Haarlem's Dagblad | 1931 | 6 januari 1931 | pagina 6

STADSNIEUWS

-Springende
Handen

Kioosterbalsem

De wraak der Verdrevenen

HAARLEM'S DAGBLAD

DINSDAG 6 JANUARI 1931

COMITé VAN ACTIE DER
WERKLOOZEN.

OPENBARE PROTESTVERGADERING.

De Communistische partij, afdeeling Haar
lem, hield Maandagavond een openbare pro
testvergadering in het Brongebouw, waar als
sprekers optraden de heer en C. Schal ker en

G. Oversteegen, die de actie der werkioozen
behandelden.

Verder voerde nog Mr. S. De Jong namens
de Internationale Roode Hulp het woord.

De vergadering stond onder leiding van
den heer W i n t er i n g. die in zijn openings
woord zeide dat het niet de bedoeling was, in
deze bijeenkomst te spreken over de behan
deling der werkioozen door de politie in de
afgeloopen dagen.

Eerst werd het woord gegeven aan een ver
tegenwoordiger van het Amsterdamsche co
mité van actie, die zeide dat de Haarlemsche
kameraden een goed voorbeeld aan de Am
sterdamsche hebben gegeven. liet is vandaag
Maandag, ook te Amsterdam tot verzet geko
men. Het moet komen tot een groot massaal
verzet tegen het kapitalisme. De Amsterdam
mers ste'len zich voor dat er een groot con
gres voor het geheele land zal gehouden wor
den; zóó kan het groote leger der werkioozen
in verzet komen om te eischen: brood en ar
beid. Dit is de taak van de comités van actie.
Het politiegeweld te Amsterdam neemt groo
te afmetingen aan. Alle kameraden, ook de
Haarlemsche, moeten de comités van actie
helpen.

Een vertegenwoordiger van het Leldsohe
comité sprak in denzelfden geest.

Hierna sprak de heer G. Oversteegen.

Spr. begon met te zeggen dat het proleta
riaat in zijn strijd steeds tegenkomt de hand
langers van de borugeoisie. aDt de actie ge
smoord zou worden was vooruit te voorzien.
Wij vinden tegenover ons. aldus spr., het een
heidsfront van de Christelijken. de Roomsch-
Katholieken en de Sociaal-Democraten.

De leidende Katholieke figuren zien met
schrik het verzet der arbeiders aankomen.
Dit verzet heerscht ook wel onder de Chris
telijke en Roomsch-Katholleke arbeiders.

In de pers wordt gezegd dat de demon
stranten alleen W.A.C.-mcnsdhen zijn, maar
bij de demonstraties waren wel 60 pet. mo
dern georganiseerden. (Applaus). Verbete
ring kan alleen komen door de groote prole
tarische revolutie. Er is in de socialistische
pers gezegd, dat men moet afwachten wat de

H.B.B. en de socialistische fractie in den
Raad zul'en doen, maar spr. wil er dan op
wijzen, dat de sneeuwgelden zijn ingehouden
en de huurtoeslagen nooit uitgekeerd.

Men wil nu den werkioozen pretjes bezor
gen. maar daar gaat het niet om. Er is een
comité gevormd, waarin menschen van ver
schillende richting zitting hebben en dat zor
gen zal voor afleiding" en flnancieele hulp.
Welnu als dit comité flnancieele hulp wil
geven, laat het dan maar beginnen! Maar
de steun die aan de werk'oozen wordt gege
ven. wordt aan den anderen kant weer terug
gehaald.

Als er hier klappen zijn gevallen. Is het ook
de schuld van vele werkioozen. die staan toe
te kijken, hoe de andere werkioozen op hun

dkrijgen. Massaal verzet moeter komen,

in alle steden, in alle landen. Organiseert u
in de organisaties, die op revolutionnalre
leest zijn geschoeid. S'uit u aan bij het R.V.O.

In een stad ais Haarlem met 2000 werkioo
zen moeten niet 300, maar alle 2000 op de
straat demonstreeren.

Toen er op de werkioozen werd Ingehakt,
stonden de burgemeester en de commissaris
van politie in het Stadhuis aan te zien wat
er gebeurde en zij bestelden bij den bode een
kop koffie! Waar zulke dingen gebeuren kan
het verzet niet sterk genoeg zijn.

