STATEN-GENERAAL.
BINNENLAND
HAARLEM'S DAGBLAD VRIJDAG 21 NOVEMBER 1930
VIERDE BLAD
TWEEDE KAMER
20 November.
Uitbreiding van de Arbeidswet.
De vrouw en het meisje in de
industrie. De minister van
Arbeid aan het woord.
Nog verschillende afgevaardigden hebben
na die van gisteren bij de afdeeling „Arbeid"
van de begrooting van Arbeid, Handel en
Nijverheid zich doen hooren. Oolc de minister.
De huidige minister van Arbeid laat niet
met zich spotten, hij verdedigt zich met
kracht en is niet, wat men noemt „op zijn
mondje gevallen". Dat merkte Dr. Vos. De
minister begon uiteen te zetten, dat er een
crisis is, en dat geen minister die voorbij zien
kan. Al zou hij willen. Hij noemde 't dan
ook verre van billijk van Dr. Vos, toen deze
zeide, dat de regeering het economische vol
ledig voorbijziet en alleen op het sociale let,
toen hij den bewindsman verweet, eenzijdig
sociaal te zijn georiënteerd met een voorbij
zien van economische momenten, toen hij
opmerkte, dat de minister geen matiging
kent. Matiging aldus de bewindsman
zou ik niet gekend hebben, wanneer ik de
Arbeidswet onbeperkt ging toepassen, wan
neer ik een werkloosheidsverzekering invoer
de, wanneer ik de landarbeiders een arbeids
wet zou schenken. Dat alles laat ik na om
de crisis. En nu zegt toch Dr. Vos. dat ik
voorthol. Heeft vroeg de minister de
heer Vos de Memorie van Antwoord wel ge
lezen? Evenmin kon de minister met Dr. Vos
Instemmen, wanneer deze zeide, dat hij niets
voor den middenstand deed, gewezen werd op
o.a. het economisch instituut voor den
middenstand, dat onlangs is geïnstalleerd.
De heer Joekes en ook de heer Kuiper heb
ben den toon van Dr. Vos weinig welwillend
genoemd. De eerste wees hem, maar ook den
heer Kupers, die daarover niet veel goeds zei
de, op de rede van Ir. Kalff, welke deze te
Terneuzen heeft gehouden als voorzitter van
het verbond van Nederl, Werkgevers, een
rede, die opwekte tot het zien van de wen-
schelijkheid van samenwerking tusschen
werkgever en werknemer.
Dat de heer Wijnkoop hierover wat spotte,
laat zich bewijzen, de heer Wijnkoop, die
niets dan lofprijzingen uitsprak op Rusland,
waargeen werkloosheid zou zijn en
waar de arbeidstijd niet lang zou zijn.
De minister heeft Dr. Vos erkend, dat er
natuurlijk altijd te overwegen zal zijn of de
souplesse van de Arbeidswet wel sterk genoeg
ontwikkeld is. Op vermeerdering dier sou
plesse moet de regeering steeds uit zijn.
Maar wanneer de heer Vos de EngeLsche
regeling van de overwerkvergunningen aan
beval, dan wees de minister die terug, even
als de heer Kuiper dat deed. Zeker kon deze
regeling geen aanleiding zijn om hier te
lande over te gaan tot de ratificatie van de
8-urn-conventie van Washington. Immers,
de heer Kupers had op Engeland en Duitsch-
land gewezen, op de voorstellen daar gedaan,
als dringende tot ratificatie hier. Ons kleine
land heeft zich t. z. van de ratificatie te rich
ten naar de groote, naar de omringende lan
den. Nederland moet rekenen met de con
currentie.
Welnu de minister heeft betoogd, dat er
nog nergens van een serieuze ratificatie van
de conventie sprake is en dat wat andere lan
den te dien opzichte voorstelden, allerminst
"tot navolging uitlokte. Hier te lande mogen
de sociale maatregelen misschien wel eens
wat langer uitblijven, ze zijn in ieder geval
deugdelijke maatregelen, die ook doorwerken!
Ons land is andere landen vooruit. En dat
vond Mr. Verschuur toch wel een practisch
feit van beteekenis.
Men weet, gisteren hebben de dames in de
Kamer unaniem gesproken over den arbeid
van vrouwen en meisjes in de industrie. Dank
baar waren de dames voor de uitbreiding
van het aantal arbeidsinspectrices en -op-
zichtsters, maar niet voldaan. Van die
zelfde stemming gaf vandaag mej. Katz blijk.
