Van de sneeuw naar de zon. De Wereld aan den Afgrondsrand. TENTOONSTELLING AMSTERDAM Stofzuigerhuis MAERTENS Alle merken Stofzuigers 23 JANUARI-1 FEBRUARI AUTOMOBIELEN j De kentering in Rusland komt. HAARLEM'S DAGBLAD WOENSDAC 28-JANUARI 1931 TWEEDE BLAD De tiende Rallye naar Monte Carlo. Het Casino te Monte Carlo bij nacht. r Om 10.45 's avonds van den 17en Januari werd onze vertrektijd uit Oslo bepaald, en 15 minuten later zou Kapitein Polis vertrekken. Na ge juicht door een ontzaglijke menschen- menigte gingen wij op weg. Even buiten Oslo gekomen sloegen wij eën verkeerden weg in, waardoor de na ons vertrekkenden een voor sprong op ons kregen. Het was een prachtige nacht. De sneeuw glinsterde op de dennen, en de strenge vorst had de pas gevallen sneeuw in de diepe sporen vastgezet zoodat wij in een veel sneller tempo reden. Ongeveer 5 K.M. vóór het Zweedsche grens station Hafoe zagen we een auto in den grep pel liggen. Het bleek helaas onze landsman Kap. Polis met zijn mannen te zijn, die waar schijnlijk door te groote snelheid over de gladde wegen geslipt was. Een gebroken as en andere schade was oorzaak - dat deze sympathieke groep den wedstrijd moest op geven. Er was reeds andere hulp komen op dagen, zoodat wij om geen tijd te verliezen de reis moesten vervolgen. Volgens ons pro gram en door verkeerd rijden waren we al 11/2 uur te laat. Wij reden verder en zagen plotseling een rood licht op den weg. Het bleek het voorge noemd Zweedsche grensstation Hafoe te zijn. Het Noorsche waren we gepasseerd, zonder er iets van bemerkt te hebben. Terugrijden wilden we niet, en de Zweedsche tolbeambte béide toen zijn Noorschen collega even op, legde hem 't geval uit, waarop wij ons Noor sche triptiek bij de Zweedsche controle kon den achterlaten. Deze zou alles met haar collega regelen, en voor opzending naar Oslo jBorg dragen. Wij konden ongestoord verder reizen! Kom daarom eens ergens anders!! Door Zweden namen wij nu een heel anderen weg dan op de heenreis, maar we schoten niet erg op. In Göteborg waren we op ons rooster 5 uren te laat. Het veer van 1.26 uur in Helsingborg te halen was uitgesloten, om S uur evenmin, je wij moesten alles er op zetten om tijdig voor de veerboot van 7 uur aanwezig te zijn. Want te voren moest aldaar èn ons carnet de route èn ons triptiek afge- teekend worden. Gelukkig werden de wegen na Gothenburg beter, de kettingen konden afgenomen worden, en we kwamen weer op ons verhaal. Met een snelheid van 30 K.M. stoven we Helsingborg binnen, te laat voor het veer van 3 uur, maar veel te vroeg voor dat van 7 uur 's avonds. We waren nu van Oslo 18 uur onderweg en verlangden er naar eens uit den wagen te komen, iets te eten, en een paar telegrammen te sturen. Ik had ge hoopt den volgdenden anorgen om 8 uur in Hamburg te zijn, maar dit was door de ver traging onmogelijk, zoodat ik vrienden moest af seinen. Op de veerboot troffen we o.a. het team Sprenger-van Eyck die eveneens van Sta- vanger met een Graham startten. Nog enkele andere wagens waren evenals wij verlaat, en allen klaagden over den slechten toestand der wegen. In 25 minuten ging het over de Sont, en na vervulling der formaliteiten in vlot tempo op Kopenhagen af. het doel der 2e controle. Het oponthoud aldaar duurde slechts enkele minuten, en in zeer snelle vaart ging het door de drukke straten van deze mondaine stad. De 100 K.M. tot Korsör werden binnen 2 uur gereden, in de hoop een extra-veerboot voor het traject KorsörNy- borg te vinden. Maar deze hoop bleek ijdel. We moesten, tot 1.27 van den 19den Januari wachten en verloren wederom bijna 3 koste lijke uren. In Odense was de 3e controle, en de 50 K.M. tot aan het derde veer te Middel- fahrt werden in zeer