KLENE's KAUWGOM
STATEN-GENERAAL.
BINNENLAND
TWEEDE KAMER.
UIT DE PERS.
HAARLEM'S DAGBLAD
DONDERDAG 26 JUNI 1930
25 Juni.
Kleinere ontwerpen aangenomen.
Een interpellatie in zicht.
Eon dag zonder relief.
Kleinere ontwerpen werden besproken en
doorgehamerd. Kleinere ontwerpen wel
geen hamerstukken, maar heel veel meer
toch ook niet.
De Kamer begon haar werk met het be
langrijke ontwerp, tot het aanbrengen van
wijzigingen in het huwelijksvermogensrecht,
te verzenden naar een commissie van voor
bereiding uiteraard: deze materie is zeer
Ingewikkeld en speciaal. In deze commissie
werden benoemd door den voorzitter de hee-
ren Heemskerk, Marchant en Duys, Mej.
Katz, en de heeren Knottenbelt. Korten-
horst en Goseling. Plaatsvervangers zijn de
Kamerleden Beumer, Bakker-Nort, v. d.
Bergh. Schokking, van Rappard, Meijer en
van Poll.
Tweede Kamer-daad van hedenmiddag was
het toestaan van het interpellatleverzoek,
van den heer de Boer, die de regeering vra
gen wil stellen aangaande den ivoodtoestand
in de binnenschipperU.
Minister Terpstra opende de rij van de-
pcr 'itshoofden, die vanmiddag met een
a :n wetsontwerp naar huis gingen.
En m.nister Terpstra was er duidelijk blij
om.
En Inderdaad het door hem verdedigde
ontwerp wa.; wel van betoekenis! Het vroeg
van de Kamer een beginsel-veaklaring, dat
zij instemde met de regeering waar deze den
weg opging om het toegepast-natuurweten
schappelijk onderzoek dienstbaar te maken
aan het algemeen belang. De bedoeling van
het ontwerp, nauwer omschreven is, om te
centrallseeren, wat er aan proefnemingen
gecentraliseerd worden kan en om te distri
bueren zoo ruim mogelijk, wat bij de resul
taten van algemeene economische beteekenis
is. In de allereerste plaats heeft het ontwerp
dc bedoeling om eenheid te bevorderen in de
bemoeiing van het Rijk met het toegepast-
natuurwctenschappelijk onderzoek.
De bedoeling is deze centralisatie te be
vorderen door de instelling van een centraal
lichaam voor het onderzoek welks leden
zullen benoemd worden door de regeering,
op voordracht van de Koninklijke Academie
van Wetenschappen (afdeeling Natuurkun
de) en wanneer dat mogelijk wordt door
de instelling daarnaast van bijzondere instel
lingen voor bepaalde economische groepee
ringen. We noemen den landbouw.
De heer van Voorst tot Voorst wilde de
bijzondere instellingen tot de primaire ver
schijning maken maar wij zijn het met den
minister volkomen eens, dat in dat geval nu
juist precies afbreuk zou worden gedaan
aan de bedoeling van het ontwerp: resultaten
van natuurwetenschappelijk onderzoek zoo
veel mogelijk aan het algemeen ten goede
te doen komen.
De heeren van Wijnbergen, Kortenhorst en
v. d. Waerden verdedigden mede het wets
ontwerp. Terecht, want wat minister Terp
stra's voorganger in de stukken en de huidi
ge bewindsman bij het mondeling debat
over het ontwerp opmerkte was ~^o juist: het
kan verkwisting van geld en Intellect tegen
gaan.
Een suppletoire begrooting van het depar
tement van minister Ruys ging al even ge
makkelijk naar de Eerste Kamer. Deae be
grooting vroeg steun ivoor |de deelneming
van den Ncdcriandschen landbouw aan de
in 1930 te Antwerpen te houden wereldten
toonstelling, een subsidie voor de ba?on-
controlevereeniging gelden voor de kosten van
proefneming met het gezins persoons--
kaartenstelsel en tenslotte geld voor de over
neming van de landgoederen de Mumtberg, de
Wolfsberg en de kleine Hoenderberg bij Nijme
gen.
