JAM TAMINIAU'5 Het woord is aan 48e Jaargang No. 14438 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Zaterdag 19 Juli 1930 HAARLEM S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER HocWredacteor: ROBERT PEEREBOOM» ABONNEMENTEN: per week 0.27J4, met Geïllustreerd Zondagsblad /0.32 Per 3 maandenHaarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der gemeente) 3.57)4. Franco per post door Nederland f 3.8754. Losse nummers f 0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden f 0-57Vt. franco per post. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810 ADVERTENTIEN: 1—5 regels 11.75, elke regel meer 0.35. Reclames ƒ0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbod 14 regels f0.60, elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag, Donderdag en Zaterdag) 14 reg. ƒ0.25. elke regel meer 0.10. uitsl. a contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.- DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN BLADZIJDEN. EERSTE BLAD K. L. M.-VLIEGTUIG MAAKT EEN NOODLANDING. Het toestel redelijk goed neergekomen. TEMPELHOF WAS IN MIST GEHULD. Een Wolff-bericht uit Berlijn meldt: Het tusschen Rotterdam en Berlijn vlie gend verkeersvliegtuig van de KUM. met den piloot Soer en zes passagiers aan boord heeft om acht uur bij de Machnower Schleuss in Telt-ow in de nabijheid van Berlijn een lan ding gemaakt, omdat de bestuurder wegens den sterken regen het vliegveld Tempelhof niet kon vinden. Passagiers en piloot bleven ongedeerd, nadat het vliegtuig even met den staart in de hoogte was gaan staan. Nader meldt de correspondent van de Tel. te 's-Gravenhage na informatie aldaar, nog het volgende: Het driemotorige vliegtuig PH-AGR van de K.L,M„ bestuurder Soer, dat heden om 16.05 uur van Waalhaven vertrok naar Ber lijn, vond het vliegveld Tempelhof (Berlijn) geheel door plotseling opkomenden mist af gesloten. De vliegtuigbestuurder besloot te rug te keeren en maakte toen een landing bij Schönow in de nabijheid van Berlijn. De landing geschiedde normaal, doch bij den uitloop kwam het vliegtuig op een zacht ge deelte van het terrein neer. Hét is daarbij langzaam op zijn neus gaan staan. De pas sagiers van wie geen enkele eenig letsel heelt bekomen, evenmin is de piloot ver volgden hun reis per auto, DORP OP KOREA DOOR AARD STORTING BEDOLVEN. LONDEN, 18 Juli (V.D.) Sedert Woens dag hebben zich op het schiereiland Korea verscheidene aardstortingen voorgedaan. Tengevolge van een aardstorting van zeer grooten omvang werd een geheel dorp be dolven. Vijftig personen werden hierbij ge dood. (CYCLOON TEISTERT HET EILAND KYOESJOE. LONDEN, 18 Juli (V.D.)' Het Japansche eiland Kyoesjoe is hedenmorgen geteisterd door een cycloon, zooals in een tiental jaren niet meer is voorgekomen. Alle verbindingen met het eiland zijn verbroken, zoodat men nog slechts zeer weinig berichten omtrent de ramp heeft ontvangen. Men vreest, dat de materieele schade zeer groot is, terwijl zeer yele personen zouden zijn gedood of gewond. SERIE-INBREKER GEPAKT. SUCCES VAN DE HEERLENSCHE RECHERCHE. Reeds sedert geruimen tijd werd Heerlen én omgeving door inbrekers onveilig gemaakt- Na ijverig en lang speuren is -het de recherche mogen gelukken in den nacht van Donder* dag op Vrijdag op de Heerlerbaan den hoofd man van de bende, den 28-jarigen Duitscher H. L., te arresteeren, schrijft de Tel. Hij had de gewoonte 's avonds de grens over te komen en met zijn medeplichtigen eerst naar Duitsch grondgebied uit te wijken als zij in het bezit waren van een belangrijken buit. Zoo heeft hij o.m. reeds bekend, te heb ben ingebroken aan het Molenbergpark te Heerlen, in de Christelijke school aan de Ceintuurbaan, bij mr van O. aan de Aker straat en in de Muziekschool achter