Het woord is aan...
KENNISGEVING
47e Jaargang No. 14404
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Dinsdag 10 Juni 1930
HAARLEM S DAGBLAD
PIRECTEUR: P. W. PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEUR: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTENper week 0.27ZA, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0.32
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 357/. Franco per post*door Nederland 3.87)4. Losse nummers
0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden 0Ö7J4, franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN: 1—5 regels 1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbcd 14 regels ƒ0.60,
elke regel meer f 0.15. buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes t Dinsdag,
Donderdag en Zaterdag) 14 reg. f025. elke regel meer ƒ0.10, uitsl. a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
BRAND AAN DEN
SCHALKWIJKERWEG.
Twee groote landbouwschuren
verwoest.
OVER DE BRANDBLUSCHMIDDELEN.
De Schalkwij kerweg aari den Oostkant
van het Zuider Buiten Spaarne is smal. Dit
wordt vooral ontdekt als er in dien vergeten
Zuid-Oosthoek van Haarlem iets bijzonders
te doen is. Bijvoorbeeld een vuurwerk zoo
als daar enkele jaren geleden werd afge
stoken. Ook Zondagavond bij het schitte
rende vlammenspel, dat een brand ople
verde.
Aan den Schalkwijkerweg, juist tegenover
het Haarlemmerhoutpark, dus op den uit
hoek van Haarlem's grondgebied, stonden
twee groote landbouwschuren van de wedu
we Vink in brand. Hoog sloegen de vlammen
uit, die fel kleurden tegen den donkeren
avondhemel. Duizenden zagen omstreeks
kwart voor tien de brandweer uitrukken en
volgden haar per fiets en per auto uit de
stad naar dit landelijk gedeelte.
De twee schuren, één rond en een vierkant
gebouw, stonden spoedig nadat de brand
ontdekt was, in lichte laaie. De omwonen
den die op het hulpgeroep van brand waren
toegesneld, hadden nog den tijd om 5 kal
veren en een hit uit de schuur te redden-
Daar waren ook enkele tientallen kippen.
Eenigen daarvan konden ontsnappen, maar
de overigen vonden den dood in rook en
vlammen.
De brandweer van Haarlem stond voor
een moeilijke taak. De staf deelde ons mede,
dat reeds 12 minuten nadat de brand ge
alarmeerd was, de motorspuit en de gereed
schapswagen in de nabijheid van den brand
waren. Tusschen den weg en het Spaarne
ligt daar ter plaatse een strook terrein van
eenige honderden meters. Getracht werd met
de motorspuit het jaagpad langs het Spaarne
op te rijden. Dit bleek evenwel onmogelijk,
omdat de weg versperd werd door een jaag-
paal. De brandweer zal zich nu tot Openbare
Werken wenden om dien paal voor even-
tueele latere gelegenheden weg te halen.
Maar. zoo werd ons verder verzekerd, al zou
de motorspuit dadelijk water hebben kunnen
geven, dan zouden de schuren toch niet be
houden zijn. Daarvoor had het vuur zich al
te veel uitgebreid.
Nu werkte de brandweer met eenige slan
gen op de waterleiding. Dit is evenwel een
eindleiding. Aan de grens loopt de water
leidingbuis dood. Daardoor staat er slechts
weinig druk op de leiding. Maar de staf ver
zekerde ons. dat dit voor deze buitenwijk,
waarin slechts lage verdiepingen gelegen
zijn, voldoende is. De gebouwen kunnen met
de stralen der waterleiding voldoende be
streken worden.
De twee groote schuren brandden geheel
af. Alleen een steenen onderbouw bleef
staan.
Er was geen gevaar voor omliggende ge
bouwen, de naaste verdieping stond op zoo
veel afstand, dat er zelfs geen gevaar was
voor den feilen vonkenregen.
Omstreeks half twaalf nam het vuur af,
omdat toen alles wat brandbaar was, vrijwel
in asch was gelegd.