snel tempo gereden. Op deze veerpont gaan slechts een viertal auto's, waardoor wij tot de 2c groep behoorden. Dus nogmaals 1.2 uur verlies. Op de mooie Deen- sche wegen, gevolgd door die in Sleeswijk- HoLstein gelukte het de 280 K.M. die ons toen nog van Hamburg scheidden, in zeer korten tijd af te leggen, n.L ruim 4 uur met inDegrip van de Deensche en Duitsche grens. Daar door haalden we van onze 5 uren verlies er ruim 3 in, vervolgden in Hamburg onmiddel lijk na de 4e controle aldaar, en waren 's avonds half 8 Holl. tijd in Venlo, waar we in de uitstekende garage van de firma Nef- kens alles vonden wat voor de auto en voor ons goed was. Na ons verfrischt te hebben, na een paar telefoontjes, ging het over de beruchte Belgische kleiwegen via Brée, Peer, Hechtel, Diest. Leuven naar Brussel, het doel der 5e controle. We vertrokken van daar vóór middernacht, en na een kort oponthoud aan de Fransche grens te Bettignies zetten we de reis naar Par\j-> voort. Hier troffen we het 2e Hollandsche militaire team onder leiding van le luit. van Dort, Overste Dutry v. Haeften en Luit. Proost Hoogenaijk. die uit Amster dam gestart waren en die het traject geheel in juisten tijd volbrachten. In Parijs heerschte op 20 dezer 's morgens vroeg op de Place de la Concorde een groote drukte. De politie had alles afgezet, zoodat de wagens vrij uh- en binnenrijden konden. Politieagenten met het kenteeken dat ze ver schillende talen spraken, stonden ten dienste, en 't geheel had een zeer vlot verloop. u Jüer hoorden we voor eerst dat uit Athe ne niemand was aangekomen, evenmin uit Tallinin. Overal waren sneeuwstormen aan de orde van den dag, en van. de ingeschre ven 147 deelnemers zou hoogstens een 65-tal aan de finish verschijnen. Onzen verlles-tijd hadden we weer ingehaald, zoodat we zoo snel mogelijk naar de laatste controle te Lyon tuf ten- Over de Saóne- en Rhóne-bruggen kwamen we deze aardige stad binnen, nog bekend door de instorting van groote bouwcomplexen die onlangs talrijke slachtoffers maakte. Op de Place Bellecour een plein van enorme afmetingen midden in de city gelegen, stel den we onzen wagen op, daar de controle zelf in de Rue Boissac plaats vond, en deze straat 'die zeer nauw is, reeds door een tiental wachtende wagens totaal was versperd. Ons idéé was goed, de wagen zelf behoefde niet nagezien te worden en nadat de formaliteiten waren afgeloopen konden we, toen onze starttijd om 9.08 des avonds was aangebroken, ook deze zegende en laat ste controle verlaten. Vol goeden moed gin gen we de laatste étappe op weg, nadat we ons tevoren aan een koud menu te goed hadden gedaan. Want warm te eten is af te raden, daar het slaap opwekt. Groote kwan- tums sterke koffie werden gedronken en ge kookte eieren plus fruit en een paar fles- sehen mineraalwater voor dit laatste en zware weggedeelte meegenomen. Maax de stemming was en bleef opgewekt. Wij zongen ons heele repertoire ook al om den rijder aan te moedigen, want wij gingen nu den 4en slapeloozen nacht ln. Maar de wegen hier in Frankrijk zijn een lust om te berijden en onze moyenne steeg. De anders zoo beruchte Rhone-vallei, waaraan ik zulke slechte her inneringen had voor 2 jaar geleden, bracht ons niets slechts, en de weinige mist die we op dit traject hadden, werd door de speciale mis tienzen gemakkelijk overwon nen. Om 6 uur 's morgens van den 21en pas seerden wij Frejus en beklommen toen den Esterel, een in de bergen uitgehouwen weg, die bij dag overweldigend is. Even voorbij het hoogste punt kwam de zon door en dat was een prachtig schouwspel. We waren op eens klaar wakker, toen de man aan 't stuur ons op die pracht wees en verheugden ons tegelijkertijd nu spoedig aan het doel te zijn. In