De reddingsmiddelen aan de kust.
Alle eentjes..:
Hef woord is aan
48e Jaargang No. 14499 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Maandag 29 September 1930
HAARLEM S DAGBLAD
,pirectie: P. W. PEEREBOOM UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
•a ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week ƒ0.2714, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0.32
Per 3 maandenHaarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 3.57)4. Franco per post door Nederland 3.87)4. Losse nummers
ƒ0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden f 0-57*6, franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN1—5 regels 1.73b elke regel meer 1 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbod 14 regels 10.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag,
Donderdag en Zaterdag) 14 reg. f 0.25. elke regel meer 0.10. uitsl. contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-
De demonstratie met een nieuw zoeklicht
te Wijk aan Zee.
Het geschenk van Philips aan de Reddings brigade te Wijk aan Zee: een zoeklicht met
een lichtsterkte van twee millioen kaarsen.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
EINDE VAN DEN ZOMERTIJD.
IN DEN NACHT VAN ZATERDAG OP
ZONDAG A.S.
In den nacht van Zaterdag 4 October op
Zonclag 5 October te drie uur (zomertijd) zal
dit jaar de Wintertijd ingaan.
Dien nacht moeten de klokken dus een
uur stilstaan.
BLIKSEM VERNIELT EEN
WONING.
MEISJE IN BED DOOR STEENEN
GETROFFEN.
Tijdens een kort doch hevig onweer is te
Zegge (N. Br.) de bliksem ingeslagen in de
woning van het gezin W. van Peer, gelegen
aan de Polderstraat aldaar, aldus de Crt. Door
den bliksem werden de schoorsteen en 'n ge
deelte van den gevel weggeslagen, waardoor
eenige steenen terecht kwamen in het bed van
het dochtertje, dat hierdoor eenige kwetsuren
opliep. In de woning was in een ommezien
een ruine aangericht, doordat verschillende
meubels, als kasten, stoelen, schilderijen, enz.
van hun plaatsen werden geslingerd. Behalve
dat het dochtertje aan het voorhoofd werd
verwond, liep de moeder enkele verwondingen
op aan haar been, zoodat zij zich onder ge
neeskundige hulp moesten stellen.
Zee opmerkelijk mag worden genoemd dat
geen brand is ontstaan. Niettemin is de schade
vrij groot.
TWIST OM EEN MEISJE.
VERWONDINGEN DOOR LOS KRUIT.
Tijdens een twist over een meisje heeft een
27-jarige Eindhovenaar ten huize van zijn
vroegere verloofde te Panningen (L.) uit een
revolver een tweetal schoten gelost op zijn
medeminnaar, eveneens wonende te Pannin
gen, meldt de Crt. Na het eerste schot sprong
de medeminnaar op den vroegeren verloofde
van zijn meisje toe en greep hem vast. Deze
loste toen nogmaals een schot op den ander
vlak in diens gelaat. Gelukkig bleek de re
volver slechts met losse patronen geladen te
zijn. Doordat het laatste schot echter van zoo
dichtbij werd afgevuurd, kreeg de aangeval
lene in het geheele aangezicht, wonden, zoo
dat hij zich dadelijk onder dokters behande
ling moest stellen.
De schutter werd na het tweede schot door
den aangevallene tegen den grond geslagen
en korten tijd daarna 'door de politie gear
resteerd. Nadat proces-verbaal tegen hem was
opgemaakt, is hij op vrije voeten gesteld.
LATE ONWEDERS.
Ruim drie uur lang woedde Zaterdagmid
dag en -avond een .hevig onweer boven Enk
hui-zen welk onweer volgens de Tel., van plas
regens vergezeld ging. In laaggelegen stra
ten stroomde het water de woningen binnen
en richtte veel schade aan.
Te Hoogkarspel is de kapitale boerdererij
genaamd Mariahoeve, van den heer X.
Schouten door den bliksem -getroffen en to
taal afgebrand. De hoeve was dit jaar ge
bouwd. Alles was verzekerd.
(In Januari a.s. zal in ons land
weer de gebruikelijke tienjaarlijk-
lijksche volkstelling worden ge
houden.)
Straks als het weer Januari....
(Tjonge, maar dat is al gauw,
Uren, dagen, maanden, jaren
Enfin, wat ik zeggen wou,
Strakjes dan in Januari
Zoo is 't eenmaal vastgesteld,
Worden alle Nederlanders
Zeer precies opnieuw geteld.