De Commissaris van Politie, de heer E. H.
•Tenckinck. was op het terrein aanwezig;
alsook enkele raadsleden.
Ook in het Haarlemmerhoutpark stonden
honderden kijklustigen het vlammenschouw-
spel gade te slaan. De brandweer van Heem
stede was gealarmeerd voor een brand aan
de Marisbrug, maar dat bleek een 7al~~h
gerucht te zijn. Het gevolg was evenwel, dat
honderden die de spuit gevolgd waren, naar
den Spaarne-oever getrokken waren. Daar
werden zij beloond door het vlammenspel
van den brand aan den Schalkwij kerweg.
Het schouwspel was hier dubbelmooi, omdat
de vlammen zich ook in het Spaarne weer
spiegelden.
Aan het politierapport ontleenen wij nog.
dat de koestal en de wagenschuur (beide
gebouwen waren met riet gedekt) geheel
verbrand zijn. De brand werd ontdekt door
een der omwonenden. Door de brandweer
werd met 4 stralen op de wateleiding ge
werkt. Tot 2 1 2 uur moest de brandweer in
actie blijven. Behalve de gebouwen zijn ver
brand: twee wagens, wat hooi en eenige
landbouwwerktuigen.
Tijdens den brand is de brandweerman
Hameetman door den rook bevangen en
weggedragen.
Van andere zijde vernemen wij nog. dat
de oozaak van den brand aan kortsluiting
wordt geweten. De gebouwen waren verze
kerd. maar de verzekering was juist ver
laagd In 1904 en in 1907 waren schuren
die ter plaatse stonden ook al eens door
brand vernield.
NA DEN MOORD TE STOMP WIJK.
Van welingelichte zijde deelt men aan het
Corr. Bureau mede dat de verdachte van den
moord op den Voorburgschen manufacturier
.Van der Drift op vrije voeten is gesteld.
Warwick Deeping:
Steeds weer nieuwe generalies, en steeds
weer de oude problemen, alleen met een
pakje aan, dat er iets anders uitziet
SCHOOLSCH.
(Zwammerdam heeft thans
2300 inwoners en zeven lagere
scholen).
O Nederland, mijn vaderland,
O land van kaas en molen,
Wat zijt ge rijk, wat zijt ge groot,
Tenminste in uw scholen.
Wat zal uw onvolprezen jeugd
Een levenswijsheid leeren,
Als het niet lukt is 't eigen schuld,
Ze kan genoeg studeeren.
Als dit de eeuw is van het kind
Dan volgt daaruit ook logisch
Dat alles naar het kind zich richt
In zaken pedagogisch;
En Zwammerdam mag op dit punt
Een lichtend voorbeeld geven,
Het is op weg naar 't ideaal
Van dit ons schoolsche leven.
Het zal nog niet tevreden zijn
Verwacht ik in vertrouwen,
Maar onverpoosd en onversaagd
Nog steeds meer scholen bouwen,
Omdat dan toch het ideaal
Voor ieder mensch moet wezen
Het woordHeel 't leven is een school,
Ook letterlijk te lezen.
P. GASUS.
VLIEGONGEVAL.
NIET PER VLIEGTUIG MAAR PER
TREIN TERUG.
Zondagmiddag steeg van Schiphol een
sportvliegtuig op, de D. 1600. eigendom van
en bestuurd door den Duitschen ingenieur
Westphal, met een vriend als passagier. De
heeren vertrokken naar Düsseldorf. Waar
schijnlijk door een foutieve beoordeeling in
den start kreeg het vliegtuig onvoldoende
voorwaartsche snelheid, zoodat het kort na
het loskomen van den grond bij de militaire
loodsen kwam te vallen. Het vliegtuig werd
ernstig beschadigd. De inzittenden bekwa
men geen letsel en keeren per trein naar
Düsseldorf terug.
ONGELUK OP DEN NAARDER-
STRAATWEG.
