BINNENLAND
UIT DE PERS
GEMENGD NIEUWS
Nieuws uit Indië.
HAARLEM'S DAGBLAD
DINSDAG 16 SEPTEMBER 1930
V.A.R.A. EN OMROEP-
CONTRöLE-COMMISSIE.
EEN NIEUW VERSCHIL SPOEDIG
OPGELOST.
Zondagmiddag heeft de V-A.R.A. de mee
ting van S.D.A.P. en N.V.V. te Amsterdam
uitgezonden. De secretaris, de heer Zwert-
broek, deelde voor de microfoon mede, dat
van de Radio-omroep-contróle-commissie een
telegram was ontvangen, waarin de commis
sie mededeelde geen bezwaar te hebben tegen
de uitzending van de betoogingen, daar zij
uitging van de gedachte, dat geen redevoe
ringen zouden worden uitgezonden en de uit
zending uitsluitend z.g. radio-reportage zou
zijn.
Het V.A.R.A.-bestuur heeft op dit telegram
een telegram van antwoord gestuurd, inhou
dend, dat de elsch van het niet-uitzenden
van de redevoeringen, naar het inzicht van
de V-A.R.A., in strijd is met het begrip „radio
reportage". Het telegram herinnert er aan,
dat bij andere z.g. radio-reiportage-uitzen-
dingen, b,v, bij de huldiging van den Oceaan-
vlieger Van Dijk, wèl redevoeringen zijn uit
gezonden, o.a, van minister Reymer, zonder
dat de contróle-commissie die had gezien. De
V.A.R.A, zal zich stipt houden aan het crite
rium, dat de wet stelt, en waaraan ook de
commissie is onderworpen.
De uitzending van de redevoeringen ls
daarna niet afgebroken.
De heer Zwertbroek heeft daatover zijn
vreugde uitgesproken.
INBRAAK IN ROTTERDAMSCH
THEATER.
ƒ4000.— UIT EEN BRANDKAST GESTOLEN.
In den nacht van Zondag op Maandag Ls
te Rotterdam opnieuw een zeer brutale in
braak gepleegd. Ditmaal ls het theater Arena
aan het Stationsplein, aan de beurt geweest
meldt de NR.C.
De dieven zijn in een brandgang langs het
gebouw gekomen, zijn daar een brandtrap op-
geloopen en zoo terecht gekomen voor een
nooddeur. De spanjolet hebben zij verbogen
waardoor zij op de galerij van het theater
terecht kwamen. Door het pand zijn zij naar
het kantoor gegaan, waar zij de brandkast
hebben opengescheurd. Uit deze kast is een
bedrag van f 4000 gestolen. Daarna hebben
zij een schrijfbureau opengebroken, waaruit
zij de postzegelkas hebben gestolen. Vervol*
gens zijn zij langs denzelfden weg, waar
langs zij waren gekomen weggegaan.
INTERNATIONALE SMOKKE
LAARSBENDE AAN HET WERK.
Mooie inbeslagneming te
Rotterdam.
EEN UITGEBREIDE HANDEL IN
NARCOTICA.
Op grond van ingekomen berichten van de
commissie van den Volkenbond ter bestrij
ding van den handel in verdoovende midde
len, heeft de centrale recherche te Rotter
dam aan boord van een Duitsch stoomschip
een partij van 100 K.G. heroïne, welke als
borax werd vervoerd, ln beslag genomen. Dt
centrale recherche heei't naar het Hbld.
meldt, zich in verbinding gesteld met haar
collega's te Hamburg en een Ingesteld onder
zoek heeft tengevolge gehad, dat in die haven
eveneens een partij van 100 K.G. heroïne
werd gevonden, die ditmaal echter als salicyl-
zuur werd verscheept. Al spoedig bleek, dat
deze zending evenals die te Rotterdam van
een cn dezelfde fabriek van verdoovende
middelen te Constantinopel afkomstig was.
De partijen werden verzonden „order in
transit, Freihafcn Hamburg". De cognosse
menten voor beide partijen waren reeds door
een en dezelfde expeditiefirma opgevraagd.