Spr. deelde mede, dat hij een briefje ont
vangen heeft, waarin wordt medegedeeld dat
de agent, die hem (spreker) onlangs met den
sabel heeft geslagen, ook in zijn angst een
rechercheur met den sabel zoodanig heeft
geraakt, dat hij er nog een rooden mg van
heeft. Naam en adres van dezen agent deelde
spr. vo'ledlg mede

De heer Oversteegen eindigde met het op
wekken tot het vormen van een rood front:
„Vecht voor de proletarische revolutie!" (luid
applaus)

Vervolgens sprak Mr. De Jong, die uiteen
zette dat de Roode Hulp noodig is. in Neder
land ais overal in de wereld. Die Roode Hulp
bestaat. Versterkt haar. aldus zeide spr. tot
de aanwezigen. Zij is Internationaal.

De werkioozen gaan nu de straat op. Dit is
slechts een begin. De komende maanden zul
len nog toeneming van de werk'oosheid bren
gen, daarmede felleren strijd en ook fellere
actie tegen de werkioozen, De plicht die op
de Roode Hulp rust, zal dus nog veel omvang
rijker worden.

De Roode Hulp vindt tegenover zich: de

geheele bourgeoisie met al haar hulpmidde
len, als economische groepeering, getuige het
comité dat te Haarlem Ls gevormd om den
nood der werk'oozen te lenigen. Men is be
reid zekere offers te brengen om niet de
kans te loopen nog veel grootere offers te
moeten brengen. Wanneer dit comité Iets
doen zal, zal dit niets anders zijn dan het
betalen van een verzekeringspremie.

De politie in de geheele wereld niet al
leen te Haarlem treedt op volgens een be
paald systeem. Het behoort tot haar vak te
handelen, zooals bepaalde omstandigheden
dit volgens haar standpunt medebren
gen. Veel meer verantwoordelijk als er
bloed vloeit dan de burgemeester, het
hoofd der politie, zijn de sociaal-democrati
sche wethouders, die tegen het optreden der
politie niet protesteeren en kalm op hun wet
houderszetel blijven zitten. Waar de meeste
sociaal-democraten zitting hebben in het
gemeentebestuur worden de werkioozen het
hardst afgeranseld.

Evenmin als van de sociaal-democraten
heeft de Roode Hulp iets te verwachten van
de rechters. En het ls de taak van de advo
caten der Roode Hulp: processen waarbij
werkloozne worden vervolgd wegens verzet
tegen de po'itie, te maken tot een centrum
van belangstelling voor de arbeiders, om de
zen duidelijk te laten zien, wat klasse-justl-
tle ls.

Het wordt verder meer en meer de taak
der Roode Hulp Instructies te geven op ver
gaderingen, cursussen enz., zoodat steeds
meer de klappen die de politie aan de werk
ioozen toedient worden omgezet in klappen,
die de revolutionnaire arbeiders toedienen
aan het kapitalisme.

De gezinnen van kameraden, die gewond
worden, die gevangen worden gezet, moeten
worden geholpen. Dit doet de Roode Hulp. Zij
vangt een deel op der slagen, die de werk'oo
zen treffen, hoe die werkioozen ook georga
niseerd zijn. Spr. hoopte dat de Roode Hulp
organisatorisch versterkt uit deze vergade
ring zou komen.

Laatste spreker was de heer S c h a lk e r.

Deze zeicle dat het kapitalisme niets anders
wil dan winst halen uit het proletariaat.
Omdat het kapitalisme zijn producten niet
duur genoeg kan verkoopen op de wereld
markt, daarom lijdt het proletariaat honger.

Het kapitalisme roept zelf de machten van
het proletariaat op, die het naar zijn dood
zul'en brengen. En natuurlijk doet het kapi
talisme alle moeite, dit proces zoo lang mo
gelijk tegen te houden.

Spr. dreef den spot met het N.V.V., waar
van de „bonzen" nu feest vieren „van de
contributiecenten". En terwijl de burgemees
ter van Amsterdam dit jubileum niet onge
merkt laat voorbij gaan. Iaat hij zijn agen
ten de demonstreerende werkioozen „mer
ken". Bij het feest van het N.V.V. is de eere-
wijn gedronken; het is wel merkwaardig dat
wijn en bloed beide rood zijn.

Spr. trok een vergelijking tusscihen „poli
tiehonden op twee en op vier pooten": de
eerste trekken alleen de k'eeren der demon
stranten stuk, de laatsten ranselen en schie
ten er op los.

De werklooze. kameraden moeten zich or-
ganiseeren. Afgevaardigden moeten in groo-
ten getale komen, naar het groote congres te
Amsterdam, op 17 Januari in „Harmonie" op
de Rozengracht.

