Ontrouw penningmeester.
Loopknecht met f 1000
op den loop.
Het woord is aan
Schoone slapers.
SOCIETY AVOND
Het Belangrijkste
Onze Racliocensuur.
48e Jaargang No. 14478
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Donderdag 4 September 1930
HAARLEM S DAGBLAD
Pir*ctie! P. W. PEEREBOOM
mn ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Hoofdredacteurs ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTENper week 0.2754, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0.32
Per 3 maandenHaarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 3.57)4. Franco per post door Nederland f 3.87)4. Losse nummers
0.06. GeïlL Zondagsblad per 3 maanden 0-57)4, franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 DrukkerijZuider Buiteospaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENT1EN: 15 regels 1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames
0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbod 14 regels 0.60^
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag,
Donderdag en Zaterdag) 14 reg. f 0.25. elke regel meer f 0.10, uitsl. a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overigden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Daim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
HAARLEM, 4 September.
Uit den Raad.
De stadsaanplakker en zijn
pensioen. Buitenleerlingen
bij het M.O. De gewestelijke
belangen en, de gemeenten.
Speeltuin-politiek in
Haarlem's Oosterkwartier.
Na vier weken vacantie zat daar weer de
schare, in wier handen het stadsheil is ge
legd. Zij was nog niet compleet. De burge
meester ontbrak nog, zoodat wethouder mr.
Heerkens Thijssen den hamer zwaaide. Ook
waren er vier leege plaatsen aan de rechter
zijde der politiek.
De inzet was mat. Hoe is iemand, die net
van vacantie terug is gekeerd? Nu dan, hoe
kan een Raad anders zijn?
Blijkbaar om weer op gang te komen de
batteerde de schare weer breedvoerig over den
stadsaanplakker. Er komt een nieuwe pachter
van de stadsaanplakkerij en B. en W. stel
den nu voor om den oude te pensionneeren
eigenlijk gezegd: hem via den nieuwen
pachter een uitkeering van f 20 per week te
doen. Bovendien wilden zij dat de gemeente
zich zou voorbehouden, in de toekomst die
uitkeering te verminderen als de omstandig
heden van d$n betrokkene daartoe aanleiding
zouden geven.
Het was geen gelukkig voorsteL De heeren
Joosten en Klein betoogden dan ook dat de
gemeente zelf voor het pensioen moest zor
gen, wat geen verschil zou maken omdat de
nieuwe pachter die f 20 per week toch op de
gemeente verhalen zou. Wethouder mr. Slin-
genberg zei dat de gemeente den man niet
pensioneeren kon omdat hij geen ambtenaar
was geweest, en kapittelde den heer Joosten
over diens uitstapjes op juridisch terrein.
Maar de heer Joosten, zoo dan al geen jurist,
bleek opnieuw een aanmerkelijk specialist in
wetskennis te zijn, en toonde aan dat het
wel kon. Tenslotte gaf de wethouder toe dat
B. en W. de regeling zoo zouden trachten te
maken, dat zij „over den ontvanger liep".
Ook wilde de heer Joosten dat de nieuwe
aanplakker zelf zou plakken en geen plak-
exploitant wezen, hetgeen goedkooper zou
uitkomen. Maar d^ie toezegging kon hij niet
Jos krii?en.
joe heer Peper kwam in opstand tegen het
plan van B. en W., om het pensioen voor
eventueele latere verlaging vatbaar te maken,
en vond daarin nogal steun. Hoezeer wij er
voor zijn, dat met de duiten des belasting
betalers voorzichtig wordt omgesprongen
dit leek inderdaad een krenterige methode en
■geen breede opvatting van de overheid. De
communist maakte er een voorstel van, deze
restrictie te laten vervallen. Het had het re
sultaat, dat de stemmen erover staakten (17
tegen 17) zoodat er in de volgende zitting
opnieuw over gestemd zal moeten worden.