Voor deze overneming toonde zich Dr.
Beumer zeer dankbaar. Dr. Beumer, die
zeer gerechtvaardigd! den lof zong van de
vereeniging tot behoud van natuurmonu
menten.
Een opmerking, bulten de werkelijkheid,
was die van Dominus Kersten. Dewelke van
minister Ruys vroeg, bij de subsidie-ver-
lcenlng aan den landbouw voor expositie van
producten op de Anlwerpsche tentoonstel
ling, dat hij rekening zou houden met de
noodzakelijke heiliging van den dag des
Heeren. Minister Ruys vroeg wanhopig
stonden zijn oogen wat hij, als Neder,
landsch minister, nu toch in vredesnaam
doen kon aan Zondagsheiliging op de Ant-
werpsche tentoonstelling.
Een tentoonstelling in België!
Een wijziging In de Radcnwet lokte in
het geheel geen discussie uit. Stemming was
overbodig.
De bedoeling van dit ontwerpje was. ra de
eerste plaats, de raden van Arbeid te ont
heffen van de hun opgelegde verplichting
tot geheimhouding, voor zoover betreft de
Voogdijraden, zoodat zij aan die lichamen
de inlichtingen zullen kunnen verschaffen,
welke deze voor een richtige uitoefening van
hun taak noodig hebben. In de tweede plaats
was wijziging noodig in verband met de in
werkingtreding van de Ziektewet.
Zulke onbesproken wetsontwerpen stonden
er gisteren meer op de agenda. Belangrijk
waren het ontwerp tot goedkeuring van het
op 31 Mei ten vorigen Jare te Londen ge
sloten internationale verdrag voor de bevei
liging van menschenlevens op zee en het
ontwerp dat gelden aanvroeg tot dekking
van de kosten, die noodig zijn om de vlieg-
wegen over ons land bij nacht te verllch.
tCEr waren nog enkele Internationale ver
dragen: een luchtvaartverdrag met Oosten»
rijk oen handelsverdrag met Bolivia. En ook
het ontwerp tot goedkeuring van het op 21
Juni 1926 te Parijs gesloten internationaal
sanitair verdrag.
Mevr. de Vries—Bruins maakte van deze
gelegenheid gebruik om te vragen om scher
per'bepalingen tav. de inrichting van de
passagiersschepen, die oosterlingen wauit
Indiö naar Mekka vervoeren. En waarop toc-
standen voorkomen, die niet in alle opzich
ten volde#n aan hooge clschen van hygiëne,
€IMevr. de Vries—Bruins erkende, dat er iets
rerbcerd is geworden in de laatste jaren,
ilaur voldaan was zij nog lang niet. Minis
ter Verschuur erkende, dat er nog wel het
een en ander tc doen was, doch moest de
s.d. medica. er echter ook op wijzen, dat bij
het in het leven roepen van scherpere be<
palingen voor de Nederlandsche schepen, de
buitenlandsche reederijen al heel sper dig
'mede, dank zij alle mogelijke middelen van
reclame) van de gelegenheid zouden ge
bruik maken om de Mekka-gangers naar hun
schepen, aan minder eischen voldoende, te
trekken: de reiskosten zouden dan immers
zeker niet de hoogte bereiken der Neder
landsche maatschappijen. Maar de concur
rentie zou groot zijn, zonder dat er voor de
menschon ook maar iets bereikt zou zijn.
Overigens was deze aangelegenheid volko
men een kwestie, die bij Indische ordonnan
tie zou moeten worden geregeld. En de mi
nister van Arbeid maakte van de gelegen
heid der aanwezigheid van minister de
Graaff gebruik, om dezen te vragen de klach
ten van mevr. de Vries-Bruins ter kennis te
brengen van de Indische regeering.
