De Amerikaansche „Ketting-Winkels".
Biographieen in
een notedop.
DE AUTO VAN DE TOEKOMST.
De grens der uitbreidingsmogelijkheden.
(Bijzondere correspondentie).
New York, November.
De snelle uitbreiding van de ..Ketting"-
winkels heeft in de Vereenigde Staten ern
stige problemen voor den kleinhandel teweeg
gebracht. In vele staten, in het bijzonder
in het Zuiden en het Westen, neemt de op
positie tegen deze „chain stores" nog voort
durend toe. Dikwijls worden op aandrang
van de kleinhandelaren wettelijke maatrege
len genomen, om hun verdere uitbreiding
ts verhinderen. In de afgeloopen drie jaren
zijn echter de voordeelen van de chain-
stores niet onaanzienlijk verm nderd. Chair.
stores zijn geen typisch Amerikaansche in
richting. Ketting-achtig met elkaar verbon
den ondernemingen hebben in Europa, in de
middeleeuwen reeds bestaan, al was hun be-
teekenis, verbreiding en omvang in verhou
ding met de tegenwoordige Amerikaansche
concerns belachelijk gering. Wat structuur,
organisatie en kapitalLseering betreft, kun
nen de Amerikaansche chain s ores nCelte-
min aanspraak maken op originaliteit. Alleen
in een reusachtig land gelijk de Vereenlgde
Staten, konden zij een zoodanigen omvang
bereiken. De eerste Amerikaansche onder
neming van kettingwinkels was de Great
Atlantic en Paclf.c Tea Company, die in het
jaar 1853 in het leven werd geroepen. In
1879 volgde Frank W. Woolworth me: zijn
5 en 10 cents winkels. Met snelle opeenvol
ging werden andere ondernemingen gestichi
zoodat omstreeks 1900 ae stichting van de
voornaamste kettingsystemen ten einde was.
Rekening houdend met de omstandigheden
en de toeneming van de bevolking breidden
deze ketfcingsy$.emen zich geleidelijk uit en
voegden, indien de omstandigheden het toe
liepen, nieuwe winkels aan hun organisatie
toe. Zes duizend 'groote systemen drijven
thans 150.000 winkels. Zij bereiken een jaar-
lijkschen omzet van vijf milliard dollar, het
geen ongeveer neerkomt op het tiende deel
van den gezamenlijken Amerikaanschen
detailverkoop.
Maar de tijd van de enorme ontwikkeling
en ui breiding van de kettingorganisaties is
voorbij. Het is namelijk gebleken, dat er aan
de rentabiliteit met het bereiken van een
bepaald aantal winkels een grens is. De
laatste jaren in het bijzonder is het bewijs
geleverd, dat een goed georganiseerde klein
handel, die de beschikking heeft over groote
inkooporganisaties, zeer goed zijn positie
tegenover de chain stores kan handhaven.
Daar komt nog bU, dat de kleinhandelaren
minder groote verkoop- en omzs-tkosten heb
ben dan hun concurrenten met hun groote
organisatie. Dit blijkt voor het eerst met
treffende duidelijkheid uit de jaarverslagen
van de voornaamste kettingsystemen over het
jaar 1929. Wel zijn de omze.ten in vergelij
king met 1923 met 20 pet. gestegen, de netto
winsten bleven echter bijna onveranderd.
Een bedenkelijk fceeken.
Het grootste kettingsysteem ter wereld is
de genoemde Great Atlantic en Pacific Tea
Company. Zij drijf: in geheel Ncord-Amerika
15.000 winkels. Haar artikelen zijn in de eerste
plaats koloniale waren, conserven, vruchten
en groenten. Om een ruimer gebruik van de
winkels te kunnen maken, werden daar den
laatsten tijd nog vleesch en gevogelte aan
toegevoegd.
A. en P., gelijk zij hier genoemd wordt,
heeft een jaaromzet van 1.053.692.00 dollar en
een netto-wint van 25 mlllioen dollar. Deze
maatschappij wendt zich tot haar clientèle
voornamelijk door advertenties in de dag
bladen. Haar politiek Is eenvoudig deze.
goede waar van middelmatige qualiteit een
of twee cent goedkooper te verkoopen dan de
concurrentie. Prijsverschillen kunnen namelijk
zeer gemakkelijk worden geconstateerd, daar
men bijna uitsluitend met merkenartikelen
te maken heef:. Superieure qualiteiten wor
den door de chain stores nooit verkocht.