het Raad huis. Ontvreemd werden o.m. geldbedragen schrijfmachines, levensmiddelen, revolvers etc. De verdachte is ter beschikking van den plaatsvervangend commissaris van politie ge steld en zal op diens last naar Maastricht, worden overgebracht. Men vermoedt, dat nog andere diefstallen door de bende zijn ge pleegd, zoodat het onderzoek nog wordt voort gezet. ELECTRIFICATIE VAN DE NOORD-HOLLANDSCHE TRAM. MEFNINGEN IN DE EERSTE KAMER VERDEELD. Versohenen is het Voorloopig Verslag van de Eerste Kamer betreffende het wetsontwerp tot verleening van een bijdrage in de electri- ficatie van de tramlijnen AmsterdamEdam en SchouwPurmerend. Verschillende leden achtten het thans te laat om op deze lijn concurrentie met de autobus te gaan begin nen. Anderen echter meenden, dat de tram bij massa-vervoer het zal winnen en daar andere lichamen eveneens een bijdrage ge ven, meenden zij, dat de Kamer met achter moet blijven. Tegen de opheffing van het traject Purmerend—Alkmaar werden geen bezwaren te berde gebracht. DE PRIX DE ROME. UITREIKING VAN DE GOUDEN MEDAILLE. In de aula van de Rijksacademie voor beeldende kunsten, had Vrijdagmiddag de uitreiking plaats van de gouden medaille aan de winnares van den Prix de Rome, onze oud- stadgenoote mevr. Corry FransenHeslen- feld en van de zilveren medaille aan mej. Rueter. Van de zijde der academie, zoowel als van den kant van familie en kennissen, der winnaressen, bleek voor deze gebeurtenis veel belangstelling te bestaan. Uit een der ramen van het gebouw had men, ter eere van dezen bijzonderen dag, de vlag uitgesto ken. Nadat allen zich in de zaal hadden neer* gezet, trad mr. dr. L. van Cranenburgh naar voren. Deze gaf een uiteenzetting, van het geen den Prix voor het leven van mevr. Fransen beteekende. Vervolgens voerde het woord prof. R. N. Roland Holst, hoogleeraar directeur der Academie. Prof Holst betreurde het, dat de techniek het nog niet mogelijk had gemaakt, de medaille op den dag van den uitslag te kunnen overhandigen. Spreker zeide, dat het de gewoonte was de gouden medaille, verbonden aan den Prix de Rome, in een openbare en plechtige bijeen* komst aan den winnaar of de winnares uit te reiken. Openbaar is deze samenkomst door het feit, dat de deur geopend is en famiiie en kennissen erbij tegenwoordig kunnen zijn. De plechtigheid zou dus moeten komen van de zijde van den directeur. Maar spreker kan alleen maar verheugd zijn, omdat hij mevr. Fransen en mej. Rueter weer in de academie terugziet. Tot mevr. FransenHeslenfeld zeide spre ker, dat de tijd, die achter haar ligt, sinds zij de academie verliet, bijzonder belangrijk is geweest. Behalve het winnen van den Prix heeft zij nog kans gezien in het huwelijk te treden en bovendien in Italië veel en goed werk te leveren. Gedurende de 6 a 7 jaar, dat zij de academie bezocht, heeft zij zich steeds een uitstekend leerlinge getoond. Spre ker ziet dan ook met belangstelling haar toekomstig werk tegemoet. De gouden medail* les, die bij deze gelegenheid steeds werden uitgereikt, mochten niet bogen op groote ar tisticiteit. Vandaar dat eenige jaren geleden besloten werd de opdracht aan een kunste naar of kunstenares te geven. Het deed spre ker genoegen te kunnen mededeélen, dat mej. Rueter de eer te beurt was gevallen deze medaille het eerst te mogen ontwerpen. Prof. Holst eindigde met de woorden, dat de beide winnaressen met haar artistieke prestaties veel gedaan hebben om het prestige van de beeldende kunst en van de Rijksacademie te verhoogen. Hierna reikte spreker aan mevr. Fransen Heslenfeld de gouden en aan mej. Rueter de zilveren medaille over, waarmede deze korte plechtigheid een einde nam. HEVIGE AARDBEVING IN BURMA. LONDEN, 18 Juli (VD.) Uit Rangoon wordt gemeld, dat het nabijgelegen district Tharrawaddy door een hevige aardbeving is geteisterd. Talrijke huizen stortten in. Het aantal dooden en gewonden bedraagt, voor zoover tot nog toe kon worden nagegaan, ongeveer vijftig. Het dorp Letpadna heeft de grootste schade bekomen. