JASV1
Uitgave der n.v. lourens coster
DE REORGANISATIE DER BRANDWEER.
eerste blad
CHINCHERINCHEES
Het woord is aan...
Het Belangrijkste.
tasvuwiau*
„het lekkerste"
48e Jaargang No. 14558 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Zaterdag 6 December 1930
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROFFRT PEEREBOOM.
Hoofdred.ctear] ROBERT Pr"REBOOM.
ABONNEMENTENper week 10 2714. met Geïllustreerd Zondagsblad /O 32
Per 3 maanden Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 3-3/VS- Franco per post door Nederland t 387 VJ. l-osse nummers
f O.Ofi Geïll. Zondagsblad per 3 maanden 0-57*4. franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukker^: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724. 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No 3881C
ADV ER 1 ENT I EN: 1-5 regels M 75 elke regel meer 0-35 KecUme»
fO.toU pet regel. Reductie bij abonnement Vraag en Aantwd I4 regels tOftO,
elke regel meer /0-I5, buiten Arrondissement dubbele prijs Onze Groentjes
(icderen dag) 1—4 regels 0.25. elke regel meer 0.10. uitsluitend i contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uilkeeringen: levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog i 400.-, Dunn I 250.-, Wijsvinger I 150.-, Flke andere vinger I 50.-, Arm- ot Beenbreuk 1 100.-
In Stamboel stortte een huis van vier ver diepingen in; 8 menschen vonden onder de
puinhoopen den dood. Het onderzoek stelde aan het licht, dat deze ramp door ratten ver
oorzaakt was, die het huis geheel ondergraven hadden.
VELSEN
Een onderhoud met den commandant.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
RAADSELACHTIGE STERF-
GEVALLEN TE LUIK.
Tengevolge van den mist?
REEDS 39 SLACHTOFFERS.
BRUSSEL, 5 Dec. Gedurende de laatste
24 uur zijn ln een plaatsje En ges bij Luik vele
personen, voor het meerendeel asthmalijders,
tengevolge van den dichten mist, die reeds 3
dagen over het plaatsje hangt overleden.
Men vermoedt dat de mist bezwangerd is
met vergiftigde gassen, waarvan men den
oorsprong niet kent.
Volgens andere berichten zouden er 16
slachtoffers zijn.
BRUSSEL, 5 Dec. (VD.) Het aantal
raadselachtige sterfgevallen in de omgeving
van Luik is thans tot 39 gestegen. Men ver
onderstelt nog steeds, dat het hier gasvergif
tigingen betreft, daar dit hooge sterftecijfer
in de plaatsen Flemelle, Jemeppe en elders
onbekend is. Behalve de overledenen moesten
nog 10 personen naar de ziekenhuizen wor
den vervoerd.
LUIK, 5 Dec. (V.D.) Sedert hedenoch
tend heeft zich te Engis opniSuw een sterf
geval voorgedaan, tengevolge van den mist.
Ook in het naburige La Mailleu zijn in den
afgeioopen nacht twee personen op dezelfde
geneimzinnige wijze overleden.
De boeren brengen hun vee in de keukens
onder, om te voorkomen, dat de dieren als
slachtoffers van den mist zullen vallen.
De medici weten nog geen verklaring te
geven van dit raadselachtige verschijnsel.
„De Tel." meldt nog:
In het district van Luik zijn volgens de
Jongste berichten 39 personen óp raadsel
achtige wijze omgekomen. O.a. worden uit
Flemalle-Haute 8 sterfgevallen gemeld, uit
Flemalle-Grande 4, uit Yvoy-Ramet 5, uit Je
meppe 10, uit Othée 7. Bovendien moesten
uit Ougrée een tiental personen naar het zie
kenhuis worden overgebracht. Talrijke bewo
ners van de Maasvallei hebben een beklemd
gevoel, als gevolg van de atmosferische om
standigheden. Ook vee is, zooals gemeld, om
gekomen.
