FAUNA
BUITENLAND
flKOOP
DE VOORBEREIDINGSCOMMISSIE VOOR DE
ONTWAPENINGSCONFERENTIE.
Oplossing van de Belgische kabinetscrisis?
DE WERELDBEKENDE J. VAN DAM
OQTE
HEDEN IS BEGONNENII
ONZE GROOTE VOORRAAD WINTERJASSEN fj
J. VAN DAM, GED. OUDE GRACHT 78
HAARLEM'S DIERENASYL.
PARKLAAN TEL. 12292.
Wood - Milne 1,2?"
en BULLDOG hakken
HAARLEM'S DAGBLAD
DONDERDAG 13 NOVEMBER 1930
De laatste zitting? Een matte stemming tusschen
de strijdensmoede partijen. Wat de voorbereidings
commissie in deze laatste zitting nog te doen heeft.
GENèVE, 8 November 1930.
De heer Loudon, die nu reeds sinds bijna
rijf jaren de eervolle, doch niet benijdens
waardige taak heeft-, om de voorbereidings
commissie voor de ontwapeningsconferentie
te presideeren. heeft Donderdag" bij de ope
ning van de thans aan den gang zijnde zitting
der commissie de plechtige belofte gedaan, in
naam van alle leden der commissie, dat men
niet uit Genève vertrekken zal, voordat de
voorbereidingscommissie de haar opgelegde
taak volkomen zal hebben ten einde gebracht
zoodat de Volkenbondsraad in de gelegenheid
zal zijn gesteld den datum van de eerste con
ferentie voor de internationale vermindering
en beperking der bewapening vast te stel
len.
Men heeft wel den indruk, dat de heer
Loudon en de zijnen deze belofte ook inder
daad zullen vervullen en dat over een vier
tal weken de voorbereidingscommissie zich
formeel althans, van haar taak gekweten za'.
hebben, zoodat de Volkenbondsraad den
beer en zijn dank zal kunnen betuigen voor de
„langdurige en gewichtige diensten", den lan
den bewezen!
De kans. dat de voorbereidingscommissie m
deze zitting haar taak zal kunnen ten einde
brengen, is echter helaas niet hierom zooveel
gunstiger dan in vorige jaren, omdat de geest
van samenwerking, van wederzijdsche conces
sies in het belang van de ontwapeningszaak
thans zooveel verbeterd is! Integendeel, wan
neer het werk der commissie thans voltooid
zal kunnen worden, dan zal dit vermoedelijk
slechts hieraan te danken zijn, dat de par
tijen tusschen wie in vorige jaren zooveel
scherpe woorden zijn gevallen, thans alle
strijdensmoede zijn geworden en iedere hoop
hebben opgegeven elkander te overtuigen.
Iedere gedachte aan een wederzijdsch geven-
en-nemen is thans verdwenen en de verslap
ping van den strijd is allerminst het symp
toom van elkander beter begrijpen en waar-
deeren, van een toenadering tot elkanders
standpunt, doch slechts de aankondiging van
een nieuwen, nog veel felleren strijd dan tot
dusverre op de ontwapeningsconferentie zelf.
Ik meen dit eerlijk op den voorgrond te
moeten stellen, omdat voorzitter Loudon, in
navolging van het slechte voorbeeld van zijn
tydelijken plaatsvervanger Poiitis het vorige
jaar, toen dezelfde stemming van „wacht
maar! wij spreken elkander later nog wel!"
zich begon baan te breken, vandaag de
naieviteit (gewild of onbewust?) had, om de
commissie geluk te wenschen met den goeden
„geest", waarin zij een kwestie besproken had.
die nauw verband hield met het onderwerp,
dat voorheen tot zooveel heftigen strijd had
aanleiding gegeven, de kwestie der geoefende
reservetroepen. De soort van gelaten begra-
feninsstemming, waarin het Duitsche voor
stel tot beperking van den omvang der jaar-
lijksche lichting besproken werd, getuigde
allerminst van een betere stemming in de
commissie. Zij was alleen een gevolg van het
feit, dat iedereen tevoren wist, dat de ver
werping van -het Duitsche amendement vast
stond. Waarom zich dan nog opnieuw erover
druk maken? Vooral omdat de -kwestie over
een jaar of over anderhalf jaar op de ont
wapeningsconferentie zelf opnieuw zal worden
ter sprake gebracht!