Minister De Graaff was in de Kamer voor
de verdediging van een Indische suppletoire
begrooting. Daarbij werden door de heeren
Joekes en Cramer enkele fragmentarische
opmerkingen gemaakt over den economi-
schen toestand in Indië, over de huiszoekin
gen en over de politie op Sumatra die
door minister de Graaff absoluut onver
staanbaar werden beantwoord. Het had er
zelfs den schijn van, alsof hij den geluids
versterker ten eenenmale wenschte te negee-
ren.
En tot slot dient vermeld de aanneming
van een ontwerpje getiteld: „Samenloop van
vrijwillige ouderdomsverzekering en ver
plichte verzekering krachtens de invalidi
teitswet".
De zaak van dit wetsontwerp komt in het
kort hierop neer. dat iemand, die volgens de
oorspronkelijke bepalingen van de Ouder
domswet voor de V.O.V., premie is blijven
betalen, terwijl hij ook krachtens de Invali
diteitswet verplicht verzekerd is, zijn pre
miebetaling voor de laatste wet heeft nage
laten in de veronderstelling, dat hij krach
tens de V.O.V. op zijn 65ste jaar 3 per week
zou krijgen. Dit is niet het geval, omdat de
wetgever ter voorkoming van een dubbelen
bijslag uit de Staatskas in het bovengenoem
de geval de verzekering krachtens de V.O.V.
tot een aanvullende heeft gemaakt. De
krachtens deze wet te verkrijgen rente houdt
direct verband met het bedrag van de be
taalde premiën en den leeftijd, waarop men
met premie-betalen is begonnen. Van een
staatsbijslag is hier in geen geval sprake en
de rente kan dus vaak een luttel bedrag zijn.
Om deze, onwillekeurig in verzuim zijnde
menschen te helpen, werd het onderhavig
ontwerpje ingediend.
Waar tegen niemand bezwaar had.
Slechts had de heer Beumer bezwaren
natuurlijk staatsrechtelijke bezwaren.
Bezwaar nl. tegen de overweging, dat dc
minister op grond van de billijkheid er geen
bezwaar tegen maakte, dat het bestuur van
de Rijksverzekeringsbank t.a.v. heri, die in
middels reeds 65 jaar oud werden, gehandeld
heeft alsof het wetsontwerp reeds wet ge
worden was.
De oud-minister Slotemaker de Bruine
stond oogenblikkelijk op, dat h ij die hou
ding voor de Rijksverzekeringsbank heeft
mogelijk gemaakt. En minister Verschuur,
even fair, zeide oogenblikkelijk, dat hij die
opvatting van zijn ambtsvoorganger zeer be
grijpelijk moest achten.
Vandaag spreekt de Kamer over het te
kort in het Spoorwegpensioenfonds.
INTIMUS.
HET GEVAARLIJKE FIETSPAD
TE HALFWEG.
A. N. W. B. EN K. N. A. C. VRAGEN
VERBETERING
De besturen van den A. N. W. B., Toe
ristenbond voor Nederland en van de K. N
A. C. hebben in een adres de aandacht van
den minister van waterstaat gevestigd op de
omstandigheid dat bij de verbetering van
den Rijksweg Amsterdam—Haarlem in het
doip Halfweg een uiterst gevaarlijke toe
stand is ontstaan, doordat het aan een zijde
van dezen weg gelegen rijwielpad in de kom
van dit dorp niet is doorgetrokken; de wiel
rijders komende van de richting Amsterdam
zijn daardoora verplicht vóór Halfweg den
rijweg voor snelverkeer over te steken, ter
wijl zij wederom daartoe worden verplicht
aan de andere zijde van Halfweg even voorbij
de suikerfabriek, hetgeen zoowel henzelf als
het snelverkeer telkenmale aan levensgevaar
blootstelt. De eenige afdoende oplossing voor
dit verkeersvraagstuk zou, volgens adressan
ten, kunnen worden verkregen, indien het
aangelegde rijwielpad AmsterdamHaarlem
door de kom van het dorp Halfweg werd
doorgetrokken.