Een verder onderzoek wees uit, dat men
te doen had men een combinatie van koop
lieden, bestaande uit Amerikanen, Japan
ners, Franschen, Duitschers en een Zwitser,
die allen als zeer beruchte smokkelaars bij de
politie bekend staan. Het financiecle gedeelte
van de transactie werd gedeeltelijk geregeld
door Nederlandsche banken. De transacties
zijn te Parijs tot stand gekomen. Oorspronke
lijk hadden de kooplieden partijen voor hun
haven gekozen en daar zijn ook uit Constan
tinopel verscheidene zendingen voor de ver
schillende kooplieden aangekomen De
Fransche politie is het complot echter op net
spoor gekomen en er zijn verschillende par
tijen in de haven van Marseille in beslag ge
nomen, hetgeen tengevolge heeft gehad, dat
de smokkelaars hun operatiebases hebben
verplaatst naar Hamburg en Rotterdam. In
verband hiermede heeft de centrale recherche
in nauwe samenwerking met haar collega's
in Hamburg, Londen, Berlijn en Parijs ge
werkt. Er is door het ingestelde onderzoek
komen vast te staan, dat de documenten be
treffende dezen smokkelhandel in handen
waren van een Londensche bende. Daar heeft
men dan ook belangrijke inlichtingen over
den smokkelhandel gekregen en daaruit
bleek, dat deze handel een zeer grooten om
vang had en dat er voor verscheidene duizen
den ponden sterling werd verhandeld. Uit de
gevonden documenten is een geheel „plan
de campagne" duidelijk geworden, waaruit
bleek, dat ook in de toekomst groote zaken
zouden worden gedaan. De politie heeft nu
uitgebreide maatregelen genomen om de nog
loopende zaken te achterhalen. Het onder
zoek wordt in de verschillende havensteden
van Europa met kracht voortgezet.
„BROOD MET AARDAPPELMEEL".
Naar de Tel. verneemt, is spoedig de af
kondiging te wachten van een koninklijk be
sluit, 'waarbij onder bepaalde voorwaarden
het venverken van aardappelmeel in brood
wordt toegestaan. Het brood, dat gebakken is
van bloem of meel. waarin aardappelmeel ls
verwerkt, mag slechts verkocht worden onder
den naam „brood met aardappelmeel Het
meel waaruit dit brood wordt semaakt., im,?
echter niet meer dan 10% aardappelmeel be-
vatten.
BENDE INBREKERS TE
MAASTRICHT GEARRESTEERD.
GOEDE MAATREGELEN DER POLITIE.
Naar de Tel. meldt, hebben Rijks- en ge
meentepolitie te Maastricht Zaterdag vijf
beruchte inbrekers gearresteerd. Zij be
hoorden tot drie verschillende benden en
hebben den laatsten tijd de gansche omge
ving onveilig gemaakt door vele inbraken.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag was
te Maastricht nog op drie verschillende
plaatsen ingebroken. Alle toegangswegen tot
de stad zijn toen 's nachts afgezet, waar
door de inbrekers in den val liepen. Te
Mesch werd een Pcol aangehoudente
Heer werd een ander gearresteerd, die een
revolver trok, welk echter ongeladen bleek
te zijn.
Zijn verhoor leidde tot de arrestatie van
een chauffeur en een arbeider, die een
tiental inbraken bekenden.
Verder werd nog een Belg gearresteerd,
die gestolen postzegels trachtte te ver-
koopen.
De politie hoopt thans de geheele bende
in handen te hebben.
DE ZAAK DER PORTUGEESCHE
BANKBILJETTEN.
DE GEDAAGDEN IN DE GEVANGENIS
OF VER WEG.
Maandagmorgen zou de rechter-commis
saris bij de Rechtbank te 's-Gravenhage
het verhoor op vraagpunten doen plaats
vinden van de gedaagden in de bekende ci
viele vordering van de Bank van Portugal
op de heeren Marang van IJselveere, A. en
J. de Sousa Santoc Bandeira Alvez Reis en
Hennies, lezen wij In het Hbld..