Ook zij wilde meer aandacht voor het ar-
beidswerk van vrouwen en meisjes. Zij stelde
voor bij den centralen dienst een arbeids-
inspectrice te benoemen, die technisch en
economisch èn maatschappelijk voldoende
onderlegd is om het heele vraagstuk van den
vrouwenarbeid te bestudeeren. En als gevolg
daarvan stimuleerend te werken op het ge-
heele maatschappelijk werk onder de arbei
dende vrouwen, waarbij op den duur dan na
tuurlijk verband moet gezocht worden met
het departement van Onderwijs.
Dit advies van mej. Katz. zal de minister
gaarne overwegen. Ook hij heeft warme be
langstelling voor de nadeelen van den arbeid
van vrouwen en meisjes. Wat mej. Katz wilde
concentreeren. zal zei Mr. Verschuur
voor een belangrijk deel taak zijn van de
nieuw te benoemen arbeidsinspectrices, die
zich ook aan de maatschappelijke vragen
zullen hebben te wijden.
Een algemeen onderzoek naar de physieke
en psychische invloeden van den vrouwen
arbeid op de vrouw, zal de bewindsman niet
ondernemen. Hij ziet te veel imponderabilia,
afhankelijk van de waarneemster, om aan de
resultaten van zulk een enquête doorslaande
waarde te kunnen toekennen. Wel zullen
partiëele onderzoekingen worden ingesteld
naar bepaalde verschijnselen, in bepaalde in
dustrieën. Zoo is er een onderzoek naar het
twee-ploegenstelsel voor vrouwen ingesteld.
De minister ontkent de groote euvelen
van het twee-ploe'genstelsel niet. physiek en
moreel. Het stelsel is met de menschelijke
wardigheia in strijd. Maar hij hoopte toch,
dat van wat thans reeds in het bestaande
verbod is geschapen, de slimste kanten var.
de nadeelen heeft afgeschaafd. Verder gaar
durfde de minister op het oogenblik niet.
Ook zal de minister ernstig overwegen, hoe
de werkzaamheden van de nieuwe inspect rice
zullen moeten worden verdeeld. Natuurlij';
zullen in industrieele centra, waar veie
vrouwen werken, zooals Eindhoven en Maas
tricht. vrouwelijke inspectrices worden be
noemd.
Ook vandaag werd er voor een vacantie-
regeling gepleit. Op dit punt is voorloopig
van de regeering niets te wachten. Hier ziet
zij de overeenstemming tusschen werkgevers
en werknemers op gelukkige wijze groeien.
Die ontwikkeling wil de minister niet storen
hij hoopt, dat de regeering niet zou ge
dwongen behoeven te worden tot wettelijke
piaatregelen. Toen de minister over Twenthe
sprak, interrumpeerde de heer Drop: ,Dan
maar weer een staking". Hierop reageerde de
minister met te zeggen, dat zulk een sta
king door de regeering zeer zou worden be
treurd. want de text iel-industrie wordt op
het moment aan een moordende concurrentie
blootgesteld.
De bewindsman hoopte binnen niet te lan
gen tijd te komen met ^en wetsontwerp op de
huisindustrie, waarvan hij in den laatsten
tijd weer ergerlijke staaltjes heeft moeten
constateeren het sorteeren binnenshuis
van de vuile wasch voor waschinrichtingen
o.m.! Dat strijdt toch wel met alle hygiëne.
Wij vermelden nog als feit, dat een voor
ontwerp-werktijdregeling voor kantoren van
daag naar den Hoogen Raad van Arbeid werd
verzonden.
Van een wettelijke regeling van den ar
beidstijd voor arbeiders ten plattelande, de
heer Hiemstra vroeg daarom, kan voorloopig
natuurlijk niets komen, in verband met de
landbouwcrisis. Voorloopig zal er van een re
geling van den arbeidstijd voor transportar
beiders niet veel komen de minister legde
allen nadruk op de moeilijkheid der controle.
Vandaag hebben voor die regeling nog ge
pleit de heeren Kuiper en Brautigam.
De heer Kortenhorst zei Mr. Joekes
had zich wel wat gunstiger kunnen uitlaten
over het voorontwerp-bedrijfsradenwet van
minister Verschuur. Overigens zou hij het op
hoogen prijs hebben gesteld, wanneer de mi
nister legislatief zoo had gemanoeuvreerd,
dat de bindendverklaring van de Coll. Arb.