Verondersteld werd, dat de lucht vergiftigd
was door gassen uit de zinkfabrieken in dit
industriegebied, doch die fabrieken zijn al
geruimen tijd stopgezet, zoodat daar de oor
zaak niet kan liggen. Het is echter wel na
genoeg zeker, dat gevaarlijke gassen weiker
oorsprong nog niet is vastgesteld, zich met de
lucht hebben vermengd, daar vooral perso
nen, die last hebben van hun ademhalings
organen, zooals asthmalijders en personen die
kortademig zijn, getroffen werden.
Door de besturen van de getroffen gemeen
ten en de plaatselijke geneesheeren wordt
onderling overleg gepleegd over de te nemen
maatregelen. Besloten werd de hulp van de
hygiënische commissie der stad Luik in te
roepen, die morgen met alle geneesheeren
Consultatie zal houden om de geconstateerde
verschijnselen te bespreken. Ondertusschen
worden de zieken uit de laag gelegen huizen
en de dalen naar hoog gelegen plaatsen over
gebracht.
De doodelijke uitwerking van den dikken
ijskouden mist- heeft onder de bevolking van
het industriegebied schrik en ontsteltenis te
weeg gebracht. Er kan hier Immers geen
sprake zijn van een gewoon winterverschijn-
sel. Niemand in de streek kan zich herinne
ren ooit zulk een mist te hebben gezien.
„IM WESTEN NICHTS NEUES?
OP DE FILM.
INCIDENTEN TE BERLIJN.
BERLIJN. 5 Dec. (VD.) Bij de eerste
vertooning van de film ..lm Westen Nichts
Neues", die heden plaats had, is het tot inci
denten gekomen. Geruimen tijd hield het
publiek zich kalm, doch bij de passage, waar
in het gehuil der vrijwilligers weerklinkt,
brak plotseling van alle kanten protest los,
zoodat de voorstelling tijdelijk moest worden
onderbroken. Bij de hervattipg der voorstel
ling werd het publiek wederom rumoerig en
spoedig kwam het tot onderlinge vechtpar
tijen. waar de politie aan te pas moest ko
men. De theaterdirectie besloot toén maar
de voorstelling te staken. Er zou ook met
stinkbommen geworpen zijn.
De directie rieo de hulp in van de politie,
die het theater ontruimde.
D-ie per'oren werden eearrerteerd. De
tweede voorste'üng had heden niet m~er
plaats Of de film na d~e i"cid?nt*n in de
komen de da "en nog zal gedraaid worden, is
nog niet besloten.
GEEN AFSCHAFFING VAN DE
ACCIJNS OP GESLACHT.
De Tweede Kamer verwierp Vrijdag de
motie-Ebels tot afschaffing van den accijns
op het geslacht. De stemming was zuiver
rechts tegen links.
Men zie het Kamerverslag.
Naar aanleiding van de reorganisatie van
de brandweer hebben wij den commandant
verzocht ons naderè mededee:ingen te willen
verstrekken. Bij raadsbesluit van 16 April
1929 werd tot moderniseerlng besloten.
De heer A. de Wit begon met mede te
deelen, dat de gemeente vóór de reorganisa
tie verdeeld was in 5 afdeelingen. De hand
spuiten werden, sinds de stichting van de
waterleiding, met slangen op de waterleiding
aangesloten. Aan het hoofd van iedere af-
deeling stond een opperbrandmeester. Deze
genoot een jaarwedde van veertig gulden.
Het ondergeschikt personeel werd betaald
naar het aantal uren. dat bij een brand ge
werkt werd. Het groote bezwaar van dit
systeem was, dat ook geen alarmsysteem
aanwezig was en het veel te lang duurde eer
nen bij den brand was. aangezien de men
schen eerst a'len geklopt moesten worden.
Een groote garaaebrand. vervolgde de heeir
de Wit. was aanleiding dat de stoot gegeven
werd tot het maken van plannen voor reor
ganisatie.
