BRIEF UIT BERLIJN.
J. Lottgering
BUITENLAND
EEN INCIDENT GESLOTEN.
AGENDA
HAARLEM'S DAGBLAD
TWEEDE
VRIJDAG 1 AUGUSTUS 1930
BLAD
De beschuldigingen van het Engelsche Lagerhuislid
Sandham ontzenuwd?
Een berisping toegediend.
Dr. Scholz9 plannen mislukt.
Geen gemeenschappelijk verkiezings
manifest.
HET BELANGRIJKSTE NIEUWS.
De arbeidsafgevaardigde Sandham, van
het Engelsche Lagerhuis beschuldigde on
langs eenige leden, die hij niet met name
verkoos te noemen, dronken in het Lager*
huis te hebben gezeten, en dat zij gelden had
den aangenomen van belanghebbenden, toen
de woekerwet behandeld moest worden.
Sandham heeft nadat hij zijn eerste be
schuldiging geuit -had, weliswaar een meer
gedetailleerde uiteenzetting gegeven, doch hij
bleef weigeren namen te noemen. De com
missie van privileges heeft intusschen een
regelementair onderzoek ingesteld en in
haar rapport verklaard, dat Sandham zich
schuldig heeft gemaakt aan schending van
het privilege en aan grove laster ten opzichte
van het huis, en dat hij van het huis een
scherpe berisping verdient.
Het huis heeft zich bij het rapport aange
sloten door middel van ja-geroep. Enkele
extremistische labourleden nepen „neen" en
Maxton, de leider van de extremistische groep
zette uiteen waarom Sandham geen beris
ping verdiende.
Tenslotte werd met 304 tegen 13 besloten
dat de berisping verdiend was. Deze werd
door den speaker voorgelezen en door
Sandham, staande, onder doodsche stilte,
aangehoord.
Deze zaak is echter nog niet geheel van
de baan. Eén der labourleden verklaarde dat
hij bewijzen had voor de bewering van
Sandham en tenslotte heeft Sandham zoo
als de correspondent van de Telegraaf op
merkt slechts de Daily Mail geciteerd,
die indertijd openlijk enkele lagerhuis-leden
van corruptie beschuldigde. Deze Lagerhuis
leden hadden volgens genoemd blad hun
positie misbruikt, door op papier met parle*
mentshocfd een zeker soort brieven te schrij
ven waarvoor zij van belanghebbenden geld
ontvingen. De belanghebbenden zouden geld
schieters geweest zijn, voor wie de woeker*
wet groot nadeel op zou leveren.
Voor-loopig heeft men echter slechts vage
beschuldigingen geuit. Noch de Daily Mail,
noch Sandham of één zijner collega's hebben
ooit namen genoemd. Wellicht dat de tijd
nog zal leeren, wat waarheid en wat laster
is.
L. A.
De Duitsche Volkspartij nog
steeds niet aangesloten.
Gisteren vond de conferentie plaats tus-
schen de vertegenwoordigers van de Duitsche
volkspartij, de nieuwopgerichte Duitsche
staatspartij en de Economische partij, ter
voortzetting der afgebroken besprekingen
over de uitvaardiging van een gemeenschap
pelijk verkiezingsmanifest.
De afgevaardigde Koch van de Duitsche
staatspartij verklaarde met de uitvaardiging
van zulk een manifest accoord te gaan, op
voorwaarde, dat ook het Centrum en de
Beiersche volkspartij zich er bij zouden aan
sluiten.
Het redactie-comité der middenpartijen,
dat den tekst voor zulk een gemeenschappe
lijk verkiezingsmanifest zou opstellen, kwam
des middags om vijf uur bijeen. De com
missie is echter in haar taak niet geslaagd,
zoodat het plan van den leider der Duitsche
volkspartij, dr. Scholz, in zijn huidigen vorm
reeds uit dien hoofde als mislukt moet wor
den beschouwd.