Adressanten deelen voorts nog mee. dat zij
zich niet ontveinzen, dat nu er bij de verbe
tering van dezen belangrijken verkeersweg
o.a. bij den bouw van de nieuwe brug over
Rijnland's boezem niet aanstonds op het
doortrekken van het rijwielpad is gerekend,
aan de verwezenlijking van dit. voorste! zeer
aanzienlijke kosten zijn verbonden, doch dat
naar hun meening deze kosten geen beletsel
zullen mogen vormen voor eer. spoedige ver
betering van den levensgevaarlijken toestand
aldaar.
NIEUWE UITBARSTINGEN VAN
DEN KRAKATAU.
ZWARE ASCHREGENS.
Aneta seint van Lang Eiland d.d 25 Juni:
Eergisteren zijn door de waarnemers van
den vulkanologischen dienst, tijdens de erup;
ties vuurfonteinen waargenomen, alsmede
vele lichtflitsen. Er viel een zware aschre-
gen. terwijl sterke bevingen optraden. Het
aantal beringen bedroeg 4336.
De krachtigste uitbarsting bereikte een
hoogte van 600 meter. Gistermorgen vertoon
de de Krakatau een zeer krachtige werking
Een der erupt ies bereikte een hoos te van 900
meter. Er viel zeer veel asch. Het nieuwe
eiland, dat snel rijzende is, had een hoogte
bereikt van 11-5 meter.
GEEFT DE N. C. R. V. GEEN
ALGEMEEN PROGRAMMA?
VINGERWIJZING VAN DEN
RADIORAAD.
Door den Radioraad is aan de Noderl. Chr.
Radio-Vereeniging medegedeeld, dat de korte
ziekendienst, welke deze vereeniging voor 11
Juli op haar algemeen programma had ge
plaatst, behoort vrij te zijn van propagandis
tische strekking voor eenige godsdienstige
richting en dat derhalve de Apostolische Ge
loofsbelijdenis, welke in dien korten zieken
dienst voorkwam, daaruit behoort te verval
len, lezen wij in „De Standaard".
Naar het blad verneemt is het bestuur der
N. C. R. V. niet bereid in deze beslissing te
berusten, aangezien de Apostolische geloofs
belijdenis niet alleen door de orthodox-pro
testanten, maar ook door de Roomsch-Ka-
tholieke en de Grieksch-Katholicke Kerk
wordt beleden.
HET RAPPORT-DE VISSER
OVER DE N. R. V.
PUBLICATIE NOG DEZE MAAND.
In de telegrafisch bijeengeroepen vergade
ring van het hoofdbestuur der Nederl. Reis-
vereeniging, gehouden op Dinsdag j.l„ was het
rapport ingekomen van de commissie-dr. De
Visser.
Besloten werd de commissie-De Visser
dank te betuigen voor den omvangrijken ar
beid welke in deze is verricht. Voorts werd
bepaald dat het rapport in zijn geheel in het
eerstvolgend nummer van „Reizen en Trek
ken" zal worden opgenomen, waarvoor het
nummer van 27 Juni iets later zal verschij
nen.
Het hoofdbestuur zal, nadat de leden In de
gelegenheid zijn gesteld het rapport te be-
studeeren, op 2 Juli a.s. vergaderen ter na
dere behandeling. In deze vergadering zal te
vens de datum bepaald worden van de
algemeene ledenvergadering der vereeniging,
waarin het rapport ter sprake zal komen,
welke vergadering, naar het zich laat aan
zien. na de groote vacantie zal worden ge
houden.
WEER EEN GEVAL VAN
KINDERVERLAMMING.
TE GOUDA THANS NEGENTIEN.
De gevallen van kinderverlamming te
Gouda, zijn tot 19 gestegen, daar Dinsdag
opnieuw een patientje, ditmaal een meisje
van 3 jaar in het Van Iterson ziekenhuis
moest worden opgenomen.
