14AADI i
pij'e r%h
fX E2 1 A r\
rlMMK LI
mn iVI
ÜDLAÜ
mm
Afschuwelijk drama te Bilthoven.
FRANKEN'S
DE H. O. V.
Het woord is aan...
Colvenspel.
Het Belangrijkste.
48e Jaargang No. 14S03
Verschiint dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Zaterdag 31 Januari 1931
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN :Per week f 0.2754. met Geïllustreerd Zondagsblad 0-32
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom dei
gemeente) 3-5754. Franco per post door Nederland 3-8754- Losse nummers
fO.Có. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden f U-57^4. franco per post.
Bureaux: Groote Houtatraat S3 Drukkerü: Zuider Buitenspaame 12
Telefoon mos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15CS4 Redactie 10600
Administratie 10724, 1482S Drukkerü 10122, 12713 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: 1—5 regels M-75. elke regel meer 0J5- Reclames
'0.60 per regel Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 1—4 regels 0.60.
elke regel meer (0-15. buiten Arrondissement dubbel^ prijs Onze Groentjes
(iederen dag) 1—1 regels /0.25. elke regel meer /0.I0. uitslu.tend a contant.
Gratis Ongevalienvsrzekering voor Weekabonnes. Uitkeeringen. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden 1600.-. Verlies van Hand. Voet ol Oog (400.-, Duim (250.-, Wijsvinger 1150.-. Elke andere vinger (50.-, Arm- o! Beenbreuk 1100.-
DIT NUMMER BESTAAT DIT
TWINTIG BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
Een tekort dat gedekt moet worden.
Haarlem heeft Inderdaad alle reden om
trotsch te zijn op de H. O. V., die zooveel
beteekent voor het cultureele leven van onze
omgeving en die onder leiding van den jon
gen, hoogst bekwamen dirigent Eduard van
Eeinum, voortdurend nog meer be teekenis
krUgt.
En toch, dat wij nu.voor ons orkest weer
eens de bijzondere aandacht moeten vragen,
heeft geen reden van aangenamen aard.
Zooals bekend, heeft de H. O. V. een rijks
subsidie van f 5000. Verleden jaar is f 5000
méér gevraagd, maar hieraan is niet voldaan.
Eenige Kamerleden gaven hun verbazing
hierover in niet onduidelijke termen te ken
nen.
Hierbij komt, dat ook de Orkestvereeniging
den invloed van de malaise ondervindt. Haar
medewerking bij oratoria en dergelijke gele
genheden wordt door de tijdsomstandigheden
niet zooveel gevraagd als vorige jaren. Som
mige oratoriumvereenlgingen geven in het
geheel geen uitvoeringen, andere hebben het
aantal uitvoeringen verminderd.
Zoo staat nu de H.O.V. weer voor een tekort
van f 10.000 over het afgeloopen jaar.
Zooals wij hebben gemeld is de gemeente
Haarlem bereid, hiervan f 5000 voor haar
rekening te nemen, mits de andere f 5000
door particulieren wordt bijeengebracht.
Het is daarom, dat de redacties van de drie
Haarlemsche dagbladen op zich genomen
hebbén om op denzelfden dag een gelijklui
dende opwekking te plaatsen om op de in
gezetenen een beroep te doen de H.O.V.
Jüet in den steek te laten.
Wij hebben het al zoo vaak In deze kolom
men uiteengezet welk een groote be teekenis
een goed orkest voor een stad heeft, welk een
onwaardeerbaar bezit in het bijzonder de
Haarlemsche Orkestvereeniging voor de stad
onzer inwoning en haar omgeving is, dat wij
ons ontslagen mogen rekenen van den plicht
dit nog eens te doen. De groote waarde der
H. O. V. voor Haarlem wordt trouwens zon
der beding erkend door allen die de muziek
en de stad, waar zij altijd met zooveel toe
wijding en succes is beoefend, liefhebben.
Met aandrang en tevens vol vertrouwen
zeggen wij dus tot onze stadgenooten
Toont uw waardeering door een daad. Steunt
de H. O. V.
Men kan groote en kleine bijdragen (liefst
veel gróóte natuurlijk!) voor de H. O. V. over
maken op gironummer 4000 van de Twent-
sche Bankvereeniging.
GEWIJZIGDE GEMEENTEWET
AANGENOMEN.
De Eerste Kamer heeft het wetsontwerp
tot herziening van de Gemeentewet aan
genomen met 25 tegen 11 stemmen.
Tegen stemden de anti-revolutiónairen, de
christelijk-historischen. en den voorzitter.