EEN MEISJE GEDOOD.
Zondagmiddag te ruim half zes is op den
Muiderstraatweg nabij Naarden een ernstig
ongeluk gebeurd. Twee jongelieden en een
meisje reden per fiets in de richting Am
sterdam. Achter hen naderde een motortrein
van de Gooische Stoomtram. De beide jonge
mannen weken bij het naderen van dc tram
iets naar links uit, doch het meisje bleef
aan den rechterkant van den weg aan welken
kant ook de stoomtram passeert, rijden. Vol
gens mededeeling van den bestuurder stapte
hgt meisje, toen de tram t-ot op vier a vijf
meter afstand genaderd was, plotseling van
het rijwiel en stapte in de trambaan. De tram
kon niet meer stoppen. Het meisje kwam
onder den wagen terecht en was op slag
dood. Het bleek te zijn de 19-jarige mej. A.
C. de P. uit Amsterdam. Het lijk is door de
politie te Naarden in beslag genomen. Er is
proces-verbaal opgemaakt.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
Wij hebben de eer UEd. mede te
doelen dat wij vanaf heden onze firma
C. SMIT-DE VOS
uit de firma J. Goosens Jr., Groote
Houtstraat 64, hebben teruggetrokken.
Voor annonce zie binnenpagina.
Hoogachtend
Firma C. SMIT-DE VOS
Old England
DE DRUKTE VAN PINKSTER
MAANDAG.
EEN SUCCES-DAG VOOR ZANDVOORT.
Het weer viel Pinkster-Zondag tegen. De
zon bleef meest achter de wolken schuil.
Doch Maandag baadde alles zich in een
vriendelijken zonneschijn en trokken dui
zenden uit de stad naar bosch en zee.
Te Zandvoort.
Zaterdag, vroeg in den middag, begon het
trekken van kampeerders reeds naar Zand
voort. Toen om vijf uur de wind kwam opzet
ten, leek het er veel op, dat de Pinksterdagen
in het water zouden vallen. Eenige tenten
moesten extra versterking ondergaan en de
temperatuur was verre van mild.
Het is goed geworden voor Zandvoort. Was
het bezoek den eersten dag slechts betrek
kelijk goed te noemen, den 2en Pinksterdag
was het overweldigend. De treinen (er reden
veel extra treinen) kwamen om de tien mi
nuten hun groote aantallen afleveren,
waarbij de trams met haar drie of vier wa
gens verre achter bleven.
Om 12 uur was elke vierkante Meter van
het kt rand van Noord tot Zuid bezet, door den
vloed was er na 2 uur haast geen doorkomen
aan. De zuid-boulevard was van het Groot
Badhuis tot de Bodega Driehuizen één par
keerterrein. De badkoetsjes konden onmo
gelijk de vele badlustigen bevredigen, zoodat
èn in het Noorden èn in het Zuiden hon
derden het strand tot badkoets promoveer
den.
De tram deed, wat zij kon, maar van zes
uur af was er voor Haarlem een lange rij
wachtenden in de Schoolstraat en voor Am
sterdam was de toeloop ook enorm. Pas na 11
uur kwam hier eenige verademing. Het poli
tiekorps heeft ook getoond daarvoor bere
kend te zijn. De burgemeester en de commis
saris van politie sloegen geruimen tijd de
groote drukte bij de tram gade.
Te Heemstede.
Als steeds op feestdagen met mooi weer
trokken ook Maandag duizenden naar het
wandelbosch Groenendaal om daar van het
bosch te genieten.
Te Velsen en IJmuiden.
Te Velsen begon de drukte op den Tweeden
Pinksterdag reeds vroeg in den morgen.
Vooral de wielrijders waren vroeg op de been,
doch spoedig lieten ook de auto's zich zien.
De beide ponten waren ook thans niet bij
machte tijdens de speruren alles over te
brengen.
