Verzoek aan Adverteerders Het woord is aan... Het Belangrijkste. Oorlogsspeelgoed. 48e Jaargang No. 14549 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Woensdag 26 November 1930 HAARLEM S DAGBLAD iDirectie: P. W. PEEREBOOM •n ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTEN: per week 0.2734. met Geïllustreerd Zondagsblad /O 32 Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der gemeente) (3-5734- Franco per post door Nederland 3.8734. Losse nummer» 0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden 0-5734. franco per post- Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810 ADVERTENT1ENI 1-5 regels 1.73. elke regel meer /035. Reclame. (0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbcd 14 regel» 0.6<X elke regel meer (0.15. buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag. Donderdag en Zaterdag) 1—4 reg. (025. elke regel meer 0.10. uiuL k contant- Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-. Elke andere vinger f 50.-. Arm- of Beenbreuk f 10(L- DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN. EERSTE BLAD In verband met dc Sint Nicolaasdrukte verzoeken wij adverteerders vriendelijk, hun advertentie-opdrachten en teksten zoo vroeg mogelijk in te zenden, bij voorkeur op den dag vóór verschijning van het nummer, waar- In plaatsing gewenscht wordt. Zulke vroegtijdige inzending geeft ons de gelegenheid de grootste zorg aan de sa menstelling der annonces te besteden en is daarom tevens in het belang van de adver teerders zelf. Late inzending kan in deze dagen van bij zondere drukte voor onze technische afdee- ling leiden tot de noodzaak van uitstel der plaatsing tot het volgend nummer. DIRECTIE HAARLEM's DAGBLAD. HOOG WATER IN NEDERLAND. Dijkdoorbraak bij het J ulianakanaal HET WATER VALT. Te Maasbracht is Dinsdagmiddag de af sluitdijk tussdhen het Julianakanaal en de sluis aldaar doorgebroken. Het water stroomt nu van het geheele pand tusschen Rooste ren en Maasbracht de Maas in. Door het wassen van den Rijn is thans ook de pont te Malburgen onder deze gemeente Huissen uit de vaart genomen. Ten Westen van Texel is naar het Hbld. meldt het zeewater hoog tegen de duinen opgeloopen, waardoor deze op sommige plaat sen werden afgeslagen. De pas gevormde duinen nabij De Koog werden geheel wegge- slagen. Te Oudeschild steeg het water hoog tegen de dijken, zoodat de coupure nabij de haven aldaar gesloten moest worden. Te Coeksdorp is een dijk bezweken "ten ge volge van het hoog oploopende water. Gevaar te Nijmegen geweken. De Waal voor Nijmegen is sinds gistermor gen nog 8 c.M. gewassen en bereikte gister avond een stand van 12.65 plus NAP. De aanlegsteiger van de veerpont is wederom verlengd en nog meer benedenwaarts ver legd. Bij Coblenz en Keulen is echter val inge treden. Bij Lobith en Millingen wast de ri vier nog slechts uiterst langzaam en ver wacht men in den loop van den nacht even eens val. Zooals de toestand nu is kan het gevaar voor volkomen inundatie van de Ooysche en Berlekomsche polders als geweken worden beschou.rd. De Maas gevallen. De Maas is zoo werd gisteravond uit Maastricht aan het Hbld. vmeld sedert Dinsdagmorgen zes c.M. gevallen. De stand was om 4 uur gistermiddag 3.82. Sommige buurtwegen zijn weer begaanbaar. De IJssel wast nog. De Waal heeft bij Loevestein overstroomin gen veroorzaakt. De Rijn heeft den weg onder langs den Wageningschen Berg overstroomd. In den stand der Merwede Is naar de N. R. Ct. meldt weinig verandering gekomen; er wordt echter Woensdag meer was verwacht. De veeibooten leggen nog op de gewone plaatsen aan: bij een enkele