H. Franken Jr.
ié;
Mu
Het woord is aan...
Toekomstweelde.
Het Belangrijkste.
48e Jaargang No. 14568
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Donderdag 18 December 1930
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Hoofdredacteur: ROBERT PTTREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week f 0.27Ï4. met Geïllustreerd Zondagsblad f0 32
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 1 3-57)4 Franco per post door Nederland 387Vi l-osse nummers
ƒ0.06 Geïll Zondagsblad per 3 maanden /0-57V4. franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No 3881C
ADVERTENT1EN: 1—5 regels 1 75. elke regel meer 0.35 Reclames
t 0.60 pet regeL Reductie bij abonnement Vraag en Aantxd 1—4 regel»
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 14 regels 0.25. elke regel racer 0-10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Wcekabonn s. Iitceing3n: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f600.-, Varies van Hand, Voet of Oog f400.-, Duim f250.-, Wijsvinger f150.-, Elke andere vinger f50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
Zij, die zich voor aanvang
1 Januari 1931 als kwartaal-
abonné opgeven ontvangen de
in December nog te verschijnen
nummers gratis.
ADMINISTRATIE
HAARLEM'S DACBLAD
v jt
.iltónfrin'
Thans is van de Zuid-Amerikaansche Staten
Guatemala aan de beurt, om de weeën te
ondergaan van den opstand. De regeering is
gedwongen geworden af te treden, en is
bereids opgevolgd door een voorloopig
bewind.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
GEEN HOOGERE UITKEERING
AAN HET WEGENFONDS.
De Tweede Kamer heeft Woensdag het amen
dement-Van Braambeek, om de ultkeering
aan het Wegenfonds van vier of vijf millioen
te brengen verworpen met 37 tegen 32 stem
men.
DE RADIO IN DE TWEEDE
KAMER BESPROKEN.
In de Tweede Kamer beeft minister Reymer
Woensdag belangrijke mededeelingen gedaan
over de zendtijdaangelegemheid. Tevens 'heb
ben de afgevaardigden de heeren Teulings
(r.k.) en Slotemaker de Bruine (c.h.) op sa
menwerking aangedrongen.
Men zie het Kamerverslag.
BOTSING TUSSCHEN TWEE
ENGELSCHE ONDERZEEëRS.
BIJ GIBRALTAR.
LONDEN. 17 Dec. (V.D.) Uit Gibraltar
wordt gemeld, dat twee op weg naar Hong
kong zijnde Britsche onderzeeërs dicht bij
Gibraltar met elkaar in botsing zijn geko
men.
Het waren de „Pandora" en de „Protheus".
Zij konden op e.gen kracht het dok bereiken
Zij maakten deel uit van een groep van 4
onderzeeërs, die een tocht maakten van
Engeland naar Hongkong.
DE TOESTAND VAN POINCARé.
EEN LICHTE VERBETERING.
PARIJS, 17 December (VD.) In den toe
stand van Poincaré is vandaag weer een
lichte verbetering gekomen. De medicus, die
den nacht aan het ziekbed heeft doorgebracht
heeft verklaard, dat de toestand van den
patiënt verbeterd is terwijl de temperatuur
normaal is. Over het algemeen bestaan er
betere vooruitzichten.
Een besl ssende wending kan eerst in de
volgende 48 uur verwacht worden.
Gebakken uit het beste meel,
bestrooid met 't allerfijnste,
smaakt FRANK EN'S Kerstbrood delicieus.
van 't grootste tot het kleinste!
Men proeft er prima boter uit,
rozijnen en sucade.
Daardoor komt FRANKEN's Kerstbrood
weer
De Kerstvreugde te stade!
N.V. Electrische Luxe Broodfabrieken
Haarlem - Heemstede - Bloemendaal
Kantoor Lange Margarethastraat 15
SPOORWEGONGELUK IN
SPANJE.
14 DOODEN 18 GEWONDEN.
MADRID, 17 December (V.D.) Nabij
Robledo is de Asturische express-trein door
een onveilig signaal gereden en in botsing ge
komen met een goederentrein. Er werden 14
personen gedood en 18 deels zwaar, deels licht
gewond.
„WATERSNOOD" IN BERLIJN.