Van de gedaagden was echter geen enkele
verschenen, omdat zij of in de gevangenis
zitten óf in het buitenland ver
toeven en nietfc terugkomen, omdat hun
dan een arrestatie te wachten staat.
De zaak zal op 7 October verder behan
deld worden.
HOEPELEN AAN DE BETOOGING DEEL
NAMEN.
Volgens het Volk is de betooging van Zon
dag te Amsterdam bezocht door 90.000 men-
schen, die te Rotterdam door 60.000. Het
Hbld. publiceert een schatting van de poli
tie te Amsterdam van 60.000.
EEN DAME AANGERAND?
Volgens het Volk is te Amersfoort in den
nacht van Zaterdag op Zondag een dame,
die met een meisje op weg was van de tram
halte naar haar woning, aangerand door een
man, dien de politie tot nu toe niet heeft
kunnen vinden. Op het hulpgeroep van de
dame en omdat er auto's aankwamen,
vluchtte de man het bosch in.
DE LAATSTE RIT VAN DE „GOOI-
EXPRESS".
Zondagavond heeft de autobusdienst „Gooi-
Express" zijn laatste rit van Amsterdam naar
Hilversum gemaakt. Dit ging met eenige
plechtigheid gepaard. De dienst wordt na
melijk opgeheven, omdat bij Koninklijk be
sluit de vergunning is ingetrokken, nu de
Gooische stoomtram gemoderniseerd is. Van
de zijde van het publiek bestond er veel be
langstelling. De heer Kraak Stlieeman, se
cretaris van den Bond van Autobusonderne
mers hield staande op de treeplank van een
der wagens een rede, waarin hij de Gooische
Tram nog lang niet genoeg geperfectioneerd
noemde.
Van de 26 man personeel raken er 20 zon
der werk, omdat zij nog niets anders hebben
kunnen vinden.
NIEUW GEVAL VAN
KUNSTZWENDEL?
EEN MYSTIFICATIE.
In een Londensch blad verscheen dezer
dagen de opzienbarende mededeeling, dat te
Dusseldorf een tot heden onbekende ver
zameling van ruim 1500 kostbare oude tee-
keningen van Hollandsche, Vlaamsche, Ita-
liaansche en Fransche meesters zou zijn
voor den dag gekomen en door bemiddeling
van een Amsterdamsche firma naar Enge
land verkocht.
Bij navraag ln Amsterdamsche kunst-
handelaarskringen bleek aan het Hbld., dat
men daar het sensationeel nieuws voor een
mystificatie hield. De .medewerker van ge
noemd blad in Rijnland, die the Dusseldorf
op onderzoek uitging, kwam tot hetzelfde
resultaat.
De teekeningen waarvan sprake was,
aldus de correspondent zouden, volgens
het Engelsche bericht, deel hebben uitge
maakt van de vroeger te Dusseldorf zich be
vindende verzameling van keurvorst Karl
Theodor, wiens kunstbezit thans de kern
vormt van de oude Pinacotheek te Mün-
chen, waarheen het in 1805 ter beveiliging
tegen de roofzucht der Franschen werd ge
bracht. Ondanks het onbetrouwbaar karak
ter van het nieuws, heeft het bestuur van
de Dusseldorfsche kunstacademie zich te
bevoegder plaatse om inlichtingen gewend.
Men moet weten, dat de Academie een col
lectie oude teekeningen van Nederlandsche
en Zuid-Duitsche meesters in bewaring
heeft, die wegens gebrek aan ruimte niet
kon worden opgesteld. Slechts een deel ex-
van is in het Prentenkabinet voor het pu
bliek toegankelijk. Er kan echter geen spra
ke van zijn, dat, in het geheim en op den
langen duur, bladen uit deze welbewaarde
verzameling zouden zijn ontvreemd. Ook
wordt het voor ondenkbaar gehouden, dat
zich te Dusseldorf of in de omgeving der
stad een collectie zou bevinden, die tot he
den onbekend blijven kon.
