„Zang en Vriendschap"
OP VLEUGELEN VAN
DEN WIND.
Het woord is aan
Verval.
48e Jaargang No. 14481
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Maandag 8 September 1930
HAARLEM S DAGBLAD
pWtie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN per week f 0.2724, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0.32
Per 3 maandenHaarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 3.57J4. Franco per post door Nederland 3.87)4. Losse nummers
10.06. GeïlL Zondagsblad per 3 maanden 0-57)£, franco per post-
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon No».: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN: 15 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames
0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbcd 14 regels ƒ0.60,
elke regel meer /0.15, buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag,
Donderdag en Zaterdag) 14 reg. f 0.25. elke regel meer ƒ0.10. uitsl. i contant-
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden 1 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
De reis naar Keulen.
(Door een deelnemer aan de reis)
Keulen, 6 Sept. 1930.
Onder vroolijken kout scherts en lach was
de reis naar Keulen niemand lang gevallen.
Te ongeveer kwart over zeven stoomde de
trein het station binnen. We waren wel een
weinig stijf, doch toen men na uitgestapt te
zijn de vaandels van de „Kölner Mannerge-
sangverein Polyhymnia" en van den „Kölni-
schen Sangerbund", ontwaarde, was alle
stijfheid geweken.
We werden toegesproken door Dr. Hauser,
president van „Polyhymnia" en den Keul-
schen Zangersbond, die ons in welgekozen en
gloedvolle woorden hartelijk welkom heette.
Ook waren ter begroeting nog eenige be
stuursleden van Polyhmnia aanwezig, welke
vereeniging hare volle medewerking heeft
verleend om het concert voor Zondagavond
voor te bereiden. Ons spiedend oog ontdekte
al spoedig enkele reclamebiljetten, waarop
het concert stond aangekondigd.
Al deze dingen deden ons gevoelen dat er
wat van ons verwacht werd. Welnu, het
stond toen al voor ons vast, die verwachting
moesten we niet teleurstellen. We zouden
ons best doen.
Langs den weg naar het Hotel Baseier
Hof" stonden verschillende belangstellenden
den stoet gade te slaan.
Na eenige minuten bereikten we het ho
tel, waar de heer Stinis dadelijk met de ka-
merindeeling begon.
De sleutels der kamers werden rond ge
deeld en ieder vond zijn tijdelijke verblijf
plaats al heel spoedig.
Nadat wij het stof der reis een weinig had
den verwijderd, kwamen wij in de groote
eetzaal bijeen, welke er echt gezellig uitzag.
Nadat het diner te ongeveer half negen
was begonnen, voerde de voorzitter van „Z.
en V.", Dr. Broese van Groenou, het woord.
Spreker dankte den voorzitter van „Poly
hymnia" voor de hartelijke woorden bij de
aankomst van „Z. en V." gesproken, waarna
Dr.' Hauser wederom het woord nam en een
uitvoerig overzicht gaf van de geschiedenis
der ontmoeting met „Z. en V." in het roem
ruchte jaar 1901, op den zangwedstrijd van
„Polyhymnia", waar „Z. en V." den Keizer -
prijs mocht behalen.
Een daverend applaus besloot de redevoe
ringen der beide voorzitters.
Na het diner gingen verscheidene heeren
met den heer Stinis, die zich hiervoor vrij
willig beschikbaar stelde, de stad bezichti
gen.
Andere heeren vormden zich tot kleinere
clubjes en passeerden den avond in de stad
naar eigen goedvinden.
Het weder, dat gelukkig goed en niet te
warm was gebleven, beloofde ook voor den
volgenden dag weer veel goeds.
- Zondagmorgen te half zeven réveille en
dan gaan wij Bonn, Königswinter en den
Drachenfels bezoeken
AFSCHEID VAN KATWIJK AAN
ZEE.
PRINSES JULIANA ZAL EEN MONUMENT
ONTHULLEN.
Vrijdag 19 September des namiddags te
drie uur zal Prinses Juliana te Katwijk aan
Zee het monument onthullen, opgericht ter
nagedachtenis van de in den oorlogstijd om
gekomen Katwijksche visschérs. Voordat de
onthulling geschiedt zal de burgemeester
van Katwijk aan Zee, Mr Dr. J. Schokking
voor genoodigden in de Oude Kerk een ge
dachtenisrede uitspreken.
Prinses Juliana neemt hiermede een offi
cieel afscheid van Katwijk a. Zee, waar zij
tijdens haar studie aan de Leldsche Univer
siteit heeft gewoond.