Na een slotwoord van den voorzitter ging
de vergadering, die een rustig verloop had,
onder het zingen der Internationale uiteen.

VEREENIGING TOT BEVORDERING DER

BELANGEN VAN SLECHTHOORENDEN.

Woensdag 7 Januari zal de Amsterdam
sche Dooven Pantomime-club „Adopa" voor
de afdeeling Haarlem en omstreken der Ver-
een'gfng tot bevordering der belangen van
Slechthoorenden een avondvoorstelling geven
in de tuinzaal van het Gemeentelijk concert
gebouw. Medewerking verleent het muziek-
ensemble „Orpheus".

MOTORDIEN ST

De adjudant-onderofficier-administrateur
F. Oosterwaal is op zijn verzoek overgeplaatst
bij de Landstormeroep Nümegen. Hij wordt
vervangen door den adjudant-onderofficier
administrateur J. Muller van het 2e Regi
ment-onbereden-artillerie te Naarden, ge
detacheerd bij bovengenoemde Landstorm-
groep.

KINDERVOEDING

De Vereeniging „Kindervoeding" reikte in
de afgeloopen week uit in hare af deelingen:

Zoetestraat: Maandag 109 porties; Dins
dag 113 p.: Woensdag 102 p.; Vrijdag 91 p.;
Zaterdag 87 p.

Gen. Cronjéstraat: Maandag 84 p.; Dins
dag 71 p Woensdag 79 p.; Vrijdag 71 p.;
Zaterdag 72 p

INGEZONDEN MEDEDEELINGEN

a 60 Cts. per regel.

r&ar?Tï'ï1iT<?<TfTa

FEESTAVOND OUD LEERLINGEN TUIN-
BOUWWINTERCURSUSSEN.

De Nederlandsche Bond van Vereenigingen
van oud-leerlingen der Tuinbouwcursussen,
Haarlem en omstreken, gaf Zaterdagavond
in het gebouw „Bloemhof" zijn iaarlijkschen
feestavond, die uitstekend geslaagd mag ge
noemd worden: de opkomst van de leden liet
niets te wenschen over en door de goede zor
gen van den heer R. M. van der Hart, die
van verschillende zijden medewerking ont
vangen had. was een programma samenge
steld. dat de aanwezigen tot het einde ver
mocht te boelen.

Na een kort openingswoord van den voor
zitter voerde het dubbel-mannenkwartet „Bel
Canto", drie nummers uit: „Vesper", „Hymne
a la Nult" en „Lente". Deze nummers waren
ingestudeerd en werden uitmuntend uitge
voerd onder leiding van den heer Piet Hal-
sema.

Van meer humoristischen aard was het duet
„De Inkwartiering van Spekzak"; ook de
daarop volgende „Liefdesverklaring In Maart",
waarin twee dames op even bedriegelijke als
muzikale wijze het Maartsche kattengejam-
mer nabootsten, had zeer veel succes.

En toen kwam het Knutteldijksche Koor
voor de Radio. Het bleek slecht op de hoogte
te zijn met de gebruiken in de Hilversumsche
studio (en Willem Vogt, met luid applaus bij
zijn verschijning op het tooneel begroet, had
hen nog al zoo goed Ingelicht!) maar het
bleek óók uitstekend te kunnen zingen. Geen
wonder; het waren weer de heeren van Bel
Canto!

Na de pauze volgden nog een paar zang
nummers die de lachspieren in beweging
brachten: „De twee dweil-vorstinnen" en
„Het Jubileum", klucht voor koor en orkest

Er was nog een „Rad van avontuur" waar
mede mooie prijzen konden gewonnen wor
den en er was een goed orkestje, dat ook de
dansmuziek verzorgde voor het bal, waar
mede deze feestavond werd besloten.

JUBILEUM P. MIJKSENAAR

Dezer dagen was de heer P. Mij ksema 25
jaar als boekhouder verbonden aan de rij-
wielzaak van de firma J. Viets alhier. De
jubilaris werd des morgens toegesproken
door het oudste lid van het personeel, den
heer G. van Zomeren. Deze bood hem een
geschenk aan. Van den patroon, den heer
J. Viets. ontving de jubilaris een lederen si
garenkoker en een portemonnaie, alle met
zilveren monogram en inscriptie. Des avonds
werd het feest verder in intiemen kring ge
vierd.

