Het woord is aan...
Een lam geval.
Het Belangrijkste.
48e Jaargang No. 14581 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Dinsdag 6 Januari 1931
HAARLEM S DAGBLAD
Dir"ltPRoBEPRETRrEHBE°R0MB00M. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER robeetpeerboom.'
ABONNEMENTEN:per weck 0.27J4, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ032
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom dei
gemeente) 3.57)4. Franco per post door Nederland Losse nummers
0.C6. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden fO-blYi, franco per post-
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro 38810
ADVERTENTlëN1—5 regels ƒ175. elke regel meer 0-35- Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels /0.6<X
eike regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbelt prijs. Onie Groentjes
(iedcren dag) 14 regels 0.25. elke regel meer /0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. UitkeeringenLevenslange ongescbiktbeid en Overlijden (600.-, Verlies van Hand, Voet of OogMOO.-, Duim f250.-, Wijsvinger 1150.-, Elke andere vinger 150.-, Arm- ol Beenbreuk 1100.-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
2ERSTE BLAD
radio-distributie.
HET ONDERZOEK NAAR HET AANTAL
GEGADIGDEN.
De Raad der gemeente Haarlem besloot in
zijn vergadering van 15 October om onder
de ingezetenen der gemeente een onderzoek
te doen inste'len naar het aantal personen,
hetwelk zich zou wenschen aan te sluiten aan
het distributienet van een eventueel op te
richten radiocentrale.
Met betrekking tot de kosten welke zu^en
zijn verbonden aan eene aansluiting op een
het voor de distributie van radiomuziek van
4 stations uit (b.v. Hilversum, Huizen en 2
groote buitenlandsche stations) benevens
een reserve voor een 5e station, volgen hier
onder eenige gegevens.
Als bijdrage in de aansluitkosten (binnen
leiding van ten hoogste 10 M. met inbegrip
van het aansluit- en radiokastje) zal ver
moedelijk verschu'digd zijn een bedrag van
f 17.50, welk bedrag in eens bij vooruitbeta
ling zal moeten worden voldaan.
Het abonnementsgeld zal vermoedelijk f 2
per maand bedragen. Ook dit bedrag zal bij
vooruitbetaling moeten worden voldaan.
Luidsprekers zullen niet worden verstrekt.
Zij die in aanmerking wenschen te komen
voor een aansluiting, worden verzocht een
formulier in te zenden met de mededeeling.
dat zij in aanmerking wenschen te komen
voor een aansluiting op een eventueel op te
richten radio-centrale. Die personen moeten
zich bereid verklaren hun wensch tot aan
sluiting gedurende 3 jaar na heden gestand
te doen.
Wij gelooven niet, dat deze oproeping veel
succes zal hebben. De voorwaarden zijn nog
al bezwarend. Een gegadigde moet beginnen
met f 17.50 (misschien iets meer of iets min
der, dat is nog niet vastgesteld) bij te dragen
in de aansluitkosten. Verder moet hij een
maand abonnementsgeld vooruit betalen. Te
zamen dus t 10-50. Er wordt ^venwel geen
luidspreker geleverd, zoodat die op eigen ge
legenheid gekocht moet worden. Als wij daar
voor f 20 ste'len, wil het dus zeggen, dat
iemand die zich "il aansluiten bij de radio
distributie 40 gulden in contanten op tafel
moet leggen.
Voor 130 gulden koopt men thans een wis
selstroomtoestel met ingebouwden luidspre
ker. Iemand die 40 gulden contant betalen
kan. zal in vele gevallen ook wel kans zien
om 130 gulden bijeen te brengen, als hij zich
daardoor een blijvende uitgaaf van 2 gulden
per maand kan besparen!
Een groot bezwaar is ook, dat de gegadigde
die zich aanmeldt zijn wensch tot aanslui
ting gedurende 3 jaar gestand moet doen.
Iemand die nu naar radio verlangt en zich
aanmeldt voor de radio-distributie, loopt de
kans, dat hij bijna 3 jaar zal moeten wach
ten voor hij aan de beurt komt voor aanslui
ting. In dien tijd kan hij niet zelf een toestel
koopen, want hij heeft zich eenmaal voor de
distributie verbonden.
n.v. holl. cultuur mij.