Sinds de rampen van Borculo en Neede
weten wij in ons land ook wat de uitwerking
van den wind kan zijn. Hoe hebben wij in
dertijd met de slachtoffers van deze rampen
medegeleefd en toch, hoe luttel is de ver
woesting hier tenslotte geweest in vergelij
king met die, welke de orkaan in Santo Do
mingo, het midden Amerikaansche eiland-
republiekje heeft veroorzaakt. De berichten
worden dagelijks zwarter. Driekwart van de
huizen van Santo Domingo is verwoest, dat
gedeelte van de bevolking is dus dakloos, het
aantal dooden, eerst op duizend geschat, is
nu reeds tot het viervoudige daarvan geste
gen en het cijfer zal nog wel hooger worden,
omdat door de gebrekkige hulpmiddelen op
het vrijwel van de buitenwereld afgesneden
eiland, door de onhygiënische toestanden
ook, van de gewonden nog velen het leven
zullen moeten laten.
De kracht van den wind is onbegrensd,
wanneer hij geheel ongebreideld losbreekt.
Misschien heeft u een paar jaar geleden
nog gelachen om het verhaal van den Ame-
rikaanschen boer, wiens hoed tijdens een
storm was afgewaaid en die deze drie dagen
later per postpakket weer terug ontving uit
een anderen Amerikaanschen staat en van
een plaats, op 65 K.M. afstand van zijn
woonplaats gelegen. Als u dit gelezen heeft
indertijd, heeft u het waarschijnlijk niet ge
loofd. En toch was het simpele waarheid. De
boer was een zekere Chester Bevans uit
Keola in Colorado en zijn hoed werd terug
gezonden uit Sydney in Nebraska.
Cyclonen kunnen op dit gebied merkwaar
dige prestaties leveren. Er zijn toch gevallen
bekend van woestijnstormen die zand mee
namen en dit honderden Kilometers verder op
het dek van een schip wierpen dat met een
centimeters dikke laag werd bedekt. Er is
ook meer dan eens woestijnzand uit Afrika
door de lucht meegevoerd en neergeworpen
in Frankrijk of Spanje, waar het, vermengd
met regenwater, den zoogenaamden rooden
regen vormde.
Eenige jaren geleden werd de stad Kirks-
ville in den Amerikaanschen staat Missouri
door een cycloon bezocht. Brieven, reke
ningen, kranten en dergelijke werden mee
genomen en dwarrelden dagen daarna op
groote afstanden in andere plaatsen neer. Bij
dezelfde gelegenheid werden drie menschen
twee dames en een jongetje door den wind
opgenomen en honderden Meters verder in
een weiland gesmakt. Geen van de drie had
ook maar het geringste letsel. Zij zijn feite
lijk de eenige menschen, die ooit vrij gevlo
gen hebben en het kunnen navertellen.
Overigens zal menig lezer weten dat lava-
stof van de machtige eruptie van Krakatau
in de tachtiger jaren zelfs in deze streken
neerkwam.
DE ONTPLOFFING OP CURAgAO.
OVER DE OORZAAK.
De correspondent van „De Courant" te
's Gravenhage verneemt omtrent de ontplof
fing op 't terrein van de Curacaosche Petro
leum Maatschappij, dat de oorzaak der ex
plosie vermoedelijk gezocht moet worden in
het springen van een vacuum-installatie. Er
ontstond een brand, waarvan nog niet be
kend is, of deze tijdig gebluscht is.
Op welk gedeelte van het uitgestx-ekt aan
eengesloten" terrein de ramp plaats had, is
nog niet bekend.
Bij de directie der B. P. M- was ook gis
teren nog niets naders bekend van de ex
plosie op Curagao, dan hetgeen de telegram
men reeds meldden. De raffinaderij der Cur.
Petr. Industrie is één der grootste der we
reld. Er werken ruim 3000 personen.
De moderne technische installaties had
den waarborgen tegen brand en ontploffin
gen. De bepalingen zijn zeer streng dien
aangaande. Niettemin kan er, ten slotte,
zooals overal elders, wel eens een ongeluk
voor komen. Voordat er nadere gegevens uit
Curasao zijn gekomen, wenscht de directie
zich niet aan gissingen omtrent de vermoe
delijke oorzaak te wagen.
Van de vreeselijkc catastrofe op Santo Domingo. Het voornaamste gebouw in dit republiekje
de zetel der regeering.
DE RAMP TE SANTO DOMINGO.
Vierduizend dooden
VIJFTIG MILLIOEN DOLLARS SCHADE.
