L- iif DOPT Bite Het woord is aan... Kinderzegels. Het Belangrijkste. 48e Jaargang No. 14560 Verschünt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Dinsdag 9 December 1930 HAARLEM'S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER Hoofdredacteur: ROBERT PFEREBOOM.1 ABONNEMENTEN: per week f 0-2754. met Geïllustreerd Zondagsblad /O 32 Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der gemeente) t 3.5754. Franco per post door Nederland 7 38754 Losse nummers /0.06 Geïll. Zondagsblad per 3 maanden 0-5754. franco per post. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Administratie 10724. 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810 ADVERTENTIEN J 1-5 regels 1 75. elke regel meer 7 035. Reclames 70.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbcd 1—4 regels (0 60, elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes (iederen dag) 1—4 regels 0.25. elke regel meer 10-10. uitsluitend i contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Weekakonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim 1 250.-, Wijsvinger 1150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreak f 100.- DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN. EERSTE BLAD Voor de Rubriekertjes van Onze Jeugd. Daar mevrouw Blomberg Woensdag 10 December een vertelmiddag houdt voor de Vereeniging Kindervreugd, verzoekt zij die Rubriekertjes, die nog een pakje te goed hebben, of een boek wilden ruilen, dit Zater dag 13 December te komen doen. De geheimzinnige sterfgevallen in de Maasvallei. i;Nevel alleen kan niet de oorzaak zijn.' BRUSSEL, 8 Dec. (V. D.) Het onderzoek naar de oorzaak van de geheimzinnige sterf gevallen tengevolge van den mist duurt voort De Koningin van België heeft na afloop van haar bezoek aan de geteisterde plaatsen ver klaard, dat de nevel aVeen, niet de oorzaak van de sterfgevallen kan zijn. Zij hoopte, dat het wetenschappelijke onderzoek met kracht zal worden voortgezet. De medische commissie van onderzoek hoopt dat de lijkschouwing tot positieve er varingen zal leiden. Vergiftkundigen nemen eveneens aan het onderzoek deel. Het aantal dooden is niet gestegen. Toch chemische gassen'. BRUSSEL. 8 Dec. (V. D.) Het Belgisch ka binet heeft zich heden geruimen tijd bezig gehouden met bet bespreken van den mist in het Maasdal. Er werd kennis genomen van de rapporten der gezondheidsambtenaren, waaruit echter nog niets definitiefs gebleken 'is. Dinsdag zullen de betrokken ministers een bespreking houden met medische deskundi gen. De mijningenieurs, die ter plaatse een onderzoek hebben ingesteld, zijn tot de over tuiging gekomen, dat de mist door gassen van chemische fabrieken vergiftigd gewor den is. Zij vestigen er de aandacht op, dat er alleen dooden gevallen zijn in het fa- brie'kskwartier. In tegenstelling met vroegere berichten wordt thans nog gemeld dat er nog zinkfabrieken in bedrijf zijn. EEN PRINCIPÏëELE ANTIPATHIE. ^VAN NEDERLAND KOOP IK NIET". Een bekende firma te AimSteTdam ver-, tegenwoordigster voor Nederland en Ned- Oost-Indië van een Duitsche fabriek, kreeg, zoo vertelt men aan hét Hbld., dezer dagen van deze fabrjek het adres van een op Java (te Soekaboemi) gevestigden Duitscher, die een zeker product bij haar aangevraagd had. De Amsterdamsche firma deed den aanvra ger daarop een aanbieding, maar kreeg tot ihaar verbazing een briefkaart terug, waar op de Duitscher schreef, dat hij principieel niets van Nederland kocht („kaufe grund- satziieh