INSTITUUT VOOR ARBEIDERS
ONTWIKKELING

De cursus van a.s. Donderdagavond van
Mevrouw Roland-Holst kan wegens ziekte
van. de spreekster niet doorgaan.

JEUGD FANFARE CORPS.

Op 20 October deelden wij mede, dat in
het Amsterdamsche- kwartier een jeugd-
fanfarecorps was opgericht.. Dadelijk werden
de lessen begonnen. Thans zijn 39 kinde
ren van 9 tot 14 jaar lid van het corps, zij
zijn al zoo ver, dat zij elk een instrument
kunnen bespelen.

Het aantal donateurs bedraagt bijna 100.
Dank zij dien financieelen steun heeft 't be
stuur het al gewaagd de benoodigde instru
menten te koopen, o.a. 8 marschtrommen en
een tamboermajoorsstaf. De instrumenten
die vernikkeld zijn, worden dezer dagen ten
toongesteld in den winkel van den heer v.
Beem, in de Amsterdamstraat. De door de
kinderen te dragen kleeding is ook geëta
leerd.

In Mei hoopt het corps voor het eerst te
kunnen optreden.

INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.

Doe het dit |aar beter dan den vorlgcn
winter. Zorg dat ge een pot Akkers
Kioosterbalsem in huis hebt. en bescherm
Uw huid tegen Inwerking van koude en
vocht, door haar lederen avond voor het
naar bed gaan, In te smeren met Akkers

nGeen goud
zoo goed"

VRIJZINNIG-DEMOCRATISCHE
JONGEREN ORGANISATIE.

PROPAGANDA-AVOND.

Zaterdagavond hield de V.D.J.O. in de tuin
zaal van Brinkmann een propaganda-avond.
Bijna alle stoelen waren bezet, toen om on
geveer half negen de voorzitter der afdeeling
D. J. A. Geluk, de bijeenkomst opende me:
een kort woord van welkom, waarbij hij zich
in het bijzonder richtte tot den spreker van
den avond, Mr. L. G. van Dam en mevrouw
van Dam. Na eenlge me de deel in gen en In
leidende woorden gaf hij het woord aan Mr.
van Dam, die als onderwerp van zijn rede
had gekozen: „De Jongeren en de Staat
kunde".

Mr. van Dam ving zijn rede aan met de
vraag: waarom moeten de jongeren belang
stellen in de politiek, wanneer zij toch niet
mogen stemmen en dus niets ln de regeering
hebben te zeggen. Naast het dieëele ligt het
belang der jongeren in de toekomst.
In kritieke tijden ls het meermalen voorge
komen, dat de jongeren zich in de staat
kunde gingen mengen en de oplossing wisten
te brengen. De groote problemen van dit
oogenblik zijn: het oorlogsgevaar, de wereld
crisis en het gevaar voor de dictatuur. De
kracht, die uit dit alles redding kan bren
gen, ziet spr. in de democratie, di. de ge
dachte van gelijkmaking van ontwikkeling,
van zelfbeheerschingsrecht van individuen
en volkeren.

De vrije ontwikkeling van de wereld wordt
aan banden gelegd door tarief muren. Daarom
is de eisch der democratie: absolute vrij
handel. Het oorlogsgevaar wordt vergroot door
onderdrukking van bevolkingsminderheden.
De uitweg is: zelfbestemmingrecht der vol
keren. Spr. weidde dan uit over nationale en
internationale ontwapening, militair zoowel
als economisch. De democratie eischt tenslot
te samenwerking v.an alle groepen der maat
schappij, tempering der klassenstrijd dus.
Sprekende over de radiocensuur vermeldde
Mr. van Dam 'net laatste belachelijke besluit
van den Minister, dat regelt de uitzending

van gramofoonplaten door rad'iocentrales.
Zulk een censuur is nog tamelijk onschuldig
maar ze is toch typeerend voor den geest
van den tijd. Het is de taak der democratie
om tegen deze vrijheidsbeperking op te komen.

Na een korte pauze hervatte de heer Van
Dam zijn rede met een bespreking v,an de
eisch van vrijheid. Om de vrijheid van het
individu te verzekeren is een zekere beper
king van vrijheid noodig, een dwang, waar
van het strafrecht een voorbeeld is. Wat de
algeheele vrijheid, het principieel-liberale
iaat-maar-waaien-systeem brengt, leert ons
de vorige eeuw, toen die politiek, in alle lan
den de grootste misstanden tengevolge ge
had heeft. In den loop der jaren is men
tot een zekeren dwang gekomen, die noodig
was om de economisch', zwakkeren te be
schermen.