Deze planfien tot. reorganisatie werden den
heer de Wit als directeur van de waterleiding
opgedragen, in overleg met de andeie brand
meesters Hieromtrent is zoo verklaarde de
heer de Wit verder een rapport uitge
bracht. dat helaas niet de volle tevredenheid
van het college van B. en W. mocht verwer
ven. doch wij kregen de opdracht de moge
lijkheid onder de oogen te zien van het op
richten van een politie-brandweer.
In samenwerking met den Commissaris
van Politie en den adjunct-directeur van
openbare werken, is toen een rapport uitge
bracht over een eventueele politie-brandweer
doch deze combinatie zou voor Velsen finan
cieel veel te bezwaarlijk worden.
Geen der beide rapporten kon genade vin
den in de oogen van den raad en toen werd
er on voorstel van den burgemeester een
raadscommissie benoemd, die de reorganisa
tie zou bestudeeren. Het rapport van die
commissie, dat in groote lijnen parallel ging
met mijn eerste rapport, a'dus de heer de
Wit, werd in den raad aangenomen. De gel
den werden hiervoor gevoteerd, doch de reor
ganisatie zou. gezien den toestand der finan
ciën, geleidelijk plaats vinden. Bij het nieuwe
nlan werd de gemeente Velsen in vijf af dee
lingen verdeeld, namelijk:
Afd. I: IJmuiden Oost en West,
Afd. n: Velsen met Driehuls.
Afd. III Velsen (Noord).
Afd. IV: Santpoort.
Afd. V: Jan Gijzenvaart.
In elke afdeeling werd een opperbrand-
meester aangewezen, die tien a twaalf men
schen onder zijn leiding heeft, die een vaste
belooning genieten, zoodat betaling per
brandweer niet meer plaats heeft.
Over deze geheele organisatie werd de heer
de Wit als commandant benoemd, terwijl de
opperbrandmeester van IJmuiden als waar
nemend commandant fun veert.
Eerst werd een automobiel-motorspuit aan
geschaft voor de le afdeeling. dus voor IJmui
den. d:e gestationneerd werd aan het gas
bedrijf.Ook werd een alarmsysteem voor
IJmuiden aanveb-ieV *erwiil ir vprr^lPen-
"e straten van IJmuiden aan de lantaarn
palen bordjes werden aangeb-acht .met ver
melding der perceekn waar b^and gemeld
kan worden en waarvan de bewoners bereid
waren hun telephoon bij brand beschikbaar
te stellen.
Wanneer het brandweernummer 613 wordt
gealarmeerd, heeft de üvnstdoende machi
nist der waterleiding in de onmiddellijke na
bijheid van zijn telefoon een inductor, welke
in werking wordt gesteld en gelijktijdig de
bemanning van de motorspuit door middel
van elecUischc schellen wekt.
De bemaning is gekozen uit menschen die
in de onmiddellijke nabijheid van het gas
bedrijf wonen en tevens behooren tot het
personeel van het gus- en waterleidingbe
drijf, waardoor ook het groote voordeel wordt
verkregen, dat zij onmiddellijk ter plaatse
zijn.
De uitrusting der bemanning bestaat uit:
helm, jekker, laarzen, gordel met bijl en klim-
touw. De motorspuit is volledig uitgerust met
alles wat bij een brand noodig kan zijn. als:
ladders, bijlen, rookmaskers. schuimblusch-
apparaat, enz. De spuit heeft een vermogen
van 1400 L. water per minuut, zij kan werken
met 6 stralen en aangesloten worden zoowel op
de waterleiding als op het vrije water.
De praktijk van het afgeioopen jaar, waar
in 22 maal is uitgerukt, heeft bewezen, dat
organisatie en brandweermiddelen voor de
afdeeling muiden voldoen aan de daaraan
te stellen eischen. Thans is besloten, zoo ging
de commandant voort, over te gaan tot
verdere uitvoering van het reorganisatieplan.