Voorts hield het bestuur der Duitsche
Volkspartij een zitting, waarop met alge-
meene stemmen de volgende motie werd aan
genomen:
„Slechts een werkelijk grootscheepsere
aaneensluiting der partijen is in overeen
stemming met den noodtoestand van het rijk
en den wil van het volk. De oprichting der
Duitsche staatspartijen vormt een betreurens
waardige vervalsching van de aaneenslui-
tingsidée der staatsbehoudende midden
partijen. Voor de Duitsche volkspartij blijft
het doel der aaneensluiting bestaan.
De Duitsche volkspartij wil ook niet halt
houden bij de voorloopige oplossing, die door
de noodverordeningen der rijks regeering ten
behoeve van de saneering der financiën van
het rijk is verkregen. Integendeel verlangt zij
de reeds sedert langen tijd door de Rijksdag
fractie der Duitsche volkspartij geëischte
hervormingen ter consolideering van het rijk
en het scheppen van een in financieel opzicht
geordende volkshuishouding."
De burgemeester van Kaboel
terechtgesteld.
PESJAWAR, 31 Juli (N.T.A.) Naar uit
Afghanistan gemeld wordt, is de "burge-
meester van Kaboel terechtgesteld, daar aan
2jijn trouw werd getwijfeld.
De leiders der opstandelingen zijn naar het
Noorden gevlucht, om steun voor een nieuwen
aanval te zoeken. De rebellen meenen de troe*
pen van Nadir Sjah ten slotte wel te kunnen
verslaan, daar deze soldaten ten gevolge van
het geldgebrek al geruimen tijd geen soldij
hebben ontvangen en dus, indien hun geld
geboden wordt, naar de rebellen zullen over-
loopen.
De Communistische terreur in
Honan.
PEKING, 31 Juli. United Press meldt aan
de Tel., dat de communisten achttien steden
en dorpen nabij Lojang in West-Honan heb
ben bezet en honderden Chineezen hebben
gedood en duizenden gewond. De rijke inwo
ners werden ontvoerd, om losgeld te verkrij
gen. Men neemt aan, dat de buitenlanders
zich in veiligheid hebben kunnen brengen.
Te Sjanghai vreest men, dat de mogelijk
heid thans bestaat, dat Hankau in handen
van de communisten valt, die een levendige
activiteit aan den dag leggen langs de spoor
lijn Peking-Hankau. Nadat drie regimenten
der regeeringtroepen zich hadden overgege
ven. bezetten de communisten den spoorweg
op 60 K.M. ten Noorden van Hankau, waarna
zij de plaats Siaukan, 35 K.M. ten Noorden
van Hankau, veroverden.
Uit Sjanghai wordt aan het Reuter-Bureau
gemeld, dat gisteren vijf Amerikaansche ma
trozen zijn gewond tijdens een aanval van
communisten op de Amerikaansche kanon
neerboot Palos, die nabij Tsjangsa voor anker
ligt ter bescherming van de buitenlanders.
Vijftig communisten werden gedood en
velen gewond.
Een bericht uit Tsjingtau meldt, dat
Japansche troepen aan land zijn gezet, om
bij eventueele ordeverstoringen te kunnen op
treden. De opperbevelhebber van het Japan
sche Jangtse-eskader heeft uit Tokio op
dracht gekregen, alle maatregelen te treffen,
die hij noodzakelijk acht voor de bescher
ming van leven en eigendommen van Japan
sche onderdanen.
De vijf Amerikaansche missionarissen, die
eenigen tijd geleden ontvoerd werden door
Chineesche bandieten en te Poetsjau in de
provincie Ahnwei werden vastgehouden, zijn
toen de stad op 22 Juli jJ. door de troepen
der Nan king-regeering werd bezet, ongedeerd
aangetroffen. De stad was op 21 Juli door de
bandieten verlaten, die de missionarissen uit
stekend hadden behandeld.
Over propagandaen
suikergoed.
Het is gebleken dat sinds eenigen tijd over
geheel Engeland suikergoed, bonbons en
andere versnaperingen, die in Rusland zijn
vervaardigd worden verkocht tegen prijzen,
welke, logisch berekend, verre beneden den
kost-, pak- en transportprijs moeten zijn.
