JAM
TAMINIAU5
DE CENTRALE VAN HET P.E.N. TE IJMUIDEN.
Engelsche onderzeeërs te IJmuiden
Het woord is aan...
CALVE - DELF T'S MAYONNAISE
47e Jaargang No. 14403
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Zaterdag 7 Juni 1930
HAARLEM S DAGBLAD
PIRECTEUR: P. W. PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEUR: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week 0.27J4, met Geïllustreerd Zondagsblad /O 32
Per 3 maandenHaarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 3Ö7J4- Franco per post door Nederland 3.87J4. Losse nummers
ƒ0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden 0-5754, franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN: 15 regels 1.75, elke regel meer ƒ035. Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbcd 14 regels f 0.60,
elke regel meer ƒ0.15. buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag.
Donderdag en Zaterdag) 14 rcg. ƒ0.25, elke regel meer ƒ0.10. uitsl. a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger i 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100,
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG BLADZIJDEN
EERSTE BLAD
PARIJS.
Het Belgische militaire
accoord met Frankrijk
GEEN PARLEMENTAIR ONDERZOEK.
BRUSSEL. 6 Juni. (B. T. A.) De Kamer
heeft met 126 tegen 10 stemmen en 3 blanco
het verzoek verworpen inzake een parlemen
tair onderzoek, ingediend door de Vlaamsch-
nationalistische fractie, naar het Fransch-
Belgische militaire accoord, de publicatie er
van en de er op betrekking hebbende docu
menten.
Verschillende sprekers noemden het voor
stel ongewoon en abnormaal daar alle minis
ters van buitenlandsche zaken hadden ver
klaard, dat het Fransch-Belgische verdrag
een zuiver defensief karakter droeg en dat de
Belgische liefde voor den vrede en zijn wil
om den oorlog ter zijde te stellen er niet on
der konden lijden.
DE GEFINGEERDE BEROOVING
OP HET KONINGSPLEIN.
HEEL" DONKER AMSTERDAM VOLGT
DE ZAAK.
Voor de Amsterdamsche Rechtbank heeft
Vrijdag terecht gestaan de 43-jarige P. van
D., de oom van den 16<jarigen kantoorlooper,
die even tevoren door den kinderrechter ver
oordeeld was wegens het tfingeeren van een
■berooving op het Koningsplein, waarbij hij
een portefeuille met f 65.000 verduisterde,
zeggende, dat hem deze ontrold was. De por
tefeuille had hij even tevoren aan den oom,
van wien het plan was uitgegaan, ter hand
gesteld. De oom stond thans terecht wegens
heling. Hij werd verdedigd door inr. Frangois
Pauwels.
De zitting kenmerkte zich door een in
cident .tusschen dezen en een als getuige
a décharge opgeroepen geneesheer, die zich
op zijn ambtsgeheim beriep, toen mr, PauweLs
de verklaring verlangde of opsluiting voor
den verdachte in verband met zijn gezond
heidstoestand niet nadeelig was.
Verdachte bleef hardnekkig- ontkennen,
doch er waren bezwarende getuigenissen
tegen hem van menschen, die hem gezien
hadden op het tijdstip, dat de portefeuille
moet zijn overhandigd.
De officier van justitie zeide, dat heel don
ker Amsterdam deze zaak volgt en verdachte
daarom bevreesd is om uit de school te klap
pen.
Spr. achtte het zeer ernstig, dat verdachte
een jongen, die tevoren een fatsoenlijk leven
leidde tot misdaad heeft overgehaald. Hij
eischte, rekening houdend met verdachte's
gezondheidstoestand drie jaar gevangenis
straf.-
Des verdediger vroeg primair vrijspraak en
subsidiair de uiterste clementie, omdat de
jongen en de inmiddels overleden „Bleeke
Willem" in deze zaak volgens pl. ook niet
yrij uitgaan.
Uitspraak 19 Juni.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
„HET LEKKERSTE"
HOED U VOOR DE ZEE.
Wie zou er nu niet naar het strand
En naar de zee verlangen,
Waar ons de zon zoo lekker brandt
Tot roode en bruine wangen
En waar de mensch zoo lui kan zijn,
Niet tobbend over morgen,
Waar onze zorgen, groot en klein
Eens worden opgeborgen,
Waar ouderdom en prille jeugd
Elk op hun wijs genieten,
Waar glans en licht regeert en vreugd
En niets ons kan verdrieten,
Waar 't zand in onze kleeren kruipt
En wij in 't water waden,
Totdat het overal van ons druipt,
En waar wij juichend baden.
Waar alles jong en frisch en vrij
En alles lucht en licht is,
Waar ieder echt gelukkig blij
En waar geen boos gezicht Is....
Daar maakte onze fotoman,
Dit alleraardigst beeldje
En wat denkt gij, mijn lezers van
Dit leutig strandtafreeltje?