Overeenkomst tegelijk had kunnen worden
ingevoerd met de Bedrijfsradenwet. De heer
Kuiper had reeds vóór den minister die
den R.K. afgevaardigde hierin volgde be
toogd, dat practisch 's ministers methode op
hetzelfde neerkwam. I^aten we eerst zoo zei
hij de bedrijfsradenwet afdoen, want van
de bevoegdheid tot bindendverklaring zou óe
regeering in dezen malaisetijd een uiterst
gering gebruik kunnen maken.
In den aanvang der zitting deed de kamer
een flink aantal hamerstukken vooral
conclusies op adressen af. Daaronder: de
regeling van den uitvoer van melkproducten
en een ondergeschikte wijziging van de Ziek
tewet.
Avondvergadering. De sociale
verzekering.
's Avonds stroomde het begrootingsschip
door de klippen-zee van de sociale verzeke
ring. En langs een schier ontelbaar aantal
afgevaardigden. Merkwaardig zoo'n avond
vergadering! Men ziet alleen die afgevaar
digden. die spreken moeten en niemand an
ders! Geen andere belangstellenden
Wanneer men de onderscheidene vormen
van sociale verzekering waarneemt, dan
dringt zich natuurlijkerwijze de gedachte
op: „Kan dat alles nu niet vereenigd worden,
geünificeerd?" De heer Snoeck Henkemans
gelooft, dat een unificatie op niets moet uit-
loopen omdat er onderscheidene verzekerin
gen op geheel verschillend systeem gebouwd
zijn collectief en individueel. Dr. Vos ver
wacht echter voordeelen hij wijst op de
voorstellen van de commissie van IJsselsteyn
voor de Rijksverzekeringsbank, welke reeds
beloften bergen. Wij gelooven, dat voorloopig
de unificatie een hersenschim is het de
partement heeft voorloopig wel wat anders
te doen. dan te unificeeren.
Een wensch, die onder den huidigen minis
ter evenzeer wel niet tot uitvoering zal ko
men is die van de heeren de Visser, Oud en
Kupers, den wensch naar staatspensioen. De
huidige ouderdomsvoorzieningen worden door
beide afgevaardigden afgekeurd, wijl ze naar
hun oordeel niet genoeg doen, maar ook niet
kunnen doen voor de voorziening in den
nood van „oud en arm". Vooral voor de kleine
zelfstandige werkers zag de heer Oud de toe
komst donker in.
De afgevaardigden, die met den minister
principieele bezwaren hebben tegen het
staatspensioen de heeren Snoeck Henke
mans.Bakker en Smeenk drongen natuur
lijk aan op nieuw aan te brengen verbeterin
gen in de ouderdomsvoorzieningen. De heer
Snoeck Henkeman wilde een speciaal tarief
instellen voor rentes tot een bepaald maxi
mum ten behoeve van personen (de kleine
zelfstandigen), wier inkomen beneden een
zeker minimum blijft, waarbij dan de admi
nistratie-kosten door het Rijk zullen worden
gedragen, En de heer Smeenk drong natuur
lijk bij herhaling aan op de spoedige kunst
van de door den minister in uitzicht gestelde
verbeteringen van de wettelijke ouderdoms
voorzieningen. in uitzicht zóó. dat ze met 1
Januari 1932 in werkine kunnen treden.
Aan die mogelijkheid twijfelde de heer Oud
zelfs wanneer de wetsontwerpen morgen
worden ingediend, zal 't nog moeilijk zijn de
termijn van 1 Jan. 1932 te halen.
In nauw verband met de ouderdomsvoor
ziening staat de invaliditeitswet. De heeren
Snoeck Henkemans. Bakker en Smeenk vroe
gen opneming van de loontrekkenden boven
de 35 jaar. Of deze wensch bevredigd zal
worden? Ook hier twijfelen we sterk.
De Ziektewet heel de sociale verzekering
passeerde vanavond natuurlijk de revue
werd ook in den kring van aandacht getrok
ken. Wanneer de heer Oud meende, dat er
van de medezeggenschap der arbeiders in de
bedrijfsvereeniging niet veel kent, omdat
alles naar de „Centrale Onderlinge" gaat.
dan stelt Dr. Kortenhorst vast (hij kan*'t wel
weten) dat de Centrale onderlinge slechts ad
ministratieve beteekenis heeft, dat wel dege
lijk de werknemers mede-zeggen over de
essentialia van de regelingen. Wat wel een
klacht was van Dr. Kortenhorst! Hij ziet te
veel nog een juridischen grondslag aan de
bedrijfsvereeniging ontbreken en vraagt den
minister een wettelijke vastlegging van alle
vormen van samenwerking tusschen werk
gevers en werknemers, die dan moeten cul-
mineeren in een bedrijfsraden-stelsel, te
brengen.