VERKOOP VAN HET ONDERPAND.
In de vergadering der houders van obliga-
tiën in de 6e pet. eerste hypothecaire obliga-
tieleening ten laste der te Bennebroek geves
tigde N.V. Hollandsche Cultuur Maatschappij
Maandag gehouden ten hoofdkantore der
Incasso-Bank N V. te Amsterdam, waren ver
tegenwoordigd 381 obligatiën, uitbrengende
een eelijk aantal stemmen en voldoende om
alle besluiten rechtsge'die te kunnen nemen.
Nadat een uit de vergadering gestelde
vraag was beantwoord en enkele oeraadsia-
gineen hadden plaat gehad, nam de vergade
ring met algemeene stemmen het volgende
voer stel aan:
De vergaderin? van houders van obliga
tiën 'n de 6 pet. Eerste hvnothee aire leenine
van 1925. oorspronkelijk f 600.000 nominaal
groot, ten laste der thans in staat van fail
lissement verkeerende naam'ooze vennoot
schap .Hollandsche Cultuur Maatschappij",
gevestigd te Bennebroek:
„gehoord de mededeelingen van den trustee
voor deze leening; machtigt den trustee om
zijn goedkeuring, zoo noodig medewerking,
te verleenen tot den verkoop van het verbon
den onroerende goed eventueel ook onders
hands en bij gedeelten en zulks voor zooda
nige prijzen, op zoodanige voorwaarden en
op zoodanige tijdstippen .als door hem in het
belang van obligatiehouders geraden zullen
geacht worden".
noorsch stoomschip
vergaan.
LONDEN, 5 Jan. (VX>.) De Noorschc
stcomer „Tricolour" metende 6000 ton is
kort na het vertrek uit de haven van Co
lombo tengevolge van een explosie aan
boord vergaan. De kapitein, de marconist en
twee matrozen werden gedood. Van de 12
passagiers wordt een vermist. De overleven
den zijn door het stoomschip Vertos" aan
boord genomen.
INBRAAK.
Tusschen 3 en 5 Januari is ingebroken in
de Maria-school aan de Koningstraat- Een
kast en een lessenaar werden geforceerd,
maar er wordt nlels vermist.
onze brandweer.
INVOERING VAN FABRIEKSMELDERS.
Onze brandweer is, zooals bekend, al eenige
jaren in het bezit van een brandmeldings
inrichting, die bij haar invoering eenig in
Nederland was en nu reeds door eenige ge
meenten is overgenomen.
Toch is de staf nog voortdurend op ver
betering uit teneinde zooveel mogelijk fouten
en oponthoud bij de brandmelding te voor
komen.
Zoo staat nu voor elke fabriek of groote
inrichting en eenige hebben hiervan reeds
gebruik gemaakt de gelegenheid open. voo.
een gering bedrag per jaar de beschikking te
krijgen over-een fabrieksmelder in den vorm
van een kastje met een rooden knop achter
een ruitje.
In het kastje van den fabrieksmelder, waar
van eerst het glazen ruitje moet worden stuk
geslagen om den rooden knop, waarop ge
drukt moet worden, te bereiken, is een ge
luidsapparaat aangebracht, dat een zoemer
toon doet hooren zoodra door het indrukken
van den knop in de fabriek de brand in de
seinzaal is gemeld. De melder van den brand
behoeft dus, zdodra hij den zoemertoon hoort,
niet meer te twijfelen of het alarm de brand
weer bereikt heeft en kan haar ieder oogen-
blik verwachten. W.ant in de seinzaal heeft
men, door middel van eer. bord met electrische
lichtjes, onmiddellijk kunnen ccnstateeren
waar de brand is en in het volgend cogen-
blik rukt de geheele brandweer met volledig
materiaal uit.
Er bestaat dus nu groote kans, dat een
brand in de kiem kan gesmoord worden.
