Uit Haarlem's
Gemeenteraad.
SUPP05IT0RIA
HAARLEM'S DAGBLAD
Vergadering van
Peper uit de raadszaal
verwijderd.
De Voorzitter deelde mede, dat de
door de raads'eden ingediende vragen, voor
zoover de raad zou goedkeuren, aan (het einde
der agenda te behandelen.
De heer Peper (communist) drong er op
aan, om de vragen van spreker en zijn par
tijgenoot Oversteegen over de houding der
politie bij de werklooeenrelletjes als punt 1
op de agenda te ste len.
Een voorstel daartoe werd evenwel niet ge
steund.
De heer Peper wilde daarmede geen ge
noegen nemen en ging door met spraken
daarover.
De Voorzitter: Zwijgt u nu, anders
moet ik u het woord ontnemen
De heer Peper: u kan mij het vermogen
om te spreken niet ontnemen
De Voorzitter stelde voor den heeT
Peper het woord te ontnemen. Daartoe werd
met 2 stemmen tegen besloten.
De heer Peper: Het kan mij niet schelen,
ik praat door
De Voorzitter: Dan stel ik voor den
heer Peper te verwijderen. Dit voorstel werd
met 34 tegen 2 stemmen aangenomen.
De heer Peper: Op straat regeert men
met den poiitiesabel, hier met de meerder
heid van het getal.
De heer O vers te eg en protesteert.
De Voorzitter: Ik verzoek de politie
den heer Peper te verwijderen.
De vergadering werd even geschorst, de
publieke tribune werd ontruimd.
Er heerschte een opgewonden stemming.
De heer Peper verliet op verzoek der re
chercheurs de vergadering vrijwillig.
Daarna werd het publiek weer op de tri
bune toegelaten.
Daarna volgde
de revue van hamer
stukken.
Oa. werden de volgende voorstellen aan
genomen:
Voorstel van B. en W. tot wijziging van de
verordening tot het heffen van opcenten op
de Geementefondsbelasting en het vaststel
len van het vexmenigwu'.diigingscijfer op 1.
Voorstel van B. en W. tot aanvaarding van
een schenking voor het Frans Halsmuseum.
Voorstel van B. en W. tot overdracht van
een gedeelte van een weg onder Sassenheim.
Voorstel van B. en W. tot vaststelling der
balansen van de woningstichting „Vooruit
gang" en van de woninglbouiwvereenigingen
„Bloemhof" en „St. Bavo".
Voorstel van B. en W. tot vaststelling der
vergoedingen ingevolge art. 100 der L.O. wet
voor 11 bijzondere scholen.
Voorstel van B. en W. inzake de vert>ete-
rlrng van de inrichting der gymnastiekloka
len in de bijzondere scholen aan de Rozen-
hagenstraat en aan de Zomervaart.
Voorstel van B. en W. tot bestrating der
speelplaats voor de scholen 23 en 24 (Tette
rodestraat en Wouwermanstraat)
Voorstel van B. en W. tot verfkoop van
grond:
Dutrystraat (aan Huneker en Joosten).
Zaanenstraat (aan J. v. Baaren.)
Van Zeggelensraat (aan N.V. .Feroevero")
Heussenstraat (aan N.V. „Hogeweka").
Voorstel van B. en W. tot het aanvaarden
[van grond:
a. Tuinlaantje.
to. natolj de Amsterdamsdhe vaart.
c. Ten Z. van de AmsterdamsChe vaart.
Voorstel van B. en W. tot ruiling van grond
aan de Vrouwesteeg.
Voorstel van B. en W. tot aankoop van het
perceel Gedempte Oude Graoht 135.
Voorstel van B. en W. tot aankoop van
grond bij de Van Keulenstraat.
Voorstellen van B. en W. tot verbetering
der voetpaden: a. Haariemmerhoutpark, b.
Hospeslaan.
Voorstel van B. en W. tot verbetering van
het gedeelte van de Fontelnlaan nabij
„Dreefzicht".
Voorstel van B. en W. tot het laten ver
vaardigen van luchtfoto's van dc gemeente.
Voorstel van Bven W. Inzake de onteigening
van 2 perceelen aan de Raaks.
Voorstel van B. en W. tot uitbreiding van
het gymnastiek'okaal aan de school voor
u.l.o. letter A (JacoblJnestraat).
Voorstel van B. en W. tot bouw van een
transformatorruimte voor het gas en het
electrlciteitsbedrijf.
Voorstel van B. en W. tot afwijzing van
het verzoek van bewoners der Aelbertsberg-
straat Inzake het nemen van maatregelen
tegen het water in hun tuinen.
