Altijd
„af"!
Je wilt mijn meening
over Chief hip f
Hier
Een oude vraag beantwoord.
VIRGINIA
De Beste voor Uw Gezondheid!
WEERBERICHT
Thermometerstand
BURGERLIJKE STAND
SPORT EN SPEL
OP DE STADIONBAAN
HAARLEM'S DAGBLAD
ZATERDAG 23 AUGUSTUS 1930
HERINGA WUTHRICH
HAARLEM
EXIDE BATTERIJEN
OOK REPARATIES
(Adv. Ineez. Med.)
EEN OVERVAL VAN HET P.A.S.
TE AMSTERDAM.
TIERENDE BENDE VERNIELT HET
MEUBILAIR.
Werkloozen, die in de werkverschaffing
te Bellen en andere plaatsen aan den arbeid
zijn gezet, hebben, zooals men zich zal
herinneren, reeds meermalen het werk ge
staakt. Zij werden toen uitgesloten van de
werkloozenultkeering. De communisten in
den gemeenteraad hebben er herhaaldelijk
op aangedrongen ultkeering te geven, on
danks de stakingen. Het gemeenteraadslid,
de heer C. Kistz nam in dezen 'n afwijkend
standpunt in.
Vermoedelijk is dit de oorzaak geweest, dat
een aantal van deze stakende werkloozen
het kantoor van het Plaatselijk Arbeids
secretariaat (P. A. S.), gevestigd in de Der
de Helmerstraat 34 te Amsterdam, van wel
ke organisatie de heer Kltsz secretaris is,
met een minder aangenaam bezoek hebben
vereerd. Een groep van ongeveer twintig
mannen, vergezeld door hunne vrouwen,
hebben er Vrijdagavond de ruiten ingegooid
en zijn al schreeuwend en tierend naar bin
nen gedrongen. In de benedenverdieping
hebben zij deuren van kasten ingeslagen,
lampen vernield, tafels en stoelen omver
geworpen. Intusschen was de heer Kitsz met
nog twee andere personen naar de boven
verdieping gegaan.
Leden van den troep hebben hen daar ge
dreigd en uitgeschouden. Het vernielings
werk is zeer snel gegaan. Toen de politie
kwam was er niemand meer te zien van den
troep.
De herriemakers zullen niet worden ver
volgd, omdat het P.A.S. geen aangifte heeft
gedaan. Ook is de heer Kltsz niet gesteld
op politiebewaking.
Ook van het gebouw van den R.K. Volks
bond aan de Derde Hugo de Grootstraat
heeft een aantal werkloozen, dat om steun
vroeg, de ruiten ingeworpen. Toen politie
agenten arriveerden kozen de mannen en
vrouwen het hazepad.
Een motie.
Een gecombineerde besturenvergade-
ring der Amsterdamsche Federatie van Per
soneel in Openbaren Dienst, Vrijdagavond
in „de Harmonie" gehouden, heeft naar de
Tel. nog meldt, een motie aangenomen,
waarin vastgesteld wordt, dat werkloozen
voor daden als gisteren gepleegd, geëx
ploiteerd worden terwijl de z.g. „Roode Front
leiders" zalve achter de schermen bleven."
Heftige verontwaardiging over het ge
beurde wordt verder uitgesproken. De ver
gadering was van meening, dat ten spoe
digste een verzoek tot het P.A.S. moet wor
den gericht om op korten termijn de bij het
P.A.S. aangesloten organisaties bijeen te
roepen, ten einde te komen tot afweet-maat
regelen „tegen deze communistische ter
reur uitingen."
AUTO-ONGELUK TE
HAARLEMMERMEER.
VIER PERSONEN IN EEN SLOOT
GEVALLEN, ALLEN WERDEN GEWOND.
Vrijdagmiddag reed op den geasphalteer-
den weg, in den Haarlemmermeerpolder na
bij Sloten een drietal auto's achter elkaar.
De bestuurder van een ander motorrijtuig
wilde in groote vaart deze auto's passeeren,
doch kwam daarbij blijkbaar ruimte tekort,
want hij reed een der luxe-wagens aan den
voorkant aan, met het gevolg, dat deze
auto waarin de heer v. d. Berg uit Am
sterdam en zijn echtgenoote en nog een
tweetal dames waren gezeten in de weg
sloot kwam.