Een snellere melding en een grootere zeker
heid dan' deze nieuwe fabrieksmelders geven
zijn toch welhaast niet denkbaar.
„Ik kan mij dan c niet voorstellen", zoc
zeide ons de commandant van de brand
weer, de heer Van den Broek, „dat er één
fabriek of groote inrichting is, die niet voor
een gering bedrag per jaar de beschikking
over deze nieuwe fabrieksmelders met geluid
apparaat wil hebben".
Op 't oogenblik is er nog gelegenheid voor
tien sansluitingen. maar deze gelegenheid kan
natuurlijk "voortdurend uitgebreid worden.
Door zich een fabrieksmelder aan te schaf
fen, kan inderdaad de leiding van elke fa
briek of groote inrichting jreel onheil voor
haarzelf, haar zaak en haar personeel voor
komen.
wereldduurrecord
Vliegen.
PARIJS, 5 Jan. (V.D.) Uit Istres wordt
gemeld, dat de Fransche vlieger Le Brix he
denmorgen te 9 uur met zijn vliegtuig Trait
d'Union" is opgestegen om een poging te
doen het wereldduurrecord door het maken
van een gesloten duurvlucht op zijn naam te
brengen. Het weer, dat gisteravond nog vrij
slecht was, schijnt voor de komende dagen
beter te worden.
de typhoon.
82 DOODEN OP DE PHILIPPIJNEN.
BERLIJN, 5 Jan. (V.D.) Volgens een be
richt in de „Vcssische Zeitung" uit New
York zijn de Philipijnen door een typhoon
geteisterd, die geweldige schade aangericht
heeft. De berichten, die tengevolge van het
verwoesten van het telefoonnet slechts zeer
schaarsch binnenkomen, spreken over 82
dooden en 50 vermisten.
Men vreest echter, dat het totaal aantal
dooden veel grooter zal zijn.
scheepsbots'ng in de haven
van new-york.
NEW YORK, 5 Jan. (V.D.) De haven
van New York is sedert vanochtend vroeg in
een dichten nevel gehuld, waardoor hc
scheepvaartverkeer in hooge mate belem
merd wordt. T:ngevolge van den mist is
een passapiersschip in botsing geweest me.
een baggermolen, aan boord waarvan zich
57 man personeel bevonden. Deze konden
zich tijdig in veiligheid brengen. De bagger
molen is kort na de botsing gezonken.
Paul Valéry:
Groote mannen sterven twee maal: één
maal als mannen en één maal als grooten.
(.Bij een veehouder te Irnsum in
Friesland zijn reeds drié lam
meren in de weide.
Courantbericht.)
Ach, dat moet een dichter roeren,
Zelfs een rijmelaar als ik
Treft dit zeer bijzonder nieuwtje
Ook nog wel een co-genblik.
Dank eens even aan dat drietal
In het winterlgst seizoen.
Wat een koud doch warm tafreeltje,
Wat een voorjaarsvisioen.
Eenendertig, moet ik zeggen.
Vangt wel veelbelovend aan.
Laat ons hopen, dat het verder
Op die wijze voort mag gaan.
Vóór de helft van Januari
Staat de crocus al in kleur.
Vóór de maand is afgeloopen,
Bloeit de tulp in vollen fleur.
In 't begin van Februari
Keert de vogel op zijn nest,
En dan blceit de kamperfoelie
En het graan staat op z'n best.
Vóór het jaar zes weken oud is
Is "de wereld groen getooid,
In het eind van Februari
Wordt er vcor het eerst gehooid.
Mat een stroohoed op zijn haren
En een ijsco in zijn hand.
Ligt de mensch in Februari
Op zijn rug in bosch en strand.
Ik kan nog niet vast beloven,
Dat het zoo verloopen 2al.
Maar de '.ammken in de weide,
Ziet u, zijn er dan toch aL
Als de Bilt nu dezer dagen
Ook nog strenge vorst voorspelt,
Gaat het stellig als hierboven
Reeds in uitzicht is gesteld.
Alle gekheid daargelaten.
Deze haast la haast te mal.