Voorstel van B. en W. tot het garantstellen
der gemeente voor de betaling van rente en
aflossing van de leening voor de te stichten
school der Vereenlging tot bevordering van
R.-K. onderwijs aan zwakzinnigen.
Mevr. dr. R. Elte-Riwlin verzoekt eervol
ontslag als leeraree aan de meisjesschool
voor M. O.
Mevr. Mr. Hazewinkel-Suringa vcraoekt
eervol ontslag als tijdelijk leerares aan het
Lyceum.
Mej. M. C. Cransberg veraoekt eervol ont
slag als onderwijzeres aan school No. 3.
Deze verzoeken werden ingewilligd.
Wat het Tuln'aantje aangaat, mertcte de
heer Wolzak (A.-R.) op, dat de zaak nog
niet voor elkaar Is. Er zijn nog grondeigena
ren waarmede nog geen overeenstemming
verkregen is. Gaan B. en W. voort met de on
derhandelingen?
De wethouder van Openbare Werken, Mr.
Gerritsz (S.D.A.P.) verklaarde, dat B. en
W. dat doen. Er is na het verschijnen van
het voorstel van B. en W. al weer met één
grondeigenaar tot overeenstemming geko
men.
Verlichting wijzerplaat
Julianakerk.
B. en W. stelden voor afwijzend te beschik
ken op het verzoek om financlee'.en steun te
verleenen voor de verliching van de wijzer
platen der Julianakerk in Haarlem-Noord.
De heer Visser (Ohrist.-Hlst.) was door
dit praeadvies van B. en W. teleurgesteld. De
raad heeft pas de verlichting van de Groote
Kerk goedgekeurd. Waarom zou men nu
niets doen voor de bewoners van Haarem
Noord? Het Is misschien wat te veel gevergd
om alle kosten voor rekening der gemeente
te nemen. Laat de gemeente evenwel een
deel der kosten betalen. De kerk staat in
liet centrum van Haarlem-Noord, zoodat er
alles voor verlichting der wijzerplaten is te
zeggen.
DONDERDAG 15 JANUARI 1931
oensdag 14 Januari.
De wethouder van financiën, Mr. S1 i n -
gen berg (Vrijz. Dean.) wees er op, dat de
raad de verlichting van de Groote Kerk niet
heeft goedgekeurd. Alleen heeft de raad het
voorstel-Joosten om de eenmaal bestaande
verlichting te verwijderen. Dat Is iets anders.
Maar liet is nu de vraag, of men met de ver
lichting van andere torens moet doorgaan.
Bovendien leent de toren der Julianakerk
zich niet in het bijzonder voor verlichting,
de toren is slechts in enkele omliggende stra
ten te zien.
De heer Visser: de toren is zelfs te zien
op de Kleverlaan en het Noorder Bulten
Spaarne. Spreker stelde voor om B. en W. uit
te noodigen met de commissie van de kerk te
overleggen, op welke wijze de gemeente de
verlichting financieel kan steunen.
Dit voorstel werd verworpen met 25 tegen
10 stemmen. Het voorstel van B. en W. werd
daarop aangenomen.
W erkverschaffing.
Daarna kwam aan de orde het voorstel
van B. en W. tot het beschikbaar stellen van
gelden voor de werkverschaffing aan Haar-
lemsche arbeiders onder Castricum.
De heer R e i n a 1 d a (S.D.A.P.) was over
tuigd, dat B. en W. gehandicapt zijn door de
regeering, die de loonschroef steeds sterker
hebben aangedreven. Dit is jammer. Als de
plannen die B. en W. aanvankelijk hadden,
doorgezet waren, zou hier een mooi stuk
werk ter leniging van den nood der werk-
loozen tot stand zijn gekomen. De regeering
heeft een houding aangenomen die er bijna
op wijst, dat zij liefst zoo min mogelijk wil
doen voor de bestrijding der werkloosheid.
Tenslotte is de regeering op aandrang van
Haarlem nog lets in de goede richting ge
dreven, maar het vastgestelde loon van
f 22.50 is toch veel te laag. Dit moet spreker
namens zijn fractie vastleggen. De werkweek
is vastgesteld op 50 uur. Spreker is overtuigd.,
dat de reis onder die 50 uur zijn begrepen.
Voorts zou spreker den raad willen uitnoodi-
gen een motie aan te nemen om het loon
van f 22.50 op f 25 te brengen.