De inzittenden, die allen verwondingen
aan. hoofd en handen bekwamen, konden
spoedig uit hun benarde positie worden be
vrijd en onder geneeskundige behandeling
gesteld. Een der dames bleek bovendien een
pols gebroken te hebben.
Met een andere auto werd de familie v. d.
B. naar Amsterdam gebracht.
Inmiddels werd een kraanwagen gerequi-
reerd om den auto weder op het droge te
krijgen.
De politie was spoedig ter plaatse om een
onderzoek in te stellen.
Vermeld zij nog dat de chauffeur van den
auto die de aanrijding veroorzaakte, in
volle vaart doorreed.
Toch schijnt men er nog in geslaagd te
zijn om het letter en nummer te noteeren.
BRAND OP DE „CERES".
HET SCHIP KEERT NAAR ROTTERDAM
TERÜG.
Het stoomschip Ceres, van do Kon. Ned.
Stoomboot Maatschappij te Amsterdam, dat
21 dezer van Amsterdam naar Curasao is
vertrokken, keert naar de N.R.Ct. meldt,
voor reparatie terug naar den Nieuwen Wa
terweg, daar het brand aan boord heeft
gehad. De positie van het schip was gister
ochtend 10 uur 16 mijlen Noord-Oost van
het lichtschip Noord-Hinder. Het schip werd
vannacht tusschen 12 en 5 uur te Schiedam
verwacht.
De brand is niet van ernstigen aard.
KIPPENDIEVEN.
Vanmorgen kwamen twee bewoners van de
Hleronymes van Alphenstraat tot de onaan
gename ontdekking, dat dieven in den afge-
loopen nacht huis hadden gehouden in hun
respectievelijke kippenhokken. Bij den cenen
bewoner werden zeven kippen en een haan
ontvreemd, bij den ander zes kippen. De
dieren moeten ter plaatse geslacht zijn.
Eerstgenoemde bewoner vond nog twee
kippen in zijn hok over, bij den tweeden be
woner had men bovendien een tweetal konij
nen gestolen. Naderhand heeft men in de
buurt een haan teruggevonden, die met een
half afgesneden hals rondliep.
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN k 60 Ct«. per regel.
Het lijk van den Poolreiziger Andrée gevonden
na 33 jaar.
De eerste vlucht naar de Pool.
Het bericht dat een Noorsche wetenschap
pelijke expeditie op Gillesland het lijk van
den ballonvaarder Andree heeft gevonden,
benevens nog een tweetal lichamen, een log.
boek en instrumenten, roept een romanti
sche ballontocht in het geheugen- terug en
geeft het antwoord op ben 33 jaar oude
vraag: Wat is het lot geworden va'n den
eersten ballonvaarder naar de Noordpool
en van zijn metgezellen?
Andrée was een Scandinavisch ingenieur
die reeds jong de illusie had opgevat, met
een ballon de Pool te bereiken. Hij be
schouwde dit als een vrij eenvoudige zaak,
die.niet veel meer om het lijf had dan het
wachten op een gunstigen wind. Natuurlijk
was toentertijd nog geen sprake van be
stuurbaarheid van de luchtballons, men was
geheel aan den wind - overgeleverd. Een eer
ste poging om de middelen voor zijn onder
neming bij elkaar te krijgen mislukte, maar
later wist de hardnekkige Andrée den ver-
eischten steun voor zijn plannen te krij
gen en op 11 Juli 1897 steeg hij met zijn
ballon „Omen" en zijn metgezellen Fraenkel
en Strindberg op. De ballon verdween snel
uit het gezicht in de gewenschte richting en
men heeft .deze drie dappere mannen nooit
meer teruggezien. Wel ontving men nog een
levensteeken. namelijk een door een post
duif overgebracht briefje, waarin gezegd
werd dat alles aan boord wel was en dat dit
de derde boodschap per duivenpost was.
Daarna is nooit meer iets van de expeditie
vernomen, niettegenstaande talrijke red
dingsexpedities, tot nu, na 33 jaar hun lij
ken zijn gevonden met het dagboek van den
leider, dat ongetwijfeld vele nog onbeant
woorde vragen over deze gevaarlijke expe
ditie zal ophelderen.
