ONS CONCERT OP 16 MEI.
Het woord is aan...
Het Belangrijkste
Advocaat JAGER GERLINGS
47e Jaargang No. 14378
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Donderdag 8 Mei 1930
HAARLEM S DAGBLAD
DIRECTEURENi J. C PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEUR. ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week 0.27)4, met Geïllustreerd Zondagsblad f032
Per 3 maandenHaarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 3-57)4. Franco per post door Nederland 13.87)4. Losse nummers
0.06. GeïlL Zondagsblad per 3 maanden 0-57%, franco per post.
BureauxGronte Houtstraat S3 Drukkerij: Zuider Buitmspaarne 12
Telefoon No*.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 1482S Drukkerij 10122, 12713 Poetgiro No. 38810
ADVERTENT1EN t i5 regel» 1.75. elke regel meer 0.33 Reclames
/0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbcel 14 regels 0.60,
elke regel meer /0.15. buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag,
Donderdag en Zaterdag) 14 reg. f 0-25. elke regel meer /0.10. arts!, i contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. UHkeeringes: Levenslange oogeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet oi Oog I 400... Duim f 250.-, Wijsvinger I 150.-, Elke anders vinger 1 50.-, Arm- of Beenbreok 100.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
eerste blad
Onze Gratis Ongevallenverzekering
voor Weekabonnés.
Uitkeering van
Honderd Gulden,
Wij keerden heden aan een onzer abonnés, den
Heer J. VAN BEKKUM, Sterreboschstraat 16, te
Haarlem, een bedrag van 100.uit, wegens een
hem overkomen ongeval (beenbreuk).
DE ADMINISTRATIE.
bouw van nieuwe
oorlogsschepen.
Suppletoire begrooting
ingediend.
DRIE KWART MILLIOEN GEVRAAGD.
Ingediend is een wetsontwerp tot ver-
feooging van hoofdstuk VIII der Rijksbe-
grootlng voor 1930. Daarin wordt de post
aanbouw van schepen en vaartuigen verhoogd
met f 770.000.
In zijn Nota van Wijzigingen deelt minister
Deckers ter toelichting o.a. mede:
Het overleg met zijn ambtgenoot van kolo
niën over den nieuwen aanbouw ten be
hoeve van de verdediging van Ned Oost-»
Indië is thans geëindigd en als resultaat
daarvan wordt bij dit ontwerp wederom
f 250-000 aangevraagd als eerste termijn voor
een kruiser, bestemd voor de scheepsmacht
in Oost-Indië.
Materieel-reserve in
Indië noodig.
Tot de zeemacht in Ned. Oost-Indië aal,
volgens de in 1927 vastgestelde grondslagen
behooren den zeegaande vloot waarvan de
sterkte ten minste twee kruisers», acht tor-
pedobootjagers en 12 onderzeebooten aal bes
dragen. Als de thans nog in aanbouw zijnde"
jagers „Banckert" en „Van Nes" welke ln
1930 gereed komen in Indië zullen zijn aan
gekomen, zal aldaar die minim/um^stenkte
aanwezig zijn.
Voorts zal een zekere materieel-reserve
aanwezig moeten zijn, gereed om in dienst
te worden gesteld wanneer gelijksoortig
materieel voor geruimen tijd in herstelling
gaat. Voor de minimumsterkte wordt noodig
geacht een materieel-reserve van een
kruiser, vier Jagers en zes onderzeebooten.
De verdere aanbouw van materieel voor de
zeemacht in Indië zal er derhalve op gericht
moeten zijn deze materieel-reserve te ver
krijgen.
Een nieuwe kruiser.
Als type voor den nieuw te bouwen kruiser
wenscht de regeering te volstaan met een
kleiner type dan de „Java" en „Sumatra"
n.l. van pl.m. 5250 ton. De nieuwe kruiser
zal een hoofdbewapening krijgen van zes
kanonnen van 15 cM. en een snelheid van 32
mijl. De pantserbescherming en de actie
radius zullen ongeveer gelijk zijn aan die
van de „Java" en „Sumatra". Vertrouwd
wordt dat het schip in 1934 gereed kan
zijn.
De torpedobootjagers en de onderzeebooten
zullen in hoofdzaak overeenstemmen met de
typen die laatstelijk voor Oost-Indië werden
aangebouwd met dien verstande, dat twee
onderzeebooten tevens ingericht worden voor
het leggen van mijnen.