GAT VAN 100 VIERK. METER IN EEN
STRAAT.
BERLIJN, 17 Dec. (V. D.) Hedenmorgen
tegen tien uur sprong een buis van de wa
terleiding, die gedeeltelijk gelegen was on
der perceel Potsdamerstrasse 126, vlak bij de
Potsdamerplatz. Het water zette het perceel
gedeeltelijk onder water en spoelde het pla
veisel voor de deur weg, met het gevolg, dat
er zich spoedig in de straat een gat van 20 M.
doorsnede vertoonde, tengevolge waarvan
het verkeer moest worden omgelegd. Zand en
asfalt vlogen meegesleurd door den krachti-
gen waterstraal, in het rond en weldra had
het gat in de straat een oppervlakte van on
geveer honderd vierkante meter. Het verkeer
ondervond, doordat de Potsdamerstrasse was
afgesloten, groote moeilijkheden, vooral in
de Stresemann-, Koethner- en Prinz Hein-
richstrasse.
DE ITALIAANSCHE
OCEAANVLIEGERS.
HET ESKADER IN DEN STORM.
(Zie ook elders ln dit nummer).
ROME, 17 Dec. (V. D.) Het Italiaansche
vliegtuigeskader, dat Woensdagochtend
vroeg te 7.45 uur te Orbetello is gestart, is
volgens nog niet bevestigde geruchten te
Cartagena in Spanje geland. Het traject Or-
betello-Cartagena bedroeg 1200 K.M. Het
volsende station, 700 K.M. verder, is Kenitra
in Marokko. Wanneer verder gevlogen wordt,
is niet bekend.
6 noodlandingen.
ROME. 17 Dec. (V. D.) Naar later officieel
wordt, medegedeeld. Is het Italiaansche es
kader na een vlucht van 5 uur bij de Balea
ren in een zwaren storm geraakt. Acht vlieg
tuigen slaaeden er ln vo'gens het program
Cartagena te bereiken, de overge zes. waar
onder de beide reservevliegtuigen zijn bij het
eiland MaTorca neergestreken. De^en zullen
Donderdagmorgen hun vlucht naar Carta
gena voortzetten.
MR. J. H. VAN DOORNE EN DE
A. V. R. O.
HIJ VRAAGT NOGMAALS OM EEN
EERERAAD.
Mr. Van Doorne heeft naar ln een com
muniqué wordt medegedeeld aan het be
stuur van de A.VR.O. het volgende schrijven
gezonden:
Onder herhaling van zijn eisch ter alge-
meene vergadering gedaan tot het instellen
van een commissie van onderzoek deelt onder
geteekende hierbij mede. dat hij dezen efsch
als volgt wenscht te formuleeren:
Er zal worden benoemd een eereraad die
als commissie van onderzoek met de ruimst
mogelijke bevoegdheden zal fungeeren.
Een lid van den eereraad zal benoemd wor
den door ondergeteekende. een door uw be
stuur. terwijl de twee gekozenen een derde
zullen benoemen. Ondereéteekende heeft het
recht tegen de keuze van dezen derde bezwaar
te maken indien deze lid ls van de A.VR.O.
Alle vergaderingen van de commissie kun
nen worden bijgewoond door ondergeteekende
den voorzitter van de A.VR O. en de pers,
behoudens de vergadering waarin de raad zijn
overwegingen en conclusie zal opstellen.
De raad zal de door parijen verlangde ge
tuigen hooren. Alle getuigenverklaringen wor
den afgelegd onder eede, waarvan notarieel
proces-verbaal zal worden opgemaakt.
Ieder die eenige bestuursfunctie in de
A.VR.O. vervult, en als getuige gehoord
wordt, wordt -geacht ontslagen te zijn van
lederen plicht tot geheimhouding als be-
kleeder van die functie Hetzelfde geldt voor
de emplovés der A.V.R.O.
Partijen hebben het recht den getuigen
vragen te stellen, welk recht ook aan getuigen
onderling toekomt.
Na beëindiging van het onderzoek, doch
voor de eind-uitspraak, heeft ondergeteeken
de het recht de teeen hem door den voor
zitter ter vergadering van 13 dezer uitge
brachte beschuldigingen te weerleggen. De
uitspraak van den Raad wordt gepubliceerd
door pers-communiqués, in den Radiobode en
voor de microfoon.