DE MOORDAANSLAG VAN EEN
ZOON OP ZIJN VADER.
OFFICIER VAN JUSTITIE IN
HOOGER BEROEP.
De Officier van Justitie bij de Rotterdam -
sche Rechtbank heeft appèl aangeteekend
tegen het vonnis van die rechtbank, waar
bij de landbouwer J. W. V. is vrijgesproken
van den hem te laste gelegden aanslag op
zijn vader, den oud-ontvanger V. te Schie-
broek, De officier had wegens poging tot
moord tegen verdachte 4 jaar gevangenis
straf geëischt, door te brengen in een bij
zondere strafgevangenis, gevolgd door ter
beschikkingstelling van de Regeering.
LIVERPOOL'S LORD-MAYOR TE
AMSTERDAM.
GESCHENKEN AANGEBODEN.
Woensdagmorgen is uit Hamburg te Am
sterdam aangekomen de Lord Mayor van
Liverpool, de heer Lawrence Durning Holt
met de Lady-Mayoress en andere leden van
het gezelschap. Zij werden aan het Cen-
traal-Station verwelkomd door den burge
meester van Amsterdam de heer W. de
Vlugt en mevrouw De Vlugt, voorts ver
schillende hoofdambtenaren en eenige par
ticulieren. Het gezelschap begaf zich naar
het Stadhuis aan het Prinsenhof, waar het
in ambtsgewaad zijn opwachting maakte.
Vooraan liepen twee bodes van de City of
Liverpool met houten staven, die aan het
einde zijn versierd met het wapen van hun
ne stad. De bodes dragen roode vesten en
hooge hoeclen. Op hen volgden twee dragers
van kleine staven, de staven dragen het jaar
tal 1800: de dragers waren gekleed in zwarte
mantels met goud afgezet: dan de drager van
den grooten scull, een roeiriem dateerende
uit 1785: op dien hoogwaardigheidsbekleeder
volgde de zwaarddrager. De dragers van
scull en zwaard waren eveneens gekleed in
zwarte mantels, met goud afgezet.
De Lord Mayor, in donkerroode statie-
kleeding. dragende den ambtsketen en een
witte staf in de hand, volgde nu. Achter hem
liepen andere leden van het gezelschap
waaronder de Town Clerk, de gemeente
secretaris. dragende een witten pruik en den
vice-chancellos van de Llverpoolsche univer
siteit. dr. Hetherington. Aan het bordes van
het Admiraliteitsgebouw werd het gezel
schap door den directeur voor Algemeene
Zaken: mr. S. J. van Lier naar het kabinet
van den burgemeester geleid, daar ver
scheen toen ook de Lord Mayoress.
De Engelscho gast bood een zilveren inkt
koker met inscriptie aan en burgemeester
De Vlugt overhandigde als tegengeschenk
zijn gast de gouden medaille van de stad
Amsterdam. Daarbij werden wederzijdsch
zeer waardeerende woorden gesproken. De
burgemeesters verklaarden het geschenk als
niet persoonlijk voor hen te beschouwen,
doch het te zullen opstellen, zoodat de bur
gerij het in oogenschouw kan nemen.
PROF. DR. W. M. VAN DER SCHEER.
Dr. W. M. van der Scheer, directeur van het
Privinciaal Ziekenhuis te Santpoort. za 1
Zaterdag 5 Juli, te drie uur, het ambt van
hooglccraar iu. de faculteit der geneeskunde
aan de universiteit te Groningen aanvaar
den.
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN a 60 Ct«. per refreT.
Nederlandsch Fabrikaat, prima kwaliteit, 5 tabletten 5 cents
UITBREIDING VAN HET
ENGELSCHE LUCHTVAARTNET.
NIEUWE VOEDINGSLIJNEN VOOR
DE K. L. M.