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN „HET LEKKERSTE" DUITSCH VRACHTSCHIP IN BRAND GERAAKT. ALLE OPVARENDEN VAN BOORD. BREMEN, 18 Juli (VD.) Uit Londen wordt gemeld, dat het Duitsche stoomschip „Targis" op 33 graden 56 min. N3-, 50 graden 11 min. WJL. in den Atlantischen Oceaan in brand is geraakt. De passagiers, wier aantal niet ge heel bekend is, alsmede de bemanning, zijn door het Engelsche stoomschip „Rangitata" aan boord genomen en bevinden zich dus in veiligheid. De „Targis" had accomodatie voor twaalf passagiers. De „Rangitata" zal de geredden te South ampton aan land zetten. De oorzaak van den brand is onbekend. Nader wordt ge-meldt, dat de verlaten „Tar* gis".zich in zinkenden toestand bevindt. DUITSCHE DIENSTBODEN. DOOR BEMIDDELING VAN DE ARBEIDSBEURS. Het valt niet te ontkennen dat de vraag naar vrouwelijk personeel nog steeds groot is, grooter dan het aanbod. Het is niet de bedoeling hier de oorzaken daarvan na te gaan, maar duidelijk is dat iedere poging om in het tekort te voorzien moet worden toegejuicht. Sedert 1 Februari j.l. heeft de Vereeniging van Nederlandsche Arbeidsbeuren in hoofd zaak een vereeniging van gemeenten die een Arbeidsbeurs bezitten een organisatie ge* schapen waardoor het mogelijk is, Duitsche dienstboden door middel van haar stichting in Duitschland, t.w. de Nederlandsche Arbeids beurs te Oberhausen via de Arbeidsbeurzen in ons land te plaatsen. Begonnen met de grootere steden, wordt deze organisatie suc cessievelijk over ons land uitgebreid en sedert 15 Juli j.l. bestaat er gelegenheid ook aan de Gem. Arbeidsbeurs te Haarlem Duitsche dienstboden aan te vragen. Voorloopig kan dit nog alleen plaats vin* den in zeer bescheiden mate, doch langzamer hand hoopt men aan meer aanvragen te kun- voldoen. De bemiddeling z^ive ls kosteloos. Het kan natuurlijk voorkomen dat reiskosten van ds dienstboden in rekening moeten worden ge bracht, EXTRA-TREINEN OP ZONDAG NIET STOREND. ANTWOORD AAN DS. KERSTEN. Op de vragen van het Tweede-Kamerlid ds. Kersten betreffende het loopen van goed- koope treinen op Zondag, heeft de minister van Waterstaat geantwoord, dat het hier niet een speciale voorziening voor de Zondagen betreft. Op werkdagen worden deze treinen nog meer ingelegd dan op Zondagen. Het niet laten loopen van deze treinen zou den dienst van een veel grooter aantal personen tengevolge hebben, omdat thans slechts drie personen per trein daaraan werkzaam zijn en anders gebruik gemaakt zou worden van een ander vervoermiddel, bijvoorbeeld autobus sen, welke in het algemeen bovendien voor de Zondagsrust veel storender zijn dan de loop van een enkelen extra-trein. EEN REMBRANDT VOOR 19950.— VERKOCHT. LONDEN, 18 Juli, (Reuter). Op de gisteren in Christi gehouden veilingen, heeft een schilderij van Rembrandt, voorstellende de juweelen van de Saarsdale erfgenamen, voor 19950.verkocht. Het schilderstuk gaat waarschijnlijk naar Amerika. De opbrengst der veiling bedroeg Vrijdag 106008.het geen het meeste is gedurende dit seizoen. Arthur van Schendel: De wereld is een droom. Een schoon spel op aarde, dat de menschen door de hemelsche goedheid mogen spelen. ZAK-ASSURANTIE. (De heer Straus heeft het denk beeld geopperd, een vorm van assurantie te scheppen tegen het risico van „blijven zitten" van schoolkinderen). Voor ouders is 't een trotsch idee Als steeds hun kind'ren slagen, Maar ach, het valt. niet altijd mee, Er zijn helaas ook tra gen En dommen zelfs, die