INGEZONDEN.
LETTEREN EN KUNST
MUZIEK
HET TOONEEL
Nieuws uit Indië.
UIT DE PERS.
BURGERLIJKE STAND
HAARLEM'S DAGBLAD
WOENSDAG 8 OCTOBER 1930
Haarlemsche Motet en Madrigaal
Vereeniging.
Palestrina's kunst mag beschouwd worden
als de hoogste muzikale uiting van een levens
beschouwing, die een geheel tijdperk van de
geschiedenis der menschheid vertegenwoor
digt: dat der middeleeuwen. Zelve wortelend
fn de contrapuntiek der oude Nederlandsche
school, is met haar een periode vrijwel af
gesloten. Daardoor staan tegenover de wijze
der muzikale expressie, de ingewikkelde poly-
phonie, kortom de geheele sfeer de latere ge
slachten min of meer vreemd en is elk stre
ven om deze grootsche kunst ons nader te
brengen toe te juichen, vooral als dat op
zóó voortreffelijke wijze en onder zóó bij uit
stek kundige leiding geschiedt als waarvan
we Dinsdagavond getuige mochten zijn. De
drie deelen uit de Missa brevis in G gaven
talrijke momenten van subliemen koorzang te
hooren, vooral in het Gloria, waarin oogen-
bllkken van de uiterste verfijning met for-
schen climax afwisselen, doch ook in het forte
de nobele klank ten volle bewaard bleef. Het
morendo aan het slot der drie deelen was
bijzonder mooi, en het was jammer dat pro
fane gedruischen van buiten de stemming
verstoorden. In dit opzicht ligt onze groote
kerk niet gelukkig: het moderne verkeer cir
kelt er om heen en doet zijn onharmonische
geluiden tot binnen de gewelven dringen.
Palestrina was door nog een koor: „Domine,
quando venerts" vertegenwoordigd, waarvan
de uitvoering de indrukken der voorafgegane
mis niet geheel kon evenaren. Met het „Cru-
cifixus" van Lotti kwamen we in een geheel
anderen tijd: anderhalve eeuw later. Meer
homophone behandeling had de polyphonie
van voorheen vervangen, maar hoe indruk
wekkend klonken de prachtige accoordopvol-
gingen! Ook van dit nummer werd een klein
gedeelte, en het begin, door straatgeluiden
helaas gestoord. In het „Nos qui sumus" van
Orlando di Lasso waren het vooral de onver
wachte wendingen, de stoere uitdrukkings
kracht, die den hoorders boeiden.
Drie wereldlijke liederen, in mooie koorbe
werkingen van Dresden en Oevaert sloten
het eerste deel van het programma af.
Het tweede deel werd geopend met het be
kende, door allerlei gemengde a-capella-koren
vaak uitgevoerde „Tenebrae factae sunt",
van Michael Haydn, een jongeren broeder van
Joseph Haydn. Michael Haydn (1737—1860)
was een zeer gezien toonkunstenaar, wiens
naam wel door dien van zijn grooteren broe
der verduisterd is, maar die toch een respec
table werkzaamheid op muzikaal gebied
heeft onplooid, vooral op dat der kerkmuziek
(o.a. 28 Missen, 2 Requièms, 114 Gradualiën,
67 Offertoria enz.) Daarnevens vele instru
mentale werken, als 30 Symphonieën, talrijke
orgelwerken etc. De uitvoering van het be
kende koorwerkje mocht als een les dienen
voor leden en dirigenten van zangkoren; voor
al de dynamische schakeeringen waren be
wonderenswaardig, mischien zelfs iets te.rijk
en te veelvuldig. Niet minder mooi was de
weergave van het even bekende „Du Hirte
Israëls" van Bortniansky; men kon hooren
wat met een klein aantal uitgelezen, goed ge
schoolde stemmen te bereiken is.
Voor de „Missa simplex" van Hendrik An-
driessen kwam alleen het vrouwenkoor in
actie. Drie deelen: Kyrie, Sanctus en Agnus
Dei, zijn er uit gezongen; zeer ernstige, bij een
eerste hooren iet-wat stroeve muziek, waarin
de vele parallel-quintengangen een eigen-
aardig-archaïseerenden indruk maken.