Reeds toen de eerste plannen van Andrée
bekend werden, beschouwden velen den
tocht als een roekelooze krankzinnigheid.
Het ontbrak niet aan waarschuwingen van
menschen, die over de gevaren oordeelen
konden, maar Andrée zette koppig door. La
ter Is men, tot de overtuiging gekomen dat
de leider zelf, reeds voor het vertrek, het
hopolooze van zijn onderneming inzag doch
dat hij doorzette.uit valsche schaamte.
Hij wilde liever zijn leven offeren dan zich,
volgens eigen meening, belachelijk te maken
door zich terug te trekken na al die jaren
van voorbereiding. Dit is Andree, of beter
zijn nagedachtenis, later bitter verweten.
Want niet alleen ging hij zelf. en naar men
meent welbewust, een zekeren dood tege
moet, maar hij offerde daarmede ook de le
vens van zijn metgezellen, die op zijn bere
keningen en ervaring op het gebied der bal
lonvaart en van het poolonderzoek ver
trouwden. Die metgezellen werden Fraenkel
en Strindberg nadat de Zweedsche Ingenieur
Ekholm, die eerst mee zou gaan, op grond
van eigen berekeningen voor de eer had be
dankt. Vermeld dient dat Ekholm's vrouw
daarna alle moeite deed om in zijn plaats
mee te gaan en dat de bekende courant-uit
gever Gordon Bennett, groot-beschermer
van de ballonvaart voor een plaatsje in de
mand voor een zijner verslaggevers 50.000
gulden bood. Het ging niet, de ballon kon on
mogelijk meer dan drie personen meenemen,
doch uit het voorgaande blijkt wel, dat er
ook nog waren, die vertrouwen in de onder
neming stelden.
Men is niet veel wijzer geworden uit de
berichten die in de jaren na het vertrek der
expeditie de bewoonde wereld nog bereik
ten in aangespoelde boeien, maar wel heeft
men kunnen vaststellen dat Andree's bere
keningen over de windwerking volkomen
hebben gefaald, want het Is duidelijk gewor
den dat de reizigers na twee dagen zweven
weer op de plek waren, die zij reeds acht uur
na het vertrek gepasseerd hadden.
De gezagvoerder van een Nederlandsch schip
de heer Lehmann van de Dordrecht heeft
zeer waarschijnlijk het wrak van de „Ornen"
zien drijven in de Witte Zee na zijn vertrek
uit Archangel. Toen hi^ evenwel vastgesteld
had. dat zich op dp vreemde bewegende zwar=
t-e massa geen menschen bevonden, heeft hij
den steven gewend.
Op 1 Juli 1901 mocht Andree's testament
geopend worden en toen bleek dat Andree niet
meer terug gedurfd had van zijn plan, om
dat hij bevreesd was voor de spot van de
wereld. Hij schreef: Dit is mijn laatste testa*
ment. gemaakt aan den vooravond van een
reis vol gevaren, een reis zooals de wereld
nog nooit gekend heeft. Mijn voorgevoel
zegt mij dat deze verschrikkelijke reis voor
mij den dood zal beteekenen".
Andree's voorgevoel is maar al te zeer
bewaarheid, maar hij heeft er zijn metgezel
len onkundig van gelaten. Mogelijk ook uit
valsche schaamte.
Nu heeft de ijsvlakte haar geheim prijs
gegeven en geeft zij de menschelljkheid het
stoffelijk overschot terug van drie der ver*
metelste leden van het vorig geslacht.
ONGELUK MET EEN AUTO-BUS.
MILAAN, 23 Aug. (N. T. A.) Bij een tocht
door de bergen weigerde plotseling de stuur
inrichting van' een vol-bezette autobus. De
chauffeur raadde den passagiers aan om uit
de in volle vaart rijdende autobus te sprin
gen, hetgeen de meeste passagiers deden. Een
jonge onderwijzeres werd bij het afspringen
evenwel gedood. De overige reizigers liepen
slechts lichte wonden op. De leege autobus
reed nog eenigen tijd door, vloog toen tegen
den brgwand aan en werd geheel vernield.
DOODELIJK AUTO-ONGELUK TE
LAREN.