ligplaats is een noodbrug aangebracht. De Linge is zoo gewassen, dat de toegang tot de stad aan de Arkelpoort reeds voor een deel is ondergeloopen. De ponten. Over den toestand aan de rivierovergangen w -Jt meegedeeld: Pont Renkum: Overtooht gestremd. Lekskensveer (Wageningen)Geregelde overtocht, mogelijk. Pont RhenenOvertocht gestremd. Pont OoheusdenOvertocht gestremd. Pent Nijmegen: Het veer werd 100 Meter naar beneden verlegd. Overtocht is geregeld mgoelijk, doch niet voor zware vrachtwagens. Pont Tiel: Overtocht alleen mogelijk voor rijwielen en voetgangers. Pont: Z3lt Bommel: Overtocht ieder half uur van beide zijden. Het verkeer over de" Rijksweg Rcermond- M --.richt is gestremd. Auti-mob' sten kannen ru-*er van Roer mond over Sittard-Heerlën, Ubadbsijerg Gul pen en langs den grooten weg naar Maas tricht ASPH ALTEERING Heden is men begonnen met de afohaltee- rlng van de wegen nabij den Hertenkamp in den Hout. Dit is een zeer groote verbete ring, daar deze grintwegen bij regen vrijwel onbegaanbaar waren. HAARLEM, 26 November. Praatkolommen. Vanmiddag begint de behandeling van de gemeentebegrooting. Eén burgemeester, ne genendertig raadsleden, enkele ambtenaren en een dozijn journalisten zetten zich schrap en bereiden zich op het ergste voor. De Groo te Jaar lij ksche Stadsbabbel zal hen allen no pen een tien of twaalf middagen en avonden - ik taxeer nog hoopvol - in de Prinsenhoof- sche pijpenla te slijten en hen verschrikke lijk belemmeren in hun andere bezigheden. Weliswaar krijgen wij ditmaal een week pauze midden in de begrooting, hetgeen iets nieuws is (de Sinterklaasweek valt er in, en de burgemeester heeft daar een begrootings- vacantie van gemaakt) maar het is zeer de vraag of dit tot bekorting van het geheel zal leiden. Het toeval wil, dat juist op dit moment het jaarboekje „Parlement en Kiezers" ver schijnt, waaruit onze Haagsche correspon dent vandaag een bouquetje statistiek haalt. Ook de gebruikelijke jaarlijksche opgave der praatkolommen behoort daartoe. Tot waar schuwend voorbeeld van de Prinsenhoofsche gemeenschap moge hier nog eens ext$a op die cijfers gewezen worden. De Eerste Kamer heeft 950 kolommen van de Handelingen volgepraat, en de Tweede 3086 kolommen. Totaal dus 4036 kolommen. De redevoeringen van de ministers zijn niet meegerekend. Misschien kieschheidshalve niet, maar het kan ook wezen dat de uitge ver van „Parlement en Kiezer" ze van te bij zondere waarde vond om ze naar de quanti- teit te gaan afmeten. In de Eerste Kamer spraken de vier V. D. leden 159 kolom dus bijna 40 kolom per lid. De V. D.-fractie (waartoe ook onze wethou der van Financiën behoort) behaalde hier mee het kampioenschap op den langen af stand. Geen der andere fracties benaderde ook maar de veertig kolommen per lid. Twee de was de S.D.A.P. met 253 kolommen voor 11 leden (23 kolommen per lid), derde waren de A -R. met 115 kolommen voor 6 leden (19 kolommen per lid), vierde de V. B. met 110 kolommen voor 6 leden (18 kolommen per lid), vijfde de C.-H. met 119 kolommen voor 7 leden (17 kolommen per lid) en zesde en laatste de R.-K. (waartoe onze wethouder voor de Bedrijven behoort) met 199 kolom men voor 16 leden (dus 12 1/2 kolom per lid). Het Eerste Kamer-kampioenschap der be knoptheid is dus door de R.