De heer VanLIemt (R.-K.) betreurde
het ock, dat den Haag zoo schriel is. Spreker
zou ook wel voor een loon van 25 gu'den wil
len stemmen, maar het is wel zeker, dat dan
de medewerking van den Haag niet verkre
gen zal worden. Wat zal het gevolg zijn van
het aannemen der motie Reinalda? Een half
ei is beter dan een ledige dop. Er zullen
heel wat mensohen zijn die voor 22 1/2 gul
den naar Castricum willen gaan. Die moge
lijkheid moet men niet afsnijden.
De heer Castricum (R.-K.) noemde
een loon van 22.50 gulden ock veel te laag.
Het is te betreuren, dat zoo'n voorstel van
een christelijke regeering gekomen is. Door
zulke handelingen wekt men de onrust in
het land in de hand. Spreker zou daarom
voor de motie Reinalda willen stemmen, ook
al zal de gemeente dan den toeslag van de
regeering en de provincie moeten missen.
Is het niet beter de arbeiders niet per
autobus, maar per trein naar Castricum te
vervoeren?
De heer Visser (C.-H.) wilde ook hulde
aan B. en W. brengen voor de pogingen die
zij doen om werk aan werkloozen te ver
schaffen. Het vervoer van 50 mensohen tegen
f 0.90 per dag komt spreker duur voor. Het
is oneconomisch om de menschen te laten
werken voor 22 1/2 gulden, terwijl men ze
met dezelfde kosten zonder werken 27 1/2
gulden per week kan geven. Kunnen B. en
W. het geld dat nu voor de werkverschaffing
te Castricum uitgegeven zal moeten worden
(f 140.000) niet gebruiken om te Haarlem
werk uit te voeren. Kunnen B en W. niet te
rug van de N.V. tot Werkverschaffing?
Wethouder Mr. Gerritsz (S.D.A.P.)v u
kan terug, u kan alles afstemmen.
De heer Visser: dat wil ik niet, ik eiken
de moreele uitwerking van het te werk stel
len van werkloozen, maar het is goed op de
bezwaren die aan het voorstel van B. en W.
kleven, te wijzen.
De heer De Braai (A.-R.) er is aan B.
en W. geen verwijt te maken, maar toch wil
hij zich aansluiten bij hetgeen de heeren
Reinalda, Castricum en Van Liemt gezegd
hebben.
Ook Oversteegen uit de
zaal gezet.
De heer Oversteegen (communist)
betoogde, dat men nu van den kant der be
zittende klasse Iets doet voor de werkloozen.
Dat Is alleen om de onrust ln het land, door
de werkloozen verwekt, zooveel mogelijk te
gen te gaan. Maai- de wcrk'oozen moeten hun
eisch handhaven: „vol loon voor de werk
verruiming". Het is voor de arbeiders lood
om oud ijzer of het 22.50 of 25 gulden zal
zijn. Het ls onverantwoordelijk voor een ar-
beidslelder om genoegen te nemen met een
loon van 25 gulden. Het is een misdadigheid
om de menschen. voor zulke lage loonen te
laten werken.
Het is mogelijk dat B. en W. gehandicapt
worden door hoogere instanties, maar ik zal
B. en W. handicappen, wij hebben ook nog
de straat, om te bewerken, dat B. en W. de
menschen naar de werkverschaffing zullen
sturen voor 22'/} gulden. Het is een schande
zooals de politie te Haarlem opgetreden is.
Ik weet hoe u als voorzitter die houding
van de politie heeft goedgevonden. Het is
een schade zooals de politie is opgetreden,
beestachtig.
Protesten.
De Voorzitter stelt voor om den heer
Oversteegen het woord te ontnemen.
De heer Oversteegen gaat voort met
spreken. Hij slaat met de) vuist op tafel
en roept tegen den heer Reinalda: het
Ls een schande, jij wil de menschen voor 25
gulden naar de werkverschaffing sturen!
Geroep: komedie! komedie!
Het voorstel van den Voorzitter om den
heer Oversteegen uit dc zaal te verwijderen
wordt aangenomen.
Onder het spreken van den heer Oversteegen
wordt door werkloozen die op de publieke
■tribune zitten geapplaudisseerd. Enkelen
roepen „rood front!" en sloegen met de
vuisten op de tribunebanken.
Een bezoeker toont zich eerst onwillig
maar de ontruiming verloopt zonder inci
denten.
De Voorzitter: de tribune moet ont-
.ulmd worden. De rechercheurs verwijderen
ie bezoekers, terwijl de heer Overstegen blijf:
schreeuwen en met zijn vuist op tafel slaan.
Er heerscht een opgewonden stemming in
de zaal. De voorzitter hamert herhaaldelijk.
terwijl verschillende leden afkeurende opmer
kingen maken tegenover den heer Over
steegen. De meeste leden hebben zich van
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
Dr. H. MANNING'S
(Zetpillen tegen aambeiea)
hun zetels verheven. Eenlge minuten houdt
het lawaai aan. De heer Overstegen richtte
zich in het bijzonder tot den burgemeester
met zijn felle uitroepen.
