeregeld
heden voorgekomen onder de politieke ge
vangenen. In de gevangenis te Riga werden
hij de gevechten om de orde te herstellen 15
gevangenen en 15 soldaten gewond.
In de andere gevangenissen sloegen de ge.
vangenen ook alles wat in hun nabijheid was
kort en klein. Ook daar werden verschillen
de personen gewond.
Men neemt aan dat de Moskoustóhe Inter
nationale de hand heeft gehad in deze on
lusten.
Thans is de orde weer hersteld.
NATUURRAMP IN T
DRONTHEIMER FJORD.
GROOTE GRONDVERZAKKING.
OSLO, 2 Mel (VT.) Naar gemeld wordt
heeft aan de Dronthelmer-Fjord een na
tuurramp plaats gehad. Een oppervlakte van
ongeveer 15.000 vierkante M. grond van de
Orklagroeve stortte plotseling in de fjord.
De arbeiders, die er bezig waren, voelden
eensklaps den grond onder zich wegzinken.
Allen renden in doodsangst landinwaarts en
als door een wonder is er niemand veronge
lukt. Door deze aardverschuiving ontstond in
de fjord een vloedgolf, die veel schade aan
richtte. Groote hoeveelheden visschen
werden op het droge geworpen en twee ka
den van de stad Drontheim werden vernield.
De materieele schade bedraagt ongeveer 3
millioen kronen. Zooals nader wordt gemeld,
is een geheel transformatorenstation in de
diepte verdwenen.
DE BIOSCOOPBRAND TE
PAISLEY.
pit Londen wordt ons geseind:
Charles Dorward, de directeur van den
bioscoop te Paisley waar op 31 Dec. 1929 ze
ventig kinderen door brand om het leven ge
komen zijn, is bij het tegen hem gevoerde
proces onschuldig bevonden en op vrije voe
ten gesteld.
GROOTE BRAND IN POLEN.
EEN STADJE BIJNA GEHEEL
UITGEBRAND.
Men seint ons uit Warschau:
In de nabijheid van Wilna is het stadje
Kobilnik door een geweldigen brand bijna ge
heel in de asch gelegd. 60 huizen en bijge
bouwen werden verwoest. Meer dan 150 ge
zinnen zijn dakloos.
MIDDEN-AMERIKA GETEISTERD
Door een wervelstorm.
TALRIJKE DOODEN.
In de midden-staten van Amerika heeft
een wervelstorm gewoed, die groote schade
heeft aangericht, en waarschijnlijk aan tal
van menschen het leven heeft gekost. De
tornado teisterde vooral het Noorden van
Nebraska, waar hij een 120 K.M. lange zig
zaglijn trok, binnen welker gebied geheele
dorpen werden verwoest.
Volgens de eerste berichten bedraagt het
aantal dooden in Nebraska en Kansas 17,
dat der vermisten zes.
In Nebraska is een dorp geheel verwoest en
aan twaalf steden heeft de tornado groote
schade berokkend. Ook de gemeente Pender,
die omstreeks duizend zielen telt is volkomen
vernield. Te Tecumseh kwamen drie perso
nen om het leven, terwijl meer dan honderd
menschen verwondingen opliepen. Te Teka-
mah werden zes personen gedood en een
aantal gekwetst.
In den staat Kansas ls Winchester zwaar
getroffen, evenals het noordelijk deel van
dien staat en de omgeving van Milwaukee.
Ook andere staten van het midden-wes
ten hebben door wolkbreuken en stormen
veel te lijden gehad. In Minnesota werden
vijf personen gedood, in Sioux City drie be
nevens vele gewonden. Talrijke gezinnen zijn
doe* de ramp dakloos geworden.
De jeugdbeweging in Roemenië ie sterk fascistisch gekleurd. Hierboven een défilé
in Boekarestvan afgevaardigden uit Wala chei, voor den jongen koning Michael
DE ELECTRISCHE TRAM IN
ZICHT?
VOORLOOPIG HET BAANVAK
HAARLEM—HILLEGOM.
Men söhrijft ons uit Hillegom:
Er zijn opmetingen gedaan vanwege de
N.Z.H. en er is een plan ontworpen voor
dubbelspoor van de Remise der stoomtram
te Hillegom af tot den Kennemerbeekweg.
