47e Jaargang No. 14393
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Maandag 26 Mei 1930
HAARLEM S DAGBLAD
PIRECTEUREMJ. C. PEEREBOOM EK P. V. PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEUR* ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTENper week f 0-27^4, met Geflhutreerd Zondagsblad f0.32
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd ie (kom der
gemeente) 3.57)4. Franco per post door Nederland 3.87)4. Losee nummers
0.06. GeïIL Zondagsblad per 3 maanden 0.57)4, franco per post.
Bmeatus: Groote Hootstraat f3 Drakkerqt Zuidcr BaheMpaarne 12
TeWoon No*.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38818
ADV ER I fcJNTIEN: 15 regels 11.75, elke regel meer t 035 Reclames
/O.OO per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbod 14 regels 10.60,
elke regel meer /0.15. buiten Arrond. dubbele prijs. Oase Groentjes (Dinsdag,
Donderdag en Zaterdag) 14 reg. 0.25, elke regel meer 0.10. nhsL i contant.
Gratis Ongevallen verzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange
en Overmen f 600,-, Verfies vna Hand, Voet of Oog f 400.-, Daim f 25©.-, Wgsvmger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Ann- of Beenbreuk 1100.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
DE DüSSELDORFSCHE MOORDE.
NAAR GEVAT?
Hoe het toeval de politie
hielp
DE BRIEF DIE NIET TERECHT KWAM.
DUSSELDORF, 24 Mei (VD.) Naar ge
meld wardt, heeft de Dusseldorfsdhe politie
Zaterdag een arrestatie verricht, die met de
vele hier gepleegde moorden in verband moet
staan.
Naar W. B. meldt, is de gearresteerde een
47-jarig arbeider, Peter Kürten genaamd.
Zijn aanhouding geschiedde zoo verrassend
snel, dat Kürten terstond een bekentenis
aflegde omtrent een onlangs op een jong
meisje gepleegde aanranding. Bij zijn verder
verhoor bekende hij, ook de gedurende het
vorig jaar te Dusseldorf gepleegde moorden
op zijn geweten te hebben.
De politie stelt een onderzoek in naar
de juistheid der door den verdachte afgelegde
verklaringen. Wij ontleenen nog aan de N.R.C.
De Dusseldorfsche recherche is er, blijkens
een telegram van Wolff Zaterdagmiddag om
drie uur in geslaagd den arbeider Peter
Kürten aan te houden die 26 Mei 1883 te
Mülheim a. d. Rijn geboren is en in wien men
den Dusseldorfsche moordenaar in handen
meent te hébben.
De aanhouding geschiedde verrassend snel.
Het geval, dat de moordenaar dadelijk bij
zijn aanhouding bekende, was door een toe
val ter kennis van de politie gekomen. Een
dienstmeisje uit Dusseldorf had in een brief
aan een vriendin verteld, dat zij verleden week
Woensdag 's avonds in handen van een kerel
was gevallen en dat haar iets gruwelijks
gebeurd was, dat haar bijna het leven had
gekost. Deze brief is door een verkeerd adres
in verkeerde handen gekomen en bij de politie
gedeponeerd. Deze slaagde erin het niet in
den brief opgegeven adres van de schrijfster
uit te vinden. Deze deelde bij een verhoor
.mee, dat zij dien avond nog laat een af
spraakje met een vriendin gehad had. Nadat
zij haar vriendin verlaten had en op weg
was naar een tehuis voor meisjes, was zij
door een jongmensch aangesproken, dat haar
naar huis wilde brengen. Toen hij met haar
den Volksgarten in wilde gaan. weigerde zij
mee te gaan. Toen trad plotseling een andere
man op het paar toe. die het jongemensch
er van langs gaf, omdat hij gepoogd had het
meisje mee te sleepen in den Volksgarten.
Hiermee won de man het vertrouwen van
het meisje en toen zij zei nog geen onder*
komen voor den nacht te hebben, bood hij
aan haar mee naar huis te nemen. Toen zij
daar aangekomen waren, maakte het meisje
echter bezwaren en vroeg haar liever naar
het tehuis voor meisjes te brengen. De man
gaf toe en ging met haar het Grafenberger -
wald in. Do bezwaren van het meisje om het
bosch door te gaan onderving hij met de
opmerking dat men zoo in enkele minuten
tijds op de plaats van bestemming zou zijn.