LAREN, 23 Aug. (V. D.) Vrijdagavond heeft
op de kruising van den nieuwen Rijksweg en
den Hilversumschen wegeen ernstig ongeval
plaats gehad. De echtgenoote van prof. dr.
G. van Rijnberk uit Amsterdam, wonende te
Blaricum, wilde de kruising oversteken, juist
toen een auto langs den Rijksweg naderde.
Zij weifelde, doch schijnt op het laatste mo
ment toch nog getracht te hebben vlug over
den weg te loopen. Het was evenwel te laat
en zij werd door den auto gegrepen. Zij was
op slag dood.
BLOEDIGE VERKIEZINGS
ONLUSTEN.
BUNZLAU, 23 Aug. (V.D.) Gister
avond had in de zaal van het Odéon te
Bunzlau in Neder-Silezië een verkiezings
vergadering van Dultsch-Nationalen plaats,
na afloop waarvan het tot een hevige bot
sing kwam tusschen Duitsch-Nationalen en
communisten. Een groote menigte verzamel
de zich voor het n vergaderingsgebouw en
nam een dreigende houding aan. De
Schupo uit Görnisch werd ter versterking
van de politie naar Bunzlau ontbodeu. Toen
het tot botsingen kwam, maakte de politie
eenige malen van de wapens gebruik, zoodat
de straten hier en daar met bloed bespat
waren.
De samenscholingen en botsingen duur
den tot in den laten nacht. Bij een nieuwe
charge, waarin wederom van de vuurwapens
gebruik werd gemaakt, vielen echter de
eerste slachtoffers. Voor zoover kan worden
nagegaan werden drie personen gedood en
verscheidene gewond, waarvan een 5-tal le
vensgevaarlijk.
naar waarnemingen verricht door het Kon.
Ned. Met. Instituut te de Bilt in den mor
gen van 23 Augustus.
Hoogste barometerstand 767,3 mJM. te La
Coruna.
Laagste barometerstand 741,4 m.M. te
Reykjavik.
Verwachting tot den avond van 24 Aug.:
Matige, wellicht toenemende Zuidel. tot
Westelijken wind, zwaar bewolkt tot betrok
ken, later opklarend. Weinig of geen regen.
Zelfde temperatuur.
BAROMETERSTAND TE HAARLEM.
Vorige stand; 764 m.M.
Stand van heden; 760 m.M.
Neiging: Achteruit.
Opgave van Fa. KEIP,
Groote Houtstraat 137, Telefoon no. 11640.
23 Augustus
Hoogste gisteren 65 F.
Laagste heden nacht 54 F.
Hoogste heden tot 10 uur 58 F.
Haarlem, 32 Augustus.
Ondertrouwd: 22 Aug. H. J. Pieters en J. H.
M. Nottrot.
Bevallen: 20 Aug. M. G. Hagenv. d. Veldt,
d., 21 Aug. E. H. Bruijs—v. d. Bovenkamp, z.,
22 Aug. G. E. SpieringsDubelaar, z.
Overleden; 21 Aug. J. T. C. Baas, 22 j., Du-
ven voordestraat, A. H. Garrer, 77 j., Bosch
en Vaartstraat
TRAGISCH ONGEVAL.
PROPELLER LOSGERAAKT.
ROME, 22 Aug. (V.D.) Tijdens een vlucht
van een drie-motorig passagierstoestel van
de Italiaansche Luchtvaartmaatschappij van
Triest naar Zara, raakte plotseling de schroef
van de linksche buitenmotor los en sloeg met
kracht door den wand van de cabine. Een
tienjarig meisje werd door een slag van de
machtige schroef op slag gedood, terwijl van
een andere dame de linkerarm wedr afge
rukt. De piloot daalde onmiddellijk bij Lus-
sino en seinde draadloos om geneeskundige
hulp, die spoedig ter plaatse was om de dame
te verbinden en naar een ziekenhuis over te
brengen.
ST. RAPHAëL.
In het ons gezonden verslag der vergade
ring van „St. Raphaël" stond, dat het be
zoek aan den toren der St. Bavo (Leidsche-
vaart) op Zondag 24 Augustus zou plaats
hebben, dit moet evenwel zijn Zondag 31
Augustus.
