LIPPUS IHIOEDIENMAGAZIIJNIEN
KRUISWEG 72
Het woord is aan...
r
Het zwakke geslacht.
Het Belangrijkste.
J"3 .z-
48e Jaargang No. 14583
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Donderdag 8 Januari 1S31
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN:per weck fO.ZtVi, met Geïllustreerd Zondagsblad 0-32
Per 3 maandenHaarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom dei
gemeente) 3.571/». Franco per post door Nederland 3.87J4- Losse nummers
/0.C6. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden 0-57J4) franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15C54 Redactie 10600
Administratie 10724, 1482S Drukkerij 10122, 12713 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: 15 regels 1-75. elke regel meer ƒ035- Reclame»
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 1—4 regels f 0.6<\
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Ome Groentje»
(iedcren dag) 14 regels 0.25, elke regel meer ƒ0.10. uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. UitkeeringenLevenslange ongeschiktheid en Overlijden (600.-, Verlies van Hand, Voet ot Oogt400.-, Duim (250.-, Wijsvinger (150.-, Elke andere vinger 150.-, Arm- ol Beenbreuk 1100.-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
KALME WERKLOOZEN-
DEMONSTRATIE.
Woensdagmiddag geen
relletjes.
EEN AMSTERDAMMER GEARRESTEERD.
"Woensdagmiddag 3 uur Is een aantal werk
loozen weer op de Groote Marict bijeen ge
komen om te demonstreeren Reeds tevoren
was het zeer druk op de Markt. Lancs den
kent trof men groeples werkloozen en jonge
lui aan ln afwachting van de dingen, die
komen zouden. Er was een vrij sterke politie
macht aanwezig, onder leiding van een twee
tal Inspecteurs. Dubbele posten patrouilleer
den over het middenterrein en hier en daar
stonden rechercheurs. Het was verboden om
te blijven stilstaan en de menigte was dan
ook voortdurend ambulant.
Vooreerst gebeurde er echter, en misschien
wel door dezen politiemaatregel, niets. Toen
het communistisch raadslid ae heer L. Peper
verscheen vormde zich om hem een kleine
groep, die allengs aangroeide tot een stoet,
welke steeds om heP midden trottoir bleef
wandelen. De demonstranten hinderden de
politie niot en de politie weerde de demon
stranten niet. Alleen werd het steeds drukker
op de Markt en de stoet aldoor langer.
Het scheen al of de middag zonder Inci
denten zou verloopen, toen er eens klaps
eens rush ontstond naar de zijde van Bartel-
jorisstraat en Smedestraat. De menschen
renden door die straten naar het politie
bureau, waar bleek, dat een der demonstran-
tenge arresteerd was. Hij had reeds lang over
de Groote Markt geslenterd, gekleed in een
manchester pak met gele gordel en koppel.
Door twee rechercheurs werd hij plotseling
gearresteerd en opgebracht. Hij is een Am-
iterdamsch lid van een revolutionnaire or
ganisatie en op vermoeden van het dragen
van wapens werd hij aan het bureau ge
bracht. De overbrenging geschiedde zoo
wel van de zijde van den arrestant als van
die van het publiek zonder verzet. Bij het
politiebureau bleef het eenigen tijd druk,
waarna men naar de Groote Markt terug
keerde.
Onder leiding van de heer Peper en eenlge
anderen (de heer Oversteegen was er dit
maal niet) trokken de werkloozen te vier
uutf door de Zijlstraat de stad In. Bij de
Nieuwe Groenmarkt kwam het even tot een
incident, omdat het verkeer belemmerd werd
en met den gummistok, ruim baan gemaakt
moest worden.
Een groote menigte volgde de demonstran
ten Deze trokken langs de Kinderhuisvest
naar het Kenaupark. Twee politie-motorfiet-
sen volgden, bemand met vijf agenten. Bij
de Nieuwe Gracht sneden dezen den aan
hang de pas af daar de Manegebrug voor het
verkeer gesloten te verklaren.
De werkloozen trokken nu, af en toe de
Internationale fluitend, doch verder zonder
uiterlijk vertoon door het Kenaupark naar
het viaduct, om via Schotersingel en Ostade-
straat den Kleverparkweg te bereiken. De
aanhang herstelde zich eenigermate. Steeds
gevolgd door de politie-motorrijders kozen de
demnostranten hun weg langs Velserstraat en
Kleverlaan naar het Schoterkwartier. Inci
denten deden zich niet voor.
