EEN OUD VRIEND
IS TERUGGEKEERD
STEMO
DE BELGISCHE KABINETSCRISIS.
FOTOGRAFISCH ATELIER „R1CHE"
?tLE°?oTN£,3«2OUTSTRA^AlRfEM I Moderne Dames* en Heerenportretten
DE KAMPIOENSIGARET
IN HAARLEM OVERAL VERKRIJGBAAF
20 STUKS - 40 CEHT
HAARLEM'S DAGBLAD
DONDERDAG 13 NOVEMBER 1930
er verscheidene ln voor; Wagner's invloed Is
hier en daar onmisbaar.
We kunnen den operette-liefhebbers, die
zich niet er voor geneeren een Hollandsche
vertolking te gaan hooren. in volle overtui
ging aanraden de voorstellingen van het
Peters en Sleeswyk-ensemble te gaan bij
wonen.
KAKEL DE JONG.
Naschrift.
Van bevriende en deskundige zijde ontvang
lk zoo Juist een inlichting over den componist
Lorenzltl, wiens Symphonic vénitienne op he;
Jongste Bachconcert werd uitgevoerd. Zooals
mij daarbij meegedeeld wordt, vermeldt Viot-
ta's Lexicon den naam Lorenziti en vertel',
daarbij het volgende: „Antonio L., viool vir
tuoos en componist, geb. te 's Gravenhage
omstreeks 1740, waar zijn vader muzikant ln
dienst van den prins van Oranje was, ont
ving onderricht van zijn vader en van Loca-
tell-1 en werd 1707 kapelmeester aan de Kathe
draal te Nancy. Van zijn composities zijn
strijkkwartetten, trio's en vioolduetten in druk
verschenen".
L. heeft dus bestaan; maar de gespeelde
Symphonic Vénitienne is toch denkelijk wel
als een zeer vrije, 20ste eeuwsche bewerking
van "s mans muziek te beschouwen,
hierbij vriendelijk dank gezegd. Voor zulke
Den ge ach ten inzender der toelichting zij
terechtwijzingen houd ik mij steeds aanbevo
len.
K. de J.
IIARMONIEVEREENIGING „EENSGEZIND
HEID" HEEMSTEDE.
In het Heemsteedsche vereenigingsleven is
den laatsten tijd een frissche geest gevaren.
Oudere gezelschappen, aie op Indutten SlOU-
den, zijn klaar wakker om den nieuwen dag
te begmnen met frisschen moed; nieuwe
vereemgingen worden gesticht en toonen
zich evenzooveel Jonge krachtige telgen. Wa
ren we nog onlangs getuige van de ge
boorte van „lieemstee'.lscn Mannenkoor"?
Gal' niet zoo juist het Cnr. geur. koor „Sur-
sum Corcia" biijken, den geest van zijn tijd te
begrijpen door aan het ietwat uitgesleten pad
van het concourswezen een nieuwe wending
te geven?
Ziel en middelpunt van dit jonge leven is
Hecmsiede's burgi meester Jhr. J. P. W. van
Doorn. Aanvaardde hij van andere koren en
korpsen het. beschermheerschap, hier, op de
zen concertavond, stond hij als eere-voorzit
ter in het middelpunt der belangstelling. Ook
op dezen avond toonde hij mue te leven in
hot wol en wee der vereeniging. Het wel en
wee. Niet zonder reden gebruikte hij de<w
woorden in omgekeerde volgorde, als hij in
een Inleidend woord de beteekems van dezen
concertavond naar voren bracht. Ook op
dezen avond was een plechtigheid te ver
richten, die haar oorzaak vond in het ver
jongde leven van „EensgezindheidKort ge
leden ging het ten wedstrijd en beitaaide in
Loonon a.d. Vecht twee eerste prijzen. Aan
dit succes had begrijpelijk ook de directeur
een werkzaam aandeel. Vernamen we toch
van don burgemeester, hoe directeur Betz
een flink aantal Jonge werkende leden recru-
teert, om straks te voorschijn te komen met
een korps dat klinkt als een klok.
De twee prijzen, twee zilveren lauwertak
ken, werden dan door Jhr. van Doorn aan het
vaandel gehecht.