Noch in Academiekringen, noch in den
Duitschen kunsthandel is iets van een ver
koop van oude teekeningen naar Engeland
bekend. Naar alle waarschijnlijkheid is dit
weer een der vele gevallen van kunstewen-
del, die tegenwoordig aan de orde van den
dag zijn.
ONGELUK OP EEN FIETS
TOCHT.
JONGEN TEGEN EEN AUTO GEVALLEN.
Zondagmiddag reed te Terschuur bij Bar-
neveld een 18-jarige wielrijder uit Amsterdam
die met eenige vrienden een fietstocht maak
te, met zijn voorwiel tegen het achterwiel
van een andere fiets. Dientengevolge kwam
hij te vallen, juist op het moment dat een
autogepasseerde. Hij kwam met 't hoofd tegen
den richtingaanwijzer terecht en bleef daar
na bewusteloos op den weg liggen. De slag
was zoo hevig, dat de richtingwijzer van de
auto vloog.
De jongen heeft een schedelbreuk gekre
gen en is in levensgevaarlijken toestand
naar het R.K. Ziekenhuis te Amersfoort over
gebracht.
BRAND TE HEEMSKERK.
In den nacht van Zondag op Maandag om=
streeks 3 uur, is brand uitgebroken in een
hooiberg met schuur van W. Tijms. aan den
Aikmaarscheweg te Heemskerk. De brand
weer was vrij spoedig ter plaatse, doch kon
niet verhinderen, dat het geheele perceel
afbrandde. In de schuur bevond zich,'naar
het Volk meldt, een groote partij bloembollen
'en eenig gereedschap, dat evenals het hooi
geheel verloren ging. De oorzaak Ls onbe
kend. Alles is door verzekering gedekt.
HET LOT DER ONDERWIJZERS
IN RUSLAND.
De plannen der Sovjet-regeering tot invoe
ring van den leerplicht blijken op groote
moeilijkheden te stuiten, zulks fn verband met
het tekort aan onderwijzend personeel. Vele
onderwijzers namelijk, zoo o.m. naar de
„Izwestya" meldt, in het Dongebled, zeggen
hun betrekking aan de Sovjet-scholen op,
daar de salarieerlng absoluut onvoldoende
ïs. Hun maandsalaris beloopt van 58 tot 75
roebel, waarvan zij voor woninghuur alleen
reeds 20 a 30 roebel per maand moeten af
staan. In het Makejefsky-district hebben in
verband daarmee niet minder dan 60 procent
van het totale aantal onderwijzers ontslag
genomen.
Andere onderwijzers weer zeggen hun be
roep vaarwel wegens de vexaties, waaraan zij
bloot staan. Zoo moesten in het Kasjinsky-
dïstrict (Oeral), blijkens een bericht in de
„Krasnaja Gazeta", de onderwijzers zelf de
vloeren van hun school boenen. In het
Werchtetsjensky-dlstrict gaf de Sovjet-voor
zitter aan het onderwijzend personeel last de
lessen in de school stop te zetten en op het
land de mesthoopen te gaan tellen. Genoemd
blad klaagt er dan ook over, dat de lagere
Sovjet-instanties voor het onderwijzend per
soneel geen normale arbeidsmogelijkheid
scheppen.
NED. CONSERVATORIUM.
Aan het Nederlandsch Conservatorium is
tot le er aar (es) voor de fdeeling Haarlem be
noemd: Mevr. A. Schreuder Siebelhoff te Am
sterdam, voor Solozang, methodisch spreken
en ademhaling gymnastiek; Mevr. J. Maat
huisde Groot te Amsterdam voor piano, en
de heer Meyer Kapper eveneens voor piano.
Preventieve radiocensuur.
Over de preventieve censuur van de Radïo-
contröle commissie laat Het Volk zich als
volgt uit:
„Wat er ook moge worden uitgezonden:
redevoeringen, tooneelspelen, declamaties
van gedichten, muziek, alles, letterlijk
alles, wenscht deze commissie te bekijken,
te bevitten- en te verhanselen.
Het geestelijke leven van ons volk moet
onder voogdij worden gesteld!
Het is deze dompers-begeerte, die ons alarm
doet blazen!