Zooals reeds vroeger is gemeld, is het plan
door het Duin te Benncboek over een nieuwe
brug in de jSennebroekerlaan achter de
Herv. Kerk om een nieuwe baan naar de
Glip aan te leggen. Op de Weeresteinstraat
en de Haarlemmerstraat ia het dubbele
spoor in den weg met ijzeren merkte ekens
uitgezet. De trambanen komen ongeveer in
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
van 2%—5^-uur
„HET LEKKERSTE"
'S
het midden van den weg te liggen, met aan
beide zijden een rijweg, een fiets- en een
voetpad. Dat plan is werkelijk flink opge
zet. De Oosteinderbrug is te smal voor dubbel
spoor, waarom daar een strengeling van
rails zal komen. Dit plan van de N.Z.H. moet
nog door de autoriteiten goedgekeurd wor
den. Een datum staat dus nog niet vast. Ge
hoopt wordt op 1931, het jubileum-jaar der
N.Z.H.
VECHTPARTIJEN IN DE KAMER
VAN TSJECHO-SLOWAKIJE.
KLINKENDE OORVEGEN.
PRAAG, 2 Mei. iV. D.) In het Huis van Af
gevaardigden te Praag is het heden tijdens
de stemming over de werkloozenwet tot ern
stige botsingen gekomen .tusschen commu
nisten en sociaal-democraten, die in een
vechtpartij eindigden.
Nadat de communisten hun afkeuring over
het wetsvoorstel tot uitdrukking hadden ge
bracht, richtten zij hun aanvallen op de
soc-dem.. die zij uitscholden. De soc.-dem.
afgevaardigde Katz sprong daarop op den
communist Stern af en gaf hem een klin
kenden oorveeg. Van beide kanten snelden
partijgenooten te hulp, met het gevolg, dat
een algemeen tumult ontstond.
Tenslotte gelukte het met behulp van de
parlementswacht de vechtenden te scheiden.
Tegen het einde der stemming nam afge
vaardigde Stern nog wraak op Katz door
zich onder bijvalgejoel van zijn partijgenoo-
ten op zijn tegenstander te werpen en hem
den ontvangen oorveeg te retourneeren. Hier
op ontstond een tweede vechtpartij, die ook
ditmaal weer niet behulp van de parlements
wacht tot een einde werd gebracht.
GENERALE REPETITIE HAARLEM'S
GEMENGD KOOR
Maandagavond zal de Generale repetitie
worden gehouden van de IXde Symphonie
en de Mis in C. van Beethoven.
Doordat de voorbereiding van dit concert
uitgebreider is als gewoonlijk, door meerdere
repetities met orkest enz., is 't mogelijk deze
generale repetitie in concertvorm te geven,
't Orkest is aanmerkelijk versterkt, vooral 't
strijkensemble.
Ds. P. W. FOEKEN
Tot lid van het Hoofdbestuur van de Evan
gelische Maatschappij is gekozen ds. P. W.
Foeken te Haarlem.
Schopenhauer
(in Charivarius' bewerking)
Die zucht naar menschen-zien, wat is die
welbeschouwd,
Is 't dat men zoo ontzettend van de men
schen houdt?
Weineen. Het is eenvoudig: angst, voor d'een-
zaamheid
Bij menschen is men van zijn poorer ik
bevrijd.
Maar positief genot? Let op, en luister maar,
De vraag en 't antwoord loopen meestal langs
mekaar;
De eerste spreekt gewoonlijk over zich alleen,
Een ander luistert half, en praat eroverheen
En nauwlijks is er een der vrienden weg
gegaan,
Of daar begint gelukkig kan hij 't niet
verstaan.
MEI-DOORN.
Daar zijn we dus weer in de Mei
En voelen ons 200 blij en vrij.
Het wordt nu volop zomer bulten.
De boomen bloeien, vogels fluiten
De winter is finaal voorbij.
Wanneer April verdwijnt voor Mei.
Verdwenen zijn de schoonmaakdweilen,
Wij gaan weer zwemmen en weer zeilen,
Wij gaan weer naar de heerlijkheid
Van 't uur verschil in zomertijd.
Wij zien weer de vacantle naken
En gaan dus nieuwe plannen maken.
Wij loopen zonder Jas en hoed
Met licht en warmte in ons gemoed.
Wij gaan weer heerlijk transpireeren
In kleurig lichte zomerkleeren.
Op wandeling in bosch en duin.
De zon brandt ons weer rood en bruin.