Dan was er nog een derde eeretcokcn, wel
niet behaald op den wedstrijd, maar geldend
als herinnering aan een historisch oogen-
blik, het défilé langs het „Huis ten Bosch" bij
gelegenheid der voering van H.M.'s jubileum.
Ook hier was de herinnering aan dit gebeu
ren gekristalliseerd in den vorm van een be-
bladerden tak, uitgevoerd in hetzelfde edel
metaal als de twee waarvan hierboven sprake
was.
Er restte nog een groot muziekprogramma,
en wijl ook de voorzitter van het korps de
heer M. v. d. Ham alreeds een inleidend
woord had gesproken, becindde de ecrevoor-
zitter zijn toespraak tot korps en luisteraars,
niet dan na nogmaals te hebben doen blij
ken, hoezeer het hem een vreugde is, te
kunnen mee-arbclden aan den bloei van het
vereenigingsleven in de hem zoo dierbare
plaats.
De heer Joh. Th. Betz kwam nu aan het
woord. Wel te verstaan: dat der muzikale
spraak. Ik zal niet trachten, den lezer een
indruk te geven van de oorden der fantasie
langswaar de heer Betz ons voerde. De titel
der uitgevoerde werken spreken voor zich zelf
Met een ..Marche gala"' werden we gebracht
naar het bo'/des van een vorstelijk paleis,
"-aar heel de hofstoet, ln stralende uniformen,
degen opzij, de breede trappen afdaalde, en
het voorplein vulde.
De Polonaise, virtuoos uitgevoerd door den
soloklarinettist G. Vroom, zegde genoeg, in
welk land dit paleis te vinden was. Ook in,
Polen speelde zich stellig de andere fantasie
rijke tooneelen af. waarvan het programma
gewaagde. Al moet lk eerlijk bekennen, dat
ik met ,.Le diable cn hydrauliste" wel een
beetje verleden zit en er toch moeiUjk de
hydraulus. de bespelers der waterspeeltuigen
der ouden, kan bijbalen. Geeilen de vlotheid
waarmee ..Eensgezindheid" ook dit werk uit
voerde. was er gereede aanleidine om den
zin van dit stuk te zoeken in die richting.
„Eensgezindheid" beschikt over goede bas-
blazers, terwijl de klarinetten worden ge
steund door een saxophone-groep, die zich
niet t.e zeer op den voorgrond mag plaatsen.
Niet altijd was het samengaan van den klank
ideaal te noemen, maar het eoedverdesld klein
koner camoufleerde veel. Rythmlsch maakte
ook het spel van dit korps een prettlgen in
druk en ook ln dit opzicht bleken de uit-
gevrv*rde stukken degelijk te zijn bestudeerd-
Het ..Heemsteedsch Mannenkoor", nauw
geboren telg van Heemstede's muziekleven,
blijkt, te beschikken over goede longen. De
heer A. Bak gaf weer blijken, de taak van
Instructeur uitnemend te verstaan. Al was
het programma nog niet groot, er kwam toch
alreeds Roeske's „Lied aan het gangspil" op
voor. Maar de toonkwaliteiten van het Jonge
koor kwamen toch op zijn bert uit ïn ..Haec
dies" (niet: hec dies'* van Hoogerwerf. Wij
zien de verdere ontwikkeling van het koor
met belangstelling tegemoet
Voor de jolijt zoreden Max en Plne Busch.
die ons vooral door de sterk suggestieve weer
gave van het duet „vlta mandolinrstlca" bij
zonder interesseerden. Met kun ..Kun je nog
zingen" maakten zij, dat het publiek aan het
welslagen van dezen avond gul en hartelijk
meewerkte.
G. J. KALT.
De Positie der Liberalen.
(Van onzen correspondent).
Brussel. 11 Nov. 1930.