Veel kans geef ik den stadsaanplakker niet,
maar ik hoop het beste voor hem. De over
heid geeft door dergelijke pensioenregelingen
geen verheven voorbeeld aan het particuliere
bedrijf dat ze zeer vaak milder toepast.
Terecht merkte de heer Peper op, dat men
toch ook niet de pensioenen van ex-Kamer
leden, ex-wethouders en ex-Gedeputeerden
gaat verminderen, als die later in (beteren
doen mochten komen. Neen
Tot zoover de stadsaanplakker. Het voor
stel van B. en W. werd, behoudens dan de
aangehouden stemming over het bewuste on
derdeel en de wijziging door de nieuwe toe
zeggingen van den wethouder, aangenomen.
De verhooging van de schoolgelden van
leerlingen uit andere gemeenten bij het
Middelbaar en Voorbereidend Hooger Onder
wijs (van f 400 op f 500) werd aangenomen,
ofschoon de heer Reinalda eenig bezwaar
deed gelden en er op aandrong dat Haarlem
de zaak breed zou bekijken en zich op onder
wijsgebied handhaven als centrum-gemeente.
Wij krijgen misschien f 25000 meer in het
jaar, zei hij, maar loopen de kans dat de
buitengemeenten zelf zulke onderwijsinrich
tingen zullen gaan instellen.
Wethouder Roodenburg merkte op dat de
300 buitenleerlingen thans den bouw van een
nieuwe school vereischen en dat elke buiten
leerling f 600 kost, zoodat Haarlem er toch
nog f 100 per leerling op zal toeleggen. De
omliggende gemeenten, met wie geconfe
reerd is, verzetten zich niet tegen de ver-
hooging.
Enfin. Dit zal dus wel marcheeren. en er
zullen nog geen gemeentelijke HBB.'en en
gymnasia door in Heemstede en Bloemendaal
ontstaan.
Toch geloof ik dat de heer Reinalda in het
algemeen gelijk had met zijn waarschuwing en
in het algemeen gelijk heeft met zijn „ge
westelijken kijk" op de dingen. In een zoo
dichtgroeiend bevolkingsgebied als Kenne-
merland, worden de gemeentegrenzen $teeds
meer illusoir, en wordt gemeentelijke samen
werking een steeds dringender eisoh. De ge
westelijke commissie voor de uitbreidings
plannen is er al een levende en actieve ge
tuige van. Intusschen stuit die reeds op
moeilijke vraagstukken in de uitvoering van
haar taak. De gemeentebesturen zelf zijn
steeds meer genoopt, als zij hun taak goed
willen uitvoeren, over de grenzen te kijken
en met de belangen van en mogelijkheden in
andere gemeenten rekening te houden.
Het bestuur van een centrum-gemeente zal
daarin, zoolang geen afdoender samenwer-
kingsregeling van bovenaf op allerlei gebied
geschapen is, het voorbeeld moeten geven en
steeds dienen te getuigen van haar belang
stelling voor het streekbelang, van haar
„breeden kijk", zooals de heer Reinalda het
bij voorkeur noemt. Het ouderwetsche locaal:
patriotisme is uit den tijd. Vroeger gaf het
misschien vaak een heilzamen concurrentie-
stimulus in aangrenzende gemeenten, wier
bevolkingscentra door vele kilonjeters onbe
bouwde gronden van elkaar gescheiden waren
en dat doet het nog in andere streken des
lands maar in onze streek is de toestand
geheel gewijzigd. Men moet wel voortdurend
samenwerken, gezamenlijk oplossingen zoeken
voor een dichtbevolkt district dat onder ver
scheidene gemeenten ressorteert. Feitelijk is
de bestuursindeeling hier verouderd, ook nog
na dfe Haarlemsche annexatie, waarover ik
trouwens destijds herhaaldelijk betoogd heb
dat zij vertroebeld was en tekort schoot.