Voornamelijk zijn de banketbakkerijen in de
volkswijken met deze producten overstroomd,
en in tal van uitstalramen staan bonbons ge
prijsd met de aanduiding: „Russische bon
bons a 2 1/2 d. per half ons. Gewone prijs 4
d.'\ aldus het Hbld. De bonbons, die goed zijn
verpakt., dragen verschillende namen en fa
brieksmerken, oa. (in het Duitsch) „Staats-
konditorei des Pistschetert, Odessa", naast
een opschrift in Russische letters.
De Britsche Bond van Banketbakkers ls
reeds bezig een onderzoek in te stellen naar
dezen nieuwen vorm van Russische concur
rentie, waar de Engelsche fabrikanten uiter-
a^rd niet tegenop kunnen. Hij gaat zelfs zoo
ver in dezen invoer van Russisch suikergoed
een vorm van propaganda te zien, ten doel
hebbend de arbeidersklasse in Engeland te
toonen dat Rusland in staat is suikergoed uit
te voeren, zoodt er dus van een schaarschte
aan suiker, waarvan herhaaldelijk wordt ge-
sprokeix, in de Sovjet-republieken geen
sprake kan zijn.
Over een bondgenootschap
tusschen Mexico en de V.S.
NEW YORK, 31 Juli. (Reuterl. Uit Mexico
wordt gemeld, dat naar aanleiding van de
reis, welke generaal Juan Almazan, minister
van verkeer en openbare werken, in de Ver.
Staten heeft gemaakt, deze den president der
republiek, Rubio, heeft geadviseerd officieele
maatregelen te nemen om een nauwer con
tact tusschen de Ver. Staten en Mexico te be
gunstigen.
Hij is van oordeel dat in een conflict, waar
bij de Ver. Staten zijn betrokken, Mexico zich
aan de zijde der Ver. Staten dient te plaat
sen, daar dit het eenige middel is om een
event, gevaar voor Mexico te verminderen en
ten slotte voordeelen te verkrijgen.
OPZIENBARENDE ARRESTATIE
VAN DUITSCH INDUSTRIEEL.
LAHR. 31 Juli (W.B.) De oprichter en
president*directeur van de bekende IJzer-
constructie-fabrieken Honnef Werke, A. G. te
Lahr-Dinglingen, Hermann Honnef, alsmede
diens zoon Heinz Honnef, die eveneens in
het bedrijf werkzaam was, zijn onder verden
king van oneerlijke handelingen en het plegen
van verduisteringen gearresteerd.
Een firma te Stuttgart had aan de Hon*
nef Werke ijzer geleverd voor een bedrag
van 200.000 Mk„ dat niet betaald was, ter
wijl bij een onderzoek voor een waarde van
30-000 Mk. van de levering verdwenen was.
Eerst trachtten de firmanten de schuld
hiervan op het personeel te schuiven, doch
in den loop van het onderzoek werd de ver
denking tegen Honnef zoo sterk, dat hij in
verband met het gevaar voor ontvluchting
werd gearresteerd en in het Huis van Be
waring te Lahr werd opgesloten.
DE ZAAK „SODALITAS
MEDICORUM".
DE JUSTITIE HEEFT HAAR IN
ONDERZOEK.
In verband met de geruchtmakende zaak
der Sodalitas Medicorum is van verschil
lende zijden gevraagd waarom de justitie in
deze aangelegenheid geen onderzoek heeft
ingesteld. Naar aanleiding hiervan verneemt
het Corr. Bur., dat deze zaak de volle aan
dacht der justitie heeft en reeds sinds eeni-
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 CU. p«r regel.
Stofzuigerhuis MAERTENS
BARTEL JORISSTRAAT 16
TELEFOON 10756
VAMPYR Stofzuigers f98.-
gen tijd bij haar in onderzoek ls.
Mr. J. P. G. van Velaen, advocaat en pro
cureur te 's-Gravenhage, heeft dezer dagen
tegen dr. Is. Leenes bij de Haagsche justitie
een klacht ingediend in verband met deze
zaak, op grond van art. 335, althans 326 Wet
boek van Strafrecht.