Cannes en Nice was alles nog in diepe rust. Voor de groote hotels waren de zonne- luiken nog gesloten, ook de laatste feestganger lag nu zeker op één oor. Wij konden in- tusschen met een flink gangetje doorzetten. Even vóór Nice wordt het landschap schit terend. Prachtige p3lmenboomen wijzen er op dat. we hier in een heel ander klimaat leven, en terwijl in patria ieder de kachel opstookt, trekken wij onze jassen uit en ook onze pull overs. want het wordt warm. Om een uur of half negen is de temperatuur als bij ons in Mei. De vensters gaan open, de heerlijke morgenwind stroomt binnen. Wij voelen ons als opnieuw geboren. De Middellandsche Zee ligt in al haar pracht voor ons. Wij zien een grooten Oceaanstoomer met 2 enorme schoorsteenen. Later hooren we dat het d< Brittanic is die een plezierreis maakt naar deze streken. We zijn in tusschen weer ge stegen om de laatste 20 K.M. die ons nog van Monte Carlo scheiden, af te leggen, langs sohitterende tuinen met prachtige bloemen en bloeiende mandarijnen en sinaasappelen. Voor ons Noordelingen is zoo iets in de maand Januari fascineerend. De mandarijnen groeien hier als bij ons de kastanjes. Precies om 9 uur zijn we in 't vorstendom Monaco, zien rechts het OceanografLsch Museum (het mooiste ter wereld) en het paleis van den Prins waar Zondag het défilé plaats vindt. Wij dalen sterk, en daar de controle toch niet vóór 10 uur open gaat, gaan we eerst e enkappe rszaak opzoeken om onze baarden te verkoopen. W.ant we zien er in één woord ,bar" uit. Na die adonisatie voelen we ons nog 50 pet. beter en rijden precies om 10 uur als een der eerste wagens de controle binnen. Maar hier wacht ons de teleurstelling. Onze moeite is vergeefs geweest. Niettegenstaande de mondelinge en schriftelijke verklaringen te Oslo. kunnen wij niet geclasseerd worden, omdat wij ïnplaats van uit Stavanger. uit Oslo vertrokken zijn. Daar het andere wagens wel gelukte uit die plaats te komen kan met de door ons opgegeven redenen geen genoegen genomen worden. Ook de heer Chiron treft hetzelfde lot, hoewel de gevallen niet gelijk waren. Daar staan we. bedrukt, 4 dagen en 4 nachten onafgebroken gereden met slechts één doel, op tijd aankomen, niettegenstaande alle moeilijkheden. En dat lukte, want geen enkel strafpunt werd ons deel. En nu wor den we door een verkeerde interpretatie van art. 4 overal buitengesloten. Dat is hard. vooral voor den hoer Bon. die met nooit falenden ijver aan 't werk was; die er alles voor over had om de reis tot een goed einde INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a GO Cts. per regel Barteljorisstr. 16 - Tel. No. 10756 te brengen, en die nu moest stranden op een doode paragraaf. Wij konden protesteeren werd ons gezegd, maar de heer Bon wilde niet. De commissie zelf beweerde het geval ten zeerste te be treuren, maar wij zijn van oordeel, dat, in dien er sprake van dlsqualificatie kon zijn, men ons dan had moeten inlichten. Eén telegram aan een der controles was voldoen de geweest. Of het kwam door de natuur, door de vroolijke menschen om ons heen. óf door andere ooizaken, ik weet het niet- maar onze stemming werd met de minuut beter. Wij voor ons hadden t gevoel een sportieve prestatie te hebben verricht wij hadden in den korstst mogelijken tijd van Noorwegen naar *t zuidelijk puntje van Frankrijk gereden en veel ondervonden en ieder voor ons was tevreden met het bereikte. Een woord van lof komt in het bizonder den heeren Bon en Nefkens toe, die als prima stuurlui alle klip pen wisten te omzeilen. Direct na aankomst vond de acceleratie en remproef plaats over 250 M. De tijd welke iedere wagen noodig had werd op een film band gefotografeerd, en was tot op 15 se conde absoluut juist. Onze