Tegen vijf uur keerde de troep door de
Kruisstraat in de stad terug. Zij maakten
weer een rondgang door eenlge straten en
een oogenblik scheen het of de toestand ern
stig werd. Politie, gevolgd door een stroom
publiek begaf zich met groote snelheid naar
de Groote Markt. Het bleef hier nochtans
rustig en tegen half zes verwijderden de
demonstranten zich voorgoed. Hoewel er veel
politie op de Markt bleef, herkreeg deze het
gewone aspect.
De gearresteerde had een dolk
mes bij zich.
Uit het politierapport vernemen wij, dat
de demonstrant, die Woensdagmiddag op
de Groote Markt gearresteerd werd, de
17-jarlge werklooze metaalbewerker B. uit
Amsterdam Is. Bij onderzoek bleek, dat hij
een dolkmes in scheede bij zich droeg.
Tegen hem werd proces-verbaal opgemaakt.
Een gearresteerde voor den
Politierechter.
In de zitting van den Politierechter van
Vrijdag a.s. zal de zaak voorkomen van den
Dinsdag gearresteerden werklooze J. A. C.
H. Als getuige is gedagvaard de heer P. Ver
schoor, inspecteur van politie.
HAARLEMMERS AAN HAARLEMSCHE
WERKEN.
N^ar aap^M'ng van het ingezonden stuk
van em'ge wer'/'ao-e bouwvakarbeiders in
en? .nummer van Woensdag, waarin gezegd
wer:\ dat aan het groo'e werk der firma
Vrccm en Drc-rsmann slechts één enkele
Haarlemmer werkt, wordt ons namens ge
noemde firma medegedeeld dat op 't oogsn-
b'ik aan het werk in de Groote Houtstraat
67 man werken, van wie 38 Haarlemmers
zijn. De verdeeling Is als volgt: 19 opperlie
den (waarbij 9 Haarlemmers), 12 vlechters
(5 Haarlemmers). 2 wakers (beide Haarlem
mers), S3 timmerlieden (21 Haarlemmers) en
1 jongen, die ook Haarlemmer is.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
HEDENMIDDAG 4 UUR
ENGELAND.
TREINBOTSING VEROORZAAKT
EXPLOSIE.
DRIE MENSCHEN VERBRAND.
LONDEN, 7 Januari (V.D.) Op het
station Northumberland Park in Tottenham
bij Londen, heeft hedenmiddag een ernstig
spoorwegongeluk plaats gehad, dat drie men
schen het leven kostte.
Een goederentrein, die een benzinetank
wagen trok, kwam in botsing met een loco
motief, die een benzinetankwagen duwde.
Deze laatste locomotief ontspoorde met den
tankwagen, waardoor brand ontstond. Het
vuur sloeg over op den tankwagen van den
goederentrein waardoor een vreeselijke ont
ploffing volgde en de brandende benzine over
de rails stroomde. Het vuur verspreidde zich
zoo snel, dat drie trein beambten, waaronder
een machinist en een conducteur niet meer
weg konden komen en lerend verbrandden.
Eerst na drie uur kon de brand gebluscht
worden.
GODSDIENSTWAANZIN.
BERLIJN. 7 Januari (VD.) In den afge-
loopen nacht verscheen op een politiebureau
te Spandau de 36-jarige ambtenaar Schaetzke
die den dienstdoenden ambtenaar een met
bloed bevlekt mes toonde, dit op de tafel de
poneerde en verklaarde: ,,Ik ben Abraham,
ik hefo mijn zoon geofferd".
De politiebeambten begaven zich naar de
woning van den man en vonden daar zijn
1'i-jarig zoontje met doorgesneden keel.
De moeder, die niets gemerkt had. werd door
de politie op de hoogte gesteld. De dader werd
gearresteerd en aan een psychiatrisch onder
zoek onderworpen aangezien men alle reden
had om aan te nemen, dat hij gehandeld
had in een vlaag van godsdienstwaanzin.
Nadat hij aanvankelijk anthroposoof geweest
was doch daarbij geen bevrediging had ge
vonden, had hij zich aangesloten bij ver
schillende godsdienstige secten en tenslotte
bij de Weitzendorf secte, waarvan hy won
deren verwachtte.
SCHEEPSONGEVAL IN DE
HAVEN VAN SCHWINEMüNDE.
SCHWINEMQnde, 7 Jan. (V. D.) Heden
morgen had in de haven van Schwinemiinde
een ernstig scheepsongeval plaats.
Het binnenkomende Zweedsche stoomschip
„Times" kwam in botsing met het vertrek
kende stoomschip „Karl", dat getroffen werd
aan het voorschip. De „Kari" was zóó ernstig
beschadigd, dat zij in weinige minuten zonk.