eens een keer Of vaker blijven zitten En vader telt dan moeizaam neer De extra studiepitten. Het lijkt dus wel een nobel plan Om je te assureeren. Het kind dat zakte kan daarvan Een jaartje gratis leeren. Maar als je 't van nabij bekijkt Dan rijzen er bezwaren, Hoe mooi 't aanvankelijk ook lijkt, Het plan heeft zijn gevaren. Een pa die premie heeft betaald, Sedert een reeks van jaren, Zal, als zijn kind het eens niet haalt, Zijn kalmte wel bewaren; Maar sterker, vader zegt misschien: Blijf jij maar zitten meisje, Ik wil wel eens wat duiten zien, Dat 's goed voor 't zomerretsje. Het komt toch op een jaar niet aan. Je zult het eind wel halen, Ik heb totnutoe niets gedaan Dan premiegeld betalen. En 't lijkt me voor een maatschappij Zwaar werk om af te sluiten, Want denkt niet ieder vader blij: Ik kan daar stellig buiten? Komt ooit eens zoo'n agent bij mij En wijst op de gemakken, Dan zeg 'k: Meneer, een kind van mij Dat kan gewoon niet zakken. P. GASUS. EERSTE HULP-POSTEN LANGS DEN WEG. VAN HAARLEM NAAR DE BELGISCHE GRENS. De op initiatief van het Nederlandsche Roode Kruis opgeriéhte commissie tot orga nisatie van de verleening van eerste hulp bij verkeersongevallen, in welke behalve het Roode Kruis, de Rijkswaterstaat, een aantal provincies, de Vereeniging van Nederlandsche gemeenten, de Vereeniging Eerste Hulp bij Ongelukken en de belangrijkste organisaties op het gebied van het automobiel-, motor-, vracht- en rijwielverkeer vertegenwoordigd zijn, heeft de vorige week ten kantore van het Nederlandsche Roode Kruis te 's-Graven hage een bijeenkomst gehouden, lezen wij in de N.R.Ct. Doel daarvan was de bespreking van een door de heeren A. J. ten Hope en Van Weide ren Rengers uitgebracht rapport. Genoemde heeren hebben, in opdracht van de commissie een inspectie-tocht gedaan langs het eerste traject, dat, naar men in de commissie van oordeel was, in aanmerking komt om op de stelselmatige verleening van eerste hulp bij verkeersongevallen te worden ingericht, t.w. de weg HaarlemRotterdamBredaZun- dertBelgische grens. Op grond van hun nader voorstel is besloten langs den genoemden weg op 33 punten, ge middeld 4 a 5 K.M. van elkander verwijderd gelegen, hulpposten te vestigen. Deze posten zullen op duidelijke wijze hetzij door palen, hetzij door borden langs den weg, waarop het embleem van het Roode Kruis en waarschijnlijk de letters E.H.B.O, kenbaar worden gemaakt. Zij zullen in de eerste plaats •telefoonposten zijn, van waaruit een ieder in geval van een verkeersongeluk telefonisch om hulp kan vragen. Het is dus niet (als in Duitschland) de bedoeling, dat men lid moet zijn van een of andere organisatie om van de hulppost gebruik te maken. Aan de posten zullen worden gedeponeerd een verbandkist, spalken en een brancard. Voor de uitvoering van dit plan heeft het Roode Kruis reeds een som beschikbaar ge steld. Evenwel dient nog afgewacht te wor den welke financieele medewerking er ver kregen zal worden van de andere geïnteres seerde organisaties. De posten zijn zoodanig uitgekozen, dat men er dag en nacht terecht kan. Bij voor keur is hierom gebruik gemaakt van garages en van enkele café's. De bedoeling is het stelsel zoo spoedig mo gelijk in werking te brengen. VAN DIJK NAAR NEDERLAND VERTROKKEN. Uit New York meldde Reuter gisterenavond: De heer E. van Dijk is met de „Statendam" naar Nederland vertrokken. KINGSFORD SMITH NAAR AUSTRALIë Volgens een Reuter-telegram zijn Kingsford Smith en Saul heden naar New York ver trokken, vanwaar Kingsford Smith onmid dellijk naar Engeland zal vertrekken, ten einde een solorecordvlucht te ondernemen naar Australië. Verder vermeldt het telegram, dat Van Dijk met Stannage en Saul naar Amsterdam zou vliegen. Bedoeld is waarschijnlijk zijn vlucht van Londen naar onze hoofdstad. Het Belangrijkste Na de ontbinding van den Dultschen Rijks dag (2e blad le pag.) Correcte noodlanding van een KLM. vliegtuig nabij Berlijn. (le blad. le pag.) Ernstig verkeersongeval te Noordwijk. (3e blad. le pag.) 