Wat kan er eerder dan de zee
Voor jonge meisjes goed zijn
Wanneer ze, zooals deze twee
Tenminste goed behoed zijn.
Over een jaar gereed.
De nieuwe centrale te IJmuiden, oor
spronkelijk bedoeld voor de P.E.G.E.M., doch
ten slotte een bedrijf dat wordt uitgevoerd
voor rekening van het P.E.N. is het derde
grootmdustriebedrijfdat tusschen Velsen en
IJmuiden ten Noorden van het Noordzee
kanaal wordt gevestigd.
Het is geen wonder, dat dit deel der ge
meente Velsen in slechts weinige jaren een
industriecentrum van groote beteekenis is
geworden. De ligging in de nabijheid van
diep vaarwater en spoorweg, de gesteldheid
van den bodem, waren factoren die er toe
medewerkten, deze streek voor1 industrie
doeleinden uitermate geschikt te doen zijn.
En met den bouw van het Hoogovenbedrijf
was als het ware het hek van den dam.
De stikstoffabriek volgde spoedig als doch
ter-maatschappij, terwijl ook de bouw der
centrale daar ter plaatse met de aanwezig
heid van het hoogovenbedrijf nauw verband
houdt. En het laat zich aanzien, dat het bij
deze bedrijven niet zal blijven. Uit de wijze,
waarop de terreinen ten Noorden van het
Noordzeekanaal geëxploiteerd worden, blijkt
duidelijk, dat op meer ondernemingen, in
het bijzonder op nevenbedragen der hoog
ovens als het ware gewacht wordt. Vooral de
aanleg der liavens, waarover straks meer,
wijst duidelijk daarop.
Het gevolg van het een en ander is, dat het
karakter van IJmuiden als havenplaats zich
belangrijk heeft gewijzigd. IJmuiden, dat. de
Visschershaven natuurlijk uitgezonderd,
slechts was de voorhaven van Amsterdam,
kreeg een eigen havenbedrijfè De haven der
Zeven Engelsche onderzeébooten hebben met hun moederschip een bezoek aan Amster
dam gebracht. Onze fotograaf maakte boven staande foto van het schutten te IJmuiden.
hoogovens bergt stoomschepen van allerlei
nationaliteit. De weg is geopend tot verdere
uitbreiding, waaraan de te bouwen centrale
den eersten stoot zal geven.Inumers kan wor
den verwacht, dat deze centrale, die een
enorme capaciteit zal verkrijgen, een groote
hoeveelheid kolen zal verbruiken, welke wel
voor een groot deel per sohip zullen worden
aangevoerd.
Dezer dagen maakten we onder leiding
van den ontwerper van dit grootsche werk,
waarvoor een bedrag van 12 millioen is uit
getrokken, Ir. A. H. van Rood, een rondwan
deling over het 11 H.A. groote terreinJReeds
zagen we hier en daar geweldige gebouwen
verrijzen, maar het geheel was nog één groo
te chaos bij de aanschouwing waarvan het
den leek duizelt bij de gedachte, hoe het
mogelijk is, uit dezen chaos een geordend
geheel samen te kunnen stellen.
De werkzaamheden zijn thans zoover ge
vorderd, dat met het monteeren van de ketels
die worden geleverd door Stork, in het laatst
der volgende maand zal worden begonnen.
Het geheele werk hoopt men over een jaar
gereed te krijgen.
Het belangrijkste element is het hoofdge
bouw; dit gebouw is een samenstel van het
Ketelhuis, het Pompenhuis met Centrale-
wacht, waterreiniging, nevenruimten, en de
machinehal. Het Ketelhuis bevat 6 ketels, elk
met- een normaal vermogen van 50 ton stoom
per uur, terwijl de stoomdruk 30 K.G. cm 2
en de stoomtemperatuur 425 gr. Celsius be
draagt, van welke ketels twee met Hoog-
ovengas worden gevoed en de vier overige
met kolen; in de machinehal is ruimte voor
3 turbo-generatoren elk met een normaal
vermogen van 24000 Kiliowatt. Van die ma
chines worden voor loop ig slechts twee op
gesteld. De door haar opgewekte electrici-
teit heeft een spanning van 6000 Volt en
wordt direct geleid naar transformatoren die
de spanning op 50.000 volt brengen, met wel
ke spanning de distributie in Noord-Holland
plaats vindt.