In Wandrers Nachtlie van Diepen/broek was
de klankverhouding van het koor niet steeds
evenwichtig, en in de Irish Song van Percy
Grainger, waarin de melodie eerst door de
tenoren, later door de sopranen wordt voor
gedragen, was de klank der mannenstemmen
niet zoo nobel als in de voorafgegane num
mers. Trouwens het gehalte van dit liedje
dat sterk aan een deun doet denken staat
over 't geheel nog al wat lager dan het
overige, en daarom leek het me geen geluk
kig slotnummer, nadat we zóóveel moois en
verhevens hadden genoten.
Om dit mooie en verhevene verdienen de
Haarlemsche Motet- en Madrigaalvereeniging
en haar Directeur Sem Dresden onze groote
erkentelijkheid, en mogen we ook het Be
stuur der Vereeniging „Kunst aan het Volk"
dat dit Kerkconcert organiseerde, dankbaar
zijn.
Waarschijnlijk is, doordat het concert in
een kerk gegeven werd. het modrigaal„ditmaal
wat in de minderheid gebleven; een ander
maal hopen we daarvan ook meerdere speci
mina te mogen hooren.
Een zeer groot auditorium had nagenoeg
alle beschikbare zitplaatsen bezet. Er is dus
gelukkig toch nog wel belangstelling voor
„echte" kunst!
KAREL DE JONG.
DE WITTE RAAF.
Piet Holman blijft onversaagd. De malaise
ten spijt, reist hij met zijn Witte Raaf door
het land en heeft hij zelfs voor dit seizoen
weer een fonkelnieuw programma samenge
steld, waaraan met Holman en Winnie Wish
ook Leo Kok en Hetty Geytenbeek meewer
ken Haarlem kreeg evenals verleden jaar
de primeur van dit nieuwe programma en
wij hadden daarom onzen stadsschouwburg
op deze avonden van De Witte Raaf gaarne
wat voller gewenscht.
Om met het goede te beginnen, het pro
gramma is decent en beschaafd en daarom
zooals Piet Holman het wil volkomen
geschikt voor een „familie-publiek," alle
nummers zijn zeer goed verzorgd en de aan
kleeding getuigt van een artistieken smaak,
zooals wij het doorgaans niet van Holland-
sche cabaretgezelschappen gewend zijn. De
decors zijn blijkbaar geïnspireerd op die van
het Russische cabaret en het is duidelijk dat
Piet Holman zoo iets heeft voorgezweefd als
de Blauwe Vogel, voordat hij zijn „Witte
Raaf" de lucht in liet gaan. Maar hij heeft
te veel vergeten, dat decors tenslott-e voor een
cabaret maar een zeer klein onderdeel zijn
en het artistieke succes altijd van de artis-
ten meet komen.
Piet Holman nu geeft in zijn ongetwij
feld zeer verzorgde en geslaagde decors
meestal niet veel meer dan tableaux-vivants
waarbij g&zongen wordt.
Het dynamisch element de groote kracht
der Russen ontbreekt vrijwel geheel. En
wanneer er gespééld wordt, dan vervallen wij
bij De Witte Raaf al heel gauw in het senti-
menteele. Decent en beschaafd, ik vind
het natui\lijk prachtig, dames en hee-
ren, maar het behoeft daarom nog
niet saai en vervelend te worden! Het
was «lies zoo doodsch, wij wachtten heel den
avond op wat geest, wat echte vroolijkheid
en uitbundigheid! En wanneer men zoo
als in Straatmuziek daarvan iets wilde
geven, gaf men te veel en werd het flauw.
Met de herinnering aan wat Pisuisse cp
een vrijwel onaangekleed tooneel van
zoo'n nummer wist te maken, deed dat
scènetje toch wel heel poovertjes aan.
Ik had al die artistieke decors en mooie
costuums gaarne cadeau willen geven voor
wat Schwung, wat echt leven en wat jonge
vroolijkheid. Die eigenschappen zijn immers
altijd juist de groote kracht van het cabaret
geweest. De oude cabaretzangers zongen
soms op een houten tafel zonder eenig decor
en zij wisten hun publiek dikwijls tot ver
voering te brengen! Maar daarvoor is iets
noodig, dat de beste en meest artistieke deco
rateur je niet kan verschaffen: ziel, geest
drift en waarachtig kunstenaarschap! Wij
hebben éénmaal in ons land zoo'n kunstenaar
bezeten. Hoe langer hoe meer beseffen wij,
wat wij aan Jean Louis Pisuisse verloren
hebben.