-K. gewonnen, waarbij in aanmerking genomen dient te worden dat zij verreweg de grootste fractie vormen. Dit is trouwens een factor die ook bij de S.D.A.P. dient mee te tellen. In de Tweede Kamer is het lange afstands kampioenschap natuurlijk met gemak ge wonnen door den heer David Wijnkoop (154 kolommen) gevolgd door den heer Lou de Visser (103 kolommen). De andere éénlingen van het seizoen 1929-1930, de heeren Ling- beek (41 1/2), Floris Vos (20) en Braat (11) maken er een tam figuur bij. Onder de meerhoofdige fracties behalen ook hier de Vrijzinnig-Democraten de eerste plaats met 356 kolommen voor 7 leden (ge middeld bijna 51). De Vrijheidsbond, met 8 leden, volgt met een moyenne van 45, de C.-H. (11 leden) met 35 14. De SDA.P. met 24 leden brengt het niettemin nog tot bijna 32 kolommen gemiddeld, terwijl de A.-R. met 12 leden het tot gemiddeld 27 3'4 brengen, de Staatk. Geref. (3 leden) slechts tot 22 1/3 en de R.-K. ook hier het laagste moyenne ver tegenwoordigen met een gemiddelde van ruim 16 voor 30 leden. Ook in de Tweede Kamer vormen zij de grootste fractie; van onze raadsleden behoort er de heer Loerak ker toe. De totalen zijn nog altijd vervaarlijk. Het zou zeer belangwekkend zijn te lezen, hoe veel kolommen de gemiddelde Nederlandsche kiezer er gemiddeld van gelezen heeft, maar deze statistiek is niet vast te stellen. Alle optimisme op dit gebied mag evenwel als zeer overdreven beschouwd worden. De kie zer bepaalt zich tot de sterk verkorte dag bladverslagen, liever nog de tot de nog ster ker verkorte overzichten, en het hardnekkige gerucht loopt dat hij ze soms'heelemaal niet leest. Wat de kiezeres betreft - het gerucht La Rochefoucauld: De grootste handigheid is zijn handigheid te kunnen verbergen. te haren opzichte ls éen en al zwartgallig heid. Moge de openbare behandeling van de Haarlemsche begrooting 1930 een monument van kort- en bondigheid en zakelijkheid worden. Tot voorbeeld voor andere gemeen ten. R. P. DE PUBLICATIE VAN ANDR?E'S DAGBOEK. DE AANTEEKENINGEN IN BOEKVORM VERSCHENEN. STOCKHOLM, 25 Nov. (VD.) De met groote spanning tegemoet geziene publica tie van het dagboek van den om het leven gekomen Zweedschen Poolreiziger Andrée is gisteren te Stockholm in boekvorm versche nen. De vertalingen in vijftien talen volgen zeer spoedig. Uit de aanteekeningen blijkt, dat de vroe gere berichten omtrent de vlucht van de bal lon en de zwerftochten over het ijs gedeel telijk onjuist waren. Andrée en zijn begeleiders zijn volgens de reconstructie van Prof. Lindberg niet door gebrek aan levensmiddelen, munitie en vuur onvcoldoende was. Zonder pelzen konden zij ondergegaan, doch doordat hun kleeding aan de ijzige stormen geen weerstand bie den. Ontroerend zijn de aanteekeningen van Strindberg, die voor zijn verloofde bestemd waren. Van beteekenis zijn de aanteekeningen, die Andree den 12den Juli, dus den tweeden dag van de ballonvaart maakte: „Wij heb ben vandaag weinig ballast moeten uitwer- ben en hebben niet geslapen. Het stormt voortdurend en als het zoo doorgaat zullen wij het niet lang uithouden. Het is wonder lijk zoo boven de Fooizee te zweven, al zul len wij misschien op het ijs terecht komen. Wanneer zullen wij opvolgers krijgen? Ik kan niet ontkennen dat het een trotsch ge voel is. dat ons alle drie beheerscht. Wij gelooven, dat wij thans zouden kunnen ster ven. Het rammelen der kettingen, het geluid der sleeptouwen in de sneeuw en het klappe ren der zeilen zijn de eenige geluiden die men behalve het kraken van den ballongon del hoort." Wat de eigenlijke aanleiding was. dat men eindelijk moest landen, vindt men in de publicatie niet vermeld. VRACHTREDUCTIES NED. SPOORWEGEN. BU1TENLANDSCHE MAATSCHAPPIJ BEVOORRECHT? Het Tweede Kamerlid Weitkamp heeft aan den Minister van Waterstaat gevraagd of het juist is, dat de Nederlandsche Spoorwegen aan de N.V. Kali-Maatschappij te Amster dam bij het vervoer van haar producten aanzienlijke