Vader Staat steeds vol van zorgen
Voor zijn kïndren, groot en klein,
Wil dan weer eens zeker weten
Of w'er allemaal wel zijn.
Ieder, zonder één exceptie,
Zelfs de grootste nul, telt mee,
Man en vrouw die anders een zijn
Tellen bij dit feest voor twee.
Zulk een telgang eischt veel studie
En vooral nauwkeurigheid,
Daarom wordt er reeds sinds maanden
Uiterst zorgzaam vooibereid.
Zonder iets te overdrijven
Acht 'k eer telganger een man,
Die moet hebben, wat ik wellicht
Teilevisie noemen kan.
Ais hij straks van alle eentjes
Een laat zwemmen per millioen,
Nou, dan klopt het niet, begrijpt u,
En dan moet hij 't overdoen.
Ik wil daarom ernstig vragen,
Vrienden, doe loyaal uw deel,
Help hem verder, laat u tellen,
Eens per tien jaar is niet veel.
En er is een soort voldoening
Die telt ook per slot nog wel:
Eens per tien jaar zijn de kindren
Dan toch bil Pa Staat in tel.
P. GASUS.
Zaterdagavond was te Wijk aan zee, dat reeds 1
was ingedommeld na de drukte van het bad
seizoen, veel drukte. Een groote menigte, aan
gekomen per auto, autobus of rijwiel, bewoog
zich in de anders zoo rustige straten van het
vriendelijke badplaatsje.
Al die honderden waren gekomen om de
demonstratie bij te wonen met het zoeklicht
aan de Reddingbrigade te Wijk aan Zee ge
schonken door den N.V. Philips' Gloeilam
pen fabrieken te Eindhoven.
Daar dreunde plotseling door de avondlucht
somber klokgelui.
De alarmklok wordt geluid. Schip in nood!
zoo luidde de veronderstelling voor deze
oefening.
Maar Wijk aan Zee is paraat.
In de stille straatjes gaan deuren haastig
open en dicht. Het dorp ontwaakt plotseling
uit zijn winterslaap.
Reeds spoeden de leden der Reddingsbrigade
zich naar het strand; de bemanning der red
dingsboot ijlt naar het boothuis. Ieder is op
zijn post, ook de huibrigade, de transport-
colonne en de zoeklichtafdeeling.
De reddingboot wordt naar het strand ge
reden, het zoeklicht wordt opgesteld op hei
duin, vóór de dépendance van het bad
hotel.
De kustwacht heeft gemeld, dat op onge
veer 11/2 mijl uit de kust een zwaar be
laden vrachtschip met defecte stuurinrich
ting hulpeloos ronddrijft. Er woedt een hevige
storm uit het Noord-Westen, zoodat men
ernstig vreest, dat het vaartuig, dat een prooi
is der woedende zee, zal stranden.
Dit laatste geschiedt inderdaad. Dit stoom
schip strandt op de vierde bank. De beman
ning verkeert in levensgevaar
De motorjeddingboot van IJmuiden de
„Neeltje Jacoba", die de rol zal vervullen van
het gestrande schip en ditmaal dus .geen
actieve, doch een passieve rol vervult, is in
middels vóór Wijk aan Zee aangekomen.
Inmiddels is alles voor de demonstratie ge-
re e^.
Op het voor de genoodigden gereserveerde
terrein vóór de dépendance, waar zooals wij
reeds meldden ook het zoeklicht staat opge
steld, zijn verschillende autoriteiten aanwe
zig.
Ook reddingsbrigades uit IJmuiden, Zand-
voort, Bloemendaal, Noordwij k eti Egmond zijn
aanwezig.
Daar arriveerde ook Minister Deckers
vergezeld van zijn adjudant Lt. ter Zee,
Heydt.
Een hoornsignaal weerklinkt. De demon
stratie neemt een aanvang.
Spoedig verlaten de vlet en de reddings
boot het strand. Een lichtstraal doorboort de
duisternis. Deze zoekt de watervlakte af en
spoedig ontwaardt men van het strand de
witte vlakken van st-uurkast en romp van
de „Neeltje Jacoba".
Bijgelicht door het zoeklicht verrichten de
booten hun werk overeenkomstig het pro
gramma.
Op den afgesproken tijd verschijnt ook het
vliegtuig, bestuurd door Kap. Versteegh, com
mandant van het vliegkamp te Soesterberg.
