Het woord is aan...
Het nieuwe spuikanaal te Velsen
Lucifertiliteit.
Het Belangrijkste.
48e Jaargang No. 14584
Verschünt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Vrüdag 9 Januari 1031
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HoofdreJecteor: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN:Per week 0.27)4, met Geïllustreerd Zondagsblad f 0-32
Per 3 maandenHaarlem en" plaatsen waar een agent gevestigd is (kom dei
gemeente) 3.57)4. Franco per post door Nederland f 3-87)4- Losse nummers
0.C6. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden f 0-57franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 1482S Drukkerij 10122, 12713 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: 1—5 regels 1-75. elke regel meer ƒ035. Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels O.fKfc
elke regel meer ƒ0.15. buiten Arrondissement dubbele prijs. Onrc Groentje*
(iederen dag) 4 r«gcls f 0.25, elke regel meer ƒ0.10. uitsluitend i contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. UitkeoringenLevenslange ongeschiktheid en Overlijden (600.-, Verlies van Hand, Voet of 0og(400.-, Duim (250.-, Wijsvinger 1150.-, Elke andere vinger 153.-, Arm- et Beenbreuk 1100.-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
DE RAADSVERKIEZINGEN.
RAADSLEDEN DIE GEEN NIEUW MANDAAT
WENSCHEN.
Enkele klesvereeniglngen zijn begonnen
met de voorbereidenae maatregelen voor de
raadsverkiezingen, die in 1931 zullen plaats
hebben.
De vraag is allereerst, of er raadsleden zijn
die te kennen geven, dat zij geen nieuw man
daat wenschen.
Bij de SD.A.P. is niet gebleken, dat een der
thans zittende dames of heeren geen herkie
zing wenscht.
Bij de R.K. partij zal mr. J. N. J. E. Heer-
kens Thijssen, die dit jaar den 65-jarigen
leeftijd bereikt en meent, dat zijn taak nu
door jongere krachten moet worden overge
nomen, zich niet meer herkiesbaar stellen.
Indertijd is reeds door den heer H. J. M.
Bartels aan ons verklaard, dat hij te kennen
zal geven, dat hij geen nieuw mandaat
wenscht.
Onze lezers weten reeds, dat de heer J.
Miezerus, Christelijk Historisch, het voorne
men heeft zich niet herkiesbaar te stellen.
Ons was ter oore gekomen, dat ook mej.
Berdenis van Berlekom er over denkt, voor
haar raadslidmaatschap te bedanken. Zij
kon ons dit bij informatie onzerzijds echter
niet beve-tigen, daar zij de zaak nog met de
Kiesvereeniging moest bespreken.
Mr. J. N. J. E. Heer kens Thijssen
werd op 27 Juni 1866 geboren te Arnhem,
waar zijn vader dokter was en ook geruimen
tijd lid van den gemeenteraad en studeerde
te Lelden, waar hij in 1890 in de rechten
promoveerde, 't Beroep van advocaat trok hem
echter niet bijzonder aan en zoo werd hij
ambtenaar, nl. commies-redacteur bij de ge
meentesecretarie te Arnhem. Na drie jaar zag
hij zich benoemd tot commies ter Proviri-
Eeerkens Thijssen.
«iiale Griffie van NoordHoliand. Op 1 Mei 1895
vestigde hij zich te Haarlem en werkte er
eerst 8 jaar aan de Griffie. Daarna werd Mr.
Heer kens Thijssen voorzitter van den Raad
van Beroep inzake de Ongevallenwet totdat
deze Raad in 1917 werd opgeheven.
Intusschen was hij al in Juni 1902 lid van
den Haarlemschen Raad geworden en op 7
September 1915 werd hij tot wethouder be
noemd. Gedurende al dien tijd heeft hij het
Armwezen onder zijn beheer gehad, verder
ook in het begin financiën en daarna de be
drijven. In het najaar van 1923 aanvaardde
hij het tijdelijk burgemeesterschap van
Schoten. Dit duurde 3 1/2 jaar! Door het
aanvaarden van deze functie was Mr. Thijs
sen genoopt zijn wethouderstaak eenigszins
te beperken en een gedeelte van de bedrijven
(de lichtfabrieken) ressorteerde sindsdien
onder Mr. Slingenberg, terwijl onder lei
ding van Mr. Heerkens Thijssen staan: de
Gemeentereiniging, het Slachthuis, de Wa
terleiding, het Armwezen en de werkloosheids
bestrijding. Voorts maakt Mr. Heerkens
Thijssen nog deel uit van drie gemeentelijke
col'eg-es: het Burgerlijk Armbestuur, het
College van Regenten van het St.-Elisabeths
Gasthuis en de Schouwburgcommissie. Voor-
ai het Armwezen heeft steeds zijn bijzon
dere sympathie gehad.