De Grondwet waarborgt het recht van vrij
heid van drukpers en vrijheid van meenings-
uiting. De verantwoordelijkheid voor zijn
uitingen draagt elk Nederlandsch staats
burger. Het is z ij n zaak te zorgen dat hij
daarbij niet in botsing komt met de bepalin
gen van het Wetboek van Strafrecht.
Voor af gaand e censuur op kranten
artikelen, preventief toezicht op sprekers in
vergaderingen en andere bijeenkomsten, kent
onze wetgeving niet.
Het congres in Den Haag wordt gehouden
in tegenwoordigheid van duizenden. Hun
staat geen belemmering in den weg om te
luisteren. Tientallen persvertegenwoordigers
zijn in het congres aanwezig. Evenzoovele
kranten, (evenals de radio, organen der
openbare meening) geven hetgeen in het
congres gesproken wordt, meer of minder
nauwgezet weer.
Geen regeering of ambtelijke commissie in
Nederland, die het recht bezit de verbinding
langs dezen weg van het op het congres ver
handelde, ook maar op de geringste wijze te
belemmeren, laat staan vooraf te censuree-
ren. of te wijzigen.
Maar de verbreiding van het gesproken
woord door de radio zou men willen belem
meren!
De Radio Omroep Contröle Commissie heeft
niet het recht, mist elke bevoegdheid, om al
dus te handelen in strijd met den geest van
de Grondwet!
Zeker het is denkbaar, dat voor uitzendin
gen, die het buitenlandsch beleid raken, in
de mogelijkheid van voorafgaand overleg
wordt voorzien; maar men weet in Den Haag
zeer goed, dat voor dergelijke uitzendingen
de moderne arbeidersbeweging zich haar ver
antwoordelijkheid altijd terdege bewust ge
weest is. Hetzelfde overleg kunnen wij ons
denken voor uitzendingen, die in hooge mate
en werkelljk-zede-kwetsend moeten worden
geacht.
In een strijd als thans gevoerd wordt tegen
de Vlootwet is het echter ongeoorloofd, wan
neer de Regeering de Radio Omroep Contröle
Commissie misbruikt of haar optreden dekt
(wat op hetzelfde neerkomt) om het Neder
landsche volk te beletten kennis te nemen
van de motieven, waarom men tegen diezelf
de Regeering strijd voert.
In de zoogenaamde onpartijdige contröle is
de Regeering zelf partij!
Het drijven naar censuur, dat niet alleen in
het optreden der Radio Contröle Commissie,
maar op velerlei gebied tot uiting komt, dient
gebroken!
Allen in Nederland, die de vrijheid van
meeningsulting in ons land ter harte gaat,
dienen den strijd der modern* arbeiders
beweging voor de handhaving der grondwet
telijke rechten te steunen.
Wij blazen alarm!
Zoolang zij kracht heeft zal de arbeiders
beweging strijden voor de handhaving onzer
eerste burgerrechten.
In de komende weken zal blijken in welk
kamp de ware vrienden van de vrijheid en
haar verdedigers wonen.'
GROOTE ZWENDELAFFAIRE
ONTDEKT.
EEN BRANDKAST MET EEN INHOUD
VAN 1 FR. 15.
De politie te Parijs is een groote zwendel-
affaire op het spoor gekomen. Drie cheva
liers d'industrie hadden een maatschappij
opgericht met een nominaal kapitaal van
vijf millioen francs, waarvan evenwel
slechts honderduizend francs aandeelen
waren geplaatst bij kleine luiden in de om
geving van Rouaan.
Zij zijn gearresteerd.
Bij een door de politie in de kantoren
aan den Boulevard Haussmann ingesteld
onderzoek bleek de brandkast de somma
van een frank 15 in te houden.
Gebleken is dat in de kwistig verspreide
prospecti was voorgewend alsof de statu
ten der maatschappij waren goedgekeurd.
Evenmin was het wettelijk vastgestelde
bedrag van een vierde van het maatschap
pelijk kapitaal geplaatst.
De bureaux waren luxueus ingericht en
er geheel op berekend de kleine beleggers
te imponeeren.