Des avonds vormde zich op den Wijker
straatweg de traditioneele file. De drukte
duurde tot laat in den avond.
IJmuiden kan op een druk bezoek terug
zien. De booten van de Alkmaar-Packet
hebben duizenden vervoerd, die in hoofdzaak
zoo spoedig mo*gelijk naar het strand trok
ken. Spoor- en autobus hadden het eveneens
Raymond Duncan, de broeder van de gestorven danseres, die in de wereldsteden
successievelijk opzien heeft gebaard met zijn oude Grieksche kleederdracht, heeft weer
eens reclame voor zich zelf gemaakt. Om sympathie tc beluigen met Gandhi's actie,
heeft hij zich met zijn „volgelingen'' naar de haven van New-York begeven en uit een
bakje zeewater, zout geioonmn dat in een enveloppe naar. Gandhi werd gestuurd.
zeer druk. De meeste bussen waren reeds op
de plaats van vertrek vol, zooda: vooral in
Haarlem-Noord velen teleurgesteld werden.
In tegenstelling met voorheen trekken
thans ook vele auto's naar IJmuiden, Deze
brengen een bezoek aan IJmuiden's nieuwste
attractie, de nieuwe sluis. Het was opmer
kelijk. dat een groote menigte bezoekers
zich de lange wandeling naar de Noorder-
sluis getroostten om het wonderwerk, waar
van ze zooveel gehoord en gelezen hebben,
van dichtbij te aanschouwen.
Het was natuurlijk een teleurstelling dat
geen enkel vaartuig deze sluis passeerde. Op
het Sluisplein parkeerden den geheelen dag
tientallen auto's waaronder vele buiten-
landsche, voornamelijk Duitsche.
Te Bloemendaal.
De tram en de autobus vervoerden Maan
dag ook duizenden Haarlemmers naar Bloe
mendaal. Vooral in het Bloemendaalsche
bosch was het druk.
VERDRINKINGSGEVALLEN.
Te S teenwij k.
Het ongeveer 12-jarig zoontje van den heer
M. Beugelink te Steenwij k is Zaterdag in het
Nieuwe Kanaal aldaar bij het zwemmen ver
dronken, zoo meldt het N. v. d. D. Toen een
zijner kameraadjes, die goed zwemmen kon,
zag, dat zijn vriendje in de diepte verdween,
sprong hij te water; doch zijn pogingen tot
redding faalden. Juist naderde een boot met
werkloozèn. Vier hunner, Hagenaars, bega
ven zich te water; het mocht echter geen
hunner gelukken het inmiddels gezonken
kind te redden. Den geheelen middag werd
gedregd. Eerst in den avond is het gelukt,
het lijkje met een vlschzegen op te halen.
Te Wassenaar.
Maandagmorgen is op het Wassenaarsche
strand nabij het bekende Wassenaarsche
Slag de 23-jarige A S. wonende te Wassenaar
bij het baden in zee verdronken. Personen op
het strand hoorden hulpgeroep, toen de heer
S. zich in zee bevond. Hoewel onmiddellijk
hulp opdaagde, kon men niets van hem
bespeuren. Geruimen tijd werd nog met een
roeiboot gezocht, evenwel zonder resultaat.
Tot op heden is het stoffelijk overschot van
den heer S. nog niet aangespoeld.
EERSTE DEEL VAN HET
RAPPORT DER COMMISSIE-
SIMON.
LONDEN, 9 Juni (V.D.) Na een onder
zoek, dat twee en een half jaar geduurd heeft,
heeft de Indische statutaire Commissie, die
onder voorzitterschap stond van Sir John
Simon thans haar rapport uitgebracht, met
algemeene stemmen.
De commissie was ingesteld ten einde een
onderzoek in te stellen en rapport uit te
brengen over het werken van het regeerings-
systeem, de ontwikkeling der opvoeding cn
de ontwikkeling der vertegenwoordigende in
stelling in Britsch.Indië. Hiertoe werden twee
bezoeken gebracht aan Britsch»Indië. De leden
der Commissie legden op hun eerste bezoek
bij hun reizen een afstand af van 900 mijlen
en bij hun tweede bezoek ongeveer veertien
duizend mijlen.