Spr. typeerde dan de drie groote stelsels, die
op het oogenblik bestaan: het socialisme met
de macht en regeling van bovenaf, het libe
ralisme, dat alles vrij wil laten en het soli-
darisme, dat daartusschen in staat en waartoe
de vrijzinnige-democraten behooren, met
samenwerking tusschen alle groepen dei'
maatschappij.

Tenslotte besprak Mr. van Dam de twee
uiterste stelsels van dezen tijd, het fascisme
en het communisme, die beiden goede zijden
hebben, maar over het geheel voor de demo
craten natuurlijk verwerpelijk zijn, daar ze
steunen op dictatuur, op beperking der. vrij
heid van het individu. Na uiteengezet te heb
ben hoe deze systemen voor sommige landen
voor den wederopbouw goed werk hebben, ln
het bijzonder voor Rusland kwam spr. tot de
meening, dat ze voor ons vrijheidlievende
volk totaal verwerpelijk zijn en gevaarlijk
voor de menschheid in zijn geheel. Volgens
spr. hebben de jongeren het grootste gevaar
te zien in het conservatisme.

Mr. van Dam besloot zijn rede met een
opwekking tot de jongeren om zien aan te
sluiten bij de V.D.J.O. en de democratie te
verdedigen tegen de opkomende neiging tot
dictatuur en macht.

Na een hartelijk applaus dat volgde op de
rede, dankte de voorzitter den spreker en
werd overgegaan tot het vroolijke gedeelte
van den avond.

Een uitstekende stemming en groote ge
zelligheid kenmerkte het verdere gedeelte van
den avond, die uitstekend geslaagd mag
heeten.

JUBILEUM VAN DEN HEER POT DE VIN.

Maandag was 't 25 jaar geleden dat de heer
Pot de Vin, thans chef der afdeeling loonen
en personeel bij de Fa. Enschedé en Zonen,
bij genoemde firma in dienst trad.

Op zijn afdeeling werd hij door den heer
J. van Looy toegesproken, die hem namens
de administratie en de hoofden der afdee-
lingen een dressoir aanbood. Op het kan
toor sprak Mr. Joh. Enschedé den jubilaris
namens de firma toe en bood hem een paar
fauteuils aan en een enveloppe met inhoud
en een bloemstuk.

Van verschillende andere zijden ontving
de heer Pot de Vin nog bewijzen van belang
stelling.

BEGRAFENIS AGENT H. HUTBERTS.

Maandag heeft de plechtige uitvaart
plaats gehad van den politieagent belast met
het toezicht op het rijdend materiaal bij de
politie; H. Huiberts.

Tegen kwart over twaalf vertrok de stoet
die het stoffelijk overschot begeleidde, voor
afgegaan door de Haarlemsche politiemuziek-
vereeniging met omfloerste vaandels van de
Smecestraat naar de Algemeer.è Begraaf
plaats. Overal langs den weg stonden be
langstellenden.

Aan de groeve waaromheen zich een groote
menigte bevond, speelde het muziekcorps,
voordat de kist werd neergelaten het „An
dante funèbre" van Stenz. Daarna voerde de
commissaris, de heer E. H. Tenckinck het
woord. Vervolgens de heer P. van Tongeren-
namens de inspecteurs en de heer D. van
Couwenhoven namens den Algemeenen Bond
van Politiepersoneel.

Een familielid dankte voor de overweldi
gende belangstelling.

ONGEVALLENDIENST

Zooals bekend mag worden verondersteld
bestaat de vereeniging Ongevallendienst uit
leden, die tevens lid zijn van een der drie
vereenigingen ..Snelverband", „Roode Kruis
Transport Colonne" of „Haarlemsche Red
dingsbrigade". Binnenkort zullen ook wor
den opgenomen de leden van het „Oranje
Kruis' 'te Spaarndam

Het bestuur wordt gevormd door den Di
recteur van den gemeentelijken geneeskun
digen- en gezondheidsdienst, den heer Dr.
J. van Konijnenburg, voorzitter, den Com
missaris van Politie, den heer E. H.
Tenckinck, secretaris-penningmeester, de
doktoren W. E. Merens, C. L. W. Ruys en H.
Veen (KI.. Houtweg) en als verte-en wo->-di-
gers der vereenigingen de heeren C_Nel, Roo
de Kruis Transport Colonne. J. H. For gens,
Snelverband en J. M. Schmidt, Haarlemsche
Reddlnss Brigade.