Basis voor onderzoek is de beschuldiging
door den voorzitter ter vergadering van 13
dezer voorgelezen, zonder eenige verkortfng
weglating of verandering.
INVAL IN EEN SPEELHOL IN
DEN HAAG.
DE EXPLOITANT HAD GEEN GELD.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
heeft de zedenpolitie te 's-Gravenhage weer
een inval gedaan in een speelhol. Eerst werd
dit. naar de „Nieuwsbron" mededeelt, geëx
ploiteerd op het Spui, maar op het laat. te
moment werd het verplaatst naar een parti
culier huis in de Van Zeggelenlaan bij de
Laakhaven.
Omstreeks het middernachtelijk uur ls toen
ln dit huis een inval gedaan, die ditmaal vol
ledig is geslaagd. Met den speelhol-exploitant
waren in een kamer van het huls vijf slacht
offers aanwezig. Toen de politie binnendrong,
was men druk bezig met dobbelen, zoodat nu
op heeterdaad de overtreding werd geconsta
teerd en het aanwezige geld en de dobbel
steen en konden worden in be: lag genomen.
Bij het politie-onderzoek bleek voorts, dat
de exploitant zelf geen geld bij zich had,
hoewel hij aan het begin van den avond den
aanwezigen bezoekers had gevraagd, een
bankbiljet van tweehonderd gulden te wis
selen. Hij speelde dus slechts „op papier" mee
en bij verlies had hij niet kunnen betalen.
De exploitant en zijn bezoekers zijn per
auto naar het hoofdbureau van politie over
gebracht. waar tegen hen proces-verbaal ls
opgemaakt
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
Lmsterd. Mnthraciet
brandstoffen bestelle men a li
aan een vertrouwd adres f\. IVI
Groote Houtstraat 187 Tel. 12504
Ook to Amsterdam, Bussum, Hilversum, Leidea
ONGELUK B'J HANDGRANATEN-
WERPEN.
KOMOTAU. 17 December (V.D.) Op de
mili.aire schietbaan gleed een officier, toen hij
het werpen met handgranaten wilde demon-
streeren, tengevolge van de gladheid van den
door regen doorweekten grond, uit, met het
gevolg, dat de handgranaat in de onmiddel
lijke nabijheid van den op den grond lig-
genden officier ontplofte en hem, evenals
twee andere officieren zeer zwaar verwond-
Ce»
Dc Spaansche artilleriekazerne in Jaca waar de militaire opstand tegen dc monarchie uit
brak. De berichten uit Spanje zijn nog zeer vaag; hoewel de militaire opstand als mislukt
mag worden beschouwd, verkeert men nog in het onzekere over de eventueele successen der
arbeiderspartijdie de algemeens staking geproclameerd hebben.
Paul Valéry:
Iedere schrijver heeft dingen geschreven,
die ik nooit zou hebben willen schrijven. Ik
zelf ook.
Een econoom voorspelt, dat wij
over 20 jaar dubbel zooveel zui
len bezitten als thans).
Wij zijn geneigd om dezen tijd
Heel somber te beschouwen.
Wij hebben in de toekomst ook
Al heel gering vertrouwen.
Nadat de economen zich
Zoo keer op keer vergisten.
Werd heel het menschelijke ras
Tot droeve pessimisten.
Maar pessimisme is een ding.
Waar wij niet veel voor koopen,
Al mag het heden treurig zijn,
Laat ons voor later hopen.
De toekomst, menschen, wordt weer schoon.
Laat ons niet. lamenteeren,
Zooals reeds dichter Brêero zei:
Het kan (en zal) verkeeren.
Zelfs economen kunnen toch
Weieens iets goeds verklaren,
Welnu, het gees.eaoog gericht
Naar over twintig jaren.
Dan zal de voorspoed dubbel zijn
Van wat wij nu beleven,
Tenminste als het leven ons
Nog twintig jaar wil geven.
Ik ben dan oud en grijs, of kaal,
Aan 't eind haast van mijn dagen.
Maar 't wordt een mooie oude dag.
Dus, waarom zou ik klagen?