landgenoot Spren- ger van Eyck had een mooi succes te boeken door de beste remproef te doen, en hiervoor komt den rijder, den heer Roririgo, alle eer toe. Dit team bestaande uit de heeren Spren- ger van Eyck, Dothen. Van Doelen Grothe, Rodrigo en Van Zoelen dat uit Stavanger vertrok kreeg den 5en prijs. Oe eerste prijs was voor den Engelschman Healey, die op een Invicta de acceleratie-proef in 15 secon den aflegde; een ongehoord korte tijd- en al leen.. met. compressor-wagens mogelijk. De tweede prijs was voor Wfmille op Lorraine, de derde voor Schell op Bugatti. de vierde voor Lord de Clifford op Lagonde. Ols wij in aan merking nemen, dat al deze 4 wagens van conpressor voorzien waren, dan blijkt daar uit dat het succes van onzen landgenoot die op een Graham serie-wagen zonder compressor reed, des te grooter was- Deze prestatie is dan ook zeer mooi. Het is thans voor den derden keer dat de heer Sprenger van Eyck de nationale kleuren met succes verdedigt. De overige mededingende Hollanders had den allen te korten afstand afgelegd, en vielen dus buiten de prijzen. Te vermelden is nog dat de heer Leonhardt. die op "n Hispano uit Koningsberg vertrok, No. 36 van het gene- raal-classement werd; de heer van Dorth werd No. 40. Er bestond buiten de groote klas se nog een speciale klasse voor wagens onder 1100 c.M.3. inhoud. In deze klasse werd No. 1 V. E. Leverett op een Riley. terwijl de beide damesprijzen voor de kleine klasse aan Mme. Jeanne op Rosengart en voor de groote klasse aan Lady E. Jardini op Lancia ten deel vielen. Vanmiddag geeft de Prins van Monaco een thé dansant in Hotel Metropole, morgen ls de „Course du Cöte du Monte des Mïiles", de vermaarde bergrit over 3 K.M. Dan volgt Zondagmorgen het défilé voor het prinselijk paleis, met de prijsuideeling iu de open lucht en 's avonds het afscheidsgala diner in Café de Paris. En daarmee zijn dan de feestelijk heden en de 10de Rally Monte Carlo ten einde. Over dit laatste hoop ik u nog even kort te kunnen berichten. A. C. KROES. Prof. Dr. Iwan Iljin geeft een vernietigende critiek op het communisme. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Cts. per regel. RAI MOTORRIJWIELEN GEOPEND VAN Ij A J 1QVM.-5UM; ÖNM-TONMD#£* I SLUITING Zondag 5 uur run. AGENDA WOENSDAG 28 JANUARI Prinsenhof (Statenzaal)Raadsvergade ring. 1.30 uur nam. Gem. Concertzaal: Ledenconcert H. O. V. 8.15 uur nam. Stadsschouwburg: Gastvoorstelling door het Anna Pavlowa-Ballet, 8 uur. Café-Rest. Brinkmann: Lezing dr. P. H. Ritter voor het Mercurius-Instiiuut. 8 uur. Bakenessergracht 63: Bespreking werk tijdenbesluit Kantoorbedienden- 8.15 uur. Remonstrantenhuis: Wetenschap en Re ligie." Lezing drs. W. H. C. Tenhaeff- 8.15 u. Palace: ..Friederike". Variéténummer op het tooneel- 2 30 en 8.15 uur. Luxor Theater: Apachenliefje"' en ,.De jacht naar het geluk." Tooneel: The 4 Vree's. 2-30 en 8.15 uur. Rembrandt Theater: „Skanda.1 urn Eva". Tooneel: Larette (goochelaar) 2.30, 7 en 9.15 uur. DONDERDAG 29 JANUARI Bioscoopvoorstellingen. Tevler's Museum. Spaame 16- Geopend op werkdagen van li3 uur, behalve 's Maan dags, toegang vrij. Ter bespreking werd mij toegezonden het dezer dagen verschijnende werk (Eckart Verlag. Berlin-Stegiltz, 1931) Welt vor dem Abgrund, Poli tik, Wi rise haft, und Kulfcur im kom- munistischen Staate, door Prof. Dr. Iwan Iljin, vroeger te Moskou, prijs 20 R.M., gebon den 24 RJd. Het is een lijvig verzamelwerk dat een beeld wil geven van communisme en bolsje wisme. dat deze, zoowel wat de theorie als de praktijk betreft, roept voor de vierschaar der publieke opinie. De West Europeesche wereld, die niet weet en niet weten wil, die in struisvogelpolitiek den kop in het zand steekt, moet weten wat