vrachtreducties heeft toegestaan. Hij vraagt, of de minister, dar de in nood- verkeerende, vaderlandsche land- en tuin bouw geen voorkeurtarieven geniet, een der gelijke bevoorrechting van een buitenland- sche maatschappij, mede ook uit nationaal oogpunt bezien, wel te rechtvaardigen is. Mocht de minister de eerste vraag wel en de tweede niet bevestigend beantwoorden, (aldus de heer Weitkamp) is de minister dan bereid om beide bovenbedoelde facto ren bij zijn onlangs aangekondigde overwe gingen in aanmerking te doen komen? Dc Berlijnsche brandweer stelt schier wan liopige pogingen in het werk om het kleine bekoorlijke eiland in dc Havel Lindwerder, in Berlijn-Gatow, dat door overstroomingen bedreigd wordt, met nooddijken te beschermen INGEZONDEN MEDEDEELINGEN BEDRIJFSBELASTING TE AMSTERDAM AFGESCHAFT. Met 22 tegen 20 stemmen. DRIE VOORSTANDERS DER BELASTING AFWEZIG. De Zakelijke belasting op het bedrijf, die een paar weken geleden te Utrecht werd af geschaft, is Dinsdagavond ook door den Am- sterdamschen raad met 22 tegen 20 stemmen afgeschaft. Drie voorstanders van deze be lasting waren bij deze stemming afwezig. Niettemin bestaat deze belasting nog steeds in Haarlem. Het verslag van de behandeling van het voorstel-Romme cs. volgt hieronder: Voor de afschaffing stemden de liberalen, de christelijk-hlstorlschen, de katholieken, anti-revolutlonnairen, uitgezonderd de heer Douwes, en de middenstanders. Tegen, de sociaal-democraten, de communisten en de vrijzinnig-democraten, uitgezonderd de heer Klaas de Vries, die vóór afschaffing was. Een omstandigheid ten gunste van de af schaffing, die den doorslag gaf, was dat de drie communisten Wijnkoop. Visser en Kitsz, tegenstanders van afschaffing, afwezig wa ren. De heer Ketelaar (v.-d.) zei, dat hij en zijn fractiegenooten, hoewel voorstanders van de afschaffing van de zakelijke belasting op 1 et bedrijf, zullen stemmen tegen het voorstel van den heer Romme, omdat de cijfers, door wethouder Wibaut gegeven, ten betooge. dat de gemeente de opbrengst van deze belas ting niet kan missen, op hen diepen indruk hebben gemaakt Met te meer overtuiging zullen zij stemmen tegen het voorstel tot af schaffing, omdat de heer Romme gezegd heeft als prijs van die afschaffing in geen geval te zullen betalen met zijn stem voor verhooging van het aantal opcenten V~ven 30. Spr. stelt zich echter voor bij het hoofd stuk belastingen een voorstel in te dienen om de belasting te verlagen van f 12 op f 8 per persoon en B en W. te verzoeken telkenjare na te gaan welke verdere verlaging mogelijk zal zijn. Wethouder Douwes (a.-r.) verklaarde dat, hoewel hij vroeger vóór afschaffing van de zakelijke belasting op het bedrijf is geweest, thans tegen het voorstel-Romme zal stem- m-n omdat hij meent, dat de omstandighe den thans afschaffing van deze belasting niet toelaten. Het voorstel van B. en W. om 50 opcenten te heffen op de vermogensbelasting werd aaneenomen met 30 tegen 12 stemmen. Na de nederlaag van wethouder Wibaut vroegen sommige leden zich af of de wet houder van financiën hieraan politieke ge volgen zal verbinden. Mr. Romme had bo vendien verklaard, in Aoril in geval ge noegen te nemen met de verhooging van de opcenten on ri« -^-'-'ondsbelasting, vol gens wethouder Wibaut de eenige weg. die nu nog open bliift om de gaping, die ontstaan is. aan je vuiler.. De afschaffing der zakelijke belasting on het bedrijf vraagt van de gemeente een offer van 12 ton Voor het voorste1 -Romme cjs. tot afschaf fing van de zakelijke bedrilfsblasting heb ben gestemd de leden: Baas. Boissevain. Ca rets. mej. Crielars. Gottschalk, Ter Haar. Van Hamersveld. Bruinsma. mej. Kate. mevr. Koek-Mu'der, Kronman. Van Meerveki, Pe ters. Romme, Rustige. Rutgers. Solkesz, Vos, De Vries, Weiss, Wierdels en Woltjer. Tegen stemden de leden: Abrahams. Van den Bergh, mevr. Van Blitz-Bonn. Boekman, Douwes, Gulden, Ketelaar, Van Meurs, Os- sendorp. E. Polak, W. Polak, Pothuis, De Mi randa, Sajet, Seegers, v. d. Tempel, mevr. Tilanus, Wibaut, Woudenberg en mevr. Van Zelm. De in den Amsterdamschen P.aad gebrui kelijke democratische coalitie is door deze beslissing min of meer uiteengevallen. REDDTNCBOOT ONVER- RICHTERZAKE TERUG. GEEN SCHIP BIJ SCHOXLAND GEVONDEN- De redd'ngbqpt ..Hilda". kapPe'n Ko k. die Dinsdagmorgen op last van den p'aat<elij- ken commandant der Noord- en Zuid-Ho'- landsche Reddingmaatschappij van Lemmer was vertrokken op onderzoek naar een ver moedelijk tusschen Kuinre en Schokland in nood vsrkeerend schip, is 's middags terug gekeerd zonder een spoor van een zich ln nood bevindend of gezonken schip te hebben gevonden. De ontslagaanvrage van den Duitschbn Rijksminister Bredt. (2e blad, le pag). Het dagboek van Andrée in boekvorm ver schenen. (le blad, le pag.), Het hoogc water in Nederland. (le blad, le pag.)! De zakelijke bedrijfsbelasting te Amsterdam afgeschaft. (le blad, le pag.) Werkloosheidsbestrijding. Haarlemsche Werk- loozen naar Castricum. (2e blad, 2e pag.) De begrootingszitting der Provinciale Staten, van Noord-Holland. (2e blad, 2e pag ARTIKELEN. ENZ. R. P.: Praatkolommen. (le blad, le pag.) Intimus: Tweede Kamer. Tandtechnici op de Tribune. De vleeschkeurlng en de ge meenten. Woningwet politiek der regeertng. Maatregelen voor volksgezondheid. (3e blad, 2e pag.) Henry A. Th. Lesturgeon: Het schandaal Oustric. (2e blad, le pag). (Laatste berichten 2e pagina le blad.J VIJFDE POSTVLIEGTUIG AAN HET EINDPUNT. ZESDE VERTREKT MORGEN. Het vijfde postvliegtuig de p. H A. G. A. Is Dinsdag 17.02 uit Batavia vertrokken en te 17.42 te Bandoeng geland- Donderdag zal het zesde postvliegtuig, de P. H.-A. g. R. naar Indië vertrekken. De be manning bestaat uit de vliegers W. M. O. A. Beekman en C. Blaake en den mecanicien f. H. A. Naber. (Dc „Ligue d'Action Féminimem heeft, een brief gericht tot de directeuren der groote Fransche warenhuizen met het verzoek om alle speelgoed, dat den oor log voor den geest roept, zoo als geweren, kanonnen, looden soldaatjes enz., uit hun verkoop te houden). Moeder, zoudt gU aan uw kleuters Voor hun Jong onschuldig spel. Ooit een guillotine geven Zij het dan van klein model? Zoudt gU ooit uw kleinen jongen. Als hij zich eens erg verveelt, Op het denkbeeld willen brengen. Dat hij moordenaartje speelt? Zoudt g' er een moment aan denken, Als uw zoontje jarig was, Hem een bommenspel te geven, Met een namaak doodend gas? Neen niet waar, gij geeft uw jongen Die gedachten nimmer in, Een goed mensch moet uit hem groeien, Krachtig, maar vol naastenmin. Hij moet in de toekomst helpen. Zooals wij nu allemaal, Aan verbroedering der menschen Als bereikbaar ideaal. Geef hem nu dan geen soldaatjes. Geen kanon en geen geweer. Als wij streven naar den vrede Past geen oorlossspeelgoed meer. Laat hem niet aan oorlog denken Als een spel van ee- en moed. Want het ls slechts een ellende Van vergeefs vcrgo.cn b'oed. Er is veel en prachtig speelgoed Dat hem zeker zoo bekoort Als de valsche Imitatie Van gedwongen maaramoord. Leer hem oorlog slechts beschouwen A's verschrikking, als een hel. Niets op heel de wijde wereld Staat zoo ver van kinderspel. P. GASU8.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1930 | | pagina 1