Algomeen was reeds van den zomer voor
speld" dat na den godsvrede welke mot de
viering der onafhankelijkheidsfeesten ge
paard ging een cablnetscrisls onvermijdelijk
zou worden. Sommigen stelden deze in do
laatste weken van het jaar 1930, anderen
meenden dat men met de huidige combina
tie begin 1931 zou kunnen halen. Niemand
had echter vermoed dat het conflict zou uit
breken op den constitute one elen Dinsdag in
November. iDt Jaar viel deze dag. opening
der Kamers samen met den vierdag der wa
penstilstand, welke door een wet tot na-
tionalon rustdag verheven ls. Een ooeenbük
had men nog de mogelijkheid onder het oog
gezien om de Intrede van het nieuwe parle
mentaire jaar een dag te verschuiven, maar
ln hoogste instantie oordeelde men dat de
grondwet boven de wet gaat, en dat dus ln
geen geval de opening der Kamers uitge
steld mocht worden. Toen nu heden ochtend
de regeering au grand complet aan den
voet van de congreszuil de koninklijke fa
milie opwachtte om de hulde des lands op
de tombe van den onbekender, soldaat te
deponeeren, wisten de aanwezige Journalis
ten reeds, wat voor het publiek nog een ge
heim was, dat vier leden van het kabinet
demlsslonnalr waren cn wel de vier liberale
ministers: Paul Emllo Janson (Justitie),
Paul Lippens (transportwezen). Henri Hy-
mans (buitenlandsche zaken), Emllo Vau-
thler (onderwijs, kruisten en wetenschap
pen).
Van deze vier ls uit den aard van zijn
functie Mr. Hymans In het buiten'and het
meest bekend en ln zonderheid ten onzent
ls zijn naam ln verband met de hangende
BelMsch-Nederlandse.be problemen herhaal
delijk genoemd Hij is van Nederlandsch-
IsracUtlsche familie, doch toonde zich ln de
Jaren na den oorlog sterk antl-Nederlandsch
Niemand zal het een Belgisch minister kwa
lijk nemen, dat hU, met IJver en vuur het
Belgisch standpunt verdedigt, dat is zijn
meest elementaire plicht, maar, bij den heer
Hvmar.s ging de uitoefening van dien plicht
gepaard met een sterk uitgesproken anti
pathie en animositeit tegen ons land. Deze
geestergestcldheld, bij den Belgischen mi
nister van Buiten'andsche Zaken, heeft aan
de verhouding tusschen de beide nabuur- en
zusterlanden geen goed gedaan. Er zijn zoo
wel hier als ln Nederland tal van goed In
gelichte politici, die meenen, dat alle han
gende kwesties reeds lang opgelost zouden
zijn Indien de heer Hymans niet telkens
roet ln het eten gegooid had.
In België zelf is de heer Paul Lippens een
bekende en populaire figuur. Hij stamt uit
Vlaanderen, uit een geslacht- van groote In
dustriëlen. Deze families, populair dikwijls
de katoenbarons genoemd, vormen de kern
der anti Vlaamschc actie la Vlaanderen, De
familie Lippens echter was de eerste die
reeds vóór don oorlog tot het inzicht kwam,
dat, waar de emancipatie van het Vlaam-
sche volk onvermijdelijk is. het uit zedelijk
en tactisch oogpunt verkeerd moet worden
geacht, wanneer de leidende klassen zich
openlijk met de massa desolldarlseeren. Een
broer van den thans afgetreden minister,
ingenieur van bekende bekwaamheid, sprak
zich openlijk in dien zin uit. Hij maakte
zich daarmede zeer populair en algemeen
betreurde men in Vlaanderen zijn vroegen
dood op het slagveld. Paul Lippens deed zeer
belangrijk werk als gouverneur-generaal
van de Congo-kolonie. En ln koloniale krin
gen heeft men het altijd betreurd dat niet
hij. met zijn groote Congo ervaring, het
ministerie van kolonie beheerde doch de
heer Jaspar die nooit een voet in Afrika ge
zet heeft. Door zijn fortuin en zijn familie
relaties was Lippens onder de leden van het
kabinet degene die zich het meest in de
mondaine-kringen der hoofdstad bewoog.