Centrale inkoopkantoren en pakhuizen zor
gen voor de distributie aan de verspreid lig
gende winkels. De verkoop geschiedt uitslui
tend a contant.
Van de groote kettingsystemen neemt de
Kroger Grocery and Baking Company de
tweede plaa:s In. Ook hier heeft men te
maken met een onderneming, die in kolo
niale waren doet. Daar blijkt reeds uit, dat
deze branche zich uitstekend leent voor
ketting-achtlge uitbreiding. Kroger dreef
ln het jaar 1927 nog 3749 winkels, het aan
tal is thans vermeerderd tot 5575.
De ontvangsten namen ln de afgeloopen
drie jaren toe van S 161 mill, tot 287 mill.
Snel was ook de groei van de Safeway Stores.
In de afgeloopen drie jaar werd haar aantal
winkels verdrievoudigd, het bedraagt thans
2S50. De netto-ontvang:ten stegen van 70 tot
213 mi'lioen öo'lar en de winsten van 1.9 tot
6.1 millioen dollar. De American Stores vol
gen dan met 2644 winkels, de First National
Store* met 2549: de National Tea Comoany
met 1627 en de MacNarr Stores met 1394 win
kels. De overige elf kettingsystemen van de
kmidenierswarenbranche hebben aanmerke
lijk minder winkels. Hun aantal varieert
tusschen 671 en 31.
Den op twee na grootrten omzet bereiken
de zoogenaamde 5 en 10 ets. kettingsystemen.
Hier heeft de bekende F. W. Woolworth
Company de leiding. Het ls een merkwaar
digheid van deze eenheidsprijzenwlnkels, dat.
zij nooit adverteeren. Woolworth exploiteert
thans 1826 winkels en heeft bovendien vesti
gingen in Engeland. Duitrchland. Canada en
Cuba. De omzetten bedroegen in 1929 503 mll
lioen dohar en de winsten 36 millioen. Er
wordt derhalve met een zeer groote netto
winst gewerkt. Woolworth ls de ketting-
organhatie, die het best is georganiseerd.
Haar kapitaliseering is buitengewoon een
voudig. Gerundeerde aandeelen en preferen
te aandeden zijn niet aanwezig De geheele
onderneming i? met behulp van stamaandee-
len gefinancierd, waarvan er 9.750.O^o ln om-
Iood zijn. In dce klasse volgt de S S. Kre*ge
Comoany met 597 winkels, een jaaromzet van
156 mill, dollar en een nerio-wlnft van 15
nvl'ioen dollar. De MacCrorv Stores hebben
245 en S H. Kress Store: 203 winkels.
Zelfs kettingwinkels van de kleeding-
branche (dameskleedipg en ondergoederen)
steken hun armen uit. Wat hun bouw betreft,
vertoonen zij overeenkomst met de waren
huizen. al is het terrein van hun werkzaam
heid kleiner. De J. C. Penr.ey Company ex
ploiteert 1295 van dergelijke winkel* en heeft
een jaaromzet van 209 millioen dollar en 12
millioen doPar netto wint. In deze branche is
de verhouding tusrehen omzet en netto-winst
aanmerkelijk ongunstiger. De W. T. Grant
Company is de op een na grootste concurrent
met 279 winkels en een omzet van 65 millioen
dollar. Groote vorderingen hebben ook de
-choenen-kettingsystemen gemaakt. De Me-
vïlle Shoe Company exploiteert op het oogen-
blik 459 winkels. De verkoopen bedragen 25
millioen dollar per Jaar, waar echter slechts
een zuivere winst van 16 millioen dollar
tegenoverstaat. De G. R. Kinney Company
heeft 365 winkels, die voor 20.8 millioen
schoenen verkochten. De nettowinst bedroeg
slechts 950.000 dollar. Er zijn bovendien nog
andere kettingsystemen die gezamenlijk 500
winkels explolteeren.