De regeering meent voor de eerstvolgende
jaren, wat betreft de behoeften voor de zee--
macht in Oost-Indië, zich dus te moeten
bepalen tot het in aanbouw brengen van een
kruiser en de vervanging van eenige onder
zeebooten. Daarna ls de uitbreiding van het
aantal jagers het meest migent
De minister is voornemens op de begrooting
van 1931 gelden aan te vragen voor een
eersten termijn van een flottielje, welk schip
het midden houdt tusschen een kleinen
kruiser en een torpedobootjager.
Nadat deze tegen 1935 is gereed gekomen,
zal met den aanbouw van een tweede der
gelijk schip begonnen worden. Is ook dit ge
reed dan kan met de vervanging der oude
onderzeebooten worden voor'.gegaan. Naar»
mate de flottielje-leiders gereed komen, zul»
len de „Hertog Hendrik" en „Jacob van
Heemskerck" achtereenvolgens aan den
dietjat ontvallen. Voor opleidingswerk zullen
die schepen voorloopig nog goede diensten
kunnen bewijzen.
Flottielje - vaartuig
voor West-Indië-
De regeering acht voor een blijvende
stationeering in West.Indië noodig een flot
tielje-vaartuig in grootte ongeveer gelijk aan
de thans tot de Indische zeemacht behooren-
de „Flores" en „Soemba" en twee torpedo
booten van pl.m. 300 ton geschikt voor be-
kruisingsdiensten. Aangezien m Nederland
niet over een flottielje-vaartuig beschikt
wordt, wordt thans een eers e termijn van
f 520.000 voor zoodanig vaartuig aange
vraagd. De hoofdbewapening er van zal be
staan uit drie kanonnen van 15 cM.
De snelheid zal 15 mijl bedragen, terwijl de
totale kosten van aanbouw op 21 2 mil»
lioen worden geraamd. Voor jekruisings-
diensten wil de regeering bestemmen twee
der in Nederland aanwezige torpedobooten
(Z-booten) welke in verband met hun be
wapening en snelheid, na het ondergaan van
Mevr. Jo Vincent.
In ons nummer van 30 April JJ. publi
ceerden wij een voorloopige aankondiging
van het concert dat op 16 Mei a.s. des avonds
te 8.15 uur in de Groote Kerk zal aanvangen
onder onze auspiciën.
Op dit concert zullen de beide bekendste
Nederlandsche zangeressen van dezen tijd
optreden, namelijk mevrouw Jo Vincent,
sopraan en mejuffrouw Annie Woud, alt, die
soli en duetten ten gehoore zullen brengen
met begeleiding van den heer George Robert,
stadsorganist, die tevens soli zal uitvoeren.
De toegangsprijs zal, zooals wij reeds mede
deelden 40 cents per persoon bedragen, met
inbegrip van belasting en programma met
teksten der liederen.
Wij kunnen hier thans nog aan toevoegen,
dat in ons nummer van Zaterdag as. een
bon zal worden opgenomen, waarop vier
plaatsen kunnen worden verkregen tegen
den boven genoemden prijs en aan onze
Tijdingzaal Groote Houtstraat 93 op Dins
dag 13 en Woensdag 14 Mei as. telkens van
des ochtends 9 tot des middags 51/2 uur.
Bezitters van kaarten, die hunne plaatsen
wenschen te reserveeren, zullen dit kunnen
doen op Donderdag 15 Mei as. tusschen 9 en
11 uur v.m. en 2 en 4 uur nm., wederom in
onze Tijdingzaal. Wij vestigen er de aandacht
op dat hiervoor of hierna geen plaatsbespre
king mogelijk is. ook niet aan de kerk zelf
en dat het koopen der kaarten op Dinsdag of
Woensdag sterk wordt aanbevolen, aange
zien het twijfelachtig is, of dezen op Don
derdag nog te verkrijgen zullen zijn.
Mef. Annie Woud.
Het programma voor dit zeer bijzondere
concert luidt als volgt:
1. SONATA DA CJHESA.
Tema con vaiiazioni e finale,»
HENDRIK ANDRIESSEN
Orgel.
2a. SCHWEBET HERAB IN SAN ITEM FLUG.
Duet voor sopraan en alt uit Esther,
G. F. HaNDEL.
b. DU, DEN DER KRANZ DER JUGEND
KRÖNT.