De discussies worden dan ook tot dusverre
op een bijzonder matten, bijna onverschil
ligen toon gevoerd en zoo zal het ook in de
volgende drie, vier of vijf weken meestal wel
blijven. Alleen op die punten, waaromtrent
de tegenstanders eenige hoop hebben nog een
succes van het eigen standpunt te kunnen
behalen, zal het misschien nog iets warmer
toegaan. Ik denk hierbij vooral aan het on
derwerp van de beperking en vermindering
van het oorlogsmateriaal, bij welke kwestie
Lord Robert Cecil als vertegenwoordiger der
Britsche arbeidersregeering waarschijnlijk nog
een laatste, doch krachtige poging zal doen.
om tot verbetering van den tekst van het ont-
werp-conventie te komen, zij het dan ook
slechts langs den weg van een indirecte be
perking en vermindering van het oorlogs
materiaal door het opnemen van bepalingen
in de converïtie tot beperking en verminde
ring van de militaire uitgaven.
Ook zal wellicht de discussie over de vloot-
beperking, over de opneming van de op de
Londensche vlootconferentie aangenomen be
ginselen inzake de methode van vlootbeper-
king in de algemeene ontwapeningsconferentie
in een stemming van oplettende spanning
plaats vinden, daar Frankrijk en Italië beide
wel op hun hoede zullen zijn, dat niet een
bepaling in de conventie wordt opgenomen,
die hun positie in den onderlingen strijd over
den omvang van elkanders vloot zou kunnen
verzwakken.
Voor het overige moet men bU de beoor
deeling van de thans aan den gang zijnde
Geneefsche ontwapeningsbesprekmgen goed in
het oog houden het groote onderscheid, da:
bestaat tusschen de taak der thans verga
derende „voorbereidingscommissie voor de
ontwapeningsconferentie" en de latere
ontwapeningsconferentie zelf.
Men zal in de weken, die thans komen
zullen, nog niets hooren over bepaalde cijfers
van bewapening, die voor leder land het
maximum zullen vormen. Hoevéél soldaten
een land op de been zal mogen houden, hoe
lang de diensttijd van den soldaat zal mogen
zijn, hoe talrijk de kanonnen, geweren en
andere militaire uitrustingsstukken van het
leger zullen mogen zijn, hce groot en hoe
talrijk de schepen der vloot zullen mogen
blijven, welk bedrag jaarlijks voor militaire
doeleinden zal mogen worden uitgegeven,
omtrent al deze kwesties heeft de voorbe
reidingscommissie geenerlel antwoord te geven
Het is de taak van de ontwapeningsconfe
rentie, om over cijfers te praten!
Dit beieekent volstrekt niet, dat de be
sprekingen in de voorbereid ingscommisise
van weinig belang zijn. Van groote beteekenis
zijn vooral de voorstellen, die de voorberei
dingscommissie in haar ontwerp-conventie
neerlegt, omtrent welke elementen van be
wapening cijfers in de ontwapeningscon
ventie zullen worden opgenomen. Iemand, die
nog niet zoo op de hoogte Is van de vroegere
besprekingen in de voorbereid in gscommissie
zou in zijn onschuld het als vanzelfsprekend
kunnen beschouwen, dat een ontwapenings-
conven;'.* 'of beter gezegd een „conventie tot
vermindering en beperking van bewapening",
want van algeheele ontwapening kan nog
geen sprake zijn) omtrent alle factoren van
bewapening maximum-cijfers zou vaststellen
De conventie zou moeten verminderen of al
thans binnen een bepaalde grens beperken
'net aantal soldaten, het aantal en den om
vang van de schepen, het aantal kanonnen,
geweren, enz., den duur van den diensctijc,
de voor militaire uitgaven te besteden bedra
gen. enz
De besprekingen der laatste Jaren hebben
helaas geleerd, dat het er verre van af is,
dat de conventie aan deze elementaire ver
dachten zal voldoen. Dit is dan ook juist, wat
groote bitterheid verwekt heeft bij de min
derheid der commissie (Duitschland, China.