'n Waar vuurwerk boven de Krakatau. (3e blad. le pag.) Raadsvergaderingin Haarlcmmerliede. (3e blad, le pag.). ARTIKELEN, enz. R. P.: Charivarius 60 jaar. (le blad 1p nag.t Dr. M. H.: Per Zeppelin naar Spitsbergen. (4e blad 3e pag. H. B.: Aan Frankrijk's Westkust. Robinson- nade. (4e blad 3e pag. P. J. Zürcher: Uit vergeelde Paperassen (Uit de geschiedenis van Ned.-lndlë). (4e blad, 2e pag.). Pk.: Nieuws in Artis. (4e blad, le pag.) L. A.: De film Die Weisse Hölle vom Pi$ Palü. (4e blad, le pag.X W. T.: Langs de Straat: Efficiency. (4e blad 2e pag.)' Bijzondere correspondentie: Uit het land van den dollar. (4e blad 3e pag.) Biographiecn in een notcdop: Jeremias de Decker. (4e blad 2e pag.X HAARLEM, 19 Juli. Charivarius 60 jaar. Morgen, Zondag, wordt Dr. G. Nolst Trónité zestig jaar. Hij is, in deze omstandigheden, uitstedig. Huldiging en toespraak liggen hem slecht. Hij zou er ditmaal zeker niet meer aan ontsnapt zijn als hij gebleven was zelfs niet in zijn houten badstoel op het platte dak van zijn huis, met het luik dicht.... en heeft de wijk genomen naar elders. Waar „elders" ligt, is mij niet bekend. Voorzichtlg- lijk heb ik de pen opgevat en ben toch over hem gaan schrijven, met het voorgevoel dat hij er iets In vinden zal en mij, bij wijze van wraak, de volgende week onder zijn Charl- varia vermelden. Zijn onpartijdigheid bij de keuze van zijn slachtoffers is overigens zoo groot, dat hij in De Groene van deze week een zelf gemaakte blunder In de rubriek „Dat lastige Hollandsch" citeert. Niemand heeft meer recht om Charivarius te huldigen aan wij, journalisten, want wij zijn de meest-voorkomende cate gorie in dc reeks van'zijn slachtoffers. Dat wij hem nochtans erkentelijk zijn, is een bewijs dat hij succes met zijn streven heeft gehad, en nog heeft. De Kunst zou niet zon der haar deskundige critici kunnen, de Jour nalistiek kan het evenmin. Wij bezitten maar éen vast-aangestelde criticus, en die heet, noemt zich althans, Charivarius In den loop der jaren hebben wij hem allen leeren waar- deeren. Hij is. nolens volens waarmee ik nu niet de politieke verklaring van deze La- tijnsche uitdrukking bedoel een belang rijke figuur in de Nederlandsche journalis tiek geworden. Het groote nadeel van ons schoone beroep is, dat het schier onafgebro ken, zooals de schaker dat noemt „in tijd nood verkeert". Berichten, verslagen en artikelenalles moet gemeenlijk in haast geschreven wor den. Hoe vaak gebeurt het niet dat een belangrijke gebeurtenis, telegrafisch, telefo nisch of per radio gemeld, noodzaakt tot het schrijven van een artikel binnen een uur, of anderhalf uur, om bijtijds gereed te zijn voor de krant van dien dag. Want onver biddelijk, op de voorgeschreven minuut, moet de rotatiemachine gaan draaien. Allerlei taai gevaren hangen den schrijver boven het hoofd Zijn snelle route is vol voetangels en klem men. De gemeenplaats lokt, de glibberige paden van de beeldspraak dreigen zijn even wicht te verstoren. Maar op het critieke moment herinnert hij zich Charivarius, wacht even, peinst en is gered. Ik zal hier niet meer van zeggen, behalve, door hulde te brengen aan onzon criticus voor de fijn-gevoelde, nimmer grievende Bijna lederen dag delven de Romeinsche gravers kostbaarheden op uit Rome's bodem. In de nabijheid van de plek waar vroeger de Vesta-tempel werd blootgelegd heeft men thans zeer fraaie leeuwenkop-kapiteelen vonden

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1930 | | pagina 1