Thans stelt de justitie een minutieus on
derzoek in naar alles wat voorgevallen is bij
de bekende hypothecaire leening van
850.000.
Hoofdinspecteur Simon, die, zooals gemeld,
sinds eenigen tijd te Boedapest vertoeft, stelt
ter plaatse een onderzoek in en wordt dezer
dagen weer in Den Haag terug verwacht.
Hij heeft ook een onderzoek ingesteld te
Elisabeth's Salzbaa, het eigenlijke object der
hypothecaire leening.
Naar aanleiding van de door den heer Si
mon verzamelde gegeven zal de justitie be
slissen of er aanleiding is tot ingrijpen over
te gaan.
VEREENIGING
„KONINGINNEDAG".
DE FEESTEN OP 1 SEPTEMBER.
EEN SPROOKJESOPTOCHT.
Zooals bekend wordt dit jaar, omdat
de verjaardag der Koningin op een Zondag
valt, Koninginnedag op 1 September gevierd.
Met het oog op den vijftigsten verjaardag
van de Koningin, heeft het Centrumcomité
Vereeniging Koninginixedag gemeend een
bijzonder programma te moeten samenstel
len.
Besloten is om eens iets nieuws te geven,
nl. een sprookjesoptocht te houden.
Daartoe werd medewerking verzocht van
den bekenden kunstschilder Herman Moer
kerk.
Zoo waren Donderdagavond alle Jeugd-
vereenigingen ter vergadering opgeroepen
in de Tuinzaal van café Brinkmaan, Groote
Markt, alhier, ter bespreking der plannen.
Bij ontstentenis van den voorzitter Mr. Dr.
F. A. Bijvoet, werd de vergadering gepresi
deerd door den heer C. ten Boom, die de vele
opgekomen vereenigingen hartelijk welkom
toeriep en een overzicht gaf van het pro
gramma Koninginnedag 1930.
Hierop verkreeg de heer Herman Moer
kerk het woord om den Allegorischen
Sprookjesoptocht uiteen te zetten.
De geheele optocht was groepsgewijze ge-
teekend en kon dus op aanschouwelijke wijze
uiteengezet worden.
Onder deze bespreking werden de platen
in circulatie onder de aanwezigen gebracht
en algemeen was men vol bewondering voor
de schitterende wijze waarop Herman Moer
kerk de overbekende sprookjes uitgebeeld
heeft.
Hierop verkreeg de secretaris het woord en
zette uiteen op welke wijze het Centrum Co
mité zich voorstelde dezen prachtLgen, doch
zeer kostbaren optocht tot stand te bren
gen.
De jeugdvereenigingen die hier iets voor
voelen en hun medewerking verleenen, ont
vangen van het Centrum-Comité de benoo-
digde materialen, als flanel, passementerleën
enz. voor de costuusis in de groep die door
de vereenigingen zelf zijn uitgekozen. On
der deskundige leiding moeten de vereeni
gingen de costuums zelf vervaardigen, welke
costuums na afloop van de feesten in eigen
dom overgaan aan de organisaties die mede
hielpen. den Sprookjesoptocht te doen sla
gen. De costuums van de hoofdpersonen,
evenals de zegewagens, carossen, paarden,
ezels, schapen, honden en verdere bijzondere
benoodigdheden worden verstrekt door het
Centrum-Comité.
De belangstelling voor het plan was bijzon
der groot en bij voorbaat kan gezegd worden,
dat de Allegorische Sprookjesoptocht tot
stand zal komen,
De Allegorische Sprookjes optocht zal wor
den voorafgegaan door een Jeugdoptocht,
waarvoor uitgenoodigd zijn alle jeugdorga
nisaties en alle sportvereenigingen.
De vereenigingen zijn uitgenoodigd om
zooveel mogelijk voltallig met de leden, zoo
mogelijk in uniform en met vaandel of ba
nier uit te komen.