Tabaksartikelen vormen een klasse op zich
zelf. Vermelden wij slechts de belangrijke
United Cigar Store-r, die naast tabaksoorten
ook scheerappavaten, snoeperij, vulpen
houders enz. verkoopen. Deze maatschappij
exploiteert 3200 winkels, waarin het vorig
jaar voor 85 mlllioen dollar werd omgezet. De
nettowinst bedroeg 2.5 mill, dollar. Deze on
derneming is te sterk gefinancierd en heeft
reeds verscheidene reorganisaties achter den
rug, zeer ten nadeele van de aandeelhou
ders. Drug Stores, een mengsel van apothe
ken, drogisterijen en café's, zijn hier alge
meen verspreid en zeer gewild. Deze zaak is
in handen van drie groote concerns, namelijk
van de Drug Inc., Walgreen Co. en de
Peoples Drug Stores. Hun aantal winkels ls
560, 397 en 112. De Drug Inc. had in 1929 een
omzet van 1G5 millioen doll, en een netto
winst van 17 mill, dollar en Walgreen van
46.6 mlllioen dollar, waar 3.3 millioen dollar
netto-winst tegenover f£aan. De Peoples
Drug Stores hadden een Jaaromzet van 15.5
millioen dollar met slechts 893.000 dollar
netto winst.
Ook In het restaurantwezen heeft de ket
tingidee vaste voet gekregen. In vergelijking
met de onafhankelijke restaurants zijn de
prijzen van deze ketting-eetlokalen ten deele
aanmerkelijk hooger. Aan het hoofd staat de
Childs Incorporated (de Amerikaansche
DuvaP. Childs is in bijna iedere belangrijke
Amerikaansche stad vertegenwoordigd. 111
Restaurants maken deel uit van dit systeem.
Dertig mlllioen dollar wedden verleden jaar
door Chiles ontvangen. De netto winst be
droeg 1.28 millioen dollar. Succesrijker is de
Shattuck Company, die in haar 37 winkels
jaarlijküch 25 millioen ontvangt en daarbij
3.3 millioen verdient. De Loft Inc. verkoopt
bijna uitsluitend bonbons, andere versnape
ringen en ijsdranken. Zij exploiteert 53 win
kels en heeft een jaarlijksch verlies van
100.000 dollar.
Voor de meeste ketttnggystemen is op bet
oogenblik een verdere uitbreiding nauwelijks
mogelijk. Te laat werd ingezien, dat de ver
meerdering van het aantal winkels niet altijd
in het belang is van de organisatie, die daar
-dikwijls door wordt verzwakt. Zelfs wordt
tusschen de systemen onderling een toene
mende concurrentie merkbaar. Daar komt
nog bij, dat de weistand van de afgeloopen
jaren den smaak van het publiek heeft ver
wend. Hoogere eischen worden gesteld, die
alleen door den onafhankelijken handelaar
kunnen worden bevredigd. Ondanks de
scherpe concurrentie van de kettingsy: temen
is derhalve in het algemeen het vooruitzicht
van den kleinhandel vrij gunstig.
DE VROOLIJKE KANT
Het Verwaande Hondje: „Ik wou dat ik
niet zoo onweerstaanbaar was voor de ande
re sexe. Gisteren liep ik maar even het
vlooientheater voorbij, en meteen volgden
eenige hoogeschool-rijdsters mij naar huis".
Bij het graafwerk voor een uitbreiding van
de New-Yorksche ondergrond-spoorwegen zijn
verscheidene geraamten van Indianen opge
dolven „Life" stelt vast dat dit een nieuw
record beteekent in het wachten op treinen.
Een dag op de nieuwe planeet Pluto duurt 250
jaar. Waarschijnlijk noemen ze hem Maan
dag.
Het, bekende Chineesche stelsel van aoKters-
bezoldlging betaal hen zoolang je gezond
blijft, en betaal ze niet als je ziek bent
heeft blijkbaar het Bassett Hosoitaal te Coo-
perstown. Staat New-York, geïnspireerd tot
een nieuwe methode
Dit hospitaal biedt aan de gezondheid van
ieder individu dat niet aan een chronische
kwaal Hidt te verzorgen voor 25 dollars per
'aar. Per gezin 'van welken omvang ook)
rekent het 100 dollars per jaar. met uitzon
dering van bevallingen, waarvoor extra be
taald moet worden. Er llikt wel wat Ito te
zitten, als er niet van deze of gene zijde
vechicaneerd wordt omtrent het chronische
karakter van ziekten.