De uit negen leden bestaande bemanning kon
ternauwernood het leven redden. De mannen
zijn aan boord genomen door een loodsboot,
die assistentie verleende. Het gezonken stoom
schip was met een lading stukgoederen aan
boord op weg van Luebeck naar Koningsber
gen en was wegens den storm gaan schuilen
in de haven van Schwinemünde. Het Zweed
sche stoomschip Themis" kon zijn reis naar
Steltin voortzetten.
ONGELUK IN EEN WERKPLAATS.
Woensdagmiddag één uur had de 15-jarige
J. W. het ongeluk, ln de Haarlemsohe Model
makerij aan de Lange Heerenvest te struike
len, waarbij hij met zijn linkerhand op de
schaafmachine terecht kwam. De pink en
ringvinger werden ernstig gewond. Na door
een lid van den Ongevallendlenst voorloopig
verbonden te zijn. werd hij per ziekenauto
van de firma Mathot naar de Martastichting
vervoerd.
Just Havelaar:
Maar wellicht kan deze wereld zich niet
herstellen, zoo niet de ziekten zich ook in de
kunst nog eenmaal als ziekten openbaren.
Onze eenige kracht is onze eerlijkheid.
HET ITALIAANSCHE
LUCHTESKADER.
Twee ernstige ongelukken.
5 DOODEN.
ROME, 8 Jan. (V.D.1 Officieel werd in
den loop van den nacht op Donderdag
medegedeeld, dat bij den start van het
Italiaansche overzee:che luchteskader te
Bolama twee ongelukken zijn geschied,
waarbij 5 Inzittenden gedood werden.
Het vliegtuig van kapitein Recagno (No.
9 van de roode groep) moest een nood
landing maken, nadat het een hoogte had
bereikt van 50 M. De rechter vliegboot. werd
hierbij beschadigd. Hierin bevond zich op
het moment der daling een mecanicien, dlc
op slag gedood werd. Het vliegtuig van Kap.
Boer (No. 5 van de witte groep) moest in
volle vaart een noodlanding maken, nadat
het reeds 10 minuten gevlogen had. Tijdens
het neerkomen ontïtond brand. De beman
ning bestaande uit kap. Boer, luitenant
Barbicintl, de mecanicien sergeant Nensi en
de marconist sergeant Imbastari werden
hierbij gedood.
Beide ongevallen zijn te wijten aan een
zware belasting der vliegtuigen. Uit deze
officieele mededeeling blijkt verder nog,
dat niet alleen de 12 aan den overtocht
deelnemende toestellen gertart zijn, doch
ook de twee reserve vliegtuigen, welke oor
spronkelijk het eskader slechts tot Bolama
zouden vergezellen, gestart zijn.
DIEFSTAL VAN AUTOTETTPXS.
Bij de politie is Woensdag aarg;fe ^edaan
dat uit een avto. staande voor de Lakfabriek
aan den Fchalkwijkerweg, twee autodekens
gestolen zijn
IJMUIDEN
EEN STAALTJE VAN HUISVLIJT.
R f»
f
trEn Avant". IJm. 8.
De heer Groen, Lumeystraat 1, heeft een
miniatuur stoomtrawler gemaakt, die 80 cM.
groot en geheel „bedrijfsklaar" is. Wij repro-
duceeren hierbij de foto van het werkstuk.
De heer Groen heeft 2'A jaar over dit kunst
stuk gewerkt. Het is een getrouwe copy van
de „En avant" IJm. 8 en zelfs de klossepees,
de vischborden en de netten ontbreken er
niet aan. Verder zijn aangebracht: de red
dingsloep, de toplichten, radio, stoomwinch
kleine cylinders met cylinder armpjes. Ook
zijn er draaibare luchtkokers en electrische
lampjes. Op de brug Is het stuurrad en het
compas aanwezig.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
Een prima Nederland:ch Product:
Wiihelmina Anthraciet
Een prima Haarlemsche Zaak:
N.V. Hoenderdos' Brandstoffenhandel
Kantoon Leidsche Plein 15 Tel. 11979 (tuiee lijnen).
(De vermaarde Engelsche vlieg-
ster verklaarde vóór haar vlucht
naar Peking, dat worstel- en
boksoefeningen haar hadden
bewezen, dat ze geheel fit was).
Ach. de tijd van de gezusters
Annebet en Mietekee,
Met haar handwerk in heur hoekje
Is wel lang, heel lang gelèe.