Enfin. Men moet roeien met de riemen
die men heeft, maar vooral, vooral samen
werken en het geheel zien. Weinig dingen zijn
vooral in dezen tijd, moeilijker in dit land
van zoovele verdeeldheden, waarin het soms
een speciale sport schijnt te wezen om toch
maar vooral, a tout prix, verdeeld te wezen
en geen meerderheidsoplossing te kunnen vin
den. Het parlement geeft al jarenlang het
voorbeeld.
Het is te hopen dat de plaatselijke ge
meentebesturen in onze streek, met dat van
Haarlem als grootste gemeente voorop, een
andere toekomst tegemoet gaan dan het
geen de Engelschman noemt: „we agree to
disagree"wij zijn het er over eens het
oneens te zijn.
Van eenheid gaf overigens het debat over
de speeltuinvereeniging Het Oostsrkwartier
heelemaal geen blijk. Maar dat betrof geen
intercommunaal, slechts een locaal geval.
Gezegde vereeniging, die met gemeente
subsidie den bekenden speeltuin bestuurt, is
in botsing gekomen met de R.K. Vereeni
ging voor Groote Gezinnen. Reden: de R.K.
rijpere jeugd mag, ingevolge een bisschop*
pelijk schrijven, niet gelijktijdig met de jeugd
van andere gezindten van een speeltuin ge
bruik maken.
Nu wou de R.K. Vereeniging voor Groote
Gezinnen dus op twee avonden van de week
den tuin geheel alleen ter beschikking heb
ben. De Speeltuinvereeniging Het Ooster
kwartier voelde daar niets voor, maar was
wel 'bereid, de R.K. rijpere jeugd op vijf
avonden van de week gelijktijdig met de
anderen van den tuin gebruik te laten
maken.
Daarop liep het mis. De wethouder van
Onderwijs^, de heer Roodenburg, wilde dat de
betrokken vereenigingen samen een vergelijk
zouden vinden maar dat lukte niet. Volgens
den wethouder lukte het niet omdat Het
Oosterkwartier de andere partij met een
kluitje in het riet trachtte te sturen, en de
zaak op de lange baan schoof. Daarop hakten
B. en W. de knoop zelf door, en gaven twee
avonden per week aan de R.K. Vereeniging
voor Groote Gezinnen, voor uitsluitend ge
bruik van den tuin.
Hiertegen interpelleerde nu de heer Reinal
da, die de gegrondheid van de speeltuin-aan
spraken van andere vereenigingen erkende
en B. en W. bovendien uitnoodigde te willen
nagaan, of meer speeltuin-aanleg in het be
wuste arbeiderskwartier mogelijk zou zijn,
maar van meening was dat B. en W. op- ver*
keerde wijze hadden ingegrepen. Z.i. bleek
uit het contract van de gemeente met de
speeltuinvereeniging, dat zij niet uit den
tuin geweerd kon worden, omdat zij aan
r\r Therninaen", 't vaartuig van de Noorsche expeditie onder leiding van Dr. Hom, die
de lijken van Andrée, Fraenkel en Strindberg vond.
sprakelijk werd gesteld voor het onderhoud.
De socialistische fractieleider vroeg daarom
opschorting van het besluit van B. en W. en
nieuw overleg met de twee vereenigingen.
Wethouder Roodenburg gaf in eerste in
stantie een helder en zakelijk overzicht van
den loop der gebeurtenissen, waarin hij zoo
als gezegd, de kluit-in-het-riet methode van
,Het Oosterkwartier" afkeurde en overigens
volhield, dat B. en W. zich aan de contract
bepalingen hadden gehouden.