't Arme schaap daar in de weide,
Wat een lief, maar lam gevaL
P. GASUS.
minister reymer hoogste
beroepsinstantie.
APPèL INZAKE RADTO-AANGELEGEN-
HEDEN.
Op vragen van het Tweede Kamerlid, den
heer Albarda inzake de regeling van het be
roep van de beslissingen der Radio-omroep-
contröle-commissie heeft de minister van
Waterstaat geantwoord:
De regeling van het beroep tegen beslui
ten, genomen in de uitvoering van de wette
lijke voorschriften, betrekking hebbende op
de inrichtingen, bedoeld in art.. 3ter der Te
legraaf- en Telefoonwet 1904 is, in ontwerp
gereed. Of daarin tevens een regeling van net
beroep van de beslissingen der Radio-cm-
roep-contrölecommissie zal worden opgeno
men, heeft de minister nog in beraad, totdat
hij zal hebben kennis kunnen nemen van
de resultaten van het onderzoek, dat in het
buiteniand is ingesteld naar de regeling van
den radio-omroep.
Hieraan wordt toegevoegd, dat, indien tot
instelling van een beroep, als door den heer
Albarda bedoeld, zal worden besloten, de re
geling zoodanig zal zijn, dat de eindbeslis
sing bij den minister van Waterstaat zal be
rusten, nadat deze het advies zal hebben in
gewonnen van een daartoe in te stellen Ra
dio-beroepscommissie.
De minister is gaarne bereid, te overwe
gen om in de gevallen, waarin het advies der
beroepsinstantie niet met algemeene stem
men 'wordt vastgesteld, ook d# minderheid
gelegenheid te geven haar gevoelens kenbaar
te maken.
de werkloozenrelletjes
te amsterdam.
OPZET 'S AVONDS NIET GESLAAGD.
De werkloozen te Amsterdam hebben
zich ook Maandagavond niet geheel rustig
gehouden.
In kleine groepen zijn zij door de stad ge
trokken. Op de Noordermarkt en op den Dam
zijn zij in aanraking gekomen met de politie
en werden zonder dat van de wapenen ge
bruik werd gemaakt, verspreid.
In de Kalverstraat werden zij met sabel
en gummistok weggejaagd Zij poogden den
fakkeloptocht van het NVV. in de war te
gaan sturen, maar de politie had zoodanige
maatregelen genomen, dat zij het terrein
van den optocht niet eens konden bereiken.
het gebeurde op den
kerktoren.
BEZWARENDE VERKLARING VOOR DEN
LOODGIETER?
Zooals men zich zal herinneren, heeft de
leidekkerspatroon, welke verdacht wordt van
doodslag op zijn knecht in de kerk op het
Ambonplein te Amterdam, steeds volgehou
den. dat hij het misdrijf op zjjn baa= niet
kon hebben gepleegd, daar hij. toen de man
omlaag stortte, zich niet in den toren bevond,
doch in de pastorie was. N:emand had hem
trouwens in den toren gezien.
De Tel. verneemt, dat thans de zaak een
andere wending heeft gekregen. Een politie
agent namelijk heeft verklaard den patroon
op den toren te hebben gezien. Ook zijn
vrouw heeft eenzelfde verklaring afgelegd.
Voorts wordt gemeld, dat mr. J. de Vrleze
niet als raad-man van den verdachte zal op
treden. Mr. Kokosky zal hem vervangen.
DE HANDELSOVEREENKOMST
VAN GENèVE.
MEENING VAN MINISTER BEELAERTS.
Blijkens de Memorie van Antwoord op het
Voorloopig Verslag omtrent het wetsontwerp
tot goedkeuring der handelsovereenkomst
van Genève van 24 Maart 1930 met bijbe'noo-
rend protocol, stemt de regeering -ten volle in
met de algemeene waardeering voor de wijze,
waarop de heer Coiijn getracht heeft de
voorloopige conferentie, met het oog op een
gezamenlijke economische actie, welke van
17 Februari tot 24 Maart 1930 te Genève werd
gehouden, tot een goed einde te brengen.