De heer Thijssen is steeds een buitenge
woon hard werker geweest, die. ook buiten
zijn gemeentelijke functies, nog tal van
andere particuliere functies vervult.
Zooals bekend, is hij ook lid der Eerste
Kamer.
Paul Valêry:
De litteratuur is vol met menschen, die
niet weten, wat ze zeggen zullen, maar die
alleen maar de behoefte hebben om te schrij
ven.
De heer H. J. M. Bartels, apotheker,
heeft behalve ln den gemeenteraad, zitting
in het bestuur der R. K. Mlddenstandsver-
eeniging en van den Middenstandsraad. Ook
is hij secretaris van het Departement Haar
lem der Ned. Mij. tot bevordering der Phar-
macie.
In Juli 1927 werd hij lid van den Haar
lemschen Raad.
De heer J. Miezérus werd in Mei 1919
tot lid van den Raad gekozen. Hij was hier
vroeger timmerman en aannemer. Hij is pen
ningmeester eener wijkvereeniging en pen
ningmeester van de commissie tot gratis uit-
deeling van brood en koffie.
In Mei 1919 werd de heer Miezérus tot lid
van den Raad gekozen.
J. Miezerus.
DE VA.R.A. DAGVAARDT DEN
STAAT.
WEGENS AFBREKING EENER UITZENDING
De V.A.R.A. heeft volgens „Het Volk" mr.
M. van der Goes van Naters, opgedragen den
Nederlandschen staat te dagvaarden ter
zake van het afbreken der radio-uiteending
op 8 October 1930, welke verbreking is ge
schied op last van de Radio-Omroep Con
trole-Commissie, voor welker handelingen de
staat verantwoordelijk is
Deze uitzending betrof de vergadering te
Leiden, waar de secretaris van de V. A. R. A.
G. J. Zwertbroek, het woord voerde.
In de dagvaarding wordt o.m. gesteld, dat
het Radio-Contróle-reglement afbreking ver
biedt, behalve ln geval er afwijking plaats
vindt van het toegelaten programma of van
hetgeen na overleg t-ot geen bezwaar aan'ei-
ding heeft gegeven, welk geval in casu niet
aanwezig was.
Eischeres overweegt verder, dat de con
trole der Commissie en de daaruit voort
vloeiende bevoegdheden slechts strekken ter
voorkoming van gevaar voor de vrijheid van
den staat, de openbare orde of de goede ze
den en bij de afbreking van eenlg gevaar
hiervoor niet ln het minst sprake was. Bo
vendien zou, wanneer dit gevaar wel aan
wezig ware geweest, de afbreking nog on
rechtmatig zijn geweest, aangezien de tekst
der redevoering niet tevoren was opgevraagd,
welke opvraging het Radio-Controle-regle-
ment- stelt als voorwaarde voor een uitzend-
verbod.
DE HAARLEMSCHE
OPERA-VEREENIGING.
TOT OPRICHTING BESLOTEN.
Dezer dagen is hier ter stede de Opera -
Vereeniging opgericht. De dames en heeren,
welke hiertoe'het initiatief namen, vormen
het voorloopig bestuur, waarna binnenkort
een definitief bestuur gekozen zal worden.
Er was op dezen avond een intieme kunst
avond georganiseerd in één der za'en van
Brinkmann, Gr. Markt, waar verschillende
dames en heeren iets ten gehoore brachten
op vocaal en instrumentaal gebied. In 't al
gemeen hebben de prestaties alle verwach
tingen overtroffen, zoodat er met dit en
semble zeer zeker iets te bereiken zal zijn.
Er werd een propaganda-commissie be
noemd om het ensemble uit te breiden.
Dinsdagavond as. vindt de eerste repetitie
plaats.
Overzicht van het graafwerk voor het nieuwe spuikanaal van het Noordzee
kanaal, dat ten Zuiden van het Hoogovenbedrijf gemaakt wordt.