Toen het meisje toch niet verder mee wilde
gaan, pakte hij haar beet. Daarop ging hij er
snel van door. De recherche slaagde er met
behulp van het meisje in het huis van den
man te vinden, die Peter Kürten bleek te zijn.
Toen de recherche hem thuis wilde aan
houden, bleek hij al gevlucht te zijn. Door
snelle maatregelen van de politie slaagde deze
er echter in hem te verrassen. Deze verras
sing geschiedde zoo grondig, dat hij dadelijk
zijn wandaad bekende. Later gaf hij toe ook
de moorden gepleegd te hebben. De politie
stelde hem dadelijk op de proef door hem
naar de plaatsen te brengen waar eenige
der moorden of pogingen tot moord gepleegd
zijn en hem te verzoeken mee te deelen wat
zich daar had afgespeeld. K. gaf een schets
van elke daad met tal van bijzonderheden
zonder daarbij tot dusver met zichzelf in
tegenspraak te komen en zonder dingen te
verklaren, waarvan de onjuistheid kon wor=
den aangetoond. Niettemin twijfelt de politie
nog of hij inderdaad in alle gevallen wel
de dader is geweest. Daarom heeft zij een
uitvoerig onderzoek geopend om voor ieder
geval de onomstootelijke bewijzen te krijgen,
dat K. inderdaad de dader is- Een van de
meisjes, die aangerand is en er het leven
afgebracht heeft, verklaart stellig in K.
den dader te herkennen.
DUSSELDORF, 25 Mei (VD.)' Omtrent
den als verdacht van de moorden te Dussel
dorf gearresteerden koetsier wordt nog nader
bekend: De gearresteerde woont in het stads
deel Flingern, waar eveneens vele overvallen
en moordanslagen zijn gepleegd. Vroeger was
hij metselaar. Het grootste deel der gezins
inkomsten komt van zijn vrouw die in een
café werkzaam is. K. heeft kans gezien op
zoodanige wijze zijn doen en laten te ver
bloemen. dat niemand in hem de moordenaar
vermoedde. Bij een onlangs naar aanleiding
van een zedenmisdrijf ingesteld politie
onderzoek, viel de verdenking op den thans
gearresteerde. Geconstateerd werd tijdens het
onderzoek, dat de dader wel evenzeer de an
dere misdrijven kon hebben begaan. Vrijdag
keerde hij niet meer in zijn echtelijke wo
ning terug. Intusschen had hij in een ander
stadsdeel een kamer gehuurd. De politie
kwam ter oore, dat K. met zijn vrouw had
afgesproken haar Zaterdag ergens te ont
moeten. Ter plaatse werd de ve -dachte toen
gearresteerd. De man werd verhoord en naar
verschillende plekken gevoerd waar moord
aanslagen waren gepleegd. De door hem in
Augustus aangerande personen hadden
evenwel een nauwkeurige slgnalementsopgave
verstrekt, waardoor men versterkt werd in
de zekerheid met den moordenaar te doen
te hebben. Hoewel niet vaststaat, dat K. alle
moorden bedreven heeft, kunnen hem in
ieder geval eenigen ten laste worden gelegd.
DUSSELDORF, 25 Mei (V.D.) In een
rapport van de Dusseldorfsche crimineel*
politie wordt het volgende medegedeeld:
Het resultaat van het verhoor van den ver
dachte en van de tot dusver gehoorde ge
tuigen kan nog niet gepubliceerd worden.