Reuter meldde 6 September uit Santo Do
mingo:
Nog steeds worden lijken uit de pulnhoopen
te voorschijn gehaald. Men schat thans dat
niet minder dan 4000 personen in de stad om
het leven zijn gekomen en dit aantal zal mis
schien tot 5000 stijgen.
Van de 10.000 huizen zijn er slechts 400
staande gebleven. De hoofdstad lijkt op een
slagveld. Het ziekenhuis is, (er liggen 400
zwaargewonden in)zoo overvol, dat een an
der groot hulpziekenhuis is ingericht. Er
zijn 300 dooden en gewonden in het district
Elslgibe en 167 dooden te Francesca, waar een
tehuis voor moeders in elkaar gestort is,
waardoor ongeveer 50 jonge moeders en pas
geboren kinderen onder de pulnhoopen te-
ïecht kwamen. De schade wordt thans
reeds-op 50 millioen dollar geschat.
De hongersnood grijpt reeds snel om zich
heen, zoodat de strengste rantsoeneering
der binnenkomende levensmiddelen noodig
is. Het lossen der schepen zal met groote
moeilijkheden gepaard gaan, daar de haven
scheepvaart tengevolge van de ronddrijven
de wrakstukken bijna onmogelijk is en bo
vendien alle opslagplaatsen verwoest zijn.
Bijna alle openbare gebouwen, o.a. het pa
leis van den president, het Huis van Afge
vaardigden en het Paleis van Justitie zijn
vernield. De troepen zijn reeds begonnen
met het opruimingswerk, dat weken en
maanden zal duren.
Tal van menschen sterven nog tengevolge
van den schx-ikkelijken sanitairen toestand.
De kerkhoven staan tengevolge der over
stroomingen onder water. Eenige doodkisten
werden vernield, zoodat de lijken thans in
het water drijven. Groepen menschen, wier
have teloor ging, zwexwen doelloos rond.
JACK DIAMOND.
WEER OP WEG NAAR AMERIKA.
Zaterdagmorgen tien uur is Jack Diamond
het beruchte New-Yorksche bendehoofd,
onder geleide van twee poli tie-beamb ten per
auto van Bremexi naar Hamburg getranspor
teerd. Daar werd hij aan boord van de „Han
nover" van den Norddeutscher Lloyd ge
bracht, welke 's namiddags 4 uur de reis
naar de V. S. aanving. Diamond's aankomst
was in de Hamburgsche haven spoedig be
kend en een groote menschen men igte had
dan ook op de kade postgevat in de hoop
hem te zullen zien. Jack, elegant gekleed, on
derhield zich lachend met de politie-beamb-
ten en de menschen aan boord van de .Han
nover". Hij had met behulp van een advo
caat uit Berlijn nog beproefd zijn uitwijzing
ingetrokken te krijgen, doch dit is hem niet
gelukt.
SPEELTUINVEREENIGING
„HET OOSTERKWARTIER".
VIERING 5-JARIG BESTAAN.
Door de speeltulnvereeniging is het 5-jarig
bestaan Zondag op feestelijke wijze gevierd
geworden. Velen der bewoners van het Z.O.
gedeelte on,zer gemeente hadden gevolg ge
geven aan de uitnoodiging van het bestuur
om deze viering bij te wonen, zoodat de voor
zitter der vereeniging, de heer W Klaren, in
zijn openingswoord namens het bestuur zijn
blijdschap kon uitspreken over deze groote
belangstelling. Aan den speeltuin was door
het plaatsen van eenige vlaggen een feeste
lijk aanzien gegeven.
Na de opening werd een slagbalwedstrijd
gespeeld door Het Oosterkwartier en een zus-
tervereeniging Flora, welke wedstrijd door
laatstgenoemde werd gewonnen met 6337.
Daarop werden door een groep jongens en
meisjes, onder leiding van mevr. Buurman,
zang- en kringspelen uitgevoerd, welke door
het publiek herhaaldelijk met een hartelijk"
applaus werden beloond. Bij den korfbal
wedstrijd toonde de club van Flora de sterk
ste te zijn door met 40 van „Oosterkwar
tier 3" te winnen.
Te 1 uur werd aangevangen met een mu
zikale wandeling door het Amsterdamsche-
en Slachthuiskwartier, waaraan het Knapen
fanfarecorps van den Westerspeeltuin uit
Amsterdam medewerking verleende, bijge
staan door eenige tamboers en pijpers. Over
al trok men groote belangstelling en menige
bewoner kwam naar buiten om het kranige
corps van 60 man sterk ook gade te kunnen
slaan. Het was te voorzien dat hierdoor velen
wei-den medegenomen naar den tuin aan de
Zomervaart zoodat bij den aanvang van de
honV.baldemonstratie de tuin geheel gevuld
was met kijklustigen.