Sovjet Rusland, Nederland, Noorwegen en
Zweden! Denemarken en Zwitserland zijn in
de commissie niet vertegenwoordigd). De
meerderheid wil niet eens, dat er esmge grens
lijn voor de meeste dier punten zal worden
aangegeven. Frankrijk en België willen niet
dat in de conventie eenig cijfer genoemd
wordt omtrent den omvang der jaariijksche
lichting, omdat het beginsel der gelijke be
handeling der staatsburgers geen uitzondering
gen op den militairen dienstplicht toelaat!
Frankrijk wil niet, dat de conventie de
maximum-hoeveelheden kanonnen, geweren,
tanks en andere voorwerpen van oorlog
voering zal vaststellen, zoolang niet een stel
sel van internationaal toezicht op de naleving
der conventie waarborgt, dat niet geheime
voorraden worden vervaardigd of aangekocht
door regeerir.gen, die het met haar plichten 1
niet erg nauw nemen! Amerika en Duitsch
land willen niet, dat de conventie de maxi-
mum-cijfers der militaire begrootingen voor
ieder land vaststellen zal. Zoo wil de één di:
niet. de ander dat niet, met het gevolg, dat
in de conventie vrijwel heelemaal geen cijfers
zullen gesteld worden, behalve over de sche
pen, over de officieren en het totaal aantal
dienstdagen per Jaar van het lcgerpersoneei
en mischlen over den diensttijd. Doch niets
over de lichting, over het oorlogsmateriaal,
over de militaire uitgaven! Heeft graaf
Bernstorff onder die omstandigheden niet
eenigszins gelijk, wanneer hij heden verklaart
dat de conventie .zelfs niet de Inkt waard
zal zijn, waarmede zij onderteekend zal wor
den?"
Men versta mij wel. Ik erken volkomen, dat
men strijden kan over de mate van bewape
ningsvermindering, gelet op de tegenwoordige
veiligheid. Ik erken het goede recht van
Frankrijk en België, om aan te dringen op
krachtiger uitdrukkingen van het algemeene
internationale solidariteitsgevoel tot bescher
ming van een aangevallen staat en daarvan
de mate van hun bewapeningsvermindering
afhankelijk te stellen. Ik erken, dat na den
uitslag der Duitsche verkiezingen voorzich
tigheid in het ontwapenen begrijpelijk is.
Maar waartegen ik opkom, is, dat de voor
bereidingscommissie thans een ontwapenings
conventie ontwerpt, waarin hoegenaamd geen
begrenzing wordt aangegeven, nóch voor den
omvang der jaariijksche lichtingen en van
de geoefende reserve troepen, nóch voor den
omvang van de hoeveelheden kanonnen en
andere oorlogswerktuigen, nóch voor de hoog
te der militaire begrootingen. De verwerping
vandaag van het door onzen Nederlandschen
vertegenwoordiger prof. Rutgers ondersteunde
Duitsche voorstel inzake de begrenzing der
jaariijksche lichting leerde heiaas, dat de
voorbereidingscommissie nog niet van de
dwalingen haars weegs Is bekeerd!
B. DE JONG VAN BEEK EN DONK
De Liberalen herstellen de fout hunner partijgenooten.
HET BELANGRIJKSTE NIEUWS.
Zooals wij mededeelden had de Belgische
koning zich het nemen van een beslissing
inzake de ontslagaanvrage van het kabinet,
voorbehouden, in het vooruitzicht natuurlijk
van een spoedige oplossing. Deze houding is
inderdaad juist gebleken. De stap van de
vijf Liberale ministers, die waarschijnlijk be
doeld was als een dreigement aan het adres
van de Liberale linkerzijde, heeft de geheele
Liberale federatie de oogen geopend. Zooals
men zich herinneren zal, had de federatie de
een motie van wantrouwen aangenomen in
het beleid der liberale ministers inzake de
taai-kwestie en de Gentsche Hoogeschool.