Niemand kan echter lid van O. D. worden
zonder met gunstig gevolg te hebben afge
legd een examen, waaruit voldoende vaar
digheid moet blijken Ln het verleenen van
eerste hulp bij ongelukken.

Dit examen is op 30 December jJ. gehou
den en van de 20 candldaten zijn er 14 ge
slaagd.

Het aantal leden van O. D. bedraagt op
het oogenblik U0.

Blijkens de kortelings gehouden jaarver
gadering werd in het jaar 1930 in 730 geval
len hulp verleend.

Deze organisatie, die geheel belangeloos
merkt (niemand genoet eenige vergoeding)
zal met het oog op haar nuttig werk niet
meer gemist kunnen worden.

In de practijk is gebleken dat de hulp
van O. D. na oproep (telefoon 14141) steeds
snel aanwezig is.

Het is wel zeer te prijzen, dat vele gevon
den worden die zoo belangeloos hun hulp
aan den medemensch gaarne verleenen.

GROEI VAN DE VREDESBEWEGING

Men schrijft ons:

De Nederlandsche Vredesbeweging is se
dert den wereldoorlog sterk gegroeid. Telde
zij voor den oorlog slechts een tweetal orga
nisaties (Vrede door Recht en de Interna
tionale Anti-Militaristische Vereeniging),
thans is het aantal organisaties tot 32- met
een ledental van 25.000 gestegen. Voegen wij
hierbij nog de 56.000 leden der bij de Nooit-
Meer-Oorlog-Federatie aangesloten leden
van humanitaire en politieke organisaties,
dan komt men tot een aantal van globaal
80.000. Het meerendeel dezer organisaties is
bovendien internationaal georganiseerd, ox
in cle Unie van Volkenbondsvereenieingen.
Het Internationale Vredes Bureau te Genève
de Internationale Vereeniging van Vrouwen
voor Vrede en Vrijheid, de Wereldbond der
Kerken, het Int. Anti-Militairiatische Bu
reau, de Internationale Bonu. van Antimili
taristische Geestelijken e. a.

Het aantal in Nederland gevestigde inter
nationale 'vredesorganisaties of national af-
deelingen van in 't buitenland gevestigde in
ternationale organisaties bedraagt 7.

In dezelfde mate als de vredesbeweging
zich uitbreidde is ook hot aantal geregeld
verschijnende vredesorganen gestegen tot 16
met een oplaag van globaal 45.000 exem
plaren.

COMMISSEIE V.AN VERZEKERDEN BIJ
„DE NIEUWE BOERHAAVE".

Er heeft zich gevormd een Commissie ter
behartiging van de belangen der verzeker
den (contractanten) der gefailleerde Ver
zekeringsmaatschappij „De Nieuwe Boer-
haave". Deze Commissie stelt zich in het
bijzonder ten deel de zich aaneen te sluiten
verzekerden (contractanten) gezamenlijk
te beschermen tegen de aanspraken der cu
ratoren in het faillissement van „De Nieuwe
Bcerhaave", alsmede het optreden voor die
genen der verzekerden die van ,De Nieuwe
gBoerhaave" schade-ultkeeringen te vorderen
hebben. Het voorloopig bestuur der commis
sie bestaat uit Mr. André de Leeuw, voorzit
ter en Mr. H. Baekel, secretaris. Het adres
van den secretaris is Keizersgracht 330, Am
sterdam.

FEUILLETON.

ÏJit het Eng eisch van
J. S. FLF.TCHER.

ft)

(Nadruk Verboden).

Zijn metgezel trachtte hem te bepraten,
maar Oliver antwoordde niet. Zijn eerste
woede was voorbij, langzamerhand herstelde
hij zich en niemand, die hem een uur later
op straat zag loopen, zou aan hem hebben
kunnen zien, wat er vóór dien tijd gebeurd
was.

Oliver ging naar zijn fabriek terug, er
steeds maar over piekerend, dat nu al zijn
zonneschijn uit zijn leven verdwenen was.
Tusschen het verleden en de toekomst gaap
te een wijde kloof, die niet te overbruggen
was. Hij moest en zou zich wreken op Bic-
kerdikc zonder die wraak tenminste had
het leven hcelemnal geen waarde meer voor
hem. En toch zou de verhouding tusschen
zijn zoon en Blckerdlke's dochter alles nog
moeilijker maken.