De optocht zal worden gehouden binnen de
grenzen van het centrum, zoodat met het oog
op de vele jeugdige deelneemsters en deelne
mers, vermoeienis uitgesloten zal zijn.
De vereenigingen die door omstandighe
den Donderdag niet aanwezig konden zijn,
worden vriendelijk verzocht zich voor deel
neming aan de jeugddemorxstratie of Sprook
jes optocht op te geven aan het secretariaat
van het Centrum Comité, Voorhelmstraat
32 rood.
Op Maandagmorgen 4 Augustus te half elf
zal de heer Herman Moerkerk in de boven
zaal van café Brink.mann, Groote Markt, al
hier belangstellenden in den optocht, alle
gewenschte inlichtingen verschaffen en deel
nemers inschrijven.
Het ligt in de bedoeling van het Centrum-
Comité in overleg met de medewerkende ver
eenigingen, de werkzaamheden aan den op
tocht verbonden, begin volgende week in
vollen gang te brengen. De Allegorische
Sprookjes optocht zal bestaan uit de navol
gende groepen. De stoet wordt geopend dcor
vier Herauten met bazuinen, gevolgd door
een vendelier te paard met het Sprookjes
vaandel. hierop volgen de navolgende groe
pen: Roodkapje, Sneeuwwitje, Don Quichotte,
De Rattenvanger van Hameln, Asschepoester,
Klein Duimpje, Tij] Uilenspiegel. De nachte
gaal. Blauwbaard.. Baron van Münchhausen,
Ali Baba, De Gel aarde Kat. De Markies van
Carabas en de Sprookjes-Prins.
Aan dezen optocht nemen deel 220 perso
nen, terwijl benoodigd zijn 22 paarden, 3
ezels, 2 jachthonden. 2 hazewindhonden, 8
schapen, 3 praalwagens en 1 praalauto.
De kosten aan dezen sprookjes-optocht
zijn zeer belangrijk, doch het Centrum-Co
mité is overtuigd, dat wat gedaan wordt voor
en door de jeugd niet mooi genoeg kan zijn
en dat deze optocht de sympathie van oud en
jong zal oogsten.
He Centrum-Comité hoopt, dat vele stad-
genooten bereid zullen zijn, te helpen de
groote tosten, aan dezen optocht verbonden,
te bestrijden. Men kan zich als lid van „Ko
ninginnedag" opgeven bij den heer J. A. A.
van der Linden, Kleine Houtstraat 8,
Heidelberg en zyn geweigerde Bohcme-film.
berpoevingen der „Werkstudenten"
De
(Van onzen correspondent)
Berlijn, 28 Juli.
Onlangs wilde een Duitsche filmonderne
ming een studentenfilm tezamen stellen. Er.
dacht daarbij natuurlijk in de eerste plaats
aan Heidelberg. Ik was daar eenige weken
geleden toevallig een dag geweest en had er
in de eerste plaats de studentenkroegen op
gezocht. Men heeft nu eenmaal, sinds het
oude lied deze oude stad nog opnieuw iets
beroemder gemaakt heeft „sein Herz in Hei
delberg verloren" en de tooneelen van „Alt
Heidelberg" spookten me nog door het hoofd
ofschoon het alweer een dikke vijfentwin
tig jaren geleden is, dat ik ze in Amster
dam op het Leidsche Plein met Emmy Morel
en Reule genoten heb. „Alt-Heidelberg, du
feine". Enzoovoorts, met alle denkbare va
riaties.
Eerlijk gezegd is me Heidelberg heel erg
tegengevallen.
Kan zijn, dat na den oorlog ook hier veel
van de poëzie van vroeger verdwenen is. ge
lijk ook München er niet meer in slaagde,
het zeer bijzondere artistencachet van voor
1914 te heroveren, en zijn Schwabing een
typisch-burgerlijke philister-voorstad gewor
den is.