Daarna wordit de heer Oversteegen door de
rechercheurs buiten de raadszaal geleid.
De rust keert in de zaal terug.
De heer Klein Schiphorst wees er op.
dat de helft van de Delft nog niet genormali
seerd is. Kunnen B. en W. de belanghebbende
eigenaars niet bij elkaar roepen om de plan
nen tot normaliseering uit te voeren. Er kan
door zulke werken nog veel gedaan worden
voor Werkverschaffing te Haarlem. Misschien
kan men dan nog wel 110 man aanstellen.
De heer Klein (R.K.) zei, dat 'het werk
der N.V. hem ook zeer erg tegengevallen ls.
Laat men doen zooals de heer Klein Schip
horst heeft voorgesteld. Aan de Brouwers
vaart zijn verrotte slechte kademuren, 10
arbeiders kunnen daar maanden werk vin
den. Onder protest zou spreker voor het voor
stel van B. en W. stemmen.
De heer Meyers iSJJ.AP.) verzekerde,
dat het onjuist ls, dat de gemeente buiten
de 200 man die zij al ln de werkverruiming
aan het werk heeft, nog werk zou hebben
binnen de gemeente voor 50 man, die nu
naar Castricum zullen gaan. Een loon van
22y3 gulden is absoluut te laag. Daarom is
spreker voor de motie-Reinalda. Het is even
wel onjuist om voor Castricum 30 gulden of
meer loon te willen betalen, zooals de heer
Ovensteegen heeft betoogd. Er zijn nu te
Haarlem arbeiders die voor minder dan 30
gulden werken. Als men dus voor Castricum
30 gulden zou geven, zou wen alle verhoudin
gen omver gooien.
De heer Boes (Vrijz. Dem.) was in be
ginsel ook wel voor 25 gulden loon par week,
maar er is gevaar, dat uitvoering van dit
besluit voor de gemeente op groote financieels
offers zal komen. Dit zou andere maatregelen
ten bate van de werkloozen in het gevaar
brengen.
De wethouder van Openbare Werken Mr.
Gerritsz (S.D.A.P.) betoogde, dat deze
werkverschaffing nog niet uitgaat van de
naamlooze vennootschap. De N.V. zendt dezen
winter nog niet uit. B. en W. hebben op de
plannen der N.V. willen vooruitloopen om
werk te krijgen voor 50 werkloozen.
B. en W. hebben met Den Haag uitvoerig
van gedachten gewisseld over de loonen aan
werkloozen. Aanvankelijk wilde men slechts
loonen toestaan van 38 cent per uur. Met
veel omslag hebben B. en W. bewerkt, dat
voor Haarlem een loon toegestaan is van
22gulden. Eén uur zal per dag in rekening
gebracht worden als rijtijd. Dit ls al een uit
zondering. Het is niet onmogelijk, dat daarop
nog aanmerking uit Den Haag zal komen.
Er is een crediet voor deze Hiaarlemsche
werkverschaffing gevraagd die over 4 jaar
loopt. Daarom is het maximum bedrag van
f 140.000 aan den raad gevraagd, maar het
is mogelijk, dat dezen winter slechts 1/4 wordt
uitgegeven. Hèt bedrag voor het vervoer ge
vraagd is ook een maximum. Daardoor zal
het bedrag wel belangrijk lager worden., De
treinenloop Haarlem—Castricum is zoo on
gunstig, dat men vóór het vervoer op auto
bussen aangewezen is.
Het is niet mogelijk meer arbeiders te
Haarlem aan het werk te zetten. Alle werk
elscht voorbereiding en het technische perso
neel, dat met de voorbereiding belast is, kan
niet meer doen. B. en W_zijn niet verslapt
ln hun maatregelen. Er zijn, direct en in
direct, thans 700 arbeiders door de gemeente
aan heft werk gezet. De opzet was 200 ar
beiders in DIRECTE werkverruiming. B. en
W. hebben evenwel de medewerking van de
directeuren der bedrijven ingeroepen, om dil
aantal van 200 op 300 te brengen. Er zijn
bijvoorbeeld thans 70 schilders aan het werk
gezet, die anders werkloos zouden rond-
loopen. Er is thans geen enkele geschoolde
grondwerk ei- te Haarlem zonder werk. Nu
zijn nog "35 metselaars zonder werk, maar het
zal niet lang duren, of ook die 35 zijn voor
den woningbouw aan het werk gezet.