Daarna werd het een politiek debat, rechts
tegen links, dat u in ons verslag van de zit
ting nader beschreven vindt en dat eindigde
met de aanemïng van een motie-Peper (met
2015 stemmen) waarbij de beslissing van
B. en W. te niet werd gedaan.
Volgde nog een discussie over de vraag of
een motie-Reinalda van iets minder vergaan
de strekking, nog in stemming gebracht moest
worden. Tenslotte gaf wethouder mr. Slim
genberg een uitlegging aan, waarbij B. en W.
hun beslissing introkken, overleg met de ver
eenigingen toezegden en voor het volgende
speeltuinseizoen een voorstel aan den Raad
beloofden. Daarop trok de heer Reinalda zijn
motie in.
Moge men de bevredigende oplossing ont
dekken.
R. P.
Vermoedelijk f 50.000.
verduisterd.
DE VERDACHTE BEKENT.
In ons nummer van Zaterdag 14 Decem
ber 1929 deden wij mededeeling van de
schorsing van den vrijgestelden secretaris-
penningmeester van den Ned. Stucadoors-
bond H. C. de Z., die te Haarlem zijn kan
toor had. Hij was geschorst omdat zijn boe
ken niet in orde waren. Door een accountant
was een onderzoek ingesteld., waarbij hem
bleek, dat een groot bedrag niet verantwoord
was en dat het eene gat met het andere
gestopt was. Het tekort zou over een tijdvak
van drie jaar loopen.
Onze zegsman, van wien wij indertijd deze
mededeelingen ontvingen, verklaarde toen
overtuigd te zijn, dat De Z. zich niet per
soonlijk bevoordeeld heeft, maar dat alles te
wijten was aan zijn slordig beheer,
In ons nummer van 23 December d.a.v. pu
bliceerden wij een communiqué van een al-
gemeene vergadering van den Ned. Stuca-
doorsbond, die te 's-Gravenhage was gehou
den en die niet voor de pers toegankelijk
was. In dat communiqué werd medegedeeld,
dat na een breedvoerige discussie besloten
was, het door het hoofdbestuur genomen
schorsingsbesluit in een definitief ontslag
om te zetten.
Tot zoover dit communiqué,
Van andere zijde werd ons toen gemeld,
dat het werkelijk tekort minstens 51.000
bedroeg. De vergadering was absoluut van
meening, dat het hier verduistering betrof.
De boeken en bescheiden werden door de
Justitie in beslag genomen.
Thans ontvangen we uit het Politierap
port het volgende bericht:
„De politie heeft alhier aangehouden den
45-jarigen stucadoor H. C. de Z., verdacht
van verduistering van gelden ten nadeele
van den Ned. Stucadoorsbond. De verdachte,
die bekend heeft, is in verzekerde bewaring
gesteld.
Het juiste bedrag van de verduisterde gel
den is nog niet vastgesteld, maar het loopt
in de duizenden".
Nader vernemen wij, dat de verdachte, na
het eerste onderzoek, buiten vervolging was
gesteld. Sindsdien zijn er echter nieuwe fei
ten aan het licht gekomen, waaruit bleek,
dat hij zich inderdaad aan verduistering
had schuldig gemaakt. Ons kon nog niet
worden medegedeeld op welke wijze de ver
dachte het geld heeft opgemaakt.
TE AMSTERDAM GEARRESTEERD.
Woensdagmiddag werd door de firma S.
aan den Jansweg aangifte gedaan, dat zij
haar 23-jarigen loopknecht W. van K., had
uitgezonden met een bankbiljet van f 1000,
om dit aan het Postkantoor te wisselen en
tevens eenige kleine postwissels te ver
zenden. De man heeft wel de postwissels
verzonden, maar is met de rest van het geld
op den loop gegaan. De politie heeft den
dader reeds Woensdagavond tien uur op het
Rembrandbplein te Amsterdam aangehou
den. Hij was nog in het bezit van f 675.12.
Van het ontbrekende geld had hij in hoofd
zaak nieuwe onder- en bovenkleeren ge
kocht. Het geld en de kleeding werden in
beslag genomen. De loopknecht, die in ver
zekerde bewaring is gesteld, heeft bekend.