De minister van Buitenlandsche Zaken acht
het niet voor tegenspraak vatbaar, dat het
resultaat der conferentie, zooais dit in Je
handelsovereenkomst is neergelegd, niet be
antwoordt aan de verwachtingen, welke men
aanvankelijk meende te mogen koes'.ercn.
Onder de uiterst moeilijke omstandigheden
mag het echter nog tevredenheid wekken,
dat de thans aanhangige handelsovereen
komst kon worden tot stand gebracht, waar
door de uit een paniekstemming geboren
sterkere drang naar protectie, welke zich
in verschillende landen openbaart, althans
eenigszins. zal kunnen worden Ingetoomd.
Frankrijk, België, Engeland en Italië heb
ben die overeenkomst reeds bekrachtigd. Of
schoon daaromtrent geen zekerheid bestaat,
is eveneens te verwachten, dat Duitschland
tot bekrachtiging zal overgaan.
heksenbezweren in de
20ste eeuw.
STADE, (Hannover) 5 Jan. (V.D.) Men
zal zich herinneren dat in het jaar 1929 t
Stads een arbridersschtpaar Steffens hek
sen wilden „uitbannen". Te dien einde sloe
gen zij hun beide kinderen, in wie zij heksen-,
gees en vermoedden, in een vlaag van gods
dienstwaanzin dood. De vrouw stierf k-r
daarop in een krankzinnigengesticht. Than
heeft zich weer een soor:geiijk geval voor
gedaan te Fredenbeck. district Stade. BIJ
een b and aldaar vonden de landbouwei
Heinrich Höft en diens volwassen zoon den
dood.
Achteraf hebben een boer en een koopman
uit het plaatsje bekend den brand te heb
ben gesticht, waarna zij beiden gearresteerd
werden. De boer had met zijn vee niet veel
geluk gehad en zigeuners hadden beweerd,
dat de dieren behekst waren. In zijn nabij
heid woonde een heks. Beiden hebben toen
besloten zich te wreken. Zij ontkennen ech
ter het plan te hebben gehad de vrouw te
verbranden. Zij hadden ook niet gewild, dat
er bij den brand twee menschen om het
leven zouden komen.
HAARLEMS MUZIEK-INSTITUUT.
Aan het Haarlem's Muzlek-Imtituut, Dir.
Nico Hoogerwerf, zijn met ingang van 2 Ja
nuari benoemd de heeren A. Molenaar en
Dick Weiman voor solo-zang: de heer Jac.
Bonset voor Piano (lager onderwijs); de
heer Dick Weiman voor Declamatie; en dc
heer Frans Vonk. Concertmeester der H.O.V.
voor Viool (hooger onderwijs) en kwartetspel.
GUNNING.
B. en W. van Haarlem brengen ter kennis
van belanghebbenden, dat: ..Het maken van
een kademuur langs den Spaandamschewcg,
ter lengte van 425 Mwaarvan de open
bare aanbestedi' heeft plaats gehad op den
8en December j door hen is gegund aan J.
P. A. Nelissen te Haarlem voor ,71.580.
Radiodistributic. Het onderzoek naar het
aantal gegadigden.
(le blad, le pag.)
Appèl inzake radioaangelegenheden. Minister
Reymer hoogste beroepsinstantie?
tie olad, le pag.)
De Economische nood. Het verloop van da
stakingen in Engeland en Duitschland.
t2e Diaa. le pag).
Uit Ruslmd: Begin van afschaffing van
baar geld?
(2e blad. le pag
Cojnmunistische samenzwering ontdekt in
Hongarije.
(2e blad, le pag),
ARTIKELEN. ENZ.
A. Heeroma, Commissaris van Politie te Am
sterdam: Uit den str{)d tegen dc misdaad.
(2e blad. le pag.)
Van onzen Parijschen CorrespondentSamen
werking tusschen Frankrijk en Nederland
op koloniaal gebied. Een onderhoud met
den gouverneur-generaal van Indo-China.
(3e blad, 3e pag.)