Een lid der Reddingbrigade begeeft zich
te water om een schipbreukeling, die van
het gestrande vaartuig is geslagen, te redden.
Met een lijn wordt de man aan boord van
de vlet gehaald. Per brancard wordt de
drenkeling naar het strandgebouwtje over
gebracht. Dit alles had plaats in het licht
van het. zoeklicht. Ook de manipulaties van
de reddingboot geschiedden met behulp van 't
zoeklicht.
Zooals men zal begrijpen leverde de demon
stratie een fantastisch schouwspel op.
Over het algemeen viel het effect van het
instrument van het strand af niet mee. Maar
naar wij vernamen heeft het als veriichtings-
middel voor een op grooten afstand gelegen
terrein uitstekende eigenschappen. De be
manningen der reddingboot en ook die van de
vlet deelden mede, dat zij, toen hun boo.en
naast de „Neeltje Jacoba" lagen, dus meer
dan 1000 M. van de kust niet alleen een „zee
van water" maar ook een „zee van licht" om
zich heen hadden, zoodat het licht voor het
eigenlijke doel uitstekende diensten zal kun
nen bewijzen.
Na afloop der demonstratie kwamen de ge
noodigden bijeen in de Dépendance. Aller
eerst werd hier het woord gevoerd door den
heer J. Roland, voorzitter van de Redding
brigade.
Spreker memoreerde de stranding van den
stoomtrawler Geziena, bij welke stranding
een goede verlichting ten zeerste werd ge
mist.
De secretaris der brigade de heer Joh.
Gertentoach nam toen het initiatief, de N.V.
Philips te vragen of het haar mogelijk zou
zijn, een verlichtingstoestel te leveren, dat
nog nut zou hebben, als de afstand tusschen
schip en wal 1000 M. bedroeg. Philips besloot
toen, een dergelijk toestel te schenken.
Kosten noch moeite spaarde de firma om
haar woord gestand te doen.
De eere-voorzitter, burgemeester Rothe van
Wijk aan Zee, dankte in het bijzonder der re
geering voor haar tegenwoordigheid. Het zal
voor allen een aansporing zijn om met nog
meer ijver dan tot nu toe op den ingeslagen
weg voort te gaan. Spreker richtte voorts een
woord van dank tot den vertegenwoordiger
der Philips' fabrieken.
Ir, Carstendijk vertegenwoordiger ddezer fa
brieken, zeide, met groote belangstelling de
Georg Hermann
Oorlog is iets voor de psychologie van men-
schen, die hun hersens in hun biceps hebben
zitten.
demonstratie te hebben gadegeslagen en te
hebben gezien, hoe Wijk aan Zee op het eerste
alarm mobiel is. Onder luide instemmingen
deelde de heer Carstendijk mede dat Philips
ook een gelijkrichter voor de vulling der bat
terijen ten geschenke biedt.
Vervolgens voerde Minister Deckers het
woord. Spreker dankte voor de vriendelijke
woorden en zeide, gaarne de gelegenheid te
hebben aangegrepen, een bewijs van belang
stelling der Regeering voor dezen edelen ar
beid te toonen, voor een arbeid van vrouwen
en mannen die als het wezen moet, het
grootste offer willen brengen dat .denkbaar
is, n.l. van eigen persoon. In onzen tijd is
een voorbeeld van landgenooten. die zich
willen geven voor een ideaal, zonder te vra
gen naar stoffelijk voordeel, hoog noodig.
Spreker verzocht den vertegenwoordiger van
Philips aan de directie te willen getuigen van
sprekers groote waardeering voor het ge
schenk.
De aanwezigen bleven daarna nog eenigen
tijd bijeen.
Aan boord van het
gestrande schip „Neeltje
Jacoba".
Beter dan van het strand af, heeft men
aan boord van-de „Neeltje Jacoba" het nut
tig effect van het zoeklicht kunnen waarne
men.
Omtrent den tocht van de motorredding
boot, die in de geënsceneerde schipbreuk de
rol vervulde van het gestrande vaartuig, ver
namen wij het volgende:
Omstreeks half negen Zaterdagavond was
het vaartuig buiten. Bij het vertrek uit de
Haringhaven regende dat het goot, maar
spoedig nadat men op zee was, werd het
droog Ook de wind was in sterkte afgeno
men, zoodat de zee zeer kalm was, daar er
bovendien een landwind stond.