Het Hoogovengas wordt van de in het Wes
ten op pl.m. 1,5 K.M. afstand gelegen Hoog
ovens der Kon. Ned. Hoogovens en Staalfa
brieken af door een 1.60 M. dikke ijzeren
leiding naar het Ketelhuis gevoerd. De kolen
kunnen zoowel per spoor als per schip wor
den ontvangen; het eerste over een aanslui
ting op het raccordement der Hoogovens en
het tweede, dank zij een kaaimuur te bouwen
Roger IV. Babson
Alle succesrijke mannen hebben, ofschoon
zij op andere gebieden van elkaar afwijken,
dezen karaktertrek gemeen, dat zij, zichzelf
overicinnend, doen hetgeen zij eigenlijk niet
wilden doen.
langs een alsnog te maken zijhaven van het
Noordzeekanaal.
Westelijk van het Hoofdgebouw komen de
beide schakelhuizen, een voor 50.000 Volt, het
andere voor 10.000 Volt, waarin ook de elec-
trische commando-ruimte is onderge
bracht.
Aande andere zijde van het Hoofdgebouw
liggen gecombineerd tot één gebouw de
werkplaats, het magazijn en het z.n. Trans
formator- en oliehuis, zijnde de transforma
tor-, herstel- en bergplaats.
En geheel in het Oosten is op een fraai be
groeid gedeelte van het terrem een woning
parkje voor die ambtenaren ontworpen, wel
ke met het oog op eventueels storingen in
de nabijheid van het bedrijf moeten wonen.
Dat het bedrijf de beschikking krijgt over
twee havens is van buitengewoon groote be
teekenis. in verband met de behoefte aan
groote hoeveelheden versch koelwater. Dit
koelwater wordt verkregen uit de Oostelijke
binnenhaven in welke haven tevens de per
schip aangevoerde kolen gelost zullen wor
den. Daar, Indien in deze haven ook het
gebruikte, dus verwarmde koelwater zou
worden geloosd, de temperatuur van dit
water belangrijk zou stijgen en het dus niet
meer als koelwater dienst zou kunnen doen.
wordt dit gebruikte koelwater geloosd in de
Westelijke binnenhaven, di. de reeds in aan
bouw zijnde binnenhaven voor het hoog
ovenbedrijf. In deze havens wordt een
schiereiland uitgespaard nl. de plaats waar
zich het bedrijf der Amsterdamsche Ballast
Mij. bevindt.
Het is de bedoeling, in de toekomst een
derde haven te graven, welke zal uitmonden
in de Oostelijke haven, dus die welke het
dichtst bij de spoorbaan is gelegen. Deze ha
ven is bestemd voor de Papierfabriek. Zij
zal via een tunnel spooraansluiting ver
krijgen met de terreinen van genoemde fa
briek.
Vermeld dient nog te worden, dat door
Waterstaat langs de binnenhaven der hoog-
vens een 12 M. breede weg zal worden aan
gelegd.
DE BAPTISTEN-GEMEENTE.
HET 50-JARIG BESTAAN.
Vrijdag 30 Mei was het 50 jaar geleden dat
de Baptiste-gemeente hier ter stede werd
opgericht. Dit feit zal gedurende de Pink
sterdagen feestelijk worden gevierd. Zondag
n.m. 3 uur wordt in het eigen lokaal Bake-
nessergracht 65, een receptledienst gehouden
waar afgevaardigden van verschillende plaat
selijke kerken zijn genoodigd. Den tweeden
Pinksterdag heelt de Gemeente de beschik
king over de kerk der Broedergemeente,
Parklaan 34, en zal 's morgens de feest
predikatie worden gehouden door den oud
sten Baptiste predikant Ds. v. Beek. Om 3
uur is er een herdenkingsdienst en liefde
maal. De vroegere voorganger der gemeen
te Ds. B. Planting van Amsterdam, zal een
inleidend feestwoord spreken. Vele afgevaar
digden van andere plaatsen worden venvacht.
Bestond de gemeente bij de oprichting
slechts uit enkele leden en had zij in den
loop van den tijd met veel moeilijkheden tc
kampen, thans is haar ledental geklommen
tot 130 welk aantal zich nog steeds uitbreidt.
Hare verschillende onder-vereenigingen, o.a.
Zondagsschool, knapen-, jonge meisjes-,
vrouwenvereen., enz. mogen zich eveneens in
bloei verheugen. Sedert 1922 staat de gemeen
te officieel ingeschreven als kerkgenoot
schap. Vóór dien tijd had zij alleen rechts
persoonlijkheid als vereeniging.
De tegenwoordige voorganger, Ds. J. v. d.
Schors, deed 1 Juni 1925 zijn intrede In de
gemeente. Veel wordt aan evangelisatie ge
daan. in geschrifte o.a. door een eigen
maandblad „Omhoog', „De Zaaier" en het
weekblaadje „de Kindervriend" welke bladen
in duizenden gezinnen worden verspreid.
DE „BEROOFDE" KANTOOR
LOOPER.