Bep OttenLangs de Straat: ,jZoo zijn onze
manieren".
(2e blad, 4c pag.)
(Laatste berichten 2e pagina
le blad.)
NIEUWE DEMONSTRATIES VAN
WERKLOOZEN.
Openluchtbijeenkomst in de
Damstraat.
HEDENMIDDAG EEN VEÜCADEKING.
Hedenmorgen hebben werkloozen opnieuw
gedemonstreerd. Zij wandelden door de stad,
ditmaal zonder fietsen en zonder borden. De
propaganda maakten zij door af en toe met
luider stemme op te wekken tot het bezoeken
van de vergadering die hedenmiddag in
..Caecilla" gehouden werd. Vooraf zouden
de werk'.oozen dan samen komen on de
Groote Markt te twee uur om vervolgens
demonstratief naar het gebouw te trekken.
De stoet werd begeleid door een hoofdagent
en een politie-motorrijwiel.
De heer Oversteegen ging voorop. De de
monstranten. ongeveer een dertigtal, onbe
rekend eenigen aanhang, trokken door enkele
hoofdstraten. De politie regelde het verkeer.
Op het door slooping der hulzen vrijgekomen
terrem aan de Damstraat, werd een kieine
openluchtbijeenkomst gehouden, waar de heer
O vers tee-.: en. die zich op het hoogste punt.
een zandhoop, had opgesteld, een rede hield.
Zijn gehoor vond plaats op het terrein, zoo
dat het verkeer in de smalle straat niet ge
hinderd behoefde te worden. Sommige de
monstranten maanden trouwens zelf het
publiek aan ora niet op den rijweg te blijven,
staan.
De heer Oversteegen wekte nogmaals op om
de vergadering van 's middags te bezoeken
en zrch te 2 uur op de Grotoe Markt te ver
voegen. Hij noemde dit het begin van een
groote actie en zei. dat ook R.K.. Christelijke,
ongeorganiseerde en moderne arbeiders aan
de vergadering deelnemen. Hij sprak er zijn
afkeuring over uit. dat vele werkloozen kame
raden tijdens de vorige demonstraties aan
den kant zijn blijven staan. De relletjes te
Amsterdam stelde hij den Haarlemmers als
een voorbeeld ter navolg.ng. Natuurlijk zijn
er cok daar klappen gevallen, zei hij, maar
volgens hem Ls het, ook te Haarlem, steeds
de politie, die provcceerend optreedt. En het
verheugde hem. da: steeds meer het besef
ontwaak;, dat de politietcrreur moet gebro
ken worden. 1
Ook werd medegedeeld, dat de werklooeen
een eigen krant uitgeven, „Brood on Arbeid".
Tegen half twaalf werd de betooging ont
bonden en gingen de demonstranten uiteen.
de ramp van den merapi.
BATAVIA EN SEMARANG STEUNEN HET
GETROFFEN GEBIED.
BATAVIA, 5 Januari (Aneta). Do gemeen
teraad van Batavia stelde f 5000 eti die van
Semarang f 3000 beschikbaar voor steun aan
de door de ramp van den Merapl getroffe
nen.
HAARLEMSCHE INB°EKEP
GEARRESTEERD.
RECIDIVE NA 15 JAAR GEVANGENISSTRAF.
Te Harmeien (Utr.) Is J. P. uit Haar cm.
die pas uit de gevangenis was onts'agen na
daar wegens inbraak 15 Jaren te hebben door
geb-acht. op heeterdaad betrapt, bij e?n !•*-
braak ten huize van den heer D. Teen r'e
familie hem overviel, had hij reeds f 77 weg
genomen en gaf dit terug, smoekende hein
niet aan de politie over te leveren, aldus dc
N.R.C. De man is evenwel aan den gemeen
teveldwachter overgegeven.
Ter gelegenheid van de Bulgaarsche koninklijke bruiloft (het huwelijk van koning Boris
met prinses Giovanna van Italië) werd een nieuwe serie postzegels uitgegeven, getooid
piet de afbeeldingen van Giovanna en Ba i^