De ministers traden daarop af. Dat dit de
bedoeling van de liberale oppositie niet ge
weest is. blijkt uit Aen hufdigen gang van
zaken. Wat toch is het geval? Er werd een
bijeenkomst georganiseerd van de liberale
fracties van Kamer en Senaat. Na afloop van
de vergadering werd een communiqué ge
publiceerd, dat den volgenden inhoud had:
„De liberale fracties van Kamer en Senaat,
na van gedachten te hebben gewisseld over
den politieken toestand en het ontslag der
regeering. constateerende dat het hoofd van
den staat zijn besluit in beraad heeft ge
houden, spreken eensgezind hun vertrouwen
uit in de liberale ministers en uiten den
wensch dat de omstandigheden het de libe
rale partij mogelijk zullen maken zonder
prijsgeving van beginselen verder hare mede
werking aan het landsbestuur te verzekeren".
Intusschen hebben ook de ministers ge
confereerd en Koning Albert ontving den
minister president Jaspar in audiëntie. Men
neemt thans aan. dat de regeering wel
licht in ongewijzigden vorm zal terug
keeren.
Het heeft, er dus alle schijn van. dat de
Katholiek-Liberale samenwerking gehand
haafd zal blijven en dat de Liberale ministers,
sterker dan te voren, hun oude positie weer
zullen gaan bekleeden. Sterker dan te voren,
omdat deze heele affaire klaarblijkelijk uit
draait oo een blunder van de Liberale oppo
sitie, die met een motie van vertrouwen,
haar motie van wantrouwen ongedaan ge
maakt ziet.
L. A.
Engeland.
De ronde-Tafelconferentie
geopend.
De Indische ronde-tafel-conferentie is wel
de kleurigste die er tot nu toe is geweest en
de na gebootst-Gotische, rijk met goud ver
sierde Koninklijke Galerij in het Hoogerhuis.
met haar door den nevel ietwat mistige ver
lichting. was er wel on berekend om de keu
righeid tot haar recht te doen komen, aldus
de N. R. Ct.
Toch zat de kleurigheid voornamelijk in
de waarlijk opmerkelijke verscheidenheid in
grootte, vorm en kleur van de tulbanden,
want de vorsten hadden allen hun hoog
dichtgeknoopte jassen met koperen knoooen
aan, waar alleen de beenen wit onderuit
kwamen. Slechts de Maharadja van Alwar
was in een prachtig lila gewaad gekomen.
De tulbanden waren echter fraai genoeg,
van de eenvoudige witte tot de ingewikkeld
ste en omvangrijkste, in scharlaken, karmijn
of naars, een enke'e on een groote hanekam
eelijkend. en onder welke de geestelijke lila
tulband van den typisch-Oosterschen vorst
die de maharadja van Pattiala is. wel afzon
derlijk vermeld mag worden. Deze vorst, mun-
trouwens ook uit door de diamanten, die
hti in ziin oorschelpen droeg.
Twee Indische dames-leden der conferentie
hadden zich eveneens sierlijk uitgedost. De
"envoudig daartusschen door. De gewezen
Europeanen bewogen zich hoogst sober en
onderkoning van indlë, Reading, overal
rondgaande en pratende, zich met de maha-
radjaii's onderhoudend.
De aanwezigheid van den Koning duurde
s'echts zeer kort. Bij zijn binnenkomen om
12 uur verhieven allen zich van hun plaat
sen, en bleven staan tot hij weer weg was.
Het oplezen van de openingsrede in de voor
he mgereserveerde met goud en zilver versier
de microfoon was zijn eenige functie.
Na deze rede werd op voorstel van den
maharadja van Patiala. gesteund door den
Aga Khan, MacDonald tot voorzitter geko
zen. waarmede de redevoeringen begonnen.
Die van MacDonald bevatte uiteraard niets
nieuws en in elk geval geen zóó de aandacht
trekkende zinsnede als die in zijn rede in de
Gildenhal. Over het algemeen kon het de
aandacht trekken, dat zijn rede feitelijk zeer
weinig positieve verwachtingen van succes
uitdrukte.
Van belang was de rede van den maharadja
van Kasjmir, in Engeland een zeer bekend
figuur, om wat hij namens de vorsten zeide.
Deze verklaarde dat hij vastberaden aan de
Britsche concessies vasthield, maar niet min
der aan de posities van eer en gelijkheid in
het Britsche gemeenèbest. Ook noemde hij
geven en nemen noodzakelijk.