Het publiek toonde waardeering voor het
werk van dit cabaretgroepje en heeft na vele
nummers hartelijk geklapt. Dit succes was
voor een groot deel ook te danken aan de
nieuwe kracht, mej. Hetty Geitenbeek, die
een sympathieke, heldere sopraanstem heeft,
heel zuiver zingt en dikwijls niet onaardig
acteert.
J. B. SCHUIL
TONEVO,
VADERTJE LANGBEEN.
Tonevo heeft het voorbeeld van Nieuw
Leven gevolgd en door een „volksstemming"
laten uitmaken welk stuk van het ge
speelde repertoire voor heropvoering in aan
merking kwam. Dat Vadertje' Langbeen uit de
bus is gekomen behoeft niemand te verwon
deren. Vadertje Langbeen houdt altijd nog
het record van het hoogst aantal opvoerin
gen te Haarlem in één seizoen, want geen an
der stuk zelfs Mijlpalen niet heeft het
als Vadertje Langbeen tot 23 vertoonin
gen binnen 8 maanden in onze stad ooit
kunnen brengen! Het door Jaap van der Poll
bewerkte blijspel is indertijd een goudmijntje
voor Het Schouwtooneel geweest en voor
Greet- Lobo werd de rol van Judy een groot
persoonlijk succes. In den uitslag van de door
Tonevo gehouden stemming mogen wij dus een
afspiegeling zien van den algemeenen
smaak van het publiek.
En voor dilettanten heeft dit wat zoetige
blijspelletje ook veel aantrekkelijks, zooals
gisteravond weer duidelijk uit de opvoering
van Tonevo bleek. De goede kwaliteiten, die
wij bij een vorige opvoering mochten con-
stateeren, kwamen nu het stuk meer was
ingespeeld nog sterker naar voren. Zoowel
in het ensemble als In het individueele spel
was een vooruitgang merkbaar.
Voor mevrouw Pollé is Judy een succes-
rol geworden. Zij speelt dit Amerikaansche
roman-heldinnetje levendig en pittig en
beheerscht met haar spel heel de opvoering.
Tot mijn genoegen zag ik, dat zij rekening
had gehouden met een vroeger door mij ge
maakte opmerking.
Het sentimenteele was nu veel minder
sterk aangezet, waardoor heel de rol fris-
scher, natuurlijker en vooral gezonder wordt!
Mevrouw Pollé blijkt voor zulke rollen een
niet genoeg te waardeeren kracht voor To
nevo te zijn. Zij heeft het vlugge, lenige en
soepele in haar bewegingen, zoo noodig
voor een jonge meisje's rol en zij lanceert de
pointes In haar tekst raak en zonder nadruk
kelijkheid! Ik wensch haar dan ook van
harte geluk met het ook nu weer door haar
behaalde succes.
De dames wonnen het gisteren van de
heeren, wat anders doorgaans bij dilettanten
voorstellingen niet het geval pleegt te zijn.
Mevrouw Vos was een vlot spelende, frissche.
aardige Sally mej. Busquet zorgde er
voor, dat Mrs. Pembledon relief kreeg, en ook
Julia werd niet slecht gespeeld. Jervis en
Jimmy waren moeilijker te accepteeren in
dit Amerikaansch millionnairsmilieu. Wij
konden in de sportiviteit en de jeugd van
Jimmy onmogelijk gelooven wat had de
kapper hem een leelijke pruik opgezet en
ook Jervis deed wel wat erg plechtstatig voor
een minnend jong menschMaar in hun spel
waren ook aardige momenten, zooals in het
tooneel, waarin zij in afwachting van Judy
elkander zitten te bewaken en te bespieden
en in hun zenuwachtigheid de bouquetten
verwisselen.
Evenals bij de eerste opvoering was ook nu
weer I het best! Vooral de toor.eeltjes tus-
schen de vondelingetjes troffen door natuur
lijkheid van spelf- Dat was werkelijk uitste
kend! En de twee regenten konden in dit
stuk de cariturale teekening, die de heeren
Pollé en Ten Have er aan gaven, volkomen
verdragen.