Duet voor sopraan en alt uit Saul,
G. F. HaNDEL.
3a. CARE SELVE
b. AH SPIETATO w
Alt.
4a. ARIA UIT DE CANTATE: „ACH GOTT,
WIE MANCHES HERZELEID",
J. S. BACH.
b. ARIA UIT DE CANTATE: ,JCH HATTE
VIEL BEKÜMMERNIS", J. S- BACH.
Sopraan
5. VARIATIES- .MEIN JUNGES LEBEN HAT
EIN END", JAN PIETERSZ. SWEELINCK.
Orgel.
6a. BITTEN, L. VAN BEETHOVEN,
b. GOTTES MACHT UND VORS CHUNG.
L. VAN BEETHOVEN.
C. DIE EHRE GOTTES AUS DER NATUR,
L. VAN BEETHOVEN.
Alt.
C. FRANCK.
C. M. WIDOR.
7a. LA PROCESSION,
b. NON CREDO,
Sopraan.
8. RECORD ARE UIT HET REQUIEM,
G. VERDI.
Duet voor sopraan en alt.
George Robert.
eenige wijzigingen, voor dezen dienst in
West-Indië geschikt geoordeeld worden.
Personeel acht de regeering voldoende be»
schikbaar.
Schema voor 10 jaar.
Aan het wetsontwerp is als bijlage toe»
gevoegd een schema van aanbouw voor de
eerstvolgende tien jaren, dat een overzicht
geeft hoe de bedragen kunnen worden be
steed enz.
verordening op het vuil.
storten goedgekeurd.
TEGEN HAARLEM'S PLANNEN MET
HET BRAASSEMERMEER.
Wij vernemen uit Rljnsaterwoude:
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland
hebben de verordening tot behoud van het
natuurschoon en tot bevordering van de wa
tersport ln de gemeente Rijnsaterwoude
goedgekeurd. De verordening is afgekondigd
en zal over drie dagen van kracht rijn. Het
is Haarlem thans dus op straffe van een
boete en in beslagneming van het materiaal
verboden om vuil te deponeeren in het wa
ter van het Braassemermeer.
de heer m. l. a. klein blijft
raadslid.
VERBODSBEPALING GESCHRAPT.
In ons vorige nummer deelden wij mede,
dat er veel kans was. dat de heer M. L. A.
Klein binnenkort zou moeten aftreden als
lid van den raad. omdat ln het ontwerp tot
herziening van de Gemeentewet de bepaling
opgenomen was, dat vrijgestelden van bon
den van Overheidspersoneel geen zitting in
den raad mochten hebben. De heer Klein is
namelijk vrijgestelde van den RE. Bond
van Politiepersoneel.
Woensdagmiddag is evenwel in de Tweede
Kamer met 48 tegen 30 stemmen een amen
dement v. d. Bergh aangenomen om dit ver
bod te schrappen.
De heer Klein blijft dus raadslid.
Sig ard Hoel
Ik dans niet graag. Het gebied, waarop een
man een nederlaag kan lijden tegenover be
hoorlijke mannen is meer dan groot genoeg.
Waarom zou men dan nog het terrein op
zoeken, waarop zelfs dwazen je de loef afste
ken? Waarom moet een man op een dans
vloer rondspringen, alsof hij gek is, terwijl
hij wel degelijk goed bij zijn hoofd is? Ant
woord: omdat de vrouwen het willen.
speldenprikken.
Heeft u gelezen van dien man,
Die spelden op ging eten
En dat ter demonstratie van
Een schuldeloos geweten.
Hij sprak: Zoo waar die spelden mij
Geen hinder zullen geven.
Zoo waar heb ik, daar blijf ik btj
De misdaad niet bedreven.
Een oordeel over daad en straf
Behoort niet tot mijn zaken.
Maar wat had, vraag Ik me wel af,
Een speld hiermee te maken?
Wou hij, toen 't vonnis was geveld,
Aanschouwelijk demonstreeren
'k Heb u niets op de mouw gespeld,
Daar gaan mijn spelden, heeren!
Of had hij rioh tot leus gesteld,
Die vreemde speldenslikker,
Het gaat hier om het recht van speld
En 't gaat niet om mijn knikker?