Nog altijd trekken de Duitsch-Amerika-
nen, die voor het eerst met verlof komen, in
drommen naar datzelfde Heidelberg, waar
van de vorige Amerikaansche ambassadeur
in Berlijn Schurman (wiens voorouders
goed-Hollandsch Schuurman geheeten heb
ben) een soort beschermheer en eereburger
geworden is. Ze meenen nu eenmaal, dat zij.
uit hun nuchter zakenland komend, en met
een „Sehnsucht" naar het romantische
Duitschland in het hart. nergens beter dan
in Heidelberg terecht kunnen. Mij hebben
echter andere Duitsche studentensteden,
Freiburg in de eerste plaats, heel wat beter
bevallen dan juist de meest beroemde stad
der corpsen, der „Couleur studenten" en der
„schlazende Verbindungen" (waarbij ik Bonn
en andere Rijnlandsche centra buiten be
spreking laat. omdat die nu weer een geheel
ander karakter hebben).
Intusschen, de geschiedenis met die film-
opneming heeft me weer een heel anderen
en eigenlijk wel zeer sympathieken indruk
van de Heidelberger studentenwereld gege
ven.
De dikke, zelfvoldane filmkoningen en
hun geld-bijeen-schrapende regisseurs had
den hun aan overwinningen-door-gelddruk
gewone blikken op Heidelberg geworpen, om
dat naar hun naïeve meening de „roman
tiek" van het studentenleven in Duitschland
daar nu eenmaal het zuiverst bewaard heet
te zijn. Zij verlangden „echte" studenten en
geen „comparserie". En vermoedden wel
licht, dat de tegenwoordige studenten niet
al te dik in de duiten zitten en zelfs de feu
dale corpsen de vette filmsalarissen voor
hoofd- en bijrollen meer dan goed gebruiken
konden (waarin zij inderdaad juist gezien
hadden!)
Zij wilden dus een film draaien met op
den voorgrond heusche Heidelberger studen
ten in volle uniform, die men hier te lande
„Wichs" noemt, met de kleurige corpssjerpen
om, de groote handschoenen aan. den degen
in de vuist, de fluweelen baretten of de
scheefstaande clownsmutsjes op het hoofd,
de beenen gestoken in hooge middeleeuw-
sche ridderlaarzen, gelijk men de jonge
menschen bij het officieele optreden van de
studentenwereld in alle deelen van Duitsch
land nog vaak genoeg bewonderen kan.
Maar de teleurstellint van de fllmmagna-
ten was wel heel groot, toen ze de onder
vinding moesten opdoen, dat. de Heidelberg-
sche studenten, hoe slecht het ook hun in
deze benarde tijden gaat, van het verlok
kend aanbod der bioscoopmagnaten niets
hebben moesten!
Wij danken u, zeiden de studenten, wij
leenen ons niet voor zulke vertooningen in
een tijd, nu de student een periode van
drukkende armoede doormaakt. Wij willen
op het groote publiek niet den totaal ver
keerden indruk maken, dat wij in deze voor
volk en vaderland zoo benarde niets
beters te doen hebben dan ons k in
den kraag te drinken, met kante .es te
flirten en in een traditioneele uniform rond
te loopen. Liever niet uw mooi aanbod, en
de eer aan ons.
Zij hadden zich het manuscript van de
film laten voorleggen en waren tot een ver
nietigend oordeel gekomen. Waarmee ze te
vens een voorbeeld gaven aan tal van andere
groepen van de bevolking, .die in de biosco
pen ook vaak onwaar voorgesteld worden, en
die tot hun excuus alleen maar aanvoeren
kunnen, dat men hun goedkeuring nimmer
gevraagd heeft.
En toch Is Heidelberg niet typisch voor
het moderne studentenleven in Duitschland.
zoodat we deze geste, hoe mooi ook en hoe
idealistisch, slechts vol waardeeren kunnen,
indien we aannemen, wat ook wel juist zal
zijn, dat de Heidelbergers aan hun collega's
in groote steden gedacht hebben, die een
ellende doormaken waarvan de overige
groepen der bevolking niet al te veel weten.
Het is de ellende der zoogenaamde „Werk
studenten".