Een tweede automobiel-motorspuit is aan-
veschaft. welke gestationneerd zal worden in
de derde afdeeling (Velsen N.) op het terrein
van het Gem. Gasbedrijf aldaar. Het perso
neel ter plaatse zal. eveneens als te IJmuiden
van uniformen worden voorzien. Over de in
voering van een weksysteem worden nog on
derhandelingen gevoerd metyde P.T.T.
Verder zai in de vierde afdeeling (Sant
poort) een handmotorspuitje dat de ge
meente jaren terug reeds had aangeschaft,
worden gemonteerd op een Ford-chassis en
dus ook het karakter krijgen van een auto-
mobiel-motorspuit. Ook in deze afdeeling zal
het personeel uniformen krijgen. Wat het
weksysteem betreft daarover is te zeggen,
dat te Santpoort een proef zal worden ge
nomen met het plaatsen van een sirene op
het dak van de garage van J. Jak. Wij wezen
er op. dat ln den gemeenteraad door het
raadslid, den heer Schaar de opmerking is
gemaakt, dat door het loeien van de sirene
half Santpoort op de been gebracht zal wor
den.
De commandant antwoordde, dat de spuit
gasten in de afdeeling Santpoort meest tuin
ders zijn en dus op een groot deel van den
dag op hun grond aan het werk zijn. Dan
kunnen zij de sirene hooren en zich per
fiets naar den brand begeven.
De afdeelingen Jan Gijzenvaart en Velsen
zullen de beschikking blijven houden over het
gewone materiaal op de waterleiding. Mocht
daar een ernstige brand uitbreken, dan kan
assistentie met de piotorspuit verleend wor
den.
In de polders beschikt men nog over de
ouderwetsche handspuiten, doch omdat thans
in den polder bij een der ingezetenen een
telephoon aanwezig is voor brandmelding, is
het practisch de oude spuiten op te ruimen
en de auto te alarmeeren.
Hieronder laten wij een staatje volgen van
het brandweerpersoneel met hun jaarlijksche
belooningen:
Commandant f 250.
Plaatsvervangend Commandant 150
4 Cmperbrandmeesters lco.
in Brandmeesters 75
53 Brandweerlieden 50.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
(Zuid-Afrikaansche wonderbloem)
BLOEIT 6-8 WEKEN
slecht» enkele weken verkrijgbenr bij Uwen
bloemenUenraaeter.
Ma u rt ts Wagen voo rt
Wil een roman-, wil een tooneel-litteratuur
het publiek, ook in zijn keur, boeien, dan
moeten zij boeiende gegevens verwerken, in
de eerste plaats ontleend aan eigen volksziel
in hoogere of lagere ontwikkeling, eigen
volksziel der verschillende standen, eigen ver
leden. Doch om dit te kunnen doen moet
de schrijver zoon zijn van een volk. dat in
denken, doen en streven zelf boeiend, d.i. in
dit geval romantisch of dramatisch leeft. Dit
is niet slechts in geringe mate het geval
met het Nederlandsche volk. Dit heeft tal van
roemenswaardige karaktertrekken, doch die
geven zoo goed a's geen houvast aan roman
tiek en dramatiek.
HET SIGARENBANDJE BLIJFT.
De Tweede Kamer heeft Vrijdag verworpen
de motie-De Visser tot afschaffing van het
banderollesysteem. Voor stemden de commu
nisten, de soc-dem.. de vrijz.-dem. en de heer
Braat in totaal 32; tegen stemden 52 leden.
Men zie het Kamerverslag.
OUD-GEPENSIONNEERDEN NOG
NIET GEHOLPEN.
MOTIES IN DE TWEEDE KAMER
VERWORPEN.