De opvoering van Vadertje Langbeen is
voor Tonevo weer een groot succes geworden
en het lijkt mij wel zeker, dat het publiek ln
het geheel geen spijt heeft gehad juist dit
blijspel voor een heropvoering te hebben uit
verkoren.
J. B. SCHUIL.
VOLKSRAADSCANPIDATEN VAN HET
I.E.V.
Het hoofdbestuur van het Indo-Europeesch
Verbond heeft, blijkens een Aneta-telegram,
de volgende lijst van candidaten voor de a s.
Volksraadsverkiezingen samengesteld: de zit
tende leden F. H. de Hoog, F. H. Zeydel. N.
Beets, mr. P. A. Blaauw, J van der Weijden,
ir. E. J. L. Führi en verder in alfabetische
volgorde: Th. van Ardenne, majoor der infan
terie, C. E. Barre, resident der afdeeling Bon-
dowoso, provincie Oost-Java, A. G. de Ceu-
ninck van Capelle, afdeelingschef N-I.S.. ir. F.
L. H. Dessauvagie. gepensioneerd kapitein,
leeraar aan de K.W.S. te Batavia, C. Hoogen-
boom. administrateur van Financien, H. G.
van Huls, P. Kuen. Th. A. Meister, gepension-
r.eerd resident. J. W. Mentel. kapitein der In
fanterie. mr A. Weynschenk, advocaat, G. J.
Zuyderhoff, thans Volksraadlid voor den
P.E.B.
YOLKSRAAD-CANDIDATEN VAN DE
VADERLANDSCHE CLUB.
Aneta seint uit Batavia: De definitieve
lijst van de Vaderiandsche Club voor den
Volksraad is als volgt samengesteld: I mr.
R. Fruin, 2. mr. P. M. C. J. Hamer, secr. van
den Java Suiker Werkgevers Bond, Soerabaja,
3. ar. W. K. H. Feuiüetau de Bruyn. maj. der
inf. te Maiang. 4. H. J. var Holst Pellekaan,
planter te Buitenzorg. 5. S. i. Kahn. agent van
Teis en Co. Soerabaja. 6. dr. W L. Wolff,
leeraar aan het Lyceum te Bandoeng, 7. ir.
C. Menchaar, vertegenwoordiger van cle Billi-
ton Mij. te Weltevreden, 8. mr. A. Boeije, voor
zitter van den Landraad te Magelang. 9. A
Franken, planter te Ma'.ang, 10. H. B'.cm, be
lastingconsulent te Batavia. 11. mr. P. N.
Janssen, adj.-lnsp. van fin. te Palembang. 12-
A. de Veer, dir. van de N.V. Semarangsch
Stoomboot- en Prauwenveer, Semarang.
ONDERWIJZER VERONGELUKT.
Aneta seint uit Madioen:
Zondagmorgen vroeg, na afloop van het
race-bal botste een auto, waarin vier heeren
en één dame gezeten waren, door een nog
onbekende oorzaak tegen een ijzeren tele
foonpaal. De onderwijzer aan de Mulo-school
Kromsigt bekwam een schedelbreuk en is
overleden. De andere inzittenden werden
licht gewond.
nET P.N.I.-PROCES VOORTGEZET.
De Landraad te Bandoeng zette, naar
Aneta meldt, onder voorzitterschap van mr.
R. Siegenbeek van Heukelom de behandeling
van de P.N.I.-zaak V9ort.
Getuige Winata heeft een cursus bijge
woond, welke werd gegeven ten huize van
Noersai in Dajeuhkolot.
Hij beaamt dat iedereen zelde, dat „de
Hollanders in 1930 het land moeten verlaten
als wij niet meewerken aan den oorlog".
INDISCHE KUNSTENAARS TEN ACHTER
GESTELD?
Aneta seint uit Bar.doeng:
Het „Alg. Ind. Dgbl De Preangerbode"
meldt dat de heeren Prof. P. Wolff Schoe-
maker en Wiggers, schilder, hebben bedankt
voor hun benoeming tot lid van de jury van
het Ned. Ind. Comité voor de as. Koloniale
Tentoonstelling te Parijs, naar aanleiding
van hun ontevredenheid over de door Ne
derland getroffen regeling, aangezien den
Indischen kunstenaars door Nederland niet
werd gegeven wat hun toekomt.