Met een flinken gang voer de boot op het
doel af. Want men had den vloed mee en
het duurde dan ook niet lang of de boot was
ter hoogte van Wijk aan Zee aangekomen,
waar twee felle lichten, vermoedelijk opge
steld op den boulevard en eenige flauwe
lichtjes aan het strand bewezen, dat er daar
ginds iets bijzonders gaande was.
De „Neeltje Jacoba" bleef ongeveer 1200 M.
van het strand verwijderd, liggen, met den
kop naar het Z.O., terwijl de schroef lang
zaam draaide, opdat het vaartuig niet door
den stroom afdreef.
Eenigen tijd gebeurde er niets. De redding
boot wiegde rustig op de kalme zee, ZQodat
niemand aan boord er aan dacht, zeeziek te
worden.
Nu en dan werd de lucht rood gekleurd
door verschillende „vuurverschijnselen" van
de hoogovens. Het licht was somtijds zoo
sterk, dat de geheele omgeving er door ver
licht werd, tot zelfs een gedeelte van de zee
toe Vooral de groote gebouwen van het hoog-
ovenbedrijf, die door groote schijnwerpers
leken te worden beschenen, staken fel af te
gen den donkeren hemel.
In dezen rossen gloed ontwaarde men
plotseling een flauw lichtje, dat langzaam
maar zeker de „Neeltje Jacoba" naderde.
Het was de vlet met de redders. Toen de
gloed verdween, verloor men de vlet weer
uit het oog.
Maar toen schoot plotseling een felle licht
straal van het strand af de zee in. Zij gleed
over het water, breed-uit, naderde de red
dingboot. Daar ontwaarde men van de boot
af weer de vlet, thans vlak voor den boeg.
Steeds beschenen door de twee millioen kaar
sen manoeuvreerden de beide vaartuigen
zoo. dat ze naast elkaar kwamen te liggen.
Blij, dat ze even konden rusten, haalden
de roeiers hun riemen in. Men bleef een
kwartiertje in eikaars nabijheid. Toen eischte
het programma, dat de vlet naar den wal
roeide.
Even later zag men de reddingboot van
Wijk aan Zee naderen, geroeid door een aan
tal dappere roeiers waarvan de meesten
meer dan eens bij een echte stranding hun
naastenliefde aan den dag hebben gelegd.
Weer flitste de felle lichtstraal over het wa
ter, weer werd het dag op de boot en in de
omgeving.
Toen verscheen boven de duinen het licht
van de vliegmachine, wier taak het zou zijn
te onderzoeken of het mogelijk was een lijn
verbinding tot stand te brengen. Althans
wanneer de schipbreuk echt was geweest.
Het was echter slechts fantasie, zoodat er
niets naar beneden kwam vallen, tot groote
vreugde van sommige gasten op de motor
reddingboot, die in gedachte al iets zwaars
op hun hoofd hadden gevoeld.
Nadat de redders van Wijk aan Zee volop
de gelegenheid hadden gehad, het mooie
vaartuig hunner collega's van IJmuiden te
bewonderen, gingen de booten van elkaar.
De vliegmachine cirkelde nog geruimen
tijd om het „gestrande vaartuig", dat ten
slotte naar IJmuiden terugkeerde. Op de te
rugreis heeft men op de „Neeltje Jacoba"
kunnen waarnemen, dat het zoeklicht, ter
wijl men reeds op bijna 3 K.M. van Wijk aan
Zee verwijderd was. nog nuttig effect sor
teerde. Men kon, toen men de pieren van
IJmuiden reeds op 1 a 1 1/2 K.M. genaderd
was, in het schijnsel van het zoeklicht de
voorwerpen aan boord nog duidelijk onder-
i scheiden.
Het Belangrijkste
Het einde van den Zomertijd.
lie blad, le pag.J.
Hitier richt zich tot Engeland en Amerika.
(2e blad, 3e pag.).
Vijf jaar geëischt tegen De Rosa.
(2e blad, 3e pag.).
De reddingsmiddelen aan de kust. Een demon
stratie te Wijk aan Zee.
(le blad, le pag.).
De ontioikkeling van IJmuiden.
(2e blad, 3e pag.)
Het zestigjarig bestaan van de Nutskweek-
school voor Onderwijzeressen.
(2e blad, 2e pag.)
ARTIKELEN:
R. P.:,„Hct Eeuwige Geleuter".
(le blad, le pag.)
-D. Zijlstra: Een wonderlijke reis. Molen van
PietMoulin Rouge.
(2e blad, le pag.)