VEERTIGJARIG JUBILEUM
Vlij dag 5 September zal het- 40 jaar gele
den zijn dat de heer J. de Goede, knecht bij
de Stoomwasscherij v.h. Bijvoet en Zoon, te
Bloemendaal, bij genoemde firma in functie
trad.
Lord Robert Cecil:
Alle internationale instellingen zjjn door de
openbare meening gebouwd.
(Volgens een schoonheidsexpert
is slaap het beste schoonheidsmid
del. Courantbericht)
De mensch werkt tegenwoordig veel
Met tal van schoonheidspreparaten,
Om op te knappen wat er kan
Aan slechtbedeelde aangelaten.
Zij (en hij ook) werkt dan met crème,
Met poeder, kohl en met pommade.
En helpt het dan misschien niet veel,
Het doet ook meestal weinig schade.
Ik zelf doe er maar nooit aan mee,
Ik hou niet veel van de methode,
En een Adonis zooals ik,
Nietwaar, heeft zooiets niet van noode*
Nu echter komt een wijs expert.
Zoo*n held met gefriseerde krullen.
Warempel ons den besten weg
Daar gratis zonder meer onthullen.
Geen crème of vet, dat je maar weer
Des ochtends van je huid moet schrapen,
Geen enkle kunstbewerking meer
Alleen nog maar eenvoudig: slapen!
Dat is een wijze naar mijn hart-,
Daar kan een mensch mee redeneeren.
Ik als gezegd, behoef het niet
Maar buurman, gij kunt het probeeren.
Misschien ben ik wel zelf de schuld,
Maar 'k zag u straks al even gapen,
Geneer u niet, geachte buur,
Denk aan uw schoonheid en ga slapen.
Trek stevig de gordijnen dicht,
Opdat het grondig duister worde,
D* deken over uw gezicht
Ziezoo nu is 't systeem in orde.
Denk aan een weide en een hek
Waardoor passeert een kudde schapen
Ach buurman, vriend, wat zijt ge schoon,
Als ge onzichtbaar ligt te slapen.
P. GASUS.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
CONCERTGEBOUW
RAAKS 1—3
,M0DER
HAARLEM
AANVANG WINTERS Al SON
Schitterend nieuw altractie-orkest.
HERMAN STINIS
and his „VIRGINIAN STARS"
le-rangs Cabaret-attracties o.a.
CR1STEL FORSTER opSfdiva
lederen
Zaterdag
Geopend tot 's-nachts 3 uur.
Na 12 uur geen toegang.
WEER EEN DRONKEN
AUTOBESTUURDER.
TEGEN EEN TRAM GEBOTST.
Woensdagavond kwart over elf reed een
auto, bestuurd door den 32-jarigen A. van
M. uit Haarlem, op den Zijlweg op het rech
ter tramspoor in de richting van Overveen.
Van den anderen kant naderde een tram. De
autobestuurder, die in staat van dronken
schap verkeerde, bemerkte te laat, dat hij
een wissel was gepasseerd, waar het dubbel -
in enkelspoor overgaat. Hij trachtte nog zoo
veel mogelijk naar rechts uit te halen, maar
dit mocht niet baten. De auto werd bij het
linker achterspatbord door het stootblok van
de tram gegrepen. Dooir den schok reed de
auto het trottoir op en kwam tegen een boom
terecht, waardoor de auto zóó ernstig bescha
digd werd, dat hij moestworden wegge
sleept. Behalve Van M. zaten nog twee per
sonen in den wagen. Eén hunner kreeg door
glasscherven snijwonden aan den hals. In
een café aldaar werd hij verbonden, waarna
hij per tram naar huis is gegaan. De bestuur
der kreeg geen letsel. Tegen hem is proces
verbaal opgemaakt. Van de tram werd de
linker treeplank ingedeukt.