De Delft ls nog niet geheel te normali
seer en, de vraag is hoe zal de Delft in de
Nieuwe Gracht komen. Er komt daar zooals
men weet een monumentaal gebouw, mis
schien het Gymnasium. De vraag is of de
Delft onder het gebouw zal doorloopen of
daar naast.
De spoorwegen betalen aan de lijnwerkers
24 gulden. De regeering eischt, dat in de
werkverschaffing minder wordt betaald dan
in 't vrije bedrijf. Vandaar dat Den Haag, na
lang aanhouden, met 22y2 gulden genoegen
genomen heeft.
Wie zullen voor Castricum ln aanmerking
komen? Niet de menschen die gewoon zijn
in contractloon te werken. Er is voor het
schijnbaar eenvoudige werk toch routine
noodig. Er is de gelegenheid opengesteld om
premie aan de werklieden toe te kennen.
De gemeente Haarlem zal van de ont
ginning te Castricum geen rendement heb
ben. Dat staat op 0.0. De gemeente heeft wel
aandeel in het verlies, op winst wordt niet
gerekend. Er staan evenwel belangrijke so
ciale en moreele voordeelen op het spel.
Daarom zijn B. en W. er voor om met de plan
nen door te gaan. Hoewel B. en W. ook liever
een loon van 25 gulden zouden willen be
talen, zeggen B. en W. toch aan den raad:
neemt de motie Reinalda niet aan, want
dan komt er dezen winter van de werkver
schaffing niets. Als dc regeering f 25 aan
Haarlem zou toestaan, zou dit consequenties
voor andere gemeenten tengevolge hebben.
Haarlem staat nu voor 44 uur werk per week
tegen f 22 1/2 eigenlijk al boven Amster
dam wat de werkverschaffing betreft.
Ei- is ook kans, dat over eenlgen tijd de
werkverschaffing in Drente opengesteld zal
worden. Daar zullen dan Haarlemmers heen
gezonden moeten worden, want dan mogen
de Haarlemmers alleen te Castricum blijven
ais daarvoor bijzondere redenen zijn.
De wethouder drong er tenslotte op aan
om het voorstel van B. en W. aan te ne
men.
De heer Reinalda (S.D.A.P.) betoog
de, dat Haarlem een risico aanvaarden moet.
De meerderheid van den raad van Alkmaar
heeft ook gezegd: geen 38, maar 47 cent.
Mr. Gerritsz: Het gevolg is, dat ze in
Alkmaar nog niet werken.
De heer Reinalda: De S.D. fractie wil niet
de verantwoordelijkheid aanvaarden om de
menschen voor 22 1/2 gulden naar Castri
cum te zenden. Als nu de motie van spreker
wordt aangenomen, kan de gemeente de
heele zaak betalen. Ecncmisch is de zaak toch
niet. Laat de sociale overweging ons dan
nog wat meer waard zijn. De S.D. fractie ls
daartoe bereid, hoewel niet enthousiast. Dat
offér, het afzien van de subsidie, zal ongè-
veer. f 30.000 kosten.
B. en W. kunnen evenwel ook na de aan
neming der motie opnieuw de onderhan
delingen met de regeering openen. De ge
meente moet toonen, dat zij niet onder dit
juk wil doorgaan. Het zou onzin zijn om voor
de werkverschaffing vol loon te geven, maar
een loon van 22 1/2 gulden is een schandaal.
Er kome liever niets van de werkverschaf
fing in Castricum, dan dat wij onder dit juk
doorgaan.
De heer Loerakker (R.K.) wilde voor
den rijksdaalder in de week, hoewel die voor
de belanghebbenden van beteekenls is, de
wrekverschaffing niet in gevaar brengen. Is
het juist, dat B. en W. voor groote gezinnen
nog eenigen toeslag willen geven op het loon
van f 22 1/2? Het is van beteekenls, dat de
werkverschaffing doorgaat. De gemeente kan
op een andere manier ook nog wel eenige
toeslagen geven.
De heer Visser (C.H.) er is te Haarlem
nog wel werk te vinden. Als er geen voorbe
reidingen voor enkele werken zijn getroffen,
dan is dat een fout van B. en W. Dat heft
de verantwoordelijkheid van B. en W. niet
op. O, zoo! lgelach). Spreker zou tegen de
motie-Relnalda stemmen.