Wat grijs en zwart was, kil en treurig,
Is nu weer licht en frlsch en fleurig.
Eén wanklank in de volle pret:
Daar komt ons aangiftebiljet,
De boete voor ons naarstig zwoegen
De domper op ons Mei-genoegc-a;
Al geurt de Meiroos nog zoo fijn
Zij kan niet zonder Meidoorn zijn.
P. GASUS.
Ieder jaar vindt tn Rusland „de dag der vogels" plaats. Die dag valt al naar de
warmte, in de periode van 15 Maart tot begin Mei. De kinderen krijgen dan vrij van school,
en brengen buiten vogelkastjes aan.
HAARLEMSCHE MACHINEFABRIEK.
Geen dividend.
In de heden gehouden algemeene vergade
ring van aandeelhouders der N.V. Haarlem-
sche Machinefabriek voorheen Gebr. Figee,
werden de balans en winst- en verliesreke
ning over 1929 goedgekeurd.
De aftredende commissaris Jhr. F. Teding
van Berkhout werd herkozen.
Aan het ontslag ontleenen wij de volgende
bijzonderheden:
De fabriek was het geheele jaar ruim
schoots van werk voorzien, niet alleen door
de reeds in het vorig verslag vermelde, maar
ook door nieuwe opdrachten. Maar de prij
zen, die bedongen konden worden, waren
door de scherpe concurrentie over het alge
meen zeer laag. Om tijdig gereed te komen
was de directie bovendien genoodzaakt, veel
werk door andere fabrieken te doen vervaar
digen wat kostbaar is. Weliswaar had de di
rectie er bij het aannemen van verschillende
werken op gerekend, het personeel uit te
breiden, maar het bleek onmogelijk een vol
doend aantal geschoolde krachten te ver
krijgen.
Een en ander is oorzaak, dat 1929 ongun
stig is geweest.
Door aankoop van twee aan de fabriek
greibende graslanden beschikt de fabriek
thans over 7 H.A. terrein, waarvan 12.000 M2
is bebouwd.
Op het oogenblik is er nog voldoende werk
dank zij een opdracht voor een kolen-
los-inrichting ten behoeve der Gasfabriek
in Haarlem en een 12-tal electrische wipkra-
nen voor de gemeente Rotterdam, benevens
©en aantal kleinere opdrachten, maar on
der de huidige omstandigheden is het ver
krijgen van nieuwe bestellingen tegen een
eenigszins loongenden prijs zeer bezwaarlijk.
Uit de balans en winst- en verliesrekening
blijkt, dat 'n bruto-winstsaldo van f 78.555.26
werd behaald.
Mede in verband met de wenschelijkheid
om de kaspositie zooveel mogelijk te verster
ken, is besloten In overleg met Commissaris
sen, dit jaar geen dividend uit te keeren,
maar een bedrag van 75,000 voor afschrijving
te bestemmen en f 3.555,26 op nieuwe reke
ning over te schrijven.
JHR. A. W. G. VAN RIEMSDIJK ÜERDACHT
In den Stadsschouwburg te Amsterdam
heeft gisteravond de heer Willem Hunsche,
voor den aanvang van de voorstelling van
„Uitkomst", met eenige gevoelvolle woorden
het overlijden van jhr. Van Riemsdijk her
dacht.
De zaal hoorde de korte toespraak staande
aan.
MUTATIE IN HET HOLL. STRIJKKWARTET
De heer Carel van Leeuwen Boomkamp kan
door te drukke werkzaamheden in het vol
gende seizoen geen deel meer uitmaken van
het Amsterdamsch Strijkkwartet. De heer
Henk van Wezel zal zijn plaats innemen,
zoodat het Amsterdamsch Strijkkwartet
voortaan zal bestaan uit de heeren: Ferdi
nand Helmann, le viool; Ben Meyer, 2e vlooi;
Frederic Denayer, alt-viool; Henk van Wezel,
cello, meldt de TeL
De mcord te Abcoude. De verkeerde dood-
geschoten?
(3e blad, le pag.)
Een réiletje in Australië. Voor oud-strijders
geen voorkeur meer
(2e blad, le pag.)
Moldenhauer's groote rede over den finan-
cieelen toestand van het Duitschc rijk.
(2e blad, le pag.)
Groote grondverzakking b\j het Dronthcimer
Fjord
(le blad, le pag.).