De hperen Snoeck Henkemans en Bakker
deden een beroep op den minister om de
losse arbeiders onder te brengen bij de Ziek
tewet. deugdelijker dan dat nu geschiedt, nu
vele losse arbeiders niet weten waar zij aan
toe zijn. De heer Snoeck Heukemans wil die
arbeiders telkens weer op de hoogte doen
brengen van rechten en wegen, waarlangs ze
iets bereiken kunnen voor dagen van ziekte.
De heer Bakker wil de losse arbeiders onder
brengen bij de particuliere kassen. De heer
Kortenhorst bepleit een oplossing langs den
weg van de vrijwillige verzekering, die toch
ook openstaat
De heer Drop achtte ook Dr. Vos de
wijze waarop arbeiders, na dat de Invalidi
teitswet op hen is toegepast, dikwijls voor
arbeid nog worden geschikt verklaard, in
strijd met de duidelijke mate van invaliditeit.
De heer Drop wilde bij de Invaliditeitswet ook
de hulp aan de onvolwaardigen regelen.
De heer Hermans wydde aandacht aan
het mijnwerkersfonds. Hij wil het fonds aan
deel geven in de Rijksbijdrage, bij art. 20 van
de Invaliditeitswet, de uitkeering de
mijnwerkers wegens ziekte van 70 pCt. op
80 pCt. van hun loon brengen en het be
stuur van het mijnwerkersfonds doen vast
stellen. zooals dat der Bedrijfsvereenigingen
wordt verkozen.
Nadat nog de heer De Visser te vergeefsch
een motie voor de ouden van dagen had in
gediend (zij wordt niet ondersteund) en ed
heer Kersten zijn afkeer over de sociale ver
zekering had uitgesproken is de minister aan
het woord gekomen.
In telegramstijl vermelden wij des ministers
antwoord.
Het loopt n.l. al heel sterk naar midden
nacht.
De minister schijnt zelf te wanhopen aan
de mogelijkheid om zijn verbeteringen van de
ouderdomsvoorzieningen met 1 Jan. 1932
ingevoerd te kunnen krijgen. Een oordeel
over de werking van de Ziektewet is nog
niet welgefundeerd mogelijk zegt de be
windsman ook niet over de losse arbeiders:
de tijd kan hier veel verbeteren. Ook een
oordeel over de controle kan nog niet wei-
gefundeerd zijn. Het denkbeeld van den heer
Bakker om den plaatselijken kassen steun te
verleenen voor het opvangen van de losse
arbeiders wordt overwogen.
Over de ouderdomsvoorziening zeide de
bewindsman niet meer dan dat bij hem
nieuwe voorzieningen in voorbereiding zijn.
De minister kon niet ingaan op de breede
reorganisatie van de sociale verzekering, die
Dr. Vos aan de hand deed. Wanneer er iets
komt onder des ministers bewind van reor
ganisatie der sociale verzekering, dan zal het
gaan langs den weg van decentralisatie.
De minister noemde het mijnwerkersfonds
als een voorbeeld van een Instituut van zelf-
doen. Een deel hebben in het invaliditeits-
fonds ligt echter nog niet nabij, dat bleek wel.
De minister voelt veel meer voor een juri
dische regeling van de verschillende vormen
van samenwerking telkens In de verschillende
ontwerpen ad hoe. Een algemeene regeling
ziet de minister als gedupeerd van te voren
reeds door vaagheid.
INTIMUS.
URKER VISSCHERS EN
SCHEPENWET.
DE
ZIJ VALLEN ER ONDER.
Op de vragen van het Tweede Kamerlid den
heer Kersten betreffende de toepassing van
de Schepenwet ten aanzien van Urker schip
pers heeft de minister van Waterstaat o.m.
geantwoord, dat de hierbedoelde schepen van
geringen diepgang zijn. Zij zijn evenwel over
dekt en maken reizen van zelfs vier etmalen.
Voorts gaan zij, nu vrijwel alle van motoren
zijn voorzien, soms dertig a veertig mijlen
uit de kust, geheel buiten het gezicht daar
van, visschen. In verband hiermede vallen
zij niet onder de uitzondering, bedoeld onder
lc van artikel 2 van de Schepenwet, en kan
deze wet voor deze vaartuigen mitsdien niet
worden uitgeschakeld.