Oliver had maar één zcon. Eens had hij
er twee gehad, maar de oudste was gestorven
twee jaar na zijn huwelijk met een meisje uit
de fabriek van zijn vader. De andere zoon,
Louis John, die nu twee-cn-twlntig was, had
een zeer bijzonder en sterk karakter. Oliver's
overleden zoon had de voorkeur gegeven aan
een fabrieksmeisje boven zijn vader's mlllioe-
nen; zou Louis John de voetstappen van zijn
broer drukken?

„Geen enkele toenadering tot de Bickcr-
dicke's." herhaalde Oliver steeds aiaar ln
zichzelf l

Op den terugweg van de fabriek naar huis,
deed Oliver iets, wat hij in geen jaren gedaan
had. Hij was altijd gewoon om halfweg even
te stoppen en een blik te werpen op Ryvedale
Abbey, maar nu reed hij door. Hij had geen
lust om vandaag naar Ryvedale-Abbey te
kijken!

Zoodra hij thuis was ging Oliver naar Louis
John's kamer. En toen hij den deurknop
greep, had hij een angstig voorgevoel van
wat zich achter deze deur zou afspelen.

HOOFDSTUK IV.

Voor niemand ter wereld had Oliver zoo
veel ontzag als voor zijn eigen zoon.
Ze hadden verschillende karaktereigenschap
pen gemeen, en toch bestond er ten opzichte
van hun levensopvatting tusschenhen beiden
een scherp contrast. Ook in temperament en
voorkomen was het verschil tusschen vader
en zoon duidelijk merkbaar. Oliver was groot
en forsch gebouwd. Louis John daarentegen
klein en tenger. Zijn groote oogen schenen
voortdurend in de toekomst te b'ikken. Oliver
wist, dat zlln zoon buitengewoon ontwikkeld
was, en dat was dan ook de reden van de be
wondering die hij voor hem koesterde. Louis
John was volgens hem een van die boeken
verslindende jonge kerels die in hun nog
zoo kort leven eigenlijk al te veel gedacht
hadden. Om Joe Bickerdike een Indruk te ge
ven van Louis John's bekwaamheden, had
Oliver hem eens verzekerd, dat als zijn zoon
ergens op een eenzaam eiland terecht zou
komen, hij binnen een half jaar de middelen
zou hebben weten te vinden om dat eiland te
veranderen ln een prachtigen moestuin. En
Bickerdike kon zich het best voorstellen. Na
tuurlijk. iedereen in Halfirth wist Immers dat
Louis John een goed hoofd had!

Louis John had altijd een groote voorliefde
gehad voor handenarbeid. Op een leeftijd dat

andere kinderen nog met prulletjes spelen,
was hij al een handig knutselaar. Als hij
speelgoed gekregen had, duurde het geen
twee minuten of hij had het uit elkaar ge
nomen. Op school was hij ongeduldig, maar
toonde een levendige belangstelling Voor de
wiskundige vakken. Hij had zijn vader we
ten te overreden hem naar een voorbereiden
de technische school te zenden, waar hy tot
zijn achttiende jaar bleef. Met al zijn kracht
verzette hij zich tegen zyn vaders voorne
men om hem in Oxford of Cambridge te ia-
ten studeeren en tenslotte wist hij van zijn
vader toestemming te verkrijgen, om gedu
rende twee jaar de technische school te New
castle te mogen bezoeken.

Nu hield hij zich al een jaar bezig met het
construeeren van een machine, die stellig een
omwenteling in de moderne textiel industrie
zou tweeg brengen. In c-en van de achter
buurten van Halfirth had hij een werkplaats
Ingericht, waar hij dagen achtereen aan zijn
uitvinding arbeidde. Niemand, zelfs O iver
niet, was er ooit geweest sedert Louis John
zijn proefnemingen begonnen was. uitgezon
derd Louis John zelf en een eigenaardig man
netje. Ben Naylor, die min of meer zijn assis
tent was en die zijn volle vertrouwen genoot.
Thuis had hij een kamer ingericht a'.s stu
deervertrek en bibliotheek. Oliver, die tal van
machines op zyn fabriek ln gebruik had, voel
de grooten eerbied voor den uitvinder van
zoo'n ingewikkeld ding. dat hem heel wat ar
beid bespaarde en geld in 't laatje bracht,
maar zelf had hü van techniek niet het min
ste verstand en dikwijls vroeg hij zich af.
van wien zijn zoon een zoo groote belang
stelling voor de techniek geëerfd zou hebben.