Lettlnga: Financieele kroniek.
(2e blad, le pag.)
Langs de Straat: De dierentuin.
(2e blad, le pag.)
van het le blad).
Voor de laatste berichten zie men de 2e pag.
HAARLEM. 29 September.
„Het Eeuwige Geleuter".
In een artikel onder den titel: „Verdicht
sel en werkelijkheid" schrijft de heer Leo
Lauer in de Stads-Editie O. H. Ct. het
volgende:
„Ik haal niet graag 'n krats door
lemand's illusie, door iemand's ideaal.
Maarun homme averti en vaut
deuxl En we hebben die dubbele sterk'e
wel noodig, wanneer wij ons wapenen
moeten tegen drogredenen, die, hoe
goed bedce'd misschien, tóch drogmie-
nen zijn. Ik bedoel met dit laatste het
eeuwige geleuter over vrede, green oorlog
meer, het gezwam t-ot zelfs ln Genève.
De heeren, die d&ftr nog al eens teza
men komen, zijn werkelijk prach'kerels.
Evenals de betoogers met gebroken ge
weren, die in stort-regens, bij duizenden
en duizenden naar de gezonde taal van
demagogen luisteren, dat zijn! Ik wil
noch aan Genève tomen, noch aan der
gelijke betoogingen. Het een noch het
ander kan kwaad. Maar.... men ver-
trouwe al die mool-praterij zonder meer
niet. Tenslotte zijn wij mensehen,
kudde-dleren, en het geluid van een
trompet is op lateven leeftijd al even
verleidelijk en lokkend als in de periode
van jeugd. Ik heb frêle freules zien sid
deren bij films als „De Groote Parade".
Wanneer ze wat later een andere para
de, die van den vrede, die van mooie
uniformen en schetterende muziek, op
het doek zagen, fonkelden hare oogen
en trappelden heur voetjes de marsch-
muziek mee. We zijn m ease hen. Voila
tout!
Al verkondigen wat pacifisten, dat er
geen oorlog meer mag zijn, op hetzelfde
momentis er nog oorlog, is er in elk
geval gekijf, waarbij het kanon af en
toe mee-bromt. In Argentinië revolutie,
waarbij het leger decreteert! In Rus
land het rechter-oog der vrouwen zelfs
gericht op den vizier-korrel der gewe
ren! Mussolini dreigend als steeds mot
z'n macaronivuist! In Frankrijk ma
noeuvres van tienduizenden bij de Ita-
liaansche grens! In Duitschland een
uitslag der verkiezingen, welke aan
spoor-gcrinkel en sabel-gekletter doet
denken! En in China nog altoos die
hutspot van mitrailleurs en gepantser
de treinen, bediend door de vele volge
lingen van even zoovele Li's, Hwang's en
Tsjang's, een roode purée, waaruit nie
mand meer wijs wordt!"
Daarop vertelt de schrijver het een en
ander omtrent de methodes van een spin in
haar web, en over een conflict tusschen een
kat en een hond, knoopt daar eenige van-
ouds-bekende vergelijkingen met het
menschdom aan vast, en besluit als volgt:
„En noem me nu maar een plet-lut
of een criticaster of een zifteling die
wetten der natuur bestonden, bestaan
en blijven bestaan. Overal op dit onder-
maansche strijd, de strijd om het „to
be or not to be". Voegt daar nog bij
de „struggle for highlife" dit zalig
monopolie van „homo sapiens", waar
door al zooveel onheilen zijn ontstaan,
óók de oorlog en ge zijt er.
Inmiddels laten ze in Genève maar
babbelen en de plombières schransen
na de luxueuse diners, laten de mannen
met gebroken geweren maar demon-
streeren! Kwaad kan het nooit. Als de
menschheid in 't algemeen zich maar
niet op een goeden morgen (nee, een
bar slechten) verwonderd de oogen uit
wrijft, wanneer plots het kanon gaat
daveren en er in de kamer een onaan
genaam geurtje binnendringt, net alsof
de gaskraan openstaat.
Oorlog is regel in deze samenleving.
Vrede uitzondering! Alleen de oorlo
gen zijn zoo vinnig, dat men ze slechts
bij uitzondering kan voeren. Anders, in
het tegenovergesteld geval, bleef er geen
pictsie menschheid meer over. Over het
laatste gesproken ik beschouw oorlog
als het noodlots-middel om uit te roeien,
i om weg te maaien brood-eters als de