FAMILIERELATIES IN HET
P. N. I.-PROCES.
GEWETENLOOZE GETUIGEN GEWEERD.
Bij de verdere behandeMng van de P.N.I.-
zaak door den Landraad te Bandoeng wordt
naar Aneta meldt, gehoord Ida alias Sopi, die
verklaart dat bekl. ir. Soekamo zijn bapa
(vader) is, waarop de voorzitter hem ver
zoekt den Landraad niet voor den gek te
houden. Ir. Soekamo zet uiteen, dat getuige
waarschijnlijk familie van zijn echtgenoote ist
Hij heeft geen bezwaar tegen verhoor van"
deze getuige. Get. zegt dan dat de andere
beklaagden zijn broeders zijn. hetgeen door
hen wordt ontkend. Hij heeft dikwijls cur
sussen bijgewoond. De voorzitter vraagt: hoe
veel aal. Getuige: „Eenmaal"! Gesproken
werd toen door Maskoen en Soepriadinata
over kapitalisme en imperialisme, kemerdi-
kaan en eendracht. De vrijheid zal worden
verkregen wanneer het Indonesische volk op
de hoogte zou zijn van imperialisme en ka
pitalisme. Hij werd vroeger gehoord door den
tjamat van Pameungpeuk. Get. verklaart
dat die tjamat een meineedig proces-verbaal
opmaakte. Hij ontkent alle vorige verklarin
gen, welke door den tjamat werden gemaakt-
Na in raadkamer te zijn geweest deelt de
voorzitter mede dat besloten is verder af te
zien van verhoor van gewetenlooze getuigen,
die gebruik maken van het overlijden van
den tjamat van Pameungpeuk. Getuige Sakri
ontkent de juistheid van verklaringen, voor
komende in het procesverbaal van zijn ver
hoor tijdens het vóór-onderzoek, welke hij
heeft afgelegd op last van den tjamat, onder
bedreiging met moord. De voorzitter herin
nert get. aan den door hem afgelegden eed,
waarop hij de Juistheid erkent.
EEN NIEUWE ZENDER VOOR ALLE VIER?
Het Volk pleit voor een nieuwen zender
nu de 1071-golf door Noorwegen gestoord
wordt en de 298 M. slecht is. Het noemt als
de meest voor de hand liggende oplossing:
een sterken zender door en voor de omroep
vereenigingen, die "men volgens het blad wel
kent. maar die men blijkbaar niet te aanvaar
den wenscht, „onder den druk blijkbaar van
belanghebbenden, die hopen, dat de animo
siteit tusschen de omroepvereenigingen zoo
sterk zal aanwakkeren, dat niet een, maar
twee of nog meer zenders worden besteld.
In tusschen is het luisteren op de 1071
Metergolf vrijwel onmogelijk geworden. Door
het getalm moeten de omroepvereenigingen
met den tegen woord igen zender notabene,
trachten vast te stellen of de 298 Meter-golf
bruikbaar is, terwijl het eenige dat thans met
eenigen schijn van waarschijnlijkheid valt
te leeren is. dat die zender op 298 Meter min
der onvoldoende werkt dan op 1071 Meter.
Zoo beteekent het bestendigen van den te-
genwoordigen toestand een ergerlijke en
onnoodige geldverspilling. Verspilling van
geld door de omroepvereenigingen, die dui
zenden uitgeven voor programma's,- die on
genietbaar zijn. Onnoodige uitgaven ook
voor de luisteraars, die door de zwakke ener
gie van thans gedwongen worden te luiste
ren met kostbaarder toestellen dan zij zou
den behoeven, indien de energie werd opge
voerd.
Luisteraars en .omroepvereenigingen. allen
zonder onderscheid hebben bij de opheffing
van den tegenwoordigen bedroevenden toe
stand, gelijkelijk belang. Het moge sommi
gen visschers in troebel water gelukt zijn in
zekeren kring de onverdraagzaamheid jegens
andere richtingen zoo sterk aan te blazen,
dat men daar slechts een nieuwen zender
HET DREIGEND CONFLICT IN
DE TYPOGRAFIE.
Haarlem 7 October 1930.