Wethouder Mr. Gerritsz (8. D. A. P.)
verdedigde nog eens het voorstel van B. en
W. Als de motie Reinalda wordt aangeno
men, zal er eenige weken onderhandeld moe
ten worden. In dien tusschentijd komt de
werkverschaffing in Drente vermoedelijk
open. Dan ls er geen reden meer voor de
werkverschaffing ln Castricum. Als de ge
meente wil afzien van alle subsidie voor de
V7erkverschafflng te Castricum, dan is er
kans, dat de regeering zal IngTijpen. Haar
lem heeft dan misschien geen kans op een
crisisuitkeering die in verband met den
economischen toestand in het uitzicht is
gesteld.
Het belang van 50 arbeiders is om het
voorstel van B. en W. aan te nemen.
De motie Reinalda (een loon van 25 gul
den) werd verworpen met 21 tegen 13 stem
men. Voor stemde de S.D.A.P. (uitgezonderd
de heer Gerritsz) de heeren Klein, Castri
cum en Van Kessel.
Het voorstel van B. en W. weTd daarop
aangenomen met 24 tegen 10 stemmen
Ingekomen was een brief van Gedeputeerde
Staten, houdende mededeeling, dat zij voor
kennisgeving hebben aangenomen het raads
besluit van 26 November 1930 strekkende tot
het doen verkiijgen van een jaarlijksche bij
drage voor woningen voor groote gezin
nen.
Voorts was ingekomen een verzoekschrift
van het Plaatselijk Arbeidssecretariaat om
verschillende maatregelen te treffen tot le
niging van den nood onder de werkloozen en
om een garantieloon van f 30 te verzekeren
aan de bij de werkverschaffing te werk ge
stelde arbeiders.
een verzoekschrift van D. F. van der Blij
e.a., allen bewoners van de huizen aan den
Slaperdijk, om de aansluiting van deze per
ceelen aan de gemeentelijke Duinwaterlei
ding te bespoedigen;
een adres van de Vereerxigde Haagsche
Werkloozen, waarin zij protesteeren tegen
het optreden tegen de werkloozen te Haar
lem en zich mei dezen solidair verklaren;
een verzoekschrift van C. Stokman e.a. om
verlaging van de Lied eb rug.
een verzoekschrift van de R. K. School-
vereeniging om vóór haar school in de Cru-
quiusstraat een geluiddempende bestrating
te doen aanleggen-
Benoemingen.
Benoemd worden:
Tot leden der Commissie van plaatselijk
toezicht op het lager onderwijs: M. J. Blee-
ker, C. M. J. Baas, Dr. C. L. W. Ruijs, Ls. van
der Have, W. J. Speller en J. A. ScholL
Tot vakonderwijzeres in de lichamelijke
oefening .bij het openbaar lager onderwijs:
Mej. B. A. Froentjes.
Tot onderwijzeres aan school No. 11
(Spaarnwouderstraat) Mej. C. Fris.
Tot tijdelijk leerares aan de Middelbare
School voor Meisjes met 5-jarigen cursus:
Mej. Ir. H. N. J. Voogd.
Tot tijdelijk leeraar aan de Gemeentelijke
Avondschool voor Handelsonderwijs: J. N.
Mazee.
Tot leeraar aan de H.B.S. A met 5-jarigen
cursus: Drs. L. Trijtel.
Tot leeraar aan de H3.S. B met 5-Jarigen
cursus Drs. L. M. van Dis.
De Tribune in de
Openbare Leeszaal.
De heer Joh. Visser had aan B. en W. ver
zocht de volgende Vragen in den raad te mo
gen stellen:
Is het aan B. en W. en den Raad bekend,
dat in de Gemeentelijke Leeszaal op 24 Dec.
1930 ter lezing heeft ge.egen voor leder het
nummer van „De Tribune", dagblad der Com
munistische partij Holland?
Dat in dit nummer als hoofdartikel voor
komt een stuk, getiteld: „Weg met het Kerst
feest"?
- Dat dit stuk inhoud de meest gruwelijke
Godslasteringen?
Is het UEd. Achtbaren bekend of de Com
missie voor de Stadsbibliotheek en openbare
leeszaal van den Inhoud van dit „Tribune"-
nummer op de hoogte is gesteld en of zij
hare toestemming gegeven heeft tot het ter
lezing leggen er van?
Zoo niet, zijn B. en W. en de Raad dan mèt
ondergetekende van oordeel, dat dit „Tri-
bune"-nummer eerst vóór het ter lezing leg
gen aan de Commissie had getoond betnooren
te worden?
Zoo ja, dan spreekt ondergeteekende hier
bij zijn protest uit tegen de houding der Com
missie en acht haar in gebreke te zijn in het
haar toevertrouwde toezicht op hetgeen in
de leeskamer wordt ter lezing gelegd.
Kunnen B. en W. toezeggen, dat in het ver
volg gewaakt zal worden tegen het plaats
vinden van dergelijke feiten?