Als 'k nu maar heel voorzichtig ben
En deugdzaam weet te sparen,
Dan komen na die twintig jaar
Nog, een paar vette jaren.
Dan ben ik zwak naar lijf en geest,
Maar mijn bezit is machtig,
Dan is d' een-veertig ln mijn beurs
Gegroeid tot twee-pop-tachtig!
P. GASUS.
DE BRANDWEER-KAZERNE.
KOMT TOCH AAN DE GED. OUDE GRACHT
Ongeveer een maand geleden deelden wij
mede, dat Openbare Werken, die voorloo-
pige plannen ontwierpen voor het bouwen
van een brandweerkazerne aan de Ged. Oude
Gracht bij het Spaarne (het ontruimde
schoolgebouw) van B. en W. de mededee-
ling hadden ontvangen, om ln verband met
de hooge kosten, alsnog te overwegen of het
oude hospitaal aan de Kinderhuisvest voor
dit doel geschikt te maken was.
Naar wij thans vernemen ls gebleken dat
aan dit nieuwe plan zeer veel bszwaren vast
zitten. Daarom is er van afgezien, zoodat nu
vaststaat, dat de Brandweerkazerne aan de
Ged. Oude Gracht zal komen. Dit terrein is
daarvoor uitstekend geschikt, omdat het een
groote frontbreedte heeft, wat voor het uit
rijden der brandweer-auto's van veel belang
is.
STREMMING SCHEEPVAART.
IN HET ZUIDER BUITEN SPAARNE.
In verband met de werkzaamheden ver
bonden aan het laten zinken van een gas-
zinker zal de scheepvaart door het Zuider
Buiten Spaarne op Zaterdag 20 December a.s.
van des voormiddags 6.30 uur tot des namid
dags gestremd zijn.
DOODSLAG OP ZTJN VADER?
VERDACHTE UIT SCHIEBROEK WEER
VRIJGESPROKEN.
Het Haagsche gerechtshof heeft arrest ge
wezen in de zaak tegen den 34-jarigen land
bouwer uit Schiebroek, die door de Rotter-
damsche rechtbank was vrijgesproken van de
hem ten laste gelegde poging tot doodslag
op zijn vader in den vroegen ochtend van
10 Nov. 1929 te Schiebroek.
De procureur-generaal had vernietiging
van dit vonnis gevraagd en schuldigverkla
ring van verdachte en vijf Jaar gevangenis
straf geeischt.
Het Hof bevestigde het vrijsprekende vonnis
van de Rotterdaxnsche rechtbank.
DE RECHTERLPKE AANVECH
TING VAN HET DRANKVERBOD.
TOCH 30 NIEUWE ARRESTATIES.
NEW YORK, 17 December (VD.) In
weerwil van de opzienbare uitspraak van den
rechter van Newark, waarbij het Drankver
bod ongrondwettig werd genoemd, zijn heden
ochtend vroeg opnieuw 30 personen o.w. tal
van vrouwen, wegens overtreding van de
Drankverbodsbepalingen gearresteerd.
De vermoedelijke toestand in Spanje.
(2e oiaa. Ie pagj.
Lichte vooruitgang van Poincaré's toestand.
(Ie blad. Ie pag.)
De Oceaanvlucht van het Italiaansche lucht
eskader.
(Ie blad, le pag.)
Prov. Staten van Zuid-Holland. Werkverschaf
fing door de provincie.
(2e blad, 2e pag.)
Intimus: Staten Generaal. Zittingen van de
Tweede en Eerste Kamer. Minister Reymer
over spoorwegtarieven. Het vlootplan Dec
kers. Oude tegenstellingen.
(4e blad, le pag.)
ARTIKELEN. ENZ.
Oud Haarlem.
Wat gespaard bleef.
Wij beginnen in dit nummer op pan. 1 van
het vierde blad met ac derde artikelen reeks
van onzen redacteur C. J. van T. onder
dezen titel. Opnieuw worden de artikelen
geïllustreerd door den heer II. J. Wesseling.