Mr. Paul-Emile Janson. een der eerste
Juristen van België moet beschouwd worden
als een der zeer groote redenaars van het
Darlement. M'sschien ls alléén maar boven
hem te stellen de oud-minister va nBuiten-
landsche Zaken Dr. Emile van de Velde
(S.DA.P.) Hij is daarbij als mensch buiten
gewoon beminneHIk en van grooten een
voud. Bij alle officleele feesten wanneer zijn
collegas en de andere hoogwaardigheidsbe-
kleeders verschijnen ln uniformen die schit
teren van goud en geel behangen met orde-
teeke- rn en linten, dan komt hij in een keu
rige jacquet met- hoogen hoed. zonder één
uiterlijk teeken zijner waardigheid. Op zijn
ministerie was hii door alle ambtenaren
zeer geliefd om zijn menschelijke kwalitei
ten. En zijn heengaan is een Kroot verlies
voor het- ooenbarc leven in België.
De vierde afgetredene Dr. Vauthier oud-
hoogleeraar aan de universiteit van Luik
heeft altijd een be-scheiden rol gespeeld. HU
trad weinig op den voorgrond, bewoog zich
weinig tn het openbaar en was dan ook bil
het- publiek zoo goed als niet bekend. Het
type van een rustige geleerde zonder zeer
bUzondere kwaliteiten, maar eer. door en door
rechtscharen man. In deze crisis speelt nu
Juist hU de eerste rol.
De kwestie namelilk die aanleiding tot-
het ontslag der vier liberale ministers heeft
gegeven ressorteert onder het- departement
van Prof. Vauthier. Om duidelijk te maken
hoe de vork in den steel zit ls een kleine uit
eenzetting noodig. De zaak waarover de vier
ministers gestruikeld zijn, is op zichzelf van
geringe h( teekenls. Het ls vee'ecr een aan
leiding clan een oorzaak. Deze aanleiding
zal ik eerst aangeven om daarna naar de
diepere ooi zaken der crisis te zoeken.
Zooals men weet is de Gentsche untversi-
tel vervlaamscfct en de hoogleeraren die
niet ln staat zijn ln de Nederlandsche taal
hun onderricht te geven zijn, met behoud
Vi»n hun salaris, ter zijde gesteld. Zij neb-
bei- echter het recht om de loopende cursus
sen af te werken. Een jonkman die dus voor
he' nieuwe regime zijn studies in het
Fransch begonnen is, heeft het recht en
krijgt de gelegenheid om die.in het Fransch
te voltooien. Wanneer echter al deze Fransen
studeerenden klaar zijn moeten de een-talig
Fransche leeraren zich terugtrekken. Nu be
staat er te Gent een particuliere onderwijs
inrichting, genaamd het „Institut des Haa
t-es Etudes" dat indertijd Ls opgericht om de
resultaten van de vernederiandsching der
Deutsche universiteit zooveel mogelijk te
luïneeren.
Van Vlaamsche zijde is er toen terecht op
cewezen dat de regeering toch geen subsi
dies kon geven aar. een vereeniging. die geen
-r.der ciosl dan om een staatsinstelling: ce
R-ijkshoogeschool te GCnt, zooveel more'ijk
te schaden en te benadeelen. Ten gevolge
iervan werden de subsidies ingetrokken.
Uitgaande ven dere'fde onmiskenbaar juiste
redeneering heeft men er de redering ep
gewezen dat het teeen een behoor1 ilk rege
ringsbeleid Lndru'schte wanneer rijksambte
naren, in casu. Gentsche hoogieeraren hun
ne medewerking ver'eenden aan een ver-
eeruMne welke ten doel heeft, een staatsin
stelling te ondermijnen. De regeering nam
toen in kabinetsraad het besluit weg-'-'j
het- aan hoogleeraren in staatsdienst ver
boden werd eer.iaer'ei funrt'e aan te ke
rnen bij het „Institut des Hautes Etudes".
Hier tegen werd van Genitsch liberale zi.ide
geprotesteerd, waarop de liberale m'nister
Vauthier antwoordde dat deze beslissing
niet van hem uitgegaan was, maar van het
fcheele kabinet en bloc. Daarop vergaderde
het hoofdbestuur van de liberale partij
Maandagavond en aeeMe daarna aan de
min Esters bij die staatspartij aangesloten
mede dat men niet accoord kon gaan met
bovenbedce1de beslissing. Hierop bleef toen
voor de betrokken leden der regeer'.r.g niets
anders over dan om aan den premier hun
ontslagbrief te overhandigen.