Behalve namens de vele woordvoerders der
vorsten spraken ook nog een paar andere
gewone vertegenwoordigers, onder wie ©en
Birmees. in zijn land een extremistisch ge
zind politicus, die als laatste sureker Mac
Donald's woorden uit zijn Gildenhal-rede
aanhaalde en de hoop uitsprak dat ook Bir
ma spoedig met de andere dominions een
plaats zal innemen in het groote Britsche
rijk.
MacDo""\d voorT'tter der
Conferentie.
LONDEN, 12 Nov. (V. D.> Nadat de Ko-
nlng in de oneninesrittine der Ronde-Tafel-
Conferentie de ooeninesred© had uitgespro
ken. vertrok hij uit het Hooger Huis. Op
straat was wederom een groote menigte ge
tuige van het vertrek.
De Maharadla van Patiala stelde voor, ge
steund door Aga Khan. den Britschen eersten
minister Ramsay MacDonald tot voorzitter
te kienen.
Nadat MacDonald namens de conferentie
den Koning dank had pe^ezd zeide hi1 o.a.:
Een zware verantwoordelijkheid drukt op
ons allen. Wil 9taan aan het berin van een
nieuwe geschiedenis. De verklaringen, afge
legd door Britsche vorsten en staatslieden,
van tijd tot tijd. dat het werk van Groot-
Brlttannië ln Indië beoogde. Indlë voor zelf
bestuur voor te bereiden, zijn duidelijk ge
weest.
De eerste minister zeide verder, dat Indië
thans is gekomen on een punt in haar con
stitutioneel© evolutie, die tot verandering
aanleiding kan geven. Wat het Tesultaat ook
zal ziin. er zullen altijd zijn. die zeggen, dat
dit niet goed genoeg is en die zeggen, dat
het te ver gaat. Laat hen dit zeggen. Wij
moeten er uit komen en doen een beroep op
het gezond verstand van de publieke opinie.
De burgerlijke wanorde leidt naar de reactie.
Het vernietigt de sociale gees+esee^teldheid
waar alle constitutioneel ontwikkeling voort
komt en waaron het geheele interne bewind
is gebaseerd. Zij. die tot samenwerking be
reid ziin. zijn de pioniers van den vooruit
gang. Er waren genoeg aanwijzingen voor
hen om vertrouwen te hebben op eindelijk
succes. Ook de andere groote problemen van
groei en ontwikkeling in vrijheid hadden de
volken onder het oog gezien en in al hun
verscheidenheid'waren zij vereend gebleven
door de verschillen met elkaar in overeen
stemming te brengen door onderling tot re
delijke tegemoetkoming bereid te zijn. De
aanwezigheid van Zijn Majesteit stelde ons
in staat te begrijpen de kracht en soepelheid
van den band. die ons geheel gemeenebest
van naties bijeenhoudt in loyaliteit tot en
eerbied voor den Kroon.
Vervolgens voeTden verschillende afge
vaardigden het woord, uiting gevend aan
hun gevoelens voor denKroon en dankbaar
heid aan den Koning voor zijn aanwezigheid
en de door hem gesproken woorden.
Maharadja van Jamma en Kashmir zeide
o.a. dat noch Engeland, noch Indlë zouden
kunnen hebben, dat deze conferentie op een
mislukking zou uitloopen. Men moet elkaar
wederzijds begrijpen en van goeden wil be
nemen. Wanneer wij in onze taak s'agen. za!
Engeland er zeker niet minder bij winnen
dan Indië. Wij zijn geen oorlovsz.uchtlgen
hier aanwezig om den vrede te dicteeren of
opgelegd te krijgen maar wij komen bijeen
om gezamenlijk maatregelen, te treffen.
llllllllllliiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiniiiiiiiimiiiiiiiiiiij
MAAKT BEKEND,
DAT DE
VAN
HEEREN- EN JONGENSKLEEDING
Wegens reorganisatie der zaak, moet alles weg
TEGEN VEEL VERLAAGDE PRIJZEN.
ZIET DE ETALAGES I ZIET ONZE LAGE PRIJZEN I
Alles moet weg rijn voor Januari 1931, dus slechts zes weken
kan deze GROOTE UITVERKOOP aanhouden.