De groote belangstelling, die dc beide vorige
series genoten, zal ongetwijfeld ook aan
deze ten deel vallen. WD zullen elke weck
een artikel plaatsenin totaal zal er een
tiental ln deze reeks verschynen. Het ligt
in ons voornemen ook nu weer de artikelen
na verschDning in een boekje te verzame
len, dat als premie voor abonnés verkrijg
baar zal worden gesteld.
A. Heeroma, fCommissaris van politie te Am
sterdam)Uit den strDd tegen de misdaad.
(2e olad, le pag).
Uit Velsen: De trek naar Velsen. Een onder
houd met den directeur van Openbare
Werken.
(4e blad, 2e pag.)
E. E. J.P-: Kerst-overpeinsing (Femina).
Bep Otten: Vrede in huis FemlnaJ
(Laatste berichten 2e pagina
le blad.)
„GOOILUST" EN DE KININE-
FABRIEK.
DE ZAAK VOOR DEN RAAD VAN STATE.
Voor don Raad van State aMeeling voor
ie Geschillen van Bestuur zijn Woen^'ag
middag behande'd de beroeren teeen het
besluit van B en W. der gemeente 's-Grave-
land, waarbij aan de Kina Cultuur Maat
schappij te Amsterdam onder zes voorwaar
den vergunning ls verleend tot het oprichten
van een kinlne-fabrlek te 's-Graveland
Rapporteur was Jhr. mr. v. Bronckhorst
Sandbérg.
Een der appellanten de heer Blaauw uit
's-Graveland, eigenaar van „Goollust", bracht
bezwaren in, wegens de schade, die hij van
het afvalwater verwacht voor zijn ultheem-
sche dieren en voor den plantengroei op zijn
landgoed. Hij is van oordeel, dat bij verlee
ning van de vergunning „Goollust" op den
duur gedoemd zal zijn om te verdwijnen. Do
schadelijke gassen waren verleden week
zeer hinderlijk.
Mr. Rooseboom. sprekende namens de hee
ren Blaauw en Brouwer, zei. dat de eenige
oplossing Ls om het afvalwater te vervoeren
in waterdichte tanks naar elders.
Voor het gemeentebestuur van Am«*erdnm
werden de bezwaren toegelicht door mr.
B'aurot ten Cate Hi' meende dat de Kin'r.e-
fabrlek, door reeds tot don bouw over te
eaan. eenlgszlns gespeculeerd heeft op de
moelMJkhe'd om haar daarna de vergv^'ng
niet te verleenen. Hij her'nne-d* or aan. dat
de fabriek geen vergunning heeft Ingevolge
de Hinderwet en hoopte, dat de Raad van
State in het te lijden kan'.taalsverlles geen
aanleiding zou zien om te advlseeren de ver
gunning niet te verleenen.
Spr. bracht de nadeelen voor de drinkwa
tervoorziening van de hoofdstad onder de
aandacht en constateerde, dat het Rijksbu
reau voor de Drinkwatervoorziening over
deze be'angrljke zaak niet gehoord ls.
Ook de heer Van Royen, directeur van de
gemeentewaterleidingen te Amsterdam zette
uiteen, dat Amsterdam, dat eindelijk de
Loosdrechtsche plassen gevonden heeft voor
de winning van zuiver water, nadat de Vecht
en het Merwedekanaal verontreinigd waren,
thans ook dit gebied waarvoor het zes ton
geofferd heeft, bedreigd ziet.
Nadat de vertegenwoordiger van Hilversum
had aangedrongen op een bepaling In de
concessie, waarin geveerd wordt, waar de af
valstoffen moeten blijven, kreeg dc burge-
mees'er van 's-Graveland het woord om de
zaak der fab-iek te verdedigen HIJ on*'"*-le
dat er nadeelen aan de vevt'glng van de fa
briek zouden verbonden zijn Voor de Kl-
nlnefabriek trad op Jhr. mr A. K C de Brauw
die zeide, dat de maatschappij met volle ge
rustheid den bouw aar.vrH omdat zij
ervaring heeft ln de kininefabric'>~" om
dat zij weet, dat de fabriek elk onderzoek zal
kunnen doorstaan. Het cnvhuklige afval
water wordt geloosd ln de Gooische Vaart,
welke uit zich zelf reeds meer dan erg ver
ontreinigd ls.
De Koninklijke beslissing zal later volgen.