EEN MODERN BANKGEBOUW.
Het pa? voltooide hoofdkantoor van Lloyds
Bank te Londen is waarschijnlijk wel het
best ingerichte bankgebouw in de geheele
wereld. De bouw heeft meer dan vier Jaren
geduurd en 600 man hebben er voortdurend
aan gewerkt.
Arbeidsbesparing wordt ln dit gebouw op
groote schaal toegepast. Wanneer, bij voor
beeld. een klant het kantoor binnenkomt en
hij wil weten, boe het met zijn rekening-cou
rant staat, schriift de bediende zijn verzoek
op een ver-schril ver. De vraag wordt nu op
hetze'fde oocer.biik en automatisch gerepro
duceerd. eenige verd'erlneen booger in de
afdeellng, waar de boeken wo-den bijgehou
den. F-en bedier.de daar schriift weer de ee-
vraavde cijfers on een ver-scbrllvet en het
volgende oneenWk h<»eft de cliënt beneden
de eewenschte inlichtingen.
Onder ln het gebouw zijn bomvrije safes
met- geweldige stalen deuren, die verrchelde-
ne tonr.°n wegen. Niettegenstaande dit enor
me gewicht loooen die deuren zoo gemakke
lijk, "dat een kind ze kan openen en sluiten.
Alle gangen worden voortdurend bewaakt en
een vernuftig stel spiegels stelt de bewakers
in de eene gang in staat te zien wat er in een
andere, om den hoek, gebeurt.
JACOB REVIUS.
(1586—1658).
Werd vorige week de KathoUeke priester
Joannes St-alpaert van der Wielen herdacht,
thans willen wij eenige bijzonderheden
mededeelen uit het leven van diens tijdge
noot, een figuur van ongeveer gelijke bctee-
kenis, den gereformeerden predikant Jacob
Revius, die ook tot de weinig bekende dich
ters uit het tijdvak vóór den grooten bloei
behoort.
Jacob Reef sen werd te Deventer geboren in
den tijd van de felste Spaansche troebelen,
de periode, waarin ae Spaansche en de
Staat gezinde partij het scherpst tegenover
elkaar kwamen te staan, en waarbij aan een
van beide zijden zeker het veid moest wor
den geruimd.
Voorloopig was dit aan de zijde der Staats-
gezinden en Rijck ReeLen, den vader van
Jacob, die burgemeester was van Deventer,
stond na den overgang in Spaansche handen
op 18 Januari 1587 niets anders te doen dan
naar Amsterdam te vertrekken. In November
van het vorige jaar was zijn zoon geboren.
De Jeugd van Revius heeft hij dus ges.eten in
de hoofcLtad, waar hij zeventien Jaar bleef
en zijn opleiding genooi. Zijn moeder wend
de zich tot de stad Deventer met het verzoek
om zijn studie te bekostigen, en dit werd toe
gestaan, zoodat Revius met een stads-stipen-
diiun te Leiden op de Hoo^exhool kwam om
voor predikant te studeeren. Daaraan was de
elsch verbonden, dat de jongeman, eenmaal
tot zijn ambt gekomen, zich voor de stad
Deventer ter beschikking zou stellen.
Te Leiden was hij onder het gehoor van
Armlnius zoowel als van Gomarus, doch de
twisten, waarin hij zelf later zoo n actief aan
deel zou nemen, waren nog niet uitgebroken.
Wanneer wij echter de vraag stellen wiens
leerling eigenlijk Revius was, dan ls het ant
woord: Gomarus. Reeds, toen was hij een
overtuigd centra-remonstrant.
Aan de Friesche Academie te Franeker
heeft Reefseu vervolgens Oostersche taien
gestudeerd. Drusius genooi ei een groote ver
maardheid in het Hebréeuwsch en van diens
onderwijs heeft Revius, de latere herziener
van de Bijbelvertaling, rijkelijk vruchten ge
plukt.