PERSONALIA.
Met ingang van 1 September a.s. is aan
het Nederlandsch Conservatorium tot
leeraar voor piano, orgel en pianopaedago-
gie voor de afdeeling Haarlem benoemd de
heer Piet Halsema, te Haarlem.
HET ONDERZOEK IN BOVEN-
DIGOEL.
heer De Visser, lid der Tweede Kamer, in
verband met het door het lid van den Raad
van Ned.-Indië den heer W. P. Hillen uitge
brachte rapport in aansluiting op het door
hem in het Interneringskamp aan den
Boven-Digoel ingestelde onderzoek en be
treffende afschaffing van het exorbitants
recht van den gouverneur-generaal heeft de
minister van koloniën geantwoord, dat ter
zake, voor zoover noodig, inlichtingen zijn
gevraagd aan den gouverneur-generaal.
Minister De Graaif behoudt zich voor, te
zijner tijd op deze aangelegenheid terug te
komen.
yiELRIJDEN.
c-i
MICHARD SLAAT MOESKOPS.
DE 100 K.M. STAYERS-WEDSTRIJD.
Ongeveer 15.000 toeschouwers woonden de
wedstrijden bij.
Het programma begint met de beslissing
van den wedstrijd om het sprintkampioen
schap van Noord-Holland in drie ritten over
l K.M.
De uitslag 1. Van Egmond. 2. Homraa. 3.
Bouquet. 4. Engelmoer.
Het totaal klassement werd: 1. Van Egmond
5 punten. 2. Homma 5 punten. 3. Bouquet 7.
punten. 4. Engelmoer 12 punten.
De wedstrijd over 6 K.M. voor amateurs
wordt gereden in twee ritten.
Einduitslag: 1. Visser. 2. Looyen. 3. Berends
4. Thiel.
Dan komt de sprintwedstrijd tusschen de
beide cracks Moeskops en Michard.
In twee ritten elk over 1 K.M. wordt deze
match verreden, zoonoodig met een beslissings
rit.
De uitslag: 1. Moeskops. Laatste 200 Meter
12 1/5 sec. 2. Michard.
Tweede rit:
De uitslag: 1. Michard laatste 200 Meter
12 2/5 sec. 2. Moeskops.
Hierna wordt gepauzeerd.
Na de pauze wordt de beslissende rit ge
reden tusschen Moeskops en Michard.
De uitslag: 1. Michard laatste 200 Meter
12 1/5 sec. 2. Moeskops.
Hierna wordt aangevangen met het nummer
100 K.M. stayers. tl
Er nemen aan deel Paillard (Frankrijk)
achter Didier, Grassin (Fr.) achter Pasquier
Jr., Krewer (Duitschland) achter Kruger,
Linart (Begië) achter Pasquier Sr. en onze
landgenooten Schlebaum achter Kaser en
Blekemolen achter Slesker.
De 75 K.M. zijn gereden in 58 min. 3 sec.
Linart geeft het dan met 9 ronden achter
stand op. Als er nog 10 K.M. te rijden is
komt Paillard opzetten en verdringt Schle
baum van de 2de plaats.
Na 1 uur is 78 K.M. gereden. Tegen het
einde raakt Grassin door motorpech nog
een ronde achter. Krewer vergroot zijn voor
sprong, gevolgd door Paillard, die als tweede
over den eindstreep gaat.
De uitslag luidt:
1. Krewer in 1 uur 17 min. 54 2/5 sec.
2. Paillard op 150 M.
3. Schlebaum op 200 M.
4. Sawall op 4 ronden.
5. Grassin op 5 ronden.
6. Blekemolen op 14 ronden.
Linart opgegeven.
HONKBAL
HAARLEM I—QUICK I
Naar wij vernemen is aan het verzoek van
Haarlem om uitstel van bovengenoemden
wedstrijd niet voldaan. De wedstrijd wordt
dus Zondagmorgen op het Gemeentelijk
Speelterrein aan de Kleverlaan gespeeld.
Daar Haarlem het grootste aantal compe
titiewedstrijden gespeeld heeft en aan an
dere negentallen herhaaldelijk uitstel werd
verleend, heerscht in Haarlem-kringen nogal
ontstemming over de beslissing van den
competitieleider.