Resumeerend kan echter gezegd worden, dat
de verdenking versterkt is. Ku.rten is in
1883 in Muelheim geboren en is reeds 17
maal veroordeeld, o.e. in 1905 wegens diefstal
in 34 gevallen, verder wegens diefstal in re
cidive gepleegd in 15 gevallen en eenmaal
wegens bedrog. Uit zijn strafregister bleek,
dat men met een buitengemeen geslepen en
roekeloos mensch te doen had. die voor geen
gewelddaad terugschrikte. Hij is reeds 8
maal wegens gewelddadigheden bestraft,
waarbij opmerking verdient,, dat hij reeds op
19-jarigen leeftijd gewelddadig is opgetreden
tegen eensmeisje, dat hij lastig viel, en naar
wien hij een grooten steen wierp, terwijl hij
eenige dagen later op haar vader drie revol
verschoten loste. Tevens is gebleken, dat hij
kennis aanknoopte met verschillende Jonge
meisjes, die hij haar spaarduitjes afhandig
maakte en met dreigementen vervolgde.
Volgens den stand van het tot dusver ge
voerde onderzoek staat de schuld van Kuer
ten in het geval van den huisknecht Schulte
absoluut vast. Ook in het laatste geval van
aanranding van een jong meisje in het
Grafenbergerwoud op 14 Mei 1929 is bewijs
materiaal voorhanden.
De verhooren gelden op het oogenblik het
onderzoek naar den schuld van Kuerten in
het geval Maria Hahn.
Naar verder verluidt zou Kuerten bekend
hebben den moord op de f jarige Rosa Ohlin-
ger en op den invalide Scheer gepleegd te
hebben.
MUZIEK IN DEN HOUT
Door aanhoudend ongunstig regenweder is
Zondagmiddag het concert van de H. O. V
in den Hout door den leider, den heer Adam
op de lielft afgebroken.
BEEN GEBROKEN BIJ HET VOETBALLEN
Op het Gemeentelijk Sportterrein aan den
Middenweg had de 32-jarige J. J., wonende
te Amsterdam, het ongeluk bij het voetbal
len zijn rechterbeen te breken. Met An
auto van Mathot is hij naar het Binnen-
Gasthuis te Amsterdam overgebracht.
De "bekende Noordpool-reiziger George Hu-
bert Wilkinswil met een onderzeeër, de Q 12,
dit jaar een reis naar de Noordpoolgebiedcn
maken. Wilkins fin den inzetis van plan
onder het ijs door te varen.
Het woord is aan...
Publius Syrus:
Fortuin geeft velen te veel, niemand
genoeg.
JACK EN IGOR.
't Is wel een bijzonder plaatje,
Dat de foto-persman nam
Van Strawinsky en Jack Hylton
Tegelijk in Amsterdam.
En men mag erbij verklaren,
Dat het Nederlandsch publiek
Geen gebrek heeft aan variatie
Op het punt van de muziek.
't Leven is hier niet een-tonig,
Als ik het zoo zeggen mag,
Vreemde musici visites
Zijn de orde van den dag.
Kijk, daar zitten ze genoeglijk
Naast elkander voor de kiek,
Maar verwijderd als de polen
In hun kijk op de muziek.
Als ik nooit een kiek gezien ha<l
Dezer beide musici,
Zou ik toch wel zuiver raden
Dat 's Strawinsky, Hylton's die.
Hylton is de populaire
Jazz- en waLsmuziekartiest,
Aan wien de hartzwakke sexe
Draadloos zelfs het hart verliest
En Strawinsky is de schepper
Van veel diepere muziek,
Die nog slechts \iet hart kan vinden
Van een klein select publiek;
Zie naar Hylton den doorvoede,
Zie Strawinsky den asceet,
Waaraan zij bij 't kieken dachten
Is iets dat geen sterveling weet.
Maar ik zou wel durven raden:
't Ligt een beetje in de lijn,
Dat zij beiden op den ander
Wel eens wat afgunstig zijn;
Jack zal Igor wel benijden
Om zijn nobeler muziek.
Igor zal op Jack jaloersch zijn
Voor 't contact met het publiek.
P. GASUS.
KON. LIEDERTAFEL
„ZANG EN VRIENDSCHAP".
DE HEER HOEFMAN HERDACHT.
Op de Zondagmorgen gehouden repetitie
werd door den vice-voorzitter, den heer J.
Kuyper Jr. het plotseling sterven van den
heer Hoefman herdacht.
Spreker wijdde dankbare woorden aan de
nagedachtenis van den trouwen zanger, die
tegelijk aller vriend was.