Hierna werden op verdienstelijke wijze
door de operetteclub van de speeltulnver
eeniging eenige zang en dansnummers ge
geven. Het was een ware ovatie toen de lei
ders van de club namelijk mej. Jo Keijzer
en de heer Klein op hartleijke wijze door
het bestuur werden gehuldigd voor hun be-
langlooze medewerking. Aan mej. Keijzer
werd een bloemstuk overhandigd. De voor
zitter richtte hierna het woord tot de tal
rijke aanwezigen om hen op te wekken het
speeltuinwerk te steunen. Tenslotte werden
er nog eenige athletiek- en korfbalwedstrij
den gespeeld.
Tijdens de wedstrijden werden door het
muziekcorps van den Westerspeeltuin ver
schillende nummers ten gehoore gebracht,
aan welke medewerking het mede te danken
is, dat het 5-jarig bestaan van „Het Ooster-
kwarty.r" schitterend Is
Winston Churchills
Veel liever dan op school te zijn had ik-
metselaarsleerling oj boodschappenjongen
willen wezen, of zou ik mijn vader geholpen
hebben de étalage in een kruidenierswinkel in
te richten. Het zou echt en natuurlijk geweest
zijn, ik zou er meer van geleerd hebben en
het beter hebben gedaan. Ook zou ik dan
mijn vader hebben leeren kennen, hetgeen
een vreugde voor mij zou zijn geiueest.
De zomertijd kwijnt,
Het loopt wat ten eind,
De zon kan zoo warm niet meer schijnen,
Het blad wordt al bruin,
De kleur in mijn tuin
Is gaandeweg aan het verdwijnen.
De IJsco staat stop,
't Brengt weinig meer op,
De vogels gaan weg naar het Zuiden,
De vrouw droomt alweer
Van mantels van leer
Van wol en van dierlijke hulden.
De zomer moet gaan,
De herfst breekt nu aan,
De dag wordt al korter en korter;
't Is droevig gesteld
Reeds klinkt langs het veld
De roep van den voetbalsupporter.
De vensters gaan dicht,
't Electrlsche licht
Komt vroeger bij 't sterven der dagen.
Het is het seizoen
Van wegdunnend groen,
We zullen het moeten verdragen.
Maar, klaagt al Pietlut,
Voor menschen met fut,
Is t niets ook al wordt het wat kouder;
Slechts blijft het bezwaarc
Op dit punt van *t jaar
Besef je zoo sterk: ik word ouder.
P GASUS.
HET VLIEGONGELUK BIJ
LOOSDRECHT.
CREMATIE C. ROLDANUS.
Het stoffelijk overschot van luitenant ter
zee 2e klasse C. Roldanus den officier-vlie
ger die bij het tragische vliegongeval op de
Loosdrechtsche plassen om het leven kwam,
werd Zaterdag onder groote belangstelling op
Westerveld verascht.
De droeve plechtigheid werd door bijna
alle officier-vliegers van het vliegveld De
Mok" bijgewoond. Verder was aanwezig een
deputatie van het vliegveld Soesterberg, be
staande uit kap. Bischoff en luit. de Mul, Ook
was aanwezig de heer W. F G. L. Driesseiu
burgemeester van Den Helder.
Toen de baar, te midden van een groot
aantal kransen en bloemstukken in de aula
was neergezet, trad de commandant van het
vliegveld „De Mok", luitenant J. A. Gauw
naar voren, om namens de officieren en
manschappen een laatsten groet te brengen.
Spreker zeide, diep onder den Indruk te zijn
van. het tragisch einde van zijn collega Rol
danus. In korte woorden schetste hij de loop
baan van den overledene, die reeds spoedig
nadat hij in 1925 als officier te Vlisslngen
was beëedigd, naar Indië vertrok. Na een
verblijf van 3 jaar in de tropen naar het va
derland te zijn teruggekeerd, ging zijn
wensch bij den vliegdienst te worden ge
plaatst, in vervulling. In korten tijd wist
Roldanus zich tot een bekwaam vlieger op te
werken. Tenslotte richtte spreker woorden
van deelneming tot de ouders.
Luitenant Guillonard voerde het woord
namens de promotie-officieren 1925. Hij
bracht den overledene hulde als een goed
kameraad, die bij alle collega's wegens zijn
opgewekt en zonnig karakter zeer bemind
was.