Mijne Heeren,
In uw blad van heden op de eerste pagina
van het eerste blad, eenige vette kopjes bo-
ven een uittreksel van een artikel van den
heer S. S. Korthuls over de vastgeloopen on
derhandelingen over hernieuwing van de
Collectieve Arbeids-Overeenkomst voor de
Typografie en het Rastordiepdrukbedrijf.
De oppervlakkige ondeskundige lezer, zal
Juist door de opvallende plaats, de vermel
ding or.der ..het belangrijkste", en de mede-
deeling in den kop dat de werkgevers tot
verder onderhandelen berekl zijn de conclu
sie trekken dat de eerste stap om tot oplos
sing van het geschil te geraken is gedaan.
Ondergeteekende acht uw blad niet het
gp~enschte orgaan om over deze zaak te dis-
cuteeren. Toch dwingt, het op deze wijze
plaatsen hem, tot het maken van de vol
gende opmerking.
Het ondeskundige publiek heeft er niets
aan op deze wijze te worden voorgelicht.
De bij de zaak betrokken werkgevers heb
ben, hetgeen u als „het belangrijkste" naar
voren brengt, vorige week al ln hun eigen
orgaan gelezen en weten dat de heer Kort
huls in dit stuk niets anders betoogt dan:
„De voorstellen der werkgevers waren niet
ernstig bedoeld".
De bij de zaak betrokken werknemers zien
in het op deze wijze plaatsen een poging om
nu reeds bij het publiek de meening te ves
tigen dat, mocht het tot een conflict komen,
het toch heusch niet aan de werkgevers heeft
gelegen en weten bovendien dat de zaak er
nog precies eender voor staat als een half
jaar geleden. Ook toen waren de werkgevers
reeds bereid het contract onveranderd te
continueeren wat door de gezamenlijke werk
nemers-organisaties is afgewezen.
Wat de heer K. aan het slot van het door
uw redactie geciteerde wenscht te concludee-
ren nl. dat elke agressieve bedoeling uitgaat
van de zijde der werknemers, was reeds lang
bekend. Alleen de opmerking dat agressief
minder gelukkig gekozen is.
W. STERK Jzn.
Voorzitter afd. Haarlem Algem.
Neder!Typografenbond.
Bijschrift.
Wij hebben in hetzelfde nummer van ons
blad. eveneens onder vette kopjes, de laatste
uitlatingen van werknemerszijde vermeld,
die in het Grafisch Weekblad voorkwamen.
Wij zullen zoowel in deze zaak als ln alle
andere de standpunten van belde partijen
publiceeren, en hebben dat trouwens ook al
tijd gedaan.
Het artikel in het Grafisch Weekblad komt.
zooals onze lezers gezien zullen hebben, tot
de conclusie, „dat de weg tot toenadering
vrijwel afgesloten is".
Het artikel van den heer Korthuls conclu
deert ln een voorstel, om de afgebroken on
derhandelingen op een bepaalde basis te
heropenen.
Wij achten dit laatste als feit. als gebeur
tenis. als nieuwsbericht het belangrijkste van
de twee. Dat is toch inderdaad begrijpelijk
genoeg. Als de werknemers hunnerzijds met
een feitelijk voorstel komen, zullen wij daar
natuurlijk op dezelfde wijze de aandacht op
vestigen.
Overigens hebben onze lezers ook in dit
geval weer de volle gelegenheid gehad, van
beide zienswijzen kennis te nemen.
R. P.
DE DIENST VAN BOUW- EN
WONINGTOEZICHT.
Geachte Redactie,
Naar aanleiding van een ingezonden stuk
in uw blad van Vrijdag 3 October J.l. over
Bouw- en Woningtoezicht en onderteekend
met de letter A. verzoek ik u beleefd opne
ming van het volgende:
Dat de dienst van Bouw- en Woningtoe
zicht niet werkt op een wijze. zooaLs wij, die
er dagelijks mede omgaan, graag zouden zien
ben ik volkomen met den heer A. eens, doch
alle aan dezen dienst verbonden ambtenaren
over één kam te scheren en te beschuldigen
van gebrek aan soepelheid en stramme
ambtenarij, lijkt mij. vooral als men niet
openlijk naam bekent niet fair. Dit geldt ook
voor de verdachtmaking als zouden bepaalde
leveranciers bij dezen dienst voorkeur genie
ten. Gedurende de jaren, dat ik te Haarlem
werk. is mij hiervan nooit iets gebleken, ter
wijl ik altijd op de meest aangename wijae
met verschillende heeren van dezen dienst
mocht samenwerken.