Oproer in vier Letlandschc gevangenissen.
(le blad, le pag
ARTIKELEN, enz.
R. P.: Sport en diplomatie.
(le blad, le pag.)
In- en Uitvallen: Fiscaal Meizoentje.
(2e blad. le pag.V
Dr. J. Wackey Eysten: Historische figuren i
Het Geheim verdrag van Dover en de
vrouwen.
(5e blad, le pag.)
Dr. N. W. Doorn: Ileliostaten en Sidero-
staten.
(5e blad, 2e pag.)
Koninginnedag te Pontianak
(5e blad, 3e pag.)
Franz Léhar 60 jaar.
(6e blad, le pag.)
Mannin Crane: Het leven aan boord van een
zeilschip.
(5e blad, le pag.)
P. J. Zürcher: Uit Vergeelde Paperassen.
Uit de geschiedenis van Ncdcrl.-lndtë).
(5e blad, 3e pag.)
C. J. v. T.: Rijwieltochten door Mooi Neder
land.
(3e blad le pag.)
André Adorjan: Aan de oevers ran de Seine.
(5e blad, 3e pag.)
Biographieën in een Notedon. Jan Sluyters.
(5e blad, 2e pag.)
C. Sipkes: Uit de natuur. Kcnncmerland in
de Bloemen.
(2e blad. le pag.)
fVoor de laatste berichten zie men de 2e
pagina van het Eerste Blad
HAARIEM. 3 Mei.
Sport en Diplomatie.
Morgen zal de voetbalwedstrijd Nederland
België in het Amstcrdamschc Stadion ge
speeld worden, en wij zien het feit tegemoet
in een temperatuur, die meer tot zwommen
lokt dan tot tennissen. Enfin, wij behoeven
niet te voetballen, en de tweemaal elf na
tionale helden hebben het er ruimschoots
voor over. Het hinden, dus niets.
De wedstrijd geeft. Mr. .T B Kan. oud
minister. thans weer secretaris-generaal in
algemeenen dienst, aanleiding. In De Groene
een hoofdartikel te schrijven over „Sportieve
ontmoetingen en diplomatieke verhoudin
gen". Een levendig, geestig gekruid betoog,
dat tot overpeinzing moge leiden by velen
van de professoren, politici en anderen, die
artikelen in kranten schrijven, en zich daar
mee wagen aan een vak. dat het hunne niet
ls en waarvoor zU zeer klaarblijkelijk nim
mer eenigen aanleg hebben bezeten. In
sommige andere lande.n volgt men het stel
sel. dat een beroepsjournalist, den beroem
den man interviewt en het artikel voor hem
schryft, waarna deze er zyn naam onder
zet. Dit geeft beter resultaten, maar heeft
andere bedenkingen. De beste oplossing Ls
misschien nog, om er maar boven te zetter.:
door prof. jhr. mr. dr. Jansen (in een Inter
view).
Mr. Jan Kan evenwel heeft geen assis
tentie noodig, en wy kunnen den journalist
betreuren, die in hem verloren is gegaan.
Hy gelooft niet dat sportieve ontmoetin
gen (tusschen nationale ploegen, natuuriyk)
voor de Internationale verhoudingen van be-
teekenis zijn, en geeft daarvoor verschillen
de redenen op. De voetbalwereld ls, zegt hy,
wel een staat in den staat, maar de staat
zelf is zy nog niet. Al is de belangstelling
voor internationale wedstrijden stellig nlot
minder groot dan voor welke diplomatieke
bespreking ook, op het staatsbestel wordt
door de corypheeën. van het spel geen in
vloed uitgeoefend. Hem Ls slechts éen geval
bekend, waarin iemand voor het lidmaat
schap van een vertegenwoordigend lichaam
werd aanbevolen met een beroep op voetbal-
eigenschappen. en dat waren niet. zyn eigene,
maar die van zyn zoon. Ook Indirect schynt
de invloed van de Internationale wedstryden
den minister weinig geëigend om een betere
diplomatieke sfeer te scheppen. Er komt
veelal ruzie tusschen supporters door. Wan
neer een club uit Vlaardingen speelt tegen
een club uit Schiedam, zullen de verhoudin
gen van de inwoners daardoor eer verslechte
ren dan verbeteren.
Over de aanwezigheid van vertegenwoor
digers van het gezantschap der vreemde mo
gendheid naast machthebbers van het