Op een dag is Amy Johnson
Met het denkbeeld opgestaan,
Dat ze voor de variatie
Weer eens op de vlucht zou gaan.
Peking leek een aardig tochtje,
Net zoo'r. reisje ln haar .ijn.
Best te doen op de conditie
Dat je grondig fit moest zijn.
Om dit even vast te stellen
Trok zij bokshandschoenen aan.
Blijkbaar om te constateeren
Dat rij zich er door kon slaan.
En dat is toch ook zoo gek niet,
Boksen kwam haar licht, te pas.
Als er bij haar komst in China
Weer een Boxeropstand was.
Daarna worstelde ze nog wat
En ze eindigde voldaan
Met 't gevoel dat zij wel fit was
Om gerust luchtscheep te gaan.
Ja, de tijd van de gezusters
Annebet en Mietekee,
Met haar handwerk in heur hoekje,
Inderdaad, ls lang gelèe.
D' evolutie van de vrouwen
Gaat met groote schreden voort,
Amy Johnson hield haar handwerk,
Maar 't verschil zit in de soort.
NOG ONRUST TE AMSTERDAM.
Veroorzaakt door
kinderen.
school-
OOK RELLETJES TE LEIDEN.
Te Amsterdam ls het in den loop van
Woensdag weer zeer onrustig geweest. Op
den Dam had rich een groot aantal personen
verzameld, die het verkeer hinderden en de
politie lastig vielen. In plaats van werkloozen
was het meerendeel echterschoolkinde
ren.
Eenige ma'en werd de Dam door ruiters
met getrokken sabel ontruimd.
In de Jordaan werd 's avonds een vergade
ring gehouden. De politie voorkwam, dat er
relletjes op volgden. Op verschillende plaat
sen in de stad werden de werkloozen door de
politie verspreid.
De toestand der belde gewonde Inspecteurs
van het bureau Raampoort blijft, volgens het
Hbld. bevredigend. De heer Moll zal ongeveer
drie weken rust moeten houden, de heer
Stuurman ongeveer één week en de gewonde
agent 4 a 5 dagen.
Woensdagmiddag is te Leiden door het P.
A. S. met toestemming der politie een de
monstratie gehouden van werkloozen, aan
gesloten bij die organisatie. Het werklooczen-
agitatlecomité trachtte echter deze zeer or
delijk verloopen demonstratie in de war te
sturen, waarbij het herhaaldelijk tot botsin
gen tusschen politie en werkloozen kwam. De
politie maakte van sabel en gummistok ge
bruik en deelde harde klappen uit. De lei
der van het W. A. C., v. d. L. werd gearres
teerd en naar het hoofdbureau overgebracht.
Dank zij het optreden van de politie waren
de relletjes spoedig gesmoord.
DE NEDERLANDSCHE ZWEMSTERS L\
ZUID-AFRIKA.
Reuter's blJzond2re dienst meldt uit Jo
hannesburg aan dt N R.C.:
In een p'.oegen-wedstrljd over 200 yards (182
M-) wonnen de Nsder'.andsche darnes in 2
min. 5 sec. Een ploeg Transvaalsche zwem
sters en een ploeg zwemsters uit Johannes
burg, waarvan de laatste 6 sec. voorgift
kregen, dongen mede.
MeJ. Braun won de 200 yards vrije slag in
2 min. 32.4 sec. Mej. Oversioot kreeg in dezen
wedstrijd 4 sec. voorgift. De Transvaalsche
zwemster mej. Wughton zwom van meet al.
De Indische pers en de uitbarsting ran den
Merapi. Relaas van een ooggetuige.
(2e blad. 2e pag).
Moordaanslag te Bloerncndaal. Dader voort-
vluchtig.
(Ie blad, le pag.)
Kalme werkloozendcmonstratie.
i le blad. le nag.)
De werkloosheid. Nog onrust te Amsterdam.
(le o.ad le pag.)
De toestand in Engeland en Dultschland. Con
flicten en nog eens conflicten.
(2e blad. le pag.)
Twee ernstige ongelukken treft het Itali
aansche luchteskader. 5 dooden.
(le Diad, le pagj
ARTIKELEN, ENZ.
R. P-: De Geest van Avontuur.
(le blad. le pag.)
A. Heeroma (Commissaris van Politie te Am
sterdam) De S/ryd tegen de Misdaad:
Donker Amsterdam".
<2e blad, le pag),
E. E. JP.: Omgang (Femina).
Bep Otten: Beloonen en straffen (Femina),
(Laatste berichten 2e pagina
le blad.)
MOORDAANSLAG TE
BLOEMENDAAL.