Hoe 't- zij, het lijkt waarschijnlijk u
Ook iets oir. van te Ijzen
Want spelden rijn op ons menu
Te prikkelende spijzen
Niets hielp rijn puntig argument
Dit levend speldenkussen.
De schuldvraag, vond de president,
Daar kon geen speld meer tusschen
P. GA8US.
de loonen van het
gemeente-personeel.
EEN VERZOEK TOT VERHOOGING
KINDER-SUPPLETIE-LOON PAS BIJ
HET 3de KIND?
Naar wij vernemen trekt thans de vraag
of de loonen van dé politieagenten en de
gemeentewerklieden verhoogd kunnen en
moeten worden, in de kringen van belang
hebbenden sterk de aandacht.
Eenigen tijd geleden heeft de moderne
organisatie van gemeentewerklieden een
adres aan B. en W. gezonden met het ver
zoek om de loonen te verhoogen en deze
quaestie in het Georganiseerd Overleg aan
de orde te stellen. Ook werd, toen in het
Overleg voor de politie de verhooging van de
loonen van de hoofd-agenten ter sprake
kwam. gewezen op de wenschelijkheld om
tevens de loonen der agenten iets te verhoo
gen. Een der politie-organisaties had een
verhooging van f 2.50 gevraagd, maar door
de vertegenwoordigers van het gemeente
bestuur werd aan de organisaties in over
weging gegeven zich tezamen nog te bera
men over een nieuw verzoek, opdat dit dan
meer kans vin slagen zou hebben.
Blijkbaar was het de bedoeling om te ver
staan te geven, dat de eisch van f 2.50 ver
laagd moest worden.
In het Overleg voor de gemeentewerklie
den is het verzoek, om een loonsverhooging
over de geheele linie in te voeren, nog niet
aan de orde gekomen. Wel moeten de orga
nisaties onderling over deze aangelegenheid
gesproken hebben, terwijl er blijkbaar ook
wel gesproken is met raadsleden die de ge
meente in dit Overleg vertegenwoordigen.
Er is toen een cijfer genoemd van f 1.80
verhooging per week. Daarbij werd betoogd,
dat als de loonen der politieagenten ver
hoogd worden, ook de gemeentewerklieden
aanspraak kunnen maken op verhooging.
Nu ls evenwel naar buiten uitgelekt, dat
van het College van B. en W. geen voorstel
te verwachten is. om thans te besluiten in
den geest van het door den modernen bond
ingediende verzoek.
Tenslotte vernemen wij nog, dat in organi
satiekringen de mogelijkheid overwogen is
om aan te dringen op een loonsverhooging
voor alle gemeentewerklieden, evenwel onder
het beding, dat de kindertoeslag if 1 per
week en per kind) pas zou beginnen bij het
3de kind Tegen zoo'n voorstel hebben de R.K.
zich gekant, omdat dan bij een verhooging
van f 2 per week alleen de gezinnen met 1
kind en de ongehuwden daarvan zouden pro
fiteered Immers de gezinnen met 2 en meer
kinderen zouden dan aan kindertoeslag in
boeten wat zij aan hooger loon zouden ont
vangen.
KOFFIEHUISIIOUDERS VOOR WIJZIGING
DER AUTEURSWET.
De Nederlandsche Bond van Koffie
huis-, Restauranthouders en Slijters, ge
vestigd te Amsterdam heeft een adres aan
de Tweede Kamer gezonden, waarin wordt
aangedrongen op aanneming van het wets
ontwerp tot wijziging van de Auteurswet
1912.
Ons Concert op 16 McL
(le blad. Ie pag.)
De bouw van nieuice oorlogsschepen. Drie
kwart mülloen gevraagd!
(le blad, le pag.)
De kwestie der schadeloosstelling. Artikel 22
der annexatiewet en Tuinwijk-Zuid.
(2e blad, 3e pag.)
Intimus: De zitting der Tweede Kamer.
(4e blad, le pag.)
Het Zaansche avontuur.
(4e blad, le pag.)
Het goede oogenblik voor Brttsch-Indii
voorbij?
(2e blad, le pag.)
ARTIKELEN, enz.
R. P.Flaubert.
(le blad, le pag.)
L. A. De Kater (Langs de straat).
(2e blad, le pag.)
(Voor de laatste berichten zie men de 2c
pagina van het Eerste Blad).
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
aan de spits der kwaliteit
f 2.00 per flesch
Spaarne 86-90 Telefoon 10U2
HAARLEM, 8 Mei.