DE NIEUWE GRAVESTEENEN-
BRUG.
VOORBEREIDING.
Donderdag werden enke'e proefpalen ge-
slag-en ln het Spaarne op de plaats waar de
nieuwe Gravensteenenbrug zal worden ge
bouwd, nl. tusschen Burgwalgracht en het
Donkere Spaarne.
De verwachting is, dat zeer binnenkort
met het werk zal worden begonnen.
Enkele details van het bouwwerk schijnen
nog geregeld te moeten worden.
De perceelen op den hoek van de Burgwal
monding en Spaarne, welke tot aan de
Spas rnwouderstraat reiken en die reeds aan
de gemeente behooren, wachten op den sloo-
per; zij zijn al ontruimd.
DIRECTEUREN CONTRA DEN
BIOSCOOPBOND.
DE ZAAK A. P. DU MEE EN B. C. HARTMAN
Het Gerechtshof te Amsterdam heeft ar
rest gewezen in de appèlzaken van de bios
coopdirecteuren de heeren A. P. du Mee te
Amsterdam en B. C. Hartman te Haarlem,
contra den Nederlandschen Bioscoopbond.
Beide heeren, leden van dien bond, zijn ten
tijde van het bioscoopconflict in het Zuiden,
door het Bondsbestuur beboet ieder voor een
bedrag van f 5000, omdat zij volgens het
boete besluit, gepoogd hadden de actie in het
Zuiden te ondermijnen en daardoor de
waardigheid van den Nederlandschen Bios
coopbond aan te tasten.
Tegen dit boetebesluit hebben zij bij den
rechter een civiele actie aanhangig gemaakt,
waarbij zij ea. stelden dat het boetebesluit,
hetwelk zij onrechtmatig en onredelijk ach
ten, door het hoofdbestuur van den bond
niet te goeder trouw zou zijn genomen, wes
halve zij wegens wan-prestatle den Bond
voor schadevergoeding wilden aanspreken.
In eerste instantie heeft de Rechtbank bij
voorloopig vonnis den Nederlandschen Bios
coopbond in het gelijk gesteld en thans heeft
het Gerechtshof dit vonnis bekrachtigd,
waarbij het in zijn arrest oa. overwoog, dat
het boetebesluit niet in strijd met de rede
lijkheid geacht moest worden, omdat het
hoofdbestuur van den Nederlandschen Bios
coopbond in het optreden van de beide leden
terecht heeft, kunnen zien een aantasting
van de waardigheid van den Bond. wiens po
sitie tijdens de actie in het Zuiden door dat
optreden verzwakt had kunnen worden.
Het Gerechtshof heeft de zaak ter verdere
berechting naar de Rechtbank, die nog een
eindvonnis moet geven, verwezen.
Voor de beide bioscoopdirecteuren was als
pleiter opgetreden de heer mr. C. P. M. Rom-
me, en voor den Nederlandschen Bioscoop
bond heeft de heer mr. Chr. J. F. Karsten
gepleit.
NOG STEEDS IN HET IJS.
HELSINGFORS. 8 Jan. (V.D.) De zeven vis-
schers en de beide vrouwen die door de ijs-
schotsen de Finsche Golf zijn ingestuw.d, zijn
naar gemeld wordt op 12 K.M. afstand van
de kust door den vuurtoren Ptyrsudd gesigna
leerd. Een vliegtuig tracht hun hulp te ver-
leenen. Voor alles wil men den schipbreuke
lingen kleeren en proviand toewerpen.
Een IJsbreker zal probeeren hen in veiligheid
te brengen.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
parteis.
Een prima Nederland:ch Product:
Wilhelmina Anlhraciet
Een prima Haarlemsche Zaak:
N.V. Hoenderdos' Brandstoffenhande!
Kantoor: Leidsche Plein 15Tel. 11979 (twee lijnen)
(Een Zwitser zou een lucifer heb
ben uitgevonden die zeshonderd
maal kan worden gebruikt).
Dat klinkt zeker zeer merkwaardig,
Maar ik twijfel er nog aan.
Of het werkelijk wel waar is,
Tot het m' eens is voorgedaan.
Als je nu een week ten hoogste
Met een enkel doosje doet.
Zou het dan haast permanent zijn,
Voor een mensschenleven goed.
Nou, een lucifer is zeker
Een artikel dat wat kost.