DE DADER VOORTVLUCHTIC.
In den nacht van Woensdag op Donderdag
omstreeks half twaalf ls op den Bloemendaal-
scheweg een moordaanslag gepleegd op een
42-jarige vrouw, afkomstig uit Leiden. Deze
vrouw, die eenige dagen gelogeerd was bij de
familie G. te Bloemendaal was Woensdag uit
gegaan. Toen zij des avonds met de tram
weder naar Bloemendaal ging. werd zy aan
de halte door haar echtgenoot opgewacht.
Deze ls haar gevolgd tot de woning van den
heer G. aan den Bloemendaal cheweg. Hij
bracht de vrouw twee ernstige steken ln den
rug toe. waarna hU op de vlucht ls gegaan.
Op de kreten van de vrouw is do heer G.
buiten gekomen, die de vrouw bloedend vond
en onmiddellijk Dr. Brengers ontbood, die de
eerste hulp verleende. Inmiddels werd de
Com mi sa ris van politie gewaarschuwd, die
spoedig ter plaatse was en alles ln het werk
heeft gesteld om den misdadiger te arrestee
ren, wat echter tot heden nog niet is mogen
gelukken.
De vrouw is mej. C.V.. moeder van vier
kinderen en wonende te Lelden. Nadat de
vrouw verbonden was ls zU naar het Diaco-
nessenhuis te Haarlem overgebracht. De oor
zaak van dit treurig drama is huweiykson-
eenlgheld.
De toestand van het slachtoffer was, naar
wij aan het Diaconessenhuls vernamen
hedenmorgen vrij bevredigend.
Nader vernemen wy, dat man en vrouw
sedert eenigen. tyd gescheiden leefden.
HAARLEM, 8 Januari.
De Geest van Avontuur.
In een Engelsche vergadering van onder-
wys-mannen zyn dachten ten gehoore ge
bracht over verminderden ondernemings
geest by de Jeugd. De voorzitter van de In
corporated Association of Headmasters, L. W.
Taylor, verklaarde dat het de tegenwoordige
schooljongens te gemakkeiyk wordt ge
maakt.. de wereld te zien. zy rien haar voor
den prys van een goedkoope plaats ln een
blavoop. Het ls dan ook op school ste?ds
moelhjker geworden hen te boeien, zy zijn
te vroeg rijp, te vroeg wys ten aanzien van
hetgeen er in de wijde wereld te zien en te
beleven is. De geest van avontuur leeft m n-
der bij hen dan bij vorige generaties. Mis
schien hebben zij minder kans om van onder
op de ladder te beklimmen tot, den top,
misschien is er minder gelegenheid voor h -n,
maar het staat ook wel vast dat rij minder
bereidheid toon en om van onder op te be
ginnen, en zich zware opofferingen te ge
troosten om den top te bereiken.
Tot zoover L. W. Taylor.
De Jeugd krijgt in dezen tyd meer dan ooit
te hooren van .haar opvoeders en haar crlt cL
Aan den eencn kant wordt haar ad inf.ni-
tum verzekerd dat de toekomst aan haar ls",
een waarheid als een koe. die verder niet
veel Inhoudt. Anderzijds krijgt zy ln over
maat de critk-k te slikken, die de jeugd van
elke periode altyd ten deel is gevallen. De
overmaat ls een gevolg van de algemeeno
depressie op aarde, die tot pessimisme leidt
en tot voorspellingen, dat het met zoo*n
Jeugd nog wel erger zal worden.
Nu, ik geloof er niet veel van. Het is ge-
makkéiyk te beweren dat de geeet van avon
tuur afnemende is, en dat zoo weinig Jonge.hs
b?reid zyn van onder op de ladder 'c be
klimmen die naar den top leidt. Maar ls hun
percentage ooit hoog geweest? Ik geloof het
niet. De top ls niet a'i en een een aim punt.
maar er ls ook weinig ruimte. Om het nog
dulde'.yke- te zeggen: slechts enkelen kun
nen ui blinkers rijn. En ultbl nkers btstian
a.'.een als er een massa ls. waarbovjn zij
uitsteken.
Uit mijn schooljongens-dagen Is my altyd
by gebleven de eenvoti ige raad van e-»n win
man. die zei: „Doe aityd leis m r - .u a
Je verwacht wordt, onderneem iets meer dan
van je verwacht wordt, en je moet slagen".
Het klinkt doodeenvoudig, het is ook el3en-
ïyk doodeenvoudig, maar ik heb er niet veel
gezien die dien raad opvolgden, als rij