Ziehier het. Incident dat de aanleiding tot
de crisis vormde.
Thans komen we aan de oorzaken.
De Vlaamschc gezinde politiek van de te
genwoordige regeering Ls opgedrongen door
de katholieke meerderheid welke in hoofd
zaak Vlaamsch is. De Liberalen die au fond
altijd anti-Vlaamsch geweest zijn nog zijn,
waren, omdat zij met de katho'ieken samen
een regeering vormden, tegen wil en dank
gedwoneen ln die richtinc mee te gaan. Het
is. zooals te be Trijpen valt, van den begin af
aan een voortdurend marchandeeren ge
weest. Om de vernederiandsching van Gent
er door te krijgen, en er zóó door te krijgen
dat het een soort politiek monument in het
jubeljaar werd, had Mr. Jaspar aan de Li
beralen beloften moeten doen. Deze beloften
liepen voornamelijk over de nieuw in te die
nen wetten tot regeling van 't lager en mi-
delbaar onderwijs. De Lib et-a'en hadden voor
die getegenheld een oud leuze voor den dag
gehaald en die nog eens mooi opgepoetst. Bij
alle moge'ijke gelegenheden begonnen zij na
melijk te schermen met „het recht van den
huisvader". ZIJ vergaten te zeggen dat dit
recht van den huisvader practisch niet meer
bestaat en opgeofferd is aan hoogere sociale
belangen. Zoo wenschten zij op grond van dit
zeer dubieuze recht, dat wanneer ln een
klasse van de lagere school 5 en van de mid
delbare school 3 leerlingen ln het Fransch
opgevoed waren daarvoor verder dan ook
een Fransche cursus aan die school moest
worden ingericht. Toen deze eischen ln het
Vlaamsche land bekend werden ging er een
storm van verontwaardiging op. En de heer
Jaspar die, ofschoon door beloften aan de
Liberalen verbonden, heel goed. inzag dat
dergelijke voorsteken geen zweem van kans
hadden in het Parlement, wist handig ma-
nceuvreerende ze voorloopig een beetje nr.ar
den achtergrond te werken. Intusschen be
grepen de politiek-geschoolde elementen der
liberale partij zelf ook heel goed dat derge
lijke rigoureuze eischen niet te handhaven
waren. En men ls langen tijd In het partij
bestuur bezig geweest om een pacificatie
formule te vinden. De groote vraag op dit
oogenblik is deze: hebben de liberale minis
ters deze uitsnraak van het partijbestuur ge
wen scht en uitgelokt ten einde dat bestuur
in de-gelegenheid te steken partij te kiezen
tegen de onhandelbare Gentsche elementen;
of: is 't partijbestuur het au fond eens met
de Gentenaren en is het initiatief niet van
de zijde der ministers gekomen. Dit dilemma
Ls vooral van belang voor de oplossing der
crisis. In het eerste geval Ls men het spoedig
eens en zal dit kabinet ln geheel de zelfde
samenstelling of lichtelijk gewijzigd weer
terugkomen, precies zooals dat reeds een keer
bij een vorig conflict geschied ls, en wij krij
gen dan een derde kabinet Jaspar dat als
drunnels water op het tweede en het eerste
ge1 Ij kt.
Is echter de tweede veronderstelling juist,
dan staat de zaak er ernstiger voor. Dan
komt het er op neer. dat de Liberalen, de
coalitie met de katholieken opzeggen.
En hoe dan een nieuwe regeeringsmeer-
derhetd te vormen? De sociaal-democraten
hebben verklaard in geen geval eenige re-
geerlngsverantwoordelijkheld on zich te wil
len nemen vóór de nieuwe verkiezingen d.i.
vóór 1933. Het ls onmogelijk om nu reeds,
enkele uren na dat het ontslag der liberale
ministers bekend ls iets te voorspellen om
trent de ontwikkeling der situatie. Het eenige
wal. ik zeggen kan Ls dat men in narlemen-
taire kringen nogal optimist is. Terecht of
ten onrechte dat blijve hier op dit oogenblik
buiten beschouwing.
tn de wandelgangen van de Kamer over-
heerschte. nadat men van de verbazing be
komen was. de opinie dat dit alles met een
sisser zou afloopen en dat de kans op ernsti
ger complicaties gering moet worden geacht.