Maar het is op Je begrooting
Niet bepaald een zware post.
En ik zou er meer voor voelen,
Als die vindingrijke man,
Andre dingen vond, die Iemand
Meer dan eens gebruiken kan.
Er ls al veel meer te zeggen
Voor bljvoorbce d een sigaar,
Die je meer dan eens kunt rooken,
Al is het dan tienmaal maar.
Waarom maakt hij niet een gulden
Die zoo Is geconstrueerd,
Dat j' em tienmaal uit kunt geven.
Voor hij niet meer wederkeert.
Dat zou nog eens iets beduiden.
Zulk een vinding neem Ik knap.
Maar die luciferconstructie
Is niet veel meer dan een grap.
Ik heb zelf al lang geleden
Iets gevonden in die lijn.
Dat voor vele menschen minstens
Van hetzelfde nut zou zijn.
'k Wou een lucifer ontwerpen,
Die, gewoon, maar eenmaal brandt.
Maar, speciaal voor llnksche menschen,
Met den kop aan d' andren kant.
P. GASUS.
DE MOORDAANSLAG TE
BLOEMENDAAL.
DE DADER AANGEHOUDEN.
Hedenmorgen ontving de Commissaris van
politie te B-oemendaal telefonisch bericht,
dat de man, E. J- C.. die de moordaanslag op
zijn vrouw Woensdagnacht heeft gepleegd
te Leiden werd aangehouden. Hij werd te
Leiden in voorloopig arrest, gesteld en zal
heden van daar worden afgehaald om door
den Commissaris van politie te Bloemendaal
te worden gehoord. Het mes waarmede de
aanslag werd gepleegd, is door een par icu-
lier in een boschje aan den Potgieterweg ge
vonden en bij de po.itle gedeponeerd.
De Raadsverkiezingen. Raadsleden die geen
nieuw mandaat wenschen.
(Ie blad, le pag.)
lemeenteprogram van den Vrijheidsbond.
Belangrijke financleele punten.
(3e blad, 2e pagj
~>e V A.R.A. dagvaardt den Staat wegens ver»
breking eener uitzending.
(le blad, le pag.)
"en merkiraardige statistiek van het Int.
Arbeidsbureau. De werkloosheid over da
Wereld.
(4e blad, le pag.)
ARTIKELEN. ENZ.
R. P.: Een Krantenkoning.
(le blad. le pag.)
W. v. d. TakWintersport in Beieren.
(2e blad, le pag.)
C. J. v. T.: De opcnluchtschool.
(4e blad. le pag.)
J. C. ELangs de Straat: Teleurstelling
(4e blad, 2e pag.)
(Laatste berichten 2e pagina
le blad.)
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
NOG ONRUST TE AMSTERDAM.
SAMENSCHOLINGEN UITEEN GESLACEN.
De relletjes te Amsterdam zijn nog niet
geheel afgeloopen. Dnderdagmorgen was het
erg onrustig in de Kinkerbuurt. In deze straat
en omgeving groepten de werkioozen bijeen
ten getale van een paar honderd. De politie
meende toen te moeten optreden ter ver
spreiding. Hier en daar werd van de wapens
gebruik gemaakt. Bij zulk een charge, op den
hoek van de Kinkerstraat, en Bilderdijkkade.
kreeg een werklooze een klap met een sabel
die hem ineen deed zijgen. Door den G. G
en G. D. is hij naar het Tesschelschade
Ziekenhuis gebracht.
De man is spoedig na aankomst ontsla
gen. Bij onderzoek bleek, dat hy geen ern
stige verwondingen had bekomen. De man ls
op eigen gelegenheid naar huis gegaan.
In de middaguren ls het weer onrustig ge
weest op den Dam. Op de hoeken van straten
hadden samenscholingen van werkioozen
plaats.
Tegen half v'er meende de politie weer tot
doorloopen te moeten aanmanen. Het niet
dadelijk opvolgen van dit bevel gaf aanlei
ding tot een aantal charges, waarbij me
nigeen een klap van gummistok of sabel op
liep, op en om het plein. Tegen het etensuur
werd het rustiger.
LOOPT U MOEILIJK?
koop dan een paar steunschoenen bij
PRESBURG, Cr. Houtstraat 88, Haarlem
en 't leed is geleden!
HAARLEM, 9 Januari.
Een Krantenkoning.