nichts von Holland"). De firma vroeg wat niet in rechten, maar met moreele middelen tegen een dergelijke grofheid te doen is. Het blad meent dat het *t beste zal zijn. in Ned. Indische ondernemerskringen dit staaltje bekend te maken. Misschien dat men daar „gtundsatzlich" bezwaar tegen hande: met dergelijke inwoners toonen zal. Italiaansch bergingsvaartuig vergaan. Veertien dooden, zeven gewonden. Ontploffing op een wrak. PARIJS, 8 Dec. (V. D.) Naar eerst thans bekend wordt is gisteren het Italiaansche bergingsschip „Artiglio", dat heeft deelgeno men aan het opblazen van het tijdens den wereldoorlog nabij het eiland Houat gezon ken Fransche munitietransportschip „Flo rence", ten gevolge van een ontploffing ge zonken. Veertien personen o.w. twee dui kers, die zich op het moment van de explo sie nog onder water bevonden, zijn om het leven gekomen. Zeven andere personen be kwamen zwaar letsel. Het op ongeveer 30 Meter diepte liggende wrak van de „Florence" heeft de navigatie in sterke mate gehinderd. De explosie was zoo geweldig, dat het bergingsvaartuig, hoewel het zich op dat oogenblik op 200 Meter af stand bevond, ontplofte- en binnen eenige mi nuten zonk. Een Fransch stoomschip begaf zich onverwijld naar de plaats des onheils en slaagde er in nog zeven man op te pikken. De bemanning bestond uitsluitend uit Ita lianen. „De Tel." meldt nog: Het schip vloog in de lucht ten gevolge van de ontploffing van honderd ton dynamiet in het wrak van de „Florence", een schip, dat tijdens den oorlog in de Golf van Biscaje tot zinken werd gebracht. Drie duikers hadden Zondagmiddag een aantal mijnen aange bracht onder het wrak, dat de scheepvaart daar ter plaatse belemmerde, met het doel aldus de hindernis uit den weg te ruimen. De mijnen en de munitie aan boord van het wrak ontploften terzelfder tijd. waarbij een zoo geweldige luchtverplaatsing ontstond, dat de „Artiglio", die 200 meter verder voor anker lag, in stukken werd. geslagen en on middellijk zonk. De ontploffing werd op groo- ten afstand gehoord. „De drie duikers, zoo vertelde één der ge redden, waren naar den bcdem van de zee afgedaald om de mijnen te plaatsen onder het wrak van de „Florence Toen zij weer boven kwamen, werd het signaal voor de ontploffing gegeven, maar klaarblijkelijk is teen niet alleen het even te voren geplaatste dynamiet ontploft, doch ook een lading springstof die zich nog aan boord van het wrak bevond. Een hoeveelheid water en ma teriaal werd daarbij de lucht in geslingerd met zulk een kracht, dat het water een hoog te van wel 300 meter bereikte, waarbij een dikke zwarte rook opsteeg." Onder de dooden bevonden zich ook de bekende kapitein Jaques Bertelotti en de twee wereldberoemde duikers Alberto Gianni en Franceschi. Het verlies van de .„Artiglio" is een zware slag voor de Italiaansche bergingsmaatschap pij, die na het succes, dezen zomer door de „Artiglio" behaald met de opsporing van de ..Egypt", vol vertrouwen was dat zij den vol genden zomer de goudschatten van dit schip zou kunnen hergen. De bemanning van de „Artiglio" was de eerste, die er in slaagde oreciès vast te stellen, waar zich het wrak van het schip bevond. Nadien heeft men met den onderzeeschen arbeid een voortdurend succes gehad. Het dek van het wrak heeft men weten te verwijderen en toen door het vergevorderde seizoen de arbeid moest wor den gestaakt, was men al halverwege door gedrongen tot de kluis van het goudschip. Nu echter de twee meest ei varen