De „Werkstudent" en hij vormt in ste
den als Berlijn tegenwoordig helaas de
meerderheid is de studiosus, die van zijn
ouders, die zelf broodarm zijn of door oor
log en inflatie geworden zijn, niet bij bena
dering maandgeld genoeg krijgt om zijn stu
die te betalen, die zijn leerboeken niet eens
bekostigen kan en die in de gaarkeukens,
waar hij zijn eten haalt, nimmer zooveel
penningen kan neerleggen, dat hij het ge
voel heeft, nu eens werkelijk genoeg gege
ten te hebben.
De jonge meisjes en jonge mannen hebben
een bestaan, dat erger is dan dat van hon
derdduizenden proletariërs, zelfs veel minder
gunstig dan dat van de meeste werkloozen,
die van den staat nog altijd meer onder
steuning genieten dan de studenten aan stu
diegeld ontvangen.
Daarom zijn ze „Werkstudenten" gewor
den. Dat wil zeggen: ze werken en studee-
ren tegelijkertijd. Ze zijn arbeiders en prole
tariërs. Met wat ze als arbeiders verdienen,
worden de colleges betaald.
In Berlijn bijvoorbeeld hebben de werk
studenten hun eigen bureau van werkver
schaffing. Het aantal studenten dat daar
dagelijks werk zoekt, is gemiddeld dertig
maal zoo groot als het aantal mogelijkheden
om hun werk te verschaffen. In Berlijn stu-
deeren ongeveer 23000 jonge menschen. De
groote meerderheid van hen moet tot de be
klagenswaardige af deeling der werkstuden
ten gerekend worden. Ec-n der leiders van
den „Allgemeinen Deutschen Gewerkschafts
Bund" heeft reeds in 1921 het parool uitge
geven, dat men voor al deze arme studen
ten een plaatsje in fabrieken en werkplaat
sen vrijmaken moest. Nu zijn de toestanden
in Duitschland zooveel slechter geworden,
dat meer dan 30 pCt. van alle studenten
minder dan 120 Mark per maand aan stu
diegelden ontvangt. Voor Berlijn alleen be-
teekent dit, dat ruim 8000 studenten zonder
een regelmatige dagelijksche bijbetrekking
niets te eten hebben En wat doen ze dan in
hun vrije uren?
Men zal het nauwelijks willen gelooven!
Komt men in Berlijn aan een der vele
stations aan, dan is het zeer goed mogelijk
dat een student in de rechten of in de me
dicijnen u. geüniformeerd als officieel pak
jesdrager, de koffers afneemt en ze op uw
taxi laadt. Maar even waarschijnlijk is het,
dat de chauffeur van uw taxi een werkstu
dent is. Het is zeker de moeite waard in
Berlijn de taxichauffeurs eens nader in
oogenschouw te nemen, vooral als ik u zeg,
dat u onder hen niet alleen werkstudenten
in massa, maar ook vroegere Duitsche en
Russische officieren, leden van den hoogea
adel en zelfs jonge mannen uit vroeger re-
geerende vorstenhuizen zult aantreffen.
Werkstudenten vindt u in alle fabrieken
en niet. om „praotlsch te werken", maar
wel degelijk, omdat het voor hen de eenige
mogelijkheid is hun dagelijkscli brood te
veroveren ln tal van werkplaatsen, op alle
mogelijke bureaux, en in gemeenschappelijke
lokalen, waar ze adressen schrijven, artikels
voor tijdschriften vertalen, kopieeren. tee
kenen en de hemel weet wat nog meer doen,
U vindt ze als gidsen voor vreemdelingen ia
autocars bij de sightseeing, als toellchters ia
de musea, als landarbeiders, in boomkweeke-
rijen, in de broeikassen.
En ik kan me voorstellen, dat u zich af
vraagt, waarom dan zoovele duizenden Jonge
Duitschers studeeren, als ze bij voorbaat ve
ten. welke jaren van ellende en overspan
ning ze ten gevolge van die dubbele functies,
van dat dubbele leven bijna zonder slaap en
met ten slotte kapotte zenuwen, hebben
door te maken.