Om de houding der Liberale part.il in het
algemeen en der Gentsche in het bijzonder
te kunnen begrijnen moet ik eenige alve-
meene verklaringen omtrent de Vlaamsche
kwest'e zooaLs die zich thans voor doet geven.
De liberalen die gedurende het grootste deel
der 19e eeuw een overwegende positie in Bel
gië hadden, zün uitgegaan van het ideaal
der ééntali«re BMgisehe eenheid. Toen dit
niet te handhaven b'eek ziin zil begonnen
met het princire der tweeta'igheid te aeoeo-
teeren. zonder echter te vermoedn wat daar
van de cort'enuenties zouden ziln. Daar de
Vlaamsche bevolking zich gestadig en krach
tig uitbreidt en de Waalsche teruelnont, doet
rich het versrhljnsel voor dat het Waalsche
land bezaaid is met Vlaamsche enclaves
welke steeds groofer worden. Wanneer men
nu de tweetaligheid conseciuent doorvoert en
de rechten der minderheden vastlegt, dan i
moet men aan die Vlamingen in Wallonië oak
het recht op een volledige Vlaamsche opvoe- I
ding hunner kinderen garandeeren. Dit nu 1
willen de Walen tot geen prijs en de Libe
ralen hebben er nu een andere stelling op ge
vonden nl. deze: dat uit hoofde der histori
sche ontwikkeling Wallonië als een ééntalig
land. Vlaanderen als een tweetalig land moet
worden beschouwd. Het behoeft geen betoog
dat deze stelling door alle V'amlngen hoon
lachend verworoen is. Maar de Gentsche li
beralen, de katoenbarons, die beschikken
over veel geld en vee! invloed, kunnen zich
maar niet neerleggen bij het feit van de er
kenning der Vlaamsche ééntaligheid.
Vandaar dat zij wanhopige pogingen doen
om die te saboteeren. Zij meenen met het
beroep on „de vrijheid van den huisvader"
een troef in handen te hebben, zooals rij ook
meenen iets te bereiken met de kwestie
thans4door hen onaewomen. de kweri'e der
fncom^atabiUteit. h'erboven als aanleiding
tot het huidlce conf'ct ulte°ngezet.
Het Ls merkwaard'g dat de^e heeren n:et
'nzien dat in geen en're"? eenhe'd moce-
UJk is te dulden wat rl v^-'^neen. Wanneer
eenige Nederlandsche familiën het zonder
linge denkbeeld omvatten om hunne kinderen
een geheel Ence'.eche of Itahaansche onvoe-
ding te geven dan zijn zij daarin mits reke
ning houdende met de voo"s"hriften der
Ieemllchtwet volkomen vrii. Maar zij kun
nen toch moeilijk eischen dat de Nederland
sche staat hen daarbij zal heioen Wanneer
een paar Gentsche families er prijs opstel
len om zich te vervreemden van het vo'k
waaruit zij voortkomen en om hunne kinde
ren op te voeden in een. vreemde taal dan
zullen zij ongetwijfe'd ook die vrijheid heb
ben maar, zij kunnen t-och moeihik eischen
en verlangen dat de staat hen bij die anti
nationaal en staats gevaarllik bedrijf helpt.
Ziehier dus in groote trekken de diepste
grond van het conflict. De verfranscht-
vlaamsche hoogere bourgeoisie weigert zich
neer te leggen bij de wettelijk tot stand ge
komen staat van zaken waarbij het konink
rijk België verdeeld is in twee eental'ge land
streken: en probeert nu nog eens voor het
laatst om het groote werk der taaipacificatie
waarvan de verneder'andsching der hooge-
school te Gent een hoeksteen is. te schaden
en zoo mogelijk te niet te deen. Eenice kans
van slagen hebben de heeren niet. Het zijn
de laatste stuiptrekkingen van een overwon
nen partij.