Flaubert.
Het ls vandaag precies een halve eeuw ge
leden dat de groote Fransche schrijver
Gustave Flauberi stierf. Op 8 Mei 1880 be
zweek hij, 58 Jaar oud, aan een beroerte. Hij
was een der grootsten van den bloeitijd van
het naturalisme, en zijn werk heeft die
periode verre overleefd. Het ls de schepping
van een zoo fijnen, aristocratlschen geest,
het dringt zoo diep door in de waarheden
des levens, het ls zulk een schitterende weer
gave van de schoonheid en den rijkdom van
de Fransche taal, dat het zijn eereplaats
onder de groote klassieken ongetwijfeld
voorgoed zal blijven innemen Frankrijk heeft
diepen eerbied voor de nagedachtenis van
dezen buitengewonen mensch, en zeker zijn
er in den loop der eeuwen maar zeer enkele
Franschen geweest, die door hun werk zoo
veel gedaan hebben om bewondering ln rie
gansche wereld te wekken voor Franschen
geest, Fransche eruditie en de taal des lands.
Wil men anderen in rijn liefde daarvoor la
ten deelen, dan kan men hun moeilijk bo
ter raad geven dan Madame Bovary. Sala-
minbö, of het liefst misschien nog de Trois
Contes La tentatlon de Saint-Antoine, La
légende de Saint Julien 1' Hópltalier cn
Hérodias te lezen.
Flaubert was een overgevoelig mensch,
zeer prikkelbaar en verlegen in zijn optre
den, leed aan een zwak zenuwgestelal
lemaal eigenschappen, die in strijd waren
met den uiterlijhen f.ïdruk, dVs zijn forsche,
groote gestalte maakte. en had dienten
gevolge een heel moeilijk leven. HIJ was ln
Rouen geboren en werd op 19-Jarlgen leef
tijd door rijn vader, een dokter, naar Parijs
gezonden om daar in de rechten te studce-
ren. Deze studie stond hem tegen en hij had
een afkeer van Parijs. Het was de tijd van
het Tweede Keizerrijk, een periode van lee-
lljkheid, bekrompenheid, klatergoud cn op-
schroeverij. Het Tweede Keizerrijk was als
een goedkoopc, slechte imitatie van het
Eerste. Het had er de éclat van zonder de
Inspiratie, het veinsde tot groote daden in
staat te zijn zonder een grooten geest, die
het bezielde, het was kJ lawaaiige schijn,
zonder diepte, zonder ware grootheid. Het
was begonnen ln een tragl-comedle en een
leugen, en het eindigde ln een ramp. met den
besiissenden ondergang van het verworden
Bonapartisme.
Toen zijn vader gestorven was ontvlucht
te Flaubert Parijs, en ging met. zijn moeder
wonen in het plaatsje Croisset, bij Rouen,
waar hij zijn heele leven bleef, behoudens
enkele studiereizen naar Egypte, Grieken
land en Engeland, en sporadische bezoeken
aan Parijs.
Zijn oeuvre. In de jaren 1850—1380 tot
stand gekomen, is niet buitengewoon uitge
breid als men den tijd in aanmerking neemt
die eraan besteed is Hij werkte heel langzaam,
met eindclooze, pijnlijke zorg. Hij had ccn
afschuw van alle gemeenplaatsen, en geen in
spanning was hem teveel om het juiste
woord, de schoonste zinswending te vinden.
Hij ciseleerde zijn. taal,, hij stelde onuitput
telijke eischen aan zijn stijl, hij overwoog
tot in het eindelooze de synthese van zijn
werk tot het een zuiver, gepolijst geheel
werd, waaraan hij gevoelde niets meer te
kunnen verbeteren, maar waarmee hij zelf
zeker nog niet tevreden was. Er Ls van hem
getuigd dat hij zeventien dagen had gewerkt
en ingespannen gewerkt! aan één blad
zij. Merkwaardig dat vier andere realistische
schrijvers, op wie zijn werk gTooten in
vloed had Emlle Zoia, de gebroeders Gon-
court en Alphonse Daudet aller, juist h/*cl
veel produceerden. Vooral Zola, die zich tot
motto had gesteld, geen dag te beëindigen
zonder een zekere hoeveelheid geproduceerd
te hebben, cn die systematisch werkte aon-