Waarom men over deze zaak niet In het
openbaar kan klagen, is mij absoluut onbe
grijpelijk, indien men zich tenminste niet
te buiten gaat aan het debiteeren van alge
meenheden en het uiten van valsche be
schuldigingen. Trouwens door te klagen op
een wijze, zooals de heer A. dit doet, bereikt
men geen resultaten. Beter lijkt mij, de oor
zaak van het slecht functioneeren van dezen
dienst op te zoeken en die is m.i. gelegen in
een soort dictatuur, die höe verdienstelijk
misschien ook, toen Haarlem nog kleiner
was, op den duur, met het steeds grooter wor
dende aantal bouwaanvragen, niet gehand
haafd kan blijven.
Hoewel de toestand te Amsterdam lang
niet zoo rooskleurig is, als de heer A. doet
voorkomen, hetgeen ik uit ondervinding
weet, zou het toch aanbeveling verdienen
hier hetzelfde systeem toe te passen als daar:
nl. de ingekomen bouwaanvragen te laten
behandelen door meer inpecteurs, die ieder
voor zich verantwoordelijk zijn voor de be
handeling daarvan. Is een vergunning een
maal verleend, dat berusten het toezicht en
de verdere behandeling bij den z.g. buiten
dienst, waarvan de inspecteurs ook in zoo
verre zelfstandig zijn. dat zij kleine wijzigin
gen. mits geen afbreuk doende aan een soli
de n bouw en niet ln strijd met de bouw
verordening, kunnen toestaan en alleen in
gevallen van ingrijpenden aard de beslissing
overlaten aan den directeur of den onderoi-
recteur.
Misschien is de toestand ln Haarlem, wat
dit laatste betreft in theorie wel gelijk, maar
practlsch komt het hier op neer. dat alles
wat het bouwtoezicht betreft over één schijf
loopt, waardoor een onnoodig oponthoud
ontstaat en een ontevreden stemming bij
hen. die op een bouwvergunning wachten.
Indien de organisatie van Bouw- en Woning
toezicht eens ln bovengenoemde richting
wordt herzien en de autoriteiten, die de heer
A blijkbaar wil wakker schudden, ook nog
het tekort aan krachten aanvullen, dat door
de nieuwe personeels formatie is ontstaan,
dan twijfel ik er niet aan of het gemopper
bij bouwers en aspirant-bouwers zal spoedig
gedaan zijn, terwijl verschillende ambtena
ren met jarenlange ervaringen een meer ael'
standige positie zullen krijgen.
FRED. M. KRAMER.
zegt te accepteeren, wanneer men die alleen
bezitten zal.,., wij meenen nochtans, dat de
verantwoordelijkheid voor den janboel van
thans op Den Haag zwaarder drukt, dan op
die slechts weinig talrijke groep der onver-
draagzamen.
Wat thans geschiedt is een aanfluiting
van alles wat naar billijkheid zweemt. De
regeering geve den vier algemeenen omroep
vereenigingen onverwijld toestemming om
een behoorlijken modernen zender met vol
doende energie te bouwen en te exploiteeren.
Dat eischt het belang der luisteraars. Wie
niet bereid is aan zulk een bevredigende op
lossing mede te werken, moet de gevolgen
van eigen gechicaneer dan maar ondervin
den
Internationale radio-ruzie.
Ook de Nieuwe Rotteda msche
Courant klaagt over de storing van
onze 1071 M. golf. Het blad herinnert aan
het antwoord, dat P. T T. gaf. toen het 21
Mei veronderstelde dat de Nederlandsche
regeering deze golf ging prijsgeven, om haar
de A.V.R.O, niet te behoeven te schenken.
Het antwoord luidde dat Duitsche militaire
stations storing van de uitzendingen onder
vonden. Thans merkt het blad op:
Indien het werkelijk waar is. dat de Duit
sche militaire xadio-stations zulke storingen
van onze 1071 meter golf ondervinden, is het
een raadsel dat nu dezelfde golf van Noor
wegen niet zou storen. Of de radiogolven
moeten een tot hiertoe onbekend gevoel van
beleefdheid gekregen hebben, waardoor zij
afkomstig zijnde van een Duitschen zender.