Tot nu toe was de luchthaven van Londen
de westelijke grens van het Europeesche
luchtverkeer. De nationale Engelsche" lucht»
vaart Mij., de Imperial Airways Ltd. heeft
thans ook Birmingham, Manchester en Liver
pool in haar exploitatie betrokken. Voor de
KIM. be teekent dit een verlenging van haar
lijn op Londen en een lang verbeide uit
breiding der verkeersmogelijkheden. Ofschoon
de dienst in de richting Liverpool nog slechts
op Maandag, Woensdag en Vrijdag en in
de richting Londen op Dinsdag, Donderdag
en Zaterdag uitgevoerd wordt, en de aan
sluitingen nog niet in alle opzichten voldoe
ning schenken, zijn nieuwe perspectieven voor
het Nederlandsche luchtverkeer geopend.
DE MOORD IN DE VVESTE
WAGENSTRAAT.
STRAF VERZWAARD.
Het Gerechtshof te 's Gravenhage heeft
uitspraak gedaan in de zaak van den Rot-
terdamsclien kleermaker en koopman, die
door de rechtbank te Rotterdam wegens mis
handeling, den dood ten gevolge hebbende,
veroordeeld was, tot drie jaren gevangenis--
straf, op aanklacht dat hij W. D. Timmer
mans op 18 December 1929 in de Weste
Wagenstraat te Rotterdam opzettelijk van het
leven had beroofd.
Het Hof vernietigde het vonnis van de
rechtbank. Opnieuw rechtdoende, veroor
deelde het verdachte tot vijf jaren gevange
nisstraf.
DE HOOFDDIRECTEUR VAN
AMSTERDAM'S GASBEDRIJF.
UITGENOODIGD OM ONTSLAG TE
VRAGEN.
Gelijk onze lezers weten werd eenigen tijd
geleden het onderzoek gesloten, dat door de
Justitie was ingesteld naar de gedragingen
van den hoofddirecteur der gemeente-gas
fabrieken te Amsterdam, dr. Terneden.
De justitie kwam tot de conclusie, dat er
geen aanleiding bestond tot het instellen
van een strafvervolging.
Sindsdien zijn B. en W. in de gelegenheid
gesteld kennis te nemen van het dossier,
waarin alle gegevens betreffende de „gas»
quaestie" zijn vervat, schrijft Het Volk.
Is het blad wel ingelicht, dan heeft be-
studeering van dit dossier 'bij het college van
B. en W. de overtuiging doen ontstaan, dat
het niet raadzaam kan worden geacht
ook al achtte de justitie geen aanleiding
aanwezig een strafvervolging in te stellen
de leiding der gasfabrieken ook in de toe
komst toe te vertrouwen aan dr. L. J. Ter
neden. Dienovereenkomstig is besloten, den
directeur uit te noodigen zijn ontslag aan te
vragen.
Woensdagmiddag heeft de wethouder voor
de bedrijven dr. F. M. Wibaut, den heer
Terneden mededeeling gedaan van de ziens
wijze van het college.
(Naar de Tel. meldde, zal dr. Terneden
om gezondheidsredenen ontslag vragen).
Over deze zaak verneemt het Hbld. nader
dat zij binnenkort in comité-generaal van
den Raad zal worden besproken. Na bestu»
deering namens B. en W. van het dossier van
het gerechtelijk onderzoek, waren B. en W.
van meening, dat de heer Terneden niet op
zijn post kan blijven.
De door hem ontworpen en vorig jaar bij
den Raad ingediende 41/2 millioens voor
dracht ten behoeve van de uitbreiding der
Zuider gasfabriek, zal door B. en W. niet
worden gehandhaafd.
Naar de Maasbode uit goede bron ver-
peemt, zullen B. en W. aan den raad voor
stellen dr. Terneden te ontheffen van zijn
functie van directeur der gemeentesgasfabrie
ken.
PENSIOENFONDS VAN DEN METAAL-
BEWERKERSBOND.