Het eenige antwoord op die vraag is. dat
in Duitschland de academische opleiding
door tal van beroepen, meer dan in eenig
ander land ter wereld, nu eenmaal ver-
eischte is, en men zich door den rijstebrij
berg moet heen-eten, om ten slotte toch die
positie te veroveren, waarop men dank zij
milieu, opvoeding en aangeboren talenten
meent recht te hebben.
De stroom naar de universiteiten is nu
eenmaal niet op te houden, het aantal
hongerigen naar een doctorstitel is eerder
grooter dan kleiner geworden. Maar de
werkstudent is daar het gevolg van geweest..
En daarvan weer het feit, dat. ongeveer 20
procent van de Beriynsche studenten de
universiteit verlaat zonder afgestudeerd te
hebben. De werkstudent, blijft niet zelden Sn
zijn tijdelijk beroep, of kan den strijd ten
slotte toch niet volhouden. En het wordt
nu zeker duidelijk, waarom de Heidelbergers
niet voor het groote publiek als romantische
drinkebroers wilden optreden!
H. v. B.
SYNAGOGEDIENSTEN.
Ned. Israel. Gemeente.
Sabbath: Vrijdagavonddienst bij den In-»
gang te 7.30 uur.
Ochtenddienst te 8 uur.
Middagdienst te 130 uur.
Avonddienst te 9.42 uur.
Negen Ab: Ochtendienst te 7.45 uur.
Middag- en avonddienst te 7.30 uur, tef
Synagoge.
Negen Ab: Ochtenddienst te 7.45 uur.
Middag* en Avonddiensten te 7.30 uur.
Talmoed Torah: Sabbath en Zondagavond
niet.
Werkdagen: 's avonds te 7 uur.
De Middag- en Avonddiensten met uit
zondering van dien op 9 Ab, alsmede Tal
moed Torah, worden verricht ln het Gemeen
tegebouw.
De overige diensten vinden plaats ter
Synagoge Lange Begijnestraat 11.
ZEVENDE-DAGS-BAPTTSTE-GEMEENTE.
Kapel Parklaan 21.
Vrijdagavond 9 uur besloten Bidstond.
Matth. 4:1—10.
Sabbath voorm. 10 uur prediking Ps.
73:26.
Sabbath nam. 3.30 Bijbelbespreking Job. 4.
In alle diensten Br. P. Nieuwstraten.
EXAMENS FRANSCH EN ENGELSCH LO.
Te Utrecht zijn geslaagd voor het examen
Fransch L. O. de heer J. C. A. Bergackor :e
Haarlem, voor Engelsch L. O. mej. B. E. M.
van Emmerik te Overveen, mej. C. Koopmans,
Heemstede, de heer C. B. G. Stevles, Haar
lem.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel
L-SHfflSI
Verven
Stoomen
Stoppage Hoeden vormen
Groote Houtstraat 5a
VRIJDAG 1 AUGUSTUS.
Schouwburg Jansweg. Kinder- en familie
voorstelling. 2.15 uur.
Palace: „Hollywood Revue". Tooneel: Gole-
man met zijn menagerie. 2.30, 7 en 9.15 uur.
Luxor-Theater: „Verloren in New-York"
en „Wie doodde Donovan?" Tooneel: Emma
en Ernest Clever. 2.30 en 8.15 uur.
Rembrandt-Theater: „The singing fool",
Tooneel: Loube-Trope. 2.30, 7 en 9.15 uur.
Haarlemmerlied e: Oranje Vereeni
ging „Zuid-Schalkwijk". Volksfeesten en zo
merkermis.
ZATERDAG 2 AUGUSTUS.
Schouwburg Jansweg. Kinder- en familie
voorstelling. 2.15 uur.
Bioscoopvoorstellingen; 's middags en des
avonds.
Teyler's Museum. Spaarne 16. Geopend op
werkdagen van 11—3 uur. behalve s Maan
dags, toegang vrij.
Haarlemmerlied e: Oranje Vereer.i-
ging „,Zuid-Schalkwijk". Volksleesten en zo-*,
merkermis.