T*oor den kinderrechter te Amsterdam heeft
Vrijdag in een zitting met gesloten deuren
terecht gestaan de 16-jarige kantoorlooper,
die 9 December fingeerde op het Konings
plein te zijn aangereden door een auto, waar
na hem een portefeuille met 65.000 aan
geld en 480o aan cheques ontrold zou zijn.
De jongen bekende den volgenden dag het
geld aan een oom. een goeden bekende van
de politie, te hebben gegeven. De jongen
werd veroordeeld tot ter beschikking stelling
van de regeering en onder gezinsvoogdij
stelling.
Het Belangrijkste.
De belastingen te Bloemcndaal.
(Ie blad, le pag.T
De centrale van het P. E. N. te IJmuiden
over een jaar gereed.
(le blad. le pag.)
Een aanslag op het Parijsche postkantoor?
(le blad, le pag.)
De Ziekenhuisverzekering voor beter gesi
tueerden.
(3e blad, le pag.)
Het Poolsch-Duitschc grensincident.
(3e olad, 2e pag.)'
ARTIKELEN, ent.
R. P.: De Cultus der Verdeeldheid.
(le blad, 2e pag.)
Pinksterkoning en Pinksterkoningin in Hon
garije.
(5e blad, le pag.)
J. B. Schuil: Het afgeloopcn tooneelscizoen.
(4e blad, le pag.)
L. A Naar het Oudheidkundig Museum in
Leiden met de 4e klasse L. E.
(5e blad, le pag.)
L. A.: Eindelijk weer eens een film. (Die
letzte Kompagnie).
(4e blad, le pag.)
Willy van der Tak: Ramen. Met teekenin-
gen van Mies Blomsma).
(5e blad, 2e pag.)
Biographieën in een notedop: Linnaeus.
(5e blad, 2e pag.)'
P. J. Zürcher: Uit Vergeelde Paperassen. (Uit
de geschiedenis van Ned.-Indië).
(5e blad, 3e pag.)
Nog eens de Derby Van onzen Londenschcn
correspondent)
(5e blad, 3e pag.)
Pk.: Langs de straat: Luilak.
(2e blad, le pag.)
W. T. Langs de Straat: De stadsgeveltoerist.
(5e blad, 3e pag.)
(Voor de laatste berichten zie men de 2e
pagina van het Eerste Blad.)
DE BELASTINGEN TE
BLOEMENDAAL.
Voor 1931 geen opcenten op de.
Gemeentefondsbelasting.
VOOR 1932 EN VOLGENDE JAREN
HOOGSTENS 10 OPCENTEN.
B, cn W. van Blocmendaal hebben thans
de voorstellen bij den raad Ingediend die
een gevolg zijn van de nieuwe wet op de
financleele verhouding tusschen rijk en ge
meenten.
Het gemeentebestuur heeft, berekend, dat
de gemeente ingevolge de nieuw* regeling
f 832.000 aan inkomsten zal verliezen, maar
f 581.000 aan andere inkomsten.
De nieuwe regeling zal dus f 271.000 min
der opbrengen.
Daarbij Is rekening gehouden, dat de ge
meente over 1930 reeds heft 50 opcenten
op de personeeie belasting. 40 «p de gebouw
de en 10 op de ongebouwde eigendommen.
Er moet evenwel nog gerekend worden met
het feit, dat de begrooting in het vervolg
belast zal moeten worden met f 70.000 voor
rente en aflossing voor den aankoop van de
gronden aan den Zeeweg. De post onvoor.
ziene uitgaven han evenwel f 40.000 lager
gesteld worden dan voor 1930 gedaan is.
Totaal zal dus dekking gezocht moeten wor.
den voor f 270.000 plus f 70.000 min f 40.000
is t 301000.
Voor 1931 zal het tekort evenwel minder
bedragen, omdat de plaatselijke inkomsten
belasting pas op 1 Mei 1931 komt te verval*
len.
Na dien datum zal Bloemendaal haar uit-
koerlng krijgen uit de gemeentofondsbelas-
jting. Bovendien heeft de gemeente reeds van
1 Jan. 1931 aanspraak gemaakt op dc hoofd
som der per.soncelc belasting cn op 75 pet
van de hoofdsom der grondbelasting. Het
tekort over 1931 wordt dan ook slechts
geschat op f 119.000.
De Gemeentefondsbclasting zal voor Bloe
mendaal vermoedelijk f 1.650.000 opbrengen.
Men zou dus in Bloemendaal kunnen volstaan
met 11 opcenten op de fondsbelasting te
heffen. Voor volgende jaren zou men dan 19
opcenten moeten - heffen.
Na overleg met de financleele commissie
meenen B. en w. evenwel, dat slechts in
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
NIEUW PRODUCT
THANS OOK IN POTJES VERKRIJGBAAR.
Vraag aan onze Afdeeling Reclame de nieuwe recepten voor Mayoonaise-schotels.
ML
Bïa