Wegens te verwachten drukte, zal
ons magazijn, des middags van
12 tot 2 uur GESLOTEN* ZIJN.
- Ieder kan rustig de étalages
komen zien, men wordt niet
lastig gevallen.
HJ ONZE PRIJZEN ZIJN UITERST LAAG, MAAR STRENG VAST. J i
HÊ^f in Ulsters en Paletots NAJAARS-PEMTKS JONGFNS-
WINTERJASSEN HEEREN- EN JONGENS REGENJASSEN,
Hf^ DAMES REGENMANTELS lOOOen HEEREN COSTÜUMS
§H§| JONGENS COSTUUMS SMOKING ROK- EN JACQUET
COSTUUMS WINTER JEKKERS voor Fiets en Motor
HÜi BONTJEKKERS lOOOen IIEEREN PANTALONS
WORDEN TEGEN BELANGRIJK VERMINDERDE PRIJZEN
OPGERUIMD. -W.
Speciale prijsvermindering v. Kamgaren en Vischgraat Costuums
in Zwart en Blauw, enz eni.
te veel om op te noemen, alles moet voor 1 Januari a.s. uitver
kocht rijn, want alles moet beslist weg. Komt zien zonder
verplichting tot koopen. Ieder moet hiervan profiteeren.
ALLEN NAAR DEN BEKENDEN
HAARLEM.
WEET U WEL
als u slechte meubelen koopt,
dat u daar uw geheele leven ver
driet van heoft? Laat u daarom
niet misleiden door z.g. voor hal
ven prijs te koopen, niets dan
uitschot, dat een vakman niet
verkoopen wil. Geadverteerde
prijzen zeggen niets, maar komt
u zelf eens kijken ln de
Amsterdamsche Meubelbeurs
van F. BRANDSTEDEIl Sr.
Thans ook
Zandvoortsche laan 186
Ruim 30 jaar bekend als solide
en goedkoop. Ruime keuze ln
Hulskamer-, Salon- en Slaap
kamermeubelen. Wat u bij ons
koopt ls goed en keurig afge
werkt. Voor reclame leveren \\-y
deze maand tegen ongekend lage
pryzen. Ook voor reparatie en
bekleeden het voOrdoellgst adres.
Vraag prijsopgaaf zonder ver
plichting.
Telefoon 26S09
Ruime keuze St. Nic. Cadeau
Voor i 6.- per jaar
wordt uw Plano op con-
corttoon gestemd om «1e 3
maanden. Orgelstemmen
ook buiten do stad.
Planohandel
F. MOLENAAR
Ged. Sclialkburgergrrucht 38
Haarlem - Noord
Reparatie-Inrichting
WOLLEN- tn GESTIKTE
DEKENS
GEBR. BRAAKMAN
KLEINE HOUTSTRAAT
ALLEEN NUMMER 2
De publieke opinie
is, dat Haarlem'. Dagblad het
grootste, het eerste en het pret
tigste Familieblad iu Haarlem
«u Omstreken La.
Met zoo'n paar rubberhakken
en zolen bespaart U 70 cent op
eiken gulden aan schoen
reparatie Ma<,r lct OB d" "aam
1 Wood-MMne
glijdt niet uit, laat ntct los
Geen wonder dot nu bijno iedereen ziin schoenen
loot reporeeren met Wood-Milne Rubber Leder
en Bulldog hokken. En don doorbii nog, het
loopt zoo heerlijk. Welnu, koopt voortoon ook uw
nieuwe schoenen gefobriceerd met dit moteriool.
Vroogt don noor Jumbo-schoenen, een mooie,
sterke schoen die heerlijk post en welke U
veel geld zol besparen.
Vraagt voortaant
ksmsGi&xï
Wood-Milnc Rubber Leder en Bulldog hokken *5n bij eiken schoen
maker en lederwinkel rerkrngboar. Koopt Uw umbo- schoen ca
waar xe ia de etalage staan
VERKRIJGBAAR:
Gen. Cronj^.trut 58
Am.terdam.traat 29
Anegang 28
Sckoterweg 40
Lang. Veer.traat 32
SpiAmwoudcrttraat 73.
ADVERTEEREN HEEFT SUCCES.