Men ziet het Kamerverslag.
ERWIN PrSCATOR
GEARRESTEERD.
WEGENS BELASTINGSCHULD.
BERLIJN, 30 Januari (V.D.) Heden
ochtend werd de regisseur Erwin Piscator op
grond van een bevel tot inhechtenisneming
van de justitie te Charlottenburg, gearres
teerd wegens het niet voldoen van een be
drag van 20.000 mark aan vermakelijkheids
belasting. Piscator is m het huis van bewaring
opgesloten.
Het betreft hier bedragen, die nog van vóór
1923 dateeren. Om allerlei redenen was de
beta'.:ng van deze belastingschuld uitgesteld
tot November van het vorig Jaar. toen Pis-
cators juridische adviseur verklaarde, dat
zijn cliënt tengevolge van de slechte tijden
niet tot betalen ln staat was.
Daar Piscator niets van zich liet hooren
en ook niet de in geval van opschorting van
betaling voorgeschreven 1000 Mark voldeed,
werd hij gearresteerd.
PRINS LENNART KRUGT GEEN
TOESTEMMING.
De vader van Karin Nissandt en haar ver
loofde. prins Lenm.i. hebben op telefonische
aanvrage van „Berlingske Tidende" medege
deeld, ca: koning Gustaaf. de grootvader van
den prins, geweigerd heeft zijn toestemming
voor het morganatisch huwelijk te geven, al
dus „De Tel."
Moord op een vrouw en twee kinderen.
Werk van een Indisch bediende?
De bediende bewusteloos gevonden.
Toen de heer Soeparwi Vrijdagmiddag om
streeks drie uur uit Utrecht waar hij stu
deert. te zijnen huize aan de Koppellaan no.
3 te Biithoven terugkeerde, ontdekte hij bij
het binnentreden van zijn woning een scher
pe gaslucbt. In de keuken trof hij zijn In-
dischen bediende zwaar bloedend op den
grond aan terwijl het gas uit de gasleiding
stroomde. Onmiddellijk sloot hij de gaskraan
af en rende naar boven, waar hij zijn vrouw
en beide kinderen, van omstreeks drie a vier
jaar oud. allen dood aantrof. Zij waren even
eens bloedend gewond en ook hier hing een
sterke gaslucht. De bediende vertoonde nog
enkele .evensteekenen. De politie werd on
middellijk van het geval in kennis gesteld,
en was spoedig ter plaatse. Ook de Officier
van Justitie was weldra aanwezig. Omtrent
den aard van 't drama stond nog niets vast.
Men weet niet of hier gedacht moet worden
aan zelfmoord of dat misdaad in het spel is.
Reeds des morgens, toen een vischboer zich
aan de woning vervoegde bleek dat er geen
gehoor werd gegeven.
Uit het voorloopig onderzoek naar de oor
zaak kwam vrijwel vast te staan, dat de In
dische huisbediende de vrouw des huizes en
de beide kinderen heeft vermoord en daarna
heeft getracht zich door middel van gas van
het leven te berooven. De slachtoffers wer
den allen aangetroffen met afgesneden hals
De bediende die bewusteloos is. is naar een
der ziekenhuizen in Utrecht vervoerd.
Reeds enkele dagen geleden moet de be
diende zich tegenover buren hebben uitge
laten, dat de heer Soeparwi boos op hem was
en dat hij geen vrijen dag meer zou krijgeji
De redén hiertoe is onbekend. Uit wraak
schijnt de man dus tot zijn daad te zijn ge
komen.
De heer Soeparwi wis Vrijdag geslaagd
voor zijn doctoraal examen in de veeartsenij
kunde en de Indische familie, die afkomstig
is uit Pati. en sinds twee jaar hier te lande
verblijf houdt, had besloten, na beëindiging
van de studie van den heer S. dezen zomer
naar Indië terug te keeren.
Het onderzoek wordt met kracht voortge
zet. Ook de burgemeester van Bilthoven was
op de plaats van het drama aanwezig.
Nader vernemen wij, dat de vermoorde
echtgenoote van den heer Soeparwi 25 jaar
oud was en haar twee kinderen, beiden Jon
gens. resp. 3 en 4 jaar oud.
De lijken werden in de slaapkamer op de
bovenverdieping aangetroffen. Vrijdagavond
om zes uur is het stoffelijk overschot van de
slachtoffers naar de klinieken te Utrecht
overgebracht voor de gerechtelijke schou
wing. De bediende, die de moord gepleegd
moet hebben is ongeveer 20 Jaar oud.