Met eerbied en innerlijke ontroering wer
den deze woorden staande aangehoord en
daarna werd onder leiding-van den directeur
Lieven Duvosel het „Beati Mortuï" van Men
delssohn gezongen.
Mededeeling werd gedaan, dat het feestdi
ner een week werd uitgesteld en dat op de
begraafplaats Woensdag te 12.45 uur hetzelf
de lied als afscheidsgroet zal worden ten ge-
hoore gebracht.
Diep onder den indruk ging men uiteen.
DE ZAANSCHE SCHAT.
De derde helderziende aan het
werk.
„GIJ ZULT EDELSTEENEN EN
SIERADEN VINDEN."
DE SCHAT ONDER DE IJZEREN
DEUR.
Een nieuw gezichtspunt! Nadat twee hel
derzienden, Madame Sylvia en een helder
ziend heer tevergeefs haar en zijn occulte
talenten hadden beproefd op Zaandam's
bodem, die eens schatten zal moeten baren,
heeft zich thans een derde clairvoyante bij
Hanns Langhirt aangemeld.
Zaterdag arriveerde mej. Betier uit 'sGra-
venhage op het oude kerkhof en op het af
braakterrein van den stalhouder Ros en ver
telde den Duitscher van haar occulte macht.
Maar Hanns Langhirt. door de ervaring wij
zer geworden, geloofde alles niet één, twee
drie en liet mej. Betier een proef afleggen.
Hij verstopte een portefeuille met geld op
het oude kerkhof en zoowaar de helderziende
bracht het ding in een mimimum van tijd
terug!
Het contract was nu spoedig opgemaakt en
toen de voorwaarden eenmaal vastgesteld
waren toog men onmiddellijk aan het werk.
De helderziende wees zonder aarzelen on
middellijk evenals haar voorgangers
een plek aan. waar de spade in den grond
gestoken moest worden. En men groef en re
kende er op fundamenten te vinden, immers
dit was door mej. Betier voorspeld.
En inderdaad, toen men op twee en een
halven meter diepte gekomen was, vond men
de fundamenten. Dit was zeer bemoedigend.
De helderziende voorspelde voorts dat men
op een ijzeren deur zou stuiten. Deze deur
had men maar voor het openen. Daarachter
zat de schat: edelsteenen en kostbare siera
den, geen geld dus, zooals de mannen der
wetenschap als de 70-jarige Ir. Friedens-
dorff met hun geheimzinnige instrumen
ten, hadden vastgesteld!
Men groef tot Zaterdagavond negen uur,
maar men vond geen ijzeren deur. Heden
morgen heeft men den arbeid voortgezet.
Naar wij vernemen tot nu toe zonder resul
taat.
DE RAMP VAN DE „ASIA".
SCHANDELIJK GEDRAG VAN DE
BEMANNING?
Aan de Daily Herald" worden uit Djed-
dah ernstige mededeelingen geseind omtrent
het gedrag van de bemanning van het ss.
„Asia", dat een groot- aantal pelgrims ver
voerde en in brand is geraakt, aldus het
Hbld.
Het heet dat de officieren en de beman
ning van het schip dit hebben verlaten zonder
zich om het lot der passagiers te bekom
meren, waarvan er zooals men weet meer
dan honderd zijn omgekomen. (Dit zou niet
onmogelijk zijn daar Vrijdag werd gemeld dat
de ge'neele bemanning is gered). De bedevaart
gangers zouden zich er over hebben be.
klaagd, dat zij, toen ze zic-h in de redding
booten wilden begeven, ruw behandeld wer
den; slechts twee booten werden neerge
laten, waarin de kapitein, officieren en be
manning het eerst plaats namen. De pompen
van het schip werkten niet.
In het geheel bevonden zich 1530 pelgrims
op de „Asia", die van Hoedaida naar Dji-
boeti op weg was. De oorzaak van den brand
is niet bekend.
De koning van Hedjaz heeft hulpmaatrege
len op groote schaal genomen. De geredden
zijn in barakken ondergebracht.