Het rapport is twee deelen groot waarvan
het eerste dat thans gepubliceerd wordt, ruim
400 pagina's beslaat en bespreekt de toestan
den in de provincies, de bestaande constitu-
tioneele structuur, het werken der hervormde
constitutie, het systeem van arbitrage en
rechtspraak, de openbare financiën, de ont
wikkeling der opvoeding en de openbare mee
ning in Indië.
Het tweede deel zal de toekomstige ont
wikkeling bespreken cn de conclusies en aan
bevelingen der Commissie. Het zal den 24 Juni
gepubliceerd worden.
DEMONSTRATIE MET EEN
NIEUWE REDDINGBOOT.
ZIJ WORDT GESTATIONNEERD TE
IJMUIDEN.
Onder zeer groote belangstelling had te
Delfzijl in de loodsenhaven de .kanteling"
plaats van dc „Neeltje Jacoba", de zelfrich-
tende motorreddingsboot, gebouwd op de
werf van gebr. Nies tern te Delfzijl. Deze
boot. een zusterschip van de bekende motor
reddingsboot „Insulinde". is door de Verceni-
ging voor den Effectenhandel geschonken
aan de Noord- en Zuid-Hollandsche Redding
maatschappij en zal gestationneerd worden
te IJmuiden Door een drijvende hijschbok
werd de boot langzaam gekanteld, tot ze met
den kiel naar boven lag. Precies een minuut
later begon ze langzaam terug te kantelen en
spoedig rees ze in snel tempo overeind.
De proef is schitterend gelukt. Ongeveer
12.000 toeschouwers woonden de demonstra
tie bij, waardoor een paar duizend Duitschers
De uitvinder, de heer Niestern. zijn echtge-
noote en dochter, alsmede kapitein Toxos>eus
eenige journalisten en twee leerlingen van
de Zeevaartschool maakten de buiteling
mede, zonder onaangename gevolgen.
Het Belangrijkste.
De groote Roemeenschc operette.
(2e blad. Ie pag.)
De Duitsche gezant te Lissabon doodge-
schoten.
(2de blad, le pag.)
Tivce landbouwschuren aan den Schalkwij-
kertceg door brand verwoest-
le blad, le pag.)
ARTIKELEN, eng.
R. P.: Koning Carol.
(le blad, le pag.)
Lettinga: Flnanciecle kroniek.
(4e blad, le pag.)'
W. Af. BekaarHet Internationaal Vrou
wencongres te Ween en.
(2e blad, 2e pag.)
T. Nagtegaal (arts): Het Congres voor
Geestelijke Hygiëne tc Washington.
(V slot).
(2e blad 2e pag.)
Internationale voetbalicedstrijd Hongarije
Nederland 62.
(3e blad, 2e pag.)
(Voor de laatste berichten zie men de 2e
pagina van het Eerste Blad.)
HAARLEM, 10 J U
Koning Carol.
Er zijn niet veel koningen meer ln Europa.
De constitutioneele monarchie heeft zich
gehandhaafd en staat nog hecht en zeker in
landen als het onze, Engeland, Belgic en de
Scandinavische staten. Maar buiten dit hal
ve dozijn rest weinig meer. De koning van
Spanje voert, middels gedelegeerde dictatu
ren en door de bijzondere kracht van zijn
persoonlijkheid, een riskant bewind op een
wankelenden troon, Dc koning van Italië
leeft onzeker in de schaduw van zijn dictator
Mussolini, en niemand weet wat gebeuren
zal als die mocht komen te sterven. Do Bal-
kanvorsten leiden een onzeker bestaan, zoo
als zij trouwens vrijwel altijd gedaan hebben.