De moord is met een mes gepleegd, dat
met de scheede, ln de slaapkamer werd ge
vonden. De naam van den bediende is Sono.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
OMDA T FRANKEN S MELK-
BROOD HET BESTE IS.
BROODFABRIEKEN
Haarlem - Heemstede - Bloemendaal
Café-Restaurant DU COMMERCE
HONCAARSCH ORKEST
IEDLREN AVUNü CONCERT
'ATERDAG EN ZONDAG MATINÊE
-PANJE.
AARDBEVING IN ALCOY.
MADRID, 30 Januari (V.D) In Alcoy is
een sterke aardbeving waargenomen. De be
woners werden door een paniek bevangen en
vluchtten weg. Talrijke vensterruiten werden
vernield.
DE BLOEMBOLLEN.
ZULLEN WAARSCHIJNLIJK VROEG
BLOEIEN.
DE RACE OM DEN
SCHNEIDER-CUP.
DOET ENGELAND TOCH MEE?
LONDEN, 30 Januari (VD.) :Lady Hohston
de weduwe van den scheepsmagnaat. heeft
een garantie van 100.000 aangeboden, welke
door den premier noodig worden geacht ter
dekking van de uitgaven voor de Schneider
Cup-wedstrijden, welke ln den a.s herfst in de
Britsche wateren zullen gehouden worden.
Luchtmaarschalk Sir John Salmond heef;
een bijeenkomst gepresideerd, waaraan werd
deelgenomen door vertegenwoordigers der
betrokken regeerinesciepartementen en de
Royal Rero Club. ter bespreking der stappen
weUce in verband met de race moeten wor
den genomen.
Brittannië heeft de beschikking over dc
volgende vliegtoestellen een Gloster 4 van
het type, dat in 1927 te Venètie werd gebruikt
2 Gloster napier-watervliegtuigen; 2 super-
marine Rolls Royce S 6. waarvan een toe
stel waarmede in het jaar 1929 de race ge
wonnen werd.
Naar verluidt zullen twee nieuwe super
marines S 6 worden gebouwd en de twee
bestaande S 6 toestellen voor den race wor
den veranderd.
TERUG UIT BOVEN-DTGOEL.
SOERABAJA. 30 Januari (Aneta). Per
stoomschip .Heteh" zijn 200 bannelinigen uit
Boven-Digoel. wier interneerineen werd op
geheven. geai/lveerd. Hun werd tijdelijk on
derdak verschaft in de politle-kazerne.
Men schrijft ons uit Hü'egom:
Allerwege is men begonnen met het los-
dekken der bloembollen. Naar men ons me
dedeelde zijn de bollen voorspoedig ge
groeid. sreeciaal de hyacinthen. terwijl ook
de narcissen door het riet heen beginnen te
groeien. Men verwacht, dat. indien het weder
zoo zacht blijft als tot heden het geval is. de
boilen over een week of drie onder het dek
vandaan zullen zijn. In dit geval zouden wij
dus een vroege bloeiperiode tegemoet kun
nen zien.
WEER EEN LAWINE-ONGELUK.
VIER DOODEN.
BASEL. 30 Januari (V.D.) In hot. geb'e''
der Furka in het Berner Oberland, "heeft
vandaag een ernstig lawineongeluk plaats
vehad. waarbij vier personen den dood heb
ben gevonden.
Twee heeren en vier dames waren ln ge-
zelschao van drie gidsen vertrokken om via
den A'.etsch-gietscher naar Wallis te gaan
Zij werden reeds eenige da?en vernrst. Eer.
van Grindelwaid uitgezonden reddingsbri
gade kon wegens het bui engewoon slechte
weer niets uitrichten. De tweede colonne vond
heden vijf overlevenden vyi het gezelschap
op de Riedern Alp terug. Drie Engehcbe dames
en een der gidsen waren door de lawine mede-
gesleurd en bedolven.
A. S. C. Wallis:
Daar Ut ntets ooeds- niets edels, dat ooit
verloren gaat. Elke daad van zelfverlooche
ning, die het heden niet beloont, is als een
schakel in de groote keten, die ons aan een
betere toekomst bindt: het zaad ont
kiemt niet minder, omdat de wind het ver
wegdraagt, te ver dan dat xo\j meer zien
kunnen, waar het neervalt. Daar is een loon.
en ook een straf, waar dc wereld niets van
gewaar wordt.
In den kring van mijn familie
Las ik luid een krantbericht:
D' eerste Nederlandsche golfschool
Is te Hilversum gesticht.