men daar in Rusland doet en wat men daar voor verdere doel einden zich voor oogen stelt. Voor een ieder die belang stelt in het behoud van onze lichamelijke en zedelijke vrijheid, in het be houd van onze geestelijke waarden, moet en zal dit werk een openbaring zijn. Het is zeer zakelijk gehouden en beroept Zich voortdu rend op de feiten, gegevens en citaten ont leend aan de authentieke bronnen van com- mlnistische publicaties op allerlei gebied. Prof. Iljin en zijn medewerkers zijn Russen, die hun volk en land liefhebben, die door drongen zijn van hun geloof tn de toekomst van het Russische volk en die zich nu heb ben afgevraagd, wat het communisme aan Rusland heeft, gebracht en 'wat het aan de overige wereld brengen wil. Enkele aanhalingen hier en daar mogen eenigermate licht werpen op den inhoud van dit veel omvattende werk. „Er moet onderscheid gemaakt worden tusschen bolsjewisme en communisme. Het bolsjewisme is een sinistere elementaire stemming, en onverbiddelijke begeerigheid, een direkt alles voor zichzelf willen hebben, een stemming die zeer wel niet communis tisch, zelfs wel anti-communistisch uitvallen kan in den zin zooals de Russische boeren ln Siberië en in de Oekraïne het vaak hebben geformuleerd: wij zijn bolsjewiki, maar geen communisten. Het communisme daarentegen is een weldoordachte leer. een beredeneerd programma. Het is wellicht de, het verst tot in bijzonderheden doordachte sociale bewe ging in de menschelijke geschiedenis: hier zijn de verlangens en de duistere droomen van een bepaalde sociale klasse geworden tot een leer, ja, tot een wereldbeschouwing, teneinde op deze wijze de leer des te ge makkelijker in de werkelijkheid te kunnen verwezenlijken. De grondslag van deze leer, van deze we reldbeschouwing vormt, de materialistische opvatting der geschiedenis, zooals die door Karl Marx werd gegrondvest. Zonder Marxis me heeft de communist geen wereldbeschou wing. Maar deze opvatting der geschiede nis is door de communisten gewijzigd en pas klaar gemaakt en zoo tot een eigenaardigè godlooze religie geworden, tot een praktisch - politieke religie, met als eenigste doel de strijd voor aardsche doeleinden. Deze religie weet van hoogère dingen, van genade, verlos sing, zaligheid, deugd, van objectieve waar den in het algemeen, niets te zeggen. Zij is doelbewust, in dit opzicht onverbiddelijk, en op een fanatieke bezetenheid ingesteld. Voor de stoffelijke wereld bestemd, tracht zij ook deze stoffelijke wereld zeer radikaal op te vatten en, vernietigend, te hervormen. Zij wil een nieuw sociaal bestaan tot stand brengen, een nieuw materialistisch-econo misch geluk verwerkelijken en daarvoor den, door de geschiedenis gegeven mensch om vormen. Van eenen nieuwen hemel weet zij niets maar een nieuwe aarde wordt hier doelbewust gewild en systematisch gescha pen. Hoe moeten wij ons nu deze nieurwe aarde denken? Steeds en ten allen tijde is de grondgedach te en de hoofdgedachte van de communisten op ae geheele wereld gericht. Er is hier vol strekt geen kwestie van een nationale be weging, van een lokaal politieke partij, het is een wereldorganisatie, die voor een wereld- doel strijdt.. De communistische revolutie kan slechts zegevieren als wereld revolutie Dit wereldomvattend doel heeft van den aanvang aan vastgestaan. Zoo wordt bijv. Lenin ook altijd weer geprezen en aange duid als de leider der wereldrevolutie. Er is geen sprake van een hervorming, maar van een omverwerpen en wel over de geheele wereld, niet een evolutie, maar een revolutie. Geschiedkundig uit den wereld oorlog ontstaan, is de revolutie zelve niets dan een strijd. De strijd tusschen de sla venhouders hebben de slaven beantwoord met de oplossing: laten wij