En voor het overige is Europa vol van ont
troonde koningen en pretendenten naar tro
nen. „Le Roi en Exil" ls een haast gemeenza
me figuur geworden, hetgeen de oude glorie
der vorsten verschrikkelijk heeft, verminderd.
Sommige onttroonden hebben zich trouwens
al te duidelijk doen kennen als gewone men
sehen, met de gebreken van gewone men-
schen. De moderne publiciteit heeft zich van
hun avonturen meester gemaakt, en er de
gansche wereld mee bezig gehouden in Ame-
rikaaaschen stijl. De treurige historie van
wijlen de zuster van den ex-keizer van
Duitschland met den Poolschen avonturier
Zoebkof was er het meest opvallende voor
beeld van. Vele bladen hadden begrijpender,
fijner en vooral menschlievender kunnen zijn
in hun uitweidingen over dat geval, en ik
stel mij voor dat fijngevoelige menschen
eendrachtig zullen geweest zijn in hun
dankbaarheid, dat dat. tenslotte uit was. en
dat die zielige oude prinses haar laatste rust
had gevonden.
Toch rest er nog vorstenromantlek ln
Europa, al is van de oude charme van ko-
ningspraal cn statige palelzen zooveel ver
dwenen. De haard van ouderwetsche vorsten
romantlek ls de Balkan, omdat die er zelf
nog tenvolle in gelooft en meeleeft. Roman
tisch. werkend op de publieke verbeeldings
kracht, ls dc eenzame Jonge koning Boris
van Bulgarije. Een romantische figuur is ook
de Joego-Slavischc koning, afstammeling uit
het wonderlijke geslacht Karageorgewitsj.
En de Roemeenschc vorstenhistoric over
treft alles
Die doet werkelijk denken aan een echte
ouderwetsche vorstenroman, van de sensa-
tioneele soort. Het type verhaal zooals Ca-
tharina Alberdingk Thijm en anderen ze
plachten te schrijven, en er vele eenvoudige
lieden mee te boelen tot ademlooze spanning
ln tijden die minder gecompliceerd waren,
en waarin vooral de grenzen van goed cn
kwaad en van rang en stand veel precieser
cn scherper waren getrokken en door de
communis opinio werden aanvaard.
Kroonprins Carol van Roemenië deed in
1918 afstand van zijn rechten op den troon,
terwllle van een schoone, die Zizi Lambrino
heette. Zijn energieke moeder slaagde cr la
ter in, zijn huwelijk ontbonden te krijgen, en
in 1921 trouwde hij met prinses Helena van
Griekenland. Hun werd een zoon. Michael,
geboren, maar in 1925 ontmoette de kroon
prins mevrouw Lupescu, deed opnieuw af
stand van zijn rechten, en scheidde in 1928
van prinses Helena. Inmiddels was in 1927
koning Ferdinand gestorven en de kleine Mi
chael tot koning uitgeroepen. Dit „kind van
Staat" dat de gemoederen van vele week-
hartigen verteederd heeft door zijn verschij
ning op tallooze foto's in velerlei kinderlijke
spelenliefst met sombere gebergten of
pompeuze palelzen op den achtergrond.,
ls nu. nadat drie jaar lang een Regentschaps
raad in zijn naam het bewind heeft gevoerd
door zijn vader onttroond.
Het moge een beetje vreemd klinken, maar
*t is niet waarschijnlijk dat de kleine Michael,
die nu acht of negen moet zijn, er zich iets
van zal aantrekken. Misschien zal hij het wel
prettiger krijgen als kroonprins, niet zooveel
bij akelig-plechtige officieele ceremoniën
hoeven te verschijnen, en niet zoo vaak meer
voor fotografen moeten poseeren. Alle kleine
jongens hebben een hekel aan zulke dingen,
en ongetwijfeld zouden de meesten onmid
dellijk een koningschap opofferen om er van
«tl te wezen. Maar zou ooit tevoren een klein