EEN BRUIDEGOM IN BOEIEN.
De Tel. verneemt uft Parijs: Een zonderlinge
bruidsstoet hield hier dezer dagen stil voor
de mairie van het 17de arrondissement. De
hoofdpersoon daarvan was n.l. Hoche, die be
kend staat als een gentleman-inbreker en
meester-uitbreker, en die gevangenisstraf
heeft te ondergaan wegens een twintigtal in
braken. Hoche had thans vergunning ge
kregen om te trouwen en begeleid door twee
forsche politie-agenten, die tevens als ge
tuigen zouden optreden, begaf hij zich naai
de trouwzaal. Hij had geheel en al het voor
komen van een volkomen correcten bruide
gom, met een uitzondering echter: hij had
inplaats van handschoenen, handboeien aan.
Hij slaagde er min of meer in deze boeien te
verbergen, door zijn hoed voor zijn beide
handen te houden.
Gedurende de plechtigheid verloren zijn
twee getuigen hem geen oogenblik uit het
oog, daar op hete jonocen en en enen
oog, daar zij zich nog goed zijn laatste esca
pade herinnerden, toen hij er in slaagde uit
het gerechtsgebouw te vluchten.
De handboeien werden hem een oogenblik
afgenomen, juist lang genoeg om aan Hoche
tijd te geven zijn naam in het register te
zetten en zijn bruidje te omhelzen. Toen de
plechtigheid voorbij was, klom hij weer in
den gevangeniswagen en reed naar de Santé.
Het jonge paar is niet in staat te zeggen,
waarheen, hoe, of zelfs maar wanneer de
huwelijksreis gemaakt zal worden.
EEN VLIEGTUIG GEVONDEN.
Uit Oarthagena wordt aan „El Sol" ge
meld, dat de Nederlandsche sleepboot
„Gouwzee" in de nabijheid van kaap Palos
de overblijfselen van een in tweeën gebro
ken watervliegtuig heeft ontdekt, die door
de „Gouwzee" naar Carthagena werden ge
bracht.
Naar men gelooft, heeft men te doen met
het wrak van een Italiaansch watervlieg
tuig, dat van een Italiaansch vliegtuigeska
der deel heeft uitgemaakt en gedwongen
was in de nabijheid van kaap Palos te da
len.
HONDERDVIJFTIG VLUCHTE
LINGEN DOODGESCHOTÈN.
Naar de „Express Poranny" uit Wilna meldt,
zou aan den Russischen kant van de Pool*
sche grensplaats Hlobuszany de Gepeoe 150
Russische boeren, die uit Rusland probeerden
te vluchten, neergeschoten hebben.
DE FRANKLIN-EXPEDITIE.
Over het vinden van de sedert 85 jaar ver
dwenen Frankiin-expeditie door den Cana-
deeschen ontdekkingsreiziger Burwash en zijn
piloot Gilbert worden thans nadere bijzonder,
heden bekend.
Beide vliegers zijn de eerste aviateurs, die
op het King-William-eiland zijn geland. Vol
gens hun rapporten zijn verscheiden deel
nemers der Frankiin-expeditie aan scheur
buik overleden. Men vond eenige doodkisten,
die symmetrisch naast elkaar geplaatst wa
ren, zoodat moet worden aangenomen, dat de
leden der expeditie met vrij groote tusschen-
poozen zijn overleden, en de overblijvenden
hun kameraden begroeven. De laatste over
levenden zijn van honger en uitputting omge
komen.
Het kamp werd gevonden tusschen wrak
stukken van gedenkteekenen, welke blijkbaar
door eskimo's of door stormen zijn vernield.
Onder de puinhoopen vond men goed bewaar
de kleedingstukken uit berenvellen.
De vliegers hebben op hun tocht ook de
restanten ontdekt van een der beide door de
expeditie verlaten schepen.
EIGENAARDIGE SOVJET-
METHODEN.
Zooals men weet, zijn in Rusland in ver
band met het tekort aan levensmiddelen en
andere artikelen drastische maatregelen
ontworpen tegen speculanten, die groote
voorraden waren trachten op te koopen.