En mijn oudste zoon riep haastig
Voor ik kans kreeg door te gaan:
Nou, ik zeg. als het maar tijd wordt.
Dat daar wat aan wordt gedaan.
Met de lange zou 't wel schikken.
Al heeft die te weinig fut.
Maar die korte is een wanhoop,
Die heeft heelemaal geen nut.
Hilversum kan heel wat leeren
Op het draadloos golfgebled:
Daar een school voor op te richten
Is zoo onverstandig niet....
Jongen, onderbrak mijn vrouw hem,
Wat Ls dat voor mallepraat.
Je schijnt niet goed te begrijpen,
Waar dit krantbericht op slaat.
Het gaat over andere golven,
Watergolf en permament,
Ach. JQ hebt daar geen verstand van,
Omdat je geen meisje bent.
Maar ik hoop dat nu mijn kapper.
Ook eens naar die school zal gaan.
Kijk maar naar mijn permanente.
Pas een week gelèe gedaan
Als ze bij mij thuis gaan praten
Komt geen speld er tusschon in.
Maar nu was er even stilte
In den kring van mijn gezin
Als 'k nou even uit mag soreken,
Zei ik: 't is niet lang of kort,
Watergolf noch permanent,
't Is een school voor golf, de sport.
BESTRIJDING GEVOLGEN
WERKLOOSHEID.
INGEKOMEN GIFTEN.
Met hartelijken dank bericht het Comité de
ontvangst van de volgende bijdragen:
Mevr. G. H de C. f 7.50. S. P. v. Th. f 5
E. L. H. v. H. f 10. H F. Jr f 25; A. B. T.
f 100; Dr. C. B f 5: P. V. f 2.50; M. V. f 5;
Mr. W. C Kn f 100; Mevr. P A f 500. Dir.
Bissch. Nijverhachool Voorhout f 60; v. E.
f 5; N. N. f 5; Personeel Incassodlenst f 43 50
R. D. B. d. L. f 2.50, N N. f 10; Mevr. C. E.
Bsse S. de L. f 25. Samenw Patr. ver. i.h.
Bouwbedr. f 1000. Totaal f 1911.—.
DE MIJNRAMP IN
WHITEHAVEN.
25 LIJKEN GEBORGEN.
LONDEN. 30 Jan. (V.D.) Tot heden
middag laat werden in de ongeluksgroeve
van Whitehaven 25 Hjken geborgen. Dc mijn'
directie deelt mede. dat het totaal aanta.
dooden 28 bedraagt. Een 13-tal slachtoffers
bevindt zich !n de ziekenhuizen.
Het reddingswerk heeft, een buitengewoon
moeilijk verloop, daar giftige-gassen en vuur
het binnendringen ln de schacht bemoei
lijken. De overlevenden verklaren, dat zij het
naderen van de catastrophe bemerkt hebber,
doordat hun mijnlampen minder licht begon
nen te geven Uit de houding waarin men de
ijken aantrof blijkt, dat zij juist op het punt
stonden het werk te eindigen om zich tc la.er.
aflossen.
DE HEER C. MONTAUBAN 85 JAAR.
Het oudste lid van de Kon. Liedertafel
..Zang en Vriendschap", de heer C. Montau-
ban viert vandaag zijn 85en verjaardag.
Het bestuur der Liedertafel bracht den
heer Montauban een bloemenhulde en een
deputatie uit het bestuur ging den jubilaris
gelukwenschen.
ARCHIVARIS VAN HET BISDOM
HAARLEM.
Watersnood? Neen. Alcoholnocd. In de nabijheid van de prohibitie bureaux in
New-York werden onlangs honderden liters alcohol, rum, likeur en wijn ver
nietigd. De straten waren overstroomd....
BENOEMING VAN PASTOOR BOOGMANS.
Naar ,.S*.-Bavo" ve-n^rnt. zal aan den
ZeerEerw. heer L. J. Booginns nastoor de~
parochie van S' -Jan ce Haarlam met Augus
tus eervol ontslag worden verleend ah nas-
toor van genoemd? parochie en zal Z E W. te
gen dien tijd door den Bisschop van Haar
lem worden aangesteld als archivaris van het
E^dom. te ra-01 hij tevens zal belast biijyen
met het conservatorschap van het Bis
schoppelijk Museum te Haarlem, ln welk ge
bouw hy zal gaan wonen.
Afschuwelijk drama in Bilthoven.
tie blad le Dag.)