Duitsche ontvangst niet, maar afkomstig van
een Nederlandschen zender, dezelfde ont
vangst wél storen. Het geen wij zoo vrij zijn
te betwijfelen.
Wat doet Den Haag voor
de 1071 M.?
Ook het Algemeen Handelsblad
schrijft over de 1071 M.-golf. Na een be
schrijving van den toestand komt het blad
tot de conclusie:
„De 1071 kan men practlsch voor ons land
als verloren beschouwen en de 298 is thans
onvoldoende.
Zoo is de toestand.
Aan wien de schuld van dit alles?
Het is o.l. niet juist, om van schuld te
spreken; eerder is men geneigd te zeg
gen, dat deze geheele quaestle met een
zeker waas van geheimzinnigheid omhuld
is. De luisteraar, in zijn onmacht, ver
wacht mededeelingen van hoogerhand.
Den Haag zwijgt, althans men hoort niets
noch officieel, noch officieus. Heeft de
Regeering geprotesteerd bij de Noorsche
regeering? Zal men er alles op zetten om
de 298 zoo perfect mogelijk te maken?
Als men deze laatste richting uitgaat,
dan bereide men zich voor. dat de zaak
eenige maanden in beslag neemt. Dit is
niet in een oogwenk geregeld! Zonder
twijfel een weinig prettig vooruitzicht.
Het zou voorzeker wenschelijk zijn, dat
eenige offlcleele medodeollng thans niet
langer achterwege' blijft Deze onplezie
rige affaire kan nu eens geheel bulten
het kader der politiek bezien en behan
deld worden. Hot betreft hier een belang
van alle Nederlandsche luisteraars".
Nieuwe zrndtijdverdceling
noodzakelijk.
De misère met de 1071-M. golf geeft „Het
Volk" de volgende conclusie ln de pers:
.Nederland heeft thans slechts één
bruikbare golf en de lette/ en geest van
de wet bepaalt, dat de beschikbare zend
tijd naar billijkheid onder de omroepver
eenigingen moet worden verdeeld.
Zoolang de nieuwe zender, die komen
moet, nog niet werkt, dient dus elk der
vier algemeene omroepvereenigingen een
kwart van den zendtijd op de 1875 Meter-
golf te bezetten Voor uitzendingen van
minder belang, waarbij het op de quali-
teit niet zoo bijzonder aankomt, zooals
lessen, knipcursussen e.d. zou dan de 298
Meter-golf voorlooplg in gebruik kunnen
blijven.
Dit is geen Ideale oplossing, maar zij
Is voorlooplg verre te verkiezen boven den
tegenwoordlgen ouhoudbaren toestand.
De minister roepe ten spoedigste een
conferentie van de betrokken omroepver
eenigingen bijeen en legge haar een dege
lijk plan voor. Wij gelooven niet mis te
tasten, wanneer wij vaststellen, dat
alle omroepvereenigingen bij een der
gelijke oplossing het hoogste belang
hebben en dezen voorloopfgen noodmaat
regel zullen aangrijpen, totdat eindelijk,
eindelijk ook in Den Haag begrepen wordt
dat de tegenwoordige zender zoo spoedig
mogelijk vervangen moet worden".
HTLLEGOM.
Getrouwd: Th A. van der Putte en A.
A. Blom; H. C. Koenders en W. Luk; W.
Spierlngs en A. P RoveiJ; M. A. Kamphuls
en E. J. Spierlngs.
Bevallen: J. Stroombergen—van Rooden
d., R. WalravenCornelissen d.
Overleden J. P. van der Linden 28
jaar, m.
BENNEBROEK.
Bevallen: L. v. Apeldoorn—v. Zanten z.
M. C. Outv. Locnen, d.
HEEMSTEDE.
Ondertrouwd: I. Voulon en M. A. Albers.
Bevallen: M. J. v. Tongeren—Boers (z.>, P.
M. de la Hay ze Loxcaat—Vermeer (z.), j. de
GraafRobijn <d).
Overleden J H Wbcforth 85 wed. M. v.
d. Schilden. H. M. Smit, 15 mnd.