Een zonderlinge wijze van uitvoering van
dit besluit, hield, naar de „Krasnaja Gazeta
bericht, de dorpssovjet van Mokro-Tsjoel-
jeksk nabij de stad Taganrog er op na, die
niet alleen de kleine boeren als speculanten
behandelde, doch ook van de inbeslaggeno-
men artikelen te eigen bate profiteerde. Zoo
werd bijv. bij een boer, die van een appel
boom 80 K.G. appelen had geplukt, deze
voorraad onder het voorwendsel van over
treding der wet tegen de speculatie in be
slag genomen. De appelen gingen echter
niet naar de coöperatievereeniging, doch
bleven in het sovjethuls, waar zij onder de
leden van het plaatselijk bestuur werden
verdeeld. Bij een anderen inwoner van het
dorp werden ettelijke doosjes sigaretten op
last der plaatselijke autoriteiten weggehaald
waarop deze gezamenlijk in het gemeente
huis zich de sigaretten toeëigenden. er den
brand instaken en ze oprookten!
PICCARD'S BALLONTOCHT.
UITGESTELD TOT DEN WINTER?
De Tel. verneemt over Prof. Piccard's mis
lukten ballontocht nog het volgende uit Augs
burg:
Na de weinig gunstige weerberichten kwam
het besluit van prof. Piccard om reeds Zon
dagmorgen zes uur met zijn ballon op te
stijgen als een verrassing, aangezien ook nu
het weer niet bijzonder gunstig scheen.
In den nacht van Zaterdag op Zondag werd
de ballon met 2200 kubieke meter gas gevuld.
Deze hoeveelheid was ongeveer een zevende
van de totale inhoudcapacitfeit. De ballon, die
'n doorsnede«heeft van 30 en 'n hoogte van 50
meter, hing als een zak naar beneden.
Op den oorspronkelijk vastgestelden tijd kon
men evenwel niet opstijgen, aangezien het
omhulsel bij het transport een scheur bleek
te hebben gekregen, welke eerst dichtgenaaid
moest worden, hetgeen een vertraging van
ongeveer twee uur opleverde. In dezen tijd
was de wind aan kracht toegenomen. Het
was triestig.
In de loods bevond zich de aluminium-
gondel. Eerst kort voor acht uur waren de
toebereidselen zoover gevorderd dat Piccard
en zijn assistent Küpfer den gondel konden
binnengaan. Piccard nam onder stormachti-
gen bijval der duizendkoppige menigte af
scheid van zijn vrouw en zijn beide kinderen
en liet vervolgens den gondel luchtdicht af
sluiten
De ballon wilde echter niet opstijgen. D©
wind slingerde het omhulsel heen en weer.
De gondel helde op de houten stellage zoo
sterk, dat niet alleen de stelling brak, maar
ook verschillende meetinstrumenten in den
gondel licht beschadigd werden. Men verwij
derde ten slotte alle zandzakken en zelfs de
helft van de ballast, bestaande uit loodstof,
werd op het op den grond uitgespreide zeil
uitgestort. Hierdoor bedroeg de ballast nog
slechts 250 in plaats van 400 K.G. Doch ook
nu wilde de ballon niet omhoog.
Na verschillende vruchtelooze pogingen gaf
Piccard het ten slotte op. Binnen enkele
minuten lag het citroengele omhulsel leeg op
den grond. De menigte trok teleurgesteld
heen. De meesten hadden meer dan vijf uur
op de opstijging gewacht.
Piccard is van oordeel, dat óf de 2200 kub.
meter gas niet voldoende waren, dan wel dat
door de vertraging bij het vertrek het gas on
geschikt ls geworden. Volgens zijn meening
ls door het mislukken van de opstijging het
geheele plan in een ander stadium gekomen.
Wanneer de gasinhoud vermeerderd moet
■worden, zijn geheel nieuwe berekeningen
noodig. Voor een tweede poging wordt gedaan,
zullen weken, wellicht maanden moeten ver-
loopen. Het ls zelfs mogelijk, dat men eerst
op een helderen winterdag zal kunnen op
stijgen.