In het voorjaar van 1610 ging Revius scheep
naar Rouaan om een reis door geheel Frank
rijk te ondernemen en de hoogescholen der
Hugenoten te bezoeken. Een tijd van ont
spanning en ontwikkeling vormde zijn ver
blijf aan de Hoogeschool van Orleans.
Toen hij terug gekeerd was deed de stad
Deventer voorloopig afstand van haar reent
op hem en werd hij allereerst beroepen te
Zecdam om vervolgens te Winter wijk en
Aalten te staan en daarna in Deventer terug
te komen. En daarmee begint zijn actieve
deelneming aan de in ons vaderland ont
branden heftigen stijd tusschen Armlnianen
en Gomaristen, Remonstranten en Contra-
remonitranten. De gemeente Deventer wilde
zich tot eiken prijs van remonstranten zui
veren en zoo werd zij een bolwerk van het
contra-remonstrantisme. Revius was bij dit
alles ten nauwste betrokken en daarom valt
het te waardeeren. dat hij te midden van de
woelingen toch tijd vond voor letterkundige
bezigheden. Zeer geprezen werd zijn Grlek-
sche vertaling van de Nederlandsche Geloofs
belijdenis, die zijn naam ver buiten de gren
zen van zijn vaderland beroemd maakte. In
een tijd van rust te Deventer verzorgde hij
dan een uitgave van de Aantecker.irgen op
het Nieuwe Testament van den Italiaan-
.schen humanist Laurentius Valla. Zeer nauw
was de relatie met Daniël Heinsiu?. den
Leldschen hoogleeraar. De stad, die hem ln
staat gesteld had om te bereiken, wat hij ge
worden is. Deventer, verplichtte hij op zijn
beurt door pogingen om te komen tot stich
ting van een ..Illustre School" binnen haar
muren.
Intusschen ging hij voort met klassieke
studiën en leverde een verzameling „Ephlteta
Homerica" uit Iiias en Odvssea. h.y oefende
zich bovendien behalve verder in het He-
breeuwch ook in bet Chaldeeuwsch en Sy-
risch. Doch verreweg zijn grootste werk is het
aandeel, dat hij nam in de ..Statenvertaling"
van den Bijbel, en we! al* revisor. Dezen ar
beid verrichtte hij te Leiden. Nog voor de
herziening der bijbelvertaling klaar was, is
hij weer te Deventer.
Wat zijn dichterlijke werkzaamheid betreft,
hU gaf in het licht zijn „Overiisebche San-
een en Dichten", waarvan spoedig ^en tweede
druk verscheen, aangevuld met Vaderland-
sche Gezangen.
In 1641 werd Revius te Leiden benoemd als
regent van het Statencollege en na 27 iaren
de gemeente Deventer met hart en zie! ee-
diend te hebben verliet hij deze om noc be
langrijker werk te doen, dat hem ln nieuwe
relatie bracht met de Leidsche Hoogeschool
Hem werd het doctoraat verleend in de god-
geeerdheld. Het L? duidelijk, dat hij niet na
liet de vlotte pen te voeren, voor de zaak. die
bij voorstond, de verdediging der orthodoxe
beginselen.
Het -laatste deel van z11n leven kenmerkt
zich dcor een zwarpn strijd, vooral tegen de
Carte.riaanscbe wijsbegeerte, waarvan hij een
doodsvltand was.
In ziln laatrie Jaren arbeidde hij. hoewel
door ztekte geteisterd, aan zijn ..Hls'orla
Pontlflcum Romanum" en in dezen hlstori-
schcn arbeid wilde hij sterven. Dce wen:ch
l* vervuld, hij overleed 15 November 1658.
Zijn stoffelijk overschot ls in de St. Pieters
kerk te Lelden bijgezet.
Van zijn letterkudig-gcdsdiemtlg werk valt
nog te noemen zijn Verbeterde Psalmberij
ming, een correctie op Dathenus.
Ingrijpende veranderingen in het ontwerp.