Diep ontroerd dankte de vader voor de
laatste eer zijn zoon bewezen.
DE STEEKPARTIJ IN DE
TEMPELIERSSTRAAT.
DE HEER S. ZOO GOED ALS HERSTELD.
Naar wij vernemen zal de caféhouder A. S.,
die op 31 Augustus j.l. des avonds voor zyn
café in de Tempeliersstraat op ernstige wijze
door eenige Hillegommers werd mishandeld,
vermoedelijk heden het Sint-Elizabeth's
Gasthuis, waar hij ter verleging was opge
nomen, kunnen verlaten.
ONTPLOFFING IN EEN
KRUITFABRIEK.
TIEN DOODEN.
Uit ifancy wordt gemeld, dat te Aubone
een Industrieplaats van 4000 inwoners op 6
K.M. afstand van Brley, een ontploffing heef
plaats gehad in een kruitfabriek. Na lang
durig zoeken zijn de lijken van tien arbeider-
onder het puin te voorschijn gehaald. Vier
vrouwelijke arbeiders werden gewond. De
oorzaak Is onbekend.
Het Belangrijkste
Ontploffing in een krui*.fabriek bij Nancy.
10 dooden.
(Ie blad, le pag.)
Blijde gebeurtenis aan het Belgische Hof
(le blad, le pag.)
De ramp te Santo Domingo. 4000 dooden en
5000 gewonden. 50 millioen dollars schade.
(le blad, le pag.)
De reis van „Zang en Vriendschap" naar de
Rijnstreek.
(le blad, le pag.)
De A.V.R.O.-betooging in pen Haag werd
door ongeveer 150.000 menschen bezocht.
(2e blad, le pag.)
De Revolutie in Argentinië.
(2e blad, 4e pag. en le blad, 2e pag.)
Het Nederlandsche voetbalelftal gekozen dat
tegen België te Brussel zal si)clen.
(Sportblad, 2e pag.)
ARTIKELEN:
Lettinga: Financiëéle kroniek.
(2e blad, 3e pag.)
Dr. J. Wackie Eysten: Het 10e int. congres
voor strafrecht en gevangeniswezen te
Praag.
(2e blad, 4e pag.)
{Voor de laatste berichten zie men de 2e pag.
van het le bladj.
COSTES EN BELLONTE.
HOOGE ONDERSCHEIDINGEN.
De Fransche regeering heeft Cos bes be
vorderd tot commandeur in het Legioen
van Eer, Bellonte benoemd tot officier en den
weerkundige Bcilac, die op meteorologisch
gebied veel heeft bijgedragen tot het doen
slagen van den tocht, tot ridder.
Costes en Bellonte zijn Zaterdagmorgen
om 7 uur uit Luisville vertrokken. Voor zij cp
het Curtissvliegveld neerdaalden, vlogen zij
over het Vrijheidsbeeld In de baal van New-
York, waar zij de Fransche en Amerikaan
sche vlag uitwierpen.
Reuter meldde 6 September uit Santo Do-
Donderdag a.s. zullen dc echtgenooten der
beide koene piloten zich per ,11c de France"
naar New-York begeven.
Op het vliegveld van Le Bourget, waar
slechts enkele dagen geleden de „Point d'In-
terrogation" is opgestegen voor den succes
vollen tocht naar Amerika, is gistermiddag
colonel Easterwood, de Amerikaan, die 25.000
doll, voor de vliegers heeft beschikbaar ge
steld, met een Engelsch vliegtuig aangeko
men. Hij werd verwelkomd door een verte
genwoordiger van het ministerie van Lucht
vaart Couhé.
Per auto begaf men zich, in gezelschap van
Mrs. Easterwood en Wood, de luchtvaart
attaché der V S. te Parijs, naar de woning
van Costes.
HEUGLIJKE GEBEURTENIS AAN
HET BELGISCHE HOF.
België's jubeljaar heeft nog aan luister ge
wonnen door de geboorte van een toekom-
stigen koning.
Prinses Astrld ls Zondag bevallen van een
zoon.
Zondag was kroonprins Leopold naar Dix-
muiden geweest, waar een monument werd
onthuld ter eere van generaal Jacques van
Dbtmuide.
Door prinses Ingeborg van Zweden werd
hij telefonisch teruggeroepen. Onmiddellijk
liet Prins Leopold de plechtigheid in den
steek. De prinses en de jonge prins maken
het uitstekend.
Hierboven kroonprinses Astrid en kroonprins
Leopold, de ouders.