Het Belangrijkste
De Dusseldorfsche moordenaar gevat?
(Ie blad, le pag.)
De Zaansche Schatgraverlj. De derde helder
ziende in functie.
(le blad, le pag.)
De gevolgen van dc ministeriecle beslissing
inzake den zendtijd.
(2e blad, le pag.)
De toestand in Britsch-Indië.
(2e blad, 2e pag.).
ARTIKELEN, enz.
T. Nagtegaal (arts). Het congres voor gees
telijke Hygiëne £e Washington (III).
(4e blad, le pag.)
Lettinga: Financieele kroniek.
(4e blad, 2e pag.)
(Voor de laatste berichten zie men de 2e
pagina van het Eerste Blad.)
HET „KATAPULT-VLIEGTUIG"
VAN DE „BREMEN".
OP WEG NAAR AMSTERDAM EEN
NOODLANDING GEMAAKT.
De vlleghaven Schelllngwoude ls Zondag
avond in afwachting geweest van het „kata
pult-vliegtuig" van het s.s. „Bremen", dat
aldaar zou neerstrijken om de post voor Ne
derland en een gedeelte van Duitschland
af te geven, waardoor deze post twee dagen
eerder de plaats van bestemming zou berei
ken. De piloot Von Studnltz was Zondag
morgen te ongeveer tien uur van de „Bre
men" met de katapult-installatie vlot opge
stegen, tegen 3 uur te Southampton gedaald
en te 5 uur opgestegen. Op Schelllngwoude
werd het vliegtuig tegen 8 uur verwacht,
doch op dat uur was het niet aangekomen
en toen de duisternis tenslotte volledig ge
vallen was en het vliegtuig nog niet gearri
veerd, hebben de vertegenwoordigers van
Norddeutsche Lloyd, Deutsche Lufthansa en
K. L. M., die aanwezig waren, het opgege
ven.
Tegen half twaalf werd bericht ontvan
gen. dat de vlieger bij Duinkerken een nood
landing heeft moeten maken. Het vliegtuig,
gemerkt D 1717 zou hedenmorgen starten
voor Amsterdam. De post is nog aan boord.
TWEE ERNSTIGE
MOTORONGELUKKEN.
EEN AMSTERDAMMER GEDOOD.
Een drietal Jongelui van ongeveer twintig
jaar, dat Zondagnacht na een aantal cafés
te hebben bezocht nog gedrieën op één mo
tor een toertje langs den Scheveningschen
boulevard wilde maken, is op dien boulevard
met groote vaart tegen een bank gereden.
Een hunner kreeg een beenbreuk, een ander
letsel aan den arm en de derde, de bestuur
der Sch. inwendige kneuzingen en eenige
gebroken ribben, meldt de Crt. Alle drie zijn
naar een ziekenhuis vervoerd: de toestand
van den derde Is niet zonder gevaax.
Op den Amsterdamschen weg nabij De
Ginkel tusschen Ede en Arnhem heeft men
Zondagmiddag een verbrand motorrijwiel
gevonden. Dc bestuurder lag er onder en
bleek reeds overleden te zijn.
Zijn schedel was versplinterd, het gelaat
onherkenbaar verminkt en dc rechterhand
en het linkerbeen verbrand. Het bleek dat
hij de 25-jarige handelsreiziger S. H. M. uit
Amsterdam was.
Vermoedelijk heeft hU een botsing gehad
en is de motor daarna in brand gevlogen.
In Oakland in Californië vond onlangs een hoogst eigenaardige botsing plaats. Dc loco
motief van een sneltrein liep uit de rails en kwam op een tramwagen terecht. 20 per
sonen werden min of meer, ernstig gewond*
Wordt Albanië langzamerhand een provincie van Italië? Men zou het wel zeggen. Toen
onlangs in Skutari zie boven) een Italiaansch oorlogsschip verscheen, wilde de burgemees
ter de troepen verbieden te landen. De Italiaansche commandant vertoonde toen
een volmacht van koning Achmed Zogoc, (in den inzet). De troepen konden toen lan
den. De soldaten werden bij burgers ingekto artierd. Voorwaar een vreemde geschiedenis4