De H.O.V. Het tekort dat gedekt moet worden,
de blad. le pag.)
Het mijnongeluk in Whitehaven.
(le blad. le oag.)
De Fransche regeering voor de Kamer, Motie
van vertrouwen aangenomen.
(2e blad. le pag.)
Een belangrijke quaestie te Zandvoort aart-
hangig. Maximum broodprijzen?
<4e blad. le pag.>
Het Staatsvlsschcrshai>cnbedr{if te lJmuiden,
In en om den Rijksvischafslag.
(4e blad, le pag.).
ARTIKELEN ENZ.
VANDAAG BEGINNEN WIJ OP DE
EERSTE PAGINA VAN HET VIJFDE
BLAD MET DE PUBLICATIE VAN EEN
REEKS ARTIKELEN VAN L. A. OVER
HET HOOGOVENBEDRIJF IN IJMUI-
DEN DEZE ARTIKELEN ZULLEN GE
ÏLLUSTREERD WORDEN DOOR DEN
BEKENDEN RUSSISCHBN TEEKE
NAAR WLADIMIR BIELKINE.
Pierre Etienne Flandin (de nieuwe Fransche
Minister van Financiën)Hoe kan Europa
genezen worden?
(5e blad, le pag.)
Karei de Jong: Radlomuziek der week. Een
voorbespreking.
(3e blad, le pag.)
H. D. Puzzles.
(3e blad, le pag.)
W. v. d. T.: Wintersport in Beieren. Het wel
en wee van de Ski-sport.
(5e blad, 2e pag.)
B. B.: Roode Wickets.
(5e blad, 2e pag.)
(Laatste berichten 2e pagina
le blad.)
DE DO X NAAR AMERIKA
GESTART.
BERLIJN, 31 Januari (V.D.) Uit New-
York wordt gem?ld, dat de Dultsche Dornler
vliegboot Do X hedenmorgen te 8 48 uur
(Amsterdamsche tijd) uit Lissabon ls gestart
voor de voorgenomen vlucht naar Zuid-Ame-
rlka. De eerste étappe van de reis gaat van
Lissabon naar Funchal op het eiland Ma
deira.
DE „VLIEGENIER VAN
TSJINGTAU" GEDOOD.
IN VUURLAND NEERGESTORT.
BERLIJN. 30 Jan. (V. D.) De binden uit
Zuid-Amerika melden, dat Günther Pluschow,
welbekend als ..de vliegenier van Tsjlngtau"
In Vuurland met zijn vl'eetulg is neergestort
en gedood. Tezamen met Pluschow moet ook
zijn bepelelder. wiens naam niet bekend ls.
om bet leven zlln gekomen.
Gün'her Pluschow. die binnen enkele dagen
ztin 45sten verjaardag zou vieren ls. naar men
ztch zal herinneren, over de geheele wereld
bekend als de vliegenier van Tsjlngtau". Toen
de wereldoorlog uitbrak was hij de eenige
vlieger in de door de Japanners belegerde ves
ting Tsjlngtau. Hy bewees toen aan de kleino
schare Duitschers. belangryke diensten voor
zUn verkennninesvluchtcn. Kort voor den
val van de vesting verliet hij op bevel van
den Gouverneur met zijn toestel Tsjlngtau en
landde te Hai-Dschoc in de provincie Ki-
angsoe. Vla de Vereenlgde Staten en Enge
land en een sensatloneele ontsnapping uit
een Engelsch gevangenkamp, keerde hij ten
slotte ln Duitschland terug, waar hij com
mandant werd van een Marinevliegstation in
het Oosten.
PERSONALIA
Onze stadgenoot de he-:r J. H. Schupzand
ls benoemd als le violist bU het muziekkorps
aan boord van een der schepen dor Holl.-
Amerlka UJn.
IJMUIDEN
VISSCHER'J-OPBRENGST.
BESOMMINGEN.
Heden. Zaterdag, waren aan den Ryks-
vhr.hAhlag te IJmulden 14 stoomtrawlers en
26 loggers.
De be«ommlngen waren:
Trawlers:
KV» manden John B-owr f 2700.
100 Devtkj» o 2100.
60 Ada 1900.
90 Sw'ft 3r00.
80 Hol'and 4 '810.
60 Johanna f 18^0.
31 Emerwald f 1700.
85 Kennemerduln f 1900.
110 Anna Joz'n.a f 1900.
258 Donald f 2000.
*38 V.Jlvh.
173 Emma 2100.
115 Marie van Haf'om 2800.
700 Gerard 4600.