BESLUIT VAN GED STATEN
VERNIETIGD.
Bij Koninklijk Besluit is vernietigd een be
schikking van Ged. Staten van Noord-Hol
land, waarbij zij hun goedkeuring onthouden
aan een verordening op het grondbedrijf,
vastgesteld door den Raad der gemeente Den
Helder waarin werd bepaald, dat de gemeen
teraad de waarde der eigendommen vaststelt.
De Kroon overwoog, dat deze verordening
niet de goedkeuring van Ged. Staten be
hoefde.
NA 22 JAAR HAAR STEM TERUG.
Te Oudorp (N.H.i was een 50-jarige juf
frouw sinds 27 jaar lijdende aan een zenuw
ziekte, met het gevolg dat zij ongeveer22 jaar
geleden haar spraak verloor. Gisteren werd zij
zóó door maagkramp gekweld, dat zij een
luiden kreet van pijn uitstiet. Het bleek, dat
zij haar stem teruggekregen had, aldus het
Hbld. Hoewel zij langzaam en moeilijk sprak,
was de vrouw duidelijk te verstaan.
TEGENWERKING VAN INDUSTRIE.
1% de kantonrechter te Ommen uitspraak
heeft gedaan inzake de Hinderwetkwestie bij
twee van de drie scheepswerven te Dedems-
vaart, en de gebr. Mlttendorp heeft veroor
deeld wegens het doen gebruiken van een
electrische klinkinstallatie. zonder dat daar
voor een Hinderwetsvergunning is verleend,
zijn de scheepswerven van Gebr. Mi'tendorp
en Mol zoo goed als stilgelegd, lezen we in de
Tel. Een honderdtal arbeiders is daardoor
werkloos geworden. Intusschen wordt nog
moeite gedaan om te voorkomen, dat de
scheepswerven, wier Hinderwetsvergunning
door de Kroon op verzoek van een aantal aan
de andere zijde van het kanaal wonende per
sonen is vernietigd, verplaatst worden naar
elders. Die verplaatsing immers zou voor de
gemeente Avereest zeer nadeelig zijn. Wan
neer echter geen weg wordt gevonden om
een Hinderwetsvergunning te verleenen. zal
verplaatsing noodwendig zijn, daar de werven
zonder klinkinstallatie niet kunnen concur-
reeren.
MEER POLITIEBERICHTEN IN
DE RADIO.
In de „Radiobode" deelt de heef W. Vogt
mede, dat van 24 November af de politiebe
richten in plaats van tweemaal 'n kwartier per
dag tweemaal een half uur per dag zullen
worden uitgezonden. De Vogt uit hierover
zijn ontstemming. Hij pleit nogmaals voor
inruiling van de 1875 M. golf voor twee korte
golven.
TEGENSTttt~)TGF BEHANGEN VAN
GRENSPLAATSEN
T- 'lannover is een conferentie gehouden.
wa<- :v.ij ook betrokken was de gemeente Ol-
dei.'ial. waarin gepleit werd voor het tot
stand komen van het gedeelte Onsnabrück—
BentheimOldenzaal in den grooten ver
keersweg BerlijnAmsterdam, zooals door het
Reichsmfnisterium wordt voorgesteld, in
plaats van het gedeelte Munster—Gronau,
voor welks aanleg o.a. door de gemeente En
schedé actie gevoerd wordt.
De conferentie zal, naar het Hbld. meldt,
alle krachten aanwenden om een wijziging
van het plan van het Verkehrministerium,
zooals Enschede wenscht, te voorkomen.
DE MINISTER VAN ONDERWIJS
AAN HET WOORD.
ANTWOORD AAN DE TWEEDE KAMER.
Aan de memorie van antwoord op het
voorloopig verslag der Tweede Kamer over
hoofdstuk VI. Onderwijs, ontleenen wij:
De in uitzicht gestelde aanvulling van den
algemeenen maatregel van bestuur betref
fende het buitengewoon lager onderwijs
heeft reeds eenigen tijd geleden het depar
tement verlaten.
Een voorstel tot wijziging van het Wets
ontwerp tot regeling van het middelbaar en
voorbereidend hooger onderwijs zal bij de
Kamer worden ingediend.
De minister blijft aan de behandeling van
het handelsonderwijs in een algemeene wet
de voorkeur geven.