In de voortgezette algemeene vergadering
van den Algemeenen Nederlandschen Metaal
bewerkersbond. gehouden te Rotterdam is
bij acclamatie aangenomen een voorstel van
het Hoofdbestuur om een pensioenfonds in
te stellen, waaruit aan leden, die na hun
65ste jaar ophouden te werken en die ten
minste 25 jaar lid zijn van den Bond een
wekelijksche uitkeering van drie gulden kan
worden verstrekt.
RANGEERDER OVERREDEN.
Te Dordrecht is op het rangeerterrein een
rangeerder door den trein overreden. Ir.
bewusteloozen toestand is hij naar een zie
kenhuis gebracht.
MEISJE IN EEN ZWEMINRICHTING
VERDRONKEN.
Te Stadskanaal is een 21-jarig meisje in
de zweminrichting verdronken. Men vond
haar op den bodem van het, bassin, toen er
van een groep vriendinnen een foto gemaakt
zou worden en zij niet op het appèl ver
scheen.
NED. INDISCHE HANDELSBANK.
In de Woensdag te Amsterdajfi gehouden
jaarlijksche algemeene vergadering van aan
deelhouders der Nederlandsche Indische
Handelsbank N V. te Amsterdam werden re
balans en winst- en verliesrekening oor 31
December 1929 goedgekeurd en het dividend
over het boekjaar 1929 conform het voorstel
van de directie vastgesteld op 10 pet. Als
commissaris werd herkozen de heer Mr. R.
J H. Pa tij n. terwijl als directeur werd her
kozen de heer C. Woldringh.
Met Schiphol voortdurend in radio
verbinding.
Te Telegraaf heeft een onderhoud gehad
met den heer Van Vliet, den chef van den
radiodienst op Schiphol, die een geheel et
maal „niet uit de kleeren" is geweest, ten
einde het vliegtuig „uit te luisteren" zooals
de vakterm luidt.
Dit uitluisteren was een serieuze proef
neming, om eens na te gaan hoever een
vliegtuig wel draadloos „vast te houden" is.
Al spoedig na het vertrek, zoo vertelde deze
zegsman, had ik v m z a b dit zijn de
roepletters van de „Southern Cross" op
een golflengte van 33.1 meter te pakken
met Philips' kortegolf ontvangertje.
De telegrafiesignalen kwamen zeer dui-
delijkover. Ik hoorde om 11 uur 20 huneerste
positiemelding. Geen moment ben ik mijn
collega Stannage boven den Atlantischen
Oceaan kwijt geraakt, tot hedenmorgen 5 uur
45. Op dat moment was het vliegtuig nog
maar honderd kilometer verwijderd van de
kust van New Foundland. Het bevond zich
boven een dichte mistbank en onder een
even dicht dek van st-ratuswolken. Plaatsbe
paling was dus niet mogelijk, daarom had de
„Southern Cross" dringend radio-peiling
noodig.
Herhaaldelijk schakelde Stannage dan ook
over op de 600 meter om Cape Race aan te
roepen en positie te vragen. Hij deelde mij
mede op de 600 meter ook communicatie te
hebben gehad met het stoomschip „Maure-
tania".
Eigenaardig was, dat de ontvangst sterker
werd. naarmate het vliegtuig zich verder van
ons af bevond. De ontvangststerkte was. on
middellijk na den start ongeveer 3, in den
middag werd zij 2 en tegen den avond 3 a 4,
doch des nachts liep zij op tot 5. (Waardee
ring volgens de nieuwe cijferscbaal, waar
bij 5 de sterkste ontvangst voorstelt.)
Het is volgens den heer Van Vliet thans
wel gebleken, dat een vliegtuig gedurende
den geheelen overtocht over den Atlanti
schen Oceaan draadloos in contact kan blij
ven met beide vastelanden, alsmede met de
schepen op zee. Een factor die de veiligheid
van een Oceaanvlucht aanzienlijk verhoogt."
Hollandsche piloten over de
vlucht.
Het Handelblad heeft K.LM.-piloten hun
opinie gevraagd over den tocht.