duikers, de bevelvoerende officieren en het grootste ge deelte van de bergingsinstrumenten en ma chinerieën verloren zijn gegaan, zal de ber ging van de „Egypt" wel voor onbepaalden tijd moeten worden uitgesteld. STERKE VAL VAN DE MAAS. Men schrijft uit Roermond aan de NR.C.: De Maas is de laat-:te dagen zeer sterk ge vallen. zoodat Maandag de stuwen aan De Donck weer gestreken zijn. Ooi: de waterstand naar de Roer Is op het oogenblik zeer laag. Eenige geladen schepen waren gisteren reeds aan den grond geloopen. -w I su - rf"' - I tsv-tvh' f it. .1. li-'" '^££22^# Het tooneel van de „doodende mist". Een luchtfoto van het Belgische dorp Engls aan de Maas, waar tientallen personen door tot nogtoe niet verklaarde oorzaken tijdens een piistperiode stierven. Anker Larsen in een oorlog, waarbij alle partijen verloren: de verliezers, de overwinnaars, maar ook de neutrale landen. In werkelijkheid werden we allen verslagen zoowel in materieelen als in moreelen zin. Denkt g" er wel aan, waarde vrienden, Dat men morgen weer begint, Met den verkoop van de zegels Voor het arm misdeelde kind. Deze zegels zijn wat duurder Dan gewone, het is waar, Maar dat kan toch geen bezwaar zijn Voor een keertje in het jaar. Van de vele nuchtre dingen, Die het leven ons laat doen, Is misschien het zegels koopen Ongeslagen kampioen. Geen van alle bezigheden In ons leven, als juist die, Is zoo vreemd aan ziels bekoring. Zoo ontdaan van poëzie. Daarom is het juist zoo heerlijk, Dat het ieder jaar één keer Tot een mooie daad kan worden, Tot een nobel werk en meer. Dat het ons 't gevoel kan schenken Van een hoog moreele plicht, Zonder moeite en daarnevens Zonder offer haast verricht. Strakjes wenscht ge aan uw vrienden Voorspoed in het nieuwe jaar, En dan stuurt ge heel wat kaartjes Of ook briefjes bij elkaar. Zelf ontvangt ge in die dagen Ook van hen een envelop, U zult zien, zij plakken allen Daar een kinderzegel op. En wanneer u die collectie Met een critisoh oog beziet. Denkt u, als het net te laat is Aoh, waarom deed ik dat niet. Ook al praat ge van malaise. Ook voor u, met t volste recht, Ook al valt het geven moeilijk Ook al zijr. de tijder. siecht; Er is altijd wel wat over, Dat uw hand te êeven vindt, Voor het zwakste van ons allen. Voor het arm misdeelde kind. P. GASUS. REGEERINGEN. FRANKRIJK'S 86e IN 60 JAAR. Het Hbld. merkt op dat Frankrijk nu al aan zijn 86e regeering toe is in 60 jaar. „Dan zijn wij in Nederland toch zuiniger met en op onze kabinetten", zegt het blad, „want de tegenwoordige is pas de 30ste sinds 1848". Inderdaad. De statistiek wijst dus uit dat de Fransche regeeringen sinds 1870 een ge middelden levensduur hebben gehad van ruim acht maanden, en een Nederlandsche sinds 1848 een gemiddelde van twee jaar en negen maanden. Wel hebben statistieken altijd haar mis leidende eigenschappen, en moet men in het Fransche geval b.v. rekening houden met de sterk verschillende parlementaire usances. Die hebben b.v. tengevolge, dat vaak forma teurs in de Kamer verschenen zijn met re geeringen, die na enkele dagen of weken, bij de eerste belangrijke stemming reeds bezwe ken. Het kabinet-Ribot viel indertijd reeds na één dag. Men ziet er in het Fransche par lement geen bezwaar in, alle onzekere situ aties door de Kamer te laten beslissen. Staat in ons land de zaak er Zoo onzeker voor. dan aanvaarden de formateurs het risico liever niet. Maandenlange regeeringscrises zijn het gevolg van deze methode geweest. Natuurlijk