Louis John leek sprekend op zijn moeder,
een kleine, donkere vrouw, die alleen belang
had gesteld in huishoudelijke aangelegenhe
den. En Oliver moest telkens, wanneer hij
zijn zoon tot laat in den nacht gebogen zag

zitten over ingewikkelde teekeningen er aan
denken, hoe moeilijk het was den aard van
een medemensch te doorgronden. Zijn le
vensdoel was geld verdienen, dat van zijn
zoon vernuftige machines bouwen. Voor Oli
ver was het doel het voornaamste, voor Louis
John het middel het middel waarmee een
ander geld kon maken!

Toen Oliver Louis John's kamer binnen
trad, zat deze aan zijn bureau een diagram te
teekenen. Hij keek op, en wenkte zijn vader
binnen te treden.

„Zoo jongen", begon Oliver. „Weer thuis?
Plezier gehad?"

Louis John die juist van een uitstapje van
een paar dagen terug was, wees naar het dia
gram, dat voor hem lag.

„Ik heb gekregen, wat ik hebben wilde en
dat is de hoofdzaak, hè? Was 't goed met
Rawlinson?"

..Uitstekend", antwoordde Oliver, terwijl
hij zich bij den haard in een fauteuil liet
neervallen en een sigaar opstak.

„Net nog even tijd om een sigaartje te roo-
ken voor we gaan eten Ja, hij Ls een aardige
kerel, die Rawlingson. Jammer dat je niet
thuis was. Ik heb nog een ona'.ngename
kwestie ook gehad", viel hij zichzelf in de
r%ede, ofschoon een weinig aarzelend. „En
daarover juist wilde lk je spreken."

„Ik weet er alles van", verklaarde Louis
John kalm. „Ik was nog even op de club. toen
ik van het station kwam. 't Is vervelend voor
u, en niet waar, wij zijn er niet naar om die
soort dingen zoo gemakkelijk op te nemen,
wat een kolossale teleurstelling het voor u
moet- zijn, kan ik me voorstellen. Als ik in
uw plaats was, zou ik me net zoo voelen als
u zich voelen moet.. Maar ja, er is nu eenmaal
weinig aan te doen".

..Alles goed en wel", vond Oliver. ..maar wat
zeg je nu van zoo'n kerel ais Joe Bickerdike?
Om een vriend zóó te behandelen?"

Louis John legde zijn potlood neer en stak
een clgaret aan. Het duurde een paar minu
ten voor hij sprak en Oliver vroeg zich af,
waaraan de jongen zou zitten denken.

„Oppervlakkig beschouwd", sprak hij ein
delijk, „was het een gemeene streek van Bic
kerdike. Maar ais men de zaak wat dieper
bekijkt, dan heeft Joe Bickerdike niet anders
gehandeld, dan ik van hem verwacht had".

„Watblief?" viel Oliver verwonderd uit,
„hoe meen je dat?"

„Wat kan men anders verwachten van
iemand, die in de Halfirtsche principes groot
gebracht is?" vroeg Louis John lachend. „Wij
zijn hier in Halfirth toch allemaal opgevoed
met het devies: Ieder voor zich en voor den
duivel het brste! Is niet hij de flinkste, die
een ander voorbij streeft! Is ons aller stre
ven niet om geld te verdienen, alleen om een
ander te overtroeven? Joe Bickerdike is een
echte Halfirther dat is de heele kwestie.
Hij is geen haar beter, maar ook niet slech
ter dan de anderen".

„Ik zou Joe Bickerdike niet behandeld heb
ben, zooals hij mij behandeld heeft", protes
teerde Oliver. „Natuur'ijk Ls ieder op zijn
voordeel uit, maar toch zou ik te?en hem niet
gehandeld hebben, als hij tegen mij gedaan
heeft".

„Eerlijk gezeed", vond Louis John. ..geloof
ik niet, dat u de zaak ln het juiste licht be
schouwt. Als Bickerdike iets zou willen heb
ben, onverschillig wat en u ook. dan
zou u toch immers niet rusten voor u het
had. U kent het spreekwoord toch, in de
liefde, den oorlog en den handel is a'les ge
oorloofd. Zoo denkt Bickerdike er oo kover.
Van zijn standpunt beschouwd had hij ge
lijk. Het komt hier in Halfirth altijd weer op
hetzelfde neer; ieder voor zich!"

(Wordt vervolgd .1,