Ook in den boezem van het liberalisme zal
men een oplossing voor het taalprobleem
moeten vinden, zooals ook de socialisten dat
onderling gevonden hebben. Dit is een voor
waarde voor het voortbestaan der liberale
partij. Gedane zaken nemen nu eenmaal
geen keer. En eT is geen kans hoe gering ook
dat de Vlamingen iets van hetgeen zij ge
wonnen hebben ooit zullen prijs geven. De
liberalen, vooral te Antwerpen, zullen dus
eieren voor hun geld moeten kiezen. Zij zul
len met de veroverde situatie der Vlaamsche
taal rekening moeten houden of hun stem-
menaarxtal geducht zien slinken. Dit laatste
nu is een verschijnsel waaraan volksafge-
vaardigden een broertje dood hebben. En op
deze eenvoudige psychologische overweging
ls het optimisme van ervaren waarnemers
gebaseerd. Men denkt dat in laatste instan
tie de liberale partij met een elegant uitge
voerde omtrekkende beweging van positie zal
veranderen n' en déplalse de Gentsche fana
tici. Bij een doorgevoerd conflict met de an
dere regeeringspartijen heeft het liberalisme
op dit oogenblik niets te winnen en ln de
toekomst bij de a.s. verkiezingen veel te ver
liezen.
Maar politici doen niet altijd wat het ver
standigste ls en ln sommige kringen ls de
haat tegen het Vlaamsch zóósfcerk, dat het
inzicht vertroebeld wordt en het gezond ver
stand verloren gaat. Vandaar dat men in een
conflict dat nog zoo jong is moeilijk voor
spellingen kan doen. Daarom geven wij hier
niet anders dan een overzicht der posities.
J. GRESHOFF.
NED. ROOMSCHE REISVEREENIGING.
De afdeellng Haarlem van de Nederland
sche Roomsche Relsvereeniging gaf Woens
dag aan haar leden en genoodigden een
feestavond in den Schouwburg Jansweg, die
zeer druk bezocht werd.
Te half negen opende de voorzitter, de heer
Joh. H. Beijk, de bijeenkomst met een wel
komstrede, waarbij hij zijn blijdschap over
de groote opkomst uitsprak. Speciaal richtte
hij een woord van welkom tot de Vereeni
ging „Vrije Werkkring" uit Amsterdam, die
dezen avond het programma zou verzorgen.
Gaarne had hij ook den geestelijken raads
man welkom geheeten. maar deze had bericht
gezonden, dat hij tot zijn spijt verhinderd
was om tegenwoordig te zijn. Spreker hoopte,
dat hij zijn belangstelling ten volle aan de
Roomsche Relsvereeniging zou blijven schen
ken. Ook het Comité van Katholieke Actie
had medegedeeld niet te kunnen komen. In
de groote opkomst zag hij intusschen een
compensatie voor de opofferingen, die de wer
kende leden zich dezen avond hadden getroost
De heer Beijk deelde mede, dat het aantal
leden der afdeeling Haarlem nu bijna 600
bedraagt en dat van de geheele vereeniglm
6000. Dezen zomer hadden 1500 menschen aan
de reizen meegedaan. Hij waardeerde het.
dat vele eerwaarde geestelijken doze vereeni
ging welgezind zijn. Tenslotte wekte hij de
genoodigden op om zich als lid aan te mel
den.
De Vereeniging „Vrije Werkkring" begon
toen met de opvoering van de comedie in
drie bedrijven ,.'n Lord of 'n Lady", uit het
Engslsch van James Forster. Met onafge
broken belangstelling volgden de aanwezigen
:ie alleramusantste geschiedenis op het tconeel
Alle rollen zaten er heel goed in; vooral
mevrouw A. Sligting—Schreuder, die de rol
van Freddy vertolkte, en die haar grootvader
Lord Cavendisch fopte, omdat deze geen
kleindoch'.er wenschte te ontvangen, maar
wel een kleinzoon, had een uitbundig succes.
Een woord van lof verdient echter ook de be
diende James, die het echte type van een
vertrouwden huisknecht was.
De aanwezigen hebban een hoogst aange-
namen avond gehad.
Aan de vertolkster van de hoofdrol werden
bloemen aangeboden.
De voorzitter dankte de vereeniging voor
hetgeen zij weer gepresteerd had.