Piloot Beekman verklaarde direct, dat er
schitterend was genavigeerd en dat de
„Southern Cross" precies op het punt was
uitgekomen, waar'hij zou moeten landen na
de laatste telegrammen.
Dit is de eenige Oceaanvlucht, die ln de
uiterste puntjes is voorbereid. De tocht van
Byrd van New-York naar Europa was óók
goed geprepareerd, maar toch lang niet zóó
als deze.
Beekman was voorts van meening, dait de
vluchten van Kingsford Smith over de Stille
Zuidzee en de andere lange afstands-
vluohten, die hij reeds gemaakt heeft, prach
tige oefentochten zijn geweest voor deze
groote Oceaanvlucht, die veel machtiger,
moeilijker en gevaarlijker is, vooral met het
oog op ijsaanzetting. De vliegprestatie van
de geheele bemanning is schitterend ge
weest; immers, zij moest onafgebroken in
touw komen.
Van Dijk het leeuwendeel.
„En de Australiër heeft een uitstekende
greep gedaan bij de K. L. M.", aldus Beek
man. „Ik ben het er niet mee eens, dat men
steeds vrijwel alleen den naam van Kingsford
Smith noemt. Ik geloof zeker dat Van Dijk,
de Nederlandsche piloot op dezen tocht, het
leeuwenaandeel heeft verricht. Van Dijk is
vooral de man van het vliegen bij gevaarlijk
weer. De Nederlander heeft in dat opzicht
groote ervaring opgedaan".
Ten slotte legde Beekman er den nadruk
op, dat vooral de Radiodienst aan boord bui
tengewoon in orde was, waardoor de beman
ning steeds wist waar zij was.
„Hondjes van motoren".
De heer Tepas onderstreepte de woorden
van Beekman volkomen. „Ze hebben hondjes
van motoren" gehad en we waren er alle
maal zeker van, dat de vlucht tot een goed
einde zou worden gebracht, wanneer de mo
toren maar draaiden. Er is geen oogenblik
geweest, dat ze niet wisten waar ze zaten. Er
is absoluut en Beekman viel zijn collega
hierin spontaan bij geen aanleiding om te
zeggen ,dat zij aan het zoeken zijn geweest.
Het verschil met von Koehl is dit, dat de
Duitscher ergens is geland en niet wist
waar. Deze tocht moest slagen 1
Betrouwbaarheid van luchtkoeling.
De heer Spit, chef van den technischen
dienst van de K.L.M., zeide;
.Dezc vlucht is een mooi bewijs voor de be
trouwbaarheid van de luchtgekoelde moto
ren; de „Southern Cross had drie Wright
Wright Whirlwind luchtgekoelde motoren.
Deze vlucht moet toch beschouwd als een
experiment. Naderhand zal uit dergelijke
vluchten een regelmatig verkeer over den
Oceaan ontstaan.
De best voorbereide vlucht.
De heer Hon dong, die ook al eenige vluch
ten naar Indië'heeft medegemaakt, ver
klaarde dat hij niet getwijfeld heeft aan het
gelukken van de vlucht, omdat die goed voor
bereid was met goede piloten. Hij heeft nooit
getwijfeld aan het succes en achtte Van
Dijk de aangewezen man voor Nederland, om
uitgekozen te worden, ook wat zijn capaci
teiten betreft.
Hondong. die juist uit Londen kwam, ver
telde, dat de Engelsche piloten, die hij van
morgen gesproken had, ook van meening
waren dat Smith en Van Dijk er zeker zouden
komen.
Ook hij achtte deze vlucht de best voorbe
reide die er ooit is geweest. Dit is geen expe
riment geweest. De vlucht is in een mooien
tijd gemaakt. Over het bijvullen in de lucht
verklaarde Hondong. dat er toch verschil
lende bezwaren zouden hebben bestaan.
Een telegram.
De Nederlandsche Vereeniging van ver
keersvliegers heeft een telegram naar New-
York gezonden, waarin dc bemanning van
de „Southern Cross" wordt geluk gewenscht
met de behouden landing.