De heer Roodenburg, wethouder van
onderwijs, (C.H.) antwoordde namens B. en
W. dat het aan het college bekend is, dat het
bewuste nummer van de Tribune ter inzage
heeft gelegen, alsook, dat in dit nummer de
meest godslasterlijke dingen stonden. Er was
van de commissie van dc bibliotheek geen
toestemming gevraagd, omdat het niet moge
lijk ls. Er liggen zeer vele publicaties. De
raad heeft indertijd beslist, dat de Tribune
ter inzage zou liggen. Het college van B. en
W. heeft nu evenwel in zijn meerderheid
overwogen, dat in hot vervolg de Tribune
niet meer ter lezing gelegd zal worden. Wij
kunnen als overheid niet dulden, dat bladen
ter inzage gelegd worden waarin artikelen
staan „weg met den christen, naar de mest
vaalt." (teekenen van instemming).
De heer Visser (C.H.) uitte zijn voldoe
ning voor dit besluit van B. en W.
Mr. Gerritsz (S.D.A.P.) deelde mede, dat
hij en Mr. Slingenberg de minderheid in het
college van B. en W. vormen.
De heer Keerwolf (S.D.A.P.) herinnerde
aan het vroegere debat in den raad over de
Tribune. De heer Reinalda heelt toen breed
voerig het standpunt van de S.D.A.P. uiteen
gezet. Het bewuste artikel der Tribune waj
niet alleen godslasterend, maar richtte zich.
voor een groot deel tegen de SJDA.P. Toch
meent de SJD.AP. dat men niet als censor
moet optreden. De S.D.A.P. schaart zich niet
aan de zijde van hen die deze godslasterin
gen uiten, maar men moet alle bladen in de
leeszaal leggen als de inhoud niet in strijd
is met de wet.
Hoe kan de heer Visser eischen, dat alle
couranten van te voren worden bestudeerd.
Of moet men eerst dit alleen met de Tribune
doen?
De heer Visser (CR.) wees er op, dat dé
commissie gewaarschuwd was door het vroegere
raadsbesluit. Men kan zoo Iets tegen Kerst
mis van de Tribune verwachten. Waarom is
er anders een commissie van toezicht.
Geroep: „geen censuur op den inhoud van
alle boeken en alle couranten."
De heer Loosjes (Vrijheidsbond) zei, dat
niemand in den raad den inhoud van de
Tribune zal verdedigen. Maar hebben B. en.
W. de bevoegdheid om uit te maken, wat er
in de leeszaal moet liggen. De raad kan zoo
iets wel besluiten. Toen de jaad indertijd be
sloten had, dat de Tribune ter lezing zou
liggen, had de commissie niet de bevoegdheid
om de Tribune te weren. Het standpunt van
aen Vrijheidsbond is, dat het orgaan van een
politieke partij die in verschillende colleges
zit, in de leeszaal ter lezing moet leggen.
De heer Joosten (SD-AP.) wilde niet
meer gaan debatteeren over het ter lezing
leggen van de Tribune in de leeszaal. In
Maart is daarover genoeg gesproken. B. en
W. hebben nu evenwel een daad gedaan die
niet goed is. B. en W. kunnen, na het besluit
van den raad om de Tribune in de leeszaal te
leggen, dit raadsbesluit niet ongedaan ma
ken. De raad moet een nieuwe beslissing
nemen. Om tot die uitspraak te komen, stel
de spreker voor om B. en W. uit te noodigen
geen maatregelen te nemen inzake de Tri
bune.
De heer Boes (V.D.) meende ook, dat B.
en W. geen recht hebben om als censor op te
treden. Alle bladen moeten ter beschikking
zijn op de leeszaal. De raad moet opnieuw
een uitspraak doen.
De heer Visser (Cstelde voor de be
slissing over de Tribune uit te stellen opdat
de raad kennis zal kunnen nemen van den
Inhoud der instructie van de commissie.
Dit voorstel werd niet ondersteund.
De heer Joosten (SD.AP.)O zoo!
De heer Lóerakker (R.K.) vond ook,
dat B. en W. geen beslissing hadden mogen
nemen.
Wethouder Mr. Heerkens ThiJssen
(R.K.) zei, dat een dagblad geen boek is. Een
dagblad van 3 maanden geleden is niet een
dagblad van vandaag. Daarom meenden B.
en W., dat zij de zaak zelfstandig konden be
kijken.
De heer Roodenburg, wethouder,
(C.H.) zei, dat het in het algemeen juist is,
dat alle politieke bladen in de leeszaal gelegd
moeten worden, maar de Tribune komt hoe
langer hoe meer vol met godslasteringen.