DRIE KINDEREN VERBRAND.
Uit Reval wordt gemeld:
In de stad Ahrensburg (Kuressaare) is een
huis, dat bewoond werd door een weduwe en
acht kinderen geheel door brand verwoest.
Onder het puin heeft men de verkoolde
lijken gevonden van drie kinderen. De moeder
en de overige kinderen waren bij het uit
breken van den brand afwezig.
DOODVONNISSEN IN RUSLAND.
Naar uit Moskou wordt gemeld, zijn door
de rechtbank te Tschita drie ingenieurs ter
dood veroordeeld ter zake van asbotage ge
pleegd in de goudmijnen in het Baikal gebied.
De doodvonnissen zijn reeds voltrokken.
VERGIF IN PLAATS VAN
MEDICIJN.
INLANDSCH KIND HET SLACHTOFFER.
Aneta seint uit Medan:
De 'krani obat (hospitaal-oppasser) van de
onderneming Laboean Hadji, toebehcorende
aan de N.V. Cultuur Mij. Kwaloe, gelegen in
de afd. Koeala van het gouv. Oostkust van
Sumatra, moest aan een Javaansche contrac
tante ten behoeve van haar ziek kind castor -
olie uitreiken. Na gebruik van de medicijn is
het kind overleden. Gebleken is, d,at de krani
zich vergiste en in plaats van castorolie ver
gif, vermoedelijk chenopolium, verstrek
te.
HET PROCES TEGEN DE P. N. I -LEIDERS.
De Landraad te Bandoeng zette Zaterdag
de behandeling van de P.N.I.-zaak voort.
Naar aanleiding van het verzoek van den
verdediger, mr. Sastro Moeljono, om mede
deeling te doen van de geheimen, welke
Thamrin aan leden der P. N. I. zou hebben
overgebracht, en op te geven wie die leden
dan waren, legt getuige commissaris Albreghs
allereerst over een adres met Volksraadstuk
ken, geadresseerd aan het lid van den Volkse
raad M. II. Thamrin. Dit adres is doorge
streept en veranderd in mr. Sartono Meester
Cornells. Deze stukken werden in beslag ge
nomen ten huize van mr. Sartono.
De zitting is vervolgens gewijd aan de
mogelijke relaties tusschen P. N. I. en P. P.
P. K. I, de actie van mr. Soemantri en den
invloed der P. N. I. op de padvinderij.
NIEUWE BOSCHBRANDEN.
Op de oostelijke helling van den Goenoeng
Koekoesan, in het Smeroegebergte, nabij het
bergmeer Ranoe Goembolo, zijn nieuwe bosch-
branden gerapporteerd, meldt Aneta.
FOKKERJAGER VERSPLINTERD.
Aneta seint uit Soerabaja:
De Fokkerjager F 429 .bestuurd door luite
nant Roelofs, is bij een landing op het vlieg
veld Dermo geheel versplinterd waarbij de
motor zwaar beschadigd werd. Luitenant
Roelofs bleef ongedeerd.
WERKLOOSHEID IN INDIë.
De resident van Malang verzamelde, naar
Aneta meldt, gegevens betreffende de sterke
vermindering der werkgelegenheid voor in
landers in de bergcultures, ook als gevolg van
de slechte koffie-oogsten. De lage prijzen van
rubber en suiker brachten bovendien de
werkgelegenheid tot uiterst kleine proporties
terug. Alleen door de minieme koffie-oogsten.
kwam dit jaar zeven ton gouds minder onder
de bevolking. Met de gevolgen van de alge-
meene economische depressie samen zal de
bevolking alleen in de residentie Malang (een
millioen zielen tellende) in 1930 ongeveer
f 1000.000 aan inkomsten derven. Op de
Engelsche ondernemingen In de bergcultures
is de toestand nog erger, daar tweederde deel
van de vaste opgezetenen werkloos is, als ge*
volg van het Britsche systeem van finan
ciering. De resident wil nagaan in hoeverre
door samenwerking van Binnenlandsch Be
stuur en planters aan den hoogst ongunstigen
toestand kan worden tegemoet gekomen.