Van een algemeene invoering van licha
melijke oefening op de lagere school ln af-
zienbaren tijd kan geen sprake zijn.
Het verwijt dat de minister ten opzichte
van de uitgaven die niet rechtstreeks uit de
wet voortvloeien niet de vooral in dezen tijd
ongetwijfeld noodige zuinigheid zou betrach
ten, moet de minister afwijzen. Uitbreiding
van het nijverheidsonderwijs is zelfs en
juist in dezen tijd, noodig.
Betere verzorging van de belangen der
rijpere jeugd acht de minister een belang
rijk vraagstuk, waarop hij de hoop uit
spreekt, dat het wetsontwerp tot- regeling
van het aanvullend onderwijs <cursuswet>
spoedig wet zal worden.
Mocht den minister blijken, dat nadere
bestudeering van wat gedaan kan worden
ter verdere ontwikkeling van volwassenen,
de instelling van een staatscommissie wen-
schelijk maakt, dan zou hij zijn medewer
king daaraan niet onthouden. Er zal daar
uit dan echter niet mogen worden afgeleid,
dat de regeering voornemens of bereid is op
dit gebied een leidende en financieel steu
nende rol te spelen.
Dc spelling.
Wat het spellingvraagstuk aangaat merkt
de minister op. dat men het ten onrechte
voorstelt, dat hij richtlijnen heeft aange
geven, waarnaar de Nederlandsche taal
voortaan behoort te worden onderwezen
Zooals uit de bij deze memorie overlegde
aanschrijvingen van 12 September J.l. blijkt,
hebben deze uitóiuitend betrekking op de
daarbij vermelde examens, en wel in dier
voege, dat bij de schrijfwijze van dc Neder
landsche taal de afwijkingen volgens dit
overzicht voortaan geoorloofd, maar niet
voorgeschreven zullen zijn.
Dat er voorts een nieuwe officieel gebrui
kelijke spelling zal komen die ook in de of-
ficieele stukken zou worden gevolgd is even
eens een onjuiste gevolgtrekking. Van de
invoering van een derde spelling buiten de
beide bestaande is dan ook geen sprake, en
voor de verwarring die een aantal leden
ducht, behoeft niet gevreesd te worden.
Hooger en middelhaar onderwijs
Bij eventueele vacature in een der cura
toria bij het Hooger Onderwijs kan worden
overwogen, of wellicht de bezetting van den
vacanten zetel door een vrouw het meest
aanbeveling verdient. Benoeming van bui
tenlanders tot hoogleeraar komt niet „meer
malen" voor, doch behoort tot de groote
zeldzaa mli eden.
De minister heeft de tusschenkomst van
zijn ambtgenoot van Buitenlandsche Zaken
ingeroepen om na te gaan. of aan de uni
versiteit te Parijs aan de Nederlandsche taal
de plaats kan worden toegekend die wen-
schelijk is.
Omtrent een opdracht die door de Russi
sche regeering aan twee hoogleeraren zou
zijn verleend, is den minister niets bekend.
Hij wint daaromtrent inlichtingen in.
Dat een regeling van het middelbaar meis
jes-onderwijs wenschelijk is, is ook de mee
ning van den minister.
Inderdaad zou het tot vereenvoudiging van
het complex der middelbare scholen mede
werken, indien alle hoogere handelsscholen
in Hoogere Burgerscholen A. werden omge
zet. Het is echter wenschelijk hieromtren
aan gemeente- en schoolbesturen zooveej
mogelijk vrijheid te laten.
Dat onder vigueur der tegenwoordige wet
ten alle paedagoeische opleiding aan de aca
demisch gevormde leeraren vreemd kan
blijven acht ook de minister een bezwaar. In
het aanhangig wetsontwerp zullen hierom
trent eenige bepalingen behooren te worden
opgenomen.
De vraag, of het wenschelijk is, het school-
eindexamen der H. B. S. met 5-jarigen cur
sus te vervangen door een staatsexamen be
antwoordt de minister voorshands ontken
nend.
Op een algemeene salarisverbcterlng bij
het Nijverheidsonderwijs kan de regeering op
het oogenblik geen uitzicht openen.
Lager onderwijs.
Bij de a.s. wijziging der Z. O.-wet hoopt de
minister voorstellen te doen tot wijziging der
schoolgeld regeling.
Dat de tijd gunstig zou zijn voor verlenging
van den duur van den leerplicht kan de
minister niet toegeven.