Het wordt steeds erger
De heer Joosten (S.D.A.P.): het Is niet
erger dan in Maart van verleden jaar.
De heer Roodenburg: het abonnement
wordt niet opgezegd, maar de Tribune wordt
wel op de leestafel gelegd.
De heer Reinalda (SJD.AP.) wees er op,
dat het besluit dat nu door de meerderheid
van B. en W. genomen is, een verkeerde re
flex zal hebben. Het gevolg zal heel anders
zijn dan men wil bereiken. Men moet de vrije
meeningsuiting niet onderdrukken. Men
moet den domper er niet op zetten. In deze is
spreker het eens met den heer Loosjes.
De heer Castricum (R.K.)Wij hebben
dezen middag de communisten uft de zaal
gezet. Wij doen nu hetzelfde als wij de Tri
bune uit de leeszaal weren.
De heer Reinalda (S-D.A.P.): Dat was
een orde-maatregel, heel iets anders.
De heer De Braai (A.R.): Een openbare
leeszaal brengt steeds gevaren. Als men even
wel een openbare leeszaal wil hebben, moet
zooveel mogelijk openbaarheid betracht wor
den. Maar wij hebben toch een commissie
van toezicht om tegen uitwassen te waken,
't Is nu gebleken, dat door de Tribune de grens
der betamelijkheid wordt overschreden. Het
is niet meer toe te laten door de openbare
overheid.
De heer V a n Li e m t (R.K.)Het gaat
niet om censuur in een politieke partij. De
Tribune gaat op schunnige wijze voort gods
lasteringen te publiceeren.
De heer R e in a 1 d a:In den strijd tusschen
Rome en Dort zijn wel erger dingen gezegd.
De heer Van Li e m t erkent, dat het niet
te doen is alle couranten van te voren te
lezen. Men zij evenwel gewaarschuwd. Iemand
die in God almachtig gelooft zal scherp ver-
oordeelen dat de Tribune in de leeszaal ligt.
De heer B ij v o e t (R.K.) betreurde het dat
de heer Visser in tweeden termijn gesproken
had. Zoo hij gezwegen had, was dit debat
achterwege gebleven.
De heer Joosten (SJD.A.P.)houdt hem
dan beter in den band, ga naast hem zitten.
De heer Bijvoet vervolgde, dat er geen
sprake is van onderdrukking van het vrije
woord. B. eh W. willen niet de Tribune in
Haarlem verbieden, maar alleen dit blad niet
in de leeszaal leggen. Vrijheid is nog geen
bandeloosheid. Blijkbaar zijn er personen in
den raad die in deze dit onderscheid niet
zien.
De heer Reinalda (S.D.AP.)Het ls
een klein viezigheidje om dat te zeggen.
De heer B ij v o e t protesteerde tegen deze
uitlating van den heer Reinalda.
De heer Reinalda verdedigde zijn inter
ruptie. Spreker en zijn partij nemen geen
enkele verantwoordelijkheid voor hetgeen ln
de Tribune staat. De openbaarheid der Open
bare leeszaal elscht, dat daar alle bladen ge
legd worden. De resultaten van de preven
tieve censuur op de leeszaal zal andersom
zijn dan hetgeen de voorstanders ervan ver
wachten.
De heer Van de Kamp (partijloos) vond,
dat de gemeente aan zijn gemeentenaren geen
minderwaardig goed moet leveren. Ook niet
in de leeszaal Reeds in Maart had men het
standpunt in moeten nemen: weg met de
„Tribune".
De heer Joosten (S.D.A.P.) wees er op,
dat het moeilijk is grenzen te trekken voor
het toelaatbare. Daarom moet men voorzich
tig zijn met het nemen van een eerste stap.
De heer B ij v o e t (R.K.) bleef aandringen
op het intrekken van het woord „viezigheid-
je" door den heer Reinalda gebruikt.
De beer Reinalda- (S.D.AP) het blijft
toch ln de notulen staan.
De heer B ij v o e t betoogde, dat B. en Wa
wel bevoegd waren een besluit te nemen in
zake de Tribune.
De heer Roodenburg (C.H.), wethouder,
zei. dat B. en W. in zake de Tribune ook al
leen een orde-maatregel hebben genomen.
Over het voorstel van den heer Joosten
staakten de stemmen 17 teven 17.
Voor stemden de S.D A P.. de Vrijheids
bond en de Vrijz. Democraten.
In de volgende raadszitting zal dus een
nieuwe stemming gehouden moeten worden!
Tegen 6 uur werd de vergadering gesloten,