dezen slavenhou- derskrljg, die gevoerd werd om de verdeeling van den buit, veranderen in den strijd van alle slaven uit alle landen, tegen alle sla venhouders over de geheele wereld. En zoo is deze vertwijfelde, razende strijd niet ten leven, maar ten doode. tusschen kapitalisme en communisme begonnen. De communistische levenswijze kent slechts één enkele klasse, het in de staatsbedrijven te werk gestelde proletariaat. Vooruitgang van communistisch standpunt gezien, beteekent een systematisch doorgezette proletarisee ring van de bevolking. In de plaats van de onteigende en in nood keerende uitstervende burgerklasse treedt nu de arbeidersklasse. De vroegere slaaf, 'de arbeider en de boer. op wier arbeid de voormalige staat steunde, wordt nu tot heer en tot heerscher. de vroegere heer wordt tot ondergeschikte. De zaak is echter slechts voor de helft klaar, wanneer de bur- gergevolking overwonnen is of uitgemoord; zij moet gedwongen worden voor ons te wer ken. Hoofdzaak is nu de opvoeding van een nieuwe generatie; door nieuwe methoden moet de nieuwe mensch geschapen wórden- Hij meet. geen voordeeleu ken nen, de materialistisch en marxistisch inge stelde communist. Voor alles godsdienstloos, want godsdienst en communisme zijn zoomin theoretisch, als praktisch vereenigbaar. Zoo staat het ook met de burgerlijke moraal en zedelijkheid, ook met de vaderlandsliefde. De nieuwe mensch mag ook geen familie- opvoeding genieten. Belachelijk is de aan spraak die de ouders erop maken, hun kin deren hunne eigene geborneerdheid ln te prenten, De toekomst behoort aan etc open bare opvoeding, de kinderen moeten losge rukt worden van hun familie, hetzij voor goed. of voor langen tijd. Alles wat doelmatig is. wordt niet alleen veroorloofd, maar bepaald geboden. Het doel schrijf; de middelen voor en wel alle mid delen. De revolutlonnaire doelmatigheid wordt tot het aller laatste. Ja tot het eenigste kriterlum van goed en kwaad. Goed is dat. wat bij de communistische partij als doelmatigheid geldt; kwaad is dat, wat de communistische wereldverovering in den weg staat. Overigens is het onzedelijke, onmen- schelijke. leelljke, onrechtmatige, niets dan een bourgeois vooroordeel of burgerlijke leu gen. De duizendjarige vrucht der menschelijke beschaving, het geloof aan de schandelijk heid en schadelijkheid van het kwade en aan de onmogelijkheid van het verbodene, is waardeloos geworden en afgeschaft. Er is nog slechts één waarde, de revolutie, tot den laatsten ademtocht. De communistische partij heeft geen mede dingers. zij heeft niemand om te bestrijden. Haar theorie en haar levensopvatting zijn dientengevolge versteend. In de werken van Lenin is alles eens en voor altijd opgehel derd en opgelost. Hier zijn de antwoorden te vinden voor alle theoretische en praktische vragen. Heden ten dage beschikt de partij niet eens over een leider, die haar ideeën- gang. en tegelijk haar wil personifieert. Sta lin vertegenwoordigt wel de wil. maar niet het denken der partij. Het partijleven als zoodanig stagneert. Voor een doorsnee lid bestaat het uitsluitend in het bezoeken van verplichte vergaderingen en demonstra ties. die meestal slechts uit vrees voor partij controle worden bezocht. Deze vergaderin gen zijn grenzeloos vervelend. Men moet voordrachten aanhooren. waarvan de beslis sing reeds lang van te voren is geformuleerd. Een mensch zonder vrees, die geen huive ren kent. zal zich nooit tot stelselmatige afschrikkingstaktlek vernederen; de eerste bron van de terreur is de vrees in het nart van den terrorist zeiven. Hij tracht bang te maken, omdat en ln dezelfde mate als hijzelf angst koestert; daarom verscherpt zich de terreur ln Sovjet-Rusland telkens wanneer objektieve