De Tweede Kamer heeft Vrijdag de moties
van den heer Ketelaar c.s. t-ct wijziging van
de Pensioenwetten voor verbetering van den
toestand van de oud-gepensionneerden en die
van den heer Ter Laan c.s. tot wijziging van
het K. B. inzake de uitkeering aan oud-ge
pensionneerden, verworpen. De eerste motie
met 51 tegen 32 stemmen, de tweede met 53
tegen 31 stemmen.
Vóór de eerste motie stemden met de vrijz.-
dem., soc.-dem. en comm.., mej. Westerman
en de heeren Floris Vos en Braat. Vóór dc
motie-Ter Laan dezelfden. behalve mej. Wes
terman. Men zie het Kamerverslag.
MIST VERTRAAGT DE VERBIN
DINGEN MET ENGELAND.
ENGELSCH SCHIP AAN DEN GROND
GELOOPEN.
Het verkeer met Engeland heeft door den
mist ernstige storing ondervonden. De naar
Nederland bestemde „Batavier IV" moest
Donderdagavond bij Purflet (tusschen Lon
den en Gravesend op de Theems ankeren.
Ook de vliegtuigendienst op Estland heeft
hinder van den mist. D? toestellen. Vrij
dagmorgen uit Londen naar Parijs vertrok
ken, zijn nog aangekomen, meldt het Hbld.
De vliegtuigen van de K.Lü. en Lufthansa,
welke gistermiddag om half één kort na
elkaar van Schiphol vertrokken, hebben het
niet verder kunnen brengen dan even voorbij
Oostende, waar zij aan den grond zijn gezet
en daar zullen blijven tot heden.
Het Engelsche stoomschip „Helmwood" ls
Vrijdagmorgen door den mist bij het Middel
gat ln den omtrek van Terneuzen aan den
grond geloopen.Sleepboten zijn ter assisten
tie vertrokken.
VERBOND VAN WERKGEVERS
WENSCHT GEEN MEDE
ZEGGENSCHAP.
ANTWOORD AAN HET N. V. V.
Het Verbond van Nederl. Werkgevers heeft
aan het N.V.V. in antwoord op den brief
van 5 November betreffende het invoeren van
medezeggenschap geantwoord, dat van het
Verbond geenerlei medewerking is te verwach
ten voor het streven van het N.V.V. om den
particulieren eigendom der productiemidde
len op te heffen of door middel van een
regeling van de medezeggenschap of 't recht
tot medebeslissing het huidige maatschappe
lijke stelsel te ondergraven.
Uit dien hoofde bestaat bij het Verbond be
zwaar over de mogelijkheid van verwezen
lijking van den door de N.V. „De Arbeiders
pers" aanvaarden „vorm van medezeggen
schap" in het door het Verbond bestreken
deel van het bedrijfsleven, van gedachten te
wisselen.
HET VERBODEN OPTREDEN VAN
PAUL DIEBEL
Het lid van den Raad, de heer Georg
Oversteegen heeft de volgende vraag tot den
burgemeester gericht, met het verzoek daar
op in de volgende raadsvergadering ant
woord te ontvangen:
Is de Burgemeester bereid den Raad mede
te deelen, welke beweegredenen hem er toe
hebben geleid om het experimenteeren van
Paul Diebei, de atheïstischen tegenhanger
van de z.g. heilige uit Konnersreuth, Thérèse
Neumann, hier ter stede te verbieden?
Oud-gepensionneerden nog niet geholpen.
Motie in de Tweede Kamer verworpen.
tie blad, le pas.)
Het sigarenbandje blijft.
(le blad, le pag.)
Geen afschaffing van dc accijns op geslacht
(le blad, le pag.)
De werkloosheid. Wat er tegen gedaan xcordt
(2e blad, 2e pag.)
Het faillissement der Holl. Cultuur Mij. Een
aanbod dat redding beoogde. Crediteuren
ongedekt voor f 372.000.
(3e blad. le pag.)
Raadselachtige sterfgevallen te Luik en om
geving. Tengevolge van mist?