hebben de proef kabinetten, die maar enkele dagen of weken duurden, den Franschen „gemiddelden levensduur" der re geeringen sterk gedrukt. Maar ook als men deze factor in aanmer king neemt blijven wij in Holland heel wat zuiniger met onze kabinetten. Alleen met onze ministers van Marine waren we inder tijd ook bijzonder royaal. GEWICHTIGE DAG VOOR DE DUITSCHE REGEERING. BERLIJN, 9 December (Wolff). Heden ochtend heeft Rijkskanselier Dr. Bruening, als vertegenwoordiger van den Ghr. Socialen Volksaienst. de afgevaradigden Simplendorfer Rippel en Van Lmdeiner Wildau ontvangen. In dit onderhoud verklaarde Bruening, dat een motie van wantrouwen tegen den mi nister van buitenlandsche zaken Curtius, op het oogenblik niet gewenscht il". Indien deze bespreking het gowenschie resultaat heeft, zal heden de laatste plenaire zitting van den Rijksdag voor het Kerstreces plaats hebben Ook andere fracties hebben hedenochtend vergaderingen belegd, zoodat wederom een groote dag voor de regeering wordt ver wacht. BERLIJN. 9 December (Wolff). Indien heden de buitenlandsche politiek zal wor den besproken in den Rijksdag verwacht men. dat de Chr. Socialen een motie van wan trouwen tegen Dr. Curtius zuilen indienen. Aangezien echter op het oogenblik stappen worden gedaan tot bescherming van de Duitsohe minderheden in Opper-Silezië, hoopt men de Chr. Socialen van hun voor nemen te kunnen doen afzien, daar een motie van wantrouwen deze onderhandelin gen in gevaar zou kunnen brengexv Het biljet voor den verkoop der kinderzegels ontworpen door A. v. d. Vossen. AMSTERDAM EN HET GOOISCH RESERVAAT. Voorstel van B. en W. om deel te nemen. DE HOOFDSTAD WIL DE HELFT DER KOSTEN DRAGEN. B. en W. van Amsterdam doen den Raad een voorstel om een bedrag van ten hoogste f 1.500.000 beschikbaar te stellen als bijdrage van de gemeente Amsterdam in de kosten van aankoop met bestemming tot natuurreser vaat in het Gooi in samenwerking met de Staten der provincie Noordholland en de ge meenten Blarlcum. Bussum, Hilversum, Hui zen, Laren en Naarden. Amsterdam draagt aldus de helft der kos ten. tegen de provincie 16 en de overige ge- gemeenten te zamen 13. Pogingen tot bet verkrijgen van finanel- eelen steun van het Rijk zijn afgestuit. Het ligt in de bedoeling een stichting te vormen, die den eigendom der gronden verwerft, die zich de bestemming en het ongeschonden behoud van het aangekochte als natuurreservaat ten doel stelt en die de voorwaarden heeft na te leven, waaronder de terreinen met dat doel worden afgestaan De kosten van onderhoud en exploitatie zullen, naar wordt vertrouwd, althans aanvankelijk kunnen worden gevon den uit hetgeen de gronden tot dusverre ook jaarlijks aan de verkoopers opbrachten Wel licht dat voorts, binnen afzienbaren tijd. als de in bewerking zijnde natuurbeschermings wet zal zijn tot stand gekomen, voor een bij drage in deze kosten met kans op goeden uitslag een beroep op het rijk zal kunnen worden gedaan. De minister van binnenland- sche zaken én landbouw duidt in zijn afwij zend antwoord op deze mogelijkheid. Ook ls het geenszins buitengesloten, dat de stichting later door giften, erfstellingen of legaten in staat wordt gesteld, het reservdat steeds beter aan zijn bestemming te doen beantwoorden. Uit den aard der zaak zal de gemeente Am sterdam in het bestuur der stichting worden vertegenwoordigd en dus daarin zeggenschap hebben. WILLEM MENGELBERG 60 JAAR. Naar wij vernemen zal de dirigent Willem