De geestelijke adviseur de weleerw. rector
Timp, die in den loep van den avond toch
nog verschenen was, sprak nog een opwekkend
woord.
MAATSCH. VOOR TUINBOUW
EN PLANTKUNDE.
VERGADERING DER AFDEELING
HAARLEM.
De afdeeling Haarlem van de Kon. Ned.
Maatschappij voor Tuinbouw en Plamtkunde
vergaderde Dinsdagavond in de tuinzaal van
Restaurant Brinkmann onder voorzitterschap
van den heer J. L. Bouwer. Deze bracht ver
slag uit van de algemeens vergadering,
welke dit jaar in Noordwijk werd gehouden
en een bijzonder prettig verloop heeft gehad,
mede door de goede voorbereiding, die de nog
jeugdige afdeeling Noordwijk had getroffen
en de medewerking van het college van B. en
W. dezer gemeente. Voorts zeide de heer
Bouwer met genoegen te kunnen mededeolen,
dat de heer J. J. van Cruyningen tot lid der
vaste keuringscommissie was benoemd.
Vervolgens deed de voorzitter over de ge
houden dahliakeuring en tentoonstelling.
Deze Is, aldus de heer Bouwer, een der aller
beste geworden, die ooit in deze stad zijn
georganiseerd. Het publiek was dan ook één
en al bewondering voor het tentoongestelde.
Hij dankte al degenen, die er hun mede
werking aan hadden verleend in het bijzon
der den secretaris, den heer R. M. van der
Hart, de oud-leerlingen der Tuinbouwcursus-
sen en de Vereeniging voor Bloembollencul
tuur voor het beschilcbaarstellen der zalen.
Het aantal bezoekers was eenige honderden
meer dan op de vorige tentoonstelling. De fl-
nancieele resultaten zijn minder rooskleurig,
hetgeen voortkomt uit de groote onkosten,
die gemaakt moesten worden.
De heer Van der Hart memoreerde de pret
tige samenwerking, die steeds tusschen de
directie van Hout en Plantsoenen en de af-
deelingen bestaat en die tot het weLslagen
der tentoonstelling ook nu weer in niet ge
ringe mate heeft bijgedragen.
Gedurende de pauze had een onderlinge
tentoonstelling plaats, waarbij de heeren Dor-
resteyn, Kelderman en Van den Hoek de jury
vormden. De uitslag luidde:
J. J. van Cruyningen: 1 Cattleya 10 punten.
S. Pool en Zn: 1 Cattleya 9 p. en een groep
Adautlum. 10 p.
F. Goode: een groep Capsicums 8 p.
Aan de Gemeen te kweekerij viel dank met
lof der jury ten deel voor de mooie collectie
besdragende heesters.
Na de rondvraag sloot de voorzitter de ver
gadering.
VACANT IE OP KERST-
ZATERDAG.
VERGUNNING OM LATER IN TE HALEN.
De minister van Arbeid, H. en N. heeft
hoofden of bestuurders van ondernemingen
in alle gemeenten des Rijks, in wier fabrie
ken of werkplaatsen of onderdeelen daarvan
op 27 Dcc. a.s. geen arbeid wordt verricht in
afwijking van het bepaalde bij art. 24 der
Arbeidswet 1919, vergund, het aantal daar
door verzuimde uren tot een maximum van
5 1/2 uur te doen inhalen op de eerste vijf
werkdagen der weken, vallende ln het tijdvak
van 1 tot en met 31 Deo.
UIT DE STAATSCOURANT.
STOOMWEZEN.
Met ingang van 15 November a.s. ls voor
één jaar benoemd tot asp.-ir. voor het stoom
wezen de heer ir. I. S. Vigee te Vlaardingen.
DE REGEERING ALS TARWE-HANDELAAR.
Naar wij in het Hbld. lezen overweegt de
regeering om bij de uitvoering der eventueele
Tarwewet zelf de inlandsche tarwe op te
koopen en te doen vermalen, benevens om
het verkregen meel aan fabrikanten en Im
porteurs te verstrekken ter voldoening aan
een z.g. dubbel menggebod.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Ct«. per regel.
gBBWBtliiniwaKSiBaEiilllffinWKUSPB?
:S2CT35G?
MimninMumL-iigiara