(le blad, le pag.)
Velsen: De reorganisatie der brandweer. Een
onderhoud met den commandant.
lie Dlad, le pag.)
ARTIKELEN. ENZ,
R. P.: Tegen de Waarheid.
(le btad, le pag.)
H. D. Puzzle; Winnaars en oplossing van no.
4. Puzzle no. 5.
(4e blad, 2e pag.)
Karei de Jong: Radiomuzick der week. Een
voorbespreking.
(4e blad, 2e pag.)
C. J. r. T.: De zeven wereldwonderen. De
Pyramiden.
(4e blad, le pag.)
D. B-: Spreeuwen als vischverdelgers.
(4e oiaa. le pag.)
De Amerikaansche Ketting Winkels". De
grens der ultbretdlngsmogclijkhed' n.
(4e blad, 3e pag.)
De auto van de toekomst.
(4e blad, 3e pag.)
(Laatste berichten 2e pagina
le blad.)
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
«TEUN AAN DEN LANDBOUW
Minister Ruys de Beerenbrvuck heeft ln de
Tweede Kamer medeg^ieeki. dat een wets
ontwerp tot leniging van den nood bij de
aardappelmeelpioductlc ln het Noorden des
lands de volgende week de Kamer zal b. rei
ken.
Ook deelde hij mede, dat maatregelen te
verwachten zijn tot steun aan de suikerbie
tenteelt.
Men zie het Kamerverslag.
HAARLEM, 6 December.
Tegen de Waarheid.
Tante Anastasle houdt niet van de waar
heid. Tante is oud en afkeurend. Haar heele
wezen is afkeurend. Daarom heeft men haar.
in de rampzalige en verwarde Jaren 1914
1918 en in cie zes maanden daarop volgend
toen de vrede van Versailles gewrocht werd,
tot symbool der Censuur benoemd.
Vele carlcaiurlsten hebben haar ln die
jaren geteekend. He: wordt tUd dat wij haar
beeltenis weer gaan publiceeren. Want de
hoop dat zij eindelijk dood was, in den jare'
1919 luidkeels in Parijs geuit toen zU daar
eindelijk werd opgeheven, is ijdel geble
ken.
Tante ls taal. Haar kleine, scherpe oogjes
loeren vinnig over den bril, die tot op de
punt van haar haakneus is afgezakt. Die
punt nadert haar scherpe kin. maar ertus-
schen prijken haar dunne, bloed'.ooze lippen,
en als zij die opent kruipen uit het kerk
hof van haar gebit dt kwade gees en van
achterdocht, kwaadsprekerij, vinnigen laster
naar voren.
Neen, ik houd niet van Tante Anastasle, en
met leede oogen zie Ik het aan dat haar huis,
met al die spionnetjes naast de ramen en die
duffe geur in de kamers weer steeds druk
ker bezocht wordt door zoovele regeerders.
In rijer, maken zij bij Tante hun opwachting*.
Het is een somber voorteeken. Het herin
nert velen en ook mij levendig aan dien ver-
wenschtcn tijd toen zij in vol'e g'orie reveer-
de naast den Man met de Zeis. Achter tante
zie je. vagelijk ncR. de schim van den Man
met de Ze s alweer opdoemen Zij hooren bij
elkaar. ZU zijn onafrchelde'ijk A ken Tante
wordt <fbo: den Man gespaard. HU heeft haar
noodig. en zU hem.
De Franschen hebben Tan'e sinds 1919
buiten de deur weten te houden, maar de
meeste andere volken hebben haar al weer
binnengehaald. In Itaüë komt Mussolini da
gelijks bij haar ''toedrinken, in Spanje is
zij officieel afgesflaft sinds generaal Primo
de Rivera, maar generaal Berenguer «ent
haar nog wel erg goed. In Joego-Slavië en In
Rusland ls zU machtig, ln ons land stookt zU