De minister is met zijn ambtgenoot van
Binnenlandsche Zaken in overleg getreden
over de mogelijkheid om kinderen, die zeven
leerjaren van een gewone lagere school heb
ben doorloopen, maar nog niet vrij van leer-
olicht zijn, desgewenscht de gelegenheid te
geven een lagere land- of tuinbouwschool t*
bezoeken. Het komt den minister voor, da'
het zingen van volksliederen op de opcnba~e
school thulsbehoort. Hij werd in de zang-
huldequaestie te 's-Gravenhage niet betrok
ken.
Ten onrechte, meent de minister, worden
de bezwaren die ondervonden worden bij het
vervullen van vacatures, in het V. V. vooral
toegeschreven aan onvoldoende bezoldiging
van de onderwijzers. De oorzaak moet veel
eer worden gezocht in het feit. dat de wijzi
gingswetten van 1923 en 1924 en de daar
mee gepaard gaande regeeringsmaatregclen
een sterken terugloop van het aantal leer
lingen der opleidingsinrichtingen hebben be
werkt. Het aantal jongelieden, dat tot. on
derwijzer wenscht te worden opgeleid, is
echter weer groeiend.
Kunsten en Wetenschappen.
Interdepartementaal overleg heeft gelold
tot een tweetal ontwerpen van een Natuur
beschermingswet. Ook is nog interdeparte
mentaal overleg gaande omtrent het ont
werp Monumentenwet.
Aan het verzoek om wettelijke bescher
ming van den architectentitel geeft de mi
nister zijn aandacht. Het geheèle vraagstuk
van de wettelijke titelbescherming is in
overweging.
De minister heeft reeds aandacht ge«chon
ken aan de vraag, of a 'hans aan de toe
kenning van de thans uitget-okken verhoo
gingen van subsidie aan orkesten niet dc
voorwaarde van uitvoering van een aan la'
werken van Nederlandsche toonkuns'enaars
dient te worden verbonden. Hij heeft hier
over een brief gericht tot de commissie van
advies, welker antwoord hij nog wachtende
is. Ook over de moeilijkheden, waarin de
Nederlandsche uitvoerende musici verkeeren
tengevolge van het te werk stellen van bui
tenlandsche krachten, pleegt de minister
overleg met zijn ambtgenoot van Arbeid,
Handel en Nijverheid,
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
Tegen Hoest en Keelpijn
TEGEN EEN MAAL- EN
MENGGEBOD.
ADRES VAN DE MIJ. VAN NIJVERHEID.
Het Hoofdbestuur der Nod. Maatschapp'J
voor Nijverheid en Handel heeft aan de
Tweede Kamer eer. adres gezonden over het
on twerp -.Ta rw ewe t".
Wat de Regeering wil. aldus het adres, zal
slechts mogelijk rijn wanneer de graanhan
del geheel onder Staatscontrole zal worden
gebracht, waarbij door een centraal over
heidsbureau cle gehecie tarwe-oogst opge
kocht en gedistribueerd zal worden, dan wel
door de overheid zelf vermalen en als oloom
aan meelfabrikanten en Importeurs gedistri
bueerd. De binnenlandsche particuliere
tarwehandel wordt hierdoor onmogelijk go-
maakt. de bttlteoiahdsche en dóorvoerhandol
zeer ernstig bedreigd.
Dat deze regeling verder niet aan de goed
keuring van de Staten-Generaal onderwor
pen zal worden, maar overgelaten zal worden
aan een departement, acht adressant een
zeer ernstig bezwaar
Verder zullen de belangen van de impor
teurs. die jaarlijks gemiddeld ongeveer 120.000
ton tarwebloem invoeren, op zeer onbillijke
wijze geschaad worden. Door deze benadee-
ün;, of uitschakeling der meelimporteurs zou
bovendien een verkapt voordeel aan de
bloemfabrikanten verschaft worden, wat tot
een extra-prijsverhooging van tarwebloem
zou kunnen aanleiding geven.
Door de verplichting binnenlandsche tarwe
^te verwerken, die voor sommige doeleinden
geheel ongeschikt is. zal het vervaardigen
van verschillende soorten biscuit onmogelijk
worden.
De uitvoering van de bedoelde maatregelen
zal verder een aantal nieuwe ambtenaren
verelschen, belast, met een zeer omvangrijke
contróle en administratie.
De verhooging van den broodprijs, die van
de maatregelen het gevolg moet zijn, zal
door een groot deel van ons volk als een ern
stige last gevoeld worden.