H. C. de Z., te Haarlem heeft bekend duizen
den guldens verduisterd te hebben ten na
deele vün den Ned. Stucadoorsbond, waar
van hij penningmeester was.
(Ie blad, le pag.)
Een loopknecht ran eert Haarlemsche firma
verduistert f 1000.
(le blad, le pag.)
De overtreders der maximum-snelheid te
Haarlem. Wat de Commissaris daarover
mededeelde.
(2e blad.
Revanche Wereldkampioenschappen Wiel-
rijden.
(2e blad, le pag.)
Het gevaar van een militairen opstand in Ar
gentinië is verminderd.
(2e blad, le pag.)
Het congres van den Middenstandsbond.
(3e blad, 2e pag., en le blad, 2e pag.)
Uit Haarlem's gemeenteraad.
(3e blad, 2e pag.)
ARTIKELEN:
R. P.: Uit den Raad,
R. P.: Onze Radio-censuur.
(le blad, le pag.)
(le blad, le pag.)
E. E. J.P.: Over de grenzen (Femina).
(4e blad, le pag.)
Henry H. Th. Lesturgeon: De terugkeer van
Marthe Hanau.
(2e blad, le pag.)
W. T.: Langs de Straat.
(2e blad, 3e pag.)
G. J. Bettink: Utrechtsche Jaarbeurs in het
verleden.
(3e blad, 2e pag.),
Voor de laatste berichten zie men de 2e pag.
van het le blad).
Volkenbondsredevoeringen
verboden!
De Algemeene Programma-Commissie, een
nieuw radio-instituut dat zich in een mini
mum van tijd door zijn merkwaardige cen
suur reeds een nationale faam heeft verwor
ven, is er gisteren in geslaagd haar vorige
daden verre te overtreffen. Na zich belache
lijk te hebben gemaakt met het verbieden
van „Rendez-vous bei Lehar", doordat de
commissie de Fransche beteekenls van het
woord rendez-vous blijkbaar niet kende
een malligheid, die met een schaterlach ln
den lande ontvangen is heeft zij zich on
derscheiden door de beroemde strofen-
schrapping uit Boutens' gedicht op den ver
jaardag van H.M. de Koningin. Het telegram,
dat de bewuste strofen verbood, bleef liggen
op een gesloten kantoor, zoodat de uitzen
ding toch doorging. Was het kantoor niet
gesloten geweest en het verbod opgevolgd,
dan zou er nog meer opschudding door ver
oorzaakt zijn. Nu zijn de bewuste strofen
overal en speciaal vermeld door de dagblad
pers, op dewelke nl. nog geen censuur be
staat. U hebt ze gelezen. Er werd ln het al
gemeen wel eenige critiek op de politiek in
ten beste gegeven. In de ruimte. Dat mag
niet. Stel u voor dat wij eens een algemeene
censuur van dit genre kregen! Algemeen,
zooals ln Italië
Een prettige gedachte.
Enfin, de Algemeene Programma-Commis
sie heeft nu iets nog schooners bedacht. Zif
heeft aan de Avro laten weten, dat de Vol
kenbondsredevoeringen uit Genève niet in
het algemeen programma mogen opgenomen
worden. Het is een toeval dat het de Avro
geldt, want de Kro, de Vara etc. hadden ze
evengoed kunnen opnemen. Die zijn ook
pro-Volkenbond.
Wat bezielt de Algemeene Programma Com
missie met dit verbod? Niemand weet het.
Zij geeft geen tekst en uitleg van haar wijze
besluiten. De N.R.Ct. veronderstelt dat de
reden is dat die redevoeringen in het
Fransch worden gehouden cn dat veel men-
schen geen Fransch verstaan. Is dat een
i va*
lil* !M>4
k yUt ju
Het Parlementsgebouw te Boedapest, middelpunt van de recente betoogingen tegen de
legeering vq,n Horthy en deparlementaire meerderheid.