gevaren en subsjcklicve vrees de communistische leiders overvallen. In het koelbloedig doorgevoerde stelsel van de ter reur komen dan opbruisende golven van woede, die uit angst voortspruiten. Doze angst echter ontstaat uit het zekere gevoel iets over alle maten onzettends en onvergeef lijks begaan te hebben; de schepen zijn ver brand, er is geen bekeering. geen pardon, geen omkeer. Men Is gedwongen verder te gaan, door te zetten, vol te houden, telkens weer opnieuw bloed te vergieten. Gevaar brengt onrust en angst; de angst wordt dan weer gekalmeerd, door nieuwe afschrikwek kende maatregelen. De arme boer voelt zich als na een schip breuk .waaruit hij niets dan het veege lijf heeft gered, hij is tot daglooner gedegra deerd en van de demagogische verzekerin gen der Communisten, dat hij nu de heer ls in het collectieve bedrijf, trekt hij zich zeer weinig aan. Hij heeft de steunpilaren van zijn eigen kleine bedrijf verloren, hij is meestal zonder paard of koe in het collectieve bedrij f gekomeq, het heeft geen recht om iets te eischen,integendeel, hij moet twintigmaal verzoeken en smeeken, voor dat hij tets krijgt voor zijn talrijke familie. Sijn lot is van nu af een hopolooze afhankelijkheid, een hopeloos knechtschap. Daaruit ontspruit zijn haat en afgunst, tegen een ieder die iets meer heeft dan hij. De Russische revolutie is nog niet ten ein de maar uit alles spreekt reeds de naderen de ineenstorting.Dc leiders mogen dan - 'tzij uit overtuiging of uit berekening nog steeds de stormklok der revolutie luiden, het volk luistert niet, en het wil niet naar hen luisteren. Gedeeltelijk met weemoed, gedeeltelijk met berouw ziet het de opgestapelde puln- hoopen. het slaat geen geloof aan dc levens vatbaarheid van de nieuwe communistische opbouw en gedenkt de tallooze schatten, die door een reeks van geslachten waren geschapen en daar nu begraven liggen. In- stinktief wordt een uitweg gezocht, zonder twijfel is het uur der wedergeboorte van het Russische volk nabij- Weldra zal met ven werkelijk wedcropbouwen van het vernielde, en met de schepping van nieuwe waarden kunnen worden begonnen, op de grondslagen van datgene, wat in het verleden gezond, krachtig en schoon is geweest. De stormklok der revolutie klinkt van dag tot dag doffer, hare eens tot de zegepraal oproepende slagen klinken nu reeds aLs voor een begrafenis." Schrijver dezes moet zich beperken, deze bijeengeraapte citaten zullen eenigermate een denkbeeld kunnen geven, van net veelomvattende werk, dat hier voor ons ligt. Het boek wordt ingeleid met twee motto's, waarvan 't eene luidt: bonum rnodestsup- primitur, nunquam extinguitur (wat goed is wordt onderdrukt, maar nooit uitgeroeid.) Moge de tijd spoedig het groote vertrou wen waardig maken, dat uit deze woorden spreekt. Voor de leiders der Russische revolutie en voor hunnne geestverwanten elders, ook hier in Nederland die daar in het Oosten van Europa tevergeefs trachten een nieuwe, op haat. wantrouwen en geweld berustende maatschappij te construeeten. is dit werk van Iljin als het vlammenschrift aan den wand van de feestzaal van Bclsazar: gewogen en te licht bevonden. Maar moge het nog meer zijn dan dit. mo ge het ook spreken tot allen, die door hunne op geweld, heerschzucht' en geldzucht ge richte geestesgesteldheid, uit de diepten der menschelijke ellende, als reactie het commu nisme en bolsjewisme opriepen. Nog eens weer vestigt dit werk er met den grootsten nadruk de aandacht op, dat uitsluitend op gemeenschapszin, op naastenliefde van den ln vrijheid staanden mensch, een gezonde maatschappij kan jvorden opgebouwd. Z. KAMERLING. Leiden, Januari 193JU

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1931 | | pagina 5