Mengelberg 28 Maart zijn 60:ten verjaardag vieren. Ter gelegenheid daarvan zal een prijsvraag worden uitgeschreven, waaraan Nederlandsche componisten kunnen deelne men. De bekroonde werken zullen worden uit gevoerd op een aantal concerten onder per soonlijke leiding van Mengelberg. Het fameuze proces tegen de Industrleelc partij in Moskou. Doodstraffen veranderd in vrijheidstraffen. (2e blad, le pag.). Nog steeds relletjes in Berlijn om de film „lm Westen nichts neues". (2e blad, le pag Zijn chemische gassen toch de oorzaak van de sterfgevallen in de Maasvallei? (le blad, le pag.) Een Italiaansch berglngszcartuig vergaan. Een aantal dooden en gewonden. (le blad. le pag.) Regeeringen: Frankrijk's 86e in 60 jaar. (le blad le oag.) Janskerk cn gemeentelijk archief. Minder kostbare verbouwing gewenscht. De kerk als monument uit de Middeleeuwen. (2e blad. 3e pag B. en W. van Amsterdam willen f 1.500.000 beschikbaar stellen voor het Gooi-rcservaat. (le blad. le pag.) Uit Veisen-. Een open of een overdekte zwem* inrichting? (3e blad. 3e pag.) Raadsvergadering te Velsen. Behandeling der gemeen tebegrooting. (le blad, 2e pag.X ARTIKELEN, ENZ. R. P.: Installatie. (le blad, 2e pag.) Jhr. J. C. Mollerus: De elcctrificatio van de lijn HaarlemZandvoort. (2e blad. 2e pag.) Het tumpeil in den Kennemer Turnkring. Een enquête van Haarlem's Dagblad. (3e blad. 4e pag.) H.: Langs de Straat: Perpetuum mobile. (3e blad, 2e pag.) Laatste berichten 2e pagina le blad.) DE S.D.A.P. EN DE MOBILISATIE Zii bepaalt vooraf haar houding niet. BESLISSING VAN HET PARTIJBESTUUR. Zaterdag vergaderde te Utrecht het partij bestuur der S.D.A.P.. Het Volk publiceert hieromtrent on. dat een resolutie werd ingediend, waarin o.m. werd uitgesproken, „dat de S.D.A P. In geval van mobiliratle of dreigenden oorlog in Ne derland. als consequentie van haar onvoor waardelijke verwerping der gewapende lands verdediging, de Nederlandsche arbeiders klasse zal oproepen om die mobilisatie te sa- boteeren en oorlog te verhinderen met alle middelen, ook al vallen ze ver buiten de wet telijk geoorloofde". De op deze resolutie gegeven toelichting gaf na uitvoerige discussie het Partijbest uur aanleiding uit te spreken, dat het onvoor waardelijk vasthoudt ann de resolutie door het partijcongres in 1928 ter zake van het militaire vraagstuk aangenomen, met welke resolutie de door lr. Albarda in de Tweede Kamer afgegeven verklaringen in volledige overeenstemming zijn. Voorts stelde het P.B. opnieuw vast, dat over de middelen en de tactiek, die in geval van mobilisatie of oorlog zullen worden toegepast, vooraf geen beslis singen te nemen zijn. Met voldoening con stateerde het P.B., dat de actie tegen het oorlogsgevaar bij de uitvoerende organen van S.A.I. en I.V.V. permanent in behandeling is en dat opnieuw overleg voor deze actie tusschen deze beide Internationale arbeiders organisaties ls geopend De ingediende resolutie werd verworpen, waarmede teven6 de moties van de afdeelin- gen Utrecht III en Rn wijk en van de tede- ratie Hilversum, met de daarop inzekoraen adhaesie-betuigingen zijn afgehandeld". Een interessante foto van Miss Spooner, de Engelsche aviatricc, die tijdens haar vlucht naar Zuid-Afrika met haar vliegtuig wegens een defect op de Middellandsche Zee moest dalen en zich redde door een zwemtocht van 2 uur naar de kust. De vliegster na het aan iqnd brengen van fret toestel.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1930 | | pagina 1