Ik vraag uw aandacht, voor de persoon
van mons.eu: Francois Coty. Hij ls eigenaar
van ae Parijscho dagbladen „Le flgaj-o" en
„1' Ami du Peuple" het eerste het duurste,
het tweede het goedkoopste dagblad ln de
Fransche hoofd'Lad.
Hij ls meer dan dat. Zoete geuren omzwe
ven zijn naam. Van alle Fransche parfu
merie-fabrikanten ls hij dé grootste. Wat ln
tieze euvele wereld, zoo vol van onwelrieken
de p oducten, het reukorgaan weldadiglijk
streelt, vaak bedwelmt en ln den strijd der
seksen sinas eeuwen wordt afgezonden op
de stellingen, waarin de man zich ver
schanstdat gansche repertoire van zoei-
aromatLsche geuren wordt, tegenwoordig in
de eerste piaas behearscht door monteur
Francois Coty. Zijn land- en stadgenoot
Polret IS de vorst der Mode. Hij is de prins
der parfumiers. Het is ver van nucnter
Haarlem, Parijs, maar zijn ook wij niet ge
voelig voor de poëzie des parfums? Geens
zins. Al was het dan maar alleen vanwege
het st-ads-grachtenstank-prob'.eem.
Francois Coty ls voorts de rijkste man van
Frankrijk.
En hij is Corslkaan!
Dat laatste ls veeibeteekenend.
Hc-t eiland Corsica hoeft na Napoleon nog
wel eens moer merkwaardige mannen voort-
geb acht. al konden zij niet ln de schaduw
van den grooten keizer staan. Het heeft, in
de twintigste eeuw, de Pa:5jsche balie nog
verrijkt met een der grootste redenaars van
dezen tijd: den advocaat mr. de Moro-
Giafferl. Behalve Brland heb ik nooit een
spreker gehoord, die hem evenaren kon.
En nu Co.y.
Er ls. behalve handelstalent, veel meer
noodlg om een groot zakenman te worden.
Er wordt een groote mate van fantalsle toe
verelscht. Een verbeeldingskracht, die streeft
naar het opbouwen van een geweldig geheel
niet naar het vormen van een zoo groot
mogelijk vermogen, hetgeen sommigen ten
onrechte veronderstellen. Iemand die zoo'n
kille materialist is dat hij zich slechts dat
ten doel stelt, is hoogstens een vrek en zal
nooit Iets groots tot stand brengen. In den
grooten zakenman van het kaliber-Ford, het
kaliber-Rockefeller. het kali be?-Coty zijn
sterk on.wikkelde verbeeldingskracht, tcome-
iooze energie en avontuurlijke geest d:- lei
dende karaktertrekkennooit gelddorst.
Dit ls geen populaire meening, maar waar
heid.
Toen Coty zijn parfum-fabrieken tot
groote hoog e had gebracht ,en zijn fantasie
geen voldoende bevrediging meer vond in
een onderneming die zoo goed ging en zco
weinig moeilijkheden en gevaren meer op
haar weg vond. keek hij uit naar iets ande s.
Iets heel anders. Ook daarin staat hij, als
..captain of industry", niet aUeen. Anderen
hebben het vóór hem gedaan.
Hij kocht Le Figaro, die ln de Parijsche
krantenkiosken voor 30 centimes verkocht
wordt en zooaLs gezegd het duurste dagblad
daar ls. Hij wierp zich tevens ln de politiek.
Een jaar of vier geleden vond hij de Figaro
onvo'.doende als werktuig van zijn politieke
aspiraties, en richtte „l'Ami du Peuple" op,
een dagblad mat och'end- en avond-editie,
dat hy liet verkoopen voor 10 centimes. Do
andere kranten kosten 25 centimes, zoo "at
het wel vanzelf sp eekt dat de ve~5~'rijn'ig
van dezen concurrent een paniek by ze om-
ketende.
De moderne Corslkaan kreeg toen wat hij
wilde: concurrentle-oorlog ln den scherps' n
vorm. De overige dagblad-directeuren vo-m-
den een eenheidsfront tegenover zijn ..Grar.d
quotldien de doctrines politique et d'lnfor-
matlon". HU bedierf de markt voor hen. zy
beschuldigden hem van déloyale concurren
tie en namen krachtmaatregelen. Een boycot
van 2djn blad werd afgekondigd, met het ge-