Adressant meent, dat de in nood verkee-
rende takken van den landbouw op andere
wijze geholpen moeten worden, waarbij dui
delijk moet uitkomen hoe groot het bedrag
Is. dat de gemeenschap voor dezen steun
besteedt, dat de steun tijdelijk ls en na één
of meer jaren vanzelf ophoudt: waarbij deze
verder op zoo eenvoudig mogelijke wijze
met zoo min mogelijk onkosten verleend
moet worden en uitsluitend belanghebbenden
ten goede moet komen. Direct uit de schat
kist verleende steun kan het be5taan aan
deze eischen te voldoen. Tevens dient daar
bij het verband met het geheele bedrijfsleven
in het oog te worden gehouden.
Het wetsontwerp stelt daarentegen ren
zeer omslachtig, kostbaar en oneconomisch
middel voor en dreigt bovendien groott be
langen van nijverheid en handel ernstig te
schaden.
Adressant verzoekt de Kamer ten slotte,
het ontwerp te verwerpen.
Protest van bakker».
Ook het Hoofdbestuur der Nederlandsche
Vereenlging van Werkgevers in het Bakkers
bedrijf heeft een adres aan de Tweede Ka
mer gericlit, waarin het aanvoert, dat de
kwaliteit van het brood zal verminderen, dat
het den producenten niet mogelijk zal zijn
het beste, dat op de wereldmarkt is, te koo-
pen tegen den laagsten prijs, dat een maal-
gebod niet doeltreffend is. omdat wanneer
de prijzen stijgen het volstrekt onzeker ls, dat
de landbouw en niet de handel daarvan zal
profiteeren. Bovendien is inlandsche tarwe
niet te onderscheiden van Belgische. Fran-
sche, Poolsche enz., zoodat deze als inlandsch
product aan dc markt zal blijven komen. Het
Hoofdbestuur vraagt dus om den landbouw
op andere wijze te steunen, bijvoorbeeld door
een teeltpremic. Daarbij komt het bedrag
van den steun rechtsreeks in handen van den
landbouwer, bij maal- of menggebod niet.
Ook het bestuur van de vereenlging van
Banketbakkers heeft een adres gezonden,
waarin waarborgen worden gevraagd, dat do
belangen der banketbakkers niet worden ge
schaad.
PARTICULIERE CHAUFFEURS ONDER DE
ARBEIDSWET?
Het bestuur van den Nederlandschen Bond
van Particuliere Chauffeurs heeft een adres
tot de Tweede Kamer gericht, waarin het 't
gewijzigde karakter van den werkkring van
den particulieren chauffeur onder de aan
dacht brengt en vraagt om den particulieren
chauffeur op te nemen onder de Arbeidswet
en hem dan onder te brengen bij de trans
portarbeiders of arbeiders, werkzaam ln het
verkeerswezen De chauffeur in particulieren
dienst kan dan vallen onder het Rustdagen-
besluit
OPHEFFING VAN TOLLEN IN HET GOOI.
B. en W. van Hilversum doen den Raad een
voorstel om dc tollen op den Soestdijker-
straatweg met l Januari af te schaffen. De
commissie van administratie van dezen straat
weg zal. volgens dc Tel.. na haar liquidatie
de betrokken weggedeelten overdragen aan d<
provincies Noord-Holland en Utrecht en aai
de gemeenten Hilversum en 's Graveland.
AMERIKAANSCHE FILMS VAN NEDERLAND
Het vaderland meldt dat de Amerikaan
André Roosevelt, telg van het beroemde ge
slacht Roosevelt, naar Nederland ls gekomen
en hier zijn Bnli-fflm zal vertoonen. Tevens
zal hij voor Amerika films van Nederland
maken, die hij geregeld zal opsturen Zij zullen
van Nederland iets anders laten zien. dan
Marken en Volendam.
GEEN PT *N VOOR "TTBBER-
RESTRICTIE.
Het Handelsblad verneemt uit goede bron,
dat het Reuter-herlcht over een Nederiandseh
voorstal tot benerking van den rubberoogst
met 25 pCt volkomen onjuist is. De restrictie-
plannen zijn van de baan, alleen zijn er nog
plannen voor controle op inlandsche rubber.
GEEN MALAISE IN DE RADIO-INDUSTRIE.
De Philipsfabrieken hebben aan de Tele
graaf medegedeeld, dat zij op het. oogenblik
meer radiotoestellen verkoopen dan ooit te
yoreix