Beginselen van het vliegtuig met succes toegepast
door SIR DENNISTOUN BURNEY.
inds haar ontstaan heeft de auto-
moblelindus.rie een geweldige vlucht
genomen, zoo groot, als wel door geen
der oorspronkelijke automobielfabri
kanten colt gedroomd is. En toch
niettegenstaande den enormen vooru.tcang.
die plaats heeft gehad in de technische
wetenschap en de bereikte hooge snelheden
zoowei te land als in de lucht, is over het al
gemeen het on werp van den automob.el
tegenwoordig, practisch gesproken, hetzelfde
als twintig jaar geleden. De vorderingen zi)r.
groot geweest in de constructie van de
machine, het chassis en het inwendige. Maa:
er zijn geen fundamenteele veranderingen in
het aigeheele ontwerp tot stand gekomen
Een Jaar of twee geleden toen de R. 10C
Juist voltooid was. heb ik ernstig nagedacht
over de mogelijkheid in de automoblclfabri-
cage die grondbeginselen ln te voeren, die
me: zooveel succes bij de constructie van <ie
R 100 zijn toegepast. Het hieraan ten grond
slag liggend principe ls het terugbrengen van
den windweerstand tot een zoo klein moge
lijk minimum.
Op he: luchtschip hadden we elk uit
steeksel. dat den wind tegenwerking zou kun
nen bieden, weggewerkt en het resultaat er
van was een schip, da: met betrekking tot zijn
grootte en kracht zoo goed als geen tegen
stand van den wind ondervond.
Dit principe ls merkwaardigerwijs geheel af-
wez.g Sn de cons ructle van den gewoner,
auto (met uitzondering van speciaal gebouwde
race-wagens, waarbij de „stroomenle HJn" ln
verschillende graden voorkomt). Maar of
schoon de technische lessen, die men geleerd
heeft uit 'proeven met race-wagens, in zekere
opzichten zijn toegepast bij de fabricage
van gewone automobielen, toch heeft hei
principe van de strocmende lijn bijna nie-
mands aandacht getrokken Van dit standpun
uit gezien ls zelfs de kostbaarste der moderne
„touring cars", op zijn zachtst gezegd, on-
wetenschapjjelijk in zijn aigeheele construc
tie. Hij wemelt van uitstekende gedeelten
die den wind greotsr tegenstand bieden een
enorme hoeveelheid energie verbruiken en
bovendien de kosten van het autorijder
belangrijk verhoogen.
Zelfs in de kostbaarste typen van de „ouder-
wetsche" wagens, ls de algemeene uitvoe
ring die van een tamelijk goed massapro
duet.
De voordeelen. die de luxe auto bezit zijn
bijvoorbeeld grooter comfort, betrouwbaar
heid. te danken aan betere machines en ten
slotte he: geluid en ae trillingen, die tot eer
minimum zijn teruggebracht.
Fundamental is er. vergelijkenderwijs ge
sproken. weinig verschil met den goed-
koopen. populairen auto BIJ beide typen ls
naar verhouding, de onnoodige tegenstand
van den wind Inderdaad aanzienlijk. Bijvoor
beeld: een paar koplüchten van dertig centi
meter middellijn op een auto. die met een
snelheid van zeventig a tach lg kilometer
per uur rijdt, „verbruiken" zeven P.K., ter
wijl zelfs bij een normale gang zestig of
zeventig percent van de machinekracht ver
bruikt wordt om den onnoodigen tegenstand
van den wind te overwinnen, veroorzaakt
door de verschillende uitstekende punten var.
den auto.
He: is natuurlijk niet mogelijk dezer,
tegenstand van de lucht absoluut weg te
werken, maar het ls wel mogelijk hem to'.
een heel wat kleiner omvang terug te b-en-
cen, dan bij de tegenwoordige auto het geval
is.
In de vliegtechniek bemerken we. Lat het
principe van het verkleinen van de:. w;nd-
egerstand veel verder ten uitvoer gebracht
wordt dan in welken :ak van bedrijf ook. De
Schneider Trophy machines zijn er een voor
beeld van. Wat de R 109 betreft, de bijzon
dere vorm van het luchtschip stelde ons .n
staat den tegenstand van den wind terug te
brengen tot ogeveer 2 procent van den weer
stand, die een plat bord van dezelfde mid
dellijn zou ondervinden. De Duitschers heb
ben getracht dit princple ook :oe te passen
bij den bouw van groote zeeschepen en we
zien een voorbeeld hiervan bU de ..Bremen"
waarbij we in de s:oompljp:n en den ;;e-
heelen bouw de stroomlijn ook aantreffen,
alles er op berekend om den tegestand van
de lucht te verminderen.
Ik ben ervan overtuigd, dat. in de auto
van de .oekomst dit principe zal worden toe-
gepast op zeer opmerkelijke wijze. Er zijn
meer gedeelten bij de tegenwoordige auto»
die ons treffen door hun onvereenlgbaar-
heid met maximum snelheid, gemak. b:::ouw-
baarheld voor ae laagste uitgaven. BU de ge
wone auto bUvoor'oeeld is de motor in het
voorste gedeelte en de lucht? roomin
voeren r.aar den bestuurder en zijn passage?
een groote hoeveelheid warmte, geweld en
stank, terwijl er bovendien ook de trillingen
rijn. die neg verergerd worden, doordat do
schroef onder den auto door naar acCv.eren
loopt.
Met de ondervinding, opgedaan tijdens
tnUn arbeid aan de R 100 en de overtuiging
dat het mogelijk moet zUn deze onnocrl :e
fouten in de auto's voor een groot gedeelte,
zoo niet totaal op te heffen, besloot ik een
wagen te bouwen, waarin het principe van
den minimum windweerstand zou rijn opge
nomen er. tegelijker:ijd grootere
en veiligheid. Een eerste verelscate v.w; het
ontwerpen van een au o met „stroomlijn". Dit
gelukte tenslotte. Daarna kwam de kwestie
waar de machine geplaatst mo?>; warden.
Om het onaangename van stank. hitte en
rillingen te voorkomen, was de voor de hand
liggende plaats achterin de auto. Daar kwam
zij dus. Toen alles voltooid was. overtroffen
de resultaten mijn uiterste verwachtingen,
want terwijl proeven bU Brookland bcw? n,
dat wagens zonder chassis een snelheid van
53 myi per uur konden behalen, bleek deze
auto ln staat te rijn tot een snelheid van
80 mUl met een completen „s.roomlijn"-
opbouw voor zeven personen.
Ik gelcof, dat de vorderingen in de auto-
ontwikkeling ln de onmiddellijke tr.ekomsfc
langs deïe lijnen zullen voortsohryden.
Tot dusver is het principe van de ophef
fing van luohtweerstand vrijwel zoo goed ais
niet toegepast bU de constructie van gewone
tosrwagens, terwUl het ln de luchtvaart
een van de voornaamse factoren Is q v. t,
die hebben bUgedragcn tot den wonderbaar -
lljken vooruitgang op het gebied van het
luchttransport.
Wat de racewagens betreft, hierbij is aJ een
aanzienlijk succes bereikt, maar er is ccn on
begrensd arbeidsterrein voor verdere toepas
sing bij den bouw van auto's van 'het m.*?r
orthodoxe type. Er zal. practisch gesproken
■•en revolutie ln hun uitvoering moe en pint -
hebben willen rij werkelijk ©enigermate kun
nen wedijveren met het .stroomlijn"-'.ype,
want het is niet louter een kwestie vin sr.
held, maar van algemeene verbruikskos-n.
ENGELAND VRAAGT
TOERISTEN.
(Van onzen Londenschen correspondent).
Engeland, dat tot nu toe in het algemeen
den buiten'nnder slechts geduld en nooit bin
nengehaald hepft. is nu zoo ver gekomen dat
het zlin bevolking wi! belasten met de kosten
voor rec'ame. waarvan het zeer uitgesproken
doel is vreemdelingen te lokken. Vreemdelin
gen. als toeristen, rijn nu welkom. Vroeger
was het overheerschend gevoelen dat rij
eventueel moesten worden geweerd en hun
kom«t ln elk geval niet mocht worden aange
moedigd Heave a brick at them" was welis
waar niet letter'ijk bedoeld, maar de terrh
teekende de z-estesges'el^heH van den min
der beschaafden Eree'schman. T>» meer be
schaafde Entrelschman was we'ntg be'er ln
dit omzicht. Voor hem was de bulten'°tj'•er
op z'n zachtst uitgedrukt geen volledig
mensch: en de hoogste lof. dien een nersoon
van overzee uit Eneelschen mond kon ont
vangen was „that he might well be English".
Wij moeten aannemen dat deze hofding
nu geieidelUk aan het veranderen ls. Wan
neer. zooals ln het vooruitzicht is. een En-
eelschman op het aanslagbl!iet voor zijn
plaatselijke belastingen riet dat hy een ze
ker bedrag moet betalen voor bevordering
van vreemdelingenverkeer, dan moet hy be
seffen dat men officieel den vreemde'ing ln
een gensch ander licht riet dan voorheen
en dat hij on rijn beurt rijn meening over
..those foreigners" zal moeten herzien.
De zaak ls nl. dat een conservatief lid in
h«t Lagerhuis eer. wetsontwerp heeft inge
diend dat de strekking heeft fond?en te ver
zamelen voor reclame in de gansche wereld
voor Groot-Brlt.tannie als toeristengebied
Het ontwerp wil dat de plaatselijke autori
teiten gemachtigd zu'len worden een halven
stuiver "er pond sterling extra te heffen aan
p'aatselUke bPlastingen. Het op deze wijze
verkregen bedrae zou worden overhandigd
aan een centraalbur^au. dat voor het ad
verteeren van de schoonheden en aantrek
kelijkheden van bet Brit*"he land zore zou
drazen. Al'.e partyen hebben de voorge
stelde maatregelen gesteund zoodat hy dus
vroeg of laat we! tot wet zal worden.
Zoo riet men hoe de nood der tijden een
ommekeer teweeg kan brengen in ingeroeste
opvattingen. Engeland heeft lang zUn toe
ristisch licht onder de korenmaat gehouden.
Dat geschiedde met algemeene en pouulaire
instemming. Nu meent men waarschijnlijk
terecht dat dit „bad business" is. Er is een
krachtige en in elk geval luidruchtige ooen -
bare meening ln het land. die Invoer van
buiten wil beperken en zoo noodig beletten.
Maar voor den invoer van vreemdelingen
maakt men met lnstemmng van a'le poli
tieke partyen een uitzondering. Die in
voer moet nu zelfs worden aangemoedigd
Majoor Salmon, die het ontwerp in het Par
lement Indiende, gaf eenige indrukwekkende
cUfers, die bewezen hoe zeer Engeland in
toeristenverkeer, dat immers veel geniakko-
Ujk geld ln een land brengt, ln het nadeel
was. Frankrijk. Amerika Dultschland zei-
de hy geven elk Jaar groote sommen uit
voor reclame van toerlstischen aard. Wat
Frankrijk b.v. betrof moest daaraan word' n
toegeschreven dat er verleden jaar 1.800.900
toeristen kwamen: Enge'and had er slechts
457.000 Wil deze reclame succes hebben dan
zal er uiteraard een nieuwe populaire hou
ding tegenover den gillen" mee gepaard moe
ten gaan.
Want al ls in deze regels min of meer
aangenomen dat die houding verbeterd ls. 7.y
is nochtans voor veel verdere verbetering
vatbaar.
BOEKEN VOOR KINDEREN
DOOR KINDEREN.
Kinderboeken liggen, vooral ln deze dagen,
te kust en te keur in de etalages der boek
winkels, zoowel voor Jongens ais voor melsles.
Al deze boeken zijn en vaak met veel ta
lent en een goeden kyk op de kinderpsyche
geschreven door volwassenen.
Maar in Engeland doet zich thans het
eigenaardig geval voor. dat daar twee boeken,
kinderboeken, het licht hebber, gezien, ge
schreven door kinderen. De Jeugdige
auteurs hebben hun stof ontleend aan de
natuur en zelden zUn dieren op zulk een
levendige wyze beschreven als in deze boe
ken.
Een meisje van 11 Jaar schreef de geschie
denis van een Ierschen Jager. ZU deed er 11
maanden over en haar groote kennis van
paarden kwam haar by het schrijven var.
dit boek zeer te stade.
Over een boeiende geschiedenis van een
luipaard deed een Jongen, die nu zestien
Jaar is. ongeveer twee Jaar. Hij schreef moest
in 't geheim, ln zUn slaapkamer, waar hy de
opwindende avonturen van den luipaard Ir.
de wouden van Tibet uitdacht.
Beide boeken zijn ln